Bij flil or. Seint een tpeosei.
Vanaf 300 sigaren franco per post.
u
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No3735. Zaterdag 29 December 1917.
Sigaren-Magazij n
's-BOSCH
FEUILLETON.
De ituode Bastide.
A
a
UND VAN ALTENA
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
ONOVERTROFFEN ZIJN
Miss Anuie
«Cuba" Vorstenlanden
Rita A i Ljchte yale
i prachtkleuren.
Rita
Rita
4
5
6
7
8
ct.
HEERLIJK, VOL AROMA, UIT DE
FIJNSTE HAVANA TABAKKEN
SAMENGESTELD ZIJN ONZE:
Vuella Abajo10 ct.
Carlotta10
Mariska12
Uitsluitend. t>ij ons verkrijgbaar.
Hinthamerst. 24
Tel. in. 422.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
1917 spoedt ten einde. Nog enkele
dagen en dit jaar behoort al weer tot het
verleden. Een bloedjaar zooals er geen is
geweest naar menschenheugenis. Een jaar
van groote zorgen, groote ellende eri groote
schuld. Voor het laatst zetten wij ons tot
het schrijven van een overzicht en wij
doen het met een beklemd harte. Donker
was het jaar dat heenvlood en het jaar
dat komtWij huiveren als wij de
toekomst tegenblikken. Er'zijn wei licht
punten. Er is een algemeene verzuchting
nijd,
vrijt,
lied van Vondel te herhalen, dat hij zong
toen de vrede van Munster was geteekend
't Is bruiloft op de weide,
't Is bruiloft op het land
Nu danst op deze beide
En huppelt hand aan hand.
Men weet van landkrakeei noch
Men zoent, omarmd, bemind en
De twist is op den loop
De koeien geven melk en room,
Het is al boter tot den boom,
Men zingt al pays en vreê.
In »de Amsterdammers waar
lied aangehaald vonden, betoog prof. v.
Hamel dat het oppervlakkig is te verlangen
naar den vrede tot eiken prijs, want, zoo
zegt hij, indien nu een overwinnend Duitsch-
land de wetten kan voorschrijven, hebben
wij
dit
naar vredede volkeren hijgen naar rust.
En dat konden wij een jaar geleden nog wij binnenkort een nieuwen vol keren krijg,
niet zeggen. Maar of het einde van het Dan is het de vrede van het militairisme.
bloedvergieten nu spoedig zal aanbreken Dan breekt voor Europa een tijd aan van
Terecht zeide kortelings een Engelsch overheersching van de zijde der centrale,
staatsman, dat het gemakkelijker is een een overheersching die op den duur niet
oorlog te
beginnen dan te beëindigen.
Want het opgenblik van het einde is het
oogenblik van de afrekening met het eigen
geweten. Het is het uur der zelfbeschul
diging niet alleen, maar ook dat der ver
antwoording voor het oordeel der wereld
een oordeel waaraan men niet ontkomt,
al zou men ook overeenkomen de vraag
naar de schuld voor het uitbreken van den
oorlog ter zijde te laten.
Zal 1918 ons den begeerden vrede
brengen Er is wel niemand die het niet
hoopt, en er zijn er ontelbaren die het
verzekeren. Zij beginnen al in stilte het
30 Uit het Fransch
Wanneer eene verblinde Moeder, in plaats
van hare dochter te beschermen, haar ten
prooi laat aan de beleedigingen van een
afgeleefden ellendeling, moet het arme kind
zich zelf wel verdedigen. Maar het moe
derrecht is heilig, neem uwe minderjarige
dochter terug, niemand zal het u beletten.
Evenwel, denk er aan, zij heeft ijverige en
scherpziende beschermers, die over hare
veiligheid zullen waken
Moeder Meursanges slikte deze scherpe
berisping zonder er op te antwoorden
misschien zei het overschot van haar ge
weten haar, dat Fleuriaux wel een beetje
gelijk had.
Linguard had ondertusschen zijne tegen
woordigheid van geest herkregen.
«Wel zoo,« hervatte hij op spottenden
toon, «de heeren beginnen, geloof ik, wa
ter in hun wijn te doen. Zij zullen de nut
teloosheid van hun tegenstand inzien
«Wij zijn gematigd, omdat wij sterk zijn,«
sprak de nabob op den toon van een kan
tonrechter, «zie maar eens hier, brave heer
Linguard
Dit zeggende, hield hij met de linker
hand de ontvouwde contra-acte op zijne
borst uitgestrekt, terwijl hij de rechter
uitstak, om den ander te beletten het ge
geduld
kan worden. Noodgedrongen zullen
de onderdrukten dan weer grijpen naar
de wapenen. En daarom doorvechten
Maar zoover is het nog niet dat Duitsch-
land overwonnen heeft, Wel schijnt het
dat het met Rusland tot overeenstemming
zal komen. De vredesonderhandelingen te
Brest-Litowsk gevoerd, beginnen al vastere
vormen aan te nemen. De Russische le
gatie heeft voorgesteld die te baseeren op
een in zes punten geformuleerden grond
slag.
