evcrtroffes. Und van altena Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden, No3900. Woensdag 30 Juli1919. HET iiiiwm IIIÏÏWI Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van i6 regels 60 cent. Elke regel meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. Wat neemt het leeren van vreem de talen toch een voornaam deel in van alles wat wij ons eigen te maken hebben. Behalve op de lagere school nemen de drie moderne talen het leeuwenaandeel van wat er opgeno men moet worden door de kinderen. Daar komt dan voor die arme gym nasiasten bij de moeilijke studie van Latijn en Grieksch en voor sommigen van hen nog het Ilebreeuwsch. Bij velen van hen gaat het nog al mak kelijk, ze hebben wat aanleg voor vreemde talen, maar wee degenen die dien knobbel missen, 'tls voor hen een eindeloos gezwoeg. 't Is voor hen misschien goed eens iets te lezen, over talen die nog wat moeilijker zijn om machtig te worden. 'tZijn vooral de talen van Oost-Azië die den vreemdeling, en zelfs den ingeborene, groote moeilijkheden in den weg leggen. Voor ons, Westerlingen, is het bijna onbegrijpelijk, dat groote volken zich van zulke talen kunnen bedienen, en men voor elkander verstaanbaar is. Te Zuid-Tokio, in Japan, woont de leeraar of bisschop Boutflower, van de Engelsche kerk. Onlangs ontving hij een vereerende uitnoodiging om toe te treden tot een min of meer godsdienstig Japansch verbond, ter bevordering van internationale idea len. Dit verbond noemde zich Vereeniging Ki-it-su. Nu wist de bisschop reeds lang, dat in het Japansch iedere lettergreep (de woorden bestaan niet uit letters maar uit lettergrepen) minstens ette lijke beteekenissen heeft, iets wat bij ons slechts zelden en toevallig voor komt. Hij begreep ook, dat it-su wil zeggen eenheid. Maar wat was nu Ki? Hij vroeg het zijn Japanscheii se cretaris, en deze antwoordde „Dat kan ik onmogelijk zeggen, als ik het niet in Japansche letters ge schreven heb gezien." Nu verzocht B. hem, de verschil lende woorden op te schrijven, die alle Ki werden uitgesproken. Den volgenden dag kwam hij met een lijst 51. Maar meermalen hokte het gesprek op eens, omdat hij gevoelde, dat zij op ge vaarlijk terrein kwamen en hij haar vooral niet wilde bedroeven. De heer Vanissa, die nu en dan het jonge echtpaar bezocht, had tot zijn diep leedwezen bespeurd, dat zijne dochter niet zoo gelukkig was, als hij tijdens haar enga gement reden had te verwachten. Hij kon de reden daarvan niet bevroeden. Ravening was altijd even goed en even voorkomend voor haar, en dat hij dit niet alleen was in zijn bijzijn, daarvan was hij overtuigd, want Ravening was zeker geen veinsaard. Toch was het ook hem opgevallen, dat hij alles wat hij voor Elise deed, meer als eene plichtsvervulling opnam, dan wel als eene uiting van liefde j toen zij anderhalf jaar getrouwd waren zag hij hem zijn vrouwtje nooit meer liefkoozen, maar, dit moest hij erkennen, Edgar was nooit hard of onvrien delijk tegen haar. Daar hij niet kon ver klaren, waaraan die-verhouding moest toe geschreven worden, besloot hij op een zondagmiddag, toen Elise even uitgegaan was, eens een vertrouwelijk woord met zijn schoonzoon te spreken. Te eerder ging hij hiertoe over, omdat hjj veel van Edgar vantwee en zeventig woorden, alle verschillend geschreven, alle uitgesproken Ki „Er zijn er nog meer," sprak hij, maar de andere ken ik niet." De leeraar had dus keus uit maar even 72 woorden, 't Bleek dat no. 3 op de lijst het hier bedoelde was. Dit Ki beduidt Geest, dus beteekent Ki-it-su zooveel alsEenheid des geestes. Wel mocht de bisschop hieraan toevoegen„Dit make eenigs- zins duidelijk welk een wanhopige taal het Japansch is, en hoeveel studie op het gehoor of zij vereischt. Want bij het spreken moet men het onderscheid van beteekenis opmaken uit den klank, of liever het verschil in klank." Wanneer een Nederlander een vreemde taal uit West-Europa gaat leeren, b.v, Duitsch of Engelsch, dan maakt hij wel kennis met vreemde woorden, maar bouw en inrichting der vreemde taal is in