Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden,
No. 3824 Woensdag 6 November. 1918.
Uit een oude dierkunde.
FEUILLETON.
K KATES,
Und van altena
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.20,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
Het oudste Duitsehe boek over
dierkunde dagteekent van het jaar
1606, en is geschreven door den „we-
reldberoemden doctor" Konrad Ges-
ner. Wie zulk een oud boek over
de dieren in handen krijgt, staat
verbaasd over de lichtgeloovigheid
van den schrijver, die niet mededeelt
wat hij zelf heeft waargenomen, maar
wat hij gelezen heeft in de boeken
dor Grieken en Romeinen. En deze
volken der oudheid mogen bekwaam
zijn geweest in de schoone kunsten, tot
een onderzoek van de hen omringende
natuur hebben ze het niet gebracht,
en bij het lezen komt de wensch op,
dat nog eens het leerboek van plant
en dierkunde voor den dag mag ko
men, dat Salomo geschreven heeft
In die oude Duitsehe dierkunde
wordt verteld, dat apen schaakspelen
kunnen leeren, ja, dat ze voor alle
geregeld onderwijs vatbaar zijn.
Bavianen houden evenals de men-
schen schapen en geiten, om de melk
te drinken het zijn zeer rechtvaar
dige dieren, die niemand leed doen.
Muizen kenden eerbied voor het
heilige. Op een eiland in de Zwarte
Zee stonden wijnstokken, die aan
Hercules waren gewijd, en nu gingen
de muizen tegen den tijd, dat de
druiven rijp waren, het eiland ver
laten, om niet in de verzoeking te
komen, van de gewijde druiven te
eten.
Stekelvarkens gebruiken hun stekels
als pijlen. Wanneer zoo'n prikkel
baar dier werd aangevallen, riep hij
met luider stem, en dan kwamen al
zijn genooten uit het bosch bijeen en
schoten den aanvaller met hun pijlen,
waarbij ze zeer juist wisten te mikken.
Dassen hadden in dien tijd een
middel om van de menscheh en hon
den geen last te hebben. Als een das
aangevallen werd, dan blies hij zich
op, en daarbij werd zijn huid zóó
strak, dat alle slagen der menschen
en alle beten der honden evenmin
indruk konden maken als op een
trommelvel.
Vossen kenden nog andere loopjes
dan tegenwoordig. Als een vos trek
had in den honig van een wespen-
EEN LEVENSBEELD.
44
»Ik denk er plotseling aan, dat ik je
eens zag grienen in 't prieel.
x> Grienen
»Wel ja, toen de twee meisjes dat duet
zongen. Weet je 't niet meer?«
»0, ja nu herinner ik 't mij. Op 3>Mon
Repos
«Juist 1 Je bent nog niets veranderd ik
dacht dat je nu niet meer zoo'n otje-bus-
kruid was.«
»Otje wat
Zoo'n buskruitvaatje. Poefï I dat vliegt
me op als pulver bij 't minste of geringste,
en dan op eens pafneergeslagen als een
pannekoek, en grienen er bij. Wat was
je toen laf
Artistenbloed, Barbara
ïOch, loop heen 1 Artistenbloed is even
als alle overige bloed, geen zier anders.
Tournel
»Dat's niet waar, nicht Barbara
»Kijk me zoo'n wijsheid eens aan. De
jongejuffrouw wil ook -een duit in 't zakje
gooien.
Met een verhoogden blos op de wangen
antwoordt AugustaïEen artist heeft
geen visschenbloed, zoo als zoovelen die
nest, dan stak hij zijn staart naar
binnen. De vinnige diertjes begonnen
den aanval, maar raakten verward
in de lange haren. Dan ging Reintje
naar een boom en sloeg er zóó lang
met zijn staart tegen, dat alle wespen
dood waren. Had hij die manoeuvre
een paar malen herhaald, dan had
het nest geen bewoners meer, en hij
kon den honig voor zich nemen.
