het Congres heeft uitgebracht, is één plaats
interessant, namelijk die, waar de generaal
verklaart, dat de Unie ieder jaar 700,000
man naar Europa kan brengen. Dit getal
zegt het Züricher blad, is juist te weinig
om te leven en te veel om te sterven.
o
lit China.
Peking, 9 Januari (Reuter) Het geheele
passagiers- en goederenverkeer tusschen
Peking en Feng-Sjeng is stop gezet. Laatst
genoemde plaats is op het oogenblik het
eindpunt van den PekingSoei J oeanspoor-
weg.
Er was onderweg van Taloengfoe naar
Fengsjeng een reiziger ontdekt, die lijdende
was aan pest. Tot binnen enkele mijlen
van Fengsjeng zyn er vele pestgevallen.
In die plaats zelf zijn een aantal verdachte
gevallen.
-—o
De te Londen verschijnende Gazette
maakt een rapport van wijlen generaal
Maude openbaar, dat loopt over de krijgs
verrichtingen in Mesopotamië van 1 April
tot 30 September.
Daarin staat o.a. dat 2 April met Rus
sische troepen bij Kizil Robat verbinding
werd verkregen, waardoor de Britsche aan
beide oevers van de Tigris de operaties
konden hervatten.
Het 43de en 18de legerkorps der Turken
werden naar de Gebel en Hamria en Te-
krit teruggedreven.
In één maand namen de Engelschen
3000 vijanden gevangen en vermeesterden
ze 47 kanonnen en ander materiaal.
Hitte, gestadige stofwolken en af en toe
watergebrek kwelden de soldaten.
In Juni trokken de Russen in de rich
ting van Kermansjah terug. Dit noopte de
Britten Deldruz te bezetten.
Den 8sten Juli bezetten ze El Tsibban.
Den llden gaf de Turksche bezetting van
Ramadie zich over.
De cavalerie speelde daarbij een voor
name rol. De Britten maakten 3454 ge
vangenen en veroverden 25 kanonnen en
ander oorlogstuig.
Toch vernietiging der Russische staatsschuld?
Londen, 10 Jan. De correspondent van
de «Manchester Guardiante Petrograd
meldt d.d. 8 Jan. dat de volkscommissa
rissen in den loop der komende dagen van
plan zijn om een besluit te publiceeren,
waarin de nationale schuld nietig wordt
verklaard. Hij maakt er uit op, dat al
leen leeningen en schatkistbiljetten, die
zich in handen van vreemde onderdanen
in Rusland of buitenland bevinden, ongel
dig worden verklaard.
Wolff seint nader uit Brest Litowsk
in de gisterenochtend gehouden zitting
heeft de Russische afvaardiging zich bereid
verklaard de vredesonderhandelingen in
Brest Litowsk voor te zetten.
BINNENLAND.
Spion gearresteerd.
Als verdacht van spionnage is, naar de
»Tel.« meldt, te Rotterdam gearresteerd
de kantoorbediende P. L. Deze was
vroeger in militairen dienst geweest en
daardoor in het bezit van papieren, be
trekking hebbende op onze defensie. Hij
bood deze papieren te koop, zoowel aan
de centraler) als aan vertegenwoordigers
der entente.
Weldra kwam hij in kennis met een
Nederlander, die bereid was deze papieren
te koopen, en van wie hij vermoedde, dat
hij in dienst stond van de centralen. Deze
ging schijnbaar op de zaak in, doch waar
schuwde de recherche. Hij gaf L. te
kennen, dat hij in een melksalon in de
passage een Duitscher zou ontmoeten, die
de papieren van hem wilde koopen. De
Duitscher bevond zich inderdaad op het
aangegeven uur in de melksalon en spoe
dig was men het eens. Toen het op be
talen aankwam, ontpopte de Duitscher zich
als inspecteur van politie en ging hij tot
arrestatie van L. over. Deze is naar het
huis van bewaring overgebracht.
Ilassa-ontslag van Raadsleden.
Maandag hebben 7 van de 41 leden
van den Raad der gemeente Havelte, zonder
opgaaf van redenen, hun ontslag als zoo
danig ingediend.
