culiere huizen en doodden tot Woensdag
ongeveer 3000, meerendeels vreedzame
burgers.
Er waren geen middelen om de dooden
weg te halen. In vele wijken werd uit
ramen en van daken gevuurd. De onder
een schrikbewind levende bevolking in het
centrum kon zich onmogelijk in veiligheid
begeven.
Dinsdag begonnen er projectielen op het
raadhuis te vallen en besloot het comité
voor de openbare veiligheid naar het Kreml
te verhuizen. Er werd een loopgraaf ge
dolven om een veilige verbinding met het
Kreml te krijgen, die goed verdedigd was
met machinegeweren. Men had volop mu
nitie en leeftocht voor tien dagen.'
Woensdag was het bombardement echter
verwoeder dan ooit op het Kreml samen
getrokken. Het comité deed pogingen om
met het militaire revolutionaire comité te
onderhandelen.
Maandagavond werd een wapenstilstand
afgekondigd, maar het militaire revoluti
onaire comité verbrak hem.
Woensdag werd bij het bombardement
van het Kreml de kathedraal van Maria
Hemelvaart met den vermaarden toren van
Iwan Weliky vernield en vloog de kerk
van den heiligen Basilius in brand. De
moedwillige vernieling van nationale heilig
dommen die zelfs Napoleon gespaard had,
schijnt voor beide partijen een prikkel ge
weest te zijn, om vrede te sluiten.
Wanneer de Maximalisten de macht in
handen mochten houden, krijgt Rusland
een bewind dat niet Entente-gezind zal
wezen.
Op het Westelijk front ditmaal niets
van belang.
Bij Helgoland heeft een treffen tusschen
Engelsche en Duitsche zeestrijdkrachten
plaats gehad. Eerst gingen de Duitsche
schepen aan den haal en toen deze met
versterkingen weerkeerden was het de beurt
aan de Engelschen om er van door te gaan.
Natuurlijk wordt van weerszijden de lof
trompet gestoken over dit roemzuchte wapen
feit.
In Frankrijk is het Clemenceau gelukt
een nieuw kabinet te vormen. Hij die tot
nu toe in de oppositie was zal merken dat
het heel wat makkelijker is af te breken
dan op te bouwen. Over het algemeen
heeft hij nog al een gunstige pers.
Het is in Duitschland met de tabak zeer
schaarsch, dat is zeker de oorzaak dat men
er zoo moeilijk toekomt de vredespijp te
rooken.
Wegens het gebrek aan ruwe tabak zijn
per verordening 45 stoffen aangewezen,
die in de plaats van tabak verwerkt of
daarmee vermengd mogen worden. Behalve
deze verzoekt de tabaksindustrie nog hop
als zoodanig te mogen bezigen.
In vredestijd bedroeg de productie jaar
lijks 8,5 a 9 milliard sigaren en 11,5 mil
liard sigaretten. De behoeften van het le
ger tijdens den oorlog hadden tengevolge,
dat in den zomer van 1916 de productie
tot 10 en 11 milliard sigaren steeg, ter
wijl de sigarettenaanmaak einde 1916 zelfs
tot 25 milliard was toegenomen. Van 60
tot 80 percent hiervan werd voor het le
ger in beslag genomen.
Na dien tijd trad dan de vermindering
van de sigaren-productie tot 60 procent in.
Op het oogenblik komt niet meer dan 15
procent van de normale sigaren ver vaardi
ging nog in den vrijen handel. Tal van
kleine sigarenwinkeltjes heeft men dus moe
ten sluiten, maar die, welke nog overge
bleven zijn, kunnen evenmin al hun klan
ten bedienen. De winkels zijn nu nog slechts
eenige uren per dag open. Aan één kooper
worden niet meer dan vijf sigaren tegelijk
geleverd. De zendingen naar het front wor
den in de winkels zelf behandeld en ook
daarvoor zijn niet meer dan 20 stuks voor
een pakket beschikbaar.