Een hyena was een vreeselijk on
dier. Een hond, die in zijn schaduw
kwam, was voor zijn leven stom. Iets
vreemds was wel bij deze roofdieren,
dat ze van geslacht wisselden, zoodat
ze het eene jaar mannetje en het
andere jaar wijfje waren.
Ezels waren veel teerhartiger dan
tegenwoordig. Een ezel overleefde
het nooit, als hij een natuurgenoot
zag sterven. Over 't algemeen hadden
de eenhoevige dieren een sterk ge
voelsleven. Paarden ten minste wer
den in den krijg zoo begeerig naar
de overwinning, dat ze de gevallen
speren met hun mond opraapten en
aan hun ruiter overhandigden
Voortreffelijke dieren waren ook de
olifanten, die altijd indachtig waren
aan hun plicht, en eer en roem zochten
te verwerven. Ze waren zonaanbid-
ders, en pleegden hem eeredienst met
opgeheven snuit.
Van een Afrikaanschen gnoe
een tweehoever wordt verhaald,
dat hij altijd den kop laat hangen,
en dat is maar goed voor de men
schen, want wie zulk een dier in de
oogen ziet, is terstond dood.
De eland lijdt aan vallende ziekte
om zich te genezen moet hij een teen
van het rechter achterbeen in het
linkeroor steken.
Van de waan wordt verteld dat
zij niet alleen een volmaakt zanger
was, maar ook dat zij het eenigste
wezen was dat in plaats van te sid
deren bij het naderen van den dood,
zong gedurende zijn doodsstrijd en
zijn laatste snik vooraf deed gaan
van hemclsche klanken. Even voor
dat zij stierf, zong zij een droevig,
weemoedig vaarwel toe aan het leven
en zong in teedere aandoenlijke klan
ken op lageren toon, gelijk een zacht
en smartelijk gefluister, klagend en
onheilspellend zijn doodenzang. Men
kon dit lied hooren als bij het aan-
met niets dwepen, wie niets in verrukking
kan brengen, en die voor niets gevoel heb
ben, dan voor 't alledaagsche. Bah! ik
heb een hekel aan menschen die nooit in
vuur kunnen raken, die nooit warm worden,
die nooit boos zijn of driftig.
Dorus verslindt haar als 'tware met de
oogen als zij vervolgt
»Neen, dan heb ik liever iemand die
opvliegt of een traan in de oogen krijgt
die voelt en beprijpt wat hy hoort
»Maar Guustje
»'t Is niet laf als een man schreit van
aandoening, 't is alleen een bewijs dat hij
een hart heeft en geen stokvisch is.«
ïMaar kind, wat mankeert je?«
ïNiets, nicht Barbaramaar ik word
boos als ik zoo iets hoor, en dan kan ik
niet zwijgen.
Artistenbloedzegt Dorus op haar
de hand toestekend.
»Mijn bloed roept Tournel verheugd.
Barbara trekt de wenkbrauwen omhoog,
en zich omdraaiend bij de deur, tikt ze
even met den voorvinger tegen het voor
hoofd, terwijl ze onder 't heengaan mom
pelt Alle drie.«
Gelukkig heeft geen van 't drietal de
vleiende pantomine van nicht Barbara op
gemerkt, en als zij vertrokken is zegt
DorusAugusta ik dank je, dat was ferm
gesproken.
Nog schitteren de oogen van het meisje,
nog kleurt een donker rood haar wangen,
en de lieve, vriendelijke mond heeft een
breken van den morgen de winden
en de golven waren ter ruste ge
gaan, en men had zelfs zulke zwanen
gezien, die zingend hun laatsten adem
uitbliezen. De Grieken geloofden vast
in dezen fabel, geen enkel verhaal
vond meer ingang bij de Ouden dan
deze, van de zingende zwanen. Zij
sprak tot de verbeelding, en dichters,
redenaars en wijsgeeren hebben ze
bezongen en besproken, omdat zij dit
verbaal zoo schoon vonden, dat zij
er niet aan wilden twijfelen.
