EEN GROOT VELDHEER
UIT VROEGEREN TIJD.
':l
FEUILLETON.
i)e Koude llastide.
H
Uitgever: L. J. VEEKMAN, Heusden.
No. 3721. Woensdag 7 November 1917.
;v,--
1
1
.- ,f
T
Und van ALTENA
V.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke rege!
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
Laatst las ik in een courant dat
het Duitsche volk alles en alles ver
wacht van von Hindenburg. Niet
alleen op militair terrein maar ook
op politiek gebied. Als von Hinden
burg spreekt, luistert het gansche
Duitsche volkzijn woord is wet
men vereert hem als een god.
Toen ik dat las, dacht ik aan veel
jaren terug, toen een ander volk ook
zoo dweepte met een zijner gene
raals. Ik was toen nog op een leef
tijd, waarop het leeren kennen van
een groote persoonlijkheid zulk een
geweldigen indruk maakt. Ik las de
levensbeschrijving van dezen grooten
held, Gordon, door het Engelsche
volk vereerd, en ik deelde die ver
eering.
En nu in dezen tijd komt hij mij
weer voor den geest, die edele, en
denk ikzou von Hindenburg zoo
groot, zoo edel, zoo menschlievend
zijn als Gordon was
Wie was deze Gordon?
Als jong Engelsch officier had hij
zich reeds onderscheiden in den
Krim-oorlog. Op 30-jarigen leeftijd
werd hij naar China gezonden, een
zending, die ongeveer gelijk stond
met een doodvonnis. Wat toch was
het geval Het was tegen de z.g.
Taipongs (oproermakers) in China,
dat hij te velde moest trekken. .Deze
opstandelingen maakten het den
vreedzamen inwoners van China zoo
lastig, dat de Chineesche regeering
aan het Engelsche rijk verzocht een
officier te willen sturen om, aan het
hoofd der Chineesche troepen, den
opstand te dempen. Gordon werd er
heen gezonden.
Hoe hij die moeilijke taak op zich
nam, blijkt uit een schrijven aan
zijne moeder.
„Ik ben bevreesd," zoo schrijft hij
haar, „dat gij het zult afkeuren, dat
ik het bevel op mij heb genomen
over de Chineesche troepen te Sung-
Kiang, en dat ik nu een Mandarijn
ben. Ik heb dezen stap niet roeke
loos gedaan. Ik ben overtuigd dat
ieder, die bijdraagt om dezen opstand
16 Uit het Fransch
Dan ga jelui voorzichtig de kamer in,
loopt regelrecht naar het bed aan je lin
kerhand en bindt hem, voordat hij wak
ker wordt. Dan kom ik met de lantaarn
binnen en de rest komt van zelf
«Maar bij den staart van den duivel
riep de kapitein veel te luid, »wij ver
liezen een schat van tijd met al dat ge
zanik De kotter kan niet zoolang onbe
waakt op de kust liggen Ik donder aan
stonds den boel door elkaar en steek den
vent overhoop
«Neen, neen, kapitein: ik heb nog meer
slapers in huis. Alles moet in diepe stilte
toegaan
«Met uw verlof, kapitein,a sprak Sam-
pinelli bescheiden, «ik zie kans de deur te
openen, zonder dat er eene muis van hare
plaats springt. Toen ik als jongen op de
Joviale voer, moest ik altijd provisie uit
de kombuis stelen en ze hebben mij nooit
gesnapt. Ge zult zien, in een oogenblik zijn
wij binnen
Linguard bedankte Sampinelli met doffe
stem en beloofde .hem schatten, als hij
slaagde.
Bij de gele kamer gekomen, gaf Sam
pinelli zijnen metgezellen een teeken zich
niet te verroeren, drukte even het oor
te onderdrukken, eene menschliie-
vende taak verricht, die tevens krach
tig zal bijdragen om China voor de
beschaving te openen. Ik zal niet
roekeloos handelen. Ik geloof dat ik
een goed werk verricht."