Een gevolg van dit alles is, dat de koo-
pers zich nu in lange rijen opstellen voor
de winkels, die nog betrekkelijk goedkoop
verkoopen en waar veel gevraagde merken
te verkrijgen zijn.
Wie weet hoe spoedig bij ons dezelfde
tooneeltjes zich zullen voordoen.
BUITENLAND.
Blijkens een Wolff-berieht hebben de
centralen van midden-Juli tot midden-No-
vember 45,550 vierkante K.M. terrein ge
wonnen, 390,500 gevangen gemaakt en
meer dan 3233 kanonnen vermeesterd.
Het overige buitgemaakte oorlogstuig als
machinegeweren, mijn werpers enz. is
nog bij de benadering niet te schatten.
De bloedige verliezen van Engelschen,
Franschen, Italianen en Russen houden
met de bovengenoemde cijfers gelijken tred.
Vooral de Engelschen en Canadeezen heb
ben in 14 slagen in Vlaanderen ongehoord
groote verliezen geleden.
Van het 220.000 man sterke personeel
van de Duitsche posterijen doen 107.000
man werkelijken legerdienst. Gesneuveld
zijn 136 hoofdambtenaren, benevens 2016
ambtenaren en 7617 beambten, in het
geheel 9769.
o
Monaco.
Ook daar roerigheid.
Genève, 19 Nov. In het vorstendom
Monaco is een crisis uitgebroken. Vorst
Albert heeft een oproep gericht tot zijn
volk.
(Monaco is 1.5 vierk. K.M. groot, heeft
een bevolking van 19.121 zielen en een
leger van 4 officieren en 82 minderen.
Red.)
Uitroer van boter stopgezet.
Denemarken heeft den uitvoer van boter
naar Engeland stopgezet. Dit met het oog
op het feit, dat men tot heden nog niets
weet van de maatregelen, die op de En
gelsche botermarkt zijn genomen, weshalve
heeft men besloten, de voor Engeland be
stemde boter voorloopig te reserveeren.
WEENEN, 17 Nov. Volgens hier ont
vangen berichten is een compromis tusschen
Lenin en Kerenski tot stand gekomen. Naar
gemeld wordt staat het vast dat Lenin de
overhand behouden heeft en dat Kerenski
zich aan verschillende wenschen der Bols-
jewiki heeft moeten onderwerpen en daar
om zeer op den achtergrond zal komen.
Cement uit Engeland.
De corr. van de N. R. Crt. te Londan
meldt
De Pall Mall Gazette zegtOndanks het
verder door Leverton Harris in zijn ant
woord aan majoor David Davies, Maandag
1.1. beloofde onderzoek, is er geen bewijs
op komst, dat de Britsche cementdoozen
in de Duitsche linies zijn aangetroffen. In
een correspondentie van het front werd de
mededeeling gedaan, dat er tijdens den
jongsten opmarsch zulke doozen bij de
Duitsche »pillendoozen« waren ontdekt.
Het zal blijken, dat deze verklaring onge
grond is.
o
Zwitserland.
De Tel. Union meldt uit Bern
In Zurich hadden Zondagavond opstoot
jes plaats. De sociaal-democraten hielden
vergaderingen over de Russische revolutie.
Daarop trokken zij naar een munitie
fabriek, waar dag en nacht gewerkt wordt
en eischten dat de staking zou worden ge
proclameerd. Vensters werden ingeslagen.
De politie stond machteloos. Vervolgens
trokken zij naar een ander munitiefabriek
en vorderden ook daar staking.
Kortgeleden is gemeld, dat Sir John Si
mon, de bekende avokaat en oud-minister,
dienst had genomen bij het Engelsche leger
in Frankrijk. Het blijkt, dat hij den rang
heeft gekregen van staf-kapitein bij het
koninklijke vliegerkorps. Dat maakt achter
af een bericht begrijpelijk, volgens hetwelk
hij er in het bijzonder mee belast zou
worden, de Duitsche steden, die de vliegers
moeten bestoken, aan te wijzen.
Sir John heeft, door bij het leger dienst
te nemen, de 25.000, die hij jaailijks
met zijn praktijk verdiende, eraan gegeven.
