Winter-
i
ïp- is
J
gedenken, die de Hohenzollem in e«n 500
arige geschiedenis zonder wedergade hebben
volbracht, een geschiedenis, die met vlam
mende letters in het hart vin iederen
goeden Pruis en Duitscher staat geschreven
en die het Duitsche volk een niette delgen
schuld van dankbaar1 eid op'egt.v
Ondertus8chen houden zich de bladen in
de Entente-landen bezig met de vraag, op
welke wijze me. 1 den Keizer zal doen boeten
voor zyn onvergeeflijke schuld.
Nog zy vermeld, dat in verschillende
steden van Portugal een monarchistische
beweging is uitgebroken, die zich blijkens
de jongste berichten krachtig uitbreidt.
Oporto is geheel en al in handen van
de monarchisten, die een regeering hebben
samengesteld met Paiva Conceiro als eerste-
minister.
Er zijn Portugeesche oorlogsschepen naar
Oporto vertrokken om het streng te blok-
keeren.
Tenslotte zij nog medegedeeld, dat te
Dublin het zoogenaamde Iersche republi-
keinsche parlement bijeengekomen is, be
staande uit 30 tot 40 Sinn Feinleden van
het Engelsche parlement. Er werd een
verklaring betreffende de nationale onaf
hankelijkheid voorgelezen, waarin de stich
ting der Iersche republiek wordt aange
kondigd en het terugtrekken der Britsche
garnizoenen wordt verzocht.
Uit andere berichten blijkt, dat de Brit
sche overheid te Dublin niet voornemens
was zich te mengen in de opening van dit
ïparlementa:. "Wat daarvan de reden is,
wordt niet gemeld, zoodat het moeilijk valt
een conclusie te trekken. Nadere berichten
dienen dan ook o. i. te worden afgewacht.
handen, ruwe huid, springende lip
pen. Gebruik F.UROL. Doos 30
60 ets. Bij Apoth. en Drogisten.
en g
BUITENLAND.
Het Duitsche hoofdkwartier.
Het Duitsche hoofdkwartier is naar Kol
berg overgebracht.
Het gemeentebestuur van Danzig heeft
Hindenburg om bescherming gevraagd. De
veldmaarschalk beloofde alles in het werk
te zulleu stellen om te verhinderen, dat de
Duitsche stad Danzig van het Duitsche rijk
wordt geschfiidon.
o
Gerard over deu ex-keizer.
NewYork, 23 Jan. In eene conferentie
in het Insdituut voor Kunsten en Weten
schappen te Brooklyn heeft de vroegere
ambassadeur der Vereen. Staten in Buitsch
land James W. Gerard de volgende ver
klaringen gedaan
Duitschland moet gedwongen worden tot
de laatste cent te betalen voor het onheil,
dat het heeft aangericht. Er was geen
enkel aannemelijk voorwendsel voor den
inval in België. Den 4 Oen Augustus 4914
heeft de Keizer mij gezegd, dat men België
was binnengevallen om strategische redenen.
Duitschland zou in den volkerenbond kun
nen worden toegelaten, doch alleen na jaren
lange boetedoening voor het onheil en de
ellende, die het de wereld heeft opgelegd
Ik geloof dat de Keizer persoonlijk voor
den oorlog verantwoordelijk is en terecht
moet staan. Hij is verantwoordelijk voor
de deportaties van de mannen en vrouwen
van België, voor het doen zinken van de
»Lusitania« en voor de wreedheden tegen
over gevangenen in de krijgsgevangenen
kampen.
Iu Ierland.
Te Tipperary in Ierland, begeleidden
twee konstabels een wagen met ontplof
bare stoffen, toen plotseling gemaskerde
mannen over een heg heen sprongen en
riepenhanden omhoogZij schoten de
konstabels neer en reden met den wagen,
waarin de lijken van de konstabels lagen,
heen. De bandieten maakten ook geweren
en munitie buit.
Een gevaarlijke landing.