hoofdzaak dezelfde als bij de zijne. De woord soorten zijn eenerleioveral heeft men vervoegingen van werkwoorden enz. Doch gaat men naar het Oosten, dan wordt het dadelijk anders. Niet lang geleden wees Dr. Grier- son in een geschrift „De Bijbel in Indië" er op, hoe er talen zijn, waar in elk woord slechts een lettergreep heeft. Gevolg is, dat ieder woord dienst moet doen om verscheiden denkbeelden uit te drukken. (Bij ons komt dit slechts bij uitzondering voor, b.v. arm, lichaamsdeel en behoeftig; rijk, vermogend en gebied de z.g. hononymen.) Maar Dr. Gdie de grootste is onder de thans levende kenners van Indische talen, vertelt nog meer. In Birma, Achter-Indië, heeft men een taal, Slian geheeten, ook bestaan de uit zulke, veelzeggende wroorden. Het woord kaw b.v. kan beduiden Ik Oud zijnde Negen Een haarlok Geen duivel vreezen Klagen De scheen, Balsem Een molen. Men ziet, het is al welMaar hoe hield en hem ook als een goed vriend be schouwde. «Edgar,« zoo begon hij, «ik vind niet dat Elise er goed uitziet. Mij dunkt, zij is in het laatste half jaar bepaald ver minderde «Dat is zij ongetwijfeld, vaderzij is bepaald zwakker dan ze geweest is.« «En wat zegt de dokter er van «Het oude liedje bij alle zwakke vrouw tjesanemie, versterkende middelen, staale «En neemt Elise dat ?c Ja, om mij pleizier te doen. Zij zegt, dat ze het niet noodig heeft, want dat ze sterk genoeg is.®; «Wat denk je, mijn jongen,zeide de heer Vanissa, terwijl hij zijn schoonzoon vertrouwelijk op den schouder klopte, «zou er misschien een moreele reden voor be staan Zoo bijzonder sterk is Elise nooit geweest, maar toch altijd beter als tegen woordig, dunkt me.« Ravening antwoorde nietde heer Va nissa zag hem strak aan, zoodat hij wel iets zeggen moest. Hij haalde de schou ders op en zeide «Mogelijk wel It «Maar wat kan dat dan zijn? Edgar, Edgar, neem mij niet kwalijk als ik eens openhartig met je spreekElise is niet goed zij heeft iets dat haar hindert, iets dat haar bezig houdt. Ik weet dat je veel, zeer veel van haar houdt, en ik, ik zou alles willen geven om mijn kind gelukkig te zien en daarom vraag ik je, weet jij weet men nu, welk kaw de spreker bedoelt? Dit geschiedt, doordat de sprekers de woorden als het ware zingen- en een woord dus zijn betee kenis krijgt door den toon, waarop het wordt uitgesproken. Zegt men in het Shanma, ma, ma, ma, ma, dan beduidt dit in den behoorlijken toon Help het paard, daar komt een dolle hond aan. Om het duidelijker te maken voor vreemdelingen, wist Dr. G. niet beter dan eenige woorden op zangnoten te zetten, die dan den toon voor de uitspraak aangeven in een bepaalde beteekenis. Zulk een toelichting is wel noodig als men weet dat Dr. Cussing, de groote kenner van het Shan, verzekert, dat men in die taal een woord op vijftien ver schillende wijzen kan uitspreken. Dr. G. zet b.v. boven het eene woord ma de zangnoten a en c daarnaar uitgesproken beduidt het een hond. Als e gezongen wil het zeggen schouder. Op weer anderen toon kan het beurtelings beduiden dol, komen, paard en help. De tonen, hier aangegeven, kan de inboorling door het openen of sluiten der lippen nog tot tien ma ken. Zegt men met open lippen Kai, dan beduidt dit een stroom overbrug gen met gesloten lippen gesproken duidt het een vogel aan. 't Is wel nergens zoo noodig als in Shan, te weten, wanneer men den mond dicht moet houden Stellen we ons voor, dat iemand iets koopt en den winkelier vraagt het gewicht en den prijs der goede ren te zeggen, dan kan hij in het Shan volstaan met zesmaal achtereen khan te zeggen en do zaak is in orde. Schijnbaar heel gemakkelijk en toch uiterst moeilijk. Iemand zegt in vertrouwen tot een vriend, dat diens jongere broer er heel dom uitziet. Dit wordt verteld door viermaal na in verschillende tonen. Om uit te drukken: „daar liepfzoo even een vogel, die ijverig in den modder krabde," is vijfmaal ki vol doende. We begonnen met ma, laat ons eindigen met pa. Als een kind wil vertellen„mijn tante ging naar de struiken en had waarom ze niet gelukkig is Ik bid je, houd me niet voor indiscreet, denk dat een vader, die maar één dochter op de wereld heeft, tot je spreekt, mijn jongen kun nen we niet samen overleggen, wat we moeten doen Ravening drukte de hand van zijn schoon vader en zeide«Denk volstrekt niet, dat ik u indiscreet vind ik stel er veel prijs op om met u vetrouwelijk daarover te spreken, maar ik vrees dat het weinig ge ven zal, anders was ik misschien daarover al eens begonnen.