Und van altena
KUNSTMATIGE - -
- - - H00GTEZ0N.
Uitgever: LJ. VEERMAN, Heusden.
No. 3752. Woensdag 27 Februari 1918.
FEUILLETON.
EEN KOLONIAAL.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 4.05,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
Een nieuwe geneesmethode.
Het is algemeen bekend, dat het
zonlicht een geneeskrachtige werking
bezit. Vele zieken en herstellenden
bezoeken daarom de hooger gelegen
streken, in Zwitserland en Italië,
waar door de bijzonder heldere at
mospheer alle stralen van de zon
ongehinderd tot de aarde komen.
Wij, in onze lager gelegen landen,
weten maar al te goed, hoe dikwijls
bij ons de zon verduisterd wordt
door de wolken.
Door geregelde zonnebaden voelt
men zich verkwikt en opgewekt, de
eetlust en de levenslust nemen in
hooge mate toe, de stofwisseling wordt
bevorderd. Het grootste nut heeft
men van dergelijke luchtbaden, in
dien deze geregeld kunnen voortge
zet wordenin ons wisselend klimaat
is het evenwel niet mogelijk ten al
len tijde licht- en luchtbaden te ne
men. De wetenschap zocht dus naar
een middel, om aan een dringende
behoefte tegemoet te komen en dit
werd gevonden in de kunstzon.
We zijn er al aan gewend geraakt
langzamerhand vele natuurproducten
te zien vervangen door kunstmatig
vervaardigde. Zoo spreekt men te
genwoordig van kunstzijde, kunst
tanden, kunstbloemenmaar dat men
er nu ook al over doende was de zon
na te bootsen, is zeker meer dan
men eenige jaren geleden had dur
ven droomen. En toch is het zoo.
Wat zijn die geleerde heeren toch
knap. Want dat zonnelicht is o zoo
samengesteld. Gij weet er van, dat
de zonnestralen warmte en licht ge
ven. Maar dat er bepaalde stralen
zijn die warmte, en andere die licht
geven, dat was u misschien onbekend.
Misschien hebt gij wel eens een pho-
tographische afbeelding gezien van
het zonnelicht. Dan zaagt ge een
reeks opvolgende kleurenaan de
linkerhand beginnend bij rood, dan
geel, groen, blauw, violet, en einde
lijk ultra-violet. Al die verschillende
kleuren zien wij met onze oogen
12
Een der dames, met dat einde van
het verhaal niet tevreden, wendde zich
tot de luitenant met de vraag, of hij de
moeder en het kind van dien braven Frentsel
in welstand had aangetroffen en of hij
nog iets voor hen had kunnen doen.
Zeker, mevronw antwoordde deze
glimlachend, te midden der door die vraag
plotseling ontstane stilte, als verwachtte
men verdere mededeeling doch de luite
nant zweeg nadenkend, terwijl slechts het
klotsen der golven, het regelmatig draaien
der schroef en het stampen der machine
gehoord werd.
Och toe, mijnheer Volken, klonk
het vleiend uit den mond der dame, vertel
ons dan ook iets van die moeder en die
dochter, dat behoort er bij, voor een goed
slot I niet waar Zoo wendde zij
zich tot de andere leden van het clubje,
die allen daarmede volkomen instemden,
want ze zaten nu toch zoo gezellig bijeen
en 't was nog veel te heerlijk om nu al
in de duffe warme hutten op de couchetten
te gaan liggen.
Welnu, riep de luitenant uit, ik
waag 't er op dat ik een standje van mijne
vrouw krijg, en ik wil ook 't vervolg ver
halen, vooral omdat ik daardoor in de ge
legenheid beu, om u nog een edele trek
vao Frentsel te vertellen, die hem zoo
mogelijk nog in uwe achting zal doen
rijzen.