De verdrukte Chineezen, door
vriend en vijand bestolen, door hon
gersnood geteisterd en niet in staat
hunne velden te bebouwen, hoopten
dat ten laatste uitkomst naderen zou.
En zij kwam. Gordon naderde, maar
het eerste wat hij deed was het volk
teleurstellen. Hij was niet gereed.
Hij wist dat in de eerste plaats tucht
en orde moest gebracht worden on-
de Chineezen, die hij zou moeten
aanvoeren tegen tienduizenden van
moedige barbaren. Daarom vroeg hij
een paar maanden uitstel. Dien tijd
gebruikte hij om de landstreek,
waarin hij zou moeten ageeren, in
kaart te brengen, en zijne onderge
schikten met ijzeren vuist aan tucht
te gewennen. Hij verbood het plun
deren, hij strafte streng die roofde
of wreedheden pleegde, maar hij gaf
goede soldij. Toen hij gereed was,
verklaarde hij niet de bedreigde stad
Shangai te willen ontzetten, maar de
Taipings in hun eigen bezette streek
te willen aanvallen en hen af te
sluiten van het overige China en de
zee. Of men dreigde of beval, hij
bleef bij zijn plan, den sleutel van
de positie der rebellen, de stad Soo-
chow, te veroveren. Om er echter
te komen, moest hij eerst een paar
steden innemen en een stad ontzetten.
Dit gebeurde.
Die stad werd ontzet en bevrijd
door den jongen overwinnaar, die
door de Mandarijnen bijna met god
delijke eer werd ontvangen.
Het zou te veel zijn om allle hel
denfeiten op te noemen, feiten, door
welke Gordon de bevolking van zui
delijk China voor eeuwig aan zich
verplicht heeft. En het verwonder
lijkste van alles was nog, dat het
grootste gedeelte van zijne troepen
uit gewezen opstandelingén bestond,
die op de Taipings gevangen geno
men zijnde, in zijn dienst overgingen
en door hem in geoefende en aan
tucht gewende soldaten werden her
schapen.
Zijne onderoffieren waren ook allen
tegen de deur en toog dadelijk aan het
werk.
Allereerst lichtte hij met de meest mo
gelijke voorzorg de klink op, die Fleuriaux
vergeten had op de eene of andere wijze
vast te zetten, en vervolgens ging hij op
den grond liggen en schoof de barricade
duimsgewijzen achteruit.
Zonder een oogenblik te rusten, werkte
hij met eene wonderbaarlijke behendigheid
met nagels en vingersbij het weinigje
geluid, dat hij zeker veroorzaken moest,
rekenende op het geloei van den storm,
die nog altijd niet was gaan liggen.
De kapitein zat ondertusschen op den
grond en vervloekte onophoudelijk dat tijd-
roovende getalm.
Linguard moedigde den ijveriger. Sam
pinelli steeds aan, want hij werd hoe lan
ger hoe ongeruster. Zooeven meende hij
in de richting van de slaapkamer der da
mes gerucht te hooren en nu speet het
hem, dat hij verzuimd had zich te over
tuigen, of zij wel waren ingeslapen. Het
was nu echter te laat, die fout te her
stellen. Voor geen geld ter wereld had hij
zich willen verwijderen op het oogenblik,
dat de beide Corsicanen gereed stonden
om de gele kamer binnen te dringen.
En dat oogenblik was zeer nabij. Spoe
dig was de opening zoo groot, dat een
man er door kon glijden, en de barricade
stond nog onveranderd tegen de deur.
Geen droppel water had Sampinelli ge
stort.
Chineezen. De officieren waren zon
der uitzondering Ainerikaansche en
Europeesche avonturiers, moedig,
maar twistziek, gretig naar buit,
onversaagd, Zij hadden niets te ver
liezen en vonden in Gordon een
meester, die hen naar zijn hand
zette.
