T
L
J
Bü iit or. behoort een bijvoegsel.
Hook ons SUCCESMERK,
I
Magazijn St. Jozef.
L. DERKS,
IL\ II LM ANN's
Heeren- en
kiiiderkleeriiiig.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4026 Zaterdag 16 October. 1920.
SENORIO de 10 cents sigaar,
IMAIIJI fïïfO)A\
Mist.482. y y. kê
Hinthamerstraat 24, 's-BOSCH.
FEUILLETON.
Een rechterlijke dwaling.
samengesteld uit de edelste tabakken
en hoogfijne kwaliteit.
Groothandel in sigaren, sigaretten, tabak.
m.n
Oud-Rollandsch tinwerk
Tafel- Dessertmessen, Fruit- Boter
en Kaasmesjes.
GKEÏfcO ZILVER - ALPACCA
Und van ALTENA
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
BUZTENLANDSCH OVERWICHT.
De finantieele conferentie, die te Brussel
gehouden is, is dezer dagen geëindigd.
Aan deze conferentie werd door 39 Staten
deelgenomen. Van Nederland door de
Heeren Vissering, Patijn, ter Meulen en
Zimmerman. Wanneer men zich afvraagt,
na het lezen der dagelijksche verslagen,
wat nu eigenlijk de practische en tastbare
resultaten zijn geweest van deze conferentie
dient men in 't oog te houden, dat de be
doeling dezer conferentie niet anders was,
dan om raad te geven aan den Volkenbond.
Men heeft getracht middelen te vinden,
waardoor hoop kon herleven in den geest
der volkeren. De oorlog heeft de mensch-
heid óp schrikbarende wijze verarmd. Jaren
lang heeft er een ontzaglijke vernietiging
van goederen plaats gehad, terwijl er
tegelijkertijd belangrijk minder werd voort
gebracht. Wat er dus ten slotte gebeuren
moet is meer voortbrengen en minder ver
bruiken. Mr. Zimmerman, één der Neder-
landsche gedelegeerden, spreekt als zijn
overtuiging uit, dat de conferentie een
succes is geweest. Reeds het enkele feit
der conferentie heeft eene werking ten
goede geoefend, doordien een voor alle
aanwezigen merkbare toenadering uit dit
samenzijn gedurende twee weken is voort
gekomen. DS rechtstreeksche resultaten
der conferentie hebben, volgens Mr. Zim
merman, de verwachtingen overtroffen.
Wetten, zoo schrijft hij, konden te Brussel
Een ware gebeurtenis.
(3)
Den eenen morgen land na den anderen
had hij aan zijn 'buren verkocht om slechts
geld te verzamelen en niemand kon zijn
rijkdom bij benadering schatten. Bij nauw
keurig ouderzoek van zijn huis werd in de
stroomatras in verschillende kleine pakjes
ongeveer 800 thaler aan goudgeld gevon
den, dit was echter blijkbaar slechts een
zeer klein deel van zijn vermogen, de moor
denaar had zonder twijfel een goede vangst
gedaan.
Nauwelijks had zich de tijding van den
moord verspreid of er meldden zich ver
scheidene getuigen aan, die de nasporingen
der justitie dadelijk een bepaalde richting
gaven.
De arbeider Wichmann wasopdenlöen
Augustus tegen 7 uur des avonds op den
weg van Sudernlehen naar Grosz, Went-
hin Tenners .huis voorbijgekomen err had
voor de deur een man van gemiddelde lengle
zien staan, gekleed in een valen jas. Wich
mann had dien man voor een landlooper
of bedelaar gehouden en hem in het voor
bijgaan toegeroepen. »Ga maar heen, de
oude doet toch niet open en geeft nooit
iets.« Zonder verder op hem te letten was
hij voortgeloopen, maar toen hij na een poos
niet aan de Staten worden voorgeschreven.
Maar niemand zal ontkennen, dat de con
ferentie op het geheele gebied barer werk
zaamheid een aantal zeer duidelijke uit
spraken heeft gegeven, van welker toepas
sing herstel mag worden gehoopt.
Ondanks den wapenstilstand met Litbauen
hebben de Polen kalm hun opmarsch naar
Wilna voortgezet en zijn er inmiddels aan
gekomen en hebben de stad bezet. De
eerste berichten uit Warschau verzekeren,
dat generaal Zeligowski uit eigen beweging
en op eigen verantwoordelijkheid heeft
gehandeld, doch een ander bericht uit
Warschau maakt gewag van een storm
van geestdrift, dien de bezetting van Wilna
in heel Polen gewekt heeft.
