r
SENORIO de .10 cenis sigaar,
Bij i nr. behoort een bijvoegsel.
Und van altena
I
I
Rook ons SUCCESMERK,
HA KI AZIJN
Tel. int. 412.
Hint hamer straat 24, 's-BOSCH.
ZELFOPOFFERING.
KUILHAWs
lleeren- en
(iinderkleediiig.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No, 4108 Zaterdag 30 Juli. 1921,
FEUILLETON.
samengesteld uit de edelste tabakken
en hoogfijne kwaliteit.
Groothandel in sigaren, sigaretten, tabak.
DRAAGT
Gorinchem.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 46 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
IBOQ
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De Spanjaarden hebben een leelijken
tegenslag ondervonden in Marokko. Op
zich zelf is het gebeurde ernstig genoeg,
maar van algemeen politiek standpunt
hoeft men er stellig geen groole beteekenis
aan te hechten, daar Spanje zeker in staat
zal blijken, zijn positie weer te herstellen.
Het is een aangelegenheid, die hoofdzake
lijk de Spanjaarden zelf aangaat. Zij zullen
wel uitmaken, wie de verantwoordelijkheid
er voor draagt, dat een dergelijke tegen
spoed het land heeft kunnen treffen.
Generaal Carbo heeft verklaard, dat de
gebeurtenissen in Marokko geheel onvoor
zien en betreurenswaardig zijn, doch bij
lange ria niet de militaire belangrijkheid
hebben, welke door sommige lieden er aan
wordt toegekend. De stammen zullen
volgens hem binnen 14 dagen op strenge
wijze worden bestraft.
Van internationaal belang zal dan ook
deze opstand niet blijken te zijn.
Wel daarentegen de gebeurtenissen in
Klein-Azië. Na de triomfkreten der
Grieken rr.elden nu de Turken van hun
kant weer successen. Uit de vele tegen
strijdige berichten is niets zekers te be
palen, en afwachten hoe deze zaak zich
verder zal ontwikkelen, blijft dus de
boodschap.
Het schijnt thans vast te staan, dat de
Opperste Raad 4 Augustus te Parijs zal
bijeenkomen, om een beslissing te nemen
(eene novelle door Louise.)
12)
«Mynheer Grichy,c antwoordde deze,
die nader was gekomen, en een blik op
't papier had geworpen, dat de spreker
nog steeds tusschen de vingers hield»die
har.d is mij bekend, het is de hand van
hetzelfde meisje over wie gij spreekt, en
dat gij zoo onbarmhartig en onrechtvaardig
hebt veroordeeld. Ik ben die Francheville,
dat meisje was mij meer dan eene vriendin,
zij was mij eene zuster, ik heb haar ver
loren en zij was diep ongelukkig. Zij heeft
de plaats harer geboorte verlaten en zwerft
thans zeker hulpeloos in verre streken rond.
Dat zij krankzinnig is geworden,* fluis
terde hij op slechts voor Grichy hoorbaren
toon, >is te wijten aan u, aan uwen on
trouw.*
Grichy, want deze was het, schudde
ongeloovig het hoofd.
«Wilt gij bewijzen,* vroeg de ander
met gesmoorde stem, »wilt gij bewijzen,
dat zij u, u alléén bemind heeft, volg mij
dan naar mijne kamer.*
Zoodra de gelegenheid zich aanbood, ver
wijderde zich de twee officieren uit den
kring hunner wapenbroeders, die zeer he
in de Opper-Silezische kwestie. Dit bericht
zal door de beide volken, die eerst na
deze beslissing kans hebben, rust te vinden,
met een gevoel van opluchting vernomen
zijn. Tegelijk echter is de vorm, waarin
het bericht ons bereikt, een geruststelling
voor de overige wereld, daar er een aan
zienlijke ontspanning uit spreekt, die in
deze netelige kwestie tusschen de twee
groole tegenstanders, Frankrijk en Engeland,
heeft plaats gevonden.
Opmerkelijk is de mededeeling, dat de
Engelsche premier niet aan de bijeenkomst
zal deelnemen. Curzon en Balfour zullen
de Engelsche regeering vertegenwoordigen
Misschien heeft dit tengevolge, dat het
Engelsche standpunt strakker zal worden
gehandhaafd, dan wanneer Lloyd George
zelf aanwezig zou zijn geweest. De beide
genoemde Engelsche staatslieden hebben
niet zooveel vrijheid van beweging als hij,
tot laveeren. En zeker hebben zij niet de
soepelheid van opvatting en de toeganke
lijkheid voor indrukken van hun, altijd tot
zwenkingen geneigden eersten-minister.
