Zelf doen. it een Meisjesleven. Und van altena Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3930. Woensdag 12 November. 1919. Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.20, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur ingewacht. Om tweevoudige reden dringt de tegenwoordige tijd ons om heel wat dingen, die we vroeger lieten doen, zelf te verrichten. Vooreerst, de enorme stijging der arbeidsloonen maakt het den gewonen burgerman en vooral hen, die van een middelmatig traktement moeten rondkomen, onmogelijk voor allerlei huiselijke werkzaamheden vaklieden te laten komen. Zenuwschokkend zijn de rekeningen, die schilder, tim merman, behanger en consorten ons aanbieden, al hebben ze niet met dub bel krijt geschreven. De loonen moe ten omhoog, omdat alles zoo duur isalles is zoo duur, omdat de loo nen zoo hoog zijn we zitten in den vicieusen cirkel. Hoe komen we er uit dat is de puzzle van den dag. In de tweede plaats veroorzaakt de verkorting van den werktijd een aanzienlijke vermindering van ar beidsprestatie, terwijl de hoeveelheid werk constant is gebleven. Kr is een bepaald quantum werk dat verricht moet worden, nu evengoed als vroe ger maar in veel korteren tijd. Loo- pen de achturen-werkers dan zooveel harder om het tekort in te halen Weineen. Dat wil dus zeggen, dat een groot stuk werk ongedaan blijft uit gebrek aan tijd. Zie hier weer een moeilijke oeco nomische kwestie Ik kan zoomin de puzzle als de kwestie oplossen maar 'k zou wel een weg willen aanwijzen, waarop heel wat te bereiken valtzelf cloen zij 't parool. Zelf doen is voordeelig. Gelukkig de rnensch, die praktisch aangelegd en handig is. Wat hij bezuinigt door zelf te doen beteekent een belangrijke traktementsverhoo- ging. Moeder de vrouw moet niet alleen de kleeren der kinderen zelf maken maar ook eigen garderobe verzorgen. Kleeden en gordijnen kan ze zelf in orde maken, als haar man iets wTaard is, legt hij ze en hangt ze op Zoo houdt zij den duren kleer maker en behanger zooveel mogelijk buiten de deur. Zij moet het huise- 1. In het groote Park wandelden ze iederen middag innig gearmd, praatten en lachten samen met blijde gezichten zij, een klein meisje, tenger en blond, hij, oudachtig door de sombere uitdrukking op zijn gelaat, de altijd zwarte stemmigheid van zijn kleeren. Ze kenden elkaar reeds een heel langen tijd en grepen iedere gelegenheid aan, om samen te zijn, vertelden alles, wat in en om hen gebeurde met groote nauwlettendheid. «Pauk, zei ze op een middag, toen ze onder de hooge, groene boomen voortliepen, hare groote, grijze oogen vol tranen, «hel gaat niet langer zóó. Pa zegt, dat je thuis moet komen. Alles is dan wel. We kunnen dan vrijer uitgaan ook. Je behoeft maar eens te komen, om kennis te maken. Ze zullen je niets zeggen. Ze zullen je niet spreken over een verloving, omdat je dat immers niet doen kunt voor je familie. Kom je nu eens, zoo maar op 'n avond Doe je 't «Tob niet, Guly«, begon-ie, zoo hartelijk, als 't kon. «Ik zal eens komen dat be loof ik je, maar nu nog niet. Ik voorzie beter, danjij, met je wonder optimisme, wat men mij vragen zal, van mij eischen mis schien, als ik met je blijf omgaan. En ik lijk werk zelf kunnen doen want dienstboden zijn kostbaar en worden zeldzamer, verdwijnen straks geheel. Haar vindingrijkheid zal haar op allerlei gebied menigen gulden doen besparen. In ieder huis zij behoorlijk gereed schap, waarmee de man allerlei voor komende karweitjes zelf behartige Men richte een kamertje of schuurtje als werkplaats in en zorge, dat men een behoorlijk stuk werk kan leveren De kring van wat we zelf doen moet uitgebreid worden Waarom zou vader de schoenen van zijn kinderen niet zolen of er een lap op zetten Is dat zoo'n kunst Waarom zou hij geen kamer behangen, geen verfkwast hanteeren. Gaat het eerst minder goed, aldoende leert men. Een klein soldeerboutje spaart heel wat reparaties uit. Vooral met tijdroovend werk valt veel te bezuinigen. Boeken innaaien het is thans haast niet te betalen. Welnn, doe 't zelf; met weinig hulp middelen en geringe kosten bindt ge uw boeken zelf Zoo zou ik kunnen doorgaan practica est multiplex. Kunt ge het niet? Dan moet ge het maar leeren dat is het eenigst bescheid want de nood is ons opge