Berichten uit Haparanda gewagen van
een soort staatgreep der socialisten te Hel-
singsfors, die zich met hulp van Russische
soldaten van alle openbare gebouwen en
van de telegraaflijnen hebben meester ge
maakt, den Senaat en den Landdag heb
ben ontbonden en de onverwijlde samen
komst van den ouden Landdag, wiens meer
derheid socialistisch was, bevolen.
Er zal een nieuwe socialistische Senaat
worden gevormd. In geheel Finland moet
groote opgewondenheid heerschen ernsti
ge onlusten worden gevreesd.
Het doel van den staatsgreep is, Fin
land onafhankelijk te verklaren.
Wilson heeft aan Koning Albert een
telegram gezonden, waarin hij de gevoelens
van sympathie betuigt voor België dat zich
thans, aldus Wilson, onder de overheer-
sching van de barbaarsche en wreede macht
der teleurgestelde Pruisische autocratie be
vindt.
Meer dan ooit is Amerika besloten den
oorlog tot de overwinning tegen die macht
voort te zetten en voor de toekomst ge
hoorzaamheid af te dwingen voor de wetten
der naties en eerbied voor de rechten der
menschheid.
Clemeiiceau's program.
De ministerieele verklaring zal naar Ha-
vas meldt, drie duidelijke punten bevatten
le. Voortzetting van den oorlog door
voortdurend nauwere samenwerking der
geallieerden, waarbij het leger der enten
te een krachtiger actie zal kunnen voeren.
2e. Pacifistische propaganda zal door
militaire rechtbanken worden tegengegaan.
3e. Bestraffing van alle schuldigen.
Alle daden van verstandhouding met den
vijand zullen door den krijgsraad behan
deld worden. Alle dergelijke, thans han
gende rechtsgedingen, zullen met kracht
worden voortgezet.
In de couloirs is men van oordeel, dat
de regeering op een sterke meerderheid
zal kunnen rekenen.
De Washingtonsche correspondent van
de Associtad Press seinthet departement
van scheepvaart heeft aan de Fransche
regeering den bouw van 20 schepen van
4000 ton elk, die niet kunnen zinken,
toegestaan, zulks met opheffing van de
bepalingen, die den scheepsbouw door
buitenlanders in de V. S. verbieden. Deze
soort schepen, door Fransche deskundigen
uitgevonden, is, naar verluidt, onvatbaar
gebleken voor torpedoaanvallen. Vier tor
pedo's, bij een proefneming op zoo'n schip
afgeschoten, hadden geen andere uitwerking
dan de vernieling van de lading in de on
middellijke nabijheid van de ontploffingen.
In het Engelsche Lagerhuis verklaarde
Lloyd George, dat j.l. Zaterdag 5 Duitsche
onderzeeërs vernietigd waren,
De burgeroorlog in Rusland.
STOCKHOLM. 19 Nov. Volgens Dagens
Nyheter vertellen uit Rusland aankomende
Zweden, dat in Petrograd in de laatste
dagen veel bloed is vergoten. Vooral de
Kadetten zijn bij duizenden vermoord.
BERLIJN, 19 Nov. Volgens het blad
»Nowaja Schisn« trachtte de vereeniging
van spoorwegarbeiders tusschen de strijdende
partijen bemiddelend op te treden. Het
blad bevestigd het vroeger bericht, dat
Generaal Kaledin het kolendistrict van het
Donetz-bekken bezet heeft en daardoor op
het geheele spoorwegverkeer druk uitoefend.
LONDEN, 19 Nov. Uit Petrograd wordt
aan de Daily Chron» gemeld
De legermacht der Bolsjewiki, die Ke
renski's 1500 kozakken versloegen tusschen
Gatschina en Czarskoje Lëlo, bedroeg 16
duizend man. Er werd hevig gevochten
te Kief, dat herhaaldelijk werd genomen
en herwonnen.
BINNENLAND.
De evenredige vertegenwoordiging.