Geen gewelddadige inlijving van bezet
gebiedde troepen, die zich daar bevin
wichtige document aan te raken.
Linguard staarde als een dronken man
op het noodlottige blad papier en werd
doodsbleek.
Plotseling sprong hij er op toe, maar
Fleuriaux' sterke vingers grepen hem bij
de keel.
«Verroer je nietdonderde hij hem
toe, «deze afstand is voldoende voor de
herkenning van je eigene handteekening.
Je weet, wat dit wil zeggen Jij hebt
mij meedoogenloos behandeld, ik zal het
niet minder doen binnen vier en twintig
uren zul je mij je boeken voorleggen.
«Dat stuk is valschu hebt het zelf
gemaaktriep hij brutaal.
«Zeg dat tot den notaris, aan wien ik
het ga toevertrouwen met opdracht er da
delijk gebruik van te maken,besloot
Fleuriaux ernstig. «Nu kun je vertrekken,
ik zal je niet tegenhouden, maar wij zul
len elkaar zeer spoedig terugzien
Mevrouw Meursanges had aandachtig
naar dit snelle gesprek geluisterd en vroeg
nu aan haar vriend
«Wat gaat hier toch om, waarde vriend
wat is dat voor een papier, waar u zoo
veel voor hebt
«Dat zal ik u zeggen, mevrouw,sprak
de nabob snel. «Het is een acte, krach
tens welke al de eigendommen van wijlen
mijn vader, de Roode Bastide, eene haive
straat te Marseille, velden en plantages
wettig toebehooren niet aan den heer Pierre
Linguard, maar aan mijn vriend Maurice,
den, moeten zoo spoedig mogelijk terugge-
trok ken en de zelfstandigheid van de
volken, die deze zijn kwijt geraakt, dient
in haar vollen omvang te worden
hersteld.
Dit zijn drie punten. De ceritralen ant
woorden op het eerste punt «ja®. Dus
geen gewelddadige inlijving.
Wegens de toevoeging van liet adjectief
«gewelddadig® kunnen wij in deze toe
stemming niet zoo veel bizouders zien.
Immers voor »niet-gewelddadige« inlijvin
gen blijft de deur open. En over de vraag
of een inlijving al dan niet gewelddadig
is, zal in bizondere gevallen verschil van
meening mogelijk zijn.
Dan komt de kwestie van het terug
trekken van de troepen, Het antwoord is
geen ja en neen. De zaak zal in het
vredesverdrag (naar wij verstaan, voor elk
bizonder geval) worden geregeld.
Ten slotte de eisch tot volledig herstel
van de zelfstandigheid der volken, die deze
zelfstandigheid tijdens den oorlog hebben
verloren. Het antwoord hierop, dat er
oppervlakkig toestemmend uitziet, kiest een
geheel andere terminologie en zinswending
dan het voorstel. Er staat niet in dat de
centralen inderdaad van plan zijn die zelf
standigheid in haar vollen omvang te zuUen
herstellen, er staat alleen, dat zij de be
trokken volken niet van die zelfstandig
heid zullen berooven.
Wat willen ze daar mee zeggen Wij
gaan met u o Russen accoord in deze zaak?
't Is mogelijk. Maar 't kan ook oeduiden
Wij zullen deze of geene staat niet van
zijn zelfstandigheid berooven, maar eenige
van zijn koloniën b.v. zal hij moeten af
staan, zoodat die staat wel niet van zijn
zelfstandigheid wordt beroofd, maar toch
die zelfstandigheid niet volledig wordt her
steld. Dan verklare de centrale nog dat
zij geen inmenging, dulden in hun binnen-
landsche kwestie, dat zij geen oorlogs
schatting eischen, terwijl op het laatste
voorstel der Russen Koloniale vraagstukken
worden met inachtneming van de vooraf
gaande beginselen opgelost, in het geheel
niet wordt geantwoord. Wij zien dus dat
de vorm van het antwoord der centralen
zoo is gekozen dat de Russen, als zij willen,
het bevredigend kunnen noemen. Het hangt
er maar van af waar zij het meest den
nadruk op zullen leggen.
Een belangrijk artikel van Neutilas in
de N. R C. wijst op de onmogelijkheid
voor de entente om voldoende schepen aan
dien gij hier voor u ziet.«
«Aan mijnheer Longpré
De arme vader fronste de borstelige
wenkbrauwen.
