pen, en zal ontkennen, eenig voornemen te
hebben gekoesterd om onneutrale daden te
plegen. Maar het is onwaarschijnlijk, dat
dit de Amerikaansche regeering of de ge
allieerden zal tevreden stellen. In de krin
gen der hoogstgeplaatste democraten koes
tert men een zeer ernstige opvatting om
trent den toestand. Of Zweden moet zich
ontdoen van de regeering die de elemen
tairste beginselen van internationale eer
heeft geschonden, of de Yereenigde Staten
zouden zonder verder overleg elke betrek
king met Zweden moeten verbreken.
Het is wel zeker, dat het gevolg van
de publicatie der onderschepte telegrammen
zal zijn, dat de tegenwoordige Zweedsche
regeering ernstig wordt geschokt en de
oppositie, die veel meer entente-gezind is
dan de tegenwoordige regeering, krijgt in
de aanstaande verkiezingsstrijd esn machtig
wapen in handen. Dat de Amerikaansche
pers uiterst verontwaardigd is laat zich
verstaan en de raad wordt al gegeven om,
indien Zweden niet volkomen genoegdoeding
geeft, te zorgen dat er geen korrel graan
naar dit land wordt uitgevoerd. Wij wach
ten nu op het verklarend antwoord, dat
de Zweedsche regeering zal geven.
In Frankrijk is er een kabinets crisis,
Ribot, die aangewezen was tot vorming
van een nieuw kabinet, heeft zich terug
getrokken.
De Fransche censuur laat niet toe, dat
de Parijsche bladen iets bijzonders over de
ministerieele crisis zeggen. Een van de be
langrijkste uitlatingen is wel die van de
Progrès, het Lyonsche blad. Zij schrijft
Deze crisis heeft meer beteekenis dan een
ministerieele crisis. Zij is het gevolg van
een ongewoon moeilijken politieken toestand.
Reeds hebben groote vak-organisaties, die
tot dusver den godsvrede eerlijk betracht
hebben, zich in beweging gesteld. De ver-
eeniging van spoorwegmannen, de mach
tigste van deze organisaties, heeft haar
woord gesproken en haar stem verheven
tegen de dreigementen van de reactie.
Het algemeen verbond van den arbeid, de
socialistische partij en zeker ook de radi
cale partij en de groote republikeinsche,
verbonden zullen zich eveneens tot het
land wenden. Dat zijn ernstige teekenen,
waarmede zij, die het lot van de Repu
bliek bestieren, ernstig te rekenen hebben.
Wij willen geen misbruik maken van groote
woorden en niet zeggen, dat het vader
land of zelfs maar de republiek in gevaar
is, maar wij weten, dat het zware onbe
hagen, dat sedert maanden op ons land
ligt, niet weg te praten valt. Het neemt
toe met de berichten, die van het ooste
lijke oorlogsterrein komen en alle vader
landers zijn de meening toegedaan, dat
Frankrijk een regeering behoeft, die zich
bewust is van de moeilijkheden van haar
taak, die voor geen verantwoordelijkheid
terugdeinst, in het volle licht regeert, in
samenhang met het volk van de steden,
het land en de loopgraven.
Van al de gevechtsterreinen geen be
langrijk nieuws. Achter Riga gaat zich
een nieuwe slag ontwikkelen. De Duitsche
hoofdmacht is hier nog niet ter plaatse en
zoo zal het nog wel enkele dagen duren
voor hier een beslissing valt.
Voor het overige alles bij hetzelfde, d.
w. z. wel hevige gevechten, maar geen
voortgang.
BUITENLAND.
Uit Rusland,
Uit Genève wordt aan de »Voss. Ztg.«
gemeld Volgens berichten uit St. Peters
burg heeft de voorloopige regeering onder
voorbehoud der goedkeuring van de consti-
tueerende vergadering, autonomie verleend
aan Koerland, Lijfland en Estland.
Op last van Kerenski zijn de keizerlijke
landgoederen en particuliere kapitalen der
keizerlijke familie bij provinciale banken in
beslag genomen.
