i
i jél
jê
UITSCHOT sigaren
's-Bosch CUBA
Bi i nr. behoort een ioepï
Magazijn St. Jozef.
L DERKS,
UND VAN ALTENA
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden,
No, 3944 Zaterdag 3 Januari1920
Rookt onze
5 cent prima»
Bij 3oo stu.l£s franco.
FEUILLETON.
Aanteekeuingen uit lang
vervlogen dagen.
ItAIILNAVVs
Heeren- en
Kitiderkleediiig
Groothandel in Sigaren, Sigaretten, Tabak.
Voorradig Pirate, Player, Ascot, enz. enz.
DRAAGT
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 4.20,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 46 regels 60 cent. Elke regel
meer 40 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
40 uur ingewacht.
nss
9
BUITENLANDSCH OVERZICHT
»Wij vechten tegen den oorlog. Nu
brengen we ontzettende offers, doch wij
doen dat van ganscher harte, want we
weten dat onze nazaten ons danken zullen
voor wat wij volbrachten. Immers na
dezen oorlog zal er geen oorlog meer zijn.
Zoo hebben de leidslieden het uitgeroe
pen en de volken hebben het geloofd. Zij
hebben zich de ontzettend zware lasten
getroostwant het was toch een oor
log tegen den oorlog. Vrede zou het
voortaan zijn op aarde. De weg naar dien
lichtenden bergtop was wel steil en moest
wel met het hartebloed der volken worden
gedrenkt, maar de uitkomst zou er te
schooner om wezen.
Deze oorlog heeft uit. Ook de toekom
stige Ach, de menschheid heeft vruch
teloos haar offers gebracht. Men is al
weer bezig zich te wapenen voor een
volgenden krijg. Van een volkenbond is
heel wat op papier gebracht, maar de
werkelijkheid spot er mee. Men had het
ons zoo mooi voorgespiegeld De wereld
zou één groote broederbond worden, alle
natiën zouden er in worden opgenomen.
Het militairisme zou worden afgeschaft.
En zoo er geschillen kwamen, dan zou een
internationaal scheidsgerecht de zaken on
derzoeken en uitspraak doen. Niet meer
de macht van den sterkste. Het recht en
het recht alleen zou zegevieren.
Ai mij het rechtZe zijn weer
Zondag den 45 Febr. wird hier den
Meiboom geplant, wanneer de alarmklok
aanduydde het gevaar van jdoorbraak in
de stoep van den dyk Zuids van de Ende-
cooy. Men wirp mest, hout etc. in het
dreijvende gat, en dompelde daarvóór eene
mestekar geheel onder de aarde begraven
in 't midden van den dyk. Het zelve
(zelfde) werd verrigt op alle plaatsen, waar
alarm onstaat, doch Dinsdag den 47den
wird de storm zoo hevig, de waters zoo
hoog, de ysbergen zoo menigvuldig, dat er
noodzakelijk hier of elders een doorbraak
moest comen - ik ging tegen^den avont
na de cooy daar (waar) alles dreygde
was nauwelykx op den dijk getreden, of
de baaren sloegen my tot half lijv, en een
oogenblik daarna waren myn kleederen
bevrozen. Het volk dreev houtwerk, mest
en allerley stoffen in de gaten de golven
sloegen het er uyt, vlogen voeten hoog
den dyk op, en wirpen somtijts de arbey-
ders den dijk af, 't gevaar vergroodte ge
stadig en het volk kon de koude en de
armoede niet meer lijden de dijken wir-
den 's woendags zoo gehavend, dat zy
ten oosten der cooy op vele plaatsen by na
aardig aan het konkelen onder mekaar, de
groote mogendheden. Frankrijk heeft al
een geheim verdrag met Engeland. En
Engeland alweer een vernieuwd verbond
met Japan. Amerika voelt niets meer voor
zijn vroegere bondgenooten. Wanneer de
entente bv. om de een of andere reden
eens dwang tegen Duitschland wilde ge
bruiken, dan is het de vraag of Amerika
nog zou willen meedoen. Er is nog geen
sprake van. onvriendelijke betrekkingen
tusschen Albion en de Vereenigde Staten,
maar de toestand is nu toch zoo gewijzigd
dat Engeland in Amerika een concurrent
op zee begint te zien.
Immers de Amerikanen zijn bezig ge
ducht aan hun oorlogsvloot te bouwen en
het is al voorspeld, dat de nieuwe opstel
ling van de Engelsche vloot voortaan niet
meer naar het Oosten, maar naar het
Westen gericht zal zijn. Nelson heeft ge
leerd dat het oefenterrein van een vloot
zijn vermoedelijke gevechtsterrein moet zijn.