Nadat ik eenigszins van de toen bekomen
wonden hersteld was, oordeelden de ge-
neesheeren het dringend noodig dat ik,
tot herstel van gezondheid, naar Europa
moest gaan, want 't was op 't kantje af
geweest en een oogenbhk had men aan
mijn behoud gewanhoopt, vooral bij het
moeilijke transport van de gevechtsplaats
naar den Kraton. Enfin, ik kreeg een
tweejarig verlof, dat later nog met één
jaar verlangd werd en waarvan ik nu ge
heel genezen terugkeer om, heelemaal op
gelapt, weer dadelijk aan den slag te kun
nen gaan.
Alvorens te vertrekken, wendde ik mij
tot de door Frentsel aangewezen firma te
Batavia en rekende met haar af krachtens
mijne volmacht, zoodat ik nevens alle legale
stukken, ook nog eenig kapitaal medekreeg
't schijnt dat Frentsel duchtig veel geld
verdiende, niet alleen met handenarbeid
in de kompagnie, maar ook door Engelsche,
Fransche en Spaansche correspondentie bij
die firma, en het geven van conversatie
lessen in die talen bij eenige ingezetenen.
Zoodra ik mij in den Haag eenigszins
geïnstalleerd had, ging ik naar 't stadje
Dijkersluis, waar Frentsel's moeder woonde
en handel dreef in eene straat, singel, slob of
steeg «de Bree-Veertien« genoemd. Het
plaatsje was te bereiken middels eene stoom
tram, die de gemeenschap onderhield met
een halte-stationnetje van den spoorweg,
niet, maar de geleerde heeren kun
nen aantoonen dat al die verschil
lende kleuren er zijn. En nu zijn
de roodë en gele stralen warmtege
vend; terwijl de bauwe, violette en
ultra-violette stralen een scheikun
dige uitwerking hebben; d. w. z zij
hebben invloed op plant, dier en
mensch, en kunnen genezingen te
weeg brengen.
Deze wetenschap heeft de men-
schen er toe gebracht te gaan zoeken
naar een bron die deze genezende
stralen zou kunnen voortbrengen
daar, zooals wij reeds boven zeiden,
de zon niet altyd in staat is door de
wolken heen te breken. En nu heeft
men een electrische lamp vervaar
digd die deze genezende violette
stralen afgeeft. Dit is de z.g. kwarts
lamp, zoo genoemd omdat zij van
kwartsglas gemaakt is, een soort glas
dat de ontzaglijke warmte van de
lamp kan doorstaan zonder te smel
ten.
Zulke lampen zijn in het laatste
vijftal jaren in bijna alle ziekenhui
zen in gebruik genomen,
Welke invloed heeft de bestraling
met ultra-violet licht op het men-
schelijk lichaam
De bloeddruk vermindert, de stof
wisseling wordt verhoogd de inwen
dige organen worden ontlast door de
afleiding van het bloed naar de huid
en het bloed wordt a. h. w. met
lichtkracht voorzien. De patiënten
voelen zich na de bestraling opge
wekt en verkwikt.
In lazaretten en ziekenhuizen der
oorlogvoerende landen wordt de
kwartszon thans overal gebruikt en
vervult daar een zeer belangrijke
rol. De geestelijk en lichamelijk
uitgeputte soldaten worden door de
stralen der kwartszon weer verkwikt
en tot nieuwe levenslust opgewekt.
Hier zijn de geheimzinnige krachten
der lichtenergie ten volle werkzaam
en vormen voor den uitgeputten
mensch een bron van nieuwe levens
kracht
Na de eerste bestraling op de
bloote huid wordt de huid rood, gaat
jeuken en schilfert na eenige dagen
af. Elke bestraling duurt van 10
25 minuten en wordt om den anderen
dag gedaan, en in 't geheel 10— 20
maal herhaald. Soms wordt het zieke
orgaan afieen, soms het geheele li
chaam aan de stralen der kunstzon
blootgesteld, dit hangt natuurlijk af
van den aard der ziekte.
Allerlei soort ziekten neemt men
door deze nieuwe geneesmethode on
der behandeling, daar het geheele
lichaam van den mensch onder den
invloed komt van de stralen en de
geheele gezondheidstoestand er door
verbeterd wordt. Het lichaam wordt
a. h. w. in staat gemaakt zichzelf te
genezen, dus met andere woorden
het is natuurgenezing.