Geen goedkoope brandstoffen.
Men meldt uit Den Haag aan «Het
Volk«
In zijn memorie van toelichting tot het
wetsontwerp op de levensmiddelenvoorzie
ning heeft minister Posthuma in uitzicht
gesteld, dat de eerste tien brandstoffen-
eenheden zouden geleverd worden tegen
lageren prijs dan de thans geldende.
Naar wij met stelligheid vernemen, is
echter de minister van plan veranderd en
zal hij in zijn memorie van antwoord, die
toezegging terugnemen. Ook voor de tien
eerste eenheden zullen de tegenwoordige
hooge prijzen gehandhaafd blijven.
Mijn-ontplofliug.
Woensdagnacht omstreeks twaalf uur is
bij het baken te Scharendijke een mijn
ontploft.
Van twee woonhuizen en twee schuren
zijn de daken afgeslagen. Persoonlijke on
gelukken zijn niet voorgekomen, doch de
materieele schade is nogal aanzienlijk. In
de school kan wegens de vernieling van
de ruiten geen onderwijs gegeven worden.
Een schip met koffie aangekomen.
Aan de Levantkade is Woensdagmiddag
aangekomen het stoomschip «Orion« met
25.000 balen koffie.
Fietsen zonder licht.
Herhaaldelijk komt het voor, dat wiel
rijders zonder licht rijden gedurende de
uren, waarop dit niet geoorloofd is.
De Kampioen brengt daarom in herinne
ring, dat krachtens de afwijking, door den
Minister van Waterstaat toegestaan van
de artt. 10, 11, 20 en 23 van het Motor
en Rijwielreglement, de tijd, gedurende
welken rijwielen van lichtgevende lantaars
zullen moeten zijn voorzien, zal loopen,
niet zooals voorheen, van een half uur
na zonsondergang tot een half uur vóór
zonsopgang, maar van één uur na zons
ondergang tot één uur vóór zonsopgang.
Daarenboven behoeft een rijwiel riiet
voorzien te zijn van een lichtgevende lan
taarn
a. bij lichte maan, d.i. gedurende het
tijdvak van één uur na opkomst tot één
uur vóór ondergang der maan, als deze
zich in een schijngestalte bevindt tusschen
eerste kwartier en laatste kwartier
b. in die gemeenten of gedeelten van
gemeenten, dan wel op die wegen, waar
voor dit door de besturen dier gemeenten
is bepaald.
Na een jaar vrijgelaten.
Zondagavond is de Nederlandsche schoener
«Semper Spera«, kapitein Bootsman, van
Londen te IJmuiden aangekomen. Dit schip
was bijna een jaar geleden met pek be
laden met bestemming naar Rotterdam,
.toen juist bij het vertrek een uitvaart-
verbod werd afgekondigd.
Het schip moest steeds werkeloos blijven
liggen, tot de reederij na vele onderhan
delingen onder zekere voorwaarden toe
stemming kon krijgen om haar schip te
laten afzeilen.
Deze toestemming werd aan nog een
drietal andere vaartuigen, die daar onge
veer een even langen tijd gelegen hadden,
verleend.
Manufacturen.
De burgemeesters moeten zoo spoedig
mogelijk aan den minister opgaaf doen van
alle in hun gemeenten bij fabrikanten en
handelaren aanwezige manufacturen, waar
onder te verstaan zijn alle textielgoederen,
niets uitgezonderd, in ruwen, half be werk ten
of afgewerkten staat.
In den Haag zijn ongeveer 4800 gas-
verbruikers voor korter of langeren tijd
afgesneden, omdat zij in de maand December
te veel gas hebben verbruikt.
Ingevolge de smokkelarij heeft de Roer-
mondsche rechtbank in het afgeloopen jaar
6000 strafzaken met 8000 beklaagde be
handeld, tegen 900 strafzaken in 4944.
Nog geen rundrleesclidistrikutie.
Naar aanleiding van verschillende ge
ruchten als zou, zulks in verband met de
zeer hooge vleeschprijzen, spoedig de in
voering der distributie van rundvleesch te
wachten zijn, kan het «Hbld.« uit zeer
goede bron mededeelen, dat daarvan voor-
loopig geen sprake is.
o
Aanstaand gebrek aan hotels te Schereningeu.