Volgens bericht uit St. Petersburg zijn
de vorige week de fabrieksgebouwen der
firma Westinghouse, waar voornamelijk
draaibanken voor het vervaardigen van
granaten gemaakt worden, door een brand
in eenige uren vernield.
De oorzaak is wederom onbekend. De
chef der Petersburgsche brandweer ver
klaarde, dat den laatsten tijd bijna uitslui
tend fabrieken, waar voor de landsverde
diging wordt gewerkt, een prooi der vlam
men worden.
Het officieele onderzoek aangaande den
grooten brand in het Ochtaler stadsdeel
en de ontploffing is thans gestaakt, wegens
de onmogelijkheid de schuldigen te zoeken.
De Daily Chr.« meldt uit St. Peters
burg Op het geheele Russische front vin
den, wegens de nieuwe aanvallen van den
vijand, weder politieke vergaderingen van
frontsoldaten plaats. De afzonderlijke wa
pens beraadslagen over alle mogelijke
staatshervormingen en spreken, in plaats
van te gehoorzamen aan de bevelen tot
aanvallen, over de noodzakelijkheid van het
verder voeren van den oorlog.
Oorlog ch monumenten.
Om aan brons te komen voor geschut
en projectielen, hebben de Duitsche leger-
autoriteiten ook het oog geslagen op de
vele monumenten, die 's heeren straten
niet altijd versieren. Er is van die
tallooze stand- en andere beelden een in
ventaris opgemaakt. Tot inbeslagneming
behoefde het echter nog niet te komen.
Evenwel, de voorloopige maatregelen
doen voorzien, dat het er eenmaal toe kan
komen. En naar welke maatstaf zal men
dan een keuze moeten doen
Dc toestand wordt kritickcr.
STOCKHOLM, 8 Sept. Ik verneem uit
Russische bron, dat de minister van het
verkeerswezen aan zijn ambtgenoot voor
de voedselvoorziening heeft getelegrafeerd,
dat de voorraad levensmiddelen te Petro-
grad slechts voor tien, in Moskou slechts
voor drie dagen meer voldoende was, waar
om hij verzocht extra-treinen met levens
middelen te zenden.
Aan het Roemeensch-Russische front
moet het met de voorraden ook zeer slecht
gesteld zijn, zoodat eenige troepenafdeelin-
gen zelfs honger lijden, daar het meel ver
bruikt is,
Kornilof heeft bevel gegeven, om, waar
dit mogelijk was, brood en graan in beslag
te nemen, desnoods met geweld van wa
penen. Naar aanleiding hiervan hadden in
dit gebied bloedige botsingen tusschen mi
litairen en de bevolking plaats.
Hdbl.
Ailler tot gevangenisstraf veroordeeld.
Volgens de Arbeiterzeitung heeft de
Keizer van Oostenrijk Adler de doodstraf
kwijtgescholden. Het hooggerechtshof heeft
Fridrich Adier tot 18 jaar zware kerker
straf veroordeeld.
Amerika en de regeering in Duitsehiand.
De »Times« verneemt uit Washington,
dat Lansing officeel de berichten heeft
tegengesproken, volgens welke hij gezegd
zou hebben, dat de regeering van de Ver-
eenigde Staten niet stond op afzetting van
de Hohenzollerns als voorwaarde voor het
aangaan van vredesonderhandelingen. Er
kan medegedeeld worden, dat Wilson van
meening is, dat er alleen vredesonderhan
delingen begonnen kunnen worden, wan
neer de Hohenzollerns en de Pruisische
oorlogspartij van de contróle over de Duit
sche zaken uitgesloten zijn.
o
Een conferentie in Zwitserland.
Keulen, 8 Sept. De »Köln Ztg.« ver
neemt uit Zwitserland, dat men in Sociaal-
Democratische kringen zou overwegen de
mislukte conferentie van Stockholm naar
een Zwitsersche stad te verleggen. Men
denkt eerst persoonlijke vertrouwelijke uit-
noodigirigen te zenden en de conferentie
eerst dan aan te kondigen, wanneer het
succes verzekerd zou zijn.
Vredesbemiddeling.
Interparlementaire voorloopige besprekingen.
