Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3924, Woensdag 22 October. 1919.
Und van altena
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag
12 uur ingewacht.
BÜITENLANDSCH OVERZICHT
Het zal niet lang meer duren of het
bolsjewistische schrikbewind heeft in Rus
land uit. De schrikkelijke tyrannie van
een groepje misdadigers heeft anders lang
genoeg aangehouden, en dat mede door
de schuld der Entente. Zeker, de gealli
eerden wilden wel een einde maken aan
de Soviet-republiek, maar ze tastten niet
door durfden niet. Wij herinneren ons,
hoe troepen gezonden werden naar Ar
changel en Moermanland, om vandaar uit
de bolsjewisten aan te grijpen. Maar
onverrichterzake moesten die troepen te-
rugkeeren, omdat de socialisten in de
Ententelanden dreigden met een algemeene
staking, zoo de regeeringen voortgingen
zich te mengen in Russische binnenland-
sche aangelegenheden, 't Is toch wel
droevig, dat men door het onzienig drijven
van een arbeidersgroep zich er van liet
terughouden die lieden onschadelijk te
maken, die een half werelddeel in jammer
en ellende hebben gestort. Waren de
Ententeregeeringen niet zoo bevreesd ge
weest voor de arbeidersklasse in het eigen
land, dan zou het er nu in Rusland heel
wat beter uitzen. In plaats van kloek en
zonder omwegen den strijd aan te binden
tegen het kleine hoopje tyrannen, dat door
zijn schrikkelijke terreur een millioenenvolk
aan een rand van den afgrond heeft ge
bracht, hebben de geallieerden tegenover
Rusland steeds een politiek van schipperen
gevolgd. Niet open en rond koos de
Entente partij. Denikin Koltsjak werden
gesteund, beiden twee typen van den echtèn
reactionairen Rus, den Rus die terugver
langt naar het tijdperk van het tsarisme,
doch zij deed dit nooit geheel openlijk en
wilde [hun regeering ook al weer niet
erkennen.
Maar nu is daarin verandering gekomen.
Het oogenblik nadert dat de sovietregeering
zal moeten capituleeren. En nu gaat de
Entente er zich voorspannen om ook een
gewicht in de schaal te werpen. De
blokkade van de Russische havens is afge
kondigd. Doodhongeren zal men de hols-
jewiski. Er is meer. Britsche oorlogs
schepen hebben Kroonstad gebombardeerd
en tot overgave gedwongen. Kroonstad
is de bekende vesting op een eiland in de
Finsche golf voor St. Petersburg, en door
een gegraven geul van ongeveer 20 K.M.
lengte met de hoofdstad verbonden.
Inmiddels ontruimen de bolsjewiki St.
Petersburg, ja deze stad moet reeds in
handen zijn van het Witte leger. De troon
van Lenin waggelt. Een nieuwe toebomst
breekt voor het Russische volk aan.
Zal het er een zijn van vrede en wel
vaart Dat is nog te bezien. Daar zijn
in het groote rijk drie partijen die elkaar
niet kunnen dulden. Ais een van hen het
onderspit delft de bolsjewiki dan
blijven nog de democraten en de reactio
nairen, die straks elkaar eerst recht naar
de keel zullen vliegen als de revolutionaire
partij er goed onder is.
In Oostenrijk heeft de Nationale Ver
gadering het vredesverdrag geratificeerd en
een nieuwe regeering benoemd. De twee
voornaamste partijen de sociaal demo
craten en de christelijk-socialisten heb-
- ben een coalitie gesloten. Van het nieuwe
kabinet zijn 7 ministers christelijk-socialen,
8 sociaal-democraten en 4 neutralen.