legd. Oefening baart hier zoo spoe dig kunst. Vooral zal het onderwijs met dezen eisch des tijd rekening moeten houden. Theoretische ballast moet over boord, voor het leven van den modernen tijd moet de jeugd worden opgevoed. Handigheid is evenveel, vaak meer waard dan ken nis. Handenarbeid staat wel op het schoolprogram maar het is al te vaak prutswerk, nutteloos voor den strijd om het bestaan. Zelfdoen is nuttig, 't Is karakter vormend, vooral voor jonge menschen Wie 't werk zelf niet doet, weet niet wat het is hoe mooi hij er ook over prate. Zelf doen leert arbeidswaar- deering. Förster zegt ergens, dat een jongen voor zijn karakter veel meer leert van trap schrobben dan van een buitenlandsche reis. We kunnen de dingen, die altijd voor ons gedaan wTorden, zoo gering schatten. Dit geldt vooral van huiselijk werk. 't Is geen schande voor kinderen des huizes, ook niet voor mijnheer en kan dat niet toegeven. Mijne familie met baar traditie, hare maatschappelijke betee- kenis, hare veroordeelen, staat tusschen jou en mij, dat weet je toch, liefste. Er zijn zoowel standen, als er menschen zijn, die er aan ontgroeien. Wordt niet verbitterd, omdat ik dat zoo zeg, want dan ben je tegen mij, tegen mij en alles, wat mij aan gaat. Wacht tot ik geheel onafhankelijk ben, totdat ik kan breken met alles om jou en dan eisch nog niet, dat ik zelf verander. Ik zal niet meer veranderen -tracht wat van mij over te nemen, bovenal wat te gaan voelen voorrechten, verkregen door geboorte, door roem van vele voorvaderen, door hun moed. Voor nu levenden is geboorte toch een luister, als de daden hunner vaderen schoon en edel waren. Met zijn zwarte vurige oogen liep hij naast haar en zij voelde zich klein, haast gering, zonder bitterheid. Ze wist in 't diepe van haar ziel, dat hij dat niet zegde, om haar te vernederen, veeleer om haar op te wekken tot meegevoel voor zijne meeningen. «Ja Paul,c zei ze schuchter, «Je hebt gelijk, 't is zoo waar wat je zegt. Maar thuis hoor ik al die dingen anders en sta altijd tusschen twee opvattingen. Wat ik van jou hoor is echter veel mooier, veel heerlijker. Kom maar niet, ik zal ze wel overtuigen. Laten we nu zwijgen over de dingen, die ons willen verwijderen*. Innig drukte ze zijn arm. Hij was zoo voornaam en toch eenvou- mevrouw om 't z g. vuile werk zelf te doen Er is een zegen in. Zelf doen is ook in een ander op zicht nuttig 't bevordert de huise lijkheid. Deze loopt groot gevaar als vader maar acht uren behoeft te werken, wat zal hij met zijn vrijen tijd doen de straat, de kroeg Wat is het gezellig in de kamer waar vader iets aan 't maken is, een schip voor de jongens, een naaidoos voor zusje. Zie de kinderen met glinsterende oogen rondom hem, allen een en al hulpvaardigheid 't Is wel wat rommelig, spaanders, krullen en zaagsel, maar wat geeft hetmoeder heeft 't er graag voor over. Zij merkt 't nauwelijks, ze ratelt maar door op haar naaimachine straks moet ze de lijm koken Dat is een goed gezin, daar kunt ge op aan. Die kinderen worden ook weer zelfdoeners. Zelfdoen is ook zoo aangenaam. Iets maken, 't geeft zoo'n voldoening. 't Is veel mooier dan dat ge voor een handvol geld de dingen maar koopt. Wat kan men met geringe moeite en weinig kosten aardige en nuttige voorwerpen vervaardigen, vooral ook om anderen eens een pleizier te doen of cadeau te geven. Koop tegenwoordig eens cadeautjes, 't is haast niet te doen. Maar nu komt de kwestieis zelf doen mogelijk van wege den tijd wie heeft er den tijd toe? Voor hen, die bij voorkeur arbeiders genoemd wor den, brengt de nieuwe arbeidsrege ling tijd in overvloed Maar de an deren, die niet met acht uren wer ken volstaan kunnen, die het zoo druk hebben. Toegegeven zij dat er noodiger en nuttiger werk is dan wat ik bedoel maar overigens er worde tijd voor gemaakt. Snipperuurtjes zullen er ook in ons gejaagd modern leven altijd overblijven En verder men late andere tijdroovende en minder belang rijke dingen achterwege. Conversa tie en dure visites, die toch gewoon lijk niet al te verheffend zijn, kun nen worden beperktheel wat plicht plegingen kunnen afgeschafter is zooveel „kool" in de wereld, die veel tijd vordert en die we best missen kunnen. Laat er maar minder ge. dig, leefde stil in de groote