Geneeskrachtige Steenen.
Und van altena
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No, 3959 Woensdag 25 Februari. 1920,
FEUILLETON.
DE MISDAAD ZIJNS
BROEDERS.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel
meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
Over de geheele wereld heeft eeu
wenlang het geloof bestaan (en in
verschillende landen bestaat het nog),
dat bepaalde soorten van steenen ge
neeskracht bezitten. Een steen die
den ruwen vorm van een stoel heeft
en bekend is als Canna's, Steen, ge
noot in Wales een reputatie wegens
zijn heilzame krachten. Nabij dezen
steen bevindt zich een bron waarvan
het water de koorts heette te ver
drijven. Om de genezing echter vol
maakt te doen zijn, moest de patiënt,
na het water gedronken te hebben,
eenigen tijd op den Canna Steen zit
ten, en wanneer hij, terwijl hij daar
zat, in slaap viel, werd dit beschouwd
als een aanwijzing dat hij spoedig
hersteld zou zijn. De gecombineerde
behandeling door de bron en den steen
werd dikwijls dagen achtereen, soms
gedurende twee of drie weken, her
haald. In de kerk van Villers-Saint-
Sépulcre, in het departement Oise,
bevindt zich een steen die deel heeft
uitgemaakt van een dolmen, en wan
neer een kind door een spleet in dien
steen heen kruipt wordt het verlost
van de ziekte waaraan het lijdende
is. Te Trie, in hetzelfde departement,
is eveneens zoo'n steen aanwezig, die
op soortgelijke wijze dienstig is voor
het genezen van zwakke kinderen
of van hen die aan rachitis (Engel-
sche ziekte) lijden. Dit bewijst de
hardnekkigheid van een bijgeloof dat
reeds in 567 n. Chr. door den raad
van Tours werd veroordeeld.
Een zonderling geloof heerscht in
Dourges, in het departement Aube.
Op den top van een heuvel nabij deze
plaats staat een tafel ter eere van
St. Estapin, en dicht in de buurt daar
van komen rotsen voor met vele on
regelmatig gevormde holten die als
hel ware afgietsels gelijken van vrij
wel alle deelen van het menschelijk
lichaam. Ieder jaar op 6 Augustus
komen de menschen uit de streek,
die aan een of andere ziekte of kwaal
lijden, daarheen, en nadat zij zoo goed
en zoo kwaad als zij kunnen negen
maal rondom de kapel geloopen heb-
12.
Inmiddels had het verhoor en de uitspraak
plaats gehad en het verslag in de krant
was natuurlijk door Frank Muurse in de
Zigeunerhut gelezen. In de paar minuten
die hij noodig had, om dat verslag, dat
eindigde met de wreede beschuldiging van
moord met voorbedachte rade te lezen,
scheen alles op de geheele wereld een ver
andering te ondergaan. Hjj, Frank Muurse,
onschuldig als een pas geboren kind, een
man met een tot dusver onbevlekten naam,
werd beschuldigd van een misdaad, waarop
de zwaarste straf stond. «Arme Isabella
mijn arme lieveling hoe zal zij
dezen slag doorstaan mompelde hij. Dit
was zijn eerste gedachte. Hij dacht niet
aan zichzelf, hij sloeg geen acht op zijn
omgeving, zijn eenige gedachte was aan
haar, die hij veel liever had dan zijn eigen
leven. Hoe wreed zou deze tijding haar
treffen 1 Frank beefde als hij dacht aan
de toekomst van zijn vrouw en zijn moeder.
«Niemand«, zoo peinsde hij, «zou zich
meer willen bemoeien met de bloedver
wanten van iemand, die zulk een moord
op zijn geweten had. Iedereen zou den
ken, dat hij schuldig was en er was geen
ben begeven zij zich naar de plek
waar zich de merkwaardige steenen
bevinden en leggen het zieke lichaams
deel in de daarmede overeenkomende
holte in een der rotsen. Het resul
taat heet te zijn een onmiddellijke
genezing der kwaal, van hoe erusti-
gen aard deze ook moge zijn. Op
het eiland Arran in de Firth of Clyde
is een groene bolvormige steen aan
wezig, die zich een grooten naam
heeft verworven vanwege zijn ge
neeskrachtige eigenschappen, vooral
voor hen die lijden aan pijn in de
zijde. Men had den steen slechts in
de zijde te leggen om de pijn kwijt
te raken.
