evcrtroffes.
Und van altena
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden,
No3900. Woensdag 30 Juli1919.
HET iiiiwm IIIÏÏWI
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van i6 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
4 uur ingewacht.
Wat neemt het leeren van vreem
de talen toch een voornaam deel in
van alles wat wij ons eigen te maken
hebben. Behalve op de lagere school
nemen de drie moderne talen het
leeuwenaandeel van wat er opgeno
men moet worden door de kinderen.
Daar komt dan voor die arme gym
nasiasten bij de moeilijke studie van
Latijn en Grieksch en voor sommigen
van hen nog het Ilebreeuwsch. Bij
velen van hen gaat het nog al mak
kelijk, ze hebben wat aanleg voor
vreemde talen, maar wee degenen
die dien knobbel missen, 'tls voor
hen een eindeloos gezwoeg.
't Is voor hen misschien goed eens
iets te lezen, over talen die nog wat
moeilijker zijn om machtig te worden.
'tZijn vooral de talen van Oost-Azië
die den vreemdeling, en zelfs den
ingeborene, groote moeilijkheden in
den weg leggen.
Voor ons, Westerlingen, is het bijna
onbegrijpelijk, dat groote volken zich
van zulke talen kunnen bedienen, en
men voor elkander verstaanbaar is.
Te Zuid-Tokio, in Japan, woont de
leeraar of bisschop Boutflower, van
de Engelsche kerk. Onlangs ontving
hij een vereerende uitnoodiging om
toe te treden tot een min of meer
godsdienstig Japansch verbond, ter
bevordering van internationale idea
len. Dit verbond noemde zich
Vereeniging Ki-it-su.
Nu wist de bisschop reeds lang,
dat in het Japansch iedere lettergreep
(de woorden bestaan niet uit letters
maar uit lettergrepen) minstens ette
lijke beteekenissen heeft, iets wat bij
ons slechts zelden en toevallig voor
komt. Hij begreep ook, dat it-su wil
zeggen eenheid. Maar wat was nu
Ki?
Hij vroeg het zijn Japanscheii se
cretaris, en deze antwoordde
„Dat kan ik onmogelijk zeggen, als
ik het niet in Japansche letters ge
schreven heb gezien."
Nu verzocht B. hem, de verschil
lende woorden op te schrijven, die
alle Ki werden uitgesproken. Den
volgenden dag kwam hij met een lijst
51.
Maar meermalen hokte het gesprek op
eens, omdat hij gevoelde, dat zij op ge
vaarlijk terrein kwamen en hij haar vooral
niet wilde bedroeven.
De heer Vanissa, die nu en dan het
jonge echtpaar bezocht, had tot zijn diep
leedwezen bespeurd, dat zijne dochter niet
zoo gelukkig was, als hij tijdens haar enga
gement reden had te verwachten. Hij kon
de reden daarvan niet bevroeden. Ravening
was altijd even goed en even voorkomend
voor haar, en dat hij dit niet alleen was
in zijn bijzijn, daarvan was hij overtuigd,
want Ravening was zeker geen veinsaard.
Toch was het ook hem opgevallen, dat hij
alles wat hij voor Elise deed, meer als eene
plichtsvervulling opnam, dan wel als eene
uiting van liefde j toen zij anderhalf jaar
getrouwd waren zag hij hem zijn vrouwtje
nooit meer liefkoozen, maar, dit moest hij
erkennen, Edgar was nooit hard of onvrien
delijk tegen haar. Daar hij niet kon ver
klaren, waaraan die-verhouding moest toe
geschreven worden, besloot hij op een
zondagmiddag, toen Elise even uitgegaan
was, eens een vertrouwelijk woord met
zijn schoonzoon te spreken. Te eerder ging
hij hiertoe over, omdat hjj veel van Edgar
vantwee en zeventig woorden,
alle verschillend geschreven, alle
uitgesproken Ki
„Er zijn er nog meer," sprak hij,
maar de andere ken ik niet."
