Uitgever: L. J. VEERMAN, Heugden.
No. 3776. Woensdag 22 Mei 1918.
FEUILLETON.
Isa laatst verssak.
Und van altena
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden, 1.05,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 46 regels 60 cent. Elke regel
meer 40 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
Het hoogste geluk eens men
sehen is, geboren te zijn voor
een werkkring, die henj bezig
heid en vreugde verschaft, on
verschillig of hij manden maakt
of slagzwaarden smeedtof hij
kanalen graaft, standbeelden
houwt of gedichten vervaardigt.
Emerson.
„Iedereen heeft zoo zijn tort", zei
Artenus Ward. „Het fort van den
eene is, dit te doen, en den ander
dat, terwijl er een groot aantal on
beholpen schepselen rondloopen, wier
fort is niets te doen."
Hoe grif stemmen wij allen in met
deze verheerlijking van den arbeid.
Wij allen kennen dat prettige vol
dane gevoel dat het goed volbrachte
werk geeft. Het heeft eenmaal -;ver
deze aarde geklonken in het zweet
uws aanschijns zult gij uw brood
etenmaar welk een rijken zegen
heeft God door dit arbeidsgebod te
gelijk den mensch geschonken. Is
het geen mooi gezicht, als de smid
bij het vlammende vuur den zwaren
voorhamer laat suizen in de lucht;
of als de boer met vasten tred ach
ter zijn span paarden over den akker
gaat, of als de soldaten met makke
lijken veerkrachtigen stap hun lange
marschen volbrengen.
Maar alleen dan is er vreugde
in den arbeid als onze krachten en
gaven in overeenstemming zijn met
ons werk. Gij moet zulk een plaats
zoeken, dat uw arbeid met alle ver
mogens van lichaam en geest over
eenstemmen. Kjes zoo mogelijk die
bezigheid, welke al uw ondervindin
gen en neigingen in zich vereenigt.
„De onwetendheid van menschen
die niet weten waarvoor zij geschikt
zijn", zeide Roger Asham, „doet en
kelen naar rijkdom verlangen, voor
wie het beter ware dat zij arm ble
ven doet sommigen verlangen naar
het hof, die geboren zijn voor de kar
en daarvoor ook meer geschiktheid
bezitten weer anderen naar het ge
ven van onderwijs, wien het beter
ware dat zij het ontvingen. Jongens
Schets uit het Geldersche dorpsleven.
(Dialect van de Graafschap Zutphen.)
door
6 D. M. MAALDRINK.
Vier jaren zijn vervolgen, gelijk jaren
vervliegen, als een droom die den een wat
korter, den ander wat langer schijnt.
Voor Dieke is het dikwerf een onrustige,
benauwende droom geweest Veel is er
gebeurd sedert dien avond na den dood van
haar zuster en veel ook heeft geleden maar
toch ook veel is haar lijden verzacht.
De geliefde van haar jeugd is heenge
gaan naar een vreemd land en sedert heeft
niemand iets meer van hem gehoord. Wel
licht is hij reeds lang gestorven en rust
hij in vreemde aarde, ver van zijn vader
land, van haar die hij zoozeer beminde
Ongeveer een groot halfjaar na Arend
Jan's vertrek naar de Oost was Dieke met
Derk getrouwd. Zij had het offer gebracht
met kalme berusting en opnieuw de waar
heid bevestigd van het woord des dichters
Spraakloos zich ten offer wijden
Kan de vrouw, de vrouw alléén.
Haar ouders hadden zich eenigermate
verwonderd, dat zij het zoo verwonderlijk
kalm had op opgenomen het was de kalmte
kwijnen weg in fabrieken, die Latijn
en Grieksch moesten leeren, en hon
derden torschen den last van de stu
die, die op een boerderij moesten
zijn of in den mast.
