Und van altena Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3928. Woensdag 5 November. 1919. FEUILLETON. Dorpsbijgeloof. Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur ingewacht. BÜITENLANDSCH OVERZICHT De noodkreet uit Oostenrijk en Hongarije blijft snerpen door onze ziel. Het is zoo vreeselijk wat men bericht over den toe stand in Weenen en Boedapest, dat men het niet zonder diepe ontroering kan vernemen. Om maar iets over te nemen uit al die droeve en zieldoorvlijmende klachtenUit de sterftetabellen van het kinderziekenhuis te Boedapest blijkt dat de sterfte onder de kinderen enorm isin Juni 1.1. werden 920 kinderen opgenomen van wie 347 stierven. Voor 800 kinderen is er dagelijksch slechts 60 a 80 L. melk, die echter zuur is en vermengd met een eiwilpreparaat. Er is gebrek aan kindervoedsel. Er is lijfgoed noch bedde- goed, en men gebruikt papieren luiers Weinig moeders kunnen, tengevolge van ondervoeding, hun kinderen zelf voeden. Het is slechts met bijna bovenmenschehjke opofferingen van verpleegsters en doctoren mogelijk enkele dier zwakke schepseltjes te redden. Een telegram van het Hongaarsche Roode Kruis te Boedapest legt eveneens den nadruk op de groote kindersterfte daar ter plaatse. In het stedelijk kinder ziekenhuis stierven in Januari vandelOOü kinderen 812, in Februari 960, in Maart 785, in April 577, in Mei 567, in Juni 635. Deze getallen spreken in hun vree- selyke klaarheid duidelijker dan het uit gebreidste relaas. Laat toch wie kan iets doen tot leniging van den nood. Het Haagsche Comité voor steun aan deze noodlijdenden ontvangt gaarne groote en kleine giften. Het adres is Mr. P. Droogleever Fortuin, den Haag. Terwijl aldus tengevolge van den ooi log deze onschuldige wezens in onzegbaren nood verkeeren, zijn in Amerika de mijnwerkers opzettelijk bezig het leven hunner volksge- nooten uiterst zwaar te maken. Vrijdag nacht om 12 uur zijn zij nl. in staking gegaan. De eerste dag Van de staking is ingegaan met meer dan 400 000 stakers. Wat de eisclien van de mijnwet kers be treft, deze kent men. Zij zijn een loons- verhooging van 60 pet., een 6-urige werk dag, een arbeidsweek van 5 dagen, we- kelijksche uitbetaling van het loon, 50 pet. meer loon voor overwerk, dubbel loon voor werk op feestdagen, afschaffing van de automatische boeten ingeval van niet-nale- ving van het arbeid>contract. Deze eischen werden, gelijk men weet, door de mijneigenaars verworpen, na een reeks conferenties, die onder de auspiciën van de regeering zijn gehouden. Daarop werd arbitrage voorgesteld. De eigenaars betuigden hiermee hun instemming, doelt de mijnwerkers wilden daarvan niet we ten, daar volgens hun zeggen de bespre kingen op de lange baan zouden worden geschoven, waardoor het kapitaal irt staat zou worden gesteld om zich op een staking voor te bereiden. 1. Door domheidsmacht verdreven Verliet zij huis en haard Met drank verhitte gezichten zaten een zestal boeren in den dichten rook van zware sigaren en brommende pijpen te kaarten in een laag gezolderde met vogelkooien en bonte prenten behangen dorpsherberg, 't Waren allen reeds tamelijk bejaarde man nen, die de sporen van hun gesta&geri, zwaren arbeid bij brandende zonnehitte en in striemende najaarsbuien droegen op hun bruin-gegroefde gezichten en eeltige, harige handen. Ze stooten hun korte verwenschin- gen bij verlies, of hun blijde ontroering, als ze wonnen, in scherpe klanken uit met scheeven mondhoek, zonder hun rooktuig tusschen hunne op elkaar geperste lippen