Een ieder heeft al over dit onderwerp
gehoord of er iets van gelezen, maar het
meerendeel heeft daarvan geen juist begrip,
en het is daarom, dat wij gaarne het
woord geven aan een bezoeker, om uit een
alhier gehouden bespreking weer te geven,
wat voor een ieder noodig is te weten.
Dat dit slechts een greep ls uit het
geheel, blijkt genoegzaam omdat hierin
niet gesproken wordt over de verkiezingen
van leden voor de Provinciale Strten. Te
zijner tijd komen we hierop wel nader
terug. Red.
Naar aanleiding van de lezing van den
heer Van Koetsveld over »Evenredige Ver
tegenwoordiging», kunnen wij het volgende
meedeelen.
Kiezers zijn alle mannelijke ingezete
nen van het rijk (Provincie of gemeente)
tevens Nederlanders, die vóór den aan de
verkiezing voorafgaanden 16en Mei, 25
jaar zijn.
Men behoeft zich niet meer als kiezer
aan te geven.
Uitgesloten zijn krankzinnigen, gevan
genen, wegens zwakheid van vermogens
onder curateele gestelden, die uit de ou
derlijke macht, of uit de voogdij over
kinderen zijn ontzet. Die tot gevangenis
van meer dan één jaar is veroordeeld, is
3 jaar uitgesloten, en die tweemaal wordt
veroordeeld voor meer dan een jaar is
levenslang uitgesloten. Wie binnen 3 jaar
meer den tweemaal wordt veroordeeld (dus
ook wegens dronkenschap) verliest voor 3
jaar het kiesrecht.
Voor de Tweede Kamer wordt het Rijk
verdeeld in 18 kieskringen, n.l.Zeeland,
Utrecht, Drente, Groningen, Friesland,
Overijsel, Limburg, ieder één kieskring
Gelderland 2Noord-Brabant 2Amster
dam 1 de rest van N -Holland 2 Rot
terdam 1 den Haag 1 de rest van Zuid-
Holland 2.
Voor de Raadsverkiezingen, worden ge
meenten boven de 20.000 inwoners ver
deeld in 3 kieskringen.
Iedere kieskring wordt verdeeld in stern-
districten. Ieder stemdistrict mag in den
regel niet meer dan 1000 kiezers bevat
ten. Heusden is dus voor de Gemeente één
stemdistrict.
Voor de Kamerverkiezingenbehoort
Heusden tot den kieskring 's-Hertogenbosch.
In ieder stemdistrict is een stembureau
bestaande uit 4 leden. In iederen kies
kring een hoofd-stembureau met 5 leden.
Eindelijk bestaat nog een Centraal-
stembureau met 5 leden en 3 plaatsver
vangende leden, in Den Haag.
Candidaatstellirig voor de Kamer ge
schiedt bij den voorzitter van het Hoofd
stembureau. (Voor Heusden is dit de Bur
gemeester van 's-Bosch).
Iedere lijst moet door minstens 25
kiezers zijn geteekend en mag niet meer
dan 10 namen bevatten (naar voorkeur
ingevuld). Candidatenlijsten mogen ook
gecombineerd worden.
Even als thans ontvangt de kiezer 3
dagen vóór de stemming een oproepkaart.
Hierop staat, dat hij volgens art. 74 (tenzij
hij wettelijk is verhinderd) mOBt stemmen.
Doet hij dit niet, dan maakt de kiezer op
minder aangename wijze kennis met den
kantonrechter.
De kiesvereenigingen behoeven dus geen
rijtuigen, auto's enz. meer te huren om de
kiezers naar de stembus te krijgen.
Het eigenlijk stembiljet zal veel grooter
zijn dan tot nu toe, daar op ieder biljet
de lijsten van alle partijen staan. Men
maakt het witte stipje voor de lijst zijner
keuze zwart als men zijn stem uitbrengt.
De geheele uitslag der verkiezingen
wordt, voor de Kamer, opgemaakt door
het Centraal-stembueau in den Haag, Het
opmaken van den uitslag is heel wat in
gewikkelder dan tot nu toe.
