NIEUWSBLAD
voor het Land van fieusdea
en Altena, de Langstraat en de
Bommeleriaari.
No. 3734. Zaterdag 22 Deceier
HOEDENMAGAZIJN
JAN W. LIPPITS.
Hiiithamerstraat 10 's-BOSCH,
STEEDS HET NIEUWSTE
DE DORDRECHTSCHE ONDERLINGE
CREDIETVEREENIG1NG TE DORDRECHT.
1^8 pCt. met een dag opzegging.
1 #/4 een maand vast
Kantoor Groenmarkt 76.
-:- OPGERICHT I OCTOBER 1871. -:-
BEHOORENDE BIJ HET
BUITENLAND.
Klachteu over den Britschen geneeskundigen
dienst.
In het Londensche weekblad »World«
wordt de aandacht gevestigd op de zeer
onvoldoende werkzaamheid van den Brit
schen geneeskundigen^ Dienst, het Royal
Army Medical Corps.
Bij voorkomende aanvallen zoo schrijft
het blad zijn er vaak niet voldoende
doctoren, verpleegsters en ziekendragers
aanwezig. Ook is men niet behoorlijk voor
de ontvangst, van gewonden ingericht. De
geneesheeren moeten veel te lang operee-
ren, soms twaalf uur aan één stuk, met
het gevolg, dat zij ten slotte uitgeput zijn.
De operaties worden vaak verricht in een
kleine tent, zonder eenige verwarming, met
het gevolg, dat de gewonde, die wordt
binnengebracht, en misschien wel reeds
eenigen tijd op het slagveld heeft gelegen,
over een buitengewoon gering weerstands
vermogen beschikt. De gevolgen blijven
dan ook niet uit. Men behoorde de men-
schen in eene betere gelegenheid te ope-
reeren zelfs wanneer zij daartoe wat verder
naar ach'teren zouden moeten getranspor
teerd worden. Het sterfte-cijfer is trou
wens reeds zóó hoog, dat het niet veel
meer kan stijgen, zelfs indien het uitvoeren
der operaties eenige vertraging ondervindt.
o
Clcmecucau en Poincaré.
Het Londensche Weekblad «World®
schrijft naar aanleiding van de benoeming
vau Clemeceau tot Minister-President dat
deze op zeer slechten voet staat met Pre
sident Poincaré en dat derhalve te ver-
wachten is, dat hieruit vroeg of laat ver
wikkelingen zullen voortvloeien.
o
Tot zinken gebracht.
Door duitsche duikbooten zijn in het
versperde gebied, rond Engeland wederom
verscheidene schepen tot zinken gebracht
met een gezamenlijken inhoud van 17.000
bruto register tons. Hieronder bevond zich
het bewapende Fransche stoomschip «Jean
ne Bonseik 2309 bruto [tons met eene
lading olie van Algiers naar Bordeaux,
benevens twee groote stoomschepen, die
uit een sterk begeleid konvooi zijn wegge
schoten. Verder werd aan de fransche
Westkust het bewapende fransche stoom
schip «Texas® 6674 bruto tons, dat aan
de spits voer van een uit het ^westen ko
mend sterk begeleid konvooi, door een
torpedo getroffen.
o
Fransche patrouilleboot gezonken.
De fransche patrouilleboot «Paris II« is
op 13 December in de Golf van Alavia
Syrië, door Turksch geschutvuur in den
grond geboord.
Een gedeelte der bemanning bereikte
Castellorizo. Men vermoedt, dat de kapi
tein en 16 man gevangen zijn genomen.
o
Een vleeschlooze dag in Engeland.
LONDEN, 20 Dec. De voedingscontro
leur heeft een order gegeven tot instelling
van een vleeschloozen dag per week, waar
op noch gekookt, noch rauw vleesch mag
worden verkocht.
o
Koude in Amerika,
Uit particuliere berichten uit New-York
blijkt, dat daar een verschrikkelijke koude
heerscht, waarbij nog komt dat tengevolge
van hevige sneeuwstormen de kolentrans-
porten zijn opgehouden. Het is dan ook
niet onmogelijk, dat tot sluiting van scho
len en zaken moet worden overgegaan.
De toestand iu Italië.
Zürich, 18 Dec. Volgens de «New
Züricher Nachrichten® is de toestand in
Italië wanhopig. Het land stond voor den
ondergang. De opwinding was algemeen
van Milaan tot Napels en Palermo. In de
groote steden moesten vooral de vreemde
troepen en een sterke politiemacht de orde
handhaven.
