voor bet Land van Heden
en Ata, de Langstraat en de
fiommelerwaard.
M, 3817. Zaterdag 12 October.
BEHOORENDE BIJ HET
buitenland;
Belgen worden teruggezonden.
Het Nieuwsblad van het Zuiden deelt
mede, dat de Belgische jonge mannen van
14 tot 45 jaar, die onlangs uit België zijn
weggevoerd, thans weder naar hun woon
plaats worden teruggebracht.
o
Met Ententeoffensief in België stokt.
Naar uit Geneve aan de Deutsche Tages
Ztg. gemeld wordt, blijkt uit de frontbe-
richten in de Parijsche bladen, dat de ge
allieerden aan het Belgische front op on-
verwaebten hardnekkigeu Duitschen tegen
stand zijn gestooten. In den opmarsch der
vereenigde Engelsch-Belgische legers is
tengevolge daarvan een stilstand ingetreden.
Als oorzaak wordt opgegeven, dat de Duit-
sche legerleiding bij Kortrijk sterke reser
ves ingevoerd heeft. Ook het leger van
generaal Debeney is tusschen Amerika en
St. Quentin in een zwaren strijd gewik
keld. Het staat sedert eenige dagen voor
de belangrijke Duitsche verdedigingsliniën
ten Noorden en Zuidoosten van St. Qaen-
tin. De linie wordt door de Duitschers
met buitengewone hardnekkigheid verdedigd.
De linker vleugel van bet leger van Debe
ney is door de heftige tegenaanvallen be
duidend teruggedrongen.
Engeland en de duikbootcnoorlog.
De marineberichtgever van de «Times®
schrijft
«Zij die meenen, dat het ergste met
betrekking tot een duikbootenoorlog voorbij
is, doen goéd met de laatste getallen te
bestudeeren. De hoeveelheid vernietigde
scheepsruimte ls in de laatste drie maan
den gestegen en wel naar verhouding ster
ker dan de hoeveelheid aangebouwde
scheepsruimte. Derhalve is de toestand
voor ons niét beter, maar slechter gewor
den.®
o—
Dc economische na-oorlog.
Aan het verslag, dat de «Nieuwe Gent-
sche Courants van 3 October geeft van
de rede, die de heer A. van den Brande
te Gent heeft gehouden, is het volgende
ontleend «Laat ons even overzien wat er
gebeuren zal als Duitschland voor ons, als
klant, verloren gaat. België, dat vóór den
oorlog zeer welstellend was, bracht met
zijn 71/2 miljoen inwoners op nijverheids-
gebied zooveel voort als Italië, De bloei
stroomde over de grenzen weg. Op han-
delsgrond kochten wij van Duitschland in
1914 voor 762 miljoen frankenvan
Frankrijk voor 627 miljoen van Engeland
voor 518 miljoen. Wij verkochten aan
Duitschland voor 940 miljoen; aan Frank
rijk voor 685 miljoen aan Engeland voor
511 miljoen. Duitsehland is onze beste
klant, onmisbaar voor de welvaart van ons
land. Zullen wij zoo maar dezelfde invoer
artikelen elders kunnen vinden
Het oordeel van kolonel Egli.
De bekende Zwitsersche militaire criticus,
kolonel Egli, schrijft in de Baster Nach
richten
«De slag, die thans in Frankrijk gele
verd wordt, is niet alleen de grootste, maar
ook de bloedigste van den wereldoorlog
Men heeft den bepaalden indruk, dat de
geallieerden trachten onder aanwending van
alle beschikbare krachten, nog vóór het in
vallen van het slechte jaargetyde een be
slissing ten minste in zooverre te verkrijgen
dat Duitschland zich gedurende den winter
niet meer kan herstellen en het voorjaar
van 1919 binnen korten tijd de uiteinde
lijke overwinning der geallieerden brengen
zal. Anders laat zich deze onophoudelijke
aanstorm tegen de Duitsche stellingen onder
aanwending van geweldige massa's zonder
overweging van de bloedige offers niet
verklaren.Slechts op enkele plaatsen
als tusschen de Aisne en de Marne, aan
de Somme, in Woevre en ten slotte in
Vlaanderen is het den geallieerden gelukt
den Duitschers door verrassende aanvallen
groote nederlagen toe te brengen, dieech
ter toch niet den omvang aannemen als
de Engelsche en Fransche nederlagen in
?icardië, den Chemin des Dames, enz
Steeds kon de Duitsche legeraanvoering de
doorbraak afwenden en tot een terugwer-
jen der Duitsche massa's kwam het niet.