Mag men uit het feit, dat Lloyd George
zelf niet meekomt, opmaken, dat de En
gelsche regeering haar standpunt als zoo
weinig wijzigbaar beschouwt, dat het werk
van haar vertegenwoordigers te Parijs
slechts zal zijn, dit standpunt onverzette
lijk te verdedigen Bij den aard der
kwestie, waar het om gaat, kan men dit
ter nauwernood aannemen. Men heeft dus
alle reden om het uitblijven van den En-
gelschen premier nog niet als een onver
anderlijk feit te beschouwen.
Intusschen komen uit Opper-Silezië zelf
vreemd waren over de wending, die 't
gesprek eensklaps had genomen.
De beide mannen gingen zwygend voort
tot ze Franchevilli's kamer hadden bereikt.
Het was verwonderlijk en toch treffend te
zien, hoe die door de zon gebruinde strenge
gelaatstrekken als 't ware op niéuw bezield
werden door de langverstorvene gevoelens
van vroeger jaren. Francheville haalde
uit eene kleine casette een paar losse
bladen te voorschijn, die hij met heiligen
eerbied kuste en ze toen openvouwde.
«Edel meisje,* sprak hij, «zoo miskende
u de wereld. Ziehier, mijnheer Grichy,*
ging hij voort, «het levenegeheim der
schoone Josephine deze bladen heb ik uit
haar dagboek gescheurd, dat ze eens bij
toeval had opengelaten, en zoo heb ik haar
zielsgeheim verrast, dat ze mij uit kiesch-
heid verborgen hield. Ik trachtte mijn
onbescheidenheid, mijn verraad voor mijn
geweten goed te maken, ik nam dienst
bij het leger, waardoor ik hoopte nader
in betrekking tot u te komen lang zocht
ik te vergeefs, tot ik eindelijk vernam, dat
gij gehuwd waart, en Josephine, zeker ten
gevolge van dezen ontrouw, krankzinnig
was geworden. Mijn plicht riep mij verre
van haar en toen ik na vele jaren te
Clermont terugkeerde, toen bestond het
kleine landhuisje niet meer en geen enkele
vond ik, die mij bericht kon geven wat
er van het ongelukkige meisje geworden
was. Nu vinden wij haar spoor in Zwit
serland terug.*
weinig gunstige berichten. Het is te ver
wachten, dat het zenuwachtigheid der
onrustige elementen in dat gebied zal toe
nemen, naarmate de beslissing meer nabij
komt. Het is te hopen, dat de verant
woordelijke mannen te Berlijn en te War
schau zich door deze zenuwachtigheid niet
zullen laten meesleepen. Ook mag men
wenschen, dat de officieuse berichten van
beide partijen zich deze keer zullen ont
houden van de overdrijving, die de dingen
herhaaldelijk nog erger gemaakt heeft, dan
zij waren, en die nu slechts geschikt zou
zijn, om te verhinderen, dat de openbare
meening in Duitschland en Polen de be
slissing zoo kalm opneemt, als in het belang
van beide landen zelf, noodzakelijk is.
Nader wordt echter weer gemeld, dat
de Fransche regeering het onmogelijk acht
een bijeenkomst van den Oppersten Raad
bijeen te roepen voordat het vraagstuk
van het zenden van troepen naar Opper-
Silizië geregeld is. Intusschen wil men er
blijkbaar ook genoegen mee nemen als
deze kwestie als eerste punt op de agenda
van de bijeenkomst van den Oppersten
Raad zal staan. Uitstel is dus niet on
mogelijk.
Het is bijkans onmogelijk de gedachten
van de tragedie af te wenden, die in Rus
land begonnen is, maar, dit hegrijpe men,
daar nog lang niet ten einde is. Cholera,
honger tyfus en een voedselgebrek, waarvan
men zich in beschaafde landen geen voor
stelling kan maken, voltooien het noodlot
van het land. De provincies Saratof en
Samara, links en rechts van den middel
loop van den Wolga, die anders een koren
schuur zijn en in gewone jaren ongeveer
120 milioen pond graan uitvoeren, moeten
dit jaar tot voorziening in de noodzakelijkste
behoefte groote hoeveelheden invoeren. In
die provincies, in Archangel en zijn omtrek
enz. is boomschors reeds het algemeen
voedsel geworden. De beste stand van
het graan (rogge), in het Noordelijke en
het Westelijke gebied, gaat niet hooger
dan 3 8 en 3.6 van de 5 punten. In
het gebied van den Boven-Wolga wordt
hij met 2 punten, in dat van den Midden-
Wolga met 1.7 punt, in het gebied van
den Beneden-Wolga met 1.4 punt aange
geven. Vergiftige zuring, landschildpadden,
en veldmuizen moeten als mensehelijk
voedsel dienen. De hongersnood zal erger
worden dan die onder het tsaristische
regime van 1891, Maar hoeveel slechter staat
de ongelukkige bevolking ervoor dan toen.