De nieuwe Portugeesche regeering gaat
0ok onthullen. Zij wil de geacime ver
dragen bekend maken, die de vroegere
regeering met de entente heeft afgesloten.
Een gedeelte er van is al naar de staats
drukkerij.
De deelname der tauks aau deu slag
bij Kamerijk.
De Deutscher nachrichten dienst te
's-Gravenhage deelt het navolgende mede:
De correspondent der «Köln. Ztng.® aan
het Westelijk front geeft de navolgende
zeer aanschouwelijke voorstelling van de
deelname der tanks aan den slag bij Ka
merijk
«Fontaine, ten Westen van Kamerijk,
alwaar op 20 November de Eugelsche aan
val tot staan werd gebracht, en van waar
op 30 November de welgeslaagde Duitsche
tegenstoot uitging, was voor den 20sten
November nog een bloeiend dorp, welks
bewoners nog aanwezig waren, en zelfs
het begin der verschrikkingen hebben mede
gemaakt. De verschrikkelijke toestand
waarin het zich thans bevindt getuigt van
de hevigheid van den strijd, die sedert
eenige dagen om het dorp gewoed heeft.
Alle huizen zijn zonder uitzondering ver
woest, en waar hier en daar nog de dak
binten verrijzen, zijn de dakpannen er door
de granaat-ontploffingen afgeslagen. De
eertijds zoo voorname kerk, is thans eene
afgrijselijke ruïne. Fontaine is één der
voornaamste punten in de succesvolle Duit
sche tank-afweer geweest. Op den 23sten
November, toen de Duitsche infanterie het
dorp weder in bezit genomen had, hebben
de Engelschen aldaar tweemaal een aanval
met tanks gewaagd. Het doel hiervan was
door de infanterie-liuies van den tegenstan
der heen te breken, en deze dan achter
waarts op te rollen, 's Middags rukten zij
aan met 6 a 8 tanks, die uit het Bourlon-
bosch te voorschijn kwamen, terwijl zij in
den namiddag nog eens, doch toen met
circa 12 stuks verschenen. Beide malen
werden deze gevaarlijke aanvallen, waarvan
de eene reeds tot yoorbij het dorp was
doorgedrongen, door de voortreffelijke wer
king van het lucht-afweergeschut van Krupp
tot staan gebracht. De kanonnen schoten
de tanks deels in brand, of ontredderden
hen zoodanig, dat de infanterie het verder
wel met hen kon klaar spelen. De meer
derheid der buiten gevecht gestelde ge
vaarten waren heden nog niet verwijderd,
en zoo kori men hen nauwkeurig in oogen-
schouw nemen. Zij zijn 8 Meter lang,
2.40 Meter breed en 2.10 hoog, en ge
pantserd met stalen platen, waarvan de
dikte 7 of 12 millimeter bedraagt. Verder
zijn zij bewapend met 5 machine-geweren,
of ook wel met 3 machine-geweren en 2
Hotchkiss-kanonnen. Deze zijn zij- en voor
waarts gericht, en kunnen zich over een
hoek van 60 graden bewegen. De be
manning bestaat uit één officier met zes
manschappen. Op de wanden waren hunne
namen geschilderd, o. a. Hypatia, Highflyer,
Black Arrow, Conqueror, enz. Laatsge-
noemde had zich tijdens den strijd voort
durend om en bij de kerk bewogen, daarbij
de 1.50 Meter hooge muren van het kerk
hof herhaaldelijk eenvoudig omver werpend.
De Conqueror had zich over de graven
gerold, de boomen van een boomgaard
neergestampt, doch thans stond hij hulpe
loos te midden van de ruïnes eener ver
woeste straat. Op de wanden was een
caricatuur van een Duitsch soldaat, die de
handen omhoog strekte, geteekend. Een
afgrijselijken aanblik leverden de door een
voltreffer stukgeslagen tanks, waarin de
door munitie-ontploffingen verkoolde lijken
nog zaten. Van verscheidene tanks waren
de motoren echter nog onbeschadigd. Deze
werden door de Duitschers weder op gang
gebracht, en zoo konden de kolossen thans
door Duitsche handen bestuurd, hun tocht
voortzetten. Ik zag er een, doch kon hem
met een weinig versnelden pas bijhouden.
Hij gleed zonder veel gedruisch gladweg
over de akkers, de weiden en een gra
naattrechter, alsook over een sterke prik
keldraadversperring, die hij knarsend in
den grond stampte.