De Reichspost en de Arbeiterzeitung ma
ken de overeenkomst openbaar tusschen de
christelijk-sociale vereeniging en het sociaal
democratisch verbond, die den grondslag
vormt voor de nieuwe coalitie. Nopens de
buitenlandsche politiek heet hetDe regee
ring moet het vaste besluit toonen om het
vredesverdrag eerlijk na te komen. Zij moet
alles nalaten, wat het verwijt zou kunnen
rechtvaardigen, dat Duitsch-Oostenrijk zijn
nationale verlangens, de vereeniging met
Duitschland en de hereeniging met de af
gescheurde Duitsche streken door list of
geweld zonder toestemming van den volks
bond tracht te verwezenlijken. Ook overi
gens zullen beide partyen waken voor uit
latingen, die de republiek buitenlandsche
moeilijkheden op den hals zouden kunnen
halen. Er moet gestreefd worden naar
zoo goed mogelijke betrekkingen met alle
naburige landen. De inmenging in de za
ken van naburige landen moet vermeden
worden. Er zal niet gestreefd
worden naar staatsrechte r-
lijke verbonden met naburige
landen. Het eerste oogmerk der bui
tenlandsche politiek moet zijn om te komen
tot het sluiten van handelsverdragen, waar
bij er naar gestreefd moet worden, dat zoo
snel mogelijk met het systeem der con
ventie verdragen gebroken wordt en de
vrije handel met het buitenland wordt her
steld.
Wat is het te wenschen dat deze re
geering ook iets kan doen tot leeniging
van den binnenlaridschen aard. De toe
stand moet onbeschrijfelijk wezen. Vooral
te Weenen. De gemeenteraad aldaar
heeft namelijk tot Amerika een smeekbede
gericht toch de bevolking dezer wereld
te hulp komen. Weenen, zoo heet het
in deze jammerklacht, staat aan den rand
van een onontkoombare ramp, zóó gru-
weljik als nog nooit te voren over één
wereldstad is gekomen en die onder
vernietiging van de geheele maatschappe
lijke orde honderdduizenden met den
dood bedreigt. Door eigen kracht kunnen
wij deze vreeselijke ineenzinking niet af
weren. Indien iets dan zijn de Ver-
eenigde Staten in staat redding te brengen.
Er is geen twijfel mogelijk of het Ame-
rikaansche volk zal als het maar in
werkelijkheid weet, wat er voor Weenen
op het spel staat, niet werkeloos blijven
toekijken bij onzen ondergang.
Inderdaad, de toestand te Weenen moet
ontzettend zijn, wat ook blijkt uit een
groot ingezonden stuk in sommige ochtend
bladen, van de hand van Arthur Kirch-
hoff, leider van de Deutsche Ges. für
Staatsbürger liche Erzeihung, die ontroeren
de bijzonderheden mededeelt en o.m. ver
telt, hoe de gaarkeukens om-de hongeri
ge magen maar te vullen, houtkrullen en
zaagsel door het eten mengen. En hij
voegt er bij, dat er van de 2V2 millioen
inwoners wel ly2 te veel zijn en dat vele
oudere menschen er ernstig aan denken,
vrijwillig uit het leven te scheiden om
plaats te maken voor de jongeren. En
deze mededeelingen krijgen te meer be-
teekenis, waar zij afkomstig waren van
den Duitsch-Oostenrijkschen gezant te
's-Gravenhage, die ze deed tegenover twee
Arnerikaansche dames.
Dat de sociaal-democraten nog iets an
ders dan internationaal voelen, maar wel
degelijk liefde voor hun eigen vaderland
bezitten is op ondubbelzinnige wijze in den
voorbijgeganen oorlog gebleken. Toen het
vaderland bedreigd werd weken alle fraaie
leuzen en het bloed kroop waar het niet
gaan kon, alle socialisten in alle landen
kwamen op voor hun eigen natie en bra
ken met de internationale.
Een treffend voorbeeld van die vader
landsliefde geeft Oda Oiberg een zeer be
gaafde socialistische schrijfster, Duitsche
van geboorte maar sedert jaren in Italië
gevestigd. Zij schrijft
Dit eene weet ik echter omdat ik mej
een onmiddellijke hartstochtelijke zekerheid
in de harde oorlogsjaren heb ondervonden,
dat het gevoel van saamhoorigheid tot het
eigen land en tot het eigen volk mij eigen
is als een onafscheidelijk deel van mijn
persoonlijkheid. Dat het vaderland in nood
ieder gevoel van internationale gemeenschap
in nevelachtige verte deed verbleeken, zoo
als ik het ook thans nog voel en weet,
dat iedere krenking, verdrukking en kne
veling van een volk zijn nationaal gevoel
moet doen stijgen tot fanatisme toe en dat
een werkelijk in de harten wortelende in
ternationale gemeenschap, alleen op den
bodem van het verstaan en de achting van
iedere nationaliteit zich vormen kan, nooit
echter kan uitgaan van het niet-verstaan
en niet-achten van de eigen volksgemeen
schap.
