Uitgever: L. J. VEERMAN, Heugden. No. 3776. Woensdag 22 Mei 1918. FEUILLETON. Isa laatst verssak. Und van altena Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden, 1.05, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 46 regels 60 cent. Elke regel meer 40 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. Het hoogste geluk eens men sehen is, geboren te zijn voor een werkkring, die henj bezig heid en vreugde verschaft, on verschillig of hij manden maakt of slagzwaarden smeedtof hij kanalen graaft, standbeelden houwt of gedichten vervaardigt. Emerson. „Iedereen heeft zoo zijn tort", zei Artenus Ward. „Het fort van den eene is, dit te doen, en den ander dat, terwijl er een groot aantal on beholpen schepselen rondloopen, wier fort is niets te doen." Hoe grif stemmen wij allen in met deze verheerlijking van den arbeid. Wij allen kennen dat prettige vol dane gevoel dat het goed volbrachte werk geeft. Het heeft eenmaal -;ver deze aarde geklonken in het zweet uws aanschijns zult gij uw brood etenmaar welk een rijken zegen heeft God door dit arbeidsgebod te gelijk den mensch geschonken. Is het geen mooi gezicht, als de smid bij het vlammende vuur den zwaren voorhamer laat suizen in de lucht; of als de boer met vasten tred ach ter zijn span paarden over den akker gaat, of als de soldaten met makke lijken veerkrachtigen stap hun lange marschen volbrengen. Maar alleen dan is er vreugde in den arbeid als onze krachten en gaven in overeenstemming zijn met ons werk. Gij moet zulk een plaats zoeken, dat uw arbeid met alle ver mogens van lichaam en geest over eenstemmen. Kjes zoo mogelijk die bezigheid, welke al uw ondervindin gen en neigingen in zich vereenigt. „De onwetendheid van menschen die niet weten waarvoor zij geschikt zijn", zeide Roger Asham, „doet en kelen naar rijkdom verlangen, voor wie het beter ware dat zij arm ble ven doet sommigen verlangen naar het hof, die geboren zijn voor de kar en daarvoor ook meer geschiktheid bezitten weer anderen naar het ge ven van onderwijs, wien het beter ware dat zij het ontvingen. Jongens Schets uit het Geldersche dorpsleven. (Dialect van de Graafschap Zutphen.) door 6 D. M. MAALDRINK. Vier jaren zijn vervolgen, gelijk jaren vervliegen, als een droom die den een wat korter, den ander wat langer schijnt. Voor Dieke is het dikwerf een onrustige, benauwende droom geweest Veel is er gebeurd sedert dien avond na den dood van haar zuster en veel ook heeft geleden maar toch ook veel is haar lijden verzacht. De geliefde van haar jeugd is heenge gaan naar een vreemd land en sedert heeft niemand iets meer van hem gehoord. Wel licht is hij reeds lang gestorven en rust hij in vreemde aarde, ver van zijn vader land, van haar die hij zoozeer beminde Ongeveer een groot halfjaar na Arend Jan's vertrek naar de Oost was Dieke met Derk getrouwd. Zij had het offer gebracht met kalme berusting en opnieuw de waar heid bevestigd van het woord des dichters Spraakloos zich ten offer wijden Kan de vrouw, de vrouw alléén. Haar ouders hadden zich eenigermate verwonderd, dat zij het zoo verwonderlijk kalm had op opgenomen het was de kalmte kwijnen weg in fabrieken, die Latijn en Grieksch moesten leeren, en hon derden torschen den last van de stu die, die op een boerderij moesten zijn of in den mast. 's Menschen arbeid doet meer voor zijn vorming dan iets anders. Hij versterkt zijn spieren, versterkt zijn lichaam, versnelt zijn bloedsomloop, scherpt zijn geest, verbetert zijn oordeel, doet hem met overleg han delen en den levensstrijd aanvaar den, wekt zijn eerzucht op, doet hem gevoelen, dat hij man is en in man nenschoenen moet staan, mannen werk moet doen, een mannenrol moet spelen in het leven. Een ambteloos man is geen man. Honderd en vijftig pond beenen en spieren maken geen man. Een goede schedel vol herse nen is geen man. Beenderen, spieren en hersenen moeten weten hoe man nenwerk te verrichten, mannenge- dachte te koesteren, zich een man- nenloopbaan te scheppen. Het eerste vereischte om te slagen is: begin. Het tweede: blijf er bij. Onder gewone omstandigheden zal hij, die practisch gezond verstand tot leidsman heeft, met deze vereischten niet mislukken in dit leven. De vraag naar een geschikt le venswerk is in