Jit menig teeken is op te maken, dat de
)uitsche opperste legeraanvoering nog lang
niet alle troeven heeft uitgespeeld. De
gansche strijdwijze vestigt den indruk, dat
iet 't streven is de vijandelijke strijdkrach
ten vast te houden en bezig te houden
onder aanwending van de geringst mogelyke
iulpmiddelen.«
Een Amcrikaaiisch stoomschip vergaan.
Het Amerikaansche s.s Tampa is den
26sten September onder de Engelsche kust
vergaan. Alle opvarenden nl. 10 officieren
en 107 minderen, zijn daarbij omgekomen.
0
De Volksgezondheid in België.
«La Belgique« van 5 October maakt
melding van tal van geruchten betreffende
den toestand der volksgezondheid in liet
bezette gebied van België. Er zou cholera
heerschen, nog wel de Aziatische de ziekte
zou zich snel verspreiden, tal van slacht
offers maken en de hoofdstad reads nade
ren. Het blad spreekt al deze geruchten
met beslistheid tegen er bestaat niet de
minste reden voor ongerustheid.
0
Dc Duitsche spaarbanken.
Sinds het begin van het jaar zijn de
inlagen der spaarbanken met 4750 millioen
Mark toegenomen, tegen onderscheidenlijk
2410 en 4940 millioen Mark in het over
eenkomstig tijdsverloop der beide voorgaan
de jaren.
0
Vreemdelingenverkeer te Berlijn.
In September j.l. heeft het vreemdelin
genverkeer te Berlijn, volgens de «Ger-
mania« van 3 October, een ongekende
hoogte bereikt. Het aantal vreemdelingen,
die de stad bezochten, bedroeg 143.536,
ruim 40°/o rneer dan het grootste aant'al,
dat zelfs in vredestijd werd bereikt.
Engeland cn de Amerikaansche scheepsbouw.
Het «Journal des Debats« wijst er op,
dat Engeland gevaar loopt, binnenkort door
de Amerikaansche scheepsruimte te worden
overvleugeld. Na den oorlog zullen de
Vereenigde Staten al hun krachten wijden
aan de uitbreiding van hun handelsvloot en
als scheepsbouwers aan de spits staan
terwijl zij voor den oorlog slechts 12°/0 van
den jaarlijkschen wereldnieuwbouw lever
den, zullen zij na den oorlog tenminste
6O°/0 voor hun rekening nemen, een feit,
dat voor Engeland van zeer ernstige be-
teekenis is
Het gehalte der Duitsche beetwortelen.
Volgens de «Nordd. Allg. Ztg.® van 3
October heeft het Instituut voor Suiker
industrie vastgesteld, dat het gemiddelde
gewicht der suikerbieten in het Duitsche
rijk dit jaar 465 gram is, tegen 416 gram
in 1917 en 386 hrarn in 1916. Het ge
middelde der bladeren is 420 gram, tegen
onderscheidenlijk 266 en 362 gram, de
gemiddelde hoeveelheid suiker per biet
86s/s tegen 82,4 en 70,3 gram, het
suikergehalte 18,6°/0) tegen 16,8 en 18,2°/0.
0
Beiroet.
Naar reeds in de telegrammen kort werd
gemeld, zijn Fransche troepen Maandag
morgen te Beiroet geland.
Beiroet is door hare haven en als han
delscentrum de belangrijkste stad van Syrië.