De Engelsche oorlogsschepen zullen dus
voornamelijk op den Atlantische Oceaan
kruisen.
De derde zeemogendheid die niet aan
ontwapening denkt, is Japan. In het verre
Oosten kan Engeland geen politiek volgen,
die tegen Japan gericht is, al was het
alleen maar ter wille van Britsch-Indië.
Engeland zal daar zooveel mogelijk met
Japan één lijn trekken en het ligt daarom
voor de hand, dat het het bestaande ver
bond met Japan zal hernieuwen, nu de
wereld ten slotte zoo weinig veranderd
blijkt. De bondgenooten keeren daarbij
ieder een front naar de Amerikaansche
doorsneden waren, en het water, dat daar
een verval had van 16 voeten, alleen door
de ysdammen, die tegen den dyk zaten
tegen gehouden wird. Hetzelfde gevaar
en allarm was te Vlijmen, Haarsteeg, Cuyk,
Baardwijk, Waalwyk tot aan den Berg.
Het hooge Giesbergen zelfs moest kaken
schiten (kagen maken) om hunne huyzen
te bevrijden.
A Eindelijk den 18 Febr. Aschwoensdag
om 5 uuren 's avonds zag ik een straaltje
water op het ijs van mynen dam een
vinger breed, waardoor ik besloot dat el
ders een dijk moest door zijn. Om 40
uur ('s avonds.) sloeg de trom, stormde
de klok, erv huylden de waters. Myn
commendant vlugte met 't bedt op de
opkamer. Den drift was zoodanig, dat
het houtwerk van de agterkeuken, door
de binnenkeuken, gang en sacristrye in
in de kerk dreefstoelen, banken en
treden der altaren dreven, ee ik hadt in
alle plaatsen 20 duym water, dat wel
haast bevroor, zoodat men geene buyten-
deuren kon openen. Ons geluk was dat
er 3 doorbraken geschieden tusschen Vlij
men en het Veer-end. l) Anders hadden
wij het water vele voeten hooger gehad,
mits onze dyken niet langer konden te
genhouden. Het is ook hierdoor, dat geen
mensch maar alleen 8 beesten van Drunen
4) Welk veer-end hier bedoeld wordt
is niet duidelyk. My inziens aller waar-
schynlykst het veer-end in 't Bosscheveld.
kust toe. Dat is dan het evenwicht, dat
Amerika in bedwang, en den vrede in
stand zal moeten houden. Men begrijpe
wel, dat wij nog geenszins aan de moge
lijkheid van een oorlog tusschen de twee
bondgenooten eener- en Amerika anderzijds
willen gelooven, zoo zegt de N. R. C.
Maar men bouwt nu eenmaal geen oorlogs
vloten voor vreedzaam gebruik, en als men in
een telegram uit Tokio leest, dat het nieu
we Japansche vlootprogram voorziet in den
bouw van een nieuw smaldeel van acht
linie-schepen, en acht liniekruisers en bo
vendien van twaalf andere kruisers en twee-
en-dertig torpedo-jagers, dan kan men ver
wachten, dat Amerika daar bij het opstel
len van zijn eigen program rekening mee
zal houden. Er is nu reeds verschil van in
zicht tusschen Japan en Amerika ten aan
zien van Siberië. Japan wil er meer troe
pen heen zenden, om het bolsjewistisch
gevaar te stuitenAmerika wil er aan
mee doen en de Russen hun eigen oor
logen laten uitvechten.
Wat er in het Japansch-Engelsche trac-
taat staat is niet bekend, maar de ge
schiedenis van den laatsten oorlog heeft
geleerd, dat het de Japanners noopte om
in het verre Oosten den vijand aan te
vallen, aan wien Engeland den oorlog ver
klaard had. In dit opzicht was het dus
offensief.
Een andere vraag is, of Japan dat zijn
bondgenootschappelijken plicht trouw ge
stand heeft gedaan, niet eenige wijzigin
gen voor te stellen heeft, als de hernieu-
GROOTE KEUZE
Eetserviezen, Koffie- en
Ontbijtserviezen.
Waschstellen.
Oud-Hollandsch tinwerk
[Tafel- Dessertmessen, Fruit- Boter-
en Kaasniesjes.
GERO ZILVER ALPACCAl
Tafel-, Dessert-, Lepels en Vorken,
Suikerlepeltjes.