hooge mate moeilijk geworden in onze gecompliceerde eeuw. Het vraagstuk is niet moeilijk op te lossen, wanneer men de zoon is van een Zoeloekatfer of de doch ter van een Bedouin. De toestand van den wilde laat nauwelijks één keuze toe; maar. als men hooger rijst in de beschaving wordt de moeilijkheid van de beslissing groo- ter. Als iemand zware concurrentie heeft door te staan, is het allernood zakelijkst voor hem, de rechte weg te kiezen om zoodoende al zijn kracht en energie te kunnen leggen in zijn worsteling om te slagen. Gladstone zeide eens dat de arbeid van het menschelijk lichaam of den menschelijken geest beperkt is en dat hij verstandig handelt, die geen krachten verspilt in het najagen van datgene, waarvoor hij niet ge schikt is. En laat ons nu nog even hooren wat Rousseau, die voor velen nog zoo groote zeggingskracht heeft, over dit geweest, welke volgt op de uitputting na den strijd. Ruim drie jaar was zij nu getrouwd en inmiddels twee keer moeder geworden. De moedervreugde bad veel bitters verzoet. Want hoe heilig en oprecht zij het zich ook herhaaldelijk had voorgenomen, den geliefde van haar jeugd vergeten kon zij niet. In menigen slapeloozen nacht of in dien toestand, tusschen slapen en waken doorgebracht, verscheen hij haar, en telkens was het dan of zij hem weder hoorde spreken gelijk op dien laatsten avond, toen geheel zijn houding zulk een onvergetelij- ken indruk op haar had gemaakt. Dik wijls ontwaakte zij dan, terwijl het angst zweet op haar voorhoofd parelde, maar soms ook was liet ontwaken haar een pijn lijke teleurstelling, daar het herinnerde aan de wreede werkelijkheid. Toch had zij allengskens beter haar lot leeren dragen. Maar haar vroegere opge ruimdheid was verdwenen. Zij had iets ouwelijks in haar trekken gekregen, het welk kwalijk paste bij eene nog zoo jonge vrouw. Ook de levendigheid en spraak zaamheid, welke haar te voren hadden ge kenmerkt, waren verkeerd in eene voor haar leeftijd ongewone bedaardheid en stilte, waarmede zij in haar huishouding pleegde haar gang te gaan. Slechts wanneer zij alleen was met haar kinderen, scheen het of de oude opgewektheid voor een oogen- blik was teruggekeerd. Jegens haar man had zij steeds de welwil- onderwerp zegtHet kan mij weinig schelen of mijn leerling bestemd is voor het leger, den kansel of de ba lie. De natuur heeft ons bestemd voor de plichten des menschelijken levens, vóór onze bestemming ten opzichte der maatschappij werd be paald. Wat ik hem leeren wilde is hoe te leven. Als mijn taak ten op zichte van hem is afgeloopen, dan is hij zeker geen soldaat, advocaat of geestelijke, laat hem maar eerst mensch zijn. De fortuin moge hem naar welgevallen van de eene be trekking in de andere plaatsentoch zal hij altijd op zijn plaats gevonden worden. Een volgend maal hoop ik nog iets te zeggen voor de meisjes en de roeping die zij hebben te vervullen in de maatschappij. BUITENLANDSCH OVERZICHT. De zonnige Pinksterdagen zijn al weer voorbij. Wat is er op die zornersche da gen genoten van de rijke, frissche natuur. Geen wolkje aan den hemel, een stralende zonnegloed over de velden, zoo veelbelovend voor den komenden oogsttijd, en ontroe rende lentepracht alomme verkwikt en versterkt zijn we weer aan den arbeid getogen, dankbaar voor het genotene. Geen wolkje aan den hemel. Gold dat nu ook maar van oen maatschappelijke!» hemel. Helaas, dreigende donderkoppen aan allen kant, wolken, zwanger van oor deel en verderf, waar het oog maar ziet. Ook wat ons land betreft. Nog bleven wij buiten den strijd en misschien zal ons de oorlogsorkaan worden bespaard. Maai de oorlogsgevolgen blijven voor ons al even min uit als voor de andere volkeren en worden steeds verschrikkelijker. Toch doet het goed in den bangen noodtijd die wij beleven, te bedenken, dat het bij ons nog dragelijk is, vergeleken met andere landen. Zoo meldt de correspondent van de Tiroes te St. Petersburg d.d. 30 April, dat daar hongersnood heerscht. Er is feitelijk geen voedsel te krijgen. De magere rantsoenen, van overheidswege verstrekt, zijn ten eenenmale onvoldoende. Voedsel is zoo kostbaar, dat het heimelijk circuleert in plaats van papiergeld. Een ham kost f720, boter 42 shilling, kaas 39, meel 20, aardappelen 