's Menschen arbeid doet meer voor
zijn vorming dan iets anders. Hij
versterkt zijn spieren, versterkt zijn
lichaam, versnelt zijn bloedsomloop,
scherpt zijn geest, verbetert zijn
oordeel, doet hem met overleg han
delen en den levensstrijd aanvaar
den, wekt zijn eerzucht op, doet hem
gevoelen, dat hij man is en in man
nenschoenen moet staan, mannen
werk moet doen, een mannenrol moet
spelen in het leven. Een ambteloos
man is geen man. Honderd en vijftig
pond beenen en spieren maken geen
man. Een goede schedel vol herse
nen is geen man. Beenderen, spieren
en hersenen moeten weten hoe man
nenwerk te verrichten, mannenge-
dachte te koesteren, zich een man-
nenloopbaan te scheppen.
Het eerste vereischte om te slagen
is: begin. Het tweede: blijf er bij.
Onder gewone omstandigheden zal
hij, die practisch gezond verstand tot
leidsman heeft, met deze vereischten
niet mislukken in dit leven.
De vraag naar een geschikt le
venswerk is in hooge mate moeilijk
geworden in onze gecompliceerde
eeuw. Het vraagstuk is niet moeilijk
op te lossen, wanneer men de zoon
is van een Zoeloekatfer of de doch
ter van een Bedouin. De toestand
van den wilde laat nauwelijks één
keuze toe; maar. als men hooger
rijst in de beschaving wordt de
moeilijkheid van de beslissing groo-
ter. Als iemand zware concurrentie
heeft door te staan, is het allernood
zakelijkst voor hem, de rechte weg
te kiezen om zoodoende al zijn kracht
en energie te kunnen leggen in zijn
worsteling om te slagen.
Gladstone zeide eens dat de arbeid
van het menschelijk lichaam of den
menschelijken geest beperkt is en dat
hij verstandig handelt, die geen
krachten verspilt in het najagen
van datgene, waarvoor hij niet ge
schikt is.
En laat ons nu nog even hooren
wat Rousseau, die voor velen nog zoo
groote zeggingskracht heeft, over dit
geweest, welke volgt op de uitputting na
den strijd.
Ruim drie jaar was zij nu getrouwd en
inmiddels twee keer moeder geworden. De
moedervreugde bad veel bitters verzoet.
Want hoe heilig en oprecht zij het zich
ook herhaaldelijk had voorgenomen, den
geliefde van haar jeugd vergeten kon zij
niet. In menigen slapeloozen nacht of in
dien toestand, tusschen slapen en waken
doorgebracht, verscheen hij haar, en telkens
was het dan of zij hem weder hoorde
spreken gelijk op dien laatsten avond, toen
geheel zijn houding zulk een onvergetelij-
ken indruk op haar had gemaakt. Dik
wijls ontwaakte zij dan, terwijl het angst
zweet op haar voorhoofd parelde, maar
soms ook was liet ontwaken haar een pijn
lijke teleurstelling, daar het herinnerde aan
de wreede werkelijkheid.
Toch had zij allengskens beter haar lot
leeren dragen. Maar haar vroegere opge
ruimdheid was verdwenen. Zij had iets
ouwelijks in haar trekken gekregen, het
welk kwalijk paste bij eene nog zoo jonge
vrouw. Ook de levendigheid en spraak
zaamheid, welke haar te voren hadden ge
kenmerkt, waren verkeerd in eene voor
haar leeftijd ongewone bedaardheid en stilte,
waarmede zij in haar huishouding pleegde
haar gang te gaan. Slechts wanneer zij
alleen was met haar kinderen, scheen het
of de oude opgewektheid voor een oogen-
blik was teruggekeerd.
Jegens haar man had zij steeds de welwil-
onderwerp zegtHet kan mij weinig
schelen of mijn leerling bestemd is
voor het leger, den kansel of de ba
lie. De natuur heeft ons bestemd
voor de plichten des menschelijken
levens, vóór onze bestemming ten
opzichte der maatschappij werd be
paald. Wat ik hem leeren wilde is
hoe te leven. Als mijn taak ten op
zichte van hem is afgeloopen, dan is
hij zeker geen soldaat, advocaat of
geestelijke, laat hem maar eerst
mensch zijn. De fortuin moge hem
naar welgevallen van de eene be
trekking in de andere plaatsentoch
zal hij altijd op zijn plaats gevonden
worden.