stad, waar hij onder de eersten behoorde, ging met haar om, lief en teer, nooit sprekend met de minste hoogheid over de ploeteraars in klein burgerlijk gedoe, met eerbied steeds over haar eigen familie, van wie hij wist de droevige omstandigheden waarin ze leefden. Toch voelde ze een groote ongerustheid. Als ze nu eens ziek werd Sedert eenige dagen voelde ze een ontzettende moeë leeg heid in haar hoofd. Vroolijk trachtte ze verder te keuvelen, tot ze weer naar huis ging. In de drukke huiskamer kon zij 't niet lang uithouden. Al hare ledematen deden pyn en haar oogen waren droog. Ze verlangde naar bed. Na een paar woorden gingl ze de kamer uit, de trap op, bijna wankelend, naar haar kamertje, waar moeder beloofde straks even te komen kij ken, hoe 't ging en of ze soms iets noodig had. Vlug was ze in d'r laag ijzeren ledikaritje, dat de heele kamer volstond en niet toeliet, de deur geheel te openen. Buiten was het aan 't donkeren een klein Jicht viel in 't achterkamertje. Ze verborg haar gloeiend kopje, waarvan haar blonde haren in lange vlechten neer hingen, iri 't kussen, lijk een bang kind. Slechts langzaam kwamen d'r gedachten weer na soezende verwarring en toen mij merde ze of het niet heel slecht van haar was, dien jongen aan zich te binden, wetend, dat hij door haar alles verliezen zou. Liefde deed de gedachte aan haar praat worden. Correspondentie kan worden ingekrompen't zal straks ook wel moeten als de verhoogde posttarieven in werking treden 't Kan ook heel wat minder bij veel menschen we moeten ons eenvou dig bij deze nieuwe toestanden aan passen. Verliest dan 't leven niet veel van zijn poëzie en gezelligheid Misschien wel iets maar daar staan andere we zenlijke belangen tegenover, Daarom zou ik met alle kracht willen raden Wat ge maar eeniger- mate kunt: doe het zelf! Of ik dan de ambachtslieden en vakmenschen niet tegen me in 't har nas jaag Ik geloof het nieter blijft nog genoeg werk over, dat zij toch moeten doen en zij werken immers maar acht uur Vermeerderde zelfwerkzaamheid zal niet alleen groote bezuiniging brengen maar tevens het tekort aan arbeidsprestatie dekken, door den korteren arbeidsduur veroorzaakt. Overgenomen uit Doet. Weekbl. BUITENLANDSCH OVERZICHT Gisteren 11 Nov, was het de dag van den wapenstilstand. Op verzoek van den koning heeft men dien in Engeland op een t.i effende wijze herdacht en wel door om elf uur in den morgen alle werk, verkeer en vermaak twee minuten to laten stilstaan. Om 9 uur werden in Londen alle klokken gelijk gezet en twee uur later werd hei sein gegeven om de bevolking er aan te herinneren, dat de twee minuten, die men aan de dooden van den oorlog zou wijden, begonnen waren. Op alle regeeringskan- toren, in alle fabrieken en werkplaatsen stond het werk stil, voetgangers op straat bleven staan waar ze waren. In de kerken werden gebeden opgezonden en dankstonden gehouden. Twee minuten van inkeer heeft de we reld wel noodig, ja als er nog een paar minuten bijkwamen zou dit geen overbodige weelde zijn. Want het is er nog verre vandaan, dat de menschheid tot bezinning is gekomen. We hebben maar te herinneren aan de ongeneeselyke stakingswaanzin die de ar beiders over heel de aarde schijnt aange grepen te hebben, terwijl er gebrek is aan alles. In Duitschland is de arbeidwillig- zelfzucht niet lang blijven en met moed zag ze op naar het leven, dat ze met hem zou hebben en dat ze hem heerlijk maken zou. Hij was voor haar jonge meisjesidee onbegrijpelijk zacht en goed. Zoo vreemd was e. met hem in nadere aanraking ge komen Ze had hem eens ontmoet bij familie en als 'n jongen met een aardig gezicht, was hij in haar verbeelding ge bleven. Later waren ze elkaar tegenge komen. Ze had hem aangesproken, terwijl hij liep te denken, zonder iemand te zien. Zóó was 't eigenlijk aangekomen. Hoe vreemd en ongewoon, dacht ze. Onmid dellijk had ze gemerkt, dat hij anders was dan de jongens, die ze reeds ontmoet iiad. Wanneer hij met haar sprak over het leven, over vrouweneerbied, over trouw en verhevenheid van den huwelijksband, had ze een haast dwepende bewondering voor den ouderwetschen jongen. Want ouder- wetsch vond ze hem, vooral als hij zijn donkere dagen had. Dan was ze erg bang hem te verliezen. Honderden vragen be