6 shilling lendste zorgen, hoewel hij te ongevoelig was om die op de rechte waarde te schat ten. Iets zeide haar dat zij voor het uiter lijk zooveel mogelijk muest vergoeden, wat zij hem naar het innerlijk te kort deed. Want daargelaten dat er van liefde geen sprake was, in weerwil van al haar po gingen kon zij evenmin achting koesteren voor iemand, die meer bekommerd scheen over het welzijn van zijn vee dan over dat van zijn gezin. Zoo had hij eens alles in rep en roer gebracht door boodschap op bood schap naar den veearts te zenden, toen een koe niet recht fiksch was maar toen spoedig daarna Mientje's oudste kind erns tig ongesteld werd, kwam het hem niet eens in de gedachte den dokter te laten ontbieden. Toch deed zij misschien Derk wel een onweinig onrecht, want hij was volstrekt niet vriendelijk jegens haar. Zelfs scheen hij op zijn manier van haar te houden, want een paar keer had hij zich tegenover zijn naasten buurman uitgelaten dat ze veulle beter veur de boerderieje was als Mientje Ja, somtdijs zag hij hoog tegen haar op, al had ze ook manges fratsen, die oe toch niet wiejer brengt in de wèreld Tot die »fratsen« rekende Derk haor liefhebberieje urn alles te lézen wat maor te lézen was. Dieke had zich reeds vroegtijds op school onderscheiden door haar ijver en leergierig heid. De meister had vake ezegd dat Bel- ker's Dieke en Stollink's Aorend Jan de per pond. Deze levensmiddelen zijn haast alleen onderhands te krijgen. De Britsche kolonie, tot 400 zielen in gekrompen, heeft den consul overreed naar Londen om eetwaren te seinen. Dan mogen wij nog van geluk spreken en dankbaar zijn dat wij tegen matigen prijs het meest noodzakelijke nog kunnen krijgen, al is het dan in geringe hoeveel heid. Ook in Duitschland is schraalhans keu kenmeester. Het broodrantsoen is daar van 200 op 460 gram gebracht. Toch is men er nog niet wanhopig. Integendeel in een persgesprek van een correspondent van de N. R. C. met Von Braun, ondersecretaris in het departement van oorlogsvoedselvoor ziening zeide deze o.a. »Gij wilt en zult de onopgesmukte waarheid vernemen,zoo begon zijne ex cellentie. »In onze bladen zult gij meer malen de bewering hebben ontmoet, dat wij van plan zijn het vleeschrantsoen te beperken. Dat is niet het geval. Het is waar, dat eenige weken zonder vleesch zeer goed zouden zijn, om onzen veestapel wat op verhaal te laten komen. Een be zichtiging van de weiden lokt dadelijk tot zulk een proef uit. Maar volstrekt nood zakelijk is zij niet. Wij zien ook daarom van een vermindering van het vleeschrant soen af, omdat wij helaas een tijdelijke vermindering van de meelvoorziening niet kunnen vermijden. Dus waren de geruchten van de laatste weken over een aanstaande vermindering van het broodrantsoen toch gegrond Verwondert u zich liever,zoo ant woordde de vertegenwoordiger van het oorlogsvoedselvoorzieningsbureau, »dat zulk een vermindering nog niet is ingetreden. Gij weet, dat onze bodem niet volledig voorzag in onze voedsel behoefte in vredes- tijd. Voor de hoeveelheid meel die het volk minder krijgt, is zeker weer aanvulling met wat anders beschikbaar »Wij moeten dit jaar afzien van een verdubbeling van het vleeschrantsoen. In plaats daarvan wordt het suikerrantsoen verdubbeld en er zullen groote hoeveel heden (andere) voedingsmiddelen en ge droogde groenten waarvan wij ruime hoeveelheden van de beste qualiteit te onzer beschikking hebben worden ge distribueerd. Zoo zal het volstrekt niet achterstaan bij het huidige rantsoen, inte gendeel. De caloriewaarde is grooter, dan besten waoren van de heele schole. Ook op de catechisatie waren beiden de lievelingen geweest van den ouden predi kant, onder wiens laatste aannemelingen zij hadden behoord. Ook zelve had Dieke zich veelvuldig ontwikkeld. Als meisje had zij geheele gedichten uit het hoofd kunnen opzeggen en velen herinnerden zich nog haor verhaol van die beide breurs, die te saomen wieren doodeschóten, krek als ze begèrden. Als ie toen Belker's Dieke heurde beginnen Wie zijt gij, krijgman, zoo vol moed, Met wien ik gistren streed, Wiens arm mij reeds met d'eersten slag Het voorhoofd duizlen deed »Dan,« zooals Pasman's Gait zei, die onder dienst was ewest, »dan was 't krek of ie een