Spaart de vogels!
Und van altena
Uitgever: L. J, VEERMAN, Heusden.
No. 3886, Woensdag 11 Juni1919.
FEUILLETON.
UT 111 Wil miïïW!
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20,-
jfranco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
Vogels zijn belangwekkende dieren.
We denken er gewoonlijk niet veel
aan,'omdat we ze zooveel zien, maar
toch gaat ons allen een gevoel van
teederheid door de ziel, wanneer we
acht geven op een zangvogel. We
zouden het dier willen streelen over
zijn zachte veeren, en het spijt ons
enkel, dat het zoo schuw is en ons
steeds ontvlucht. De vogels houden
niet van ons, maar wij hebben het
er ook naar gemaakt, zou Uilenspiegel
zeggen.
Wel is dat eigenaardig, dat we
vogels lief vinden, en dat we ze toch
schuw hebben gemaakt. Hoe dik
wijls hebben we getracht ze te vangen.
We willen ze in een kooitje hebben,
om ze beter tè kunnen bekijkenwe
dooden ze om ze te etenwe leggen
een eierverzameling aan, niet uit
verklaarbare belangstelling, maar om
onzen rijkdom te kunnen toonen
ik heb de arme eitjes wel bij tien
tallen onder of tegen den schoorsteen
zien hangen en als we kleine jon
gens zijn, dan halen we de nesten
uit, alleen uit aangeboren vernielzucht
en jachtlust. Inderdaad, het verzoek
Spaart de vogels! is nog niet over
bodig geworden.
Wanneer wij een gehoorzame natie
zijn, kunnen we intusschen de beken
de verzoekbordjes van de Vereeniging
tot Bescherming der Dieren thans
wegnemen, want het verzoek is een
gebod geworden. Alle Nederlandsche
vogels staan onder bescherming der
wet, en niemand mag een vogel
vangen of dooden, een nest verstoren
of een ei rapen, die er geen bijzon
dere vergunning voor heeft gekregen,
en dan nog maar voor een bepaalden
tijd. Yoor de kievitseieren is uitzon
dering gemaakthet rapen van deze
was echter reeds vroeger na 30 April
verboden, en dat blijft zoo.
Nu is het intusschen wenschelijk,
dat we elkaar opwekken, om deze
wet te gehoorzamen. Want, ik weet
niet bij ervaring, of het in andere
landen beter is, maar wij Nederlan
ders hebben de gewoonfe, alleen om
37.
Ravening vroeg mij en niemand anders,
omdat hij gevoelde dat onze zielen elkan
der begrepen, zich onweerstaanbaar tot
elkander aangetrokken gevoelden, maar ik
weet zeker dat hij, evenmin als ik, ooit
aan eene verovering heeft gedacht. Ik wou
dat jij dat ook nog eens kondet begrijpen
en ook gevoelen, maar ik geloof dat je
daarvoor te prozaïsch bent, te beredeneerd.
«Dat alles neemt niet weg, dat Ravening
«Ten fant chéri des dames® is, hier en
overal, dat hij twee-en-dertig jaar oud is
geworden, zonder dat een van de tallooze
dames die hij ontmoet heeft want ik
verzeker je dat hij het damesgezelschap
altyd bepaald gezocht heeft hem blij
vend heeft kunnen boeien, en omdat jij
dit nu in enkele weken hebt kunnen doen,
breng ik je mijn hulde. Is dat juist of
niet
«Heb je dan niets anders voor me als
hulde Wensch je mij dan geen geluk
«Is dat eigenlijk niet overbodig? Je
weet immers wel, dat ik je in mijn hart
altijd geluk toewensch Maar bovendien,
heb je dien gelukwensch van mij nog
noodig
«Zeker wel't is waar, ik voel mij on
uitsprekelijk gelukkig, maar het is mij als
of ik het niet volledig kan wezen, als ik
de straf, en niet om des gewetens wil,
de wet te gehoorzamen. Wanneer
we geen politie-agent in de buurt
zien, dan durven wij de wet wel
overtreden. Dat moest zoo niet zijn
dat is een droevige karaktertrek van
ons Y°lk, en wie beter weet, behoort
door woord en voorbeeld daartegen
te getuigen. Dat zal ook in het belang
van de vogels zijn en ten slotte in
ons eigen belang.