De ruim 120.000 inwoners houden zich
in hoofdzaak bezig met tapijtweverij. In
de omgeveving wordt zijdeteelt en katoen-
bouw beoefend, waarvan de voortbrengselen
in de stad worden verhandeld.
De stad is prachtig gelegen op een voor
uitstekend gedeelte van de kust aan een
naar het noorden openliggende baai. Sche
pen vinden hierin ook bij storm een veilige
ligplaats. Het aspect is schitterendop
den voorgrond de donkerblauwe zee, op
den achtergrond de witbesneeuwde Libanon
Te Beiroet woont een betrekkelijk
groot aantal Europeanen, zeker een vier
en-een-half duizend. Zij bewonen de op
Europeesche wijze gebouwde voorsteden en
deden er tal van onderwijs- en opvoedings
inrichtingen ontstaan.
Een spoorweg leidt van de haven naar
Damascus.
In vroeger jaren voerden Engeland en
Zwitserland hier katoenen stoffen in
Duitschland en Oostenrijk laken en Frank
rijk luxe-voorwepen.
Daartegenover stond een uitvoer van zijde
en Libanon-wijnen (Vins d' Oro). De stac
wordt door een waterleiding van goed duin
water voorzien.
De groote nieuwe haven dateert van
1893 en is het werk van een Fransche
maatschappij.
Beiroet kan bogen op een oude geschie
denis. Reeds 1400 v. Chr. wordt het
genoemd als een afzonderlijk koninkrijk
Berytus, een haven der Phoeniciërs. Ook
in de Egyptische en Romeinsche geschie
denis speelde het een rol.
In 1110 viei het in handen der Kruis
vaarders.' In 1763 veroverden de Turken
de stad, en in 1940 onderging zij een
jombardement van de vereenigde Engelsche
Oostenrijksche en Turksche vloten. Thans
is de bloeiënde stad in handen der Fran-
schen.
De duikbootcnoorlog cn de Frausche
banlelsmarine.
(Part. Tel.) De Engelsche duikbooten
statistiek stelt vast, dat niet de scheeps-
verliezen der Engelsche marine, maar die
der geallieerden toenemen. «Deze toename
der verliezen van de met de Engelschen
verbonden marinen®, zoo schrijft de Temps®
«dateert niet eerst van de laatste maand.
Wij hebben geen mededeeling ontvangen,
welk aandeel de Fransche handelsmarine
aan deze belangrijk toename der verliezen
gedurende de laatste vijf maanden had.
Het Fransche volk heeft er geen begrip
van, hoeveel het land in het verloop der
ktatste vijf maanden verloren heeft.®
Het Duitsche rerdedigingsstelsel in het
Westen.
Kapitein Meyer schrijft in het Zwitser
sche «St. Gatier Tagblatt« het volgende
over het ingewikkelde verdedigingsstelsel
der Duitschers aan het Westfront
«De bij Kameryk door de Duitschers
geslagen aanvallen hebben een meer dan
gewone beteekenis, in zooverre zij bewijzen
dat de Hindenburg-liniën in staat zijn de
aanvalskracht van den tegenstander te bre
ken en verassingssuccessen uit te sluiten.
Zij geven het Duitsche leger de gelegen
heid tot de noodige rust ter herstelling en
hervorming der krachten en hebben het
veroorloofd door de verkregen frontverkor
ting op talrijke punten zeer aanzienlijke
strategische reserves in te stellen. Dat is
van des te meer beteekenis, omdat het niet
gaat om een enkele linie, maar om een
geheel verdedigingssysteem. Dit zou het
best kunnen worden vergeleken met stel
sel der waterdichte schotten der schepen
het heeft evenals het laatste ten doel een
doorbraak op een smal of breed front te
breken. Dit wordt bereikt, doordat de
eerste uit een wirwar van loopgraven,
machinegeweernesten en hindernissen be
staande verdedigingsstelling van zelf aan
sluit aan een kilometers wijd uitgestrekt
netwerk van stellingen, waarin elke door
braak moet openen. Dat is de zoogenaamde
Stiegfriedstelling, welke zich tot een diepte
van 30 K.M. naar achteren uitstrekt."