Védrines, de bekende aviateur, heeft
Zondag, naar de »Tel.« meldt, een prijs
gewonnen groot fr. 25000, aangeboden door
het huis Lafayette te Parijs aan den avia
teur, die er het eerst in slagen zou op de
terrassen van het magazijn der firma te
dalen. Deze terrassen zijn 45 meter lang
en breed. Niettegenstaande een dichte
mist verliet Védrines om 42 uur 35 het
vliegveld Issy les Mourineaux en daalde
tegen 4 uur op de aangegeven landings
plaats.
Wagon-ladingen geschenken voor Wilson.
Het »Holl. Nieuwsbl.< meldt hit Parijs:
President en mevrouw Wilson zijn naar
Parijs gekomen met een zeer bescheiden
aantal koffers. Het is echter waarschijn-
ijk, dat zij met wagon-ladingen bagage
zullen terugkeeren, daar zij een ontzaglijk
aantal geschenken hebben ontvangen ge
durende hun verblijf te Parijs en hun be
zoeken aan Engeland en Italië. De bagage
zal een dergelijken omvang hebben bereikt,
dat zij wel per militaire transportgelegen
heid naar Washington zal moeten worden
gezonden.
o
Onlusten te Hamburg,
Hamburg, 23 Jan. Gisteravond kwam
het bij het Centraal-Station, het stadhuis
en het havenkwartier tot schietpartijen, door
de Sparsacus-aanhangers uitgelokt. De on
ruststokers moeten twee politiewachten ge
plunderd en de wapens genomen hebben
uit twee auto's van den veiligheidsdienst.
Het tram- en voorstadsverkeer is gestaakt.
Bijzonderheden zijn nog niet bekend. Om
8 uur 's avonds verergerde de toestand.
De politie deed theaters en cafe 's sluiten.
De soldatenraad beval dat binnen 48 uur
alle schietwapens moeten worden ingeleverd.
Wie na dien tijd nog in het bezit daar
van is, moet voor het standgerecht terecht
staan evenals zij, die zonder daarvan aan
gifte te doen, weten waar wapens gebor
gen zijn.
o
De geassocieerde vredesconferentie.
Lyon, 23 Januari OfficieelDe president
der Vereenigde Staten van Amerika, de
eerste ministers en de ministers van bui-
tenlandsche zaken der geallieerde en geas
socieerde mogendheden alsmede de Japansche
vertegenwoordigers hebben vanochtend aan
de Orcayka vergaderd. De vergadering
ging door met het onderzoek van de agenda
voor de gewone zitting op Zaterdag. De
volgende kwesties werden daartoe over
wogen
4. internationale arbeidswetgeving, 2.
verantwoordelijkheden en bestraffrngen in
verband met den oorlog, 3. vergoeding van
oorlogsschade, 4. internationaal beheer van
havens, water- en spoorwegen.
In aansluiting daarbij begon de verga
dering den gang van zaken te hespreken,
ten aanzien van de territoriale kwesties te
volgen.
De hoogste oorlogsraad komt morgen
ochtend om half elf bijeen. De maarschalken
Foch en Haig benevens generaal Diaz zullen
daarbij zijn en wel als militaire vertegen
woordigers der geallieerde en geassocieerde
mogendheden te Versailles.
De mijnstaking in het gebied vyin Essen
is geëindigd.
In Solingen hebben de Engelsche bezet
tingstroepen de Bergische Arbeiterstimmen,
het orgaan der onafhankelijke sociaal-demo
craten bezet en de beide redacteuren in
hechtenis genomen.
Antwerpen, 22 Jan. De stad is aan een
groot gevaar ontsnapt. Door de roeke
loosheid van een soldaat werd een begin
van brand gemaakt bij enorme voorraden
achtergelaten Duitsche munitie. De brand
werd spoedig ontdekt en men mocht er in
slagen, het vuur onmiddellijk te stuiten.
Het hooge sterftc-cijfcr in Duitschland.