De correspondent van de Times te Was hington bericht, dat het publiek aan de zijde van de regeering en de mijneigenaars staat. Nagenoeg de geheele pers verwijt den mijnwerkers hun gebrek aan vader landsliefde. Hun optreden, zoo wordt ge zegd, heeft tengevolge, dat de industrie verlamd wordt en dat de prijzen nog hoo- ger worden, terwijl een ordelijke econo mische reconstructie nee verhoogde productie dringend noodzakelijk maakt, waardoor ook de prijzen lager zullen worden. Wat de regeering aangaat, deze is reeds begonnen met haar maatregelen te nemen. In de mijn wei kerscentra is zij begonnen met liet samentrekken van troepen, en zij heeft bepalingen uitgevaardigd, betreffende de distributie van steenkolen voor industrieën, welke het langst mogelijk werkzaam moe ten blijven. Zij heeft echter ook nog wat anders gedaan, namelijk een verbod van staking uitgevaardigd voor de stakingleiders, waartegen Lewis, de waarnemende presi dent der mijnwerkersorganisatie, geprotes teerd heeft in een telegram aan den mi nister van arbeid en dat Gompers de be denking heeft ontlokt, dat dit verbod slechts tot gevolg zou kunnen hebben, dat er nieu we moeilijkheden ontstaan, die zich mis schien niet alleen tot de mijnwerkers zul len bepeiken. Dit stakmgsverhod voor de leiders is af komstig van het Bondsgerechtshof en houdt in, dat geen vakvereenigmgsbestuurders schriftelijk noch mondeling opdrachten mo gen verstrekken tot het steunen der staking; dat zij alle opdrachten tot het bevorderen of doen ingaan van stakingen moeten her roepen eu dat zij moeten afzien van verdere handelingen, welke staking kunnen aan moedigen of uitlokken, evenals van het uukeeien van stakmgsgelden en van hei inzamelen van stakingskassen. Voor het verbod werd uitgevaardigd, heeft president Lewis van den mijn werkers- hond aan alle districten bevel gezonden de staking te doen ingaan. Met spanning ziet heel de wereld naar wat uit deze troebelen nog zal voortkomen. In Rusland blijft de strijd tegen het bolsjewisme voortduren. De troepen die tegen de »roode legers* optrekken staan er weer gunstiger voor. Als zij maar wat versterkingen krijgen, hebben zij wel kans dat de pogingen zullen slagen om Rusland te "verlossen van het schrikbewind. De Finnen schijnen nu ook van leer te zullen trekken. Maar ze vragen een tamelijk hooge subsidie voor hun hulpbetoon, n.l. 2U millioen pond, tastbare waarborgen voor de onafhankelijkheid van hun land en dan uitbreiding van grondgebied, t. w. Oost- Karolie en de strook tusschen het Onege- meer en de Finsche golf. Van de land zijde schijnt Petersburg niet zoo makkelijk vermeesterd te kunnen worden, daarom beproeft de Britsche Oostzeevloot van uit zee mee te helpen. Drie dagen achtereen heeft de monitor Ezebus, echter zonder be- weg te trekken. De waardin volgde uit de verte het handbednjf der kaartende drinkers, die de met schuim bedekte glazen telkens optilden, als ze een goeden slag ge- geslagen hadden en er begeerig naar lonk ten. Als de potten leeg waren kwam ze uit eigen beweging met de kan nader dren telen en aanmoedigend »Ge lust er nog eentje* pakte ze de glazen weg en schonk ze vol, haar kanne hoog houdende om schuim te verwekken. De stemmen begonnen van lieverleê luider te klinken en de ruzietoon schalde er tusschen bijwijlen, tot ze de kaarten allen gelijk neersmeten, eikander verwijtingen doende. De bazinne herstelde de orde door leike en kaarten uit 't gezieht te bergen en zelf te komen aanzitten. Toen begonnen ze kwaad te spreken van den