Met zulke lieden om te gaan was
geen geringe taak. Het meest had
hij met hen te stellen, als zij na het
veroveren eener stad aan het plun
deren wilden gaan. Plunderen was
door Gordon ten strengste verboden.
Slot volgt.
BÜITENLANDSCH "OVERZICHT
Twee honderd duizend Italianen gevan
gen genomen en 1800 kanonnen buit ge
maakt. Dat wil nog al iets zeggen. Wan
neer wij deze getallen vergelijken met
veldslagen uit vroegeren tijd, blijkt het wel
dat de centralen bijzonder tevreden kunnen
zijn.
In den slag bij Leipzig 15 000 man en
325 kanonnen, Könjggraetz 20,715 man
en 187 kanonnen, Sedan 82.000 man en
419 kanonnen. Beter dan deze getallen
kunnen ter vergelijking strekken de op
gaven van den buit in tot nu toe den
grootsten slag van dezen oorlogTannen-
berg 125.000 man en 500 kanonnen.
De Franschen won oen aan den Chemin
des Dames nu onlang.: 200 kanonnen, of,
als men met Wolft spreken wd, de Fran
schen wonnen die kanonnen niet alle, want
er waren verscheiden vernield, maar de
Duitschers verloren ze dan toch. Dat
geldt evenzeer voor de andere opgaven, de
overwinnaars hangen het publiek niet aan
den neus, hoeveel van het veroverd geschut
nog bruikbaar is.
Doch wat voor de centrale legers in dit
geval van groot beiang is, is dat zij kans
hebben gezien den vijand te vervolgen. In
alle krijgskundige werken wordt geleerd,
dat het de vervolging is die eerst de
vruchten van de overwinning brengt, dat
de vervolging het leveren van misschien
vele nieuwe veldslagen voorkomt. Immers
wanneer een vluchtend leger met rust
gelaten wordt, kan het zich herstellen en
weer tot nieuwe actie worden aangevuurd.
De grondwet is duszit den verslagen
vijand zoo dicht mogelijk op de hielen, en
mat hem zoo af, dat hij geheel gedemo
raliseerd wordt. Dat klinkt nu alles heel
Indien men echter Fleuriaux had kun
nen waarnemen, dan zou men gezien heb
ben, dat hij zich bij het eerste geritsel
aan de deur langzaan; op de elleboog op
gericht en met ingehouden adem toege
luisterd had, waarbij zijne kleine scherpe
oogen schitterden als die eener wilde kat.
Spoedig overtuigd, dat men van plan
was, hem te overvallen, greep hij zijn mes
bij het heft, sprong als een veer uit het
ledikant en vatte aan het voeteneinde post.
Allah akbar mompelde hij. »Het staat
zwart op witwij dansen zoo meteen de
bamboula 1«
Eindelijk stond Sampinelli voorzichtig op
en gaf met eene koddige buiging den ka
pitein de eer, om het eerst binnen te gaan.
De woeste smokkelaar, woedend over
zooveel tijdverlies, wilde zoo de kamer in-
hollen, maar Linguard hield hem bij den
arm tegen en zeide
«Nog eens, kapitein, geen ongelukken
Ik zou niet weten, wat ik beginnen moest,
als .c
»Maar, hel en afgrond, als hij zich ver
dedigt
«Wie slaapt, kan zich niet verdedigen,
en.
«Levend of dood, er moet een eind aan
komen
En onbevreesd stapte de ruwe kerel de
kamer in, op de hielen gevolgd door Sam
pinelli.
Linguard had de lantaarn ter hand ge
nomen, om hen bij te lichten, maar hij
fraai op het papier, maar de werkelijkheid
spot meestal een beetje met zullke schoone
theorieën. Immers de overwinning werkt
op de zegevierende troepen verslappend.
In het heetst van het gevecht, als alle
zenuwen gespannen zijn, dan leven de
manschappen boven hun kracht. Dan voe
len ze geen vermoeienis, geen honger en
dorst, soms zelfs niet eens dat zij gewond
zijn. Maar op elke inspanning volgt een
even sterke of nog sterkere ontspanning.