Uit Boedapest wordt aan de »Vorwarts«
geseind, dat de Hongaarsche Bisschop Fraknei
in het Katholieke dagblad »Alkotmany« een
nieuw vredesvoorstel doet. Uitgaande van
de nota van den Paus merkt de bisschop
op, dat alle vredespogingen van de sociaal
democratie onrechtmatig en om die reden
reeds van den aanvang af tot mislukking
gedoemd waren. Zijn voorstel is daarop
gebaseerd, dat de parlementen van Duitseh
iand, Hongarije en Oostenrijk een verzoek
zullen richten tot de parlementen van En
geland, Frankrijk en Amerika, om bij ge
heime stemming drie afgevaardigden van
iederen Staat aan te wijzen tot het voeren
van een niet-bindende gedachtenwisseling
onder voorzitterschap van den Paus of van
diens plaatsvervanger. De interparlemen
taire conferentie met vertegenwoordigers
van de Midden-Europeesche mogendheden
zou slechts voor korten tijd zitting houden.
Naar de meening van Fraknei zou geen
enkel parlement een dergelijke uitnoodiging
van de hand wijzen. De bisschop doet
verder een beroep op den vredesapostel
prelaat Alexander Giesswein, om een der
gelijk voorstel in te dienen in het Hon
gaarsche Huis van afgevaardigden.
o
Herkenning van misdadigers op foto's.
De »Weensche Arbeiterzeitung« schrijft:
Een van de meest geliefde middelen van
de politie om gezochte misdadigers op het
spoor te komen, bestaat daarin, om aan
eventueele getuigen foto's uit het misdadi-
gersalbum voor te leggen. Een misdaad
was te Mannersdorf geschied en de politie
had redenen om een bepaalde misdadiger
daarvan te verdenken. Aan 6 personen
werd het album vertoond, waarin ook de
foto voorkwam van den verdachte. Er wa
zen lieden bij, die langen tijd met den
misdadiger hadden gesproken, en de be
roofde zelf er was hier n.l. sprake van
een roof had lang in het gezelschap
van den misdadiger verkeerd. Het resul
taat was echter, dat alle 6 getuigen met
zekerheid iemand uit het album aanwezen,
wiens alibi buitengewoon goed vast te
stellen was en wel hierom, omdat hij zich
op het tijdstip van de misdaad goed en
wel in de gevangenis bevond. Indien nu
deze man, zoo schrijft de »Arbeiters Ztg.«,
bij ongeluk op vrije voeten was geweest,
dan zou het er wel bijzonder slecht voor
hem hebben uitgezien.
Een beschuldiging.
Washington, 8 Sept. Het ministerie
van buitenlandsche zaken heeft officieele
documenten gepubliceerd, waaruit blijkt,
dat de Zweedsche legatie in Argentinië,
optredende als geheim bemiddelaarster tus
schen den Duitschen zaakgelastigde Beunos
Airos en het departement van buitenlandsche
zaken te Berlijn, inlichtingen heeft over
gebracht omtrent het vertrek van schepen,
hun richting en hun bestemming.
Washington, 9 Sept. De onthulling van
de door Zweedsche ambtenaren gespeelde
rol in Duitsche intriges maakte groote sen
satie in de Vereenigde Staten. De tele
grammen uit Washington geven den indruk
weer, dat een toestand is ontstaan, die
Zweden tot deelneming aan den oorlog kan
noodzaken, tenzij het Zweedsche volk er
toe overgaat de ambtenaren te straffen,
die het bedrogen hebben.
De daad wordt beschouwd als zonder
voorbeeld in de moderne diplomatie en een
ernstige misdaad tegen de eer en de goede
trouw.
Londen, 9 Sept. De »Daily Chron«
zegtHoewel slechts drie telegrammen van
Luxburg aan het licht zijn gebracht is het
volkomen duidelijk dat ze slechts een deel
vormen van een uitgebreide en geregelde
correspondentie, die speciaal ten doel had
om Duitsehiand op de hoogte te houden
van het vertrek van schepen ten einde de
duikbooten in de gelegenheid te stellen deze
in den grond te boren. Verder schijnt er
alle reden om te gelooven, dat Zweden
cijfertelegrammen overbracht (Hdbl.)
