nr.
Een rechterlijke dwaling.
l. derk:
f el. int. 482.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4024. Zaterday 9 October. L920.
Rook ons SUCCESMERK,
SENORIO de 10 cents sigaar,
Hinthamerstpaat 24, 's-BOSCHL
1
Magazijn St. Jozef.
it t HliMA V\
lleereii- en
Kinder
UND van ALTENA
samengesteld uit de edelste tabakken
en hoogfijne kwaliteit.
Groothandel in sigaren, sigaretten, tabak,
mag.— - mt-jm vmn
7 FEUILLETON.
Oud-Rollandsch tinijberJc
Tafel- Dessertmessen, Frujrc- Boter-j
en Kaasmesjes/
GFJE i*o zilver alpacca I
f7 jacq. krijbolder
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25,
en franco per post beschikt f 1 40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Er zijn langs een omweg berichten uit
Sowjet-Rusland gekomen, uit welke valt
op te maken dat de ineenzakking van het
roode militaire front samengaat met een
bedenkelijk gekraak in het arbeidsfront
daarachter. Op verschillende plaatsen zijn
de arbeiders aan spoorwegen en in fabrie
ken stakingen begonnen, met het doel om
den vrede van de So wjet-regeering af te
dwingen of haar heelemaal omver te wer
pen. Het verdachtste verschijnsel in de
beweging wordt genoemd, dat ook onder
de soldaten van het Westelijke roode leger
vergaderingen worden gehouden, om tegen
voortzetting van den oorlog verzet aan
td» teekenen, die heriuneren aan dergelijke
bijeenkomsten gedurende het kot te regime
van^Kerensky, dat aan de roode revolutie
en ^et uittreden van Rusland uit den
grootëfo oorlog voorafgittg, die het Kopen-
haagscne blad National Tidende ontvangen
heeft, ofehelzen eveneens dat de stakings
beweging^ zich in Rusland snel uitbreidt,
dat er in Verschillend steden onlusten zijn
geweest, Waarbij volkscommissarissen ver
moord zijn efcz.
De bezetting van Baranowitsje door de
Polen, het belangrijke spoorwegkruispunt
175 K.M. ten Z.O. van Grondrio, betee-
kent voor de Russen de afsnijding van hun
zijwaartsche spoorwegverbinding aan hun
front ten Noorden van de Pripet. Natuur
lijk maken de nog altijd aanhoudende sue-
Een ware gebeurtenis.
(1)
De geestelijke Christiaan Weisecke ge
raakte niet spoedig van zijn stuk. Meer
dan tien jaar was hij als geestelijke in het
tuchthuis te Müllberg aangesteld, hij deinsde
niet meer huiverend terug als hij in de
diepste afgronden van menschelijke verdor
venheid en misdaad moest neerzien, en ook
den meest verharden misdadiger, met welke
hij dagelijks moest omgaan, kwam hij, ge
dachtig aan het gebod der naastenliefde,
met zachtheid en troost te gemoet. On
vermoeid zocht hij, de rampzaligen, die
de maatschappij voor haar eigen veiligheid
uitgebannen had, te sterken in de kracht,
die zij behoefden om de zware straf te dra
gen, in de hoop, dat nog eens, wanneer de
schuld geboet zou zijn, ook voor hen ge
lukkiger dagen konden aanbreken.
Voor ieder had hij een goed woord en
door de warme belangstelling, die hij voor
de veroordeelden toonde, had hij hun volste
vertrouwen gewonnen.
In het tuchthuis van Müllberg worden
alleen de zwaarste jmisdadigers opgenomen,
onverbeterlijke inbrekers, gevaarlijke dieven,
moordenaars, voor welke eerst de dood de
kerkerdeur ontsluiten zou. Velen van hen
die noch voor den rechter van instructie,
cessen van de Polen en de inlichtingen,
die men ook te Warschau moet bezitten
over de .stemming onder de Russische ar
beiders, de militaire partij in Polen, die
nog van geen vrede wil weten, weer ster
ker. De dwaze bluf van de Sowjet-
regeering om, toen de onderhandelingen te
Riga al een heel eind gevorderd waren,
met nieuwe eischen aan te komen helpt die
partij in haar verzet tegen de vredescon
ferentie. De instructies voor de Poolsche
afgevaardigden te Riga worden nu in over
leg met den Raad van Landsverdediging
herzien en de bolsjewiki zullen het aan
zichzelven te wijten hebben, als zij ten
slotte hardere voorwaarden, moeten aan
nemen dan er oorspronkelijk op het Pool
sche vredesprograrn hebben gestaan.