Een volgend maal hoop ik nog iets
te zeggen voor de meisjes en de
roeping die zij hebben te vervullen
in de maatschappij.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
De zonnige Pinksterdagen zijn al weer
voorbij. Wat is er op die zornersche da
gen genoten van de rijke, frissche natuur.
Geen wolkje aan den hemel, een stralende
zonnegloed over de velden, zoo veelbelovend
voor den komenden oogsttijd, en ontroe
rende lentepracht alomme verkwikt en
versterkt zijn we weer aan den arbeid
getogen, dankbaar voor het genotene.
Geen wolkje aan den hemel. Gold dat
nu ook maar van oen maatschappelijke!»
hemel. Helaas, dreigende donderkoppen
aan allen kant, wolken, zwanger van oor
deel en verderf, waar het oog maar ziet.
Ook wat ons land betreft. Nog bleven
wij buiten den strijd en misschien zal ons
de oorlogsorkaan worden bespaard. Maai
de oorlogsgevolgen blijven voor ons al even
min uit als voor de andere volkeren en
worden steeds verschrikkelijker. Toch doet
het goed in den bangen noodtijd die wij
beleven, te bedenken, dat het bij ons nog
dragelijk is, vergeleken met andere landen.
Zoo meldt de correspondent van de Tiroes
te St. Petersburg d.d. 30 April, dat daar
hongersnood heerscht. Er is feitelijk geen
voedsel te krijgen. De magere rantsoenen,
van overheidswege verstrekt, zijn ten
eenenmale onvoldoende. Voedsel is zoo
kostbaar, dat het heimelijk circuleert in
plaats van papiergeld.
Een ham kost f720, boter 42 shilling,
kaas 39, meel 20, aardappelen 6 shilling
lendste zorgen, hoewel hij te ongevoelig
was om die op de rechte waarde te schat
ten. Iets zeide haar dat zij voor het uiter
lijk zooveel mogelijk muest vergoeden, wat
zij hem naar het innerlijk te kort deed.
Want daargelaten dat er van liefde geen
sprake was, in weerwil van al haar po
gingen kon zij evenmin achting koesteren
voor iemand, die meer bekommerd scheen
over het welzijn van zijn vee dan over dat
van zijn gezin. Zoo had hij eens alles in rep
en roer gebracht door boodschap op bood
schap naar den veearts te zenden, toen
een koe niet recht fiksch was maar toen
spoedig daarna Mientje's oudste kind erns
tig ongesteld werd, kwam het hem niet
eens in de gedachte den dokter te laten
ontbieden.
Toch deed zij misschien Derk wel een
onweinig onrecht, want hij was volstrekt niet
vriendelijk jegens haar. Zelfs scheen hij
op zijn manier van haar te houden, want
een paar keer had hij zich tegenover zijn
naasten buurman uitgelaten dat ze veulle
beter veur de boerderieje was als Mientje
Ja, somtdijs zag hij hoog tegen haar op,
al had ze ook manges fratsen, die oe toch
niet wiejer brengt in de wèreld
Tot die »fratsen« rekende Derk haor
liefhebberieje urn alles te lézen wat maor
te lézen was.
Dieke had zich reeds vroegtijds op school
onderscheiden door haar ijver en leergierig
heid. De meister had vake ezegd dat Bel-
ker's Dieke en Stollink's Aorend Jan de
per pond. Deze levensmiddelen zijn haast
alleen onderhands te krijgen.
De Britsche kolonie, tot 400 zielen in
gekrompen, heeft den consul overreed naar
Londen om eetwaren te seinen.
Dan mogen wij nog van geluk spreken
en dankbaar zijn dat wij tegen matigen
prijs het meest noodzakelijke nog kunnen
krijgen, al is het dan in geringe hoeveel
heid.