Want de vogels zijn onze vrienden.
Ik weet wel, dat ze ook van onzen
oogst snoepen, van onze bessen en
kersen niet het minst, maar die schade
is gering, vergeleken bij den dienst,
dien ze ons in hun eigen belang
bewijzen. Zoo goed als alle vogels
zijn vleescheters. Vele zijn het uit
sluitend andere gedeeltelijk, en zelfs
de musschen, die gewoonlijk plan-
tenkost nemen, voeden hun jongen
liefst met vleesch. En bovendien,
wanneer de vogels zaden eten, dan
doen ze ons enkel schade in den
korten tijd van den oogstal den
overigen tijd van het jaar moeten ze
leven op onkruidzaden, en helpen ze
ons dus mee. En vleesch is en blijft
het hoofdvoedsel, vleesch van rupsen
en kevers en ander kleingoed, dat
schadelijk is
Roei de vogels uit, en het schade
lijk gedierte neemt toe. Dat is een
waarheid, die iedereen weet. Maar
waar we niet altijd aan denken, is,
dat voor de vogels het leven voort
durend moeilijker wordtze hebben
lang zulk een goed leven niet meer
als eenige honderden jaren geleden.
Want de vogel hoort thuis in de wil
dernis, en de wildernissen houden op.
Hoe meer grond we ontginnen, des
te meer verdrijven we de vogels.
In ons land hebben we niet veel
natuurwoud, maar we kunnen toch
nog wel hier en daar die plekjes
vinden, waar bijna geen mensch komt;
waar de afgevallen bladeren op den
■grond blijven liggen en een gevallen
stam niet weggehaald, een boom niet
gesnoeid wordt. Dat is vogelland.
Daar zijn ze veilig voor gevleugelde
en viervoetige roovers. Ze kunnen
er schuilen, in de takken en op den
grond, waar het ritselen der bladeren
niet weet dat zy, die mij liefhebben eri die
ik liefheb, het met mij zijn.®
«Dat is een hooge eisch, Elise dan kun
je wel van het volledig geluk afzien,
«Natuurlijk, maar zoo geheel bedoel ik
het ook niet. Doch wil je wel gelooven,
Van Dormen, dat het mij gespeten heeft,
dat ik juist in de laatste vier weken je
niet eens vertrouwelijk heb kunnen spre
ken Je weet wel die toespraak, die je
mij op Nordenstein in den tuin hebt ge
houden
Van Dormen knikte toestemmend.
«Die is nu gelukkig overbodig gebleken,®
zeide Elise.
Van Dormen antwoordde met nadruk
«Nu is zij overbodig.
Ook die waarschuwing voor dien bepaal
den persoon wiens naam je toen niet ge
noemd hebt, omdat Albert juist bij ons
kwam. Later heb je vergeten mij dien naam
te noemen, c
«Niet vergeten, maar je hebt er mij nooit
weer naar gevraagd.®
«Het is mij door het hoofd gegaan bij
al de drukte hier. Maar wie was het
«Dat komt er nu niet meer op aan, nu
ge toch geborgen zijt.®
«Dat is waar. Ik ben nu de gevaren
te boven.® zeide zij met een gelukkigen
lach. «Het heeft my niet veel moeite ge
kost, want van het eerste oogenblik dat ik
Ravening zag, voelde ik mij tot hem aan
getrokken.®
«Ik geloof zelfs, nog vóór dat je hem
zaagt.®
«Ja, al nadat we in Arnhem van dat duel
de komst van den vijand verraadt.
Wordt zulk een wildernis een tuin,
een park, een stuk bouwland, dan is
het met de veiligheid der vogels ge
daan, en ze zijn slim genoeg, om de
streek te verlaten, en daarbij verlof
te geven aan de insecten om zich te
vermenigvuldigen.