Tusschen de Polen en Lithauers is te
Soewalki een wapenstilstand gesloten, die
zoolang zal duren, als de conferentie daar
bijeen is. In de streek van Soewalki en
Sejny zijn de gevechten jl. Vrijdag bij
gemeen overleg gestaakt. Er was voor de
Lithauers alle reden, om niet te stijf op
hun stuk te staan, want het werd met
den dag duidelijker, dat de steun van
Sovjet-Rusland hun tegenover de Polen
niet veel meer zou baten en dat. zij beter
zouden doen met zich op den zedelijken
steun van den Volkenbond te verlaten.
In Oostenrijk is men voornemens door
volksstemming te besluiten zich bij Duitsch
land te voegen.
Reuter verneemt uit Parijs, dat het
ministerie van buitenlandsche zaken voor
nemens is krachtige maatregelen te nemen
teneinde Duitschland en Oostenrijk te nopen
noch ter terechtzitting, ondanks de volle
digste aanwijzingen van schuld een beken
tenis hadden afgelegd, ja, die zelfs van hun
vonnis onder het aanroepen van God en
alle heiligen hun onschuld hadden vol ge
houden, hadden den geestelijke Weisecke
geheel vrijwillig en zonder den minsten dwang
of aansporing zijnerzijds hun schuld bekend.
Zij wisten, dat zij op zijn stilzwijgendheid
vertrouwen konden, dat hij hen niet met
nuttelooze strafpredikatiën zou kwellen. En
die vrijwillig afgelegde bekentenis had hen
bevrijd van den drukkender» last, dien zy
met zieh meesleepten van de eenzame cel
naar de werkplaats. Zij voelden zich ver
ruimd en vergisten zich niet als zij meen
den, dat de geestelijke hen van dat oogen-
blik af vriendelijker en welwillender tege
moet kwam.
Wat had Christiaan Weisecke in de
tien jaren van zijn 2waar maar schoon ambt
reeds moeten aanhooren Het schriklijkste
was hem begrijpelijk geworden, en wat be
grijpelijk is mag op vergeving hopen. Ern
stig maar troostend was zijn oog als hy in
de cel tegenover den ouden boef zat, die
hem tot zich geroepen had, en als de ramp
zalige, wiens vaal, grauw gelaat door de
ontroering nog schriklijker geworden was,
hortend en stootend woorden uitstiet, waar
van de geestelijke de bedoeling spoedig be
greep.
Was het zware uur der beproeving ach
ter den rug, dan drukte Weisecke den ver
oordeelde de hand en als de cel dan geslo-
tot het nakomen der vredesverdragen, in
dien de voorgestelde volksstemming in
Oostenrijk zou beslissen ten gunste van
aansluiting bij Duitschland. Er zullen
evenwel geen stappen worden gedaan om
de volksstemming te beletten, alvorens
tusschen Frankrijk, Engeland en Italië van
gedachten gewisseld is.
Er schijnt toch nog iets te komen van
eene handelsovereenkomst tusechen Enge
land en Sowjet-Rusland. De Times geeft
hierover, dat de in- en uitvoer van alle
goederen in en uit Rusland (met uitzon
dering van wapens en munitie) vrij; zal
zijn, gelijk de scheepvaart van beide ian-
den op eikaars havens.
Engeland neemt niets in beslag, wat aan
Sowjet-Rusland of zijn burgers behoort en
eenzelfde verplichting neemt Sowjet-Rusland
op zich ter» aanzien van de bezittingen van
Ergelsche particuliere personen, met ver
plichting tot schadeloosstelling in gevalleït
waarin de inbeslagneming reeds uitge
voerd is.
Behalve bepalingen over de positie van
handelsagenten en de opzegging van de over
eenkomst, is dit de hoofdzaak van de over
eenkomst. Het belangrijkste punt, de kwestie
van de schulden, die staat en overheid in
Rusland onder de tsaristische regeering heb
ben aangegaan, blijft in de overeenkomst
buiten beschouwing. De Daily Herald had
gemeld, dat het aangehouden wordt tot aart
een vredesconferentie. De Times is van
meening, dat dit volslagen negeeren van de
aansprakelijkheid voor de oude Russische
GROOTE KEUZE
Eetserviezen, Koffie- en
Ontbijtserviezen.
Waschstellen.