Bij Kamerijk begint de bevolking zich
weder uit hare kelders te wagen, ofschoon
de talrijke rookende kachelpijpen, die uit
de kelders omhoog steken, bewijzen, dat
deze nog bewoond worden. De bewoners
spreken met ontzetting over de verschrik
kelijke dagen, die zij nooit zullen vergeten
zij lijden ten zeerste door het gebeurde,
waarbij nog komt de vrees voor eene her
haling.
Een kaart der stad, waarop de treffers
waren aangegeven, bewees, dat de Engel
schen, nadat zij eerst de omgeving van
het station onder vuur genomen hadden,
stelselmatig de geheele stad met hunne
projectielen bestrooid hebben. Zelfs het
bijzonder mooie plantsoen, dat de Fran-
schen nog tot in dezen herfst toe met
groote zorgvuldigheid hebben onderhouden,
is zwaar onder vuur genomen, en heeft
dientengevolge zeer geleden. Naar ik ver
neem bevindt zich onder de slachtoffers
van het bombardement ook de moeder van
den aartsbisschop die reeds meer dan 80
jaar oud, tengevolge van de opwinding
overleden is. Overal is de eerste vraag
dan ook«Zal er niet spoedig een einde
aan komen?® Frankrijk wordt wel het
zwaarst door den oorlog getroffen
o
Op gedeelten van het Russische front is
de ruilhandel reeds begonnen. Naar het
heet ruilen de Duitschers. op groote schaal
alleriei soorten Duitsche fabrieksproducten
tegen voedingsmiddelen.
Er worden te St. Petersburg orders ge
plaatst voor Duitsche goederen en vele
winkeliers verklaren openlijk, dat zij bin
nenkort in staat zullen zijn om te voldoen
aan de vraag naar bepaalde artikelen, aan
welke reeds een paar jaar niet had kun-
worden voldaan.
o
Een Rus over zijn land.
De N. R. Ct. publiceert een particuliere
correspondentie uit Stockholm van 9 Dec.,
waarin interessante mededeelingen worden
gedaan over den toestand in Rusland en
wel naar aanleiding van mededeelingen van
J. Goldenberg, die een der meest invloed
rijke mensjeviki van de soviet was.
De correspondent schrijft«Goldenberg
is een megjeviki, zeker, maar een die on
middellijk toegeeft, dat zijn tegenstandeas
het volk achter zich hebben. «Ze zijn mach
tig, oppermachtig, zoo machtig, dat ze geen
flauw begrip hebben van hun eigen macht.
Als revolutionnaire samenzweerders leven ze
in voortdurende vrees van het een of andere
complot, dat tegen hun stelsel gesmeed
wordt. Ze hebben ongelijk. De overgroote
meerderheid der soldaten, der matrozen,
der arbeiders en der boeren is bolsjeviksch-
gezind.«
Ik vroeg waaraan dat te danken was. Be-
teekende het tevens het failliet der mensje-
viksche theorie?
Het vertrouwen aldus Goldenberg
dat de massa in de bolsjewiki stelt, is te
danken aan hun too ver woord»vrede« en
aan het feit, dat zij ook werkelijk vredes
onderhandelingen begonnen zijn. Hier ligt
het groote verschiltheoretisch hebben de
mansjeviki gelijk, taktisch de holsjeviki.
De mensjeviki hebben gelijk, omdat deze
revolutie geen sociale revolutie is. Het is
de revolutie van de kleine burgerij.
Maar de bolsjeviln hebben begrepen dat,
om het volk te winnen, vreede noodig was.
En daarom hebben zij datgene gedaan, waar
toe Kerensky en de mensjeviki den moed
niet hebbenZij hebben zich van de En
tente los gemaakt.
Op politiek gebied schijnt voor het oogen-
blik een coalitie-ministerie de eenige red
ding. Dat is trouwens de taak der Con
stitutie en daarvoor was deze bloedige con
tra-revolutie niet noodig geweest. Maar nog
eensik erken gaarne, de groote massa van
het volk in de groote steden en op het
front gaat met de holsjeviki mee, ondanks
hun gewelddadig optreden in St. Petersburg,
Op de vraag, of Rusland zal uiteenvallen
in verscheidene afzonderlijke republieken,
antwoorden Goldenberg, dat hij het niet
gelooft. Slechts Finland zal zich onafhanke
lijk maken. En de Oekrainers zullen in
hun land zelf geen meerderheid voor hun
onafhankelijkheidsvoorste! vinden. Op zijn
best zullen zij als autonome staat in de
Russische bondsrepubliek blijven. Bij de
verkiezingen voor de Constituante worden
de Oekrainische nationalisten waarschijnlijk
verslagen. Zoo zal het ook met de andere
staten gaan, als b.v. de Siberische republiek,
die pas uitgeroepen is, met Omsk als hoofd
stad en met den radikalen-socialistische
dagbladuitgever Makoesjin als president. En
zoo zal het gaan met de Krim en met
Esthland.