De leeraar had dus keus uit maar
even 72 woorden, 't Bleek dat no. 3
op de lijst het hier bedoelde was.
Dit Ki beduidt Geest, dus beteekent
Ki-it-su zooveel alsEenheid des
geestes. Wel mocht de bisschop
hieraan toevoegen„Dit make eenigs-
zins duidelijk welk een wanhopige
taal het Japansch is, en hoeveel
studie op het gehoor of zij vereischt.
Want bij het spreken moet men het
onderscheid van beteekenis opmaken
uit den klank, of liever het verschil
in klank."
Wanneer een Nederlander een
vreemde taal uit West-Europa gaat
leeren, b.v, Duitsch of Engelsch, dan
maakt hij wel kennis met vreemde
woorden, maar bouw en inrichting
der vreemde taal is in hoofdzaak
dezelfde als bij de zijne. De woord
soorten zijn eenerleioveral heeft
men vervoegingen van werkwoorden
enz. Doch gaat men naar het Oosten,
dan wordt het dadelijk anders.
Niet lang geleden wees Dr. Grier-
son in een geschrift „De Bijbel in
Indië" er op, hoe er talen zijn, waar
in elk woord slechts een lettergreep
heeft. Gevolg is, dat ieder woord
dienst moet doen om verscheiden
denkbeelden uit te drukken. (Bij ons
komt dit slechts bij uitzondering voor,
b.v. arm, lichaamsdeel en behoeftig;
rijk, vermogend en gebied de z.g.
hononymen.)
Maar Dr. Gdie de grootste is
onder de thans levende kenners van
Indische talen, vertelt nog meer.
In Birma, Achter-Indië, heeft men
een taal, Slian geheeten, ook bestaan
de uit zulke, veelzeggende wroorden.
Het woord kaw b.v. kan beduiden
Ik
Oud zijnde
Negen
Een haarlok
Geen duivel vreezen
Klagen
De scheen,
Balsem
Een molen.
Men ziet, het is al welMaar hoe
hield en hem ook als een goed vriend be
schouwde.
«Edgar,« zoo begon hij, «ik vind niet
dat Elise er goed uitziet. Mij dunkt, zij
is in het laatste half jaar bepaald ver
minderde
«Dat is zij ongetwijfeld, vaderzij is
bepaald zwakker dan ze geweest is.«
«En wat zegt de dokter er van
«Het oude liedje bij alle zwakke vrouw
tjesanemie, versterkende middelen, staale
«En neemt Elise dat ?c
Ja, om mij pleizier te doen. Zij zegt,
dat ze het niet noodig heeft, want dat ze
sterk genoeg is.®;
«Wat denk je, mijn jongen,zeide de
heer Vanissa, terwijl hij zijn schoonzoon
vertrouwelijk op den schouder klopte, «zou
er misschien een moreele reden voor be
staan Zoo bijzonder sterk is Elise nooit
geweest, maar toch altijd beter als tegen
woordig, dunkt me.«
Ravening antwoorde nietde heer Va
nissa zag hem strak aan, zoodat hij wel
iets zeggen moest. Hij haalde de schou
ders op en zeide
«Mogelijk wel It
«Maar wat kan dat dan zijn? Edgar,
Edgar, neem mij niet kwalijk als ik eens
openhartig met je spreekElise is niet
goed zij heeft iets dat haar hindert, iets
dat haar bezig houdt. Ik weet dat je veel,
zeer veel van haar houdt, en ik, ik zou
alles willen geven om mijn kind gelukkig
te zien en daarom vraag ik je, weet jij
weet men nu, welk kaw de spreker
bedoelt? Dit geschiedt, doordat de
sprekers de woorden als het ware
zingen- en een woord dus zijn betee
kenis krijgt door den toon, waarop
het wordt uitgesproken. Zegt men
in het Shanma, ma, ma, ma, ma,
dan beduidt dit in den behoorlijken
toon Help het paard, daar komt een
dolle hond aan. Om het duidelijker
te maken voor vreemdelingen, wist
Dr. G. niet beter dan eenige woorden
op zangnoten te zetten, die dan den
toon voor de uitspraak aangeven in
een bepaalde beteekenis. Zulk een
toelichting is wel noodig als men weet
dat Dr. Cussing, de groote kenner
van het Shan, verzekert, dat men in
die taal een woord op vijftien ver
schillende wijzen kan uitspreken.