Dit is zeker, de zwanen zingen nu
niet en zongen nooit als zij sterven-
Toch heeft de spreektaal het bestaan
van deze fabel vastgehouden.
Spreekt men niet vanhij heeft
zijn zwanenzang gezongen als men
aanduiden wil de laatste uiting van
een groot kunstenaar of genie voor
hij den laatsten adem uitblaast.
Wij menschen, van de twintigste
eeuw, staan verbaasd, dat de Griek-
sche en Romeinsche geleerden
mannen van naam als Plinius en
Aelianus worden genoemd zulke
dingen hebben geschreven, en meer
nog, dat een „wereldberoemde dok
ter" drie eeuwen geleden zoo iets
naverteld als een natuurgetrouwe be
schrijving van het leven der dieren.
Wie toch maar even zijn oogen ge
bruikt, weet beter, en toch schreef
de een den ander maar klakkeloos
na. De natuur bestudeerde men uit
boeken, en wat de „ouden" geschre
ven hadden, gold voor onomstootelijke
waarheid. Waar zoo de geest van
het volk was, is het te begrijpen, dat
Galileï voor de Inquisitie werd ge
daagd, omdat hij beweerde, dat de
aarde om de zon draait, en dat Bruno
levend werd verbrand, omdat hij durf
de veronderstellen, dat nog wel an
dere hemellichamen dan alleen de
aarde bewoond konden zijn.
BüITBlffL AT5ÏDSÖH OVERZICHT.
Nog niet zoo lang geleden merkten wij
op dat in onze dagen de wereldgeschiedenis
zich niet geleidelijk ontwikkelt, maar met
sprongen vooruit gaat. Maar dat het zóó
razend snel zou gaan, had niemand kunnen
denken.
Er is nauwelijks tijd zich rekenschap te
geven van het belang van iedere gebeur-
ernstiger plooi gekregen, als zij antwoordt
Misschien heb ik te veel gezegd voor een
meisje, maar ik kan het niet helpen ik
ben nu eenmaal zoo, ik zou
»Jij zoudt iemand vurig kunnen haten,
geloof ik.«
ï>Haten dat is 't woord niet.«
ïlk welIn Dorus oogen flikkerteen
oogenblik het oude onbluschbare wilde vuur.
»Ik heb lief - of ik haat, onverdeeld
een middenweg is er niet
Bijna beangst ziet het meisje hem aan,
als zij antwoordt: »dat meen je niet?«
Waarlijk wel
»Maar iemand kan je toch ook onver
schillig zijn. cc
»Ja, misschien heb je toch gelijk, Augus
ta, maar met menschen die mij onverschil
lig zijn bemoei ik mij ook niet.«
»Zoo maar ik vind dat woord haten
van jou verschrikkelijk,c
^Kinderen windt elkaar niet noodeloos
op. Vooral heb jij Dorus. nog geen oorzaak
om iemand te haten, en jij, Augusta, zult
nog dikwijls genoeg met hem kunnen kib
belen, dus daarom
»Maar wij kibbelen volstrekt niet groot-
vadertje Is 't wel, Dorus
x>Integendeel wij sympathiseeren
»Zij sympathiseeren ldcht Tournel,
met welgevallen de twee jongelieden vóór
hem beschouwend.
ïWe zullen bepaald goede vrienden zijn
Augusta 1"
»Dat zijn we immers altijd geweest."
tenis, daar terstond weer een andere even
belangrijke onze aandacht vraagt.
We willen maar beginnen met de verst
van ons afgelegen ex-bondgenoot van
Duitschland n.l. Turkije. Het heeft een
wapenstilstand gesloten met de geallieerden.