Toen reikte hij hem de bladen over en
sidderend als een veroordeelde, kromp die
man, wiens kruin reeds door de jaren be
gon te vergrijzen, voor het pijnlijk bewust
zijn dat die woorden in zijn borst opwekten.
Dat sterfbed, die eeden dan die
reine, zuivere, eerste liefde van het meisjes-
hart, telkens herlevend, telkens bedwongen,
telkens verloochend tegenover dien man,
die haar niet begrijpen kon. Nu was
hem die doorgaande zwaarmoedigheid op
gelost, nu herleefde wroeging die door den
lichtzinnigen jongeling eens door de meest
schijnschoone drogredenen tot zwijgen was
gebracht.
Een raadsel bleef er nog voor beiden,
waar bevond zich Josephine thans zou zij
haar vader hebben teruggevonden Eens
zou dat raadsel worden opgelost.
Onder de krijgsbenden, die met Napoleon
den tocht naar Rusland ondernamen, be
vond zich ook een jeugdig officier, schoon,
kloek en dapper, die door zijne makkers
om zijn moed geëerd, om zijne beminnelijke
hoedanigheden algemeen bemind werd.
Het eerste by den aanval, het laatst bij
den aftocht, strekte hij geheel zijn korps
tot voorbeeld, maar na den slag was hij
mensch, en waar hij bijstand kon bieden,
was hij bereid dit zelfs ten koste van
eigen rust en gemak te doen. «Maar
geen wonder ook,* zeiden zijne wapen
broeders, «hij had toch altijd eene be
schermende engel naast zich.* Die engel,
De hongersnood geeselt een reeds sedert
jaren grootendeels ondervoed volk. Het
spoorwegverkeer, op hetwelk men voor een
snelle voorziening van de geteisterde stre
ken zou moeten rekenen, verkeert nog
steeds in de grootste desorganisatie door
gebrek aan locomotieven, ander rollend
materieel en behoorlijke werkkrachten. Als
West-Europa hulp wil brengen, is het nog
de vraag, of zij de plaatsen zal bereiken,
waar zij noodig is, want de uitgehongerde
bevolking heeft hare woonsteden verlaten
en een volksverhuizing ondernomen, die de
overlevenden steeds verder van honk voert.
Men bestormt de weinige spoortreinen, om
het gebied van den honger zoo snel moge
lijk te ontvluchten.
De Prawda meldt, dat de Sowjet-regee-
ring, in het besef van den vreeselijken
toestand, alle bestellingen in het buiten
land voor fabrieken en goederen denkt te
herroepen en de beschikbare middelen voor
aankoop van voedsel wil besteden. Dit
beteekent dus dat er geen nieuwe locomo
tieven, waggons en landbouwgereedschap
pen aangeschaft worden en Rusland even
slecht geoutilleerd blijft als totnutoe voor
het voortbrengen en verdeelen van den
oogst van het volgende jaar. Er blijft in
het gebied van den honger natuurlijk ook
geen korrel zaaikoren over. Zoo werken
elementaire krachten voort aan de voltooiing
van den ondergang van het Russische rijk.
BUITENLAND.
Een protest van Fransche arbeiders.
Het congres het metaal-organisatie te
Rijssel protesteert in een met algemeene
stemmen aangenomen motie tegen de oor
logszuchtige houding der Fransche regee
ring, die naar Polen en Roemenië munitie
zeridt voor een aanval op Sovjet-Rusland.
o
Een communistische Organisatie.
De Yougo Slawa meldt, dat zich onder
de arbeiders van Youge Siavie een roode
garde gevormd heeft, ingericht volgens
het voorbeeld van Moscou. De prins-regent
van Servië heeft in den laatsten tijd veel
dreigbrieven ontvangen. Het staat vast,
dat de leiders der beweging, de Y. S.
afgevaardigden Korvaclic Moeser en Vic
zijn in wier handen de geheele organisatie
berust.
Na huiszoekingen zijn 3 personen ge
arresteerd.
was eene vrouw, was zijne pleegmoeder.
