IBfl.
OU Uil nr. behoort een bijvoegsel.
Uitgever: L» J. VEERMAN, Heusden.
No3724. Zaterdag 17 November 1917,
Sumatradek,
'«■BOSCH,
FEUILLETON.
De Koude llastide.
Draagt
if .4 II LII4 X A's
Sileeiling.
Gorinclieiu.
Und van altena
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 46 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
EERSTE KLASSE
kwaliteiten.
>Cuba« Vors ten i. 5 ct.
Rita A
Rita B
Rita C
5 ct
6
7
(Lichte valé pracht-
k leuren.)
99
wmmwA
Hinthamerstr. 24.
Tel. Int. 492.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
De wereldgeschiedenis gaat met schok
ken vooruit. (Of achteruit Ze is niet een
geleidelijke stage ontwikkeling van een
reeks gegevens zij houdt van verrassin
gen, van sprongen, terug en vooruit. Van
onverwachte gebeurtenissen. Zoo is het
ook in den wereldoorlog. Wie gemeend
heeft dat de strijd zich ontwikkelen zou
naar tevoren opgestelde meeningen, die is
bedrogen uitgekomen. Wispelturig in de
hoogste mate is de fortuin tot heden voor
de oorlogvoerende volkeren geweest. En al
gelooven wij dat er een vaste lijn is die
door alle feiten heenloopt, wij zien die
lijn niet. Grillig, onberekenbaar, gaat liet
vreeselijk oorlogsmonster zijn weg.
Daar is het oproer in Rusland. Er zijn
er geweest, die zeiden dat is het begin
van het einde. Nu zullen we toch gauw
vrede hebben. Maar het lijkt er niet op.
Degenen die nu de macht in Rusland uit
oefenen zien hun troon al onder zich wan
kelen., De burgeroorlog is uitgebroken,
Kerensky is tegen Lenin opgetrokken. Wel
heeft de laatste tot nu toe de teugels van
het bewind in handen weten te houden,
maar zijn glorie zal al heel gauw gaan
tanen, wanneer hij de schitterende belof
ten, aan het volk gedaan, niet weet te
vervullen. Volksgunst is o zoo veranderlijk.
Het »Hosannah« van heden wordt ras
overschreeuwd door het kruis hem®
van morgen. Wij gelooven niet, dat de
uiterste linkerzij met Lenin aan het hoofd
aan het volk zal kunnen geven wat het
begeert een spoedigen vrede, een her
stelde welvaart en voldoende voedsel.
Wanneer dus de tegenpartij slechts geduld
heeft en haar tijd afwacht, zal zij wel
gelegenheid krijgen de huidige regeering
van het kussen te dringen.
In Italië maken de centralen geen ster
ken voortgang meer. De Italianen richten
zich aan de Piavelinie op langdurigen te
genstand in.
Het is een voordeel voor de Italianen,
dat zij drie dagen aan de Piave-linie stand
hebben kunnen houden, waardoor hun man
schappen tijd gekregen hebben, zich te
reorganiseeren en uit te rusten en hun
stellingen te verbeteren. Het is ook een
feit, dat de Duitsche linie hoe langer hoe
uitgestrekter wordt, veel bruggen vernield
worden enz. Eiken dag dat de Italianen
aan de Piave stand houden, wordt de toe
stand gunstiger. Nog daargelaten dat die
linie Venetië dekt, hebben de Italianen
daar verreweg de kortste linie in de vlakte,
de linie die er achter ligt is weer langer.
Totnogtoe zijn de Duitschers niet op groote
schaal de Piave overgetrokken en de Ita
lianen hebben het nu volkomen in hun
macht, om den vijand te verhinderen om
zich te ontplooien,
Doch ook hier zijn verrassingen mogelijk.
Wij weten niet wat de centralen nog in
het schild voeren, en welk een druk zij
op de Italiaansche legers zullen uitoefenen,
wanneer al hun troepen zich uit het ge
bergte hebben opgemaakt naar de Piave
linie.
20 (Uit het Fransch
Je zult je tijd wel noodig hebben, om weer
een nieuw stuk te bedenken. Maar ik
raad je in gemoede, het bij het bedenken
te laten
In weerwil van deze onheuschheden, sprak
Linguard eenige zachtzinnige woorden tot
de beide vrienden om de verzoening te
voltooien en wenschte hun met een onder
danig gezicht een goeden nacht.