De roode variëteit van den cheli-
donius (zwaluw-steen) is een genees
middel tegen vallende ziekte het
poeder van den „iris" (vermoedelijk
een kwarts-varieteit) had dezelfde
kracht. Smaragd en saffier hadden
eertijds een uitmuntende reputatie als
geneesmiddelen tegen oogziekten Men
behoefde er het oog slechts mede aan
te raken om het te genezen. Bloed
koraal, op de slapen gebonden, hielp
iemand terstond over een flauwte
heen. Voor blaassteen werden aan
bevolen „humus" en „songie" (eerst
genoemde beteekent vermoedelijk wel
wat anders dan alleen „aarde"), even
als de „steenen die gevonden waren
in de maag van hanen" (de alecto-
rius) en die uit varkensblazen. Al
deze steenen werden tot poeder ver
malen, opgelost in een of andere
vloeistof en dan gedronken. De ver
schrikkelijke pest, die in 1347 en '48
in Europa 13.000000 slachtoffers
eischte, was de oorzaak van het ont
staan van verscheidene geneesmid
delen, waarvan er door Olivier de
la Haye, die in die dagen leefde, een
aantal genoemd worden in een ge
dicht, waarinv hij die „ontzettende
bezoeking" beschrijft. De ingrediënten
van een dier middelen bestonden uit
paarlen, smaragden, koraal en jar
goonvan elk daarvnn werd een
zesde drachme gebruikt.
In een Boheemsch handschrift, ge
dateerd van 1391, worden niet min
der dan 55 edele steenen genoemd
als geneeskrachtige middelen. Hun
enkel bewijs voorhanden van zijn onschuld»
integendeel, het vinden van zijn revolver
getuigde zoo sterk tegen hem, dat iedereen
tot de slotsom zou moeten komen, dat
Frank den heer Wilson vermoord had
Frank bracht den nacht slapeloos door
Hoewel het bewustzijn van zijn eigen on
schuld hem staande hield, leed hij de
vreeselijkste - smarten, wanneer hij dacht
aan de toekomst van hen, die hij liefhad.
Om zichzelf bekommerde hij zich weinig,
maar hij hield zich bijna voortdurend bezig
met het leed van zijn vrouw, zijn diep
bedroefde moeder en zijn liefhebbenden
broeder.
Hoewel hij anders niet van zedelijken
moed ontbloot was, sidderde hij thans bij
de gedachte, wat zijn lot zijn zou, indien
hij in handen der politie viel.
Na de vreeselyke uitspraak der rechters
durfde hij niet nogmaals een onderhoud
met zijn vrouw zoeken en terwijl de dagen
voorbijkropen, kon hij niet anders doen,
dan wachten tot Herbert vrijgelaten zou
zijn en hem zou komen opzoeken.
Uitgeput door zoovele aandoeningen en
ontbloot van raad en steun, werd hij ten
prooi aan de diepste neerslachtigheid, zoodat
Job Sudderland argwaan koesterde.