Evenals door het gewone zonne
licht wordt ook door de kunstzon de
huid gebruind en de ervaring heeft
geleerd, dat het snelle bruin worden
van de huid als een teeken van de
gunstige werking der bestraling kan
worden beschouwd. Voor de oogen
moet tijdens de behandeling goed zorg
gedragen wordenzij moeten door
brillen, die ook aan de kanten goed
afsluiten, beschermd worden. Deze
brillen moeten steeds gebruikt wor
den als de lamp brandt, daar men
in geen geval in de lamp mag kij
ken.
Hoe heerlijk is het toch. dat er in
stilte gezocht wordt door die stille
werkers, die maar één doel voor
oogen hebben het lijden der mensch-
heid te verzachten.
Moge ook deze nieuwe geneesme
thode weder velen tot heil zijn.
BÜITENLANDSCH OVERZICHT.
Jeriricho is gevallen. De slad, die, naar
luid van het Oud-Testamen ische vei haal
eens hare muren zag omstorten, toen de
Israëlieten er gedurende 7 dagen omheen
getrokken waren, heeft nu voor het zege
vierende leger van generaal Allenby de
poorten moeten openen. Hiermee is het
gezag der geallieerden in de vruchtbaarste
streek van Palestina gevestigd. Zoo staat
nu het Britsche leger aan de oevers van
de Jordaan.
Jericho heeft groote militaire waarde.
Ettelijke wegen of paden loopen daar door
en het ligt binnen vijf mijl afstands van
een brug over de Jordaan. Tijdens den
oorlog hebben de Turken onder Duitsche
waar alleen de ergste bummeltreinen en
dan nog alleen op verzoek stopten.
Verrassender bezoek bracht ik nooit en
om u dat duidelijk te maken, zal ik daar
bij eenigszins uitvoerig moeten stilstaan,
doch u hebt 't verhaal uitgelokt en zult
dus ook geduldig de gevolgen moeten dra
gen.
Evenals elk mensch die iets onbekends
te gemoet gaat, maakte ik mij natuurlijk
reeds vooraf eene voorstelling zoowel van
de stad zelve, als van de woning, van de
winkel en van de personen die ik daar
ontmoeten zoude.
Daar Dijkersluis ergens in een uithoek
van ons vaderland ligt en ongeveer 4000
inwoners telde, had ik mij een idéé ge
vormd van een armoedig plaatsje, een van
de vele «villes mortesec, die wel een ver
leden hebben, al is 't dan ook onbeduidend,
doch wier toekomst nog onbeteekenender
is, een plaatsje waar men leeft en vege
teert, en waar de oude vervallen gebou
wen in smalle kronkelende straten en ste
gen geheel in den geest vallen van de
grootendeels zeer bekrompen bevolking.
De naam «Bree-Veertien®, een naam
die op onverklaarbare wijze van de zee
plaatsen naar dit afgelegen landstadje was
overgewaaid, voorspelde niet veel voornaams,
en gaf mij 't vermoeden dat 't eene kron
kelende, smalle, onzindelijke, slecht gepla
veide steeg zou zijn, zooals die welke in
de havenplaatsen meestal door armoedig
zeevolk worden bewoond.
De winkel stelde ik mij voor als klein
leiding de oude brug door een nieuw groot
bouwsel ver vangen. Hierover-, alsmede door
Jericho, liep een hunner voornaamste ver
bindingslijnen tusschen Jeruzalem en Da
mascus. Zoowat twee mijl vóór Jericho
komt men aan een weg, die ten N. en
ten Z. van het dal van de Jordaan loopt.
Deze helpt Allenby aan een derde op-
marschlinie naar de Turkscbe basis Sjechem
of Nabloes, in aansluiting bij den kustweg
en den rechtstreekschen bergweg van Je
ruzalem naar Nabloes.
