Und van altena
r
L,
F. N. VAN POPPEL
DAMES- EN
HEERENKLEEDING
's-BOSCH.
Uitgever: L. J. VEEEMAN, Heusden.
No3851, Zaterdag 8 Februari1919.
Geurige oude Vorstenlanden 10 cent.
Prima belegen oude Vorstenlanden
Heerlijke Sumatra sigaar 12
FEUILLETON
HIT liuwm II1ÏÏW1
EiUllMAWs
Heeren- en
Kiiiderkleeding
TIJDELIJK NOG VERKRIJGBAAR:
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3~ maanden 1.20,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
w
Bij 300 stuks franco rembours door geheel Nederland.
Gelieve kleur op te geven: licht, middel of donker.
SIGr AR EN-M AG AZIJIV
Hinthamerstraat %24=,
Tel. int. 40S5.
BU1TENLANDSCM OVERZICHT.
President Wilson blijft de aandacht vra
gen. Hoe meer we van en over hem lezen
des te meer wekt hij in ons een gevoel
van eerbied en vertrouwen^ Een man van
zedelijke kracht, die, gelijk het niet altijd
onder de diplomaten regel is, ronduit de
waarheid zegt. Gelijk menigmaal vóór de
anderen de taal er is om hun gedachten
te verbergen, gebruikt hij de taal om zijn
overtuiging roud en kloek uit te spreken,
zonder aanzien des persoons.
Beiss Perry, professor in de Engelsche
letterkunde aan de Harvard universiteit
geeft de volgende schets van hem
»Of nu de president persoonlijk bij ie
mand voorkeur of afkeur inboezemt, twee
of drie onomstoolelijke feiten betreffende
zijn loopbaan moet men niet uit het oog
verliezen. Het eerste is zijn gewoonte in
alles wat hij onderneemt te slagen. Als
vorscher op 't gebied van den parlemen
tairen regeeringsvorm, als docent, als schrij
ver, als redenaar had hij zich reeds twin
tig jaar geleden een onbëtwisten en schit
terenden rang veroverd. Vroeg in 't leven
heeft hij onvermoeiden arbeid tot zijn levens
gewoonte gemaakt. Hij had vertrouwen
in zijn eigen logica en zijn eigen gevoeleus,
en raadpleegde nooit veel met anderen.
Nooit echter heeft hij een kluizenaarsleven
geleid, noch was hij ooit autocraat, be
halve in zoo ver als zyn onverbeterlijke
gewoonte zijn eigen beslissingen te nemen
en ze uit te voeren dit medebracht.
ïDe leus van Disraeli luidde »Nooit
klagen, nooit toelichten®. Aan den eersten
van deze eischen is president Wilson altijd
bizonder getrouw geweest. Ongetwijfeld is
het voor een man van zijn fier en strijd
lustige temperament zeer moeilijk om, zoo
als hij gewoonlijk gedaan heeft, tegenover
aanvallen stil te zwijgen. Voor een presi
dent der Vereenigde Staten is het niet
betamelijk terug te slaan. Tegen laster is
zijn eenige vernietiging het instinct voor
eerlijkheid onder de Amerikaansche burgers.
Jegens louter politieke tegenstanders heeft
president Wilson dikwerf een grootmoedig
heid getoond, die »echt Virginiaansch®
mag genoemd worden. Wat zijn persoon
lijke vijanden betreft, zelfs van een
Schotsch-Ierschen Presbyteriaan is het we!
wat veel gevergd, dat hij zijn bitterste
smalers zetels in zijn kabinet zou aanbie
den.
»DisraeIi's tweede eischts'nooit toe
lichten®, is met betrekking op een president
van meer twijfelachtige waarde dan de
eerste. Onze presjderiten moeten toelichten,
waar ze dat kunnen. Bij verscheidene
groote gelegenheden heeft president Wïfson
dan ook de nationale situatie toegelicht en
zijne eigene leiding gerechtvaardigd in
woorden, die de loyaliteit deden opvhfmmen
en een diepen nadruk nalieten op de ge-
heele beschaafde wereld.
»Maar geen natie kan zich langen tijd
op het hoogste purit van emotie staande
houden, en het is niet te ontkennen, dat
enkele Amerikanen den president naar hun
smaak »te ver af® vinden, te weinig ge
negen hun te vertellen, juist wat er omgaat.
Ten eene deele is deze stilzwijgendheid aan
de eischen des oörlogs te wijten, maar
5.