De huid van den beer.
Onder de bondgenooten der Entente
heerst nu reeds oneenigheid over de ver
deeling van den te verwachten buit op den
Balkan. Het Italiaansche blad «Persever-
anza« richt zich in een hoofdartikel tegen
voorslag van sommige Engelsche bladen om
Macedonië aan Bulgarije te laten eri Ser
vië schadeloos te stellen met Albanië. Dit
acht het blad niet in het belang van Itaiië
en het verlangt van Servië, dat dit zulk
een oplossing absoluut van de hand wijst.
Eenige dagen te voren had het blad reeds
de vrees uitgesproken, dat het voortdringen
der Engelschen in Palestina en Syrië al
evenmin in overeenstemming is met de
Italiaansche belangen.
0
De Amerikanen in Frankrijk.
Het Fransche tijdschrift «Mercure® schrijft
De Amerikaansche Generaal Atherburg,
die aan de directie der door Amerika in
Frankryk gebouwde oorlogsspoorwegen ver
bonden is, deelt over de economische werk
zaamheid der Amerikanen in Frankrijk het
volgende medeDe lengte der door de
Amerikanen in Frankrijk in het jaar 1918
aangelegde spoorwegen bedraagt 1400 K.M.
Voor dezen dienst zijn 1500 locomotieven
besteld, 253 zijn er reeds in Frankrijk,
20.000 wagons worden in Amerika voor
de Fransche lijnen vervaardigd, 91.721 ton
staal zijn of worden van Amerika naar
Frankrijk gezonden. De Amerikanen ver
genoegen er zich niet mede spoorwegen
aan te leggen, havens te verbeteren, wa
terwerken te bouwen, verwoeste steden
weder op te bouwen en in talrijke streken
blijvende nederzettingen te stichten, maar
zy organiseeren overal in Frankrijk, waar
zij zulks noodig achten, metallurgische oor-
logsindustriën.®
—0
Been economische oorlog.
Herbert Samuel verklaarde op een ver
gadering van de liberale partij te Manchester
dat het een groote onrechtvaardigheid zou
zijn om aan de Centralen de grondstoffen
der wereld, die zij voor hun industrie be
hoeven, te onttrekken. Zulke maatregelen
zouden er slechts toe leiden om in de tce-
iomst wederom een oorlog te do'en uit
breken, waardoor het hoofddoel van dezen
oorlog zou te loor gaan.
Hongersnood en epidemiën.
De patriarch der Maronieten scha* het
aantal slachtoffers door honger en epide
mische ziekten in de streek van den Li-
janon gemaakt, op twee en een half millioen.
Het Amerikaansche Roode Kruis hielp de
rampen verzachten door hulp te verleenen
aan de bevolking en keukens op verschil-
ende punten in te richten ten behoeve
van de arme volksklassen.
0
Muiterij, onder de Duitsche troepen in Busland
De «MorningposU verneemt uit Stock-
io!m, d.d. 7 October
Volgens, via Czarskoje-Seio uit Kief ont
vangen berichten, hebben 6 Duitsche troe-
penafdeelingen op 1 October te Obunovo,
na een vergadering gehouden te hebben,
geweigerd naar het front, te vertrekken.
De soldaten namen de officieren gevangen
en ontplooiden een roode vlag en zongen
revolutionnaire liederen. -
Een gepantserde trein werd den muiters
tegemoet gezonden, doch deze barricadeer
den het station en er ontstond een hevig
gevechL met van Ekatarinoslav gezonden
cavalerie.
BINNENLAND.
Uoutaanroer.
Het Nederlandsche stoomschip Mervvede,
van H. A. A. S.-Mij, is gisteren van Ha-
paranda alhier aangekomen met 1016 std.
hout.
Werkstaking.