Een medewerker van de Daily Telegraph
schrijft dat de vermeestering van Jericho
de Turken berooft van een der voornaamste
punten in hun verdedigingsstelsel in Pales
tina. De opmarsch moet ten gevolge heb
ben dat de vijand de heele streek ten
Westen van de Doode Zee ontruimt. Ook
komt de motor-bootflotielje van den vijand
die baar basis aan den mond van den Jor
daan had, in gevaar. Teri Oosten van de
Doode Zee staan de Turken bloot aan de
vermetele aanvallen van de Arabieren uit
Hedzjas. De Arabieren rukken op langs den
Hedzjasspoorweg en hebben reeds vlak ten
O. van de Roode Zee geopereerd. De Turk-
sche strijdkrachten die in Hedzjas en Zui
delijk Arabië opereeren, zijn reeds zoo goed
als afgesneden van de buitenwereld. De
Engelschen hebben een rnoeielijk bergach
tig terrein achter den rug.
Doch al trekken de Engelschen in het
verre Palestina vooruit daar ligt toch
niet het terrein waar de beslissing vallen
zal. Hier, in Europa, in België en Noord-
Frankrijk zal, naar het zich laat aanzien,
de iaatste strijd gestreden worden. En deze
zal wel niet lang meer op zich laten wach
ten. De Fransche en de Duit che bladen
verzekeren het om strijd, dat zeer spoedig
de vreeselijke eindworsteling zal aanvan
gen. Nu is het nog stil op het westelijk
front, maar het is de stilte die aan den
storm voorafgaat. Wie de orkaan zal
ontketenen Fransche bladen raden hun
legerleiding aan het Duitsche offensief te
voorkomen. De Duitschers zullen ook niet
dralen. Zij moeten wel beseffen, dat, als
zij kans hebben op slagen, het nu is. Nu
zijn de centralen op zijn sterkst eri de
geallieerden op het sterkst. Maar dat zal
niet lang zoo blijven.
Een telegram van 13 Februari uit Was
hington deelde dan ook mede, dat Baker,
aan de commissie van de militaire aange
legenheden uit den Senaat, gegevens ver
en onbeduidend, met een onder- en boven
deur waaraan een rinkelende schel, terwijl
het licht er spaarzaam binnendringt door
de kleine groene ruitjes waarvoor eenige
wollen borstrokken en anderhalf verkleur
de en verlegen voorwerpen, ook nog ma
nufacturen genoemd, ten pronk liggen om
de buren tot koopen uit te lokken, en ik
dacht mij de bewoners in een achterkamer
van dat winkeltje, een vertrek dat tegelijk
tot keuken, woon- en slaapkamer dient,
en die menschen persoonlijk volkomen in
dat milieu passende.
De moedei verbeelde ik mij te zijn eene
bejaarde, dikke, inet krijschende stem druk
babbelende matrone, die met de handen
in de zijde op de kleine stoep met de
buurvrouw het gewichtige plaatselijke
nieuws, of liever de buurt-cancans besprak,
en het kind, als elk ander kind in zoo'n
omgeving, met bleekblonde steile haren in
een weerbarstig vlechtje te samen gebon
den, eene altijd goore, soms gescheurde
boezelaar dragende, met afgezakte, niet
geheel gave kousen en scheef geloopen
gelapte schoenen, zich tegenover vreemden
schuw voordoende, en daardoor niet in
staat eenig antwoord te geven beiden
sprekende in de eigenaardige platte taal
dier streek, met geen bijzonder fijn gevoel
voor fraaie woordenkeus.
Ik had mij echter vast voorgenomen,
ter wille van den redder mijns levens, om
vriendelijk, voorkomend en welwillend te
zijn, trots alles wat ik ook vinden mocht,
eu reeds dadelijk niets na te zullen laten
strekt had, die een staving inhielden van
zijne vroegere verklaringen, dat de Ver-
eenigde Staten in staat zullen zijn om vroeg
iu het jaar 500.000 man troepen naar
Frankrijk te zenden en 1,500.000 vóór
het jaar zal zijn verstreken.