Heb je mij dan alles gezegd
»Hoe meen je dat
»Wel Elise, je hebt me nog niet ver
teld of je wel eens zoo iemand ontmoet,
hadt, een man, dien je misschien zoudt
waardig achten om zóó door je bemind te
worden, als je daar zooeven zeidet
ïWou je dat weten?® zegt Elise glim
lachend. »Neen, nooit
*Hoe kom je dan aan dat gevoel
»Dat is mij waarschijnlijk aangeboren.
Maar ken jij dat gevoel dan niet, Henriette
heb jij die behoefte nooit
»0 zeker wel, Elise, maar ik ben ook
weer zooveel ouder dan jij.®
sMaar als je dan zoo verwonderd bent
dat ik dat gevoei heb, zonder dat ik ooit
iemand ontmoette, voor wien ik het zou
willen koesteren, dan volgt daaruit, dunkt
me, dat jij wel zoo iemand ontmoet hebt.
Is dat zoo, Henriette?®
Henriette kleurt en zwijgt. Zij gevoelt
dat het eenvoudige kind haar er in heeft
laten loopen.
ïBen ik indiscreet, Henriette, zeg het
dan maar niet,® vervolgt Elise op eenigs-
zins treurigen toon.
Henriette is in tweestrijd. Zij gevoelt,
dat Elise niet tevreden is met hare ge
heimhouding, maar zij kan het niet van
zich verkrijgen te spreken over datgene,
wat zij als een kleinood in haar hart be
waart, zelfs niet met hare beste vriendin.
Beide meisjes zwijgen een oogenblik.
Daarna zegt Elise »Ik begryp maar niet
waar vader blijft, hij had gezegd uiterlijk
half negen hier te zullen zijn en het is
al kwart voor negen. Willen we opstappen,
Henriette, het is al mooi donker
»Neen, nog niet,« zegt deze eenigszins
gejaagd, en trekt hare vriendin, die op
wil staan, weder neder. Zij slaat den arm
om haar hals en fluistert haar in het oor
ïJe bent toch niet boos op me, Elise
sNeen, Henriette, maar toch doet het
me wel een beetje verdriet. Ik dacht dat
je mijn Zielsvriendin was, en als ik zoo
iemand had ontmoet als jij bedoelt, dan
had ik het jé ook zeker verteld, want ik
zou je alles vertellen. Het is toch niet
onnatuurlijk, lieve, dat ik het een beelje
naar vind, als ik zie dat je mij niet zóó
vertouwt als ik jou
»Vertrouwen, Elise 1® roept Henriette
uit, ïik vertrouw je volkomen, geloof me,
je bent de eerste aan wie ik het zou ver
tellen, maar er is iets in me, dat mij er
van terughoudt, met iemand ter wereld
er over te spreken,®
sZeg je het dan ook niet aari je moeder
sNeen, zeker niet.®
»Dan heb ook ik zeker geen recht om
grootendeels is zij toch individueel. De
president bezit geen instinct voor publiciteit,
geen acteurszin. Ik betwijfel zeer of hij
in zijn heele jëven ooit iets gedaan heeft
met het oog op effect.
Nietwaar, dat is een uitspraak die er
wezen mag. En dat is een man zooals
er een paar dozijn meer in elk millioen
wezen moesten. De wereld zou er^dan
zeker niet slechter aan toewezen.
Het "is anders wel beschamend voor het
oude Europa, dat zulk een man moet over
komen om hier te zeggen wat recht e'n ge
rechtigheid is en wat de eenige weg is om
tot een duurzamen vrede te komen.
Deze week heeft president Wilson in de
Fransche Kamer van Afgevaardigde/!, die
hem had uitgenoodigd tot een bezoek, een
toespraak gehouden, waarin hij weer iets
heel opmerkelijks zei. »De regeerders der
wereld, zoo zeide hij, hebben, te veel ge
dacht aan de betrekkingen tusschen de
volken. Maar zy hadden behooren te den
ken aan het geluk van de mannen en vrou
wen, aan de veiligheid der gezinswoningen.
Zij hadden voor het geluk van hun volken
moeten zorgen, door te maken, dat deze
veilig waren. Thans weten zij, dat de
eenige manier om dit te bereiken, is, de
zekerheid te scheppen, dat wanneer ooit
Frankrijk of eenig ander vrij volk wordt
bedreigd, de geheele wereld gereed zal
staan om die vrijheid te verdedigen.®
Wij begrijpen hef, de president heeft
het hier al wéér over den toekomstigen
volkerenbond. Aan de oprichting van dezen
bond heeft hij zijn hart verpand. Die moet
er komen. Alle volken één groote eenheid
en allen meewerkend om de kans op oorlog
zoo klein mogelijk te maken. Of het Wilson
echter gelukken zal zijn ideaal tot werke
lijkheid te do.en worden is nog een open
's-BOSCH
Vughterstr. 87, Tel. No- 657
Uitsluitend naar maat.
het te weten.