Doordat iedere stem van iedere partij
bij het geheel wordt geteld, heeft de stem
van ieder kiezer evenveel invloed.
Bij tusschentijdsche vacatures wijst het
centrale stembureau den opvolger aan. Als
opvolger wordt aangewezen een van de
nog niet gekozen candidaten van de lijst,
waartoe het uitgevallen lid heeft behoord,
en wel diegene, die de meeste stemmen
had verkregen.
Verbod van uitvaren opgeheven.
Men meldt ons uit IJmuiden
Het uitvaarverbod voor zeilioggers en
kustsleepbooten is opgeheven, en is nu nog
alleen van kracht voor stoomtrawlers.
Doorvoer van zand eu grint.
Aan 39, Donderdag uit Duitschland te
Lonbith aangekomen schepen met grind,
zand en besaltslag voor België is de door
tocht geweigerd. Deze schepen moeten
terugkeeren naar Duitschland.
In den grond geschoten.
Hier te lande is bericht ontvangen dat
het motor-stoomschip »De Dollard«, loebe-
hoorende aan de Mij. »Bestevaer« te Am
sterdam, door een Duitsche duikboot in
den grond is geschoten. Er zijn 6 man
van de bemanning door een Spaanscii vis-
schersvaartuig te Vigo geland. Men vreest,
dat een drietal leden der bemanning is
omgekomen.
o
Treurig,
Geruimen tijd ging te Goes reeds 't ge
rucht dat een vrouw in een woning aan
den 's Heer-Hendrikskinderenkijk in erger
lijken staat van vervuiling verkeerde. De
gemeentelijke autorieteiten verschaften zich
toegang tot de woning en vonden de vrouw
in een hoop vuil liggen. Haar eenige dek
king bestond uit een ouden zak vol onge
dierte. De vrouw was ziek en kon niet
meer loopen. Zij is naar het gasthuis
overgebracht. Voor het in de woning aan
wezige kindje zal een plaats gezocht wor
den.
Je nioet maar Boffen
De landbouwer v. D. te Bodegraven had
een mooi varken geslacht. Flink gemest,
nog wel metNu ja, dat doet er niet
toe. 'tHing in 't achterhuis. En's morgens
had het er gehangen. Een uitgesneden
ruit, een aan de binnenzijde geopende deur,
ziedaar de oorzaak van het feit dat D.
géén varken meer heeft.
Smokkeleu.
De kommiezen te Lobith hebben bij on
derzoek van de leege sleepkaan, Johanna,
komende van Rotterdam met bestemming
naar Duitschland, ontdekt, dat de overge
bleven grint, waarmee het schip was ge
laden geweest, er blinkend en olieachtig
uitzag. Al spoedig vonden ze een luik.
Dit werd opgelicht en nu ontdekte men,
dat onder het schip in zijn geheele lengte
een tank was aangebracht, waarin volgens
voorloopige schatting, 16000 a 18000 L.
raapolie. Nog vond men kisten met harde
zeep, kruikjes met oude klare en busjes
melk, die in de tank waren gestuwd. De
schipper is in arrest gesteld. Het schip
mat 600 k 700 ton en de tank was zoo
danig aangebracht, dat men er van buiten
niets van kon merken.
Verroer Duitsche steenkolen.
Ingaande heden zullen tot nader order
op werkdagen extra-treinen loopen voor
vervoer van Duitsche steenkolen van Em
merik naar Amsterdam W. P., Rotterdam
D. P., Leiden, Maastricht, Groningen,
Leeuwarden, Roosendaal en tusschenge-
legen stations.
o
Brutale oplichting.
