Kerstmis. land van altena Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No3888, Woensdag 25 December1918c mtJILLETOlV. KRAT ES, Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. Hoort, o hoort de kerkklok luiden Luiden ver in 't rond, 't Is een blijde, blijde boodschap Die hun mond, hun mond verkondt. Daar klinken weer de feestklokken met hun plechtigen galm en luiden het Kerstfeest in en allen die het hooren, moeten het voelen dat het werkelijk een feest is dat ingeluid wordt. Er [is zooveel in-droevigs in de wereld en toch, degenen die dit jaar het ernstigst beproefd werden, zij kunnen ook dit feest meevieren, omdat het een feest is dat zich uiten moet niet in drukke pretmaking maar in stille vreugde en dank voor de gave die God nu 1918 jaar geleden aan deze duistere aarde schonkZijn Zoon liggende in de kribbe, in doeken gew7onden. Meer dan een der andere kerke lijke herdenkingsdagenGoede Vrij dag, Paschen, Hemelvaart en Pink steren is het Kerstfeest altijd geliefd geweest. Is het omdat het zich beter eigent tot vreugde, terwijl de andere feesten meer droevige herinnering, heilige beving en eerbeid in ons wakker roepen Is het misschien omdat het zoo wezenlijk vóór ons staatdat kribbetje in die arme stal, en het daarom een herdenking is voor kinderen zoo begrijpelijk? We we ten het niet, maar een feit is het, dat Kerstfeest in alle landen en ten allen tijde het feest bij innemendheid was. 'En geen wonder dat het Kerstfeest dat zoo'n groote plaats inneemt in de harten der menschen als met een krans van sagen omwonden is ge worden. Niets was te mooi, of te heerlijk om die Kerstnacht nog schoo ner te maken De gedachten der men schen verwijlen er zoo graag en de phantaisie wordt wekker en allerlei zinrijke verhalen omtrent die Kerst nacht schooner dan de dagen ont stonden. Zoo geloofde men eertijds dat in den Kerstnacht de Kerstroos haar blaadjes opende en bloeien ging. Deze Kerstroos is ons Nieskruid dat inder daad in het midden van den winter zijn sierlijke bloemen opent. EEN LEVENSBEELD. 58 »En u, juffrouw Ram, kan u ook in gemoede, desnoods door een eed bevestigen, dat deze hier Dorus Makko is ï>Met pleizier, meneer, maar ik begrijp er eigenlijk niets van, en als u 't niet kwalijk meent, zou ik wel willen dat...« »Dus u teekent ook?«c Graag, meneer, maar ik wou wel eens hooren, wat.<c Later, juffrouw, later Met verbeten woede, maar angstig en bevend, onderteekende Strijkman de ver langde verklaring, en toen hij eindelijk uit des procureurs mond de woorden »nou kun je heengaan, bedank de heeren dat zij geen gevolg aan de zaak geven,vernam, greep hij zijn hoed en verliet zonder een woord te zeggen de kamer, gevolgd door vrouw Jutlner en haar zoon, die, omdat zijn moeder huilde, het van den weerom stuit ook deed. Toen Keesje hen uitliet, kon hij niet nalaten hem toe te voegen ïDat is je niet meêgevallen, ouwe droogstok.f Op straat gekomen gaf de pandjesbaas zijn hart lucht door een stroom van ver- wenschingen tegen den procureur en Krates. In Vlaanderen zegt men dat in den Kerstnacht de Jerode bloeit. De Jerode wordt onder den naam van Roos van Jericho als bezienswaardigheid ver kocht. 't Is een dor uitziende plant, die als men haar in het water legt zich sierlijk ontplooit. Volgens de Sage zou deze plant bij Christus geboorte voor 't eerst hebben gebloeid en ontsproot ze overal waar Maria op haar vlucht naar Egypte, in de woestijn haar voetsporen had achtergelaten. Ook werd beweerd dat alle bloe men in den Kerstnacht haar kelken en knoppen openden. Vooral de vlierstruik staat er in sommige deelen van ons land voor bekend dat dan haar knoppen uitloopen om bladeren en bloemen voort te brengen. Een belangrijke rol, met betrek king tot den Kerstnacht speelt in het volksgeloof de hazelaar. Toen Maria het bekende bezoek bracht aan Elisabeth werd ze naar luidt de sage, overvallen door een zware donderbui, waartegen ze be veiliging vond onder een hazelaar. Met betrekking tot den Kerstnacht zegt de sage van den hazelaar dat zich in iedere struik een gouden twijg bevindt, die verkregen