Dat wil wat zeggen. De belangrijkste voor
waarden aan Turkije gesteld zijn dezen
Opening van de Dardenellen en Bosporus,
zoomede uitgang naar de Zwarte Zee en
bezetting van de forten van de Dardenellen
en Bosporus door de geallieerden. Over
gave van alle oorlogsschepen in de Turk-
sche wateren of in de wateren, die de
Turken bezet houden. Deze schepen moeten
worden geïnterneerd in de Turksche havens,
die zullen worden aangewezen op de kleine
vaartuigen na, die voor politie- of dergelijke
diensten in de Turksche wateren noodig zijn.
De geallieerden hebben het recht, alle
strategische punten te bezetten ingeval er
een toestand ontstaat, welke de veiligheid
der geallieerden bedreigt.
Het is niet onwaarschijnlijk dat de Rus
sische Zwarte Zeevioot, die vóór enkele dagen
in Duitsehe handen was, zich eenigszins
zal te weer stellen. Met groote geestdrift
bespreekt de pers der entente-roogendheden
deze ineenstorting van Turkije.
De wapenstilstand maakt het voornaam
ste deel der Britsche legers in Syrië, Pales
tina, Mesopotamië en Egypte beschikbaar.
Aanzienlijke strijdkrachten zullen over de
van den overzeeëschen rooverij bevrijde
wateren naar de voornaamste slagvelden
in Europa kunnen worden vervoerd. Het
oostelijke leger, dat weldra het leger van
de Save en de Donau zal worden, zal eens
geroepen zijn om een groote rol te spelen.
Ten slotte zullen de schepen der geallieerden
zich weldra vrijelijk over de Zwarte Zee
kunnen bewegen, na het blok der Russische
schepen, die in de macht der Duitschers
zijn gevallen, te hebben vernietigd.
De verbinding met Roemenië is feitelijk
hersteld, zoodat de geallieerden hun bond
genoot alle middelen kunnen verschaffen
om zijn eischen te doen gelden. Het is
zeker, dat op dat moment de vrienden der
entente wederom aan het bewind zullen
komen. Wat Rusland betreft, zal de entente
het schandelijke bolsjewieksche regime ge
makkelijker kunnen bestrijden.
Van niet minder belang dan het sluiten
van den wapenstilstand met Turkije, zijn
de gebeurtenissen die zich in Oostenrijk-
Hongarije afspelen. Wij weten al dat Honga
rije een republiek is geworden. Daar heeft
»Heb jij nog wel eens gedacht aan den
tijd, toen ik nog hier woondeweet je
nog dat je mij een heiden noemdet
alk, Dorus Tante deed het I"
aWel neen jy ook."
»Ja, maar dat was alleen uit gekheid.
En jij noemdet mij, de kleine kat."
aDat was ook gekheid, natuurlijk, want
je was volstrekt niet kattig nooit
Maar 'k ben 't nu geworden, Dorus
dat heb je zooeven wel gemerkt."
»Je vischt 1"
Wablief
aJe vischt 1"
«'k Begryp je niet,"
aOch kom I"
aHeusch niet
aPapa Tournel, je kleindochtertje is
coquet geworden."
aVindt je, Dorus
aZeker 1"
a Coquet Daar protesteer ik tegen
't is volstrekt niet waar."
aNu nuwordt maar niet loos."
alk ben niet boos, maar ik vind je
akelig."
a't Spijt me voor jou 1"
a Voor mij
Ja, want 't is niet aangenaam om met
iemand die je akelig vindt te sympathi
seeren."
aNu vindt ik je nog akeliger."
aDes te erger voor je 1"
alk sympathiseer volstrekt niet met je,
hoor je wel
het huis Habsburg dus afgedaan.
Naast Hongarije is het belangrijkste deel
van de monarchie Duitsch-Oostenrijk (Het
Alpengebied met Weenen en de gebergten
die Bohemen omgeven). Ook daar is een
afzonderlijke staat ontstaan en in de grond
wet voor dezen staat is ook al geen plaats
voor een kroon. Keizer Karei ziet met dit
gebied dus zijn rijk ook al verminderen.