Ik zal van niemand, zeker niet mijne
vrienden van den vroegeren linkervleugel
der partij, den goeden wil en de ondubbel
zinnige bedoelingen in twijfel trekken, maar
vergeten kan ik het toch niet, dat de vij
anden van ons volk de woorden en de da
den van de Onafhankelijken tegen Duitsch
land hebben kunnen gebruiken in de moei
lijkste oogenblikken voor ons land. Ik kan
diegenen, die aan het ideaal van het in
ternationalisme gelooven en dit tevens hoo-
ger stellen dan de liefde tot het eigen volk
achten, met hen meevoelen kan ik niet.
Wie den oorlog in den vreemde heeft
doorleefd, waar haat en gif dag in dag
uit den naam van ons volk in den modder
sleurde, voor die hebben de woorden va
derland en vaderlandsche bodem een bi
zonderen klank moeten krijgen. En wie
als socialist is gaan gevoelen, dat voor hem
vaderlaridschen grond heilige grond is, wie
de vaderlandsliefde van den vreemdeling
van zijn eigen vaderlandsliefde uit weet te
respecteeren, voor die is de plaats in
zooverre dan Duitsche verhoudingen uit de
verte door mij zijn te beoordeelen in
de gelederen van de meerderheidssocialisten
in afwachting van de tijden, waarin in de
Duit che sociaal-democratie zelf geen twee
zijden meer zullen bestaan.
BUITENLAND.
ilet naderend einde der Sovjet-republiek.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat de
bolsjewiki besloten hebben St. Petersburg
te ontruimen, daar de discipline niet kan
worden gehandhaafd.
Een telegram uit Ilelsingfors bevestigt
de circuleerende berichten, dat generaal
Joedenitsj St, Petersburg is binnengerukt.
Ook de verovering van Kroonstad door de
Engelsche vloot wordt bevestigd. Onder
de in Ilelsingfors wonende Russen loopen
geruchten dat de bolsjewisten de laatste
dagen meer dan 2000 personen uit Kroon
stad in de nabijheid van de stad hebben
vermoord.
In Moskou heerscht tengevolge van den
opmarsch van generaal Joedenitsj en Deni
kin onder de bevolking groote spanning.
De ontbinding van het bolsjewistische leger
is algemeen en op verscheidene punten is
het bolsjewistische front doorbroken en de
bolsjewisten hebben slechts beper kte reserves
om het front weer te herstellen. Icni zou
dezer dagen den geallieerden een nieuw
vredesaanbod hebben gedaan.
Van Engelsche zijde wordt gemeld, dat
Kroonstad door de Engelsche vloot is ver
overd, welke thans in de haven van Kroon
stad ligt. Het Noordwestelijke leger bericht,
dat in St. Petersburg straatgevechten plaats
hebben.
De overwinning van Joedenitsj. Cevechteu
in de buitenwijken van Petrograd.
Berlijn 19 Oct. In het legerbericht van
generaal Joedenitsj wordt gemeld Onze
troepen zijn door Peterhas en Strbelna ge
trokken. De kust van de Finsche Golf is
geheel van Bolsjewiki gezuiverd. Onze
troepen hebben Petrograd bereikt en zijn
in de buitenwijken in hevige straatgevechten
gewikkeld. Een Engelsch eskader is de
Newa opgevaren,
Aan het front van generaal Denikin
heerscht in het kamp van den tegenstander
de hevigste opwinding. Er heerscht niet
meer de geringste samenhang in de vijan
delijke operaties.
o—
Naar de »Köln. Ztg.« verneemt zijn de
eerste twintig milliard mark die Duischland
volgens het vredesverdrag als oorlogsscha-
devergoeding te betalen heeft, reeds grooten
deels betaald in den vorm van levering van
goederen.
o
f40 Millioen extra-kosten.