In Den Haag is daar een voor
beeld van. De boomen langs grach
ten en straten worden elk jaar weer
ernstig bedreigd door rupsen. De
oorzaak is niet ver te zoeken. Er was
ten Noorden van de stad het bekende
Zorgvliet, een boschterrein, niet toe
gankelijk voor het publiek. Een jaar
of vijftien geleden werd een gedeelte
daarvan, de zoogenaamde Boschjes'
van Poot, opengesteld. Echte, leuke,
lage boschjes, verrukkelijk voor kin
deren om er te spelen, maar de
vogels zijn gevlucht. Een paar jaar
later is men begonnen, ook het groot
ste deel van Zorgvliet in gebruik te
nemen, dit voor villaterrein er zijn
straten gelegd en huizen gebouwd,
en de vogels zijn gevlucht. De
nachtegalen van Zorgvliet zullen we
niet meer hooren, en eveneens zullen
de andere gevleugelden niet terug
komen in de woelige omgeving. De
omgeving voor een veilig nest ont
breekt daarom hebben ze ons ver
laten, en ze strijken dus ook niet
meer neer op onze stadsboomen om
ze te zuiveren. Gevolg: de rupsen-
plaag.
Wij moeten de vogels wat meehel
pen. We kunnen niet voor hen de
bosschen laten staan, maar we kunnen
wel hier en daar op wat afgelegen
plaatsen wildernisjes laten voortbe
staan of aanleggen. En voorts kunnen
we de vogels gelegenheid geven tot
nestelen.
In de Scheveningsche Boschjes zijn
heel wat nestkantjes tegen de boo
men geplaatst, en het gevolg is, dat
er in deze' hoogere boomén nog al
wat vogels wonen. Dat moeten we
meer doenwe moeten de vogels
lokken. Dat moeten we ook doen
door ze vriendelijk te behandelen.
Zoo hier en daar ontmoet men men-
schen, die met de vogelwereld op een
vertrouwelijken voet staan.
gehoord hadden. Hij heeft er een diep lit-
teeken van overgehouden.®
«Dat is jammer voor je.®
«Waarom
«Wel, zoo'n gebalafreerde man
«Ik ben trotsch op dat litteeken, want
dat is het sprekend bewijs, welk een rid
derlijken aard hij heeft.®
«Dat heeft hij.«
«Jij kent hem goed, niet waar, Van
Dormen, en je houdt veel van hem Dat
vind ik zoo heerlijk. Albert kende hem
niet, maar ik ben zeker dat, na al wat
hij van hem gehoord heeft, hy blij zal zijn
als hij mijn brief krygt. Mij dunkt, ieder
moet met hem ingenomen zijn. Ik heb
ook geen oogenblik geweifeld. Toen hij
mij vroeg, had ik eigenlijk in gedachte al
«ja® gezegd.®
«Hoorde ik je straks niet zeggen, datje
mij de laatste vier weken zoo gemist had,
omdat je zoo graag eens met me had
willen spreken?® vroeg Van Dormen.®
«Zeker.®
«Kun je mij dat nu niet zeggen
«Nu riep Elise verwonderd uit. «Nu
is het wel een beetje laat, omdat ik nu ge
ëngageerd ben.«
«O, was het daarover Wat hadt je
mij dan toen te vragen
«Wel ik had met je over Ravening willen
spreken, je eens vragen, of je niet vondt
dat hij een uiterst geschikt man voor mij
zou wezen. Omdat je altijd zooveel belang
in me gesteld hebt, en ik je altijd als mijn
ouderen vriend beschouwde, had ik, vooral
na ons gesprek op Nordenstein, eens met
In het Haagsche Bosch komen en
kele wandelaars, die bij de vogels
in de gunst staanze hebben ze ge
lokt met zaadjes en kruimels, en de
vogels weten dat wel. Vogels zijn
uit hun aard wel geneigd tot vertrou
welijkheid met den mensch, als wij
ze maar meehelpen. Waarom komen
zwaluwen tot in onze huizen Ze
weten, dat ze niet vervolgd worden
het zijn de heilige vogels van de Ger
manen.