burgemeester, den dokter, den veearts, en van vele onder hun gelijken. Vooral de vrouw deed dapper 't woord. Eindelijk kwamen ze tot hun eigen doe ning en toen werd 't al klagen, wat ze deden. slissend resultaat, Krasnaja Gorka bescho ten. Petersburg zal niet eer veroverd kun nen worden voordat Krasnaja Gorka en Kroonstad zich hebben overgegeven, volgens de Daily Express. Hoe eerder dat geschiedt hoe beter In welk een ondragelijken toestand liet mee- rendeel der Russen zich bevindt, moge blijken uit wat de partic. correspondent van de N. R. Ct. meedeelt over de wijze waarop de bolsjiwiki in hun land huishouden. Een enkel staaltje slechts Niemand huist meer alleen in zijn eigen woning. In het gunstigste geval heeft men ingeschikt voor vrienden of bekenden, maar ieder oogenblik kan het bevel komen, dat de verdiepingen van het huis moeten wor den ontruimd en de bewoners zich met het benedenhuis moeten vergenoegen, of het heeie gebouw moeten verlaten. Hel kan zijn, dat men u eenige meubels en wat kleeren laat medenemen, het kan zijn dat ge letterlijk alles moet lalen staan. Niemand denkt er nog over te argu- inenieeren, te betoogen, dat de helft van de huizen in zijn straat, vroeger ontruimt, leeg staan en dat zijn woning dus niet volstrekt noodig kan zijn. Niemand denkt er over nog een poging te doen sowjetlogica te doorgronden niemand maakt zich illusies over de beweegredenen, die tot de onaan genaamheden leiden men weet te goed, dat ze slechts beoogen door voortdurende plageiijen en eeri nimmer slapende onrust den geest der bourgeois* te breken en zichzelf rijk te stelen. Evenluchthartig als met 's naasten be zitting springt men om met 's naasten leven. Voorslechts Het gevangenlokaal is meestal een kel- dervertrek, waarin de gevangen niet allen kunnen liggen, gemeubeld met een stoel en twee planken voor dertig man. Rust heeft men er niet. Meermalen per nacht wordt appel gehouden, in de gangen wordt met revolvers geschoten, menschen worden weggehaald, onder de duidelijk voor ieder hoorbare mededeeling, dat zij zullen worden ter dood gebracht en later in een au dere cel gebracht. Onder voorwendsel dat een briefje is binnengesmokkeld, wordt een ieder gefouilleerd. En alle geestelijke kwellingen, die men verzinnen kan, worden toegepast. Ten slolte woiden de slachtof fers des nachts uitgekleed want kleeren en schoenen zijn schaarsch en kostbaar en in den tuin of een binnenplaats tegen den wand gezet, in duisternis en koude, vaak in sneeuw en regen. Een beul schiet hun één voor één een revolverkogel door bet hoofd of in de borst of waar ook, be kommert zich weinig om het feit of de geêxecteerde werkelijk terstond gedood is of niet. Het kan gebeuren, dat zijn wapen weigert, omdat het magazijn ledig is de bourgeois heeft te wachten totdat, vóór zijn oogen, de revolver opnieuw is geladen. Schrikkelijk is het lot der gevangenen, indien het roode leger een feilen tegenslag -- »M'n boter karnt niet,* zei de een. M'n kippen geven geen eieren,* de ander. De herbergierster luisterde scherp met groote belangstelling, maar ingehouden, tot ze plots uitbarstte »D'r is 'n plaag op 't dorp.