Sigar en-Magazij n
's-BOSCH
24 HINTHAMERSTRAAT 24
Import Havana's Ruime keuze sigaretten
Goud en Zilver.
Pracht-sorteering
AFTER-DINNER SIGAREN.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3681, Woensdag 20 Juni 1917.
mmjiTov
EL NERO.
UND VAN ALTENA
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
A bonnementsprijs: per 3 maanden 0.90,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 46 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
Een vliegende kraai vangt altijd
watiemand die zijn oogen en
ooren de kost geeft vindt altijd wel
iets dat de moeite van het in-zich-
opnemen waard is. Dezer dageji trof
mij een artikel van Prof. Mr. P.
Diepenhorst dat een eigenaardig be
gin had, juist geschikt om mij lust
te doen krijgen het te gaan lezen,
iets wat anders misschien niet het
geval zou zijn geweest, want het on
derwerp „het zilver en het goud"
is op zichzelf nu niet zoo aantrekke
lijk.
'k Wil maar beginnen met de lust
om dit artikel te lezen ook bij u
wakker te roepen door zijn aardige
aanhef over te nemen. Hij begint
Twee oorlogswinstmakers.
Dat belooft pikant te worden. Zijn
er op het oogenblik wel interessanter,
meer geminachte en meer benijde
wezens dan de O.W.ers En nu twee
O.W.ers tegelijk in bespreking, mis
schien schuilt onder dit tweetal wel
het doorluchtig personage dat zijn
levensgang schreef op een bankbiljet
dat in zijn vingeren kwam
Van huis uit proletariër,
Van armoe vegetariër,
In 't smokkelen solidair,
Thans ben ik millionair.
En dan gaat hij op deze manier
voort tot hij er eindelijk toe komt
41)
»Neem u in acht. De eerste stoot geldt
u de tweede mijn hart en in geval van
nood het mijne alleen. En thans mijne
kamer uit. Er uitI*
Bijna bewonderd zag de graaf het vast
beraden meisje aan, maar daarop barstte
opnieuw zijne woede los over hare verach
telijke woorden.
Waanzinnige,riep hij, «wat belet mij
om mijne bedienden te roepen en u onscha
delijk en gedwee te laten maken Gij zijt
in mijne macht en zult nog als mijne
maitres om mijn gunst en genade smeeken
»Dat nimmer, ellendeling. Nimmer zult
ge dat doel bereiken.*
»En wie zoude mij dat beletten, dwaze
vrouw
»Ik« klonk plotseling de-toon van eene
mannenstem uit de deur.
Verrast keek de graaf om en ook Ma-
nuela wendde hare oogen naar de deur.
In de opening daarvan stond, de terug
geslagen portière luchtig met de linkerhand
tegenhoudend, een man met eene hooge
gestalte, die bestraffend en verachtelijk op
den graaf neerzag.
De zoo onverwacht verschijnende, die
zoowel den graaf als Manuela volkomen
vreemd was, droeg eene eenvoudige klee-
te zeggen, wie deze twee O.W.ers
zijn n 1. het zilver en de Nederland-
sche Bank.
Interesseert het u nu al genoeg
om door te gaan met lezen en iets
te weten te komen van de rol, die
het goud en het zilver in ons land
spelen
Het zilver dan is de eerste geluk
kige, die wel vaart bij den oorlog.
Lange jaren is het zilver niet in tel
geweest, de oorlog heeft hierin ver
andering gebracht. In de geschie-
nis is het nu eens het goud en dan
weer het zilver geweest dat de
hoofdrol heeft gespeeld in ons land
en evenzoo in elk ander land of om
in volkstermen te sprekennu eens
is het goud en dan weer het zilver
standaardmunt geweest. Wat stan-
daardmunt is Standaardmunt is het
metaal waarvan de geldsoort bij be
talingen tot elk bedrag aangenomen
moet worden. En nu weet gij meteen
dat in ons land de gouden standaard
is, omdat goud tot elk bedrag aan
genomen moet worden. Zilver hoeft
men slechts tot éen bedrag van f 10,
bronzen geld tot een bedrag van 25
ets. aan te nemen. Zilver en nikkel
en brons zijn bij ons pasmunt.