«Aan mijnheer Longpré of aan mij, dat
is hetzelfde. Dus, mevrouw, ik raad u
sterk aan met een geruïneerden gauwdief
naar Italië te gaan en hem nu de hand
uwer lieve dochter te schenken.
«Geruïneerd Dat dachten wij laatst
ook
Driftig viel Linguard haar in de rede
«Laat u niets wijs maken, lieve vriendin,®
sprak hij scherp, «kom maar mee naar mijn
huis, ik zal u gauw zeggen, hoe de zaken
staan
«Maar, mijnheer, als u toch
«Men denkt, dat ik doodelijk gewond
ben,® besloot Linguard, een uitdagenden
blik op Fleuriaux en Maurice werpende
«maar laten ze oppassen. Mijne laatste
stuiptrekkingen kunnen mijne vijanden nog
noodlottig worden Mijnheer Fleuriaux
en mijnheer Longpré, alles is nog niet
tusschen ons geëindigd.
En hij sleepte de beide dames met zich.
Maurice wilde Elisabeth volgen, maar zijn
vader hield hem met kracht tegen. Een
enkelen afscheidsblik van zijne liefste ving
hij op, en zij was verdwenen.
En nu waren vader en zoon alleen.
«Ik heb u gehoorzaamd, vader,® barst
Maurice uit, «maar hoe zullen wij nu be
letten, dat die schurk Elisabeth gaat mis
handelen
te houwen.
Om de duikbootschade bij te houden
moeten ten minste 8 millioen ton per jaar
worden bijgebouwd. Daar echter reeds
thans een enorm tekort bestaat voor de
voorziening der burgerlijke (niet militaire)
entente onderdanen, moet, als men rekening
houdt uiet een zoo productief mogelijk maken
van eigen bodem ten minste nog een surplus
van 2 millioen ton per jaar gebouwd worden,
dat is 10 millioen.
Voor meedoen van Amerika in Europa
in afdoende mate (2 millioen man volgens
de militaire entente-autoriteiten) met hun
algeheele verzorging is bovendien nog voort
durend 10 millioen ton noodig, volgens
overeenstemmende opgaven van alle partijen.
Er moet dus voor einde 1918 20 millioen
ton zijn bijgebouwd. Maar de geheele
entente tezamen, Amerika niet meegerekend,
kan thans niet meer dan 5 millioen ton
per jaar bouwen. Amerika zal dus voor
1 Januari 1919 15 millioen ton moeten
bouwen.
De werven absorbeeren voor dezen bouw
acht tot negenhonderdduizend man. De
schepen moeten bemand worden met ten
minste 100.000 man, er moet de noodige
reserve zijn 25 pet. der mijnwerkers, van
het personeel van ijzer- en staalfabrieken,
zeer vele kolenmijnen, spoorwegmaatschap
pijen, enz., worden geheel voor dezen
scheepsbouw noodig, zoodat in totaal daar
voor zeker niet veel minder dan twee
millioen man noodig zijn.
Op papier is dus zulk een aanbouw heel
goed mogelijk, maar in werkelijkheid niet
zonder de eigenlijke oorlogvoering hopeloos
te schaden.
De schrijver komt dan tot deze slotsom
Indien Engeland geen vredesonderhande
lingen wil aanknoopen met een onover
wonnen Duitschland, dan zal öf Duitsch-
land overwinnen óf de oorlog wordt voort
gezet tot er een militaire beslissing valt
ten gunste der Entente maar dan ook
gelijktijdig met een volkomen bankroet van
geheel Europa, zoowel wat financiën als
wat volkskracht betreft.
Zal men voor deze waarschuwing ooren
hebben bij de geallieerden?
BUITENLAND.
tïnrson over het Engelsche oorlogsdoel.
Zooals men zich herinneren zal heeft
Sir Edward Carson eenigen tijd geleden
te Portsmouth eene rede gehouden, waarin
«Dat zal' hij wel laten,®
«Maar als een lafaard tot wanhoop ge
dreven wordt
«Dan is hij tot alles in staat, dat weet
ik, zelfs tot eene misdaad.®
«Nu, waarom hebt u haar dan laten
gaan
«Het moederlijk gezag uioet heilig voor
ons zijn, maar vrees niets, mijn jongen,
ik zal je aanstaande beschermen, en jij
zult mij helpen.«
«Hoe dan, vader
«Dat zal je weten, volg mij maar
Wij gaan regelrecht naar Marseille. Ge
lukkig, dat ik nog een stuk of tien louis
in mijne beurs heb. Voorwaarts mis
schien krijgen wij in de eerste vier en
twintig uur geen slaap in onze oogen
Vijf minuten later waren vader en zoon
onderweg naar de hoofdstad van Provence.