»Ik heb veertien dagen tijd om hem
schaakmat te zetten,dacht hij onder het
heengaan, »daar kan veel in gebeuren
Zoodra de schurk vertrokken was, viel
Maurice Fleuriaux om den hals en riep
»0, Mijnheer, mijn heele leven zal ik
u dankbaar zijn U hebt mij tot den
gelukkigsten mensch van de wereld ge
maakt
Haast je maar niet met je dank betui
gingen, a antwoordde de zwerver ernstig,
»de hemel weet hoe dit alles zal afloopen
Enfin, wij hebben veertien dagen gewon
nen en die zullen we goed zien te
gebruiken
Eene week was verloopen, en groote
veranderingen haddden op de Roode Bastide
plaats gegrepen. Het sombere, eenzame
en ongastvrije verblyf was eensklaps in
een woonplaats van vreugde veranderd. Elke
dag bracht een nieuweu stroom bezoekers,
en alien werden met een ongehoorde pracht
en weelde ontvangen. De geheele omtrek
sprak van niets anders dan van de heerlijke
gastmalen op de Roode Bastide en ieder,
die bij de familie Fleuriaux maar eenigs-
zins in de permitatie gestaan had, haastte
zich dat Eldorado (Luilekkerland) op te
zoeken.
Het groote, lage huis van rooden bak
steen was inderdaad weer een voorwerp
van levendige nieuwsgierigheid geworden
voor het goede volkje uit de omstreken
van Marseille.
De familie Fleuriaux had vroeger veel
invloed gehad op dat departement, zoodat
de onverwachte terugkomst van den ver
dwenen Auguste alle harten en tongen in
beweging bracht.
Zijne verkwistingen, zijne amourettes,
zijn tragisch duel, zijne spoorlooze verdwij
ning lagen bij de tijdgenooten nog versch
in het geheugen. Maar wat vooral de al-
gemeene opmerkzaamheid op hem vestigde,
was het onnoemelijk fortuin, dat hij volgens
de geruchten uit Indië meegebracht had.
Men wist te vertellen, dat hij zijne parels
en diamanten bij schepels kon opscheppen.
Bij nacht moest er in een kreek dicht bij
de Bastide een vreemd schip aangekomen
zijn, dat zooveel schatten aan wal gezet
had, dat men er de lading van al de schepen
in de haven van Marseille en Marseille
zelf op de koop toe met gemak voor zou
kunnen overnemen. En om dat bericht
In Engeland heeftLloyd George er van
moeten lusten. Een groot deel der pers is
niet zuinig geweest met allerlei hatelijk
heden dezen bewindsman toe te voegen.
Men moet ri l. weten dat George te Parijs
een rede gehouden beeft, die voor de ge
allieerden in menig opzicht een bittere pil
was. Nadat hij op de gewone manier
hoog opgegeven had van de successen door
de entente bevochten, wees hij op het
groote gebrek aan eenheid tusschen de
geallieerde rijken.
»Dit gebrek aan eenheid« draagt de
schuld voor de ramp in Servië en voor de
ramp in Roemenië, waardoor de insluiting
der centralen verbreken en de oorlog ver
lengd werd. Op it oogenblik hangt de
mate, waarin wij konnen verhinderen, dat
de nederlaag der Italianen tot een katas-
trofe wordt, af van de snelheid en volle
digheid, waarmedewij breken met ons
verleden en voor (ie eerste maal in onze
actie de werkelijke eenheid van al de fron
ten der bondgenoote;i verwezenlijken. Ik
geloof, dat wij ten .aatste deze groote les
geleerd hebben. Dit is de beteekenis van
dezen oppersten raad.
Wanneer mijn opvatting juist is, dan
zal deze raad werkt ijk met macht bekleed
worden. De inspanning van de boridge-
nooten zal samengeiaid worden en de over
winning zal den moed bekronen. Dan zul
len wij zelfs de ramp in Italië zegenen,
want zonder die r_.np geloof ik niet, dat
het mogelijk ggv, J; zou zijn, een werke
lijk eeoh'vi tot te brengen. Voor-
oordeelen en achterdocht zouden ons ge
scheiden houden. Hadden wij deze les drie
maanden geleden geleerd, wat een verschil
zou dat gemaakt hebben.
Daarom, zoo ging hij voort, moest er
voor al die conferenties een permanente
raad in de plaats komen, wiens taak zal
zijn, het geheele veld van oorlog te over
zien. Maar nu beschuldigt men Lloyd
George er van, dat hij dingen gezegd heeft
die koren op den molen der Duitsche pro
paganda zijn.
Zoo zeide hij »Als wij een kilometer
in 's vijands linies vorderen en een arm
zalig dorpje uit zijn wreeden greep halen,
jubelen wij met ongeveinsde blijdschap.®
Wat men hem ook bijzonder kwalyk neemt
is, dat hij schijnt aangekondigd te hebben,
dat de politieke leiders over het hoofd van
de leiders te velde heen, die zich blind
staren op hun eigen veldtochtsplannen,
macht moeten hebben, om gewichtige be
te bewijzen haalde men het rapport van
een douane officier aan, die in een vliegen
den storm jacht op het bewuste vaartuig
had laten maken, maar het niet had kunnen
inhalen.