kan worden door hem tusschen den eersten en laatsten klokslag van het midden- nachterlijk uur af te snijden. Even wel, wie dat beproeft en er niet in slaagt verdwijnt voor eeuwig. Toen Jozef met Maria en het kin- deke vluchtte, kwam hij langs een veld, waar eenige zaaiers waren ge komen om te zaaien. Uit vrees van door de handlangers des konings te worden achterhaald verzocht Maria hen wanneer iemand mocht vragen, wanneer de Zoon des Menschen was voorbijgegaan te zeggen „Toen we het koren zaaiden." Gedurende den nacht geschiedde nu op 't gebed van Maria een wonder het koren schoot op en rijpte, zoodat den volgenden dag reeds kon worden geoogst. Nu werden de zaaiers maaiers en toen de soldaten van Herodes kwamen en inderdaad op hun vragen het antwoord kregen dat Maria had be dacht, staakten zij de vervolging, mee- nende dat ze toch reeds te laat waren. In sommige streken verkondigen De weduwe Jutlner liep met hem mede, totdat hij, zich nijdig tot haar wendend, vroeg »En wat moet jij »Wat ik moet? Denk je me nu zoo aan mijn lot over te laten »Wel wis en waarachtig. »Kun je dat over je hart verkrijgen ik heb je toch trouw geholpen, »Loop naar de hél Strijkman »'k Heb niets meer met je te maken. ^Strijkman ik waarschuw je »Jou dreigementen gaan mij niets meer aan. Ruk uitje hebt me geld genoeg gekost voor niemendal. Hè hè hè hè dat heb ik er ten minste bij gewonnen. Van jou ben ik af; jij maakt mij niets, niemendal meer, geen lor »Och och had ik hem toch maar ge trouwd,a zuchtte vrouw Juttner, toen zij weer op haar kamer was. »Ik zou hem wel klein gekregen hebben, Kom hier, Kobus, kom hier, stumper, doe je nog maar eens te goed voor dat alles op isdaar heb je een stuk koek Arme stakker, wat moet ik nou met je beginnen Och 1 och't eindje zal de Ommerschans nog wezen Na het gebeurde ten huize van den pro cureur Verhagen had het weinig moeite gekost om de zaak der erfenis voor Dorus in orde te brengen. Toen alle formuliteiten vervuld waren en dokter Abels tot voogd was benoemd, bleek de erfenis de som van ongeveer negentien de staldieren elkander in den Kerst nacht, elk op zijn wijze de geboorte van Christus. In Overijssel, Noord-Brabant en Vlaamsch België wordt verteld dat dan, klokke twaalf het rundvee even opstaat en dan weer gaat liggen. En dan eindelijk de geschiedenis vaD de verborgen schatten, die zicht baar worden op het oogenblik dat in den Kerstnacht het kindeke geboren werd. Rotsen, die schatten verbergen, maken op dat oogenblik een meer malen draaiende beweging, of splijten vaneen om zich na korten tijd weer te sluiten en voor een heel jaar de schatten weer aan het oog der men schen te onttrekken. Er wordt ver haald van een vrome die te laat op weg ging om de middernachtmis te bezoeken en op het juiste oogenblik voorbij een geopende rots komend, een schat van goud en kostbaarheden te zien kreeg, die zijn begeerte op wekten. Hij begaf zich in de rots spleet en vulde zijn jaszakken met wat het meest voor de hand lag. Maar .hij toefde, hoe kort, toch nog te lang. Reeds begon de spleet weer dicht te gaan en er was nauwlijks gelegenheid zich in veiligheid te stellen, waarbij hem de kleeding met de volgeladen zakken van het lijf werd gescheurd. Zou dit verhaal een zinnebeeldige beteekenis hebben Zou met die schat bedoeld worden het kindeke Jezus een schat die ons getoond wordt in den heiligen Kerstnacht? Gelukkig, dat deze schat, niet als de aardsche schatten van korten duur en van vooybijgaanden* aard is. Gelukkig hij die deze schat vindt iüiriiïltndseï oversight. Vrede op aarde. Vrede op aarde Is het waarlijk zoo Is nu vervuld ge worden wat eens in donkere Kerstnacht de engelen zongen Zal nu waarlijk voor goed het waanzinnige woeden der volken uit zijn en geen broederbloed meer worden vergoten O hoe hebben de ernstige, de teer voe lende menschen geleden in de zwarte jaren die achter ons liggen. Hoe is hun diepste mensch zijn gewond en hoe is de smart kreet opgestegen Waarom toch deze gru- duizend gulden te bedragen. »'tls een mooi kapitaalje,zei de dokter tot Dorus, vóór deze weer naar 't Conser vatoire vertrok »zoodra ik het geld in handen heb, zal ik 't zoo goed en zeker mogelijk voor je beleggen. Zwaarmoedig en droef gestemd nam Do rus afscheid van dokter Ahels. De Tour- nels had hij niet weergezien, over Augusta sprak hij niet, en toch dacht hij meer dan ooit aan haar, maar als aan een verloren geluk. XV. Vier jaar later Vier jaren zijn vervolgen, met al hun lief en leed. Dorus was, na zijn studiën op het Con servatoire te Brussel te hebben voleindigd, op reis gegaan, om iets van de wereld te zien. 