Dr. G. zet b.v. boven het eene
woord ma de zangnoten a en c
daarnaar uitgesproken beduidt het
een hond. Als e gezongen wil het
zeggen schouder. Op weer anderen
toon kan het beurtelings beduiden
dol, komen, paard en help.
De tonen, hier aangegeven, kan
de inboorling door het openen of
sluiten der lippen nog tot tien ma
ken. Zegt men met open lippen Kai,
dan beduidt dit een stroom overbrug
gen met gesloten lippen gesproken
duidt het een vogel aan. 't Is wel
nergens zoo noodig als in Shan, te
weten, wanneer men den mond dicht
moet houden
Stellen we ons voor, dat iemand
iets koopt en den winkelier vraagt
het gewicht en den prijs der goede
ren te zeggen, dan kan hij in het
Shan volstaan met zesmaal achtereen
khan te zeggen en do zaak is in
orde. Schijnbaar heel gemakkelijk
en toch uiterst moeilijk.
Iemand zegt in vertrouwen tot een
vriend, dat diens jongere broer er
heel dom uitziet. Dit wordt verteld
door viermaal na in verschillende
tonen.
Om uit te drukken: „daar liepfzoo
even een vogel, die ijverig in den
modder krabde," is vijfmaal ki vol
doende.
We begonnen met ma, laat ons
eindigen met pa.
Als een kind wil vertellen„mijn
tante ging naar de struiken en had
waarom ze niet gelukkig is Ik bid je,
houd me niet voor indiscreet, denk dat een
vader, die maar één dochter op de wereld
heeft, tot je spreekt, mijn jongen kun
nen we niet samen overleggen, wat we
moeten doen
Ravening drukte de hand van zijn schoon
vader en zeide«Denk volstrekt niet, dat
ik u indiscreet vind ik stel er veel prijs
op om met u vetrouwelijk daarover te
spreken, maar ik vrees dat het weinig ge
ven zal, anders was ik misschien daarover
al eens begonnen.®:
Geloof dat niet, Edgar ik ken mijn
dochter en ik weet, dat ze jou boven alles
lief heeftook boven mij, Edgar dat is
in het begin wel een beetje moeielijk te ver
duren, maar ik heb het toch kunnen doen,
omdat ik zeker meende, dat jij je geheel
gelukkig zoudt kunnen maken. Ik weet
zeker, dat haar geluk alleen van jou af
hangt. Daarom beschuldig ik je volstrekt
niet, hoor, want ik weet hoe lief je voor
haar bent, maar ik vraag je alleenis
daar geen misverstand of zoo iets, dat jij
zoudt kunnen wegruimen? Bestaat er tus-
schen jelui ook iets, wat misschien door
mijn tusschenkomst opgehelderd kan wor
den Het wil er niet bij mij in, dat een
man en vrouw, die zooveel van elkander
houden als jelui doen, niet volkomen ge-
lukdig zouden kunnen zijn.t
x>Toch geloof ik vader, dat dit mogelijk
is.c
»Ben jij dan ook niet gelukkig, Edgar ?c
een visch over den schouder hangen,"
dan behoeft het slechts zesmaal pa
te zeggen, of liever te zingen, en
ieder begrijpt de bedoeling.
Men kan zich voorstellen wat
moeite het een vreemdeling kost, zulk
een taal te leeren. Voor velen is het
geheel onmogelijk, en in elk geval
vereischt de grondige kennis van
zulke talen veeljarige studie en oe
fening.