«Wat zou hij toch uitgehaald hebben
vroeg de Zigeuner zich af. «Hij heeft
zijn liefje gezien en als het alleen om geld
te doen was nu, ze ziet er rijk genoeg
uit, dus daar zou ze hem wel aan geholpen
hebben. En, al zaten de agenten hem
gebruik in de medische wereld blijkt
uit de Synonima Apothecariorum,
waarin edelgesteenten worden ver
meld onder de artikelen der apothe
kerskunst. In de testamenten van
vorstelijke personen worden medische
steenen veelal vermaakt als kostbare
legaten, o a. in het testament van
Hendrik VIII vanFürstenberg, waarin
de volgende steenen als bijzonder
kostbare voorwerpen worden ge
noemd een „Krebsstein", een bloed
steen, en een graveelsteen, laatstge
noemde zijnde een stuk nephriet De
Krebsstein, soms kreeftenoog genoemd
is een kalkachtige steen die zich aan
beide zijden van de maag van kreef
ten, krabben en dergelijke dieren
vastzet tijdens de schaalverwisselings-
periode, en deze steen was en is nog
in gebruik voor het verwijderen van
vreemde voorwerpen uit het oog, door
hem onder het ooglid te schuiven.
Het gevolg daarvan is een zeer ver
hoogde werking der traanklieren,
waardoor het vreemde voorwerp veel
al wordt verdreven.
In een prijscourant van een Duit-
sche apothekersfirma van 1757 komen
nog al de edelgesteenten voor. Hier
staat een pond kergkristal genoteerd
voor zes groschen (f 0.45)dezelfde
hoeveelheid smaragd voor acht gro
schen f 0 62a), eer; pond saffier voor
zestien groschen (f125), robijn één
thaler (f 1.871), lapis lazuli vijf thaler
(f 9.37|), enz. enz. Reeds vóór dien
tijd was er van meer dan één medi
sche zijde op gewezen, dat deze stee
nen geenerlei uitwerking op het or
ganisme konden hebben, omdat ze
oplosbaar waren en dus niet in het
bloed konden worden opgenomen, doch
deze mededeeling werd van tallooze
kanten bestreden, eensdeels omdat
men vast vertrouwde in de genees
kracht der juweelen, anderdeelsom-
dat met deze geneesmiddelen enorme
winsten behaald werden. Eenige be-
langwekkenne bijzonderheden om
trent het gebruik van edelgesteenten
als ziektebestrijders komen voor in
de aanteekeningen van lezingen die
in 1674 en '75 door den geneesheer
Lucas Schacht gehouden werden in
het Leidsche Hospitaal.
nu eens op de hielen en werd hij
eens voor een maand of twee in de doos
gestopt, wat zou dat nog Wij maken
daar zoo'n drukte niet over. Maar hij
zeide, dat hij onschuldig was aan hetgeen
ze hem ten laste legden. Maar dat is
altijd met die groote heeren, diezijn altijd
onschuldig en dat zijn we allemaal
totdat we gesnapt worden,® zeide hij grin
nikend. «Maar als deze er onschuldig uit
ziet, dan is mijn naam geen Job Sudderland.
Als hij onschuldig was, waarom zou hij
dan zitten kijken, alsof hij zijn laatste
oortje versnoept had Hij ziet er erg
naar uit, dat hij iets heel leelijks op zijn
geweten heeft. Nu, als dat zoo is, dan zal
ik hem en zijn broer aardig laten opdok
ken, als ik hem nog wat schuil moet hou
den. En als Job Sudderland iemand schuil
wil houden, zullen de agenten hem niet
gauw vinden, maar hij moet betaald
worden en goed ook. Ik zal dus maar
kalm afwachten, tot die broer komt en dan
zullen we eens zien.®
VI.
ISABELLA MUURSE.
Zoodra hij zijn vrijheid had herkregen,
haaste Herbert Muurse zich, zooals wij
zagen, naar Ravenwoud. Hij brande van
nieuwsgierigheid, om te weten, wat daar
sinds zijn gevangeneming was voorgevallen.
Isabella, die sinds het onderhoud met haar
Tegen het midden der 18e eeuw
begon het geloof in de genezende
kracht van edelgesteenten allengs te
verdwijnen, ofschoon echter nog niet
algemeen, want zelfs de beroemde
Duitsche mineraloog A. F. B Brück-
mann hechtte er nog aan. Een voor
beeld van hedendaagsche toepassing
van een mineraal gesteente als ge
neesmiddel tegen ziekte is het uit
wendig gebruik van een uranium-
verbinding in het Joachimsthal, in
Bohemen. Het wordt in lederen zakjes
tegen het hoofd gelegd als middel
tegen hoofdpijn. H. P.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De Russische beer richt zich op en maakt
zich gereed tot den aanval. Eerst scheen
het of hij zou sterven aan de bekomen
wonden. Maar hij heeft zich hersteld en
laat zijn gegrom hooren en laat zijn klau
wen zien.