De keizerlijke standaard is van het parle
mentsgebouw neergehaald en vervangen
door de rooue vlag. Dan blijft nog de
Tsjecho-Slowahsche staat (Midden Bohemen
en het N. Westelijk deel van Hongarije)
Deze nieuwe staat is geheel los van Weenen.
Wat blijft er nu over voor den Keizer.
Al heel weinig. Het zal ons dan ook niet
verwonderen wanneer het gerucht waar
heid blijkt te zijn, dat de keizer afstand
zal doen van den troon en in Zwitserland
gaat wonen.
En nu komt daar het bericht dat de
wapenstilstand tusschen Oostenrijk-IIongarije
en de geassocieerden is geteekerid. Maar
dit rijk bestaat feitelijk niet meer. Het is
uit elkaar gevallen. Geen wonder dus dat
de regeering zich genoodzaakt heeft gezien
alle harde voorwaarden te aanvaarden die
de overwinnaars haar hebben gesteld. Wij
noemen er enkele van op^
Onmiddellijke staking der vijandelijkheden
te land, te water en in de lucht.
Volledige demobiliseering van Oostenrijk-
IIongarije. Onverwijlde terugtrekking van
alle O.-H. troepen die op het front van
de Noordzee tot Zwitserland opereeren.Op
het gebied van Oostenryk-Hongarije worden
als O.-H. weermacht, ten hoogste 20 di
visies, op de vredessterkte van -vóór den
oorlog, gehandhaafd.
De helft van al het materiaal alsmede
het krijgstuig dat zich op het door 't O.H.
leger te ontruimen gebied bevindt, wordt
uitgeleverd.
Ontruiming van elk door O.-H. sedert
het begin van den oorlog met wapengeweld
bezet gebied terugtrekking van de O.-H
strijdkrachten achter een nauwkeurig vast
gespelde linie.
De geallieerden zullen het volstrekte recht
hebbena. tot vrije beweging van hun
troepen langs eiken weg, spoorweg en
waterweg op 0.-II. gebied en tot gebruik
van de noodige O.-H. transportmiddelen
b. tot bezetting van alle strategische punten,
gedurende een door hen noodig geachten
tijd, ten einde daar te wanen of de orde te
handhaven c. tot requisities tot betaling
Ich grolle nicht
aBah je zingt valsch, en leelijk."
aDat is waar, volkomen waarwe zijn
't alweer eens."
alk vind je onuitstaanbaar."
aEn ik vind jou allerliefst en mijzelf
heel akelig, zie je wel, Augusta, dat we
toch sympathiseeren."
aPlaaggeest.
»Ha I hal hal ha! 't is curieus om to
hooren."
a Help me liever tegen hem, grootpapa,
ik houd het niet uit,"
aDat's te bescheiden, dat meen je niet 1"
aFoei 1 je maakt het te erg, ik ga
heen
aKom niet te gauw terug 1"
Waarom niet?"
a Omdat we dan te spoedig het eens zou
den zijn."
Lachend verwijdert zich het meisje, er
Tournel klopt Dorus op den schouder ter
wijl hij zegta Je hebt er goed slag van om
te plagen maar gekheid apart, wat zef
je van haar. Een dot, hè Kerel 1
't is mijn schat, mijn oogappel, mijn trotsch.
Wat een stem, ze zingt f kruis, de lage
kolossaal voor een alt,Wat een taille,
't is een volwassen vrouw, en nog pas
achttien Keek je niet op, toen je haai
terugzaagt Zeg, Dorus, is 't niet eer
meisje om op te verlieven."
Wordt vervolgd.)
NIEUWSBLAD
ii litigi, li Lnistrasi eb lommolsrwiarü.