Dienzelfden avond zwierf een in een
ruimen mantel gewikkeld man langs het
strand dor Middeliandsche zee niet ver van
de Roode Bastide. Hooge golven sloegen
met een dof, telkens wederkeerend geluid
tegen de oeverklippen. De maan was nog
niet op, maar, dank zij de wondere hel
derheid der lucht in dit zuidelijk klimaat,
verspreidden de sterren over de natuur
een zacht, bleek licht, niet ongelijk aan
eene zomeravondschemering. Het door den
avondwind onophoudelijk bewogen water
vlak scheen te phosphoresceeren, tegen
welke fonkeling de bochten en kleine voor
gebergten der kust somber en onheilspel-
hij naar Reuter seinde, verklaarde «Wij
moeten er zorg voor dragen iedere han
delszaak en iedere Duitsche onderneming
in elk land uit te roeien.Naar echter
uit de intusschen aangekomen Engelsche
bladen blijkt, heeft Reuter weder wat
weggelaten. De volledige zin moet n.l.
luiden «Wij moeten er niet slechts zorg
voor dragen iedere Duitsche handelszaak
en iedere Duitsche onderneming in elk land
dienen er boven-
wij deze handels-
uit te roeien, doch wij
dien voor te zorgen, dat
zaken zelf in handen krijgen.®
Het feit, dat Engeland den Duitschen
handel tracht te verwoesten teneinde zijn
eigen koopmanschap op de puirdioopen te
laten troonen is reeds genoegzaam bekend.
Opmerkelijk is echter, dat zelfs Reuter
de uitlatingen van een Britsch staatsman
voor zoo ongelooftijk houdt dat deze slechts
ten deele worden overgeseind.
De tanks in de veertiende eeuw.
De pantserwagens die thans onder den
naam van »tanks« bij het Engelsche leger
dienst doen, zijn bijlange niet een zoo
nieuwe uitvinding als men wel geneigd
zou zijn te gelooven Naar de «Allg.
Automobil Ztg.« mededeelt, heeft men reeds
uit de veertiende eeuw dateerende rap
porten omtrent lijdende vestingen in de
militaire en marine-archieven te Roncière
gevonden. Eene beschrijving van derge
lijke door hem gebouwde wagens geeft
de in de zestiende eeuw levende Zwitser
Agostino Ramolli in een boekwerk, dat in
de kantonbibliotheek te Lugano word ge
vonden. Ramolli was ingenieur, en diende
als kapitein onder den Franschen koning
Hendrik III. Volgens zijne mededeelingen
was een dergelijke wagon aan vier zijden
gesloten. In de wanden waren kijkgaten
aangebracht, waardoor tevens gevuurd werd.
Binnen in bevond zich behalve de bedie
ningsmanschappen voor de geweren nog
een man, die aan een zwengel draaide,
waardoor het voertuig zich kon voortbe
wegen.
o
Een AI-Diiitsche courant verboden.
De «Deutsche Zeitung® is op bevel van
den Opperbevelhebber iu de Marken ge
durende drie dagen verboden. Naar de
Voss. Ztg. werd dit verbod uitgevaardigd
naar aanleiding van een artikel van de hand
van den al-Duitschen leider Heinrich Class.
o
lend uitkwamen als groote ongelijke tanden
van een alverslindend monster. Op het
ruime sop zag men als in een lichten ne
vel een paar kleine zeilen met de golven
op- en neer gaan.
De late wandelaar, die niemand anders
was dan Pierre Linguard, hield den blik
onophoudelijk op de zee gevestigd, alsof
hij den eindeloozen stoet van golven wilde
tellen.
Met een zakkijker gewapend, wandelde
hij nu eens een eiudweegs langs het zan
dige strand, dan weer beklom hij eene
hooge rots om een uitgebreider gezichtsveld
.te hebben.
Naar zijne driftige gebaren en zijne korte,
stootende uitroepen te oordeelen, had het
ongeduld hem reeds in zijne klauwen.
Eindelijk bleef hij onbewegelijk staan en
hield zijn kijker op een zelfde punt der
zee gericht. Tusschen het strand en eene
smalle landtong, die men voor een van die
tallooze eilandjes had kunnen houden, waar
mee de Provengaalsche kust als bezaaid
is, meende hij den vorm van een schip te
onderscheiden maar als hij zich niet be
drogen had, moest het wel een buitenge
woon klein vaartuig zijn, of een, dat bui
tengewoon weinig zeil voerde, dat het
zich zoo bedriegelijk voor het oog in de
golfdalen kon verbergen.
fin
l§ Laiostraa!
t
oiïiiëlorwaar
„CUBA"
Wordt vervolgd