Nu meent men misschien, dat het
spreken met toonklanken slechts be
perkt is tot enkele stammen, maar
zoo is het volstrekt niet. De toon-
spraak heerscht ten deele ook in het
overige van Birma en in Thibet. In
volle kracht wordt zij aangetroffen
in Siam, Cochin-China en in heel het
ontzaglijke China.
In het Chineesch van Peking zijn
niet meer dan 420 lettergrepen, en
in deze moet elke mogelijke gedachte
worden uitgedrukt. Dit nu kan alleen
door het bewonderenswaardig klank
stelsel. Maar de juiste tonen moeten
geuit, anders brengt de spreker onzin
voort. En niet alleen moet hij goed
spreken, maar ook goed hooren. Al
heeft hij heel het woordenboek in
zijn hoofd, en kent hij alle taalregels,
toch zal hij maar weinig verstaan
van wat men tot hem zegt, zoo zijn
oor niet gewoon is en geschikt om
de fijne klankonderscheidingen op te
nemen, 't Is geen wonder dat een
der eerste zendelingen zei„Toen ik
in Cochin China kwam en de inlan
ders hoorde spreken, vooral de vrou
wen, meende ik het gekweel van
vogels te hooren, en ik gaf alle hoop
op, ooit die taal te leeren."
Welnu, als we dit allemaal weten,
zijn wij dan niet blij dat wij het
met Fransch, Duitsch en Engelsch,
en misschien Latijn en Grieksch, af
kunnen
buitënlandsch overzicht
Degenen die, belust op nieuws, met be-
geerige oogen het »wereldtooneel« gade
slaan, hebben zich deze week weer kunnen
vergasten. Het woord «onthullingen®: wekt
de nieuwsgierigheid al op, en als die ont
hullingen dan gedaan worden door Erz-
berger, den grooten Duitschen staatsman,
dan likt men zich bij voorbaat de lippen
O, ik ben gelukkig genoeg maar wij
spraken over Elise. Als een man niet alles
in zijn huwelijk vindt wat hij zich voor
gesteld heeft, dan heeft hij zijn zaken hij
kan zich daaraan wijden, hij kan voor iets
leven, maar bij een vrouw is dat een heel
ander geval.a
Den ouden heer Vanissa schokte dit ge
zegde diep. Dat Edgar niet gelukkig was
in een huwelijk met zijn dochter, in zijn
oogen het ideaal van vrouwelijke liefde,
zachtmoedigheid en bekoorlijkheid, terwijl
zij hem met haar hart en ziel aanhing, dit
verbaasde hem ten hoogste.
Edgar,zeide hij met eenigzins bevende
stem, «heb je in iets over mijn dochter te
klagen Heeft ze ook maar iets gedaan
wat niet naar je zin was? Zeg het haar
ronduit en ik ben er zeker van, zoodra ze
het weet, zal ze je om vergiffenis smeeken
en dan, dat zul je haar vergeven,®:
«Vader, waar denkt u aan Als er een
van ons beiden in iets te kort komt, dan
ben ik het, daar ben ik geheel van over
tuigd maar evenzeer ben ik ervan door
drongen, dat ik, waar het in mijn vermo
gen was, getracht heb haar gelukkig te
maken.®:
«Ik weet het, Edgar,antwoordde de
heer Vanissa op goedhartigen toon, «maar
wat is dan toch de oorzaak Waarom ben
jij niet volkomen gelukkig
«Alleen, vader, omdat ons geluk niet in
onze eigen handen ligt. Heeft Elise mij
niet volkomen gelukkig kunnen maken, het
af. Eigenaardig Erzbergerde aange
klaagde veranderde, na zijn beschuldiger te
hebben aangehoord, onmiddelijk in Erz
bergerde aanklager. En zooals het
meestal gaataanklager en beschuldigde
staan als woordvoerders voor een politieke
partij, die met hun overwinning of neder
laag staat of valt.