Tafel-, Dessert-, Lepel/ en Vorken,
Suikerlepe/tjes.
Vraag prijscourant /oor Gero zilver. I
voorheen
Hinthamerst/aat 70. 's-BOSCH.
ten was, zag de bewaarder door het kijk
gaatje dat de bewoner diep ademend en in
groote ontroering de enge ruimte eenige
malen op en neer liep, dan weer op zijn
kruik ging zitten en met het hoofd op de
hand gesteund bitter weende.
Kalm en vriendelijk, zooals hij gekomen
was, keerde dan de geestelijke naar zijn
woning terug en niemand kon hem aanzien,
dat hij zoo even het aangrijpend schouw
spel had bijgewoond van een hevigen ziele-
strijd.
Ditmaal echter was Christiaan Weisecke,
toen hij de ziekenafdeeling in het tuchthuis
verliet, zijn ontroering niet meester. Den
bewaarders, die hij in de lange kale met
asphalt bevloerde gangen tegenkwam, viel
het op, dat hij zonder hun groet te beant
woorden met ongewone haast hen voorbij
ging en verwonderd keken zij hem na.
De oude Fr&derik Schunner, in de mis
dadigerswereld onder den bijnaam sSchus-
tersfriedek bekend, een berucht recidivist,
die laatstelijk tot tien jaar verooi deeld was
wegens inbraak gepaard aan zwaare ver
wonding, maar die door den dood weldra
uit den kerker verlost zou worden, had hem
bij zich geroepen. Wel een uur lang had
de geestelijke aan het bed van den sterven
den misdadiger gezeten toen had hij hem
de hand gedrukt, hem eenige woorden van
troost toegesproken en zich langzaam ver
wijderd. Zoodra echter de deur achter hem
gesloten was, had hij zich het zweet van
het voorhoofd gewischt en was hij haastig
schuld, de overeenkomst volkomen onaan
nemelijk maakt. Maar er is erger, meent
zij. Art. 9 verklaart dat, de Britsche re
geering geen stappen zal doen of aanmoe
digen, »om beslag te leggen op of bezit te
nemen van goud, waarden of artikelen, die
Rusland zou uitvoeren tot betaling van in
voeren, op grond van eenige vordering op
Russische burgers of op de Russische Sowjet-
regeering of op de vroegere regeeringen
van Rusland.® Dit beteekent dat de Brit
sche regeering de crediteuren van Rusland
verhinderen zal, om een actie in te stellen
langs den eenigen weg die hun open-sUiat
om voor hun belangen op te komen, en liet
is te begrijpen, zegt de Times, dat de Lon\
densche bank- en handelswereld tegen zulk
een manier van doen in verzet komt, daar
de geest waarin alle zaken worden gedaan is
de geest van vertrouwen in de eerlijke ver
vulling van een eenmaal aangegane verbin
tenis. Een lid van de Londensche beurs
dat tegen dien geest zondigde, zou onmid-
delijk uitgestooten en met schande overla
den worden en een Engelsche regeering
die in strijd ermee handelde, zou zeker kun
nen zijn van de blaam van alle eerlijke
lieden.
Te Parijs wordt 15 dezer een congres
gehouden voor het vereenvoudigen van de
douane- en pasformaliteiten en het herstellen
der internationale verbindingen onder toe
zicht van den volkenbond. Naar uit Brussel
gemeld wordt, heeft deze raad voorgesteld
de consulaire visa's af te schaffen en te
vervangen door een enkelvoudig visa van
een centraal kantoor tegen een vast tarief.
De burgemeester van Cork en de andere
elf hongerstakers zij zouden nu de een
55, den anderen 56 bf 57 dagen gevast
hebben blijven een wonder, waarover
Sinn-Fein maar liever niet spreekt. In elk
geval herhalen de in September gevangen
gezette Sinn-Feiners het voorbeeld niet.
Een bericht van Dinsdag behelst, dat
Mo Swiney nog altijd niet in stervensgevaar
verkeert, een ander, dat hij zichzelf nog
scheert en de kranten trouw leest.
Sinn-Fein, dat aan de Engelsche regee
ring de heulsrol had toegedacht, begint
belachelijk te worden. De hongerstaking
schijnt daarom voorgoed van zijn propa
ganda-program afgevoerd te worden.
BINNENLAND.
Het brood in Oostenrijk.
De burgemeester van Weenen heeft for-
voortgesneld.
