GROOTE GEZINNEN. Uitgever: JL J. VEERMAN, Heusden. No. 3746. Woensdag 6 Februari 1918. FEUILLETON. EEN KOLONIAAL. Und van ALTENA Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.05, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. Een kwestie, die in dezen oorlogs tijd dikwijls ter sprake komt, is het gebrek aan arbeidskrachten, dat cr na en nu ook al in den oorlog zich voelen laat. En men spreekt over groote gezinnen, een groot kinderen- aantal als iets dat van staatswege beloond moet wrorden. Groote gezin nen een aanwinst voor de maat schappij wat arbeidskrachten betreft. Maar ookgroote gezinnen een aanwinst voor de maatschappij wat het zedelijk karakter betreft van hen die er uit voortkomen. Ik las laatst zulk een aardig boek dat den zegen van de groote fami liekring zoo geestig en treffend weergeeft. Het boek heetde familie Peereboom, is uit het Duitsch ver taald en door een vrouw geschreven. Zij draagt het boek aan haar moeder op De Familie Peereboom wil ik aan U opdragen, lieve Moeder, want het is uw eigen levenservaring, die ik graag in dit boek zou willeu beschrij ven. U hebt ons altijd voor oogen gehouden, welk een zegen hem bege leidt, die in een groote familiekring en in eenvoudige omstandigheden opgegroeid is, onder den invloed van ouders, die met vertrouwen op God en vroolijke huma weten-te-ontberen wat zij niet bezitten. De familie Peereboom bestaat uit vader (muziekleeraar, die een klein inkomen heeft), moeder en 7 kinde ren, Karei, Frits, Otto, Marie en Anne (kortweg samen Marianne genoemd, omdat ze tweelingen en altijd samen zijn) Frieder, een kleine muzikale droomer, en Elsje. We leven met hen mee in hun geldzorgen, door allen, groot en klein, gevoeld en meegedragenwe zien ze eikaar opvoeden, elkaar helpen, in één woord, 't is een heerlijk boek, een aanprijzing van het echte intieme familieleven. Ik wil u er iets van vertellen, een paar aardige kleine tooneeltjes. Vader en moeder zitten 's avonds op, en verlangen naar het oogenblik dat de oudste, Karei, ook naar bed zal zijn, om te spreken over iets wat hen op het hart ligt. Vader heeft al driemaal op zijn horloge gekeken, 6 Naar zijn ouders terug keeren wilde bij niet, daar hij den on buigbaren wil had om op den ingeslagen weg voort te gaan en fortuin te zoeken, en daarom was hij spoedig als soldaat geëngageerd in het Fransche Vreemden-Legioen. Hoewel dit deel van het Fransche leger hoofdzakelijk voltallig gehouden wordt door de «enfants perdus« van alle natiën, man nen die niets meer te verliezen hebben dan hun leven dat voor hen ook niet de minste waarde heeft, heerschte er onder die re solute dappere kerels een soort van eer gevoel en eene kameraadschap, die altijd ontstaat, daar waar werkelijk moedige on verschrokken mannen te samen de gevaren deelen. Het was voor hem eene harde doch nuttige leerschool, want te midden der gevaren van den oorlog en omgeven door makkers van zoo'n onverschillige levensop vatting als de zijnen er op nahielden, vormde hij zich tot die zelfstandige onverschrokken persoonlijkheid, die alle tegenspoeden stand vastig het hoofd bood en wien geen gevaar te groot, geene onderneming te moeilijk was. Toen hij den meerderjarigen leeftijd be reikt had, en dus geen vrees meer behoefte moeder is onrustig. Karei doet of hij leest, maar merkt dat men hem graag kwijt wil zijn. Karei staat op en gaat vroeger naar bed dan anders. Als hij al bij de deur is roept zijn vader hem terug en zegt„Karei, waarom ga je zoo vroeg naar bed Karei antwoordt plagendomdat u al driemaal op uw horloge gekeken hebt." „Je hebt het dus toch ge merkt? Ga dan nu maar naar bed Ik ben blij dat je fijn gevoel hebt, jongen, maar een jongen die fijn gevoel heeft kan evengoed hier blij ven dan zul je niet spreken over wat je zwijgen moet. Kom, groote jongen, kom maar weer bij ons zitten. Den jongen werd het wonderlijk te moede. Ineens voelde hij zich een vriend van vader en moeder, en in dit avonduurtje werd de band tus- schen hen nauwer aangehaald door het vertrouwen dat ze in hem gesteld hadden. Mijnheer Peereboom heeft er vast op gerekend benoemd te worden tot directeur van een muziekschool. Doch hij wordt het niet al had men het hem belooft!. Mismoedig zitten man en vrouw bijeen