Vraag prijscourant voor Gero zilver, j
voorheen
JACQ. KRIJBOLDER
Hinthamerstraat 70. 's-BOSCH.
zijn verdronken. Daags er na brak ook
onze zeedijk op twee plaatsen door, doch
terwyl onze kom vol was, deed dit ons
wynig nadeel. De Nievwe dyk, die men
om den oorlog Zuydwearts de linie hadt
gelegt, was bytyts doorgestoken, nadat 2
paarden met een wagen verdronken waren
elendig was het gekerm van menschen en
beesten, en mits men geen meel kon krij
gen, terwyl (dewyl) door het ys geen
schuyten konden varen, was er den 3den
dag broods gebrek. 70 personen woenden
op een aan den windmolen, andere op het
kerkhof, raadhuys, zolders etc. Sommige
klommen door de daaken uytaan den
wiel en zeedyk was de grootste eiende,
staande de waters tot 5 A 6 voet hoog.
De woning van den drost was onder wa
ter tot boven het deurgebontde visschen
zwommen daor de straten.
Het huysch van den secretaris was droog,
5 A 6 andere hadden het in 't agterhuys,
doch wynig in huysch. Al het overige was
een zee in den Wolfshoek en Scheet stont
het aan de daken, welkers inwoonders hier
alle gevlugt waaren.
Den 4en dag klom ik met planken, lad
ders etc. over het wrakke ijs door mijn hof
en het zomerhuyschje op de bevroren straat,
liet het ijs breken, en vaarde met een bak
over mijn dam.
Den 9en dag begon men met kiorapen
mijnen dam te begaan. Onbegrijpelijk is
het hoe de menschen op de zolders de
koude hebben uytgestaan, on er geen brant
wing aan de orde komt. Het bondgenoot
schap met Engeland heeft Japan al zeer
tegen den zin van de Vereenigde Staten,
in Kiao-tsjou gebracht, en de hernieuwing
ervan moet den argwaan in Amerika ver
sterken. Zoo wordt zoetjes aan en on
merkbaar de kiem gelegd voor nieuwe
wrijvingen in de toekomst, onder den drang
van noodlottige omstandigheden die sterker
zijn dan de gedachten der goedgezinden.
Vlootprograms, bondgenootschappen, weder-
zijdsch wantrouwen het zyn allemaal
de oude geluiden in de oude wereld met
de oude menschen.
En dus geen vrede.
Over den moord in het-Phoensepark,
waarover wij vroeger bericht deden, zijn
nadere inlichtingen ingekomen.
Daaruit blijkt, dat de zaak zich toch
wel een weinig anders toegedragen heeft
dan aanvankelijk beweerd werd. De ge-
tuigenisssen bewijzen, dat de gedoode bur
ger Kennedy beschonken was. Hij was
ook een weinig doof, daarom deed hij
vreemd, toen de patroelje hem aanriep.
Uit de verklaringen der soldaten valt op
te maken, dat zij pas op den burger
Kennedy schoten en later, toen hij al op
den grond lag, hem afmaakten, omdat hij
een revolver had, zegt een soldaat. Dit
wapen is echter niet gevonden.
De' jury verklaarde, dat Kennedy op weg
naar huis door een militaire patroelje ge
dood is en sprak de diepste deelneming
met de familie uitzij verklaarde ook, dat
de soldaten op hardvochtige wijze zijn op
getreden. Wat luitenant Boast, die pas
20 jaar was, betreft, was de jury van
meening, dat hij door zijn eigen soldaten
bij ongeluk is gedood Deelneming ook met
zijn familie werd uitgesproken.
De Fiurne kwestie moet, gelijk nog
zoovele andere, in dit nieuwe jaar worden
opgelost.
Heel spoedig na Nieuwjaar zal de Ita-
liaansche minister -pcesident Nitti naar
Parijs komen, om te beproeven met de
hoofden der geallieerde regeeringen deze
zaak te regelen.
Mag men de berichten, waarover de
New-York Times beschikt, gelooven, dan
zal het die oplossing niet vlot gaan. Italië
aldus dat blad is geenszins voor
nemens zijn plannen inzake Fiume (inlij
ving bij Italië en verklaring van de haven
tot vrijhaven) te wijzigen. Het wil boven
dien het eiland Lacósta annexeeren en de
beslissing over de »buitenlandsche betrek-
is geweest door het vuur, dat zy in ketels
onder het stroye dak stookten.