Toen Weisecke in de directeurskamer-
kwam was hij zich zelf weder meester en
kalm vroeg hij
»Zoudt gij mij de stukken van het pro
ces Althanns willen geven
»(jaarrie« antwoordde de directeur, »heeft
de schelm eindelijk bekend
»Neen.. Ik hem van daag zelfs niet ge
sproken, maar ik heb over zijn zaak iets
gehoord, ik kan mij nog niet daarover
uitlaten. Ik zou de stukken gaarne doorzien.®
»Goed, ik zal ze dadelijk laten komen.»
De directeur drukte op het knopje van
een electrischen schel en beval aan den
binnenkomenden bewaarder de gevraagde
stukken uit het archief te halen.
®Met die Althanns is niets te beginnen®
hernam de directeur tot den geestelijke.
»Ik heb hem zoo vaak er over aangespro
ken, maar altijd vruchteloos. Met lieden
van dat slag is niets te beginnen. Geluk
kig draagt hij zich hier goed, hij is kalm
en werkzaam. En Schunner Hij heeft
naar u gevraagd, hebt gij hem gesproken
»Ik kom zoo even van hem.®
»En
»Het schijnt met hem spoedig te zullen
aftoopen. Ik vond hem zeer zwak.«
»Ja de dokter heeft hem opgegeven.
Weet ge wel, dat met hem een der ge
vaarlijkste boeven sterft die wij hier heb
ben
Het gesprek werd gestoord door het bin
nenkomen van den bewaarder, die een bundel
DltAAGT
(«orinchcm
meel geprotesteerd bij de regeering tegen
het oneetbare brood, dat weer met meer
dan een kroon wordt opgeslagen. De re
geering constateert, dat de boeren weige
ren om meel aan Weenen te leveren,
o
Wrange).
Volgens het laatste officieel communique
van Wrangel hebben de troepen van de
Zuid-Russische regeering Mariampol en het
centrum van het mijnbekken van de Do-
netz bezet. Er zijn meer dan 10.000 ge
vangenen en er is geweldig veel buit ge
maakt.
Algemcene staking in l'ortugal.
Volgens belichten van de Portugeesche
grens, zou er in heel Portugal een alge-
meene staking zijn uitgebroken.
BUITENLAND.
De ex-Koning van Griekenland.
Ex-koning Konstatijn, die langen tijd irt
Zwitserland heeft vertoefd, waar hij vol
gens de beschuldiging van zijn tegenstanders-
te Athene in het geheim medewerkte aan
plannen voor een omwenteling in Grieken
land, gaat binnenkort naar Rome, waar zijri
broeders, prins Andreas en prins Christo-
phorus, reeds zijn. Volgens de Grieksche
bladen is het doel van het bezoek, zoo dicht
mogelijk in de nabijheid te zijn van zijn
aanhangers in Italië, die een verkiezings
campagne in Griekenland op touw willen
zetten.
papier met het in groote letters beschre
ven opschrift »Martin Althanns® op tafel
legde, Weisecke stond onmiddelijk op.
»Hebt gij zoo'n haast?® vroeg de direc
teur.
»Ja. Ik moet iets nazien wij spre
ken er later wel eens over, misschien van
daag nog over een uur zal ik Schun
ner nog eens bezoeken.»
Hij drukte den directeur de hand, nam
den bundel papieren en liep haastig naaf-
zijn woning.
Daar verdiepte hij zich in de stukken
van het proces Althanns, die hij sedert
jaren niet had ingzien. Hij herinnerde zich
nog wel, dat Martin Althanns ter dood ver
oordeeld was, welk vonnis in levenslange
tuchthuisstraf was veranderd, maar de bij
zonder heden had bij vergeten.
Terwijl hij ingespannen las, maakte hij
op een vel papier enkele korte aanteeke-
ningen en af en toe leunde hij achteroyer
in zijn stoel en staarde ernstig voor zich
uit.
»A1 ons weten is stukwerk mompelde
hij, toen hij het laatste stuk sloot en den
bundel weder byeenbond.
Toen op Maria Hemelvaart, 15 Augustus
4882, Apollonia Meijering, de dienstbode
van den boer Jakob Peter Tenner, des avonds
in de schemering thuis kwam, na den feest
dag bij verwanten te hebben doorgebracht,
wachtte haar een vreeselijk schouwspel.
Wordt vervolgd).
voor het Lanü van Heusden en Aitena, de Lanystraat sn de BommeleFwaard
S
-■V