Berlijn. De gevolgen der blokkade op
de sterfte in Duitschland, vooral van Herfst
4946 tot het eind van 4918, zijn thans
nauwkeurig vastgesteld en blijken veel hoo-
ger te zyn dan oorspronkelijk werd aan
genomen. Meer dan 500.000 sterfgeval
len waren het gevolg van de slechte voe
ding dit getal is nog eerder te klein dan
te groot. Al deze menschen zijn een el
lendige dood gestorvende slachtoffers
waren vooral zwakke vrouwen, oude men
schen en kinderen.
o
De ex-keiicr.
Londen, 24 Jan. De Daily Mail zegt
dat er alle reden is te gelooven, dat bin
nen enkele weken de ex-Keizer, door Hol
land uitgeleverd, te Parijs gevangen gezet
zal worden en daar terecht staan. Het
behoort, zegt het blad, tot de competentie
van de vredesconferentie, een internationaa
hof te benoemen dat de uitlevering van
den ex-Keizer door Holland zal eischen
wegens schending der oorlogswetten en
moord.
De royalistische beweging tn Portugal.
Vigo, 21 Jan. De monarchistische be
toogingen in de straten van Oporto duren
voort. De regeering heeft voorgeschreven
dat de burgers hun wapens moeten inleve
ren. De studenten in Oporto vormen ba
taljons vrijwilligers. Bericht wordt, dat een
gedeelte van het garnizoen te Lissabon
zich bij de monarchisten heeft aangesloten
De kantoren van republikeinsche dagbladen
worden door de menigte aangevallen. De
niet-republikein8che officieren van het gar
nizoen te Valeria do Minho zijn door an
deren vervangen.
Suiker aau België.
Men seint uit Frankfort
De Frankf. Ztg. verneemt uit Londen,
dat daar onderhandelingen worden gevoerd
over de levering door Nederlandsch-Indië
van 30 millioen K.G. suiker aan België.
h. van
stelling
van geitenvleesch.
Maarschalk Kiamil Mahmoet pacha, be
velhebber van het 3e Turksche leger is
gevangen genomen onder beschuldiging van
moord op Grieken en Armeniërs.
De uitslag der verkiezingen in Duitsch-
and is dat gekozen zijn: 464 soc.-demo-
craten, 88 chris. volkspartij (centrum), 77
luitsche democratische partij, 34 Duitsche
nationale partij, 24 onafhankelijke socialis
ten, 23 Duitsche volkspartij, 4 Welven, 1
joeren-democraat, 4 leden Beierschen boe
renbond en 2 leden Wurtemb. boerenbond.
De correspondent van de »Nsb.« seint
o.a.
Liebknecht en Rosa Luxemburg hebben
op uitstekende wijze de zaken der Pruisi
sche jonkers zorg gedragen en er is nog
maar weinig noodig om de monarchistische
mijn te doen springen. Het is geen hol
gezegde veeleer het tegendeel, dat vele
jezonnen helderziende burgers van Berlijn
27 Januari, den geboortedag van den keizer
met eenige spanning tegemoet zien.
De conservatieven zijn onder den druk
de laatste weken zoover gekomen dat zij
maar het liefst over de grenzen naar Hol-
and zouden willen seinen: Wilhelm, keer
terug alles is vergeven....
o
Ter dood veroordeeld.
Brussel, 23 Jan. Heden is opnieuw voor
den krijgsraad, die te Brussel zetelt, de
zaak voorgekomen van den activist Robert
Dewael, ingenieur, chemicus en hoogleeraar
aan de door de Duitschers gestichte uni
versiteit te Gent.
Zyn advocaat, mr. van Parijs, verklaarde
dat zijn cliënt een dweper is en dien ten
gevolge minder verantwoordelijk voor zijn
daad is, doch de krijgsraad aanvaardde de
stelling van den auditeur militair en ver
oordeelde hem ter dood wegens verraad.
Er werd aan toegevoegd dat de terecht
stelling te Gent zal plaats vinden.