Fleuriaux hoorde en las al die fabelen
uit de Duizend-en-Een-nacht met een vrien
delijk knipoogje en deed geen moeite om
ze tegen te spreken integendeel, hij scheen
er pleizier in te hebben, ze door toenemende
geldverspilling te bevestigen. Na de honderd
louis d'or van Linguard ontvangen te heb
ben, was zijne eerste zorg geweest, zich
naar Marseille te begeven en zich een
rijk Oostersch costuum aan te schaffen,
waarin bij zich met de breede majesteit
van een Indischen radja wist te bewegen.
Vervolgens had hij in adresboeken en hótels
ijverig geïnformeerd naar de weinige nog
levende bloedverwanten en de vele vrienden
en kennissen van wijlen zijn va er, en was
hen in groote staatsie gaan bezoeken Zijne
zekere houding, voorname manieren en le
vendige verhalen, benevens eenige behendig
uitgestrooide goudstukken, hadden de ge
heele wereld verblind en het hoofd op hol
gebracht. Ieder sloeg met geestdrift ge
loof aan het onmetelijk succes -van den
rijken nabob allen namen zijne uitnoodiging
onvoorwaardelijk aan en ziedaar de oor
zaak van dien stortvloed van bloedverwanten
en vrienden, die zich op de Roode Bastide
vorstelijk lieten onthalen op kosten van
Linguard.
Niemand wilde iets weten van een heel
sluiten ten aanzien van de krijgsverrich
tingen te nemen. Dat zou dan de betee
kenis zijn van den politieken raad die aan
den oorlogsraad van Engeland, Frankrijk
en Italië als aanhangsel toegevoegd is.
De Daily News« zegt van deze rede
Zij was voor ons land een grove, wreede
valsche, boosaardige smaad. Wij werden
er door te schande gemaakt voor Europa
en de wereld als de voornaamste bewerkers
van de tegenspoeden die onze zaak getrof
fen hebben. Onze bondgenooten werden
yitgenoodigd ons te wantrouwen, ons te
veroordeelen, ons, die ons bloed en goed
zonder morren geofferd hebben ons zonder
wier heerschappij ter zee de geaillieerden
iu zes maanden door honger tot overgave
gedwongen zouden zijn, zonder wier geld
de geaillieerden in twaalf maanden in elkaar
gezakt zouden zijn. De rede verkleint zelfs
de offers van onze zonen en broeders.
Hoewel Lloyd George veel vijanden heeft
schijnt men nog geen plan te hebben hem
te doen vallen.
In Frankrijk weer een ininisterieele cri
sis. Painlevé is gevallen. Wie zijn opvol
ger zal zijn is nog niet bekend.
(Een zooeven ontvangen bericht meldt
dat Ciemenceau heeft aangenomen het ka
binet samen te stellen).
De nieuwe rijkskanselier van Duitsch-
land, von Herling, is 74, Friedberg, de
ondervoorzitter van den Pruissischen mini
sterraad, diep in ne zestig en von Payer,
de onderkanselier, 70 jaar. 't Is wel een
van d^e grilligste wendingen van het lot,
dat juist von Hertling, die een beslist tegen
stander is van het parlementarisme, de
eerste rijkskanselier zou zijn, die zijn man
daat aan de goedkeuring van het parlement
had te onderwerpen. Von Payer is een
aanhanger van het parlementarisme in zijn
strengsten vorm. Welk een inspanning
heeft het daarom gekost, om hem als onder
kanselier aanvaard te krijgen. Eerst zijn
benoeming heeft beslist over het karakter
van de regeering. Zijn naam is als een
vlag. Als een roode vlag, zoo heeft men
in de allerhoogste kringen, met sterke
overdrijving, gemeend.
Dat ban dus nog een wrijving geven,
wanneer de heeren van gedachten gaan
wisselen.
Amerika wordt wat handzamer. Nu de
kwestie der tonnenmaat uit den weg is
geruimd, zullen de neutralen weer geholpen
worden. Een van de moeilijke vragen daar
bij is hoe veel voedsel de neutralen noo-
ander gerucht, dat er omtrent dien Fleu
riaux liep. Een Marseillaan, die zich als
passagier aan boord van de Tom Jones
bevonden had, waarmee ook Auguste Fleu
riaux uit Indië overgekomen was, hield
vol, dat die zoogenaamde nabob op dat
schip als matroos gediend had, omdat hij
zijn passage niet had kunnen betalen. En
Jacques Cayou, de herbergier in de Schoone
Magdalena vertelde aan ieder, die het hooren
wilde, dat dezelfde mijnheer Fleuriaux op
een laten avond bij hem binnen gekomen
was in een soort van boevenpak, en toen
hij wegging, zijn vertering niet betalen kon.