Gebruik makende van de afwezigheid
van den landbouwer G. R. te Berchem,
vervoegden zich twee net gekleede dame
tjes bij diens echtgenoote, met het ver
zoek of deze niet eens na kon zien of ze
ook guldens met den beeldenaar van Willem
II in bezit had. De vrouw voldeed aan
dit verzoek en haalde een ijzeren geldkist-
tje te voorschijn, doch daar haar man het
sleuteltje in zijn bezit had, kon ze de da
mes, die per rijwiel gekomen waren, niet
helpen. Een der dames verzocht nu een
glas water, waarop de boerin met haar
naar het achterhuis ging. Van deze afwe
zigheid maakte de andere gebruik om zich
het ijzeren geldkistje, inhoudende ruim
f 1100, toe te eigenen. Bij thuiskomst
van den boer bemerkte men eerst den dief
stal, doch de vogels waren gevlogen.
Een brutale diefstal te Amsterdam.
Alhier had een zeer brutale diefstal
plaats ten huize van den heer Langendijk
op het Frederikplein, handelde in goud en
zilver.
Toen de heer en mevrouw L. vanmor
gen om 9 uur het huis verlaten hadden,
schelde kort daarop een mari aan, die een
brief had voor mijnheer. Binnengekomen
werd hij gevolgd door een tweeden man.
Het dienstmeisje werd overmeesterd, aan
handen en voeten gebonden en een doek
werd over haar gelaat geworpen.
De dieven maakten zich meester van een
geldkist met groote waarde aan goud en
zilver. De kist werd op een handwagen
geladen en vervoerd.
Tot nu toe is nog geen spoor van de
brutale dieven gevonden.
Roofmoord te Alphen (Z.-H.)
Zaterdagmorgen werd de alleenwonende
73-jarige G. Verbeek alhier geworgd op
bed gevonden. Door uitsnijding van een
ruit heeft men zich toegang verschaft.
Vermoedelijk was diefstal hier de drijfveer.
Moord.
Zondag-avond is ernstig verwond naar
het gesticht Calvariënberg te Maastricht
gebracht de chef-dienstgeleider Bakker, die
in den trein tusschen Schin op Geul en
Valkenburg controleerde. Een smokkelende
soldaat sprong er uit, achtervolgd door den
kommies. Een uur daarna vond men den
ambtenaar in het veld liggen, verwond door
verschillende messteken. Een soldatenkepie
werd eveneens gevonden.
Nog ecu roofmoord.
Te Herkenbosch is een oude vrouw ver
moord in hare woning gevonden. Het hoofd
was haar ingeslagen. Uit een kast was
een som gelds gestolen.
De vermoedelijke dader, een Duitsche
deserteur, is gearresteerd.
De justitie uit Roermond stelde eer» on-
derzoek in loco in.
De bemanning der verloren loggers
Volgens de familie te Scheveningen ont
vangen bericht zijn de leden der beman
ningen van de schepen Sch 62, IJ.M. 205,
U.M. 173, en Sch. 357, welke men vreesde
dat met man en muis waren vergaan te
Bremen aangebracht. De vaartuigen zouden
verloren zijn.
De telegrafische verbinding met Nederland.
Uit Amsterdam wordt gemeld:
Naar wij vernemen, zijn dezer dagen
wederom handelstelegrammen rechtstreeks
uit New-York en Engeland hier ter stede
ontvangen.
Ontploffing te Rotterdam.
Zaterdagvoormiddag is de motorschoener
^Cornelia Clazina«, liggende aan den wal
en geladen met o. m. 150 ton calcium
carbid, ontploft. Men zegt, doordat een
paar personen met een brandende kaars
naar beneden gingen om naar een lek te
zoeken. De ontploffing was geweldig en
het schip met lading is gezonken. De
kapitein, Van Tylingen, werd zwaar ge
wond en overleed onder het vervoer naar
het ziekenhuis. De le machinist en een
18-jarige jongen zijn beiden zwaar gekwetst
aan armen en beenen en vermoedelijk zijn
de stuurman en de kok met het schip
gezonken. De luchtdruk was zoo sterk
dat de hond van den kapitein op het dak
van een huis aan de kade werd geslingerd
en daar dood gevonden werd. Veel schade
is aangebracht aan gebouwen en de kade.
Te Bergen-op-Zoom is Maandagnam. 1
uur een jonge Fransche onderofficier met zijn
2dekker neergekomen. Hij is geïnterneerd.