®: Geloof dat niet, Edgar ik ken mijn dochter en ik weet, dat ze jou boven alles lief heeftook boven mij, Edgar dat is in het begin wel een beetje moeielijk te ver duren, maar ik heb het toch kunnen doen, omdat ik zeker meende, dat jij je geheel gelukkig zoudt kunnen maken. Ik weet zeker, dat haar geluk alleen van jou af hangt. Daarom beschuldig ik je volstrekt niet, hoor, want ik weet hoe lief je voor haar bent, maar ik vraag je alleenis daar geen misverstand of zoo iets, dat jij zoudt kunnen wegruimen? Bestaat er tus- schen jelui ook iets, wat misschien door mijn tusschenkomst opgehelderd kan wor den Het wil er niet bij mij in, dat een man en vrouw, die zooveel van elkander houden als jelui doen, niet volkomen ge- lukdig zouden kunnen zijn.t x>Toch geloof ik vader, dat dit mogelijk is.c »Ben jij dan ook niet gelukkig, Edgar ?c een visch over den schouder hangen," dan behoeft het slechts zesmaal pa te zeggen, of liever te zingen, en ieder begrijpt de bedoeling. Men kan zich voorstellen wat moeite het een vreemdeling kost, zulk een taal te leeren. Voor velen is het geheel onmogelijk, en in elk geval vereischt de grondige kennis van zulke talen veeljarige studie en oe fening. Nu meent men misschien, dat het spreken met toonklanken slechts be perkt is tot enkele stammen, maar zoo is het volstrekt niet. De toon- spraak heerscht ten deele ook in het overige van Birma en in Thibet. In volle kracht wordt zij aangetroffen in Siam, Cochin-China en in heel het ontzaglijke China. In het Chineesch van Peking zijn niet meer dan 420 lettergrepen, en in deze moet elke mogelijke gedachte worden uitgedrukt. Dit nu kan alleen door het bewonderenswaardig klank stelsel. Maar de juiste tonen moeten geuit, anders brengt de spreker onzin voort. En niet alleen moet hij goed spreken, maar ook goed hooren. Al heeft hij heel het woordenboek in zijn hoofd, en kent hij alle taalregels, toch zal hij maar weinig verstaan van wat men tot hem zegt, zoo zijn oor niet gewoon is en geschikt om de fijne klankonderscheidingen op te nemen, 't Is geen wonder dat een der eerste zendelingen zei„Toen ik in Cochin China kwam en de inlan ders hoorde spreken, vooral de vrou wen, meende ik het gekweel van vogels te hooren, en ik gaf alle hoop op, ooit die taal te leeren." Welnu, als we dit allemaal weten, zijn wij dan niet blij dat wij het met Fransch, Duitsch en Engelsch, en misschien Latijn en Grieksch, af kunnen buitënlandsch overzicht Degenen die, belust op nieuws, met be- geerige oogen het »wereldtooneel« gade slaan, hebben zich deze week weer kunnen vergasten. Het woord «onthullingen®: wekt de nieuwsgierigheid al op, en als die ont hullingen dan gedaan worden door Erz- berger, den grooten Duitschen staatsman, dan likt men zich bij voorbaat de lippen O, ik ben gelukkig genoeg maar wij spraken over Elise. Als een man niet alles in zijn huwelijk vindt wat hij zich voor gesteld heeft, dan heeft hij zijn zaken hij kan zich daaraan wijden, hij kan voor iets leven, maar bij een vrouw is dat een heel ander geval.a Den ouden heer Vanissa schokte dit ge zegde diep. Dat Edgar niet gelukkig was in een huwelijk met zijn dochter, in zijn oogen het ideaal van vrouwelijke liefde, zachtmoedigheid en bekoorlijkheid, terwijl zij hem met haar hart en ziel aanhing, dit verbaasde hem ten hoogste. Edgar,zeide hij met eenigzins bevende stem, «heb je in iets over mijn dochter te klagen Heeft ze ook maar iets gedaan wat niet naar je zin was? Zeg het haar ronduit en ik ben er zeker van, zoodra ze het weet, zal ze je om vergiffenis smeeken en dan, dat zul je haar vergeven,®: «Vader, waar denkt u aan Als er een van ons beiden in iets te kort komt, dan ben ik het, daar ben ik geheel van over tuigd maar evenzeer ben ik ervan door drongen, dat ik, waar het in mijn vermo gen was, getracht heb haar gelukkig te maken.