Merkwaardig en onrustbarend zijn de
berichten die van uit Rusland tot ons komen.
Merkwaardig als wij er op letten hoe snel
de zaken zich daar ontwikkelen. Zeo wordt
gemeld dat de dagelijksche werktijd van
8 uren veranderd is in werktijden van 12
uren. Het laatste officieele communiqué
maakt er zelfs gewag van dat de werk
lieden uit eigen beweging besloten hebben
over te werken en des Zondags zonder
belooning doorwerken,
In de fabrieken wordt gearbeid uit alle
macht, zoo wordt van verschillende zijden
bericht. Dat is dus het merkwaardige.
Eerst werkschuwheid. Een stilliggen van
alle bedrijf. En nu een ijzeren organisatie.
Een zich inspannen tot het uiterste. Waar
toe Nu hier komt het onrustbarende.
De Weensche correspondent van de N. R.
Ct. zegt daarvan «Of het waar is, dat
de Russische arbeiders uit eigen beweging
weer meer dan 8 uur per dag werken,
zooals onlangs uit Moskou werd gemeld,
blyve in het midden, een feit is het, dat
de Poetilofwerken en de fabrieken en de
mijnen van het Donetsgebied dag en nacht
en ook Zondags aan den gang zijn om aan
het leger te kunnen leveren wat het noodig
heeft.®
De Ruseen gaan dus vechten, en, daar
ze huy binnenlandsche vijanden al verslagen
hebben, gaan ze vechten tegen het buiten
land. Ze gaan een offensief openen tegen
het Westen. Ze zullen dit noemen een
echtgenoot niets meer had vernomen van
hetgeen rondom haar voorviel, was zeer
verheugd over Herbert's komst, die zij als
een voorbode van Frank's terugkeer be
schouwde. Zij ontving hem met tranen
van vreugde over zijn vrijlating en ge
voelens van dankbaarheid ten opzichte van
zijn broederlijk gedrag tegenover Frank.
Hij stak haar zijn hand toe, met een
medelijdende uitdrukkiug op haar gelaat,
doch Isabella omvatte zijn arm met beide
handen en vroeg
»Waar is Frank?®
Herbert leidde haar naar het dichtsbij-
zijnd vertrek en sloot de deur.
«Waarom kwam Frank niet met je
mede vroeg ze srneekend.
't Spijt me, dat ik je moet zoggen, dat
je nog wat geduld zult moeten hebben,
Isabella, eer je hem terug kunt zien.®
De nieuwsbladen waren voor haar achter
wege gehouden, terwijl het den dienstboden
verboden was, in haar tegenwoordigheid te
spreken over hetgeen in haar omgeving
voorviel, Zij wist dus niets van het ver
hoor en de uitspraak. Ook had men voor
haar geheim weten te houden, dat het lijk
van den heer Wilson naar Ravenwoud was
overgebracht, terwijl de oude mevrouw
Muurse en dokter Mitchell zich met al de
toebereidselen voor de begrafenis belast
hadden. Nu zou zij echter alles van Her-
bert vernemen.
«Jk heb zeer met Frank te doen,® zeide
Herbert, toen Isabella een weinig tot be-
defensief. Van hun standpunt volkomen
terecht. Het communistisch Rusland, aan
vallend op West-Europa, vecht voor zijn
voortbestaan als zoodanig, gelijk het revo-
utionaire Frankrijk aan het begin van de
negentiende eeuw heeft gedaan, en evenals
dat Frankrijk moet het in den loop van
den strijd zijn inrichtingen wijzigen, waar
het trouwens al mee bezig is.