Onze geschiedenis leert ons dat nu
eens het goud, dan weer het zilver
standaardmunt was. In het midden
van de 19de eeuw hadden wij de
zilveren standaard. Wij weten nu
wat dat zeggen wil, maar bovendien
wil dit ook nog zeggen dat toen
ding, hooge tot aan de knie reikende laar
zen met sporen, de jas tot aan de kin toe-
geknoopt en over den linker schouder een
mantel van blauwe, fijne wol. Een dichte,
lange gitzwarte baard omlijstte wangen en
kin en even zwarte, lange lokken vielen
tot op de breede schouders af, het hopfd
werd gedekt door een breeden, diep in het
gezicht gedrukten witten hoed.
Om de slanke heupen droeg de indrin
ger een breede sjerp van roode zijde, uit
welk aan de linkerzijde een breed dolkmes
kwam kijken.
Van zijne met handschoenen van ruw
Deensch leer bedekte handen hield de rech
ter eene lichte karwats, de linker echter
de teruggeslagen portière vast.
Het duurde eenige oogenblikken vóór de
graaf van zijne verbazing was bekomen.
Doch toen hij nu zag, dat Manuela eene
beweging maakte om naar den onbekende
toe te snellen, haalde hy snel een re
volver uit zijn zak te voorschijn, richtte
die, zonder een woord te antwoorden op
den vreemdeling en riep vol woede
ïWie zyt ge, dat ge waagt hier binnen
te dringen, zonder u te laten aandienen
antwoord, of ik schiet u neer als een dol
len hortd.«
»Wie ik ben?« antwoordde de onbekende
kalm, zonder, ondanks de op hem gerichte
revolver een spier te vertrekken. »Men-
noemt mij El Nero, en waarom ik hier
zoo onverwacht Verschjjn,* liet hij er spot
tend opvolgen, »wel, in de eerste plaats,
werkelijk 1 gulden de waarde had
van 100 centen. Gij kijkt vreemd
op en vraagtIs dat nu dan niet
zoo
Ja zeker, gij kunt voor 1 gulden
100 centen krijgen omdat de Neder-
landsche Bank, die in Nederland alles
te zeggen heeft op het gebied van
geld, dat eenmaal zoo vastgesteld
heeft, maar eigenlijk is uw gulden
aan waarde van zilver slechts 50 ct.
waard.
Hoe dat komt Omdat het zilver
zoo goedkoop is en de hoeveelheid
zilver, noodig om 1 gulden te maken
slechts 50 cent kost. Maar nu verder.
Wij hadden dus toen den zilveren
standaard. Het zilver was toen duur
der en 1 gulden was 100 ct. waard.
Maar wat gebeurt. Duitschland,
dat ook den zilveren standaard had,
kreeg in 1871 als oorlogsschatting
Van Frankrijk 5 milliard frs. Het
hq,d toen zooveel goud dus in zijn
bezit, dat het den zilveren standaard
afschafte en den gouden standaard
aannam. Nagenoeg al de zilveren
muntstukken in Duitschland wer
den versmolten en op de zilver
markt gebracht. En ge weet het,
huismoedertjes, als er veel sla aan
de markt is, is de sla goedkoop. Zoo
was het met het zilver ook. Het
zilver werd erg goedkoop. Onze
guldens vertegenwoordigden na dien
tijd niet meer het bedrag aan geld
wat ze eigenlijk moesten voorstellen
't Zou een heel ding zijn om na te
gaan hoe moeilijk en schadelijk deze
handelwijze van Duitschland voor
alle andere landen was, die allen den
zilveren standaard hadden. Zoo gauw
mogelijk volgden de andere landen
dan ook het voorbeeld van Duitsch
land en namen den gouden standaard
wat tot nu toe zoo gebleven is.
Maar nu in den oorlogstijd is het
zilver weer zeer in waarde gestegen.
De behoefte aan zilveren munt
stukken, waarvan men eerst dacht
dat men veel te veel had, bleek
steeds grooter te worden dit was
ook al voor den oorlog het geval
maar het eerherstel van het zilver
kwam eerst ten volle met den oorlog.
En wel om verschillende redenen.
Ie. Potters hebben er hun kousen
en laden mee gevuld.
wijl ik niet in gebreke wilde blijven, om
den nieuwen generaal-toldirecteur terstond
na zijne aankomst mijne opwachting te
maken, en ten tweede, wijl ik besloten
ben, om deze jonge dame hare vrijheid
terug te bezorgen, want mij dunkt, dat
deze alleen door een schurkenstreek hier
wordt vastgehouden en wel tegen haar wil
of zou ik mij soms vergissen, sen-
norita
»0, red mij, serinor,riep Manuela »de
ellendeling heeft mij met geweld van de
mijnen ontvoerd hij
»Ha schreeuwde de graaf, terwijl hij
het jonge meisje, dat naar El Nero wilde
toesnellen, ruw bij den arm vatte en terug-
slingerde, en te gelijkertijd greep hij een
bel en schelde heftig. »Bandiet of roover,
wie ge zijt, ontvang dat ten minste.*
Hij hief opnieuw de revolver op en drukte
los. Maar ditmaal redde Manuela's tegen
woordigheid van geest den onbekende,
want op het oogenbik, dat graaf Castilio
afvuurde, sloeg zij hem met alle kracht
den arm in de hoogte en de kogel door
boorde slechts den hoed van El Nero.