De geincrimineerde feiten zijn 4o. het
steunen der vijandelijke legers2o. het
plegen van een aanslag op de openbare
instellingen 3o. het boosaardig dienen van
de politiek des vijands en het doen wan
kelen van het vertrouwen van de officieren
en soldaten van het Belgische leger.
De zuster van Dewael, die zich onder
de toehoorders bevond, viel in zwjjm onder
het uit der woorden mijn arme broeder
en moeder 1
BINNENLAND.
Thee.
(Officieel). Het ligt in het voor
men van den minister van landbouw, om,
onmiddellijk na afloop van de tharis reeds
aangekondigde distributie van thee, welke
op 7 Februari a.s. aanvangt, een proef te
nemen met herstel van den geheel vrijen
handel.
De datum, met ingang van welken in
den loop van Februari maximumprijs en
distributieregeling voor zoover thee betreft,
zullen worden opgeheven, zal nader worden
bekend gemaakt.
Naar wij vernemen, is de N. O. T., in
verband met de voorgenomen proef tot her
stel van den geheel vrijen handel in thee
en de daarmeee samenhangende aanstaande
opheffing van den maximumprijs, thans
weder in staat consenten te verleenen voor
den aanvoer van thee uit Engeland.
o
Vleeschvoorziening,
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft ingetrokken de volgende be
schikkingen
a. van 3 October 4948, houdende ver
bod van aflevering en vervoer van slacht
paarden
b. van 22 Augustus 4918, houdende
verbod van vervoer en aflevering van leven
de varkens
c van 22 Augustus 4918, houdende
verbod van aflevering en vervoer van bok
ken en geiten
d. van 47 Juni 4948, houdende ver
bod van vervoer en aflevering van levende
schapen en lammeren
e. van 23 Augustus 4918, houdende
verbod van aftevering en vervoer van ge
slachte varkens of gedeelten daarvan
f. van 26 October en 42 November
4948 houdende verbod van aflevering en
vervoer van versch vleesch
g. van 44 October 4918, houdende
vaststelling van maximumprijzen voor nuch
tere kalveren, varkens, schapen, geiten en
bokken
40 Mei 494^ houdende vast-
van een roaxirnuiwkleinhandelprijs
(St.ct.)
Verhooging van de rantsvneu.
(Officieel.) Het ministerie vai buiten-
andsche zaken deelt mede
In de vergadering van de TweedeKamer
van 43 Nov. 1918 verklaarde de tijdtfijke
voorzitter van den ministeraad, dat Nec«r-
and zou kunnen rekenen op toevoer gedt-
rende één jaar o.a. van: 375 000 ton
broodgraan inclusief rijst, 45.000 ton
chiiisalpeter, 40.000 ton fosfaten; 25.000
ton pyrieten 300.000 ton maïs voor vee
voeder.
Voortgezette onderhandelingen leidden
thans tot het resultaat, dat deze hoeveel-
ïeden met ingang van 30 Januari zijn
verhoogd als volgtbroodgraan 600.000
salpeter 70.000, fosfaten 60.000, pyrieten
33.000, maïs voor veevoeder 500.000.
Voor andere soorten veevoeder is een jaar-
ijksche hoeveelheid bepaald van 250.000
ton. Rijst is hier niet meer inbegrepen
onder broodgraan, maar er is een apart
rantsoen van 71.000 ton rijst inclusief
mout, sago, tapiaco, mandiaco, araroer,
stijfsel.
Servische krijgsgevangenen.
Men meldt uit Nijmegen
De begrafenis met militaire eer van de
drie aan Spaansche griep overleden Ser
vische krijgsgevangenen, op Rustoord, werd
bijgewoond door een Servischen gezant die
uit den Haag was overgekomen met een
jope van de Grieksch-Orthodoxe kerk.
Aan de teraardebestelling ging een lijkdienst
vooraf in het militaire hospitaal. Weder
waren de militaire autoriteiten tegenwoordig.