Soc. Vredesconferentie.
Stockholm, 9 Sept. Heden kwamen de
gedelegeerden der Sovjets, Rosanof, Gol-
denberg, Ehrlich en Smirnof te Stockholm
aan. Morgen begint de conferentie tus-
schea het Nederlandsch-Skandinavische
comité met de Russen, waarin besloten zal
worden, welke verdere stappen het Comité
zal doen, om de algemeene conferentie
mogelijk te maken. In ingewijde kringen
verwacht men beslist uitstel der conferentie
tot einde October of begin November.
(Hdbl.)
o
Een ontploffing tc Philadelphia.
Londen, 10 Sept. De »Times« meldt
uit Washington, dat 2 menschen zijn ge
dood en 30 gewond bij een ontploffing in
het regeerings-arsenaal te Philadelphia. Er
waren vroeg in den morgen een vijftal
ontploffingen na elkaar, die er op wijzen dat
de brand aan moedwilligheid is te wijten.
Een nieuwe partij voor den duur ran den oorlog.
Wij lezen in de »Vossische Ztg.«:
Te Koningsberg (Pruissen) is een nieuwe
partij in het leven geroepen, die, zonder
ten opzichte van de binnenlandsche politieke
vraagstukken stelling te nemen, slechts de
samenwerking van allen die een zegerijken
vrede wenschen, bevorderen en alle partij
geschillen bestrijden wil. Zij heeft den
naam aangenomen van ^Deutsche Vader
landspartij
liet antwoord op de pauselijke nota.
BERLIJN, 10 Sept. De leden van den
Rijksdag en de gevolmachtigden van den
Bondsraad, welke de Vrije Commissie uit
maken, hebben heden in de woning van
den rijkskanselier vergaderd, ter vaststel
ling van het antwoord van Duitsehiand
op de nota van den Paus. Na discussies,
die uren lang duurde en waarin alle te
berden gebrachte gezichtspunten aan een
grondig onderzoek werden onderworpen,
werden de besprekingen ten einde gebracht.
o
Painlcré met de vorming van het ministerie
belust.
Parijs, 10 Sept. President Poincaré
heeft den minister van oorlog, Painlevé,
uitgenoodigd een kabinet samen te stellen.
Deze heeft zich zijn antwoord nog voor
behouden.
Parijs, 10 Sept. Volgens de »Huma-
nifécc zijn de socialisten van meening, dat
Frankrijk niet langer genoegen wil nemen
met een regeering, die gebaseerd is op
een parlementair mengelmoes.
Een misdaad
LONDEN, 9 Sept. De Weekly Dis
patches bevat het volgende verhaal
»Kort geleden werd een reddingboot
waargenomen in den Atlantischen Oceaan,
omgeven door een troep haaien. Klaar
blijkelijk was de boot aan geschutvuur
onderhevig geweest. Toen wij haar na
derden, doemde een afschuwelijk tooneel
voor ons op stukken menschenvleesch en
kleeren. De inzittenden waren blijkbaar
meedoogenloos beschoten. Hun hulpeloos
heid werd bewezen door volle blikken
beschuit, die in de boot werden gevonden
er was zelfs geen pogingen gedaan ze te
openen. Volgens de datums der papieren,
welke bij een der slachtoffers werden ge
vonden, dreef de boot minstens drie maan
den rond.
^~^~AND
Spioiuiage
De Duitsche letterzetter A. W., uit
Keulen, die in een logement te Rotterdam
verblijf houdt, is te Oudenhoorn door den
gemeente-veldwachter aangehouden als ver
dacht van spionnage en het maken van
teekeningen.
In zijn logement heeft hij ook reeds arg
waan gewekt. Bij zijn aanhouding bleek
hij ruim van Ned. en Duitsch geld voor
zien.
Fabrieken rail Van Houten stopgezet.
De firma C. J. van Houten Zoon te
Weesp deelt mede, dat zij heden, we
gens algeheel kolengebrek, hare fabrieken
met haar uitgebreid personeel moet stop
zetten.
Regccringsbloem.