Het moest zóó ver komen, dat alle
vogels vol vertrouwen bij ons kwamen.
Dat zou kunnen, wanneer wij het
wilden.
Daarom nog eens spaart de vogels.
Mees en spreeuw en leeuwerik en
lijster en specht en vink, en allemaal,
ze moeten leeren verstaan, dat wij
ze een goed hart toedragen, en dat
wij ze hun kersje en besje wel gun
nen voor al den dienst, dien ze ons
bewijzen. En nu onze regeering ze
onder de bescherming van de wet
heeft gesteld, moeten wij meehelpen,
en onze kinderen leeren meehelpen
in het bewaren van alle vogels. Dat
is in ons voordeel, en het verhoogt
niet weinig het genot van een wan
deling in de vrije natuur, waar de
vogels toch een van de schoonste
sieraden uitmaken.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Toen de oorlog nog in vollen gang was,
hoorde men algemeen de opmerking«deze
strijd kan door geen der partijen gewon
nen worden ze zijn beide te sterk. De
uitslag zal wel onbeslist zijn.«
Men zou gaan wenschen dat dit maar
het geval ware geweest. Want zooals het
nu toch gaat, dat het ééne deel van de
wereld het andere knecht en uitmergelt en
het leven onmogelijk maakt, is toch ook
alles behalve begeerlijk. Een totaal ge
ruïneerd Duitschland is met name ook voor
Nederland een ramp, en een alles over-
heerschende Entente lijkt ons nu waarlijk
geen ideaal-toestand.
Maar nu het geval er eenmaal toe ligt,
ware het wel te wenschen dat de heeren
in Versailles wat van opschieten wisten.
De dag der vredessluiting wordt maar weer
telkens uitgesteld. Eerst heette het dat
het antwoord der geallieerden Dinsdag na
je willen praten.
«Wat zou dat gegeven hebben Je
zeidet zooeven, dat je geen oogenblik ge
weifeld hebt.®
Toch had ik graag ook uit jou mond
willen hooren, dat ik volkomen gelijk had.
Een weinig beduidende wensch. En als
ik het je nu eens had afgeraden, dan zou
je het immers toch niet gelaten hebben,
en dan zou je nog maar bedroefd geweest
zijn, dat ik het niet met je eens was.«
«Maar je zoudt het my toch niet afge
raden hebben riep Elise eensklaps vrij
heftig uit, hem recht in de oogen ziende.
«Ik spreek maar veronderstellenderwijze,
Eliseik wil alleen doen uitkomen, dat
het volkomen onverschillig voor de zaak
was of, ik toen hier in Amsterdam was,
of niet.®
«Wat ben je toch een onverbeterlijk
man je moet altijd gelijk hebben.®
«Het doel, waarmede ik hier kwam,
Elise, was niet alleen om je mijn hulde
te brengen
«Zeg dat nu niet meer,® zeide Elise
lachend.
Maar ook om weer afscheid van
je te nemen. Ik ga nog eens naar mijn
vriend te Teplitz en daarna waarschijnlijk
met hem naar Weenen, en daar blijven
wij totdat ik het bericht ontvang, dat ik
weder geplaatst word, want je weet, over
een paar maanden reken ik naar Indië
terug te gaan.®
«Dus ik zal je in het geheel niet meer
zien, voor je gaat
«Vóór mijn Indische reis hoop ik nog
Pinksteren gereed zou zijn. Thans weder
wordt gemeld dat het niet voor het eind
van deze week zal worden overhandigd.
En als deze week voorbij is dan komt er
allicht weer een bericht dat eerst tegen
het einde der derde week van Juni het
antwoord te verwachten is.