Naar de «Haagsche Ct.« meedeelt, heb
ben de hotels te Scheveningen, waar En
gelschen zijn ondergebracht, gecontracteerd
voor den verderen duur van den oorlog
en de inrichtingen komen dus tenzij
voor den 'zomer hopelijk de vrede mocht
tot stand komen geen van alle dezen
zomer voor andere gasten beschikbaar.
o
De vijf werklieden uit Opheusden, om
trent wier lot in Duitschland men in groote
ongerustheid verkeerde, zijn, naar de N.
R. C. meldt, in hun woonplaats terugge
keerd. Daar zij zich hadden begeven buiten
het district, waarvoor hun pas gold, waren
zij gevangen genomen en 42 dagen opge
sloten.
In verband met de Rotterdamsche spion-
nagezaak, waarvan we gisteren melding
maakten, is door de recherche nog gear
resteerd de kantoorbediende J. V. W. v.
d. M. te Breda, die eveneens getracht moet
hebben militaire stukken aan Duitsche
agenfen te verkoopen.
o
Toen Dinsdagmiddag de trein voor Gro-
nau den overweg aan de Hengelosche
straat te Enschedé passeerde, kwam uit
een der coupéraampjes een stok te voor
schijn, waaraan een haak was bevestigd.
Daarmee zou de koffer worden opgevangen
welke een zekere H., die ter hoogte van den
overweg stond, aan de hand had. Dit wist
echter een soldaat-commies te voorkomen,
die zich toevallig ook daar bevond. Hij
nam de koffer, welke met allerlei smok
kelwaren gevuld was, in beslag en stelde
H. in hechtenis. De persoon, die getracht
had, den koffer binnen den trein te halen,
werd 's avonds bij zijn terugkomst te En
schedé ook gearresteerd.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Voor Dames- en Kinderkleeding is de
Firma TAVERNE DE MEERE, H i n t-
ham erstraat 69 te 's-Bosch het best
gesorteerde en goedkoopste adres. Gedu
rende het seizoen ook des Zondags ge
opend van 404 uur.
Hensden. Buiten medeweten van den
Uitgever pemen wij liet onderstaande over
uit het Nieuwsblad van den Boekhandel
van Dinsdag 8 Januari.
L. J. Veerman
1848 - 8 Januari - 1918.
Heden, den 8en Januari, viert de heer
L. J. Veerman, te Heusden, zijn 70en ver
jaardag. Voor deze gelegenheid heeft, zich
gevormd een comité van vrienden van den
jubilaris, die dezen dag niet onopgemerkt
wilden laten voorbijgaan, en het resultaat
was, dat den jubilaris werd aangeboden
een smaakvol uitgevoerd herdenkings-album,
waarvoor de band was vervaardigd door
Elias P. van Bommel, en het titelblad door
André Vlaanderen, en waarin naast een
geschiedenis der firma werden opgenomen
tal van persoonlijke blijken van belangstelling.
De geschiedenis der firma behandelt in
vijf folio bladzijden druk het belangrijkste
van wat sedert de tegenwoordige jubilaris
in 4890 hare leiding op zich nam in haar
bestaan voorviel: de aankoop van het «Re
pertorium van de Nederlandsche jurispruden
tie en rechtsliteratuur« in 4892, van de
«Nederlandsche pasicrisie« in 1895, van
«De nieuwe bibliotheek voor de jeugd« in
1895, van de kerkboeken uitgegeven door
de firma Nierstrasz te 's-Gravenhage, en
van het «Weeklad voor de burgerlijke
administraties, eigen uitgave der firma.
In het rneer persoonlijke gedeelte van het
album werden bijeengebracht de portretten
en handteekeningen en brieven van zijn vele
vrienden, en van de auteurs wier uitgaven
hij het licht deed zienrar, A. Bosch, mr.
H. M. A. Savelberg, jkhr. mr. W. E. T. M.
v. d. Does de Willebois, mr. L. B. IJ. van
Oppen, mr. dr. H. Vos, mr. Du Pui, mr. H.