Na al die vermoeienis laat het verlangen
naar rust zich sterk gevoelen. Honger en
afmatting, in de hitte van den strijd ver
geten, laten zich weer gelden, kortom,
slechts een tot het uiterste doorgevoelde
tucht en organisatie maken het mogelijk
na een zegepraal den vluchtenden vijand
te blijven vervolgen. Niemand marcheert
zoo snel als een verslagen leger, En zie
nu het is den centralen gelukt een
gedeelte van het Italiaansche leger vóór
de rivier de Tagliamento in te halen. Ja
zij zijn er reeds overheen getrokken.
Waaruit o. m. ook biijkt dat de Italianen
wel zeer verzwakt moeten zijn. Want
anders zouden zij aan de overzijde van de
rivier wel stand gehouden hebben om den
aanvaller een «tot hiertoe en niet verder«
toe te roepen. Hoogstwaarschijnlijk zullen
de terugtrekkende legers nu aan de Piave
hun verdedigingslinie kiezen.
Volgens de kroniekschrijver van de Eve
ning Standard zijn vele militairen van mee
ning, dat de inval in Italië in het voordeel
van de entente kan keeren. Italië is het
eenige gevechtsterrein, waar strijd in het
open veld mogelijk is. In den winter is
er kans op een werkelijke beslissing. Ook
de militaire medewerker van de Times
schrijft in dezen geest en zoekt daarin de
lichtzijde. In de Italiaansche vlakte belet
niets den geheelen winter door te vechten
en dat is volgens hem een voordeel voor
de partij met de grootste militaire hulp
middelen voor den langzamen vernietigings-
oorlog.
Het is ons niet duidelijk, waarom men
in den winter in de Italiaansche vlakte,
tegenover een overwinnend leger, wel be
slissende resultaten zal verkrijgen, waar
men dat gedurende een geheel jaar in
Vlaanderen en Frankrijk niet kan tegen
over de in het defensief zijnde Duitschers.
Wanneer de Times daaraan toevoegt, dat
men niet moet denken, dat de entente
voornemens is haar veldtochtsplan in het
Westen op te geven, wordt zulks nog
durfde den drempel niet overschrijden.
De beide smokkelaars liepen regelrecht
naar het bed, maar vonden het ledig.
Dadelijk keerden zij naar Linguard terug
om hem dit te zeggenmaar plotseling
plaatste zich iets zwarts tusschen de lan
taarn en hunne oogen, een groote vuist
daalde tweemaal snel achtereen op het hoofd
van den kapitein neer en deze viel als een
blok op den vloer, waar hij roerloos bleef
liggen.
Nooit had een menschenhand geduchter
slagen toegebracht.
Sampinelli was, zooals wij reeds opge
merkt hebben, niet met eene groote dosis
moed toegerust.
Zijn chef hoorende vallen en zich alleen
tegenover een onzichtbaren, maar geduchten
vijand bevindend, zonk het hart hem in
de schoenen, en, luid om hulp roepend,
vloog hij als een gejaagd dier de kamer
rond.
Men volgde hem hardnekkig en van tijd
tot tijd kwam de zware vuist in aanraking
met het kleine lichaam van den smokke
laar.
Op die jacht stieten zij met zooveel ge
weld tegen een der gedraaide pooten dei-
tafel, dat de barricade met een ontzettend
gerommel en geraas omvertuimelde. En
dit geluid werd aan het andere einde van
het groote gebouw vernomen.
Linguard stond in doodelijken angst
achter de deur, niet wetende, of hij bin
nen zou gaan of vluchten.
minder begrijpelijk.