j>Dit was je laatste daad,* riep deze nu,
deed een greep in de plooien van zijn
mantel, een dubbelloops pistool poet ge
spannen hanen glinsterde in zijne rechter
hand, en, eer de graaf zijn revolver weder
opheffen en losdrukken kon, kraakte het
schot uit het wapen van den smokkelaars-
hoofdman de graaf greep met de handen
in de lucht, wankelde en stortte met
2o. De als regel aanvaardde con
tante betaling maakt het gebruik van
veel baar geld noodzakelijk.
3o. In oorlogvoerende landen is er
voor de betaling van soldij veel geld
noodig.
4o. Er wordt veel minder zilver
voortgebracht (dus Moedertje, de
slakropjes stijgen in prijs).
Het zilver is er dus heel wat beter
aan toe dan vroeger en dit zal wel
zoo blijven ook.
En nu de Nederlandsche Bank,
wie het ook zoo wèl gaat. In 1914
was zij rijk 161 millioen aan goud
en 8 millioen aan zilver, terwijl zij
in Maart van dit jaar rijk was 592
millioen aan goud. En wrijft gij niet
vergenoegd de handen als gij weet,
dat dit zeggen wil dat gij en ieder
per hoofd 83 gulden rijk zijt, terwijl
een Rus b.v. maar 11 gulden en een
Duitscher 21 gulden rijk is?
Wij bezitten thans een metaal-
voorraad zoo buitensporig groot, als
nooit in iemands brein is opgekomen,
een enorme massa geld in ons land
beschikbaar is dan niet een hoog
gestemd loflied op onzen maatschap
pelijken toestand gewettigd
Bekend is de vergelijking die Adam
Smith trekt tusschen den geldvoorraad
van een volk en het deel van den
vaderlandschen bodem, dat voor we
gen wordt gebezigd. Beide dienen
verkeersbelangen en beide onttrekken
een deel van het volksvermogen aan
de eigenlijke productie. Gelijk nu
degeen, die een te groot deel van den
bodem voor weg bestemt, verkwistend
handelt, drijft ook een volk, dat meer
geld beschikbaar heeft, dan voor een
goed ingericht betalingswezen nood
zakelijk is, schadelijke luxe. Even
min bestaat reden voor ongetemperd
gejuich, indien nader wordt ontleed
het hoofdmotief, dat onze geldver-
meerdering verklaart. Het onvrucht
bare goud kwam door stijgenden uit
voer. In dien uitvoer schuilt echter
zooveel kunstmatigs dat menigeen
zekere bekommering niet kan onder
drukken. De historie is vol van
voorbeelden, die wilde speculatie als
gevolg van geldo ver vloed stempelen.
Bewaring van ons bedrijfsleven
voor een koortsachtige opwinding is
een der eerste voorwaarden, wier
verpletterden schedel dood op den grond.
Doch ook voor Manuela was al dit zoo
even doorleefde te veel geweest, hare ze
nuwen waren in de hoogste mate opge
wonden, er daalde als 't ware een sluier
over hare oogen, en bewusteloos zonk zij
op den grond.
In een oogwenk was El Nero echter
bij haar en, terwijl hij de bewustelooze
voorzichtig naar een rustbed in de aan
grenzende kamer droeg, bedekte hij haren
mond met kussen, vervolgens haalde hy
een fleschje met eene versterkende essence
te voorschijn en wreef haar met den in
houd gezicht en slapen. Het duurde dan
ook ternauwernood vijf minuten en Ma-
nóela gaf weder teekenen van leven.
Nog eenmaal drukte El Nero zijne lippen
op den mond der jonge dame en verliet
vervolgens met een lichten zucht de kamer.
Toen kort daarop Manuela weder geheel
tot zich zelve kwam, zag zij in de deur
een anderen man het was José
staan, die spoedig naar haar toesnelde en
haar hielp om zich op te richten.