Maar wij moeten tot de zaak komen.
Het was Graefe van de conservatieven, die
den aanval opende. Wat daar achter zit
Ware vaderlandsliefde of eng partijbelang
Wie zal het uitmaken Maar zeker is het,
dat de conservatieve partij hier een poging
deed, ook, om weer den voet in den
stijgbeugel te zetten en zich dan weer op
te werken naar het zadel der macht. Want
wanneer deze aanval op Erzberger gelukt
ware, dan ja, dan zou de coalitie van
centrum en sociaal-democraten een geduch-
ten knauw hebben gekregen, en zouden de
conservatieve heeren er weer een heel eind
boven op gekrabbeld zijn. En natuurlijk
heeft achter den geduchten tegenaanval
van Erzberger naast de neiging om zijn
eigen politieken persoon te redden, ook de
zucht gezeten, om af te rekenen met die
begeerte der conservatieven, en te verhin
deren, dat zij weer zouden kunnen gaan
bogen op herlevende populariteit.
Graefe viel Erzberger aldus aan
«Onder het masker van een wapenstil
stand leverde men het volk geheel aan de
vijanden over. Een eerlijke democratie had
aan het volk de beslissing overgelaten, in-
plaats van dit goochelspel te vertoonen.
Heftig op de tafel slaand, roept spreker
uitErzberger heeft dat in de eerste plaats
gedaan. En hij noemt hem den ergsten
van alle annexonisten.
Men verwijt hem, dat hij, die eerst een
der ergste anexionisten was, kort voor den
wapenstilstand door zijn optreden het volk
alle macht ontnomen beeft en hen tot dezen
eerloozen vrede gedreven heeft en wel op
grond van gegevens uit een Oostenrijksch
staatsstuk.
Doch nu komt Erzberger aan het woord
en na een minachtend «is dat alles®: aan
zijn tegenstander te hebben laten hooren,
begint hij zijn vlijmscherpe redevoering.
Den 30en Augustus 1917 heeft Pacelli,
de Pauselijke nuntius te Munchen, in op
dracht van het Vaticaan, aan de Duitsche
regeering verzocht hem een verklaring te
verstrekken nopens het standpunt van de
Duitsche regeering ten opzichte van de Bel
gische kwestie.
ligt waarlijk niet aan haar, die engel van
liefde, en bevredigt het gevoel dat ik voor
haar heb, haar niet, werkelijk, dat is bui
ten mijne schuld.®:
«Maar wat ontbreekt er dan toch aan
vroeg de bedroefde vader op smeekenden
toon.
«Als er iets aan ontbreekt, vader,zeide
Edgar bijna fluisterend, «dan is het dit,
dat onze neigingen, onze begeerten niet
met elkander overeenkomen, in één woord,
dat wij niet voor elkander geschikt zijn.«
Maar vóór je huwelijk heb je dit toch
nooit gedacht
«Neen, zeker niet, anders had ik er ze
ker niet toe medegewerkt haar on min
der gelukkig te maken.®:
De heer Vannissa begreep het niet, maar
hij kon of wilde niet verder vragen. Toch
plaagde hem nog één gedachte hij kon
haast niet denken dat zijn vermoeden juist
was, maar hij wenschte toch zoozeer zich
zekerheid te verschaffen.
«Edgar,« zeide hij.
«Wat, vader?®:
«Mag ik je één vraag doen Neern mij
niet kwalijk als die je misschien onaange
naam in de ooren klinkt, denk,®: zeide hij
met haperende stem, «het is een vader die
tot je spreekt, een vader, wien het om
het geluk van zijn eenigste dochter te
doen is.«
Wordt vervolgd.)
NIEUWSBLAD
vsor iigt Land van Hsusden en /iltona, de Langstraat en de Bommelerwaar^