J. v. Leeuwen, wijlen prof. mr. J. M. S. Baljon,
J. Stamperius, H. J. v. Eggelen, Charles
Krienen en E. Mulder. Verder bevat het
album verschillende foto's van de zaak,
het bedrijf in al zijn verschillende onderdeelen
en van het personeel, en besluit met een
lijst van uitgaven.
De jubilaris was feestelijkheden ontvlucht,
naar Amsterdam, doch niettemin vond op
den dag zeiven, den 8en Januari, in het
Palais Royal te Amsterdam, de feestelijke
huldiging plaats.
In ons vorig nummer komt een
mededeeling voor ontleend aan een schrijven
uit Werkendam, voorkomende in de Prov.
Noordbr. Courant. Dit bericht, zonder com
mentaar overgenomen, heeft alhier groote
teleurstelling teweeg gebracht. We ver
heugen er ons dan ook in te vernemen,
dat het slechts fantasie is van den be
richtgever en hopen integendeel spoedig
een gedecideerd tegenbericht te kunnen
plaatsen.
Het Dameszangkoor Excelsiorgaf
Donderdag eene uitvoering op Concordia.
De opkomst was buitengewoon. Reeds des
namiddags 4 uur waren 100 plaatsen be
sproken; zoodat ten slotte circa 160 per
sonen de zaal vulden.
De koornummers werden het een beter
dan het ander ten gehoore gebracht. Schöfer
Sontagslied sloeg het meeste in. Het pu
bliek gaf tal van bijvalsbetuigingen.
Het slotnummer, dat het hoofdnummer
zou worden, was «Een Vacantiedagï, klucht
met zang in drie bedrijven.
Nu zagen we de artisten in volle kracht.
Een der leden, die altijd geroemd wordt
om hare juiste opvatting, kwam als oude
doove dame ook thans weder geheel tot
haar recht. De perkamente dienstbodeen
de praatgrage boerenvrouw, maar ook de
sentimenteele juffrouw, neen, allen pasten
in den aangenomen rol.
Eén gebrek was het, dat fer geen orde
commissaris was en het publiek achteraan
door praten en drukte maken niet begreep
wat het aan een dames-comité verschul
digd is.
Vóór het stuk geheel ten einde was, ver
scheen de achtbare politie en flink was het
optreden van den Kommandant der Maré-
chaussée, door zich niet te storen aan d«
aanwezigen, maar te gelasten, nu de tijd
van permissie verstreken was, de zaal te
ontruimen, waaraan, al was het dan ook
met eenigen tegenzin, ook terstond gevolg
gegeven werd.
Toch trad nog even een der Dames voor
het voetlicht, om mede te deelen, dat
Vrijdagavond de uitvoering zou worden
voortgezet, waartoe allen werden uitge-
noodigd.
Onze stadgenoot, dhr. H. v. H.,
die de vorige week overleed, heeft bij
laatste wilsbeschikking zijn geheele nala
tenschap vermaakt aan de verschillende
liefdadigheidsinstellingen hier ter stede.
Elshont. Als verdacht van steenkolen-
diefstal werd naar Heusden overgebracht
v. W. wonende alhier en werkzaam te
Waalwijk. Er schijnen vermoedens te be
staan dat r. W. brandstoffen heeft ontvreemd
te Waalwijk station.
Nieuwendijk. In den nacht tusschen
Donderdag en Vrijdag j.l. is het huis van
A. Kosters afgebrand. Van de vier ge
zinnen die er in woonden zijn slechts twee
tegen brandschade verzekerd. Oorzaak
onbekend.
Sprang. Dinsdagavond j.l. trad voor
de leden der Chr. Prot. vakvereen. van
leerbewerkers alhier op, de heer W. Strij-
bis Pzn. van Amsterdam, met het onder
werp «Een blik voor- en een blik achteruit.
Met belangstelling werd den referent ge
volgd.
De heer S. C. Groeneveld cand.
tot den H. D. te Garderen heeft de toe
zegging van beroep naar de Ned. Herv.
Gem. alhier aangenomen.