Het bericht, dat de wapenstilstand en
de voorloopige vrede Dinsdagavond tusschen
de vertegenwoordigers van Sowjet-Rusland
en Polen te Riga geteekend zijn, zou voor
Europa heuglijk nieuws zijn, indien men
Iegelijk de overtuiging kon hebben, dat
de daar totstandgekomen verzoening op
duurzame grondslagen rustte, wat, gelijk
herhaaldelijk betoogd is, niet het geval is.
Die grondslagen zijn zelfs zoo weinig
duurzaam, dat de Lithauwers dadelijk een
leger op de been brengen, om een van
de voornaamste bepalingen, de toewijzing
van Wilna aan Polen, omver te werpen
en de mannen van den Volkenbond op
nieuw radeloos naar een uitweg zoeken
Want men moet goed begrijpen, dat hun
verzet niet zoo zeer tegen de bezetting
van Wilna door de Polen, die immers tij
delijk zou kunnen zijn,' gaat als wel tegen
het blijvend verlies van deze stad, die een
omzag, zag hij den onbekendde niet meer
en hij verwonderde zich dat Tenner dus
toch de deur moest geopend hebben, want
anders had hij den landlooper op den vlak
ken weg nog moeten zien.
Deze gewichtige verklaring werd door
andere getuigen bevestigd. Omstreeks half
acht, dus een half uur later, hadden eenige
boeren uit Sudernleben, die naar de herberg
gingen, op den weg in de richting van Ten
ners huis een man zien loopen, wiens uiter
lijk met dat van den door Wichmann be>
schrevene overeenkwam. Die man was den
boeren door zijn schuwe houding opgeval
len. Hij scheen een groot pak onder zijn
valen jas te verbergen. Nog in de herberg
hadden de boeren over dien man gesproken
en het betreurd, dat zij hem niet hadden
nagezet, want hij had bepaald ergens iets
gestolen.
Naar dezen landlooper werd ijverig ge
zocht en reeds op den 17den Augustus sverd
op een mijl afstand van Sudernleben in een
schuur een individu gevonden, dat kenne
lijk daar den nacht had doorgebracht. Des
morgens vroeg weid hij door de arbeiders
gevonden en zij wisten dat naar een man
in een valen jas gezocht werd.
Spoedig zou met zekeiheid blijken dat
men de hand gelegd op den waren schul
dige. Niet alleen herkende Wichmann en
de boeren uit Sudernleben den landlooper,
dien zij in den avond van den moord ge
zien hadden, maar men vond zelfs in het
hooi in de schuur een ham, die blijkens
van de steunpunten is in den Poolschen
corridor. Als het de Poolsche regeering
werkelijk ernst is met hare verloochening
van generaal Zeligowski, zou dat voort
kunnen komen uit de vrees dat de gene
raal ten slotte noch het gezag van War
schau noch dat van Kovno, waar de Li-
thausche regeering nu zetelt, erkennen zal,
want er is al een bericht, dat hij een
Centraal Lithauen wil stichten, waarvan
de grens met Noord-Lithauen, het Lithauen
dat Kovno als hoofdstad zou hebben, door
een volksstemming bepaald zou worden.
Dit bericht heldert meteen op, wat hij
met de volksstemming, waarvan aanstonds
sprake was, voor had. De krachtdadige
maatregelen, die de Poolsche gezant te
Parijs tegen Zeligowski aankondigt, zouden
daardoor deze beteekenis krijgen, dat Polen
een gebied, dat de vrede van Riga het
geeft en het oude Lithauen het betwist,
niet aan een nieuw Lithauen wil verspelen.
In zoover is de coup van Zeligowski
dan ook iets anders dan de overrompeling
van Fiume door d'Annunzio. Zeligowski
en zijn mannen zijn Polen, afkomstig uit
de stad en de streek, die zij bezet hebben,
en hun grief tegen de Lithausche regeering
is dat zij twee dagen nadat zij een trac-
taat met de Bolsjewiki had gesloten, dezen
met hun buitengewone commissie in Wilna
een slachting onder de Polen liet aanrichten,
zonder daartegen in verzet te komen.
De slachtoffers van dat bloedbad wa
ren bloedverwanten van de mannen van
Zeligowski's divisie, en deze mannen
GROOTE KEUZE
Eetserviezen, Koffie- en
Ontbijtserviezen.
Wasehstellen.