Woensdagochtend, den dag voor zijn
vertrek uit St. Petersburg, had Goldenberg
met Trotzky gesproken. Toen had de re
geering nog geen enkel besluit genomen
aangaande de vredesvoorwaarden. Slechts
was men het eens, dat de vrede democratisch
zijn moest en een algemeenen vrede diende
in te leiden. «Maar wat beteekerien al die
voorwaarden? Als de tegenpartij ze niet
aanvaardt, zullen wij onze eischen moeten
wijzigen, want voortstrijden kan Rus
land onmogelijk meer. En dat moet Europa
begrijpen. Rusland is zoo ziek, dat indien
het zou willen vechten, het er niet toe in
staat zou zijn.®
Indien de democratie in de twee oorlog
voerende groepen zwijgt, dan zal Rusland
een prooi worden van Duitschland èn van
de Entente. Bij de laatste groep zou Japan
dan wel het grootste woord hebben.
Komt het nu tot een wapenstilstand, dan
zal de toestand onmiddellijk beter worden.
Dan komen wagons en locomotieven van
het front vrij. Dan gaan de soldaten wel
nog niet naar huis, maar de munitie-arbeiders
komen vrij en de nationale industrie kan
in zekere mate hervat worden. Al deze
arbeiders kunnen aan de fabricage van
transportmiddelen gezet worden, wat meer
dan noodig isMen zal in heel Rusland
thans geen enkel hoefijzer vinden
o
Londen, 10 December. (Officieel). De
laatste politierapporten behelzen, dat bij
den luchtaanval in den afgeloopen nacht
10 menschen werden gedood en 70 ge
wond. Buiten Londen werden maar vijf
menschen gewond. Verscheiden branden
braken uit, maar de aangerichte schade is
niet van ernstigen aard. Marine- en mi
litaire inrichtingen hebben niet geleden.
Een hoog Britsch officier heeft met een
vertegenwoordiger van Reuter den toestand
aan de fronten nagegaan.
Uit militair oogpunt was de afgeloopen
week kalm, vooral op het Westelijke front.
Op het Italiaansche bleef de vijand in
de bergen druk uitoefenen en langzaam
vorderen, maar Britsche en Fransche re
serves zijn nu ter plaatse en daar de
Italianen tijd hebben gehad om hun af-
deelingen anders te groepeeren, is de
vooruitgang der tegenpartij niet van dien
aard, om onredelijke ongerustheid te ver
wekken, vooral met het oog op het daar
heerschend klimaat.
Het voornaamste is, dat de Duitschers
belangrijke strijdkrachten van het Oosten
naar het Westen en schier uitsluitend naar
Frankrijk en Vlaanderen hebben overge
bracht en daarmee nog doende zijn. Dat
overbrengen gebeurt op twee manieren, nl.
van heele divisies en door het Russische
front te ziften, ter aanvulling van de ver
liezen in het Westen. Dit bewerkt een
heele vermeerdering van 's vijands sterkte,
maar het lijkt er nog niet haar, dat hij
in aantal de Franschen en Britten overtreft
en dat behoeft dan ook geen onrust te
wekken.
BINNENLAND."
I Bet eerste slachtoffer.
Men meldt uit Zalt-Bommel, d d. 19 Dec.
Het 6-jarig zoontje van den fabrieksar
beider v. H., begaf zich hedenmiddag op
het ijs van een der putten langs de rivier
de Waal. De knaap zakte er door en
verdronk jammerlijk.
De moord te luiidert.
Men meldt uit Zundert dd. 19 Dec.
Het is wel een treurig drama dat zich
Maandagavond in liet bierhuis van L. Hop
penbrouwers heeft afgespeeld. Op dien
avond kwam de verslagene, Louis Schrau-
wen, omstreeks 10 uur in het bierhuis,
vergezeld van een vriend. Hij was blijk
baar in staat van dronkenschap. De kas
telein wilde, daar het sluitingsuur reeds
voorbij was, dat de gasten vertrokken, het
geen men niet verkoos. Een woordenwis
seling en vechtpartij is ontstaan. Met
een groot slagersmes is aan L. Schrauwen
eene ontzettende wonde toegebracht, zoo
dat de ingewanden naar buiten traden en
hij binnen enkele oogenblikken den geest gaf.