Uitwijk. Tot Kerkvoogd alhier is ge
kozen de heer P. N. Huizen in plaats van
Joh. N. Huizen, welke bedankt had.
Waalwijk. In 4917 hebben 430 aan
giften van geboorten plaats gehad, 85 van
overlijden, 404 van vertrek uit de gemeente
en 417 van vestiging in de gemeente.
Over het geheel is het aantal ingeze
tenen met 58 zielen vooruitgegaan.
Door de gasfabriek is in 1916 ge
produceerd 922814 M3 gas en in 1917
722245 M3, zoodat er een besparing is
verkregen van 200569 M3.
Wijk. Onze dorpsgenoot de heer Arie
v. d. Pol Pz., werkzaam op 't kantoor der
Bataafsche Petroleum Mij. zal 16 Januari
a. s. met de Nieuw-Amsterdam naar Ned.
Indië vertrekken, om aldaar voor de zelfde
Mij. in dienst te treden.
In deze gemeente zijn voor de militie,
jaarklasse 1919, 17 personen ingeschreven.
INGEZONDEN."
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie.)
Mijnheer de Redacteur.
Nogmaals moeten wij U beleefd om ee-
nige plaatsruimte verzoeken, naar aanleiding
van het ingezonden stuk in Uw blad van
5 Januari j.l. waarin de Heer van Eggelen
meent de feiten recht te moeten zetten
ons inziens begint deze de feiten hoe langer
hoe krommer voor te stellen.
Wij weten zeer goed, dat wij twee
aanvragen hebben ingediend, doch beide
met dezelfde strekking, waarom wij gespro
ken hebben van één, dit behoeft niet nader
aangeduid te worden, want het doet niets
ter zake en kan gevallig buiten beschouwing
worden gelaten.
Laten wij den Heer van E. even duide
lijk maken, dat wij het spoor geen oogenblik
bijster zijn geweest, de feiten staan ons
helder en klaar voor den geest en wij
doorzien deze maar al te scherp.
Het kan d^i Heer van E. toch niet
onbekend zijn, dat de Woningverordening
van de Gemeente Heusden niet voorziet
in fabrieks- en andere gebouwen, niet tot
woning bestemd zijndetoch wordt juist
deze verordening als middel aangegrepen
om de vergunning tot bouwen van een
geheel aan de eischen des tijds voldoend
fabrieksgebouw te weigeren.
Dat dit feit alleen onomstootelijk vast
staat blijkt wel uit het onderstaande:
B. en W. van Heusden trachten nu
reeds de gemeentelijke bouwverordening zoo
te wijzigen, dat B. en W. de bevoegdheid
verkrijgen, nadere eischen omtrent con
structie van fabrieks- en andere gebouwen,
niet tot woning bestemd, vast te stellen;
temeer waar waarschijnlijk de Heer van
E. in overleg met B en W. wel Redacteur
van de bewuste artikelen zal zijn. Enkel
uit dit feit spreekt helder en klaar dat
de thans bestaande woningverordening en
de door hem gevolgde wijze en adviezen
niet de juiste zijn. -
Wat de Gezondheidscommissie temaken
heeft met de constructie (let wel de con
structie van een fabrieksgebouw, is ons
een raadsel en de Heer van E. wil het
doen voorkomen, alsof de beslissing geheel
in overeenstemming is, met het advies van
de Gezondheidscommissie. Dit feit meenen
wij ernstig te moeten betwijfelen, wij zijn
overtuigd, dat dit advies afkomstig is van
den Secretaris der Gezondheidscommissie
in onderling overleg met den deskundige
van dezelfde commissie. Wij meenen er
ernstig aan te moeten twijfelen, dat alle
leden van de Gezondheidscommissie voor
dit advies aansprakelijk gesteld moeten
worden.
Hier dus weder een voorstelling van
zaken, die beslist met de waarheid in
strijd is.