»En toch zal ik het je vertellen roept
Henriette plotseling uit, alsof zij eene
overwinning op zich zelve had behaald,
»ik weet zeker dat jij mij niets zoudt
verzwijgen, ik wil niet minder in mijn ver
trouwen zijn. Maar beloof me vooraf, Elise,
dat je 'het nooit, nooit aan iemand ter
wereld zult vertellen
»Is dat nog noodig, Henriette vraagt
Elise op half verwijtenden toon.
»Neen, lieveling, zeker niet, ik weet je
zult mijn geheim bewaren maar neem
mij niet kwalijk, het kost mij zoo'n moeite
om er met iemand over te spreken.®
»Doe het dan maar niet, Henriette. Je
moet voor mij niets doen waar je zoo erg
tegen hebt.«
»Neen, juist daarom wil ik het je ver
tellen ik wil je toonen, dat al kost het
me ook veel, ik je toch volkomen tot de
vertrouwde wil maken van hetgeen er in
mij omgaat.®
Het gezichtje van Elise straalt van vreugde,
terwijl een traan in haar oog opwelt. Zij
drukt zich nog vaster tegen haar vriendin
aan,' en vangt gretig elk woord op, dat
over hare lippen komt.
ïHet zal nu ruim een jaar geleden
zijn,® zoo begint Henriette, »het was op
een warmen namiddag in de maand Mei,
er was nog niet besloten dat ik naar Hol
land zou gaan, toen ik, van Montreux
komende, waar ik eene vriendin van mijn
moeder had bezocht, de oude kerk pas-
vraag.
Naar uit een telegram van den corres
pondent der N. R. Ct, te Parijs blijkt,
steunen de vertegenwoordigers van al die
verschillende volken beurtelings op drie on
derscheidene beginselen, al naar gelang het
in hun kraam te pas komt.
Het eerste beginsel is het zelfbepalings-
recht der volken. Het tweede de hand
having van de oude tractaten en het derde
het bloedrecht.
Aan den eenen kant staat het door
Wilson verkondigde beginsel van het zelf
beschikkingsrecht der volkeren aan den
anderen kant de rechten, verkregen door
openbare of geheime verdragen, te voren
gesloten tusschen mogendheden, die tot de
geassocieerden behooren.
Naast deze beide beginselen plaatst zich
dan nog het door Clemenceau als het »recht
des bloeds® gekenmerkte en waarmee de
Fransche minister-president bedoelt het
recht, verkregen door het voor de over
winning gestorte bloed. Hij heeft ook be
toogd, dat voor dit recht de offers bij voor
uitbetaling gebracht zijn.
De vredesconferentie zou stellig een
heelen vooruitgang maken indien zij een
keus tusschen deze drie beginselen kon doen.
In de commissie voor den volkerenbond,
zegt het Journal, staan twee opvattingen
tegenover elkaar. De Fransche opvatting
de volkerenbond kan slechts de kroon op
de vredesconferentie zijn.
Wilson's opvattingde volkerenbond
moet aan den vrede ten grondslag liggen.
v De eerste opvatting, die aan het woord
volkerenbond eenvoudig een geheel andere
beteekenis geeft, dan Wilson heeft gedaan,
zou door Bourgeois zijn verdedigd.
Volgens een draadloos bericht heeft
Bourgeois, die voorzitter van bovengenoemde
commissie is, aan Wilson den tekst over
handigd, waarin de vertegenwoordigers van
de geassocieerden hun wenschen ten op
zichte van den volkerenbond onder woorden
hebben gebracht. Punt 1 luidt dus
In het vredesverdrag mag geen enkele
bepaling voorkomen, die indrnischt tegen
de 14 punten van Wilson.
Daaruit zou men allicht de conclusie
trekken, dat Wilson's theorie al had ge
zegevierd boven die, welke het Journal
aan Bourgeois toeschrijft.
Want het veertiende punt van Wilson
luidt
»Er moet een algemeene bond van
volkeren worden gevormd, die bepaalde
seerde, gelegen op een hoog terras, van
waar men een prachtig uitzicht heeft op
het meer van Genève en het kasteel Chillon
je bent immers in Montreux geweest,
Elise
Elise knikte van neen.