't Geërfde kapitaaltje, dat dokter Abels voor hem beheerde, stelde hem in staat zich onafhankelijk en vrij te kunnen bewegen, en T was in 't bijzonder voor zijn verdere ontwikkeling als kunstenaar van groot belang, dat hij zich niet bepaald aan ééne plaats bond, of in ééne richting bewoog. Hoewel hij intusschen meerderjarig ge worden was, had hij aan dokter Abels ver zocht zijn geld te willen blijven beheeren, en deze had zich gaarne daartoe bereid verklaard. Ofschoon dokter Abels zijn bescherme ling in de vier jaren, die na het voorge wei Waarom toch Kunnen de menschen en de volkeren dan niet één zijn, één in het streven naar het hoogste, één in liefde één in den goeden wil om de wereld een weinigje minder donker te maken Is dit nu het resultaat van 1000 jaar christendom, dat Europa één schrikkelijk bloed veld is geworden? Hoe hardleersch is toch de menschheid, die kent het heilige evangelie die weet van een alles gevende, alles omarmende liefde, van een Heiland die kwam om een wereld te redden en die toch maar voortgaat op wegen van haat en wellust, van zelfzucht en wraak zucht, van nyd en jaloezie. Vrede op aarde De oorlog op het slagveld is geëindigd. Ja wel, maar voor hoelang Wapenen zich de volkeren al weer niet tot een nog bloediger krijg Is niet Amerika bezig zijn vloot uit te breiden tot ze zal wezen de sterkste der wereld Wordt er niet door de beschikkingen die de overwinnaars treffen gaan een vuur gestookt, dat tot nog schrikkelijke wereld brand zal voeren Vrededat is toch het bijeenbrengen van twee tot nu toe vijandig tegenover elkander staande partijen. Vrededit is wegnemen de oorzaak van den twist. Vrede dat is verzoening, dat is elkaar de broeder hand geven. Maar de vrede, die te Versailles geslo ten zal worden, dat is de vrede van de ijzeren vuist, het is de vrede van de ver pletterende hak op den nek van den ver- slagene. Vrede op aarde Zie naar Duitschland. Daar zijn de mannen aan het vergaderen, die het land een bewind zullen geven voor den vredes tijd. En nooit werden de hartstochten schrikkelijke!' ontketend. Lees het verslag van het einde van het congres dor ar(bei- ders)sol(daten)raden. Er werd gesproken over verzoening tusschen de sociaaldemo craten en de onafhankelijken. Een|o!daat behoorende tot de onafhankelijke diende een motie in voor samenwerking der beide partijen bij de verkiezingen, terwijl hij er op wees dat een onoverbrugbare kloof hen scheidde van de Spartacusmenschen (de uiterste linkerzijde). Na hem sprak echter Ledebour en hield een rede, die laaide van haat tegen de meerderheidssocialisten. De hartstocht vallene op het kantoor van den heer Ver hagen verloopen waren, niet had gezien, was hij met hem in voortdurende brief wisseling geweest, en daardoor op de hoogte gebleven van al zijn doen en laten. Dorus' brieven ademden steeds een geest van dankbaarheid jegens zijn weldoener, maar waren meestal zwaarmoedig getint, terwijl nu en dan een aardige zet of een satireke zinsnede bewezen, dat hij fijn opmerkte en geestig wist te geven wat hij ondervond en zag. Hooggeschatte dokterschreef hij in een van zijn laatste brieven, »ik schrijf u dezen uit Berlijn, zooals u aan het post merk reeds gezien zult hebben. Waar schijnlijk verwondert het u, want nog kort geleden had ik het genoegen, uit Parijs, u over mijne omstandigheden een en ander te berichten. De reden, waarom ik mij thans te Berlijn bevind, is deze ik ben op weg naar Rusland, naar de stad der Czaren. Mij dunkt, ik zie u verwon derd opkijken en hoor u in gedachte zeg gen wat moet hij