stormden haar, die alle een leege onoplos baarheid achterlieten Zou ze ooit zijn vrouw worden Dat hoopte ze met de hevigheid van haar wor dend verlangen. Wat zou ze gelukkig zijn met Paul, wat zou ze hem troosten, als hij z'n donkere dagen had, waarin het leven, als een looden last op hem woog, hij de toekomst niet aandurfde en bang terugdrong voor de gevolgen van al zijn daden, zelfs van omgang met haar Hoe heid nog verre te zoeken terwijl o.a. de aardappeloogst in de mark Brandenburg dreigt te mislukken, daar er geen arbeids krachten zijn om de aardappelen te rooien en deze op het oogenblik in den grond bevriezen. Op verzoek van de landeige naars heeft men reeds tuchthuisgevangenen aan het werk gezet om de aardappelen in veilligheid te brengen. En wat de kolennood betreft in Beieren is ten opzichte van de kolen nog even on rustwekkend, vooral omdat de lage water stand van den Rijn leveranties van de Roer bijna onmogelijk maakt. Al is de produc tie in het rijk ook iets grooter geworden, ten gevolge van den spoorwegtoestand mag dit niet baten. De voorraden van de Beiersche spoorwegen nemen op onrust barende wijze af. De gasfabrieken zijn zeer slecht voorzien. Die te Munchen kan slechts met de grootste beperking voort werken. Evenzoo te Augsburg. Bijzonder kritiek is de toestand in Neurenberg. De groote electrische centrale Franken, heeft geen voorraad meer en kan slechts door het in beslag nemen van kolen aan den gang worden gehouden. De toestand van de industrie is nog slechter geworden, vooral door gebrek aan cokes en kolen. Voor huisbrand kan vrijwel niets meer worden verstrekt. In Frankrijk is het al even slecht ge steld. Er bestaat gevaar dat Parijs zonder electriciteit en gas komt te zitten, waar door allerlei fabrieken gesloten zouden moe ten worden en duizenden menschen tot werkeloosheid gedoemd. Een maatschappij lot het leveren van electriciteit, die 3500 fabrieken en werkplaatsen voorziet, had aangekondigd dat zij tot sluiting van liet bedrijf zou moeten overgaan, wanneer zij idet zeer spoedig aan kolen geholpen werd. Tot inkeer mochten ook de geallieerden wel worden aangespoord, De eischen die door hen aan Duitschland worden gesteld gaan de perken te buiten. Nu weer wordt de uitlevering van 400 000 ton scheeps- rnatrieel gevorderd. De gevolgen hiervan moeten voor het Duitsche Rijk aller ellen digst zijn, doch ten slotte ook voor de heele wereld. Wanneer zulk een groot volk volk om voedselschaarste, werkeloos heid, gebrek aan grondstoffeu en dergelijke tot ondergang gedoemd wordt moet de terugslag noodwendig gevoeld worden bij de andere volken. Als buurmans huis in brand staat, is er geen reden tot lachen, al is den buurman een vijand. Vooral niet zwaarmoedig woog hij dan wat de men schen wel zouden zeggen, als ze hem zagen met zoo'n jong mooi meisje, hem met zijn oud gezicht, die alleen pleizier had m boe ken en altijd op zijn kamer of op biblio theken zat te bladeren in oude dagen, zon der zich te bekommeren om eischen van gemeenschapsleven Zouden zijn kennissen hem niet verdenken van gemeene bedoe lingen, juist wijl hij nooit aanleiding gaf, om iets op zijn gedrag aan te merken Veel sprak hij over haar eigen belangen ze moest niet zooveel met hem omgaan, al hield ze ook veel van hem later zou hij naar d'r toekomen, maar ze moest nu wijs zijn en geduldig wachten. Had hij die stemmingen, dan zweeg ze stilze wist, dat hij plotseling weer moed zou krijgen na 't korte zwijgen, met hare hand in de zijne zeggen «Lieveling, nu weet je wat 't verstand ons zegt, maar 't gevoel is sterker. Ik zei 't echter alles voor jouw geluk, dat immers mijn innigste beweegreden is in onzen omgang. Met moeite nam ze eenige brieven uit het doosje, dat altijd op 't tafeltje bij haar bed stond en stil voor zich zelf, zei ze de versjes, die hij voor haar gemaakt had. Ze kende ze alle bijna van buiten 1 Echt trotsch was ze op d'r jongen. Vroe ger dacht ze, dat de treurige omstandig heden van haar familie oorzaak zouden zijn, dat misschien nooit iemand haar ten huwe lijk vragen zou maar nu meende ze dat niet meer. Wordt vervolgd MElWSBLtB vour iist Land ïan Heusdsn en Aitena, de Lanostrait ea de Bomiiieierwaard

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1919 | | pagina 1