Naar de Tel. verneemt, worden in ter
zake kundige kringen de kosten van ver
wijziging der Ongevallenwet op f 40 mil
lioen geraamd.
De nood te Weenen.
Weenen, 18 Oct. In de heden gehouden
zitting van den gemeenteraad hebben de
sociaal democratische leden een dringend
voorstel gedaan, dat de gemeente Weenen
zich onverwijld zal wenden tot de bevol
king en het parlement der Vereenigde
Staten, van Amerika, met een oproep,
waarin de bijna onvermijdelijke katastrofe
wordt geschetst, welke Weenen bedreigt
en waarin dringend om hulp wordt ge
vraagd. Het voorstel werd aangenomen.
De burgemeester verklaarde dat hij reeds
maatregelen had genomen om dien oproep
in Amerika te verspreiden.
In het proces tegen de van landverraad
beschuldigde medewerkers van de »Gazet-
te des Ardennes<r, die tijdens den oorlog
met de Duitschers hadden geheuld en ver
scheidene landgenooten hadden verraden,
heeft het openbaar ministerie tegen zeven
beklaagden de doodstraf geëischt en tegen
anderen levenslange dwangarbeid of ge
vangenisstraf voor den tijd van vijf jaren.
o
De Frnnschc financiën.
Parijs, 18 Oct. Na de redevoering van
den minister van financiën, Klotz, die een
hoopvol gestemd overzicht gaf van de hulp
bronnen van Frankrijk en verklaarde dat
het voldoende middelen heeft om alle on
kosten der begrooting te dekken, heeft de
Kamer een aantal kredieten toegestaan.
Wilson's toestand,
New York, 18 Oct. De president blijft
langzaam vooruit gaan. Het heden uitge
geven bulletin van de doktoren van het
Witte Huis luidt als volgt
De president bracht een goeden nacht
door en voelt zich hedenmorgen goed. Tem
peratuur pols en ademhaling zijn normaal.
De toestand van de prostaat is niet zoo
gunstig als gisteren en houdt de algemeene
verbetering der laatste twee weken tegen.
In iluslaud vertoevende Nederlanders.
Kopenhagen. Nadat de pogingen, in
gesteld door het Nederlandsche gezantschap
te Stockholm, om uit Denemarken aan de
in Rusland vertoevende Nederlanders, door
miduel van het Deensche Roode Kruis, le
vensmiddelen en artsenijen te zenden, zijn
mislukt, op grond daarvan, dat de Finsch-
Russische grens gesloten is, zullen deze
levensmiddelen, totaal ca. 5500 Kg., en
liggende te Kopenhagen, teneinde algeheel
bederf te voorkomen, binnenkort weder
van de hand worden gedaan. Of onze
landgenooten, ongeveer 34 families met ca.
100 personen, zich nog te Moskou bevin
den, kan niet met zekerheid worden ge
zegd omdat in den laatsten tijd geen en
kel bericht dienaangaande is ontvangen.
De postverbinding tusschen Skandinavië en
Rusland is geheel onderbroken. Hoewel de
Sovjet-regeering aan de betrokken Neder
landers vergunning moet hebben toegezegd
om het land te verlaten, is hiervan tot
nu toe geen gebruik gemaakt. Vermoed
wordt, dat er geen transportgelegenheid
voorhanden is.
GEMENGD NIEUWS.
De Serie Euveldaden.
Ten einde de kinderen in het commu
nisme op te voeden, zijn de Bolsjewisten
begonnen kinderen van drie jaar af aan
hun ouders te ontnemen. Zij worden in
een aantal lokalen saamgebracht, waar met
hun verheffende opvoeding een begin wordt
gemaakt. Talrijke ongelukkige moeders
zijn krankzinnig geworden of hebben de
hand aan zichzelf geslagen. De sterfte
onder die kinderen is enorm.
o
De Hoofdstad van een Heilstaat.
Het lot van Petrograd is beslist. Over
twee maanden zal nauwelijks een enkele
van de 400.000 inwoners in leven zijn.