Met de inundatie van Heusden hadt van
voren (eerst) hier den wiel ondergestaan
tot aan het huys van den praedicant, en
mijn agterhof tot aan de kerk en toen
de waters der groote overstroominge weg
waaren, liep het laage gedeelte van onze
straat weder onder door de oude gespoelde
gaaten (die ledig liepen) hetgeen de boeren
weder noodzaakte het vee op hooge plaat
sen te drijven het in keukens, earners
en opkamers te huysvesten, totdat eynde-
lyck alles weder droog liep. Dit alles be
lette den akker te bebouwen, endede veel
schaade aan het gezaayt koren, doende
verrotten de knollen, wortels en al wat
er op stontdoch (nog) grooter was de
ramp in andere plaatsen. De binnendykze
huyzen van Vlymen na het veer-ent waren
voor een grood deel weg gespoeltwyderi,
bosschen, akkers het onderste boven ge-
tuymelt of voeten dik met zand beladen
deu dyk zoo gehavent, dat men 480.000
guldens eyste om hem te herstellen. 60
beesten, vele paarden en 2 menschen ver
dronken aldaaren 55 koeyen te Cuyk.
Op de Nieuwe Pastorye 2) van de Haag-
4) Men moet hier denken aan de vroe
gere lage potstallen.
2) Ze werd de Nieuwe Pastorie genoemd,
omdat ze eerst in 4788 was gebouwd.
In den winter van 4800 werd ze door
doorbraak en ysgang totaal verwoest.
Gorincheiu.
kingen van Zara« aan zich houden.
Daar nu de besluiten van den Oppersten
Raad met eenparigheid van stemmen moe
ten worden genomen, om bindend te zijn,
kan in het Adriatische vraagstuk geen op
lossing worden afgedwongen. Tenzij Italië
het met de andere geallieerde mogendhe
den eens wordt, zal het Adriatische vraag
stuk onopgelost blijven.
In Duitschland zijn de geordende toestanden
ook in lange niet teruggekeerd. Het geld
heeft er geen waarde meer. Het land
wordt overstroomd door vreemdelingen die
nu de markenkoers zoo laag staat er voor
spotprijzen alles wat los en vast is opkoo-
pen. De Berl. Corr. van de N. R. Ct.
schrijft daarover
lederen buitenlander is een Croesus in
het land van den papiesen rijkdom. Ik
heb een man getroffen, die om handschoe
nen te koopen naar Berliju getogen was,
en op de terugreis in zijn koffer de eigen-
domsacte meenam voor een paar kapitale
huurpaieizen in het Westen. Twintig rijke
woningen, bevattende tweehonderd kamers,
centrale verwarming, warmwaterleiding,
lift, een groote en mooie binnenhof, hoor
den tot een complex, dat hij gekocht had
voor een prijs in guldens, waarvoor men
in het nieuwe Westen van Rotterdam
slechts een betrekkejijk bescheiden huis
voor één enkele familie heeft.
Buitenlanders koopen op die manier
groote brokken'van het onroerend bézit te
Berlijn. De drukpers van de rijksbank
maakt de Duitschcrs tegelijkertijd rijk en
steeg stont het water maar één trap on
der den zolder in de pastorye van Onzen-
oort 7 voeten hoog, waar ook brug en
hekkens weg zwommen. Na de verwij-
deringe des waters zag men nieuw.e scha-
dens. Vele huyzen te Vlijmen, Onzenoort,
Haagsteeg, Elshout, Scheet, Wolfshoek
vielen om verre, mits zy bij de inundatie
van Heusden nu 5 maanden onder water
hadden gestaan. Onze Linie (de Over
laat), die van vorens (te voren) eene effene
vlakte van goede weyde was, verbeelde
nu een zandzee en woestijne met diepe
wilen, zelfs in onze heyde na Giesbergen
zyn de harde voet- en kar wegen zoo om-
getuymelt, dat men genoodzaakt is nieuwe
te zoeken, zynde de oude in wilen en
dieptens verandert. De koude en armoede
van deze ramp veroorzaakt in dit voorjaar
vele kwade coortsen en den schrik des
waters hadt zulken indruk op de beesten,
dat ik tot Vlijmen een zeer hoogen trap
in een hoog nieuwt huys gezien heb, daar
een paard opklom, terwyl men naderhant
een deel van den zolder heeff moeten af
breken om het na beneden te voeren.
Die verders een staaltje zocht van de
schadens in Gelderlant, nevens en boven
den Bosch geleden, moet maar overwegen,
wat er hier en elders is komen aandry-
venhuyzen, schoppen, schuuren, hooy-
tassen, karren, wagens, allerley huysrgat
dreev by én omtrent Giesbergen.
Wordt vervolgd.)
-
WSBLA»
voor liet land ui Heasdsn ei Altm, Ie Lansstraat sn de Bomielerwairo
i