Naar verluidt zullen aan Duitschland
eenige concessies worden gedaan, en wel
eigenaardig is het, dat het nu Loyd George
is, die op de hand der Duitschers is, terwijl
Wilson het lijntje strak wil houden. De
Times beweert dat dit zijn oorzaak vindt
in den druk die vanuit Engeland op Loyd
George wordt uitgeoefend. Het moet hem
n.l. gebleken zijn, dat een groot deel van
het Engelsche volk niet instemt met de
harde voorwaarden die aan Duitschland
zijn gesteld. Misschien zit er ook wel de
vrees achter voor Asquith, wiens laatste
redevoering een geweldigen indruk heeft
gemaakt. Ook hebben de tusschentijdsche
verkiezingen aangetoond dat de aanhang
van Loyd George begint te slinken. Als
nu blijkt dat hij, de man van den strijd
tot het uiterste, al weinig geschikt is om
spoedig een vrede tot stand te brengen,
dan kon dat alles wel eens ten gevolge
hebben dat de dagen van Loyd George
zijn geteld. Is hij daarom voor matiging
en tegemoetkoming te vinden
Ondertusschen blijft de ellende het
Duitsche volk folteren. De rust wil er
maar niet weerkeeren en de gevolgen van
de uithongering doen zich al schrikkelijker
voelen. Prof. Drigalski te Halle heeft de
resultaten van een geneeskundig onderzoek
van de leerlingen der lagere scholen gepu
bliceerd.
Dit onderzoek wees uit, dat slechts 12.9
pet. van de kinderen in goede conditie ver
keerden, tegen gemiddeld 38.7 pet. in de
laatste vredesjaren. Bloedarmoede in de
hoogste mate werd bij 8.6 pet. der kinde
ren waargenomen tegen vroeger 3.2 pet.
Daarbij stelden de medici aanzienlijk ge
ringere eischen dan vroeger het geval was.
Desondanks bleek, dat eene aanzienlijke
vermindering der lichaamskrachten in het
eerste schooljaar thans drie maal meer
voorkwam dan vroeger. De sterke ver
mindering der lichaamskrachten blijkt ten
duidelijkste uit het stijgen der sterfte aan
tuberculose, welke thans het dubbele be
draagt van 1914. Dit feit heeft te meer
gewicht, aangezien bij de acute besmette-
mijn opwachting bij je te komen maken®.
«Wat ben je deftig. Maar zul je dat
vooral niet vergeten, Van Dormen
«Ik beloof het je. Maar wie weet of
we dan wel in de gelegenheid zijn ver
trouwelijk met elkander te spreken, en
daarom wilde ik je nu wat zeggen.
Elise keek eenigszins verbaasd op. De
toon van Van Dormen was zoo anders dan
gewoonlijk.
«Elise, je weet en je hebt wel kunneu
bemerken, hoeveèl ik van je houdjij
hebt me ook altijd als je vriend beschouwd,
en ik dank je hartelijk voor die vriend
schap, die je mij steeds betoond hebt.
«Integendeel, ik ben jou dankbaar, Van
Dormen
«Je hebt nu een vriend gekregen,- aan
wien je je toekomstig leven hebt toever
trouwd. Ik hoop van harte, dat je met
hem gelukkig, innig gelukkig zult zijn.
Ik wensch je toe, dat je aan dien vriend
genoeg zult hebben, maar mocht het ge
val zich voordoen innig hoop ik voor
je, dat het niet noodig zal wezen dat
die vriend je niet meer tot steun kon we
zen, hetzij omdat hij van je weggenomen
werd, hetzij om een andere reden, dan
vraag ik als een gunst, dat je aan je ouden
vriend Van Dormen zult denken,® hier
haperde zijne stem, «je ouden vriend, die
altijd even veel van je zal blijven houden
als vroeger. Wil je mij die gunst toe
staan
De tranen welden in de oogen van Elise
op. Zij gaf hem de hand.
Wordt vervolgd.)
NIEUWSBLAD
mr ktt Land vai Heisdgn ei Altena, tie Laigstraat en ie Biiitltrvurl