De werkstaking op het bruiiikolenveld te
Graetheide is gisteren geëindigd. De stakers
hebben genoegen genomen met de gedeelte
lijke inwilliging van hun looneischen.
De meikvoorzieiiiug.
Naar de Tel. meldt, heeft de regeering
een groote melkreserve gemaakt voor den
aanstaanden winter. Deze bestaat in hoofd
zaak uit taptemelk en taptemelkpoeder.
Voor dit laatste was een hoeveelheid melk
beschikbaar van 50 milioen liter, waaruit
17 millioen Kg. melkpoeder kan worden
gefabriceerd. Deze melkpoeder zal worden
verkocht voor 8 cent per ons.
Jam.
De minister van landbouw vestigt er de
aandacht van belanghebbenden op, dat dooi
het inwerking treden op 1 October jl. de
maximumprijzen van jam, bedoeld in zijne
beschikking van 7 September 1918, af-
deeling Crisiazuken, bureau Landbouw, geen
enkele jamsoort, in kleine verpakking,
duurder mag worden verkocht dan tegen
de bekend gemaakte prijzen. (St.ct.)
Broodkaarten.
Aan de tegenwoordige onpractische in
deeling der broodkaarten zal binnenkort
een einde komen. Naar de Tel. meldt, zal
met ingang, van 22 November den eersten
dag der 77e brood week, de broodkaar
niet meer 2800, doch 1400 gram tellen
Ook het formaat zal kleiner zijn. De bons
van 100 gram zullen verdwijnen, daar deze
in de practijk niet meer noodzakelijk blij
ken. De bruinbrood- en roggebroodkaarten
zuilen naast de bons van 400 gram ook
bons van 200 gram bevatten. Voorts zul
len maatregelen genomen worden om het
clandestien drukken der kaarten zoo goed
als onmogelijk te maken.
0
Handelsreizigers en Ongevallenwet.
In de vergadering van de vakgroep Han
delsreizigers van den Algemeenen Neder
landschen Bond van Handels- en Kantoor
bedienden werd met algemeene stemmen
de volgende motie aangenomen.
«De vakgroep, kennis genomen hebbende
van het spoorwegongeval bij Weesp, gezien
de gevaren verbonden aan het werk van
den handelsreiziger, verzoekt het bondsbe
stuur nogmaals bij den Minister van Arbeic
er op aan te dringen, hen in de Ongeval
lenwet op te nemen®.
Naar aanleiding daarvan heeft het bonds
bestuur zich met een adres tot den Minis
ter van Arbeid gewend.
Een surrogaat voor styfsel.
Een prachtig middel om den stijfsel te
vervangen is volgens de «L. Ct.c het vol
gende. Wilde kastanjes ontdoet men van
de bast, raspt ze fyn en laat ze dezelfde
bewerking ondergaan die men voor aardap
pelmeel toepast. Resultaat Js een zeer
bruikbaar plakmiddel.
Kettiughandelaars in het uauw
Nu vredesgeruchten riiet van de lucht
zijn, beginnen kettinghandelaars te vreezen,
dat de waarde van hun opgeslagen voor
raden snel zal dalen en trachten zij zich
er zoo spoedig mogelijk van te ontdoen.
Zoo vernamen we, dat bij een hande
aar in schoenfournituren te 's-Gravenhage
gister-morgen niet minder dan 12 perso
nen kwamen, die veters te koop aanboden
terwijl er anders weken voorbijgaan, zon
der dat hij een enkel aanbod kreeg
«Vad.®
0
Suiker.
De minister van Landbouw heeft voor
suiker vastgesteld een groothandelprijs van
f54.25 per 100 K.G een tusschenhan-
Jelsprijs van f55.50 per 100 K.G. en
een kleinhandelprijs van 30 cent per pond.
Zeep.
Bij informatie naar een bericht van het
N. v. d. D. als zou met 1 November huis-
houd- noch toiletzeep meer mogen worden
gefabriceerd, bleek het Hdbl. deze mede
deeling met betrekking tot de toiletzeep
juist, op deze uitzondering na dat toilet
zeep voor medisch gebruik en scheerzeep
ook na dien datum zal mogen worden ver
vaardigd.