in de studeerkamer, de kinderen zijn achtergebleven in de huiskamer, ook erg onder den indruk van dezen tegenslag. Er wordt op de deur van de studeerkamer ge klopt en daar staan de drie zusjes ze dragen twee koppen, koffiepot enz. „Maar kinderen, hoe bedenk jullie het En moeder denkt er bijwat een verspiling, 't is of het geen geld kost. Maar de oudste, half snikkend: U had beiden zoo weinig gegeten en 't is van ons eigen geld Van den kleinen Frieder worden ook zulke aardige dingen verteld Thuis wordt hij de kleine domoor genoemd, maar is een genie in den dop. Eerst heeft hij een harmonica, maar krijgt dan een viool, onder voorwaarde, dat hij per dag niet langer zal spelen dan 2 uur. Dat is een heel ding voor Frieder, hij kan het spelen niet laten. Als hij willens en wetens hierin ongehoorzaam is geweest, wil zijn vader de viool op bergen, maar Frieder wil haar niet afgeven. Dan moet hij in den gang- gaan zitten, hij hoort niet meer bij hen. Vader zegt„dat kind daar te gevoelen voor vaderlijke inmenging, was hij met eene afdeeling van het Vreemden- Legioen in Cochin China op het oorlogs terrein, en meldde van daar aan zijne ou ders waar hij zich bevond, en dat het hem naar wensch ging. Eenigen tijd later kreeg hij bericht van zijne moeder, dat zijn vader en zijn broeder sedert overleden waren, en dat zij, gesteund door vrienden en de uitkeering eener ge ringe levensverzekering, in het stadje harer inwoning eene kleine zaak in manufacturen begonnen was, wat haar een bestaan op leverde dat wel niet ruim genoemd kon worden, doch dat voldoende was voor haar alleen, zoodat hij om haar geen bekomme ring behoefte te hebben. Zij zou altijd blij zijn haar eenige jougen terug te zien. Toen zijn diensttijd verstreken was, had hij den graad van sergeant bereikt, en blij kens zijne papieren was hij een uitmuntend en zeer geacht militair, zoodat men hem gaarne behouden had hij zou ook zeker daartoe zijn overgegaan, als niet een koop man van Lima hem gunstige voorstellen gedaan had voor een tocht in de binnen landen van Zuid-Amerika, waardoor zijne zwerflust werd opgewekt, zoodat hij zijn ontslag uit het Fransche leger nam. Hierop doorleefde hij een paar avontuur lijke jaren. Kort na zijn vertrek naar het binnen land van Peru stierf zijn patroon, waar door de geheele onderneming werd prijs gegeven, zoodat hij, niet wetende wat te moet behandeld worden als een arm bedelaarskind. Hij kan daar eten en drinken en 's nachts kan hij een kus sen krijgen om te slapen. Het spijt me zoo dat hij geen vader en moe der meer heeft." Als de familie gaat eten, zegt de vader geef hem zooveel eten als hij hebben wil, de honger moet hem niet naar ons toe- drijven, maar de liefde. Daar op eens de kleine jongen in de gang speelt. Ze luisteren drie maten maar speelt hij. De muziek had hem zoo'n pijn gedaan. Hij had nog nooit met verdriet in het hart naar zijn viool gegrepen, maar nu hoort hij voor de eerste maal hoe diep treurig de muziek is waarin een lijdend menschenhart zich uttspreekt. Nog eenmaal probeert hij te spe len, maar breekt even plotseling af. Marianne vraagt of ze naar hem toe mag. Na een oogenblik komt een kleine stoet binnen voorop Frieder, met in zijn beide handen iets dat in een zwarte doek gewikkeld is dat is zijn viool die hij komt brengen zoolang hij ze zag kon hij er geen afstand van doen en daarom had hij ze ingepakt. De vader bergt ze op in een kastzoo gauw Frieder belooft er niet meer dan twee uur op te spelen mag hij ze terug hebben. Dat kan hij niet beloven. Dan verrassen de zusjes den kleinen vent eens als hij speelt zonder vioolhij buigt het hoofd een weinig ter zijde en gaat staan als hield hij de viool vast en aan zijn gezicht zien ze dat hij de mooiste melodiën hoort. Eindelijk vraagt hij zijn viool terugik kan nu ophouden als ik wil. „Hoe weet je dat Aan tafel probeer ik tel kens, al heb ik ook nog zoo'n honger, van mijn boterham af te blijven, en ik kan het. Is 't niet waar „Ja, vader, 't is waar," riepen de broers en zusters in koor. Een broer van Mevrouw Peere boom is overgekomen. Hij is gefor tuneerd, heeft één kind, en is van plan een van de kinderen van zijn zuster mee te nemen om haar zorgen wat te verlichten. Als hij den fami liekring eenige