Na de eerbewijzen spraken majoor Wilbien,
die ook nu een bloemstuk namens de
ransche officieren op het graf legde en
garnizoens-commandant te Nijmegen majoor
Donker, die den vertegenwoordiger van de
Servische regeering de verzekering gaf,
dat het Nederlandsche volk en leger diep
getroffen zijn door dit heengaan van zoovele
zonen van Servië. De Servische gezant
legde een bloemstuk op het graf en betuigde
allen aanwezigen warmen dank voor de
bewezen eer.
Wederom zijn 4 Serven gestorven. Ze
werden met militaire eer begraven. Er
liggen thans in het hospitaal nog elf Serven
zwaar ziek. Zij zijn door den popo bediend
en de gezant heeft hen bezocht.
Bij de in het kamp van Millingen ge
legerde Fransche en Servische krijgsgevan
genen woedt de Spaansche ziekte onrust
barend. Dinsdagochtend werd een tweetal
hunner te Apeldoorn met militaire eer ter
aarde besteld. In het kamp staan nog 12
lijken boven aarde.
Burgerwachten en vrijwillige landstorm.
Oud-minister Colijn schrijft in de Stan
daard een artikel in verband met het hem
gebleken gemis aan inzicht in de taak, die
de vrijwillige landstormafdeelingen en bur
gerwachten onderscheidenlijk te vervullen
hebben
De vrijwillige landstormafdeelingen zijn
leger-afdeelingen. Zij worden in het leven
geroepen, om in oogenblikken van gevaar
het oproepen van lichtingen wat na de
langdurige mobilisatie een zaak is, waartoe
men niet gaarne en niet licht zal overgaan
overbodig te maken.
Daarom is het noodig, langs den weg
van vrijwilligheid plaatselijke afdeelingen
te vormen uit hen, die geoefend zijn in
den wapenhandel en die zich bereid ver
klaren, op den eersten oproep vrijwillig
onder de wapenen te komen. Het is daarbij
niet voldoende, dat men in deze of gene
provincie er op wijzen kan, dat er 4000
of 4500 menschen bereid zijn om aan den
oproep gevolg te geven. Wil men aan
die bereidwilligheid iets hebben, dan moet
ze georganiseerd zijn. Men moet die mannen
indeelen in afdeelingen, die als militaire
eenheid bruikbaar zijn en dus ook van een
behoorlijke encadreering moeten zijn voor
zien.
Mocht nu onverhoopt in ons land een
toestand ontstaan, die een versterking der
gewapende macht noodzakelijk maakt, dan
zullen het deze afdeelingen zijn, die moeten
worden opgeroepen en die gebruikt zullen
moeten worden, daar, waar de Rijksre-
geering zulks wenschelyk acht.
De onderhandeliugei! met België.
Naar wij uit Brussel vernemen zijn
Dinsdag te Brussel aangekomen de Neder
landsche gedelegeerden, die met de Belgische
vertegenwoordigers zullen onderhandelen
over -de levering van Belgische steenkolen
tegen den uitvoer van melkvee.
Men seint ons uit Brussel
De Nederlandsch-Belgische gedelegeerden
die zullen overwegen op welke voorwaarden
Nederland den uitvoer van melkkoeien naar
België zou kunnen toestaan, zijn tot het
resultaat gekomen, dat tegenover den uit
voer uit Nederland van elke koe de invoer
moet staan van 400 ton steenkolen, af te
halen in Luik.
Vandaag wordt de quaestie overwogen
van den prijs, welke by benadering zal
zyn te betalen voor elk aan te koopen
beest.
Burgerwachten.
De comissarissen der Koningin zijn uit-
genoodigd, in een of meer bijeenkomsten
den buigemeesters van hun gewest mon
deling ée bedoelingen der regeeiing ten
aanzien .van de burgerwachten uiteen te*
zetten.' Indien zij het verlangen daartoe
te kennen geven, worden deze bijeenkomsten
bijgewoond door deskundigen, die uit Deu
Haag worden gezonden. Er zijn maatre
gelen getroffen om de burgemeesters of
kommandanten van burgerwachten, die zulks
verlangen, ter plaatse van voorlichting te
dienen.