Maar ieder trok de schouders op voor
die leugenachtige geruchten en sommigen
vertelden met veel wijsheid, dat rijke kolo
nisten en reizigers zich bij hunne terug
komst in het vaderland gewoonlijk arm
hielden om hunne begeerige bloedverwan
ten op de proef te stellen. Maar buiten
dien, Fleuriaux speelde onbeperkt den baas
op de Roode Bastide, en iedereen begreep,
dat de gierige Linguard hem meedoogen-
loos weggejaagd zou hebben, als de reiziger
hem geen tastbare bewijzen van zijn rijk
dom gegeven had.
Waar was het, dat Linguard geheel op
den achtergrond gedrongen werd in zijn
eigen huis. Fleuriaux alleen gaf de be
velen, Fleuriaux gooide het geld, dat de
oude woekeraar zoo angstvallig beheerd en
vermeerderd had, bij handen vol het venster
uit, terwijl Linguard met woede in zijn
hart de monsterachtige rekeningen voldeed.
dig hebben en hoe ver ze misschien gaan
in het verzenden van goederen naar Duitsch-
land. Het eerste zal op den grondslag van
de statistieken der onzijdigen worden vast
gesteld aangaande wat ze in het verleden
van de Vereen. Staten betrokken, maar
het tweede biedt een moeilijker vraagstuk.
Het is meegedeeld, dat Noorwegen en Zwe
den bereid zijn, uit te scheiden met de
verscheping naar Duitschland van allen
leeftocht, waarvoor Amerikaansche voorra
den in de plaats zijn gekomen, maar Ne
derland weigerde tot dusver eenige verze
kering te geven, omtrent dé zuivelverschaf-
fing. Het is bekend gemaakt, dat Zweden
eveneens zal worden gevraagd op te houden
met den uitvoer van ijzererts, en eenige
andere materialen naar Duitschland. Het
heet, dat de Ver. Staten besloten, dat geen
Amerikaansch veevoeder naar Nederland
zal worden gezonden, zoolang als zuivel-
zendingen den weg naar den vijand blijven
vinden.
buitenland.
„Politiken" over ilcu toestand in Italië.
Het Deensche blad »Politiken« schrijft
het navolgende: »Het is de vraag of de
overgebleven Italiaansche troepen nog tijdig
opnieuw georganiseerd kunnen worden, wat
noodzakelijk is, indien het Italië niet als
Rusland, Servië en Roemenië zal vergaan.
Zelfs indien zij dit wilde, zou de Entente
niet sterk genoeg zijn om een geheel nieuw
front over te nemen. De Franschen zij a
hiertoe zeker nauwelijks in staat, terwijl
de Engelschen een zekeren tegenzin toonen
om zich zoo ver van het Kanaal te ver
wijderen. Zoowel de Engelsche als de Fran-
Maar wat den ouden deugniet het meest
verbitterde, was het dagehjksch bezoek van
Maurice Longpré aan de nu openlijk met
hem geëngageerde Elisabeth Meursanges.
Maurice was in den zevenden hemel ea
maalde niets om de dreigende blikken en
gebaren van zijn grijzen medeminnaar, die
best zijn grootvader zou kunnen zijn, maar
Elisabeth schrikte soms van die stuipachtige
bewegingen en vreesde, dat de oude schurk
weer een slecht plan bedacht om zich het
hem opgedrongen juk van dea hals te
schuiven.
Intusschen gaf de machtige bescherming
van den nabob haar den moed, hare vrijage
met Maurice vo >rt te zetten. Maurice had
haar zoo ongeveer aan het verstand gebracht,
hoe Fleuriaux zulk een buitengewonen in
vloed op Linguard kon uitoefenen, en zij
hoopte dat de onde vrek in zijn eigen be
lang het zwijgen zou bewaren.
Zoo stonden de zaken op een dier heer
lijk schoone namiddagen, waaraan het kli
maat van Provence zoo rijk is De dames
Meursanges en Maurice Longpré zaten in
de schaduw eener boomgroep achter in
den tuin, Een Marseillaansche familie,
welker hoofd beweerde een achterneef in
den zesden graad van Auguste Fleuriaux
te zijn, was heden op de Bastide te gast
gekomen.
NIEUWSBLAD
Het Laai vu Min en Altens, Linostraat n Boimelerwiarfi.
Wordt vervolgd.)