dagen heeft gadege slagen, zegt hij tegen zijn zusterik vind het als rechtsgeleerde heel be langwekkend je kleine staat te heb- beginnen in die geheel onbekende streek met hare vreemde taal, zich bij een troep gelukzoekers aansloot die naar de diamant velden van Brazilië trok, met wie hij een leven vol van die avonturen leidde waarvan hij als jongen zoo dikwijls droomde. Hoewel hij daarbij weinig geluk had, en zelfs eenmaal door zijne makkers bestolen werd, verzamelde hij toch voidoeude geld om zijne passage van de haven Victoria, op de Oostkust van Zuid-Amerika, naar Vera Cruz in Mexico te kunnen betalen, van waar hij zich naar Califovnië wilde begeven zoover kwam hij echter niethij bleef in de Staat Arinzona der Vereenigde Staten van Noord-Amerika, waar hij Ms cow-boy een bestaan had, totdat eene verschrikkelijke catastrophe ook een einde aan dien werkkring maakte. Een ieder uwer weet zeker wel uit reis beschrijvingen als anderzins wat een cow boy is in de Vereenigde Staten van Noord- Amerika, en welk een vrij en soms bande loos leven de menschen leiden vèr van alles wat met de beschaving in aanraking komt bijna hun geheele leven brengen zij door in de open lucht in de eindelooze bosschen, of op de onafzienbare groene Savannavlak- ten, soms achttien uren van de vier en twintig te paard doorbrengende, belast met de bewaking en verzorging van de tallooze runderen die in groote kudden ge heel vrij in die woeste streken ronddwalen, daar vermenigvuldigen, doch eens of twee maal per jaar het materiaal leveren voor ben leeren kennen, en ik zie heel duidelijk hoe uit zulk een familie goede staatsburgers moeten groeien. Wat schikken de grooten zich hier naar de kleinenhoe stellen ze hun eigen ik beneden het groote geheel, en wat een liefde en gehoorzaamheid dragen zij u beiden als hoofden van dezen kleinen staat toe, in het be wustzijn dat anders de heele boel in den war raakt. En dat zeg ik je, ik wil geen van je kinderen meene men, want ze kunnen het nergens beter hebben dan hier. En nu is uit de familie Peereboom natuurlijk niet bewezen, dat elk groot gezin een El Dorado is voor kinderen, maar over het algemeen worden er als vanzelf deugden aangekweekt, die zich in een klein gezin niet zoo ontwikkelen. Hulpvaardigheid b.v. de kinderen zien dat vader en moe der en dienstbode zich afsloven en als vanzelf helpen ze mee. In een groot gezin moet orde en regel zijn hoe kostelijk, als kinderen daar reeds vroeg aan gewend zijn. We hebben dit stukje geschreven in de hoop dat gij nog eenmaal in de gelegenheid zult zijn dit boek te lezen en er van te genieten, zooals ik deed. BUITENLANDSCH OVERZICHT. Wij eindigden de vorige maal met bet vermoeden van de Tunes mede te deelen, dat de stakingen in Duitschland door een list van de autoriteiten zouden zijn aange stookt teneinde de geallieerden in den waan te brengen, dat er sterke politieke onte vredenheid in Duitschland zou heerschen, die evenwel in werkelijkheid niet zou be staan Wanneer wij echter letten op wat geschied is, kunnen wij niet anders zeg gen dan dat deze veronderstelling onjuist is. De staking omvat toch allereerst de be drijven, die voor de oorlogvoering van het hoogste belang zijn, n.l. die waar munitie voor het leger vervaardigd wordt, alsmede de werven waar de duikboolen worden aangemaakt en hersteld. Een ieder gevoelt dat het de grootste dwaasheid is te rnee- nen als zou de overheid zulk een staking hebben uitgelokt, teneinde den vijand zand in de oogen te strooien. Bovendien kwam deze arbeidersbeweging al op een zeer ongelegen tijdstip. De vredesonderhande- de groote fabrieken die geconsverveerd vleesch en bouillon bereiden en in den handel brengen. En als die ruwe klanten, gewend aan vrijheid zonder eenige andere tucht dan zij onwillekeurig onder elkander uitoefenen, een tucht alleen gebaseerd op kracht be drevenheid en geweld, soms met het moeilijk verdiende loon op zak voor eenigen tijd die onbewoonde streken verlaten om op de grenzen der beschaving een oogen blik in de maatschappij terug te keeren, dan verbrassen zij in weinige dagen in woeste dri kgelagen de verdiensten van maanden lang harden arbeid en ontbering, Baccbanaliën die dikwerf met revolver schoten en messteken eindigen. Toen