Voor de nabestaanden van leden der
burgerwachten wordt, naar de Nieuwe Crt.
meldt, een fonds bijeengebracht, dat naar
schatting binnen twee maanden een millioen
zal bedragen.
o
Petroleum.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel heeft, onder intrekking van de
distributieregeling voor petroleum van 29
September 4947, vastgesteld een distribu
tieregeling voor petroleum, uitsluitend ten
behoeve van huishoudelijk gebruik en ver-
ichting van binnenvaartuigen, welke regeling
s opgenomen in de St.ct. ni. 49.
Deze distributieregeling zal in werking
kunnen treden zoodra aanvoer van petroleum
van overzee heeft plaats gevonden. De
minister hoopt, dat zulks binnenkort het
geval zijn en dat zoo mogelijk reeds in de
tweede helft van Februari" met deze distri
butie kan worden aangevangen.
De juiste datum kan echter thans nog
niet worden vastgesteld.
Een belangrijke kunstschcukiug aan deu
Staat.
Minister de Visser heeft gisteren in de
Tweede Kamer medegedeeld, dat uit het
testament van wijlen notaris van Bilder-
beek te Dordrecht is gebleken, dat deze
zijn woning met belangrijke schilderstukken
ter waarde van f 359.000 aan het Rijk
heeft afgestaan, benevens een kapitaal van
f 100.000, waarvan zijn vrouw nog het
vruchtgebruik geniet.
Deze collectie bestaat uit een reeks van
meesterwerken der Haagsche en Barbizon-
scholen.
o
Onbepaald verlof?
De »Avp,« deelt mede, dat de wnd.
Opperbevelhebber aan de autoriteiten van
het leger mededeeling heeft verzocht of de
sterkte van het onder de wapenen zijnde
personeel gelet op de te verrichten
diensten toelaat dat de lichting 4917
geheel of gedeeltelijk met onbepaald (klein)
verlof wordt gezonden waarbij als grond
slag moet worden aangenomen, dat van
de lichting 1918 en 1919 niet meer dan
33 pCt. met bijzonder verlof of algemeen
verlof afwezig zal zijn.
Aanranding.
Eene ernstige aanranding heeft ten huize
van den 60-jarigen, welgestelden, alleen-
wonenden landbouwer Verweij te Deil plaats
gehad. Als de dader van dit misdrijf be
stempelt men een zekeren v. A., een
schoenmakersknecht te Deil, een met re
volutionaire ideeën bezield jongmensch, dat
volkomen op de hoogte scheen te zijn met
V.'s gewoonten. Hij moet zich, teneinde
den ouden man onverhoeds te hebben kun
nen overvallen, in dien3 woning hebben
doen insluiten, toen V. als naar gewoonte
den avond bij zyne kennissen wilde doorbren
gen om een kaartje te leggen, 't Geluk
was hem evenwel niet dienstig. V. ont
dekte zyn belager in de gang van zijne
woning. Eene worsteling ontstond, waar
bij de dader zijn mes trok, V. aan voor
hoofd en onder de kin verwondde en hem
een groot gedeelte van een oor afsneed.
V. was nog in staat den dader te over
meesteren en hem bij de politie aan te
geven. Hijzelf moest zich onverwijld onder
geneeskundige behandeling stellen. Van V.
werd daarop door de politie met den laat-
sten trein naar Tiel overgebracht, waar
een scheikundig onderzoek geschiedde van
de op zijn kleeren en handen aanwezige
bloedsporen.
Hij is voor den rechtercommissaris ge
leid. Na gehouden verhoor werd hij in
verzekerde bewaring gesteld. Als een be
wijs van de koelbloedigheid van dan als
dader gebrandmerkte kan dienen, dat hij
na het bedrijven van de daad nog een
kaartje ging leggen in een nabijzijnde her-
1 berg.
ov.
A