®: «Ik weet het, Edgar,antwoordde de heer Vanissa op goedhartigen toon, «maar wat is dan toch de oorzaak Waarom ben jij niet volkomen gelukkig «Alleen, vader, omdat ons geluk niet in onze eigen handen ligt. Heeft Elise mij niet volkomen gelukkig kunnen maken, het af. Eigenaardig Erzbergerde aange klaagde veranderde, na zijn beschuldiger te hebben aangehoord, onmiddelijk in Erz bergerde aanklager. En zooals het meestal gaataanklager en beschuldigde staan als woordvoerders voor een politieke partij, die met hun overwinning of neder laag staat of valt. Maar wij moeten tot de zaak komen. Het was Graefe van de conservatieven, die den aanval opende. Wat daar achter zit Ware vaderlandsliefde of eng partijbelang Wie zal het uitmaken Maar zeker is het, dat de conservatieve partij hier een poging deed, ook, om weer den voet in den stijgbeugel te zetten en zich dan weer op te werken naar het zadel der macht. Want wanneer deze aanval op Erzberger gelukt ware, dan ja, dan zou de coalitie van centrum en sociaal-democraten een geduch- ten knauw hebben gekregen, en zouden de conservatieve heeren er weer een heel eind boven op gekrabbeld zijn. En natuurlijk heeft achter den geduchten tegenaanval van Erzberger naast de neiging om zijn eigen politieken persoon te redden, ook de zucht gezeten, om af te rekenen met die begeerte der conservatieven, en te verhin deren, dat zij weer zouden kunnen gaan bogen op herlevende populariteit. Graefe viel Erzberger aldus aan «Onder het masker van een wapenstil stand leverde men het volk geheel aan de vijanden over. Een eerlijke democratie had aan het volk de beslissing overgelaten, in- plaats van dit goochelspel te vertoonen. Heftig op de tafel slaand, roept spreker uitErzberger heeft dat in de eerste plaats gedaan. En hij noemt hem den ergsten van alle annexonisten. Men verwijt hem, dat hij, die eerst een der ergste anexionisten was, kort voor den wapenstilstand door zijn optreden het volk alle macht ontnomen beeft en hen tot dezen eerloozen vrede gedreven heeft en wel op grond van gegevens uit een Oostenrijksch staatsstuk. Doch nu komt Erzberger aan het woord en na een minachtend «is dat alles®: aan zijn tegenstander te hebben laten hooren, begint hij zijn vlijmscherpe redevoering. Den 30en Augustus 1917 heeft Pacelli, de Pauselijke nuntius te Munchen, in op dracht van het Vaticaan, aan de Duitsche regeering verzocht hem een verklaring te verstrekken nopens het standpunt van de Duitsche regeering ten opzichte van de Bel gische kwestie. ligt waarlijk niet aan haar, die engel van liefde, en bevredigt het gevoel dat ik voor haar heb, haar niet, werkelijk, dat is bui ten mijne schuld.®: «Maar wat ontbreekt er dan toch aan vroeg de bedroefde vader op smeekenden toon. «Als er iets aan ontbreekt, vader,zeide Edgar bijna fluisterend, «dan is het dit, dat onze neigingen, onze begeerten niet met elkander overeenkomen, in één woord, dat wij niet voor elkander geschikt zijn.« Maar vóór je huwelijk heb je dit toch nooit gedacht «Neen, zeker niet, anders had ik er ze ker niet toe medegewerkt haar on min der gelukkig te maken.®: De heer Vannissa begreep het niet, maar hij kon of wilde niet verder vragen. Toch plaagde hem nog één gedachte hij kon haast niet denken dat zijn vermoeden juist was, maar hij wenschte toch zoozeer zich zekerheid te verschaffen. «Edgar,« zeide hij. «Wat, vader?®: «Mag ik je één vraag doen Neern mij niet kwalijk als die je misschien onaange naam in de ooren klinkt, denk,®: zeide hij met haperende stem, «het is een vader die tot je spreekt, een vader, wien het om het geluk van zijn eenigste dochter te doen is.« Wordt vervolgd.) NIEUWSBLAD vsor iigt Land van Hsusden en /iltona, de Langstraat en de Bommelerwaar^

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1919 | | pagina 1