Begrijpt de heer van E. niet, dat wan
neer men bezoek krijgt van een deskundige
om de constructie van een gebouw te be-
oordeelen, welke constructie beter gemaakt
wordt, dan volgens de voorschriften, er
voor hem slechts twee mogelijkheden open
blijven of zich belachelijk te maken, of
eerlyk te bekennen, zich aan een dogma
te moeten houden, dat hierop niet van
toepassing is, elk verstandig deskundige
zal wel het laatste kiezen en dus openlijk
bekennen «Ja Mijnheer, ik moet mij aan
de voorschriften houden, en moet zoo rap
porteeren, doch gaat U zelf naar den Se
cretaris, een andere mogelijkheid blijft
toch niet open, en elke andere uitweg is
ondenkbaar, en hoe nu de Heer van E.
kan beweren, dat de deskundige dit ont
kent, is ons een raadsel. De Heer van
E. begrijpt blijkbaar niet, dat zooals hij
de zaak voorstelt, niet wijmaar hijzelf
den deskundige al zijn prestige ontneemt
en hem tot den grond toe afbreekt.
De deskundige van de Gezondheidscom
missie kan een heel goed deskundige zijn
op het gebied van woonhuizen, doch min
der bij fabrieksgebouwen, omreden dit ook
een bijzondere kennis eischt; immers het
komt er ten slotte vooral op aan, wat moet
er in dat gebouw gebeuren, voor elk spe
ciaal bedrijf is ook meestal een speciaal
gebouw vereischt, terwijl een gebouw uit
sluitend voor woning bestemd slechts be
hoeft te voldoen aan overal voorkomende
eischen. Is dit naakte feit al niet vol
doende om aan te toonen, dat de Heer
van E. hieromtrent totaal verkeerde op
vattingen heeft, terwijl zijn betoog, dat de
deskundige ons diensten zou hebben ge-
praesteerd wij hierop niet nader behoeven
in te gaan. Lijdt de Heer van E. niet
aan volkomen begripsverwarring Wordt
hier de waarheid niet opzettelijk in een
valsch daglicht gesteld Getuigt dit van
groote scherpzinnigheid
Vast staat, dat de Gezondheidscommissie
niets te maken heeft met de constructie
van fabrieksgebouwen, vast staat dat de
Heer van E. onjuiste inlichtingen aan den
Raad heeft gegeven en daardoor getracht
heeft de stemming te beinvloeden.
Kan de Heer van E. aantoonen uit één
van de 264 artikelen, maatregelen van
algemeen bestuur, dat de Gezondheidscom
missie het aangewezen lichaam is, om de
constructie van fabrieksgebouwen te be-
oordeelen Immers neen en om de ter
men van den Heer van E. te gebruiken,
is het met den eisch van goede trouw wel
overeen te brengen Hoe de Heer van E.
dit standpunt tracht te handhaven, terwijl
hij zelf ongetwijfeld behulpzaam is geweest,
om de bewuste artikelen in de bouwver
ordening te wijzigen, opdat B. en W. de
bevoegdheid zouden krijgen en ze dan naar
willekeur te kunnen toepasseh.
Aan het publiek te beoordeelen, wie hier
waarheid spreekt en wie opzettelijk de
feiten anders voorstelt, het ligt er, om de
termen van den Heer van E. te gebruiken
«duimen diket op.
Na de opgedane ervaring hadden wij
ook niet anders verwacht, dan dat de Heer
van E. zoude ontkennen en wie het hier
met de waarheid niet al te ernstig meent,
zal wel terstond voor een ieder uit onder
staande zijn op te maken.
Bij de aanbieding van de aanvrage tot
bouwen en op den brief van B. en W.,
d.d. Augustus 4917, waarbij de teekening
en beschrijving zijn teruggezonden, is de
Heer Oerlemans met dezelfde teekeningen
en beschrijving weder naar het Raadhuis
gegaan, waar de Heer van E. hem mede
deelde «nu ja vraag het maar aan op 1
steens muren en maak ze maar Va steens,
ik zal wel zorgen, dat de deskundige van
de Gezondheidscommissie niet op het terrein
komt.«
Wij hebben daarna de teekeningen enz.
weder mee teruggenomen en na onderling
overleg besloten hierop niet in te gaan en
de aanvrage ongewijzigd, dus ijzer vak
werk met vulling van Va steen, wederom