daar doen Ik zal 't met korte woorden uitleggen. Zooals U weet, was ik, nadat mijn contract met den Cur-director van Homburg afgeloopen was, een tijd lang bij het orchest van den im- pressario Dubillard als concertmeester ge ëngageerd. Het toeval wilde, dat op een avond onze solist Majösz; een Hongaar, eenige dagen ongesteld werd en zijn solo, dat herhaalde malen geannoncerd was, niet kon spelen. ïDubillard was woedend, ongelukkig, maakte hem welsprekend. Hij slingerde de wildste verwijten en beschuldigingen tegen de regeering. Wat er aan onaf hankelijken in de zaal en op de tribunes was schreeuwde mee of applaudisseerde oorverdoovend. Het spektakel brak pas goed los, toen hij geëindigd had. In de zaal waren het de buiten zich zelf geraakte regeeringsaanhangers die de physieke over macht hadden, maar op de tribune had Spartacus machtige hulptroepen. Geloei huilde door de zaal, men schold, men dreigde, gilde en floot. Inmenging van de tribune lokte weer protesten uitmen riep om uitzetting van de schreeuwers. President Leinert, die met buitengewoon talent het congres tot nog toe had be- heerscht, stond machteloos. Hem zelf vlo gen de scheldwoorden toe, maar alles wat wij toen meemaakten, bleek slechts kin derspel, toen Scheidemann, de meest ge hate van de regeeringssocialisten, probeerde te antwoorden. Een hysterische woede overviel de betoogers, tien minuten duurde het gebrul, dat men nauwelijks nog men- schelijk kon noemen. Op de tribune der Spartacisten stond een reusachtige grijsaard met langen baard en galmde de hart- 3tochtelijkste scheldwoorden in de zaal. Met geen mogelijkheid was hij tot zwijgen te brengen en toen het geraas verslapte, zweepte hij het weer op. Begaf zijn stem hem, dan haak)e hij een fluit te voorschijn en onmiddellijk gierde een algemeen gehuil door het Huis. Beneden raakte men bijna handgemeen, terwijl er op de tribunes geen denken aan was, het spektakel te onder drukken. Zoo ging het geruimen tijd tot eindelijk toch de storm bedaarde. Toen Scheide mann sprak, was wel de laatste rest van parlemantair docorum verloren gegaan en had niemand meer de zelfbeheersching zelfs maar om niet naar voren te vliegen, maar Scheidfemann maakte toch duidelijk, wat hij zeggen wilde, namelijk dat het congres geen plaats was om over samen werkingsvoorstellen te spreken en dat de uitkomst der poging ook leerde, hoe men de scheuring slechts erger had gemaakt. De motie werd toen ingetrokken, waarop een soldaat zijn kameraden van het oostelijk en westelijk front aanspoorde, naar hun troepen terug te keeren en hun te ver tellen, wat zij hier zooeven hadden aan schouwd. Dat ontketende nieuwe storm en geen oogenblik was men zoo dicht bij handtas- radeloos, zooals alieen een opgewonden Franschman, vooral een »chef d'orchestre, die zijn publiek ongaarne teleurstelt, kan zijn. »»Je suis au comble du désespoir,« riep hij uit, »il me faut absolument ce solo njGeef iets anders,zei ik. »»Mais nom d'un nom quoi done, le public ne vient que pour ce solo le solo de Majósz I« jMisschien verwondert het u te lezen: »Le solo de Majèsz.« Laat ik u even uit leggen wat hij eigenlijk daarmede bedoelde. De Hongaar, ontegenzeggelijk in de tech niek een meester van den eersten rang, speelde namelijk hongaarsche volksmelodieën, waarop hij »ad libituma fantaseerde. Ge woonlijk droeg hij zijn eigen compositie voor, maar meeatal hield hij zich niet bepaald aan de geschreven noten, en im proviseerde naar hartelust. Zijn spel had iets wilds, fantastisch en melancholisch, men zou 't kunnen noemen zigeunerachtigs, dat vooral den Parijzenaars scheen te be vallen en ïthe great attractionvan de Dubillard's concerten was. Geen wonder dus, dat onze impressario zich diep onge lukkig gevoelde. »Ik moest waarlijk lachen om de onge lukkige uitdrukking van zijn gezicht, en stelde hem voor in plaats van den hongaar te spelen. >ïEt vous pensez que vous en viendriez a bout ?c Wordt vervolgd.) MEI WS ügr lel Lui mReisden sa Altena, Langstraat u ie Bomielerwaard.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1918 | | pagina 1