Tafel-, Dessert-, Lepels en Vorken,
Suikerlepeltjes.
Vraag prijscourant voor Gero zilver.
voorheen
JAGQ. KRIJBOLDER
Hinthamerstraat 70. 's-BOSCH.
de inkervingen in het zwoerd bij Tenner
gestolen was.
Bovendien nam de gevangene een hou
ding aan, die zeer bezwarend voor hem was.
Hij bezat geen papieren en weigerde elke
inlichting omtrent zijn persoon te geven.
Geboeid naar Tenners huis gebracht hiek
hij zich aanvankelijk zeer onversohillig, maar
toen hij onverwacht bij het lijk van den
vermoorde werd gebracht, geraakte hij in
de grootste opgewondenheid. Hij staarde
met een uitdrukking van groote ontsteltenis
naar het lijk, bedekte zijn gelaat met de
handen en wendde zich af. De rechter
van instructie meende van deze houding ge
bruik te moeten maken en vermaande de
gevangene ernstig thans zijn gruweldaac
te bekennen, maar na eenig zwijgen riep
deze eensklaps
ïNeen, ik heb Tenner niet vermoord
Deze uitroep had bijna de waarde van
een bekentenis, want de naam Tenner was
tot dusver nog niet in zijn bijzijn uitge
sproken.
Waar de gevangene het geld gelaten
had, werd niet opgehelderd. In zijn bezit
vond men slechts elf penning, een rooden
zakdoek, een ouden haarborstel met kralen
versierd en een groot, stevig knipmes. Dit
mes was vet en had blijkbaar gediend voor
het snijden van den ham, en toen het ge
opend en uitgeklopt werd viel er een klein
stukje hout uit, niet grooter dan een lici-
terskop. Maar dit nietige stukje zou een
gewichtige aanklager worden.
ziedden van verontwaardiging tegen de
ithausche regeering, die zich, alleen vol
gens de afspraak met de bolsjewiki en
zonder goedvinden van de bevolking, te
Wilna gevestigd had en daarna geen vinger
verroerde, om te verhinderen dat hun ge
zinnen uitgeroeid werden.
Wat verder de voorloopige vrede tus
schen Polea en Sowjet-Rusland betreft de
nauwkeurige inhoud van het tractaat is
nog altijd niet bekend, maar hetgeen er
van bekend is, wijst op eene volledige ca
pitulatie van de bolsjewiki.
Delacroix de Belgische minister-president,
leeft te Londen, waar hij ook nuttig werk
schijnt verricht te hebben om Engeland te
overreden mee te doen aan het om hals
brengen van de conferentie te Genève, ge
ruststellende verklaringen afgelegd aan
gaande de inschrijving von de Fransch-
Belgische overeenkomst in de registers van
den Volkenbond. Als men goed toeziet,
merkt men echter, dat deze formuliteit
alleen zal gelden voor de beginselenvan
de verbondsoorkonde en de tusschen beide
staven gewisselde brieven tot bevestiging
van de afspraak. De bijzonderheden van
de regeling kunnen niet openbaar gemaakt
worden, omdat het militaire geheimen be
treft, die dan hun waarde zouden verliezen.
Volgens de oorkonde van den Volkenbond
zijn zulke geheim gehouden afspraken niet
rechtsgeldig. Nu men echter eenmaal op
dezen weg aangeland is, heeft de wereld
niet den minsten waarborg, dat geheime
bepalingen van andere internationale trac-
taten, die er pas hun beteekenis aan ver-
leenen, niet op dezelfde wijze weggemof
feld worden.
Een schrijven in het Parsche blad l'Oevre
betwijfelt of de Volkenbond wel voldoende
bekend is bij het publiek en meent dat
maatregelen genomen moeten worden om
daarin verandering te brengen. Hij vindt
het bestaan van den Bond diplomatiek,
erkent dat hij bekend en erkend is in bijna
alle landen, dat hij reeds een machtige
internationale organisatie vormt, maar niet
voldoende geëerd wordt. Hij stelt voor
dat de Bond bij zijn eerste groote verga
dering te Genève een eerevacht zal heb
ben van militairen van alle natiën en dat
verder alle mogelijke pogingen moeten
worden gedaan om dit parlement van de
wereld met veel vertoon en ceremonie in
te wijden.
o
DRAAGT
Gorinchein,
BUITENLAND.
Bet droge Amerika.
Brutale dranksmokkelarij.