Ook in Duitschland is schraalhans keu
kenmeester. Het broodrantsoen is daar van
200 op 460 gram gebracht. Toch is men
er nog niet wanhopig. Integendeel in een
persgesprek van een correspondent van de
N. R. C. met Von Braun, ondersecretaris
in het departement van oorlogsvoedselvoor
ziening zeide deze o.a.
»Gij wilt en zult de onopgesmukte
waarheid vernemen,zoo begon zijne ex
cellentie. »In onze bladen zult gij meer
malen de bewering hebben ontmoet, dat
wij van plan zijn het vleeschrantsoen te
beperken. Dat is niet het geval. Het is
waar, dat eenige weken zonder vleesch
zeer goed zouden zijn, om onzen veestapel
wat op verhaal te laten komen. Een be
zichtiging van de weiden lokt dadelijk tot
zulk een proef uit. Maar volstrekt nood
zakelijk is zij niet. Wij zien ook daarom
van een vermindering van het vleeschrant
soen af, omdat wij helaas een tijdelijke
vermindering van de meelvoorziening niet
kunnen vermijden.
Dus waren de geruchten van de laatste
weken over een aanstaande vermindering
van het broodrantsoen toch gegrond
Verwondert u zich liever,zoo ant
woordde de vertegenwoordiger van het
oorlogsvoedselvoorzieningsbureau, »dat zulk
een vermindering nog niet is ingetreden.
Gij weet, dat onze bodem niet volledig
voorzag in onze voedsel behoefte in vredes-
tijd.
Voor de hoeveelheid meel die het volk
minder krijgt, is zeker weer aanvulling met
wat anders beschikbaar
»Wij moeten dit jaar afzien van een
verdubbeling van het vleeschrantsoen. In
plaats daarvan wordt het suikerrantsoen
verdubbeld en er zullen groote hoeveel
heden (andere) voedingsmiddelen en ge
droogde groenten waarvan wij ruime
hoeveelheden van de beste qualiteit te
onzer beschikking hebben worden ge
distribueerd. Zoo zal het volstrekt niet
achterstaan bij het huidige rantsoen, inte
gendeel. De caloriewaarde is grooter, dan
besten waoren van de heele schole.
Ook op de catechisatie waren beiden de
lievelingen geweest van den ouden predi
kant, onder wiens laatste aannemelingen zij
hadden behoord. Ook zelve had Dieke zich
veelvuldig ontwikkeld. Als meisje had zij
geheele gedichten uit het hoofd kunnen
opzeggen en velen herinnerden zich nog
haor verhaol van die beide breurs, die te
saomen wieren doodeschóten, krek als ze
begèrden. Als ie toen Belker's Dieke heurde
beginnen
Wie zijt gij, krijgman, zoo vol moed,
Met wien ik gistren streed,
Wiens arm mij reeds met d'eersten slag
Het voorhoofd duizlen deed
»Dan,« zooals Pasman's Gait zei, die
onder dienst was ewest, »dan was 't krek
of ie een karperaol van de kompie heurde,
die bezig was oe de handgrèpen te léren
Hetzij nu dat oordeel van Pasman's Gait
juist was of niet, Dieke's leergierigheid was
haar bijgebleven. In haar drukke huis
houding, welke haar weinig vrijen tijd liet,
was het een bepaalde uitspanning voor
haar, als des Zondags de Deventer Courant
van een der buren kwam Derk toch was
te zuinig om dat blad voor zich alleen te
bestellen. »Als ze mien zegt,« redeneerde
hij, »hoe het Vriedags in Dèventer met de
de markt egaon is, dan weet ik er genog
van. Maor daor wil 't gien riksdaolder in
'tjaor veur géven. Mien vrouwe dêch er
ligte anders óver, want die ïit altied met
de neuze in de krante
die van de vermindering aan broodc.