In Rusland wordt dus geweldig gewerkt
aan de organisatie, de verpleging en de
uitrusting van het frontleger, en wel door
middel van een leger achter het front.
M. a. w. er is zoo iets als de «burgerlijke
dienstplicht®, zooals Hindenburg het noemde,
ingevoerd.
En als we vragen hoe groot dan wel de
strijdmacht is die Rusland gereed heeft
om den aanval op West-Europa te beginnen
krijgen we vrees-aan-jagende cijfers te
hooren. In het geheel moet het Sovjet-
leger 800.000 man sterk zijn goed
gewapend, goed geoefend, goed toegerust
voor het doel. En wat kan Europa daar
tegen over stellen Op Finland is niet te
rekenen, het wil in vrede met Rusland
leven. Van Eshtland is even min iets te
verwachten daar het leger aldaar zelf sterk
communistisch is. Het kleine leger van
Litanen, 12000 man sterk is onbetrouw
baar. Dan komt het Poolsche leger.'t Be
staat uit drie deelen, die door officieren
aangevoerd worden welke van samenwerking
niet gediend zijn. Vervolgens is er nog
het Roemeensche leger dat in aanmerking
komt. Met zijn alle hebben deze legers
een 380.000 man die het zullen moeten
uithouden tegen de 800.000 gewapende
van Russische zijde. Wanneer men daarbij
denkt aan de oneenigheid tusschen Polen
en Roemeenen behoeft het geen betoog dat,
mochten de Russchen oprukken tegen het
Westen, de anti-bolsjewistische machten het
onderspit moeten delven voor de geest
driftige troepen van den aanvaller. En
dan is het maar een kwestie van tijd om
de communisten te zien verschijnen in het
Duitsche gebied. Een ieder begrijpt dat
ook onze Oostelijke naburen een makkelijke
prooi zal worden voor den Rassischen beer.
Duitschland kan niet veel. De Duitsche
bevolking bemoeit zich nog steeds over het
algemeen meer met zijn eigen directe zaken,
dan met politiek. Zij heeft het slecht.
Wie het niet goed heeft, zal zich gewoonlijk
niet fel tegen politieke veranderingen ver
zetten, omdat het hem onverschillig is, of
hij door de kat of door den hond gebeten
daren was gekomen. «Vertel mij, hetgeen
je van deze treurige geschiedenis weet.«
«Ik heb Frank gezien en hij heeft mij
alles verteld.
«Frank gezien riep Herbert uit. «Waar
is hij dan Wat doet hij
«Hij is in de schuilplaats, die je hem
hebt aangeraden. Ik zag hem eens in het
geheim en hij vertelde mij, welk een
goede broeder je'voor hem waart geweest.
«Stil, stil zeide Herbert ongeduldig.
«Wat bezielt hem, om op die manier zijn
leven te wagen, terwijl de politie misschien
overal naar hem zoekt
«Wees niet boos, Herberthij kwam
alleen om mij te zien,® zeide Isabella in
tranen uitbarstende.
«Maar hij moet het niet doen,® ant
woordde Herbert boos. «Als ze hem te
pakken krijgen, wordt hij ongetwijfeld tot
levenslange gevangenschap veroordeeld, of
we moeten het een of ander bewijs van
zijn onschuld kunnen vinden.®
«Je bedoelt, dat ze hem schuldig zouden
verkaren vroeg zij verontwaardigd.
«Ja, zonder twijfel, of ze zouden iemand
anders moeten vinden,® antwoordde Herbert
met ternedergeslagen oogen. «De meeste
menschen koesteren ernstige verdenking
tegen Frank en de uitspraak van de recht
bank luidde, dat hij moord met voorbe
dachten rade gepleegd had. Zij kennen
mijn broeder niet zoo goed als wij, Isabella.
Wordt vervolgd.)
MEI US BLAB
voor lie! Lane vm Heisilaii 6n AStena, do Langstraat ai do Boimeierwaard