In het kleed der zusters van liefdadigheid
had ze zich by het leger gevoegd teer
van gestalte, zacht van gelaatstrekken,
zou men haar voor het beeld van het lijden
en der zwakheid hebben aangezien, maar
de krijgslieden konden het anders getuigen.
Geen hand was zoo zacht, maar geen hart
ook zoo moedig als dat van zuster Josephine
ze zagen de vroege rimpels in haar voor
hoofd niet, ze spotten niet met de veertig
jarige jonkvrouw, ze hoorden slechts haar
zoete stem, als ze den lijders troost toe
sprak, en menige ruwe veteraan betuigde
gaarne een vinger van zijne hand te willen
geven om door haar verpleegd te worden.
De andere regimenten zeiden, dat het 17de
corps betooverd was, zoo schenen alle ruwe
vormen van het soldatenleven verzacht door
den weldoenden invloed van die ééne waar
dige vrouw. Maar wie op haar bijstand,
op haar liefdevolle hulp mocht roemen,
Eduard was het hoogste voorwerp harer
zorgen, doch ook die zorgen waard. Zij
offerde rust, genoegen, alles op om hem
het leven te veraangenamen hij daaren
tegen beteugelde zijn opbruisend karakter,
zijne zucht naar luidruichtige vermaken,
uit eerbied, uit liefde voor haar, aan wie
hij zeide, dat hij alles, na het leven ver
schuldigd was.
Het leger trok zegevierend Rusland en
Moskou binnen.
Wat er toen volgde is te algemeen be
kend, dan dat wij zouden trachten die
Een zandrcgen.
In het kanton Waadt heeft zich een
eigenaardig verschijnsel voorgedaan. Een
cycloon voerde een enorme hoeveelheid
zand uit den omtrek van het meer van
Joux aan, en bepoederde daarmee o.a. de
dorpen Gretets en de Socuge. De geheele
streek werd met een dikke laag zand
bedekt.
—o
Onder de sneeuw bedolven.
Een groepje kinderen uit Zurich, die
een excursie maakten naar de bergen in
de nabijheid van Luzern, wilden een ijs-
grot bezoeken eri staken daartoe een sneeuw-
gordel over. Deze was echter door een
bergriviertje ondermijnd, zoodat plotseling
de sneeuwlaag bezweek en kinderen en
gidsen wegzonken. Drie kinderen werden
later dood teruggevonden.
o
Bloedige wraak der Fascisten.
12 Communisten gedood.
Thans komen uit Roccastrade berichten
over nog verschrikkelijker wandaden van
de fascisten dan te Sarzana. In de nabij
Grosseto gelegen plaats was een facist
gedood op een «propagandareis.* Uit wraak
bezochten 60 fascisten alle boederijen in
den omtrek, doodden alle boeren, die in
het bezit werden gevonden van wapenen
of van een bewijs van lidmaatschap van
de communistische partij, en verbrandden
de boerderijen.
Naar verluidt, zijn er 12 communisten
gedood en 17 boederijen verbrand.
tooneelen, door meer dan ééne meesterhand
geschilderd, weder te geven. Onder het uit
staan van duizend jammeren en ellenden,
doolde de hulpelooze legermacht verbrokkeld
en verslagen door Ruslands sneeuwvallijen.
Nog slechts één stroom overgetrokken en
ze komen in een gastvrij land, ze zullen
uit mogen rusten van hunne namelooze
beproeving. Voor hen bruist de Berezina.
Allen dringen voort, overal is de vernielende
koude, overal de vijand, overal de dood,
en voor hen die enkele brug, dat enkele
reddingspunten die brug stort ineen.
Maar hooren wij den dichter, die dat
vreeselijk tooneel in zijn treffenden zang
afmaalt (1):
Nu gaat een vreeselijk gegil,
Dat in het diepst der ziel boort, op
Nu zwijgen liefde en vriendschap stil,
De wanhoop keert ten hoogsten top.
In d'engen doortocht sa&mgeperst,
Stort de een op d'ander neer, verstikt
Vergeefs of 't vallend lichaam knerst,
En naar den levensadem snikt
Geen vriend, geen vader wordt gehoord
Hij die zich worstlend staande hield,
Ziet slechts vooruit, dringt, hijgend, voort,
Ofschoon zijn voet een zoon ontzield.
En zij die nog aan d'oever staan
(1) E. M. Calisch. Tocht naar Rusland.
(Slot volgt)
voor het Lui m Heisden n A11 e n a, fj e Laggstraat en de 8oiftmelerwaard