»Ik had het warm, want op dien weg
kan het erg broeien, omdat elk windje
door de bergen wordt tegengehouden
op het terras is eene bank, en tegen de
kerk een bron. Ik haalde het bekertje'
dat ik te Clarens bijna altijd bij mij draag,
uit mijn zak en nadat ik gedronken had,
ging ik wat op de bank in de schaduw
zitten, en keek naar het meer en de ber
gen aan den overkant.
»Ik had misschien een minuut of vijf
zitten mijmeren, toen ik onwillekeurig
mijn blik sloeg «maar den weg, die van
Montreux komt, en ik zag, reeds zeer dicht
bij mij, een jongman van forsche gestalte,
met licht blond haar en knevel. Hij droeg
zijn jas aan zijne parapluie over den schou
der een klein reistaschje hing voor aan
den haak van de parapluie. Hij scheen
het zeer warm te hebben en het was geen
wonder, als hij reeds van ver kwam, want
het. was snikheet op den weg en zijne
zwaar bestoven schoenen toonden, dat hy
dien dag reeds een heel eindje achter den
rug had. Hij zag mij nog niet, omdat ik
ik door de takken verborgen was ik dacht
dat hij door zou gaan. maar hij bespeurde
de bron en kwam het terras opstappen.
Toen zag hy mij en ontstelde even bij de
DRAAGT
Gorincheiii.
verplichtingen aangaat, welke beoogen
wederzijdsche waarborgen te geven voor
de territoriale onschendbaar
heid van alle groote en kleine
staten gelykelyk.®
Dat klinkt al bijzonder moedgevend.
Doch men vergete niet, hier is een diplo
maat" aan het woord en deze heeren zeggen
vaak heel wat anders dan zij meenen.
Dus nog maar niet al te luide gejuicht.
Er worden te Parijs nog maar weinig
zaken afgedaan. Het schijnt heel moeilyk
te zijn een beslissing te nemen omtrent de
verschillende vraagstukken, die zich voor
doen.
Uit Duitschland weinig belangrijks. De
nationale vergadering maakt zich gereed te
Weimar te vergaderen. De regeering is
nu wel meester van den toestand. De
bolsjewistische Spartacusmenschen houden
zich tenminste koest. Alleen te Bremen,
Kiel en Hamburg spookt het weer wat.
Doch ook daar behouden de regeeringsge-
trouvven de overhand.
Wij besluiten ons overzicht met de me-
dedeeïing dat in Bern de socialistische en
arbeidersconferentie geopend is, waarbij de
vraag besproken werd in hoever de socia
listen voor den oorlog verantwoordelijk wa
ren. De Duitsche meerderheidssocialisten
kregen menige veeg uit de pan. Doordat
zij vier jaar lang de Duitsche regeering
hadden gesteund, waren zij mededuldig aan
de ellende, die over de wereld gekomen
was. Maar in de andere landen hebben
de socialisten zich evenmin tegen den oorlog
verklaard.
gedachte, dat hij geen jas aan bad, want
hij wierp een ietwat verlegen blik op zyne
hemdsmouwen, groette mij beleefd, legde
zijn reistaschje en parapluie op de bank
en trok zijn jas aan. Je zult wel zeggen,
wat komt dat alles er op aan, maar, Elise,
alles wat er op dien middag en den vol
genden dag gebeurde staat mij nog zoo
levendig voor den geest, alsof het gisteren
was gebeurd, alles wat met hem in be
trekking staat, heeft voor mij zulk een
gewicht, dat ik die zaken geen kleinighe
den noem. Kinderachtig, niet waar
»Neen, Henriette, heel natuurlijk.®
»Toen wiesch hij zijn handen en boog
zich voorover naar de bron, om met be
hulp van zijne hand te drinken. Onwille
keurig had hij een blik geslagen op het
bekertje, waaruit ik gedronken had en dat
nognaast mij op de bank lag. Ik bood
het hem aan.
^Terwijl hij dronk, viel mij zijn reisch-
taschje in het oog, en daarop zag ik den
stempel van een winkelier uit Amster
dam het vermoeden, dat reeds bij mij
was ontstaan, dat hij een Hollander was,
werd dus bevestigd.
ïNadat hij gedronken had, gaf hij mij
mijn bekertje onder dankbetuiging terug en
voegde er zijne excuses bij, dat hij in zoo'n
ongepast tenue op het terras was gekomen,
niet wetende, dat daar eene jonge dame zat.
NIEUWSBLAD
voor liet Land van Kousden en ültena, de Lanptraat en de Boameterwaard.
—j—BM^—I—a———.J———— 11—11 qpyyn
ttVous êtes bien aimable, mademoi
sellezeide hij met eene beleefde buiging.
Wordt vervolgd.)