hij mij het verhaal van dat tijdperk van zijn leven deed, scheen hij eensklaps een geheel ander mensch te zijn geworden en kwam zoo nu en dan de echte onverschillige cow-boy bij hem te voorschijn, zoo sterk greep hem de herinnering aan van dat avontuurlijke leven en vooral die van de verschrikkelijke ge beurtenis die dat deel zijner loopbaan be sloot. Ik zag duidelijk dat hij in gedachte weder geheel in. dien tijd en die omstan digheden terug leefde. Vergun mij u het voorval dat dit tijdperk besloot, eenigzins omstandig mede te dee len, omdat daaruit 't beste blijkt, welken man Freritsel eenmaal was en tot welk uiterste hij zich door woede en wraaklust lingen te Brest waren in vollen gang. Trotzky, de vertegenwoordiger van Rus land, sloeg er een hooge toon aan, ofschoon hij sprak namens een land dat geen weer kracht had. Maar hij rekende er op dat in Duitschland en Oostenryk zijn woord weerklank zou vinden en ook daar de ar beiders het heft in handen zouden riemen. En zoowaar daar breken de onlusten uit. Eerst in Oostenrijk nu in Duitschland. Geen wonder, dat Trotzky zich nu sterker voelt dan ooit en de positie der centralen te Brest zeer is verzwakt. De Kölilnische Zeitung staat dan ook op haar achterste beenen. Hoe zal Londen jubelen, hoe zal Wilson met zijn vrienden in New-York en Was hington triomfeeren Wat zullen de bolsjewiki een hooge borst opzetten en te Brest-Litofsk nog aanmatigende!' schaamte- looze eischen stellen Hoe blijde zal men te Parijs en Rome over de onverwachte^ hulp zijn Zoo jammert zij. En het blad borduurt voort over de verantwoordelijkheid van de sociaalde mocraten op bet stramien van de Centr. Korresp., die in een verklaring »In het voetspoor van Trotzky® getiteld, onder meer bet volgende zegt De staking in enkele centra van Duitsche industrie, aan welker spits zich de Duitsche sociaal democratie heeft gesteld, gaat den weg, waarop de maximalisten de arbeiders van oorlogvoerende landen wilden dringen, opdat de omwenteling, die Rusland schokt, in alle landen aan de heerschappij komen en opdat overal liet vaandel van oproer tegen den staat en alle autoriteit worde ont plooid. Ondertusschen hebben de sociaaldemo craten de leiding op zich genomen om haar zoo mogelijk in rustige banen te leiden. Maar bet militaire gezag duldt geen vergaderingen in gesloten lokalen. Zoo ontstaan er samenscholingen op straat, die uiteengedreven worden, wat gedrang, tumult en kloppartijen ten gevolge heeft. De Al-Duitscbe pers stelt bet voor alsof deze arbeidersbeweging in het leven is geroepen en gaande gehouden wordt door een Amerikaansch comité, dat opgericht is met de bedoeling om in de Middel-Euro- peesche lauden revolutionaire propaganda te voeren. Allerlei agenten worden, vol gens dat blad, met valsche passen Duitsch land ingestuurd. Zij zijn goed van geld voorzien en zij moeten in alle bedrijven, vooral in dewa- aangespoord kon laten vervoeren, hoe kalm en bedaard hij anders ook scheen. Ik voeg er echter al dadelijk bij, dat naar mijne meening zijne daad, hoe woest en wreed ook, verschooning vindt in de grie vende smart die hij ondervond en de om geving waarin hij leefde, terwijl het hem volstrekt niet als eene misdaad kan aan gerekend worden, daar hij op de meest eervolle doch ook roekelooze wijze zijn leven stelde tegenover dat van zijn mis- dadigen tegenstander, en alles geschiedde naar de zeden en gebruiken dier ruwe cow-boys. De troep cow-boys waarbij hij behoorde bestond uit zeer verschillende elementen van bijna alle nationaliteiten en afkomst, naar wier werkelijke namen en wellicht zeer bewogen, soms misdadig leven, door niemand gevraagd werd, mits zij bun werk verstonden en naar genoegen van den eigenaar volbrachten. Bij dien troep behoorde toen onder anderen ook de Amerikaansche zeeman, die eens in de kazerne verdwaald aan Frentsel den bijnaam van «Amerikaan, bezorgde en die vroeger machinist geweest zijnde, toen, na gedurende eenige jaren als cow-boy een vrij leven geleid te heb ben, weder in de betrekking van machinist aan boord van een stoomschip werkzaam was. Wordt vervólgd NIEUWSBLAD loor Hst Lans van Heosden en Aitena. ie Lansstraat en de Bommelerwaar

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1918 | | pagina 1