* De mannen keken d'r vragend aan de vrouw wist altijd veel. ïJa d'r is \i plaag m'n beste hoenders leggen ook riiet meer, maar 'k weet wel waar de eiers blijven,begon ze heel stil, met angstige oogen rondziende door de spaar zaam verlichte gelagkamer, waar de ramen spokig wit door de gordijnen bij 't overige afstaken. Dichter schoven ze samen om de tafel, hunne domme boerengezichten vol nieuws gierigheid »Dat hoefde mij niet te zeg gen,* hakkelde de oudste der aanwezigen, ik weet genoeg. verleden jaar met Kerst mis is 't voor 't eerst begonnen. toen is ze bij mij over huis geweest.een koe kapot.en de vrouw ziek »Ze lokt de hoenders,* herbegon de vrouw heeft gehad of zelfs maar vreest de stad te moeten ontruimen. De kerkers worden dan onderwater gezet of door de kelder ramen worden revolvers en geweien afge schoten in den hoop. Gelukkig Neêrland dat tot nu toe voor zulk een »regeering« behoed is gebleven. BUITENLAND. Wet op het drankverbod in Amerika. Zooals belicht is, had president Wilson zijn veto uitgesproken over de wet op het drank verbod. Het gevolg daar van was, dat de wet naar het Congres werd terugge zonden om andermaal in stemming te wor den gebracht. Wanneer dan, zoowel in het Huis van Afgevaardigden, als in den Senaat een meerderheid van twee derden zich vóór de wet verklaart, krijgt ze rechts kracht Du is nu geschied, zoodat niet tegenstaande het veto van den president, de wet van kracht geworden is. In het Huis van Afgevaardigden werd ze goedge keurd met 176 tegen 55 stemmen en in den Senaat met 65 tegen 20 stemmen. o Het personenvervoer op de Duitsche spoorwegen. Berlijn, 1 Nov. De Duitsche regeering heeft bevel gegeven, dat het geheele per sonenverkeer van 5 tot en met 15 Nov. op alle hoofd- en locaal spoorwegen gestaakt moet worden. Er worden alleen eenige uitzonderingen gemaakt ten aanzien van liet vervoer van arbeiders en het voorsteden- verkeer der groote steden. o De ex-Keizer. Londen. In het Lagerhuis heeft Lane Fox aan Bonar Law gevraagd of hij wel wist dat er in het land hoe langer hoe meer een tegenzin ontstond tegen het be rechten van den ex keizer en men er steeds meer toe overhelt hem aan de straf van zijn eigen geweten en de verachting der wereld over te laten. De heer Larie Fox vroeg verder of hij over deze zaak in hei Lageihuis wilde laten stemmen voor deze bepaling van het vredesverdrag zou woi den uitgevoerd. B.mar Law antwoordde: sik ben er niet van overtuigd, dat het eerste deel van de vraag het gevoelen van het land juist weer geeft. De regeering ziet geen reden om de bepalingen van het vredesverdrag, die door het Lageihuis zijn goedgekeurd, niet uit te voeren. In de straten ran Moskou. Prinses Lwot schrijft aan de »Figaro« Wanneer ik wil spieken van mijn land, dan lijd ik steeds te voren, want ik ge loof, niet, dat een menschelijke taal zijn ongeluk kan weergeven, zijn tragedie, zijn martelaarschap. En ik ben zoo uitgeput van alles wat ik gezien heb, van meer dan één jaar de dood om mij te voelen rondwaren, van na een oogenblik van ijzing, sPeei' heeft 't gisteren zelf gezien m'n schoonste pul- leke liep haar huis in, Peer niet bang d'r na.ie zag hoe 't op 't bed vloog. zij trok de gordijnen dicht en toen Peer ze weghaalde, geen kippetje hoor. Twee dagen is het weggebleven en legt niet meer.« De verbazing der boeren kende geen grenzen, 't Was plots of ze allen iets on dervonden hadden van de splaag* want ieder deed zijn verhaal, erbij vertellend, dat hij ze in of in de nabijheid van zijn huis gezien had. De verklaring van hun ongelukken en moeilijkheden was gevonden en met bange harten gingen ze ten leste den weg op naar huis, ieder voor zich zelf overleggend, hoe het verdere gevaar af te wenden. De pastoor zat aan de koffie toen de meid vragen kwam, of hij even bij boer Eveiaerts wilde komen; D'r was iets op den stal. De dorpsgeeestelijke, gewoon alle leed, dat ik