Op grond van welke feiten mag men
aannemen dat de beperking op zijn laatst
45 Augustus, of misschien nog vroeger
eindigt
In de eerste plaats, zooals reeds is op
gemerkt, de te verwachten vroege oogst
en de gunstige stand van de te velde
staande gewassen. Uit het geheele Duit-
sche rijk krijgen wij dagelijks berichten
over een voortreffelijke ontwikkeling van
die gewassen en ook de vruchtenoogst
staat er goed voor.
Een deel van het nieuwe graan zullen
we reeds vroeg kunnen dorschen en bo
vendien beginnen de leveringen uit de
Oekraine nu toch langzamerhand op gang
te komen.
Zal de hoop op Oekraine niet ten tweeden
male worden teleurgesteld
Dat geloof ik niet, want de nieuwe re
geering gaat hand in hand met ons en is
bereid haar verdragsverplichtingen na te
komen. De transportmiddelen zijn inmiddels
beter geworden en nu weer orde in het
land komt, stijgt onze kans om de beloofde
levensmiddelen ook te krijgen. Indien deze
verwachting niet tijdig in vervulling gaat
in de Oekraine hebben wij immers nog
steeds met onvoorziene omstandigheden re
kening te houden dan zullen we ons
ter» hoogste 8 weken langer iets meel1
moeten bekrimpen. Als de volgende oogst
binnenkomt zijn onze voedingsmoeilijkheden
voor altijd voorbij, hoe lang de oorlog nog
moge duren.
Het is nu maar de vraag hoelang dat
zal wezen. Dit is niet te voorspellen. Uuitsch-
land's rijkskanselier heeft dezer dagen ge
zegd dat hij voor zich geloofde dat we nog
dit jaar vrede krijgen. Doch hoort men de
staatslieden der ententelanden, dan hebben
we vooreerst ons nog op geen einde van
de vijandelijkheden te spitsen. Zoo heeft de
Amerikaansche ex-president Taft gezegd bij
de opening van de Win de oorlogcon
ventie, waarbij ongeveer vierduizend mannen
van beteekenis van de Ver. Staten aanwezig
waren Oorlog tot den dood toe.
»Wij moeten ons grimmig en onverzet
telijk wijden aan ons eenige doel den
oorlog teneinde den vrede te verwer
ven. Deze conventie werd bijeengeroepen
om de bazuin te steken voor een grimmi
ger), onverzettelijken oorlog tot het einde."
»Niemand« aldus zette Taft zijn rede
voort »kan thans, zelfs in zijn wildste
fantasie, denken, dat een onverslagen
't Is een heerlijke, zornersche Zondag
morgen. Derk en Dieke zijn naar de kerk
geweest en nu na een half uur loopens
juist terug. De neije domenèr hi was
al de darde nao den olden, daor Dieke bie
anenomen was, den bie 't starfbed van
Mientje was ewest, was eenedie haor
etrouwd had, was twee en noe hadden
ze sèdert een wéke of zesse den darden
't was rechtevoort een spul met de dome-
nèrs de neije domenèr dan had mooi
eprèkt. Derk had er niet veulle van ver
nomen, want hi had meistentieds zitten
slaopen, maof Dieke had er te mèr van
ontholden.
En noe zunt ze dan juustement tehoes.
»Is er ook wat ewest vraagt Derk
aan de beide knechts, die op de deel bezig
zijn met het vee te voeren.
»Niks, de krante luidt het antwoord.
Dieke is ondertusschen reeds naar de
keuken gesneld. Haar jongste kind, nog
een zuigeling, is ontwaakt en zet een ge
weldige keel op.
Juist komt Derk binnen. »Hold den
bekschreeuwt hij. »Is dat altied een
gedoente met de kinder En hij haast
zich de keuken weer te verlaten, om te
zien of ze 't vee wal goed voert
Dieke heeft den kleinen schreeuwer uit
zijn wieg genomen en, daar zij de oorzaak
van zijn rumoer begrijpt, gelukt het haar
hem spoedig tot bedaren te brengen.
Wordt vervolgd
NIEUWSBLAD
foor M Laid m Heusdei n Alteia, U Langstraat ei ie iomeiemait