karperaol van de kompie heurde, die bezig was oe de handgrèpen te léren Hetzij nu dat oordeel van Pasman's Gait juist was of niet, Dieke's leergierigheid was haar bijgebleven. In haar drukke huis houding, welke haar weinig vrijen tijd liet, was het een bepaalde uitspanning voor haar, als des Zondags de Deventer Courant van een der buren kwam Derk toch was te zuinig om dat blad voor zich alleen te bestellen. »Als ze mien zegt,« redeneerde hij, »hoe het Vriedags in Dèventer met de de markt egaon is, dan weet ik er genog van. Maor daor wil 't gien riksdaolder in 'tjaor veur géven. Mien vrouwe dêch er ligte anders óver, want die ïit altied met de neuze in de krante die van de vermindering aan broodc. Op grond van welke feiten mag men aannemen dat de beperking op zijn laatst 45 Augustus, of misschien nog vroeger eindigt In de eerste plaats, zooals reeds is op gemerkt, de te verwachten vroege oogst en de gunstige stand van de te velde staande gewassen. Uit het geheele Duit- sche rijk krijgen wij dagelijks berichten over een voortreffelijke ontwikkeling van die gewassen en ook de vruchtenoogst staat er goed voor. Een deel van het nieuwe graan zullen we reeds vroeg kunnen dorschen en bo vendien beginnen de leveringen uit de Oekraine nu toch langzamerhand op gang te komen. Zal de hoop op Oekraine niet ten tweeden male worden teleurgesteld Dat geloof ik niet, want de nieuwe re geering gaat hand in hand met ons en is bereid haar verdragsverplichtingen na te komen. De transportmiddelen zijn inmiddels beter geworden en nu weer orde in het land komt, stijgt onze kans om de beloofde levensmiddelen ook te krijgen. Indien deze verwachting niet tijdig in vervulling gaat in de Oekraine hebben wij immers nog steeds met onvoorziene omstandigheden re kening te houden dan zullen we ons ter» hoogste 8 weken langer iets meel1 moeten bekrimpen. Als de volgende oogst binnenkomt zijn onze voedingsmoeilijkheden voor altijd voorbij, hoe lang de oorlog nog moge duren. Het is nu maar de vraag hoelang dat zal wezen. Dit is niet te voorspellen. Uuitsch- land's rijkskanselier heeft dezer dagen ge zegd dat hij voor zich geloofde dat we nog dit jaar vrede krijgen. Doch hoort men de staatslieden der ententelanden, dan hebben we vooreerst ons nog op geen einde van de vijandelijkheden te spitsen. Zoo heeft de Amerikaansche ex-president Taft gezegd bij de opening van de Win de oorlogcon ventie, waarbij ongeveer vierduizend mannen van beteekenis van de Ver. Staten aanwezig waren Oorlog tot den dood toe. »Wij moeten ons grimmig en onverzet telijk wijden aan ons eenige doel den oorlog teneinde den vrede te verwer ven. Deze conventie werd bijeengeroepen om de bazuin te steken voor een grimmi ger), onverzettelijken oorlog tot het einde." »Niemand« aldus zette Taft zijn rede voort »kan thans, zelfs in zijn wildste fantasie, denken, dat een onverslagen 't Is een heerlijke, zornersche Zondag morgen. Derk en Dieke zijn naar de kerk geweest en nu na een half uur loopens juist terug. De neije domenèr hi was al de darde nao den olden, daor Dieke bie anenomen was, den bie 't starfbed van Mientje was ewest, was eenedie haor etrouwd had, was twee en noe hadden ze sèdert een wéke of zesse den darden 't was rechtevoort een spul met de dome- nèrs de neije domenèr dan had mooi eprèkt. Derk had er niet veulle van ver nomen, want hi had meistentieds zitten slaopen, maof Dieke had er te mèr van ontholden. En noe zunt ze dan juustement tehoes. »Is er ook wat ewest vraagt Derk aan de beide knechts, die op de deel bezig zijn met het vee te voeren. »Niks, de krante luidt het antwoord. Dieke is ondertusschen reeds naar de keuken gesneld. Haar jongste kind, nog een zuigeling, is ontwaakt en zet een ge weldige keel op. Juist komt Derk binnen. »Hold den bekschreeuwt hij. »Is dat altied een gedoente met de kinder En hij haast zich de keuken weer te verlaten, om te zien of ze 't vee wal goed voert Dieke heeft den kleinen schreeuwer uit zijn wieg genomen en, daar zij de oorzaak van zijn rumoer begrijpt, gelukt het haar hem spoedig tot bedaren te brengen. Wordt vervolgd NIEUWSBLAD foor M Laid m Heusdei n Alteia, U Langstraat ei ie iomeiemait

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1918 | | pagina 1