vrees niet die woorden te zullen vinden, die alle ellende van mijn land, naar waarheid kunnen uitbeelden. Toch wil ik het beproeven, misschien dat de feiten, welsprekend als zij zijn, zullen gehoord worden door hen, die doof willen blijven Het zijn indrukken, weinige dagen slechts bijeenvergaard in de straten van Moskou, die ik hier wil neerschrijven, dingen die ik met eigen oogen gezien heb, voorvallen, die zich herhalen, iederen dag. Ik zal niet stilstaan bij den algemeenen aanblik van de onkenbaar geworden stra ten met hun huizen en kerken, die dik wijls tot ruïnen geworden zijn, met hnn monumenten, heilig aan het volk, nu ver minkt door protane handen. Ik zal niets vertellen van het vreesehjke, het weer zinwekkende, het afschuwelijke in die stra ten. Ik zou te veel plaatsruimte behoeven. Alleen van den honger wil ik hier he den spreken, waaronder menschen en dieren lijden. Ik heb een jong meisje tegen een voch- tigen muur aan zien staan met de armen en handen uitgestrekt langs den steenen wand, als om zich staande te houdenhet geleek een gekruisigde. Zij prevelde iets met een nauw hoorbare stem, terwijl haar hoofd in een voortdurende beweging riu eens naar achteren, dan weer naar om laag gebogen was, als in de vreeselijkste benauwdheid. De blonde haren hingen los en verward over de schrale schouders, haar verwilderde oogen waren als van een verdwaasde, en haar spitse neus, haar bleekheid, haar witte lippen waien die van een stervende. Zij droeg een japon, die eens blauw was geweest, een geheel verkreukelde fijnkan ten kraag en haar teere handen, geheel haar gestalte wezen uit, dat zij de ellende nooit gekend had. Enkele menschen omringden haar en ondervroegen haar, zonder echter een ant woord te krijgen, zonder te begrijpen, wat zij zei. Men haalde de schouders op, schud de het hoofd, en liep deor. Een krank zinnige Ik naderde haar heel dicht, ik hoog mij over haar en ik hoorde de woorden, die zij prevelde met een brekende stem »Ik heb zoo'n honger, ik heb zoo'n honger Den volgenden morgen was zij gestorven. o Het Belgisch koningspaar op de terugreis. Koning Albert verliet Vrijdagmiddag met de »George Washington* Amerika op den terugweg naar België. Lansing en Daniels deden de koninklijke familie uitgeleide tot aan boord van het schip, Londen, 3 November. De sDaily Er- press* ontvangt een telegram uit Caïro gedateerd Zaterdag, volgens hetwelk er na het gebed in de moskee opnieuw ernstige ongeregeldheden ontstonden. Verscheidene winkels in de wijken der beter-gesitueerde werden geplunderd. Met machinegeweren overal te worden bijgeroepen, dronk zijn kop leeg, zette z'n bonnet op en stapte ae deur uit. Voor 't huis wachtte de boer hem reeds op »D'r ligt weer een, meneer Pestoor, net als verleden, wilde den stal niet es zegenen ze gaan me allemaal kapot smeekte ie op huilerigen toon. iWe zullen zien wat er te doen is,« aritwoorde de pastoor beslist en stapte door de lage huisdeur den >eerd« binnen waar aan de koestal grensde. Daar vond-ie de vrouw, de meid, de kinderen om de koe, die op het stroo stil lag met gesloten oogen en uitgestrekte pooten. »Hebt ge ze schoon stroo gegeven en den veearts gehaald,* mompelde ie, bewo gen door het droevige toneel, dat hij voor zich zag. Helpt niks,* zeurde de vrouw. Mie het ze betooverd, ze het 't heele huis be- tooverd, ze het. {Wordt vervolgd NIEUWSBLAD ïoor liet Lanil van HBiBden on Aitooa, de Langstraat en de Bommelerwaard

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1919 | | pagina 1