>Wat is er gebeurd? fluisterde zij. »Is
alles geen droom geweest Waar is sen-
nor El Nero
Wanner gc de kracht in u gevoelt, om
mij te volgeu, zoo kom dan mede, senno-
rita,« zeide José, haar een warmen mantel
als omhulsel aanbiedend, »de kapitein is
niet meer hier, ik heb bevel, om u, wan
neer ge niet hier wilt blyven naar Monté,
naar mevrouw de markiezin de Noielles te
vervulling kan voorkomen dat oor-
logs winst in oorlogs vloek, ver
keert.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Het is onbegrijpelijk dat de strijdende
legers nog hebben kunnen vechten in de
dagen van ondragelijke hitte die achter
ons liggen. Het Kon Ned. Meteor. Inst,
meldt dat gedurende de laatste dagen bijna
overal hier te lande temperaturen van 32
graden C. zijn voorgekomen (90 gr. F.).
Het meest abnormaal zijn de lange duur
van het maximum, Woensdag 6 uur, en
de hooge minimum-temperaturen, van den
daaropvolgenden nacht, 18 a 19 graden
C., hetgeen in Juni nimmer is overtroffen.
Tijdens de windvlaag bij een kort onweer
Donderdagochtend half vijf steeg de tem
peratuur te De Bildt van. 18 graden 5 C
tot '23 graden 9 C. De Bildt heeft thans
met een onderbreking (9 Juni) sinds 5
Juni steeds maximum-temperaturen boven
25 graden C. gehad, waaronder 3 boven
30 graden. Gemiddeld komen slechts 20
dagen boven 25 graden per jaar voor.
Voorzoover op het oogenblik kon worden
nagegaan, heeft alleen in 1858 Juni nog
meer warmte gegeven Toen kwam van
den 14den tot den 17den de temperatuur
-dagelijks boven 30 graden, en werd den
15den 33 graden 9 bereikt, thans 32
graden 4 op den 16den, in 1915 33 gr.
3 op den 8sten.
En by die gloeihitte nu al de opwinding,
afmatting, uitputting van een hedendaagsch
gevecht. En toch is er geen pauze. Al
geschiedt er niet veel van beteekenis en
valt er nergens een beslissing rust is
er ook nergens. En de beroering waarin
de volkeren zich bevinden, schijnt zich over
steeds meerdere landen te zullen uitbrei
den. De gansche aarde gaat zoo straks
in vuur en vlammen staan. Nu weereen
bericht te New-York uit China, dat een
burgeroorlog dreigt. De liga van Chinee-
sche nationalisten heeft een telegram ont
vangen dat er in zes zuidelijke provincies
van China groote troepenbewegingen plaats
vinden tegen de regeering.
Men meent te weten, dat de liga de
politiek vertegenwoordigt van zes provin
cies die het meedoen van China aan den
oorlog, aan den kant van de entente en
onder een republikeinsch bewind, voor
staan.
In het telegram wordt er nog bijgevoegd,
brengen. Beneden staat een rijtuig voor
u gereed.*
»Naar de markiezin O, niet waar,
ge misleidt mij niet. Neen, ik vertrouw
u. Dan maar weg van hier, slechts weg
uit dit huis.*
Zij liet zich geduldig door José in den
warmen mantel hullen, toen zij echter aan
het einde der trap de van schrik half doode
Dolores aantrof en José haar zeide, dat
deze haar vergezellen wilde, toen trok een
volledig vertrouwen in haren geleider het
hart binnen van het zoo zwaar beproefde
meisje en weinige minuten later rolde bet
rijtuig, dat den persoon van El Nero hier
heen had gebracht met de beide meisjes
en begeleid door José en een van diens
kameraden, naar San Sebastiano naar de
bezitting der markiezin.
Toen de dag aanbrak en de buitenèhuis
wonende bedienden en arbeiders in het slot
kwamen, ontdekten zij de gebonden en
geknevelde bedienden, doch van de indrin
gers van dezen nacht was geen spoor meer
te ontdekken, wel echter was Manuela en
met haar Dolores verdwenen.
Op de kamer van eerstgenoemde echter
vond men het lijk van don Estavan de
Castilio, met verbrijzelde hersenpan, hy had
nog de revolver in de hand, doch op zijn
borst was een papiertje bevestigd, waarop
met groote letters geschreven stond
»Als moordenaar en ontvoerder gerecht
door El Nero.*
Wordt vervolgd
iw Het Land van Heusden en Aliens, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Tel. int. 493
CUBA
Uitsluitend EERSTE klasse Maten