De pogingen, aangewend om whisky te
bemachtigen en te transporteeren, zijn in
Amerika zeer talrijk, maar het volgende
geval is al een heel brutaal staaltje van
dranksmokkelary
Te St. George, Staten Island, is volgens
de ïTimes®, den lOden dezer een partij
whisky, ter waarde van 5000 p. st. in
beslag genomen, die op de volgende wijze
werd vervoerd
Een goederenwagen was geladen met
haringvaten, die met haringschubberi be
dekt waren en tamelijk onsmakelijken
geur verspreidden. De zending was be
stemd voor Chicago en trek niet de minste
aandacht, totdat een der vaten op een ge
geven oogenbük sprong en er zich een
heel andere lucht dan die van pekel en
visch verspreidde.
Men bemerkte, dat de vaten geen haring,
maar whisky inhielden.
Dat de smokkelaars niet van gisteren
waren, bewees één hunner, die na <fe ont
dekking brutaalweg de drank-politie op
belde en 5000 p. st. aanbood, indien de
whisky naar Chicago mocht worden door
gezonden.
De politie meent thans een uitgebreide
drank-smokkelpartij op het spoor te zijn.
o-
Intusschen was, ondanks al deze aanwij-
zigingen de taak van den rechter van in
structie niet gemakkelijk. Eerst na eeni
gen tijd, toen het porti et van den verdachte
door de justitie verspreid was, kwam van
den directeur van het tuchthuis te Mülberg
bericht, dat de gevangene ongetwyfeld nie
mand anders was dan zekere Martin Al-
thanus, op 15 Mei uit dat tuchthuis ont
slagen.
Zoodra deze naam bekend werd, meld
den zich ettelijk lieden uit Sudernleben
en den omtrek aan die Martin Althanus
jaren geleden goed gekend hadden. Dat
zij hem niet eerder hadden herkend, was
begrijpelijk want hij was sedert 20 jaren
niet in zijn geboortestreek geweest.
In 1845 schonk een zuster van Tenner
hem het leven, maar kort daarop was de
moeder gestorven en het kind door een mede
lijdend, kinderloos echtpaar tot zich geno
men. Martin groeide tot een flinken knaap
op, en bereidde zijn pleeg ouders veel vreugde.
Ook de schoolmeester was zeer tevreden
over hem en na een poos kwam hij als
leerling bij een koopman in een naburige
stad. Ook deze had niet over hem te kla
gen, Martin was stil en vlijtig alleen als
hij den naam Tenner hoorde uitspreken werd
hij driftig en eenmaal zelfs uitte hij ern
stige bedreigingen. Hij scheen grooten haat
te koesteren tegen zijn oom, die hardnek
kig weigerde iets voor hem te doen.
Een jaar nadat hij bij den koopman in
dienst gekomen was, in 1862, stierf zijn
pleegvader, kort daarop oók diens vrouw-
het bleek dat de brave lieden aan Martin
en hun klein vermogen ongeveer 1500 thaler
hadden nagelaten. In 1869, bij zijn meer
derjarigheid, kreeg hij dit in zijn bezit.
Dit geld zou voor Martin Althanns nood
lottig worden 1 Hij ging naar Berlijn en
geraakte daar in lichtzinning, slecht ge
zelschap, In een halfjaar was alles door
gebracht. Van toen af leidde hij een on
geregeld leven, werd meer en meer ver-
loopen en zonk dieper en dieper. Wegens
bedelarij werd hij herhaaldelijk veroordeeld
maar in 1871 pleegde hij, die tot dusver
alleen wegens overtredingen gestraft was,
een ernstige misdaad. Bij een mislukte
poging tot inbraak, bracht hij zijn slacht
offer een doodelijke verwonding toe en werd
deswege den 15en Mei 1872 tot 12 jaren
tuchhuisstraf veroordeeld.
Toen Althanns eindelijk al deze feiten
niet langer voor den rechter van instructie
kon ontkennen, ging hy, onder de zeer be
zwarende aanwijzigingen er toe over, ten
minste iets te bekennen. De sluwe mis
dadiger wist zeer goed, dat hij niet ont
kennen kon, op de plaats van den moord
te zijn geweest. Hij beweerde dan ook,
dat hij onder weg den ham van een onbe
kend man ten geschenke had gekregen.
Dien grooten onbekende had hij in de sche
mering ontmoet en om een aalmoes ge
vraagd.
NIEUWSBLAD
voor tiBtLaiiii ïan Heusden br Altgnaje Langstraat en de BoEiimelorwaari
Wordt vervolgd).