Bij de besprekingen, in het Rijkszeep-
bureau gehouden om de zeepfabricage met
het oog op de toenemende velschaarschte,
nog meer te beperken, is de wenschelijk-
heid naar voren gebracht om meer dan tot
heden geschiedde in de behoefte aan huis
houdzeep te voorzien. De fabrikanten zijn
thans proeven aan 't nemen met een soort
kleizeep van twintig procent vetzuurgehalte
belangrijk beter dus dan de tegenwoordige
zeepsurrogaten, die slechts een uiterst mi
nium vetzuurgehalte mogen bevatten.
t Ligt in de bedoeling 1 November a.s.
met de fabricage van dit surrogaat te be
ginnen en op zijn vroegst 1 December a.s.
met de beschikbaarstelling voor het publiek.
De iubraak iu de kerk te Rosmalen.
Men meldt uit Rosmalen, dd. 10 October:
In de kerk alhier heeft een brutale in
braak plaats gehad. De lijst van gestolen
voorwerpen is als volgt
1 Remonstrans, 2 cibories, 3 kelken, 1
groote zilveren godslamp met kettingen, 1
wierookvat met scheepje, 3 medailles mei
kettingen, 40 a 12 doosjes met relekwie,
1 verguld bedieningspyzis, 1 altaarschel, 2
ampullen met blad. Alle voorwerpen waren
van zilver. De dief schijnt wel kennis van
zaken gehad te hebben, want andere voor
werpen, die ook in de kluis bewaard wer
den, *doch die niet van zilver, doch van
verzilverd wit metaal waren heeft hij niet
meegenomen. Ook schijnt het dezelfde in
breker van de \orige maal, nu een vyftal
weken geleden geweest is, daar hij recht
streeks naar de plaats gegaan is, waar hij
de vorige maal niet in kon komen en waar
hij kon vermoeden dat de kostbaarheden
bewaard worden.
0
Schorsing der Terloven.
De tijdelijke voorzitter van den minister
raad en minister van birinenlandsche zaken
jhr. rar. Ruys de Beerenbrouck heeft gis
teren in de Tweede Kamer de volgende
verklaring afgelegd
De stand der krijgsverrichtingen van hef
aan Zeeuwsch-Vlaanderen grenzend weste
lijk deel van België maakt het noodzakelijk
dat de regeering bedacht is op de even
tualiteiten, welke daaruit voor ons land
kunnen voortvloeien.
Indien vreemde troependeelen van een
van beide of van beide oorlogvoerenden
onze grens mochten overschrijden, legt het
volkenrecht ons den plicht op deze te in
terneeren.
Ook bestaat da» mogelijkheid, dat weder
om een aantal vluchtelingen te onzent gast
vrijheid zal zoeken, in welk geval de over
heid in staat moet zijn de noodige maat
regelen te nemen.
Ten einde over voldoende krijgsmacht
te kunnen beschikken, heeft de regeering
zich daarom genoopt gezien de algemeene
(periodieke) verloven en de bijzondere ver
loven van korten duur voor de in Zeeland
gelegerde militairen te schorsen.
Mocht zich de noodzakelijkheid voordoen
ook voor andere provinciën of op ruimer
schaal tot zoodanige schorsing over te gaan,
dan zal aanstonds daartoe het bevel ge
geven worden.
Mtyneu.
In de maand September .werden op de
Nederlandsche kust aangetroffen 318 mijnen,
waarvan 263 van Engelschen, 1 van Fran-
schen, 33 van Duitschen en 21 van onbe
kenden oorsprong.
Het totaal van de sedert het uitbreken
van den oorlog aangetroffen mijnen komt
hierdoor op 5529, onderverdeeld als volgt
4540 Engelschen, 8 Franschen, 397 Duit
sche en 511 van onbekenden oorsprong.
BIJVOEGSEL
Kienw^blad