Reeds thans lijkt het leven op een dood
strijd. Alleen de instellingen der sovjet-
regeering functionieeren nog mechanisch in
een omgeving van algeheele hopeloosheid
en vertwijfeling. Tengevolge van den spoor-
wegchaos kunnen geen levensmiddelen wor
den aangevoerd en bovendien staat de dood
door bevriezing binnenkort te wachten.
(Svenska Dagbladet)
Griep en Oorlog.
De griep heeft in veertien maanden tijds
volgens lage schatting ongeveer 20 millioen
menschen gedood, dat is het zeventigste
deel van de geheele menschheid en driemaal
zooveel als de wereldoorlog in vier en een
half jaar. (Matin.)
BINNENLAND.
Mr. ran Groeuendaei roor den kiezersbond.
Te Sittard is uitvoerig de bekende kwestie
besproken en door den Kiezersbond behandeld.
Gebleken was, dat de heer Yan Groenen-
dael, zijnde volksvertegenwoordiger, afge
vaardigd door Limburg, in de huidige po
litieke omstandigheden, niettegenstaande
de uitdrukkelijk gebleken gevoelens van de
bevolking dier provincie, in het buitenland
pogingen heeft aangewend om door tusschen-
komst van buitenlandsche autoriteiten te
komen tot eene volksstemming over de ge
heele of gedeeltelijke afscheiding van Lim
burg.
Nadat de discussies eenigen tijd zijn voort
gezet neemt de vergadering ten slotte een
MOTIE
aan, waarin zij uitspreekt, dat zij de be
schuldiging van de Katholieke Kamerclub
tegen mr. H. van Groenendael zeer ernstig
acht, en besluit, het Kamerlid veertienda-
gen tijd te laten tot het bekendmaken van
het geïncrimineerde gesprek en van den
persoon met wien het gesprek gehouden is,
om daaromtrent een oordeel te kunnen uit
spreken.
Mocht de heer Van Groenendael hieraan
niet op bevredigende wijze voldoen, dan zal
de vergadering hem het vereischte vertrou
wen als volksvertegenwoordiger niet meer
schenken en hem dringend verzoeken
ZIJN MANDAAT ALS ZOODANIG NEER
TE LEGGEN.
Onschuldig veroordeeld.
Naar men zich herinnert is onlangs de
machinist, die veroordeeld was tot vier jaar
gevangenisstraf wegens diefstal met geweld
pleging in een perceel op de Nieuwe ach
tergracht te Amsterdam, weder op vrije
voeten gesteld, omdat gebleken was, dat
niet hij maar een ander de werkelijke
dader moest zijn.
De laatste zal nu voor de Amsterdamsche
rechtbank terechtstaan, en de onschuldig
veroordeelde is daarbij als getuige gedag
vaard.
Ook de dienstbode, die in de eerste zaak
naar thans gebleken is een valsche
getuigenis heeft afgelegd, zal dan moeten
terechtstaan wegens meineed.
o
Mr. P. C. 't Hooft.
De »Standaard« bevat een »driestar«
waarin groote hulde wordt gebracht aan
mr. P. C. 't Hooft, die Zondag 19 October,
zijn 70-sten verjaardag heeft mogen vieren.
Herinnerd wordt daarbij dat hij sedert 1899
zitting heeft gehad in de Eerste Kamer en
daarbij altijd, met schier stugge trouw voor
de eere der anti-rev. beginselen opkwam,
en het zich nimmer verdrieten liet, zijn
pleidooi in telkens nieuwen vorm en steu
nend op rijker argumenten te vernieuwen,
als vrucht waarvan hij zoodoende allengs
een positie in den Senaat erlangde, die zijn
naam eere gaf.
o
De crisis in het harenbedrtyf opgelost.
De Ned. Federatie van Transportarbeiders
te Amsterdam en Rotterdam heeft in een
brief aan den Loonraad, de gewijzigde ar-
beidersvoorwaarden van de werkgevers, om-
der protest, aangenomen.
MFAHSBLAB
vBor iigt Laiiil ui Heasiisn on Aitenajg Langstraat en de Bommeierwaard