De minister van Landbouw heeft bepaald,
dat met ingang van 10 dezer, zal worden
verstaan onder Regeeringsbloem 60 pet.
iniandsche tarwebloem, 20 pet. gerstebloem,
10 pet. aardappelmeel, 10 pet. Arneri-
kaansch meel. De aamenstelling van het
regeeringsmeel blijft ongewijzigd.
(»St.-Ct.«)
Uitroer ran schapcnrleesch.
De Minister van Landbouw heeft de pe
riode, bedoeld in art. 3 van zijne beschik
king van 20 Juli 1917 (St.- Ct. no. 168)
houdende regeling van den uitvoer van
schapenvleesch, verlengd tot en met 30
Sept. a.s. (»St.-Ct.«)
o
Uit de Wherry gesprongen.
Op den Amstel was het Zondag vol met
wherries en gieken. Er werd een wherry
zeilwedstrijd gehouden, en »Nereus« hield
een roeidag. Tot Abcoude werd geroeid.
Op den terugtocht der verschillende vaar
tuigen geschiedde bij halfweg Het Kalfje«
een ongeluk, dat nog goed is afgeloopen.
Een wherry met vier »Nereus«-meisjes
kwam vlak in de nabijheid van een boot
van den havenstoombootdienst. Blijkbaar
was het aan de stuurvrouw niet duidelijk
of de boot wilde aanleggen of niet. De
vier meisjes, het gevaar ziende, sprongen
uit het vaartuigje, dat zoo goed als ver
nield werd, en zwommen naar den wal.
In het clubgebouw van »Nereus«, waarheen
de natte »Nereïden« in een Motorboot
gebracht werden, kwamen zij gauw weer
op haar verhaal. (N. v. d. D.)
De spoorwcgdicnstregeling.
De aanvankelijk ter invoering op 24
«Sept. bestaande dienstregeling van de rei
zigerstreinen op het Nederlandsche spoor
wegnet zal, ingevolge genomen beslissing,
reeds 18 September worden ingevoerd
Voor zooverre de officieele reisgidsen dan
nog niet in den handel verkrijgbaar zullen
zijn, zullen de spoorwegmaatschappijen door
toezending der aankondigingsbiljetten aan
de stations gelegenheid geven om van de
ingevoerde dienstregeling reeds einde dezer
week kermis te nemen.
Engclschc steenkolen.
Naar het »Vad.« verneemt, is een over
eenkomst tusschen ons Kolenbureau en de
Engelsche regeering omtrent de levering
van steenkolen tot stand gekomen.
Straf op overtreding van de regecrings-
inaatregelcii.
Aan een landbouwer te Deurne, die
zonder voorkennis van de autoriteiten ei
gen geoogste boekweit voor eigen gebruik
trachtte te bestemmen, door ze in een
koffiemolen te malen, werd gelast om
binnen 8 dagen zijn geheelen oogst uit
te dorschen en naar Den Bosch op te
zenden. Wordt aan dien last niet vol
daan, dan zal de regeeringscommissaris
alles in beslag doen nemen, waarna er in
den volgenden winter aan dezen over
treder geen veevoeder zal worden ver
strekt.
—0—
Auto-banden.
Te Oosterbeek zijn door de Amsterdam
sche recherche ten huize van een rijk j/k
veldwachter, die in voorloopige hechtenis
is genomen, een vijftal nieuwe autobanden,
in beslag genomen. Deze banden, die eenige
duizenden guldens waard zijn, werden hier
ter stede ontvreemd. Eén der zoons van
den gearresteerde beweert de banden hier
te hebben gekocht.
o
Het gasverbruik in Augustus.
Gasfabrieken in ons land die in de maand
Augustus het toegestane rantsoen gas
(24.103.000 M3) met 2.728.000 M8 heb
ben overschrede.
Deze overschrijding moet door de gas
fabrieken, die te veel verbruikt hebben
(Alkmaar, Amsterdam, Apeldoorn, Bever
wijk, Boskoop, Dieren, Enschedé, Den Haag,
Haarlem, Hilversum, Kampen, Kerkrade,
Maasstricht, Noordwijk, Oosterhout, Pur-
merend, Re'nkum, Rotterdam, Sappemeer,
Utrecht, Vlissingen, Weert, Winschoten,
Zaandam en Zwolle) in September worden
ingehaald of wel worden afgetrokken van
het rantsoen vast te stellen voor het tijd
vak van 1 October tot 31 Maart 1918.