Ook de broer van den verslagene kreeg
een, gelukkig niet gevaarlijken steek.
Het parket uit Breda vertoefde gisteren
van half een tot 's avonds zes uur alhier.
De verslagene is een ongehuwde man van
28 jaren, arbeider van beroep, maar zich
in den laatsten tijd bezig houdende met
smokkelen. Zijne moraliteit liet wel wat
te wenschen over.
De herbergier Hoppenbrouwers die ge
arresteerd is, is een gehuwde man van
pl.m. 30 jaar, vader van 3 kinderen. Hij
staat gunstig bekend, Naar wij vernemen
ontkent de aangehoudene een moord te
hebben gepleegd.
Duitsche vliegmachine.
Te Heithuysen (L.) is Dinsdagavond een
Duitsche vliegmachine neergekomen. De
inzittende officier en onderofficier werden
geinterneerd.
o
In een pakhuis op de Leuvehaven te
Rotterdam zijn 32.000 kilo mangreveschors
in bezit genomen en op last van den bur
gemeester van Emmen is te Nieüw Am
sterdam voor honderd duizend gulden ma
nufacturen in beslag genomen.
Vereeniging tot bescherming vau zuigelingen.
In den gemeenteraad te Gorinchem werd
besloten eene subsidie te verleenen van
f 250 aan de Vereeniging tot bescherming
van zuigelingen.
Dr. van Andel, lid v. d. Gemeenteraad,
steunde deze aanvraag op doeltreffende wijze
en verrassend is het te vernemen wat hij
mededeelde, waaruit wij eene passage weêr-
geven
Door het optreden van de vereeniging
worden tal van ziekten voorkomen. Van
de 70 behandelde zuigelingen zijn er slechts
2 overleden.
Aan de hand van een brochure over de
zuigelingensterfte, uitgegeven door dr. Knap
pert, toont spreker aan hoe gewenscht het
is, dat op dat gebied iets wordt gedaan.
Wat deze sterfte betreft verkeert men
alhier thans in gunstige omstandigheden,
In 1915 overleden van de 295 zuige
lingen 39, dus ruim 30 pCt.
In 1916 overleden van de 292 zuige
lingen 26, dus ruim 8 pCt.
In 1917 overleden van de 300 zuige
lingen 19, dus ruim plm. 6 pCt., dus al
een zeer laag percentage.
Verder wordt door spreker aangehaald
een brochure, uitgegeven door dr. Schelte-
ma, waarin een overzicht wordt gegeven
van het sterftecijfer vah de zuigelingen
luider de rijken, middenstand, de arbeiders,
enz., waaruit blijkt dat zuigelingensterfte
afhankelijk is van den maatschappelijken
welstand.
Het doel van de vereeniging is in dien
toestand verbetering te biengen en hij is
daarom overtuigd van het noodzakelijke om
het gevraagde bedrag ad f250 toe te
staan.
Rijwielbanden.
De minister van Landbouw heeft met
afwijking van zijne beschikking van 22
November 1917 bepaald, dat de termijn,
sub 2 van die beschikking gesteld, gedu
rende welken het nog geoorloofd zal zijn
rijwielbanden, niet voorzien van een stem
pel aanduidende de qualiteit, te verkoopen
en ten verkoop voorradig te hebben, wordt
verlengd tot 31 December 1917.
(St.ct.)
o
In beslag genomen.
Door de «Centrale controle op de Dis-
tributiewet® is in verschillende pakhuizen
en veemen te Rotterdam 18.000 K. G.
thee (ter waarde van pl.m f 40.000 in
beslag genomen.
Commissarissen A. J. Lebret, Mr. L. W. A. Colombijn, Mr. J. Salomonson
en L. F. D. van der Minne.
Directeuren C. Vriesendorp Jz. en F. F. Prager.
Geplaatst Kapitaalf 2,500,000,
Reserve- 291,526,30.
Extra Reserve- 84.497,471/a.
VERLEENT CREDIET
op Hypotheek, borgstelling, verpanding grossen le hypotheek of
andere zekerheid, zonder bijberekening van provisie of administra-
tipkactan
NEEMT GELDEN a DEPOSITO
2 twee maanden
3 drie maanden
4% een jaar
Verhuurt LOKETTEN in hare brand- en inbraakvrije kluis
BIJVOEGSEL
mu i