Heeft de entente dan zulk een overvloed
van troepen en waarom is hiervan niet een
goed deel ingezet voor een krachtigen stoot,
toen de Duitschers hun, reeds in de voor
bereiding opgemerkten, terugtocht bij den
Chemin des Dames uitvoerden? Of wacht
de uitvoering van het veldtochtsplan in het
Westen tot het volgende voorjaar en op
de aankomst van de hoofdmacht der Ame-
rikaansche hulptroepen
Wat die zooeven genoemde terugtocht
betreft de Duitschers hebben dezen
heuvelrug die het doel vormde van de
aanvallen der Franschen in het voorjaar
en ook eenige weken geleden, vrijwillig
ontruimd. Hun stellingen aldaar waren
onhoudbaar geworden en daarom zijn zij
een drietal kilometers teruggegaan. De
geallieerden wisten door hun verkenningen
dat de Duitschers dit van plan waren, maar
hebben van deze wetenschap geen gebruik
gemaakt om door een offensief hunnerzijds
den terugtocht te verhaasten en in de war
te sturen. Want nu hebben de Duitschers
nieuwe aanzienlijke verliezen kunnen voor
komen en ongehinderd hun nieuwe stel
lingen kunnen betrekken.
Op het oogenblik is het op de verschil
lende gevechtsterreinen betrekkelijk rustigJh
In Palestina hebben de Britten Boisebe ten
Zuid-Oosten van Jaza aan de Turken ont
rukt. Door dat succes hebben zij een nieuw
offensief der Turken in de richting van
Egypte, waarvan sprake was, bjj voorbaat
den kop willen indrukken.
In Rusland komt de oorlogsmoeheid hoe
langer zoo meer aan den dag. Wel heel
scherp bracht Kerensky dit onder woorden
tegenover den Amerikaanschen correspon
dent van de Associeted Press, die hem
vroeg of Rusland niet meer aan den oorlog
meedeed.
De Engelsche bladen hebben in hun
telegrammen uit de Ver. St. nu iets meer
over de uitlatingen van Kerensky tot een
Ameiikaansche journalist, nopens »de oor
logsmoeheid van Rusland.Daaruit schijnt
te blijken, dat wel degelijk pessimistische
verklaringen door den Russisehen minister
president waren gedaan. Wel is waar ri
diculiseerde Kerensky zelf de opvatting, dat
Rusland er het bijltje bij neer gelegd had,
maar opgewekt was hij toch allerminst.
»Wij hebben« zeide Kerensky
«gevochten van den beginne af. Wij zijn
thans uitgeput en hebben het recht om
van de geallieerden te eischen, dat dezen
De vrees dat er een moord zou begaan
worden, behield evenwel de overhand, en
hij waagde het een stap voorwaarts te
doen en een blik naar binnen te werpen.
De kapitein lag nog altijd languit voor
het ledikant en begon juist even van zijne
verdooving te bekomen.
Sampinelli vloog, hijgend en blazend
als eene rat, door de kamer, en Fleuriaux
vervolgde hem zonder ophouden met zijne
vervaarlijke vuistslagen.
«Ja, jongetjes lachte hij spottend, »Ik
zal jelui leeren de rust van een vermoeid
reiziger te eerbiedigen
Dat is nu een schotel van mijn baksel
Ik heb les gehad te Batavia van een
echt gentleman, die zijns gelijken niet had
in de bokskunst, en ik heb geëindigd, roet
hem al zijne tanden uit den mond te
slaanEn zoo zal ik jelui ook doen,
stomme rakkers
Inderdaad de arme Sampinelli was er
leelijk aan toe het bloed stroomde hem
langs het hoofd.
«Genade, mijnheer, genadesmeekte
hij, zich voor Fleuriaux op de knieën
werpend, «dood mij niet. ik ben een
eerlijk man dood mij niet, dan zal ik
u met rust laten.
Zijn vervolger had den ijzeren arm reeds
opgeheven om den smokkelaar den gena
deslag toe te brengen, maar lachend liet
hij hem weer vallen.
Wordt vervolgd.)
voor 1st Liüi m ei Altsna,
Lanastraat en Is
erwaard.
t