«Vroeg in het jaar« is een eenigszins
rekbaar begrip, maar in ieder geval kunnen
we aannemen, dat naarmate we verder in
het jaar komeri het beschikbare oorlogs-
materieel en het aantal manschappen der
geallieerden gestadig toenemen. Wil dus
Duitschland werkelijk toeslaan, dan is voor
een spoedig toeslaan veel te zeggen.
Behoudens nu en dan enkele losse ge
ruchten vernamen we nog niets dat eenige
aanwijzing gaf dat werkelijk een groote
slag werd voorbereid. Reuter's cotrespon-
dent'tin Britsche hoofdkwartier vermeldde
dan ook, eenigszins hoonend, dat den 15den
Februari, den dag, dat volgens eenige Duit
sche bladen het groote offensief op het
Westelijk front een aanvang zou nemen,
de berichten van alle deelen van het slag
front eenstemmig «alles rustig® meldden.
Buitendien is, volgens hem, wanneer de
Duitschers komen, alles klaar om hen te
ontvangen en is het Britsche leger den
geheelen winter bezig geweest om voor
bereid te zijn op het ergste, wat de Duit
schers kunnen ondernemen en is de Britsche
oorlogsmachine tot in alle bijzonderheden
in orde.
Voorloopig is echter nog niet vast te
stellen, waar en wanneer de stormloop zal
aanvangen. Reuters bijzonder correspon
dentschap stelde dan ook reeds de vraag,
hoeveel langer het voor de Duitsche leger
leiding mogelijk zal zijn om haar offensief
in het westen, waar zooveel reclame voor
was gemaakt, uit te stellen. Wanneer we
hier een antwoord op moesten geven zou-
we zeggentotdat de toestand in het
oosten afdoende is geregeld of wel, er
komt geen offensief der Duitschers in het
westen.
Wat de toestand in Rusland betreft
De Duitschers trekken steeds verder. Zij
zijn reeds te Permui, de oude havenstad
aan de Golf van Riga en te Dorpat de
oude universiteits stad. Verder naar het
Zuiden zijn zij reeds de Beresina, bekend
uit de veldtocht van Napoleon over, en
hebben zij Borissof bezet. Middelerwijl komen
uit Rusland tamelijk verwarde berichten
over een aanstaande nieuwe conferentie te
Brest. Maar dat staat wel vast, dat de
om het kind eene goede opvoeding te doen
geven, al mocht dat dan ook eenigzins
mijne finantieele krachten te boven gaan,
want ik achtte mij daartoe verplicht en
gebonden door mijne belofte, terwijl 't mijne
eigenliefde ook wel eenigzins streelde om
ridderlijk als beschermer en redder op te
mogen treden.
Maar wat vond ik
Al dadelijk bij aankomst bleek 't mij,
dat ik mij wat 't stadje betreft deerlijk
had vergist, want reeds bij het nette
station, even buiten de plaats, voerde mijn
weg mij langs keurige ruime, smaakvolle
villa's met prachtige tuinen de straten
waren over 't algemeen breed en goed ge
plaveid, en wel vond ik hier en daar eenige
best onderhouden antieke gebouwen, die
uit piëteit in stand gehouden waren, maar ove
rigens flinke moderne woon- en winkel-huizen.
De Bree-Veertien, die ik mij door een
in keurige uniform gekleede politie-agent
liet aanwijzen, was vroeger misschien 'n
open landweg geweest, doch nu was 't een
met fraaie huizen bebouwde boulevard, en
de winkel die ik zocht, vond ik in een
dier tegenwoordig ruime moderne huizen
op de beide groote spiegelruiten aan weers
zijden van den breeden ingang stond met
kleine vergulde letters «Wed. A. Frentsel,
in manufacturen,terwijl daarachter in
de nitsalkasten 'n smaakvol geschikte voor
raad voor het koopgrage publiek te kijk
was, die zelfs de voornaamste winkels in
onze grootste steden tot eer zou hebben
gestrekt. Wordt vervolgd.)
NIEUWSBLAD
voor M laad mHoosden ei Altena, U Langstraat en Ie Bommelorwaard.