Voor September is toegestaan 29.031.500
M8., ongeveer 10°/o meer dan in Augus
tus.
o
Goedkoop rundvleesch.
In Maas-en-Waal zijn vele landbouwers
slagers geworden. Zij verkoopen goed rund
vleesch van 40 cent af, Bij de echte sla
gers is het 20 cent per pond duurder.
De kolen aanvoer uit Duitsehiand
Volgens de »Telegraaf« zou Duitsehiand
den kolenuitvoer naar Nederland hebben
stopgezet. Gisteren en heden, zoo meldt
het blad, is geen enkele kolentrein meer
binnengekomen.
Een der eerste gevolgen, zoo voegt het
blad erbij, zal vermoedelijk zijn, dat de
pas ontworpen beperkte dienstregeling reeds
binnen enkele dagen wordt ingevoerd.
Nader vernemen wijDe directie der
S. S. bevestigt het bericht, dat Duitsehiand
zijn kolenaanvoer naar Nederland heeft
stopgezet.
o
Rantsoeneering gas.
De Rijks-Kolendistributie heeft thans aan
gemeentebesturen, gasbedrijven en brand-
stoffencommissies eene algemeene gas-rant-
soeneering voor het tijdvak 1 October 1917
tot en met 31 Maart 1918 toegezonden.
De Rijks-Kolendistributie heeft voor de
rantsoeneering van gas voor het tijdvak
van 1 October 1917 tot en met 31 Maart
1918 de volgende regelen vastgesteld:
Aan alle particuliere verbruikers moet
worden verstrekt:
I. als minimumrantsoena. voor ver
lichting: in October 16, November 22,
December 26, Januari 24, Februari 19,
Maart 13 kub. M.b. voor bij-koken
(waterverwarming enz,): 10 kub. M. per
gezin per maand, vermeerderd met 2 kub.
M. voor elk persoon, waaruit het gezin
bestaat
II. als vast rantsoen voor verwarming
180 kub. M. voor eiken door de Brand-
stolïencommissie geboekten gashaard, waar
voor van het brandstoffenrantsoen 6 H.L.
steenkool wordt afgetrokken.
Bovenstaand minimum-rantsoen is de
gemiddelde behoefte van de kleinere ver
bruikers in de groote steden, zoodat, mits
de uiterste zuinigheid wordt betracht, met
dit rantsoen wordt toegekomen.
In gemeenten, waar het gemiddeld ver
bruik in 1914 lager was dan bovengenoemd
minimum-rantsoen, mag uit den aard dei-
zaak het minimum-rantsoen niet hooger
worden gesteld dan het gemiddeld verbruik
in 1914.
Nadat voor elke gasfabriek de hoeveel
heid gaskolen (gasolie) is vastgesteld, noo-
dig, zoowel om bovenstaande rantsoenen af
te leveren als om in de door de Rijks-
Kolendistributie vast te stellen hoeveelheid
gas voor industrie, straatverlichting, ver
lichting van openbare gebouwen enz,, te
voorzien, wordt de overblijvende hoeveel
heid verdeeld over de gasbedrijven in die
gemeenten, in welke het gemiddeld ver
bruik in 1914 hooger was dan het mini
mum-rantsoen.
Aan alle gasbedrijven zal in de eerste
dagen van September worden medegedeeld,
welke hoeveelheid gas in het tijdvak van
1 October 1917 tot 31 Maart 1918 kan
worden afgegeven.
Elke gemeente moet een zoodanig stelsel
van gas-rantsoeneering invoeren, dat elke
verbruiker zijn minimum-rantsoen ontvangt.
o
Het te Duiven gehouden militair sport-
feest heeft een droevigen nasleep gehad.
Een der militairen, een jongmensch uit
Groningen, dronk nit overmoed zooveel
alcohol, dat hij den volgenden dag is be
zweken.
