abonneeren,
wf GRATIS -m
Bi' dit nr. beloert een bijvoegsel.
Zenuw-Tabletten
Und van altena
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4122. Zaterdag 17 September. 1921.
onrasl, gejaagdheid,
overspanning, exami
vrees, priKkelbaarhei
en zenuvachHghel
MUNHARDT"
UAIILMAWs
Heeren- en
DRAAGT
Gorincliem.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen
10 uur ingewacht.
Die zich voor het volgend kwartaal
op ons biad
ontvangen de tot 1 October verschij
nende nummers
BÜITENLANDSCH OVERZICHT
In Beieren is het op een kabinetscrisis
uitgeloopen. De Beiersche volkspartij heeft
von Kahr en zijn ministerie bij een stem
ming in de Landdag-commissie in den steek
gelaten en daarmee de regeerings-coalitie
verbroken.
Het is nu gegaan zooals wel te voor
zien was het Beiersche centrum is zich
bewust geworden, dat het voor alles een
katholieke partij was en dat het in het
machtsconflict dat na en tengevolge van
den moord op Erzberger ontstaan was,
niet meer in het kamp hoorde van dege
nen die den moord op dezen katholieken
staatsman verheerlijkten of toelieten dat
hij verheerlijkt werd. De verzwakking
i van de reactie door de gewelddaad gaat
verder, nu de Kappist von Kahr als Bei-
ersch minister-president ten val gekomen
is. Voor de steviging van de Duitsche
republiek is het afschuiven van het centrum
van rechts een winst.
Een ministrieele crisis in Beieren is een
gebeurtenis waarover men zich vroeger
niet druk maakte. Nu heet het in som
mige berichten, dat de toestand buitenge
woon ernstig is. Er wordt gemompeld,
dat deze zaak tot ernstige politieke schok
ken in Duitschland en zelfs tot revolutie
aanleiding zou kunnen geven.
De moordenaars van Erzberger schijnt
men nu toch te pakken te hebben. Zij
hebben ook de hand gehad in het avontuur
van Kapp.
De episode van Kapp werd door de
machteloosheid van de mannen, die er achter
zaten en die zich zoo hevig hadden opge
blazen, een komische vertooning, en al het
gewoel van den kant van de onafhankelijken
heeft hun geen winst aan kiezersstemmen
uit de gelederen der arbeiders gebracht,
maar verlies. De bedreiging met de repu
bliek Noord-Beieren behoeft ook niet al te
tragisch opgenomen worden, zeis niet als
zij tot uitvoering kwam. De moord op
Erzberger heeft zuivering in de rijks
atmosfeer gebracht en de partijen, die het
best tot regeeren in staat zijn, geconsoli
deerd. Een bevredigend verschijnsel is ook,
dat de berichten uit Munchen van tege
moetkoming onder de sociaal-democraten
gewagen. Zij toonen neiging, om het de
Beiersche regeering niet al te moeilijk te
maken om tct normaler toestanden terug
te keeren.
De slag aan de Saharia, dien de Grieken
voor onbeslist geëindigd verklaren, is ver
moedelijk niet beslist en ook nog niet ge
ëindigd. De Grieken trekken terug. Voor
Engeland is deze Grieksche tegenslag een
afbreuk aan zijn eigen prestige in Azië.
Men weet toch, dat Engeland er het
grootste belang bij heeft, dat Griekenland
zal winnen.
In Engelsch Indië is pas een opstand
bedwongen en gist het nog op allerlei
plaatsen met Afganistan staan de onder
handelingen over een nieuw tractaat niet
fraai; in Mesopotamië is de toestand on
zeker Perzië is door de Britsche troepen
ontruimd. En de bolsjewiki woelen in Azië
overal waar zij kunnen tegen Engeland's
positie. In Palestina wordt het evenwicht
in den toestand bewaard door een uitspelen
van Arabieren en Joden tegen elkaar.
Tegelijkertijd komen er berichten over
een inval in Kenya (Oost-Afrika) van Abes-
sinië uit, waarbij ook volgelingen van den
razenden Mollah (die sedert eenigen tijd
voor de zooveelste maal gesneuveld heet)
de hand in het spel hebben, en moet af
gewacht worden, hoe de nationalistische
beweging in Egypte zich ontwikkelt.
De nederlagen van de Spanjaarden in
Marokko hebben het prestige van het blanke
ras tegenover de Muzelmannen ook al ver
zwakt. Dergelijke berichten verspreiden
zich, ook zonder telegraaf en telefoon, onder
inlandsche bevolkingen met de snelheid van
den wind.
De kwestie van Opper-Silezië, die eigen
lijk reeds ontstaan is, toen Lloyd George
te Parijs voorstelde eane volksstemming te
houden omtrent de verdeeling, waartegen
de Fransche regeering gehard was, die
maar lieverfdirect geheel Opper-Silezië had
willen schenken aan Polen, is nog ver van
hare oplossing.
Na den feilen strijd tusschen Duitschers
en Polen over de beteekenis van den uit
slag van die volksstemming, na den borid-
genootschappelijken twist in de Entente is
het geïsoleerd in de passie- looze atmosfeer
van een subcommissie, welke samengesteld
is uit vertegenwoordigers van Belgie, Bra
zilië, China en Spanje. Uit de minst be
langhebbenden (alleen België kon misschien
om redenen van hooge politiek geacht
worden, naar het Fransche standpunt over
te hellen) had men een keus gedaan, om
allen argwaan ter zijde te stellen. En nu
komt bericht uit Genève dat de vier leden
van de subcommissie opdracht hebben ge
kregen het vraagstuk elk van een verschil
lend standpunt te bestudeeren. Welke
standpunten dit zijn, wordt er nog niet bij
gemeld, maar men zou er vier hebben als
men de zaak b.v. van politiek, van econo
misch, van ethnologisch en van godsdien
stig standpunt beschouwde.
Andere mogelijkheden zijn beschouwin
gen van historisch strategisch, mineralogisch,
metallurgisch, verkeer-technischstand
punt, in onzen specialiseerden tijd zouden
er zelfs nog wel een dozijn andere te noe
men zijn. Elk lid krijgt bij de opdracht
een eigen stel deskundigen en dezen zullen
zoo noodig een onderzoek in loco instellen,
om hun bevindingen te toetsen cf hun
materiaal aan te vullen. Het gevaar is
zoodoende niet denkbeeldig, dat men door
deze zware specialistische studie eerst tot
verschillende conclusies over de verdeeling
van het gebied komt. De Franschen, die
hun zin hebben gekregen in het zenden
van militaire versterkingen naar Opper-
Silezië vóór de eindbeslissing (wat nu zon
der dat er ophef van gemaakt wordt ge
schiedt) krijgen dus ook nog hun zin, wat
het voorafgaand degelijk onderzoek betreft.
Waar het bericht ons stellig op voorbereidt,
is op verder uitstel. Maar als de uitspraak
er dan eindelijk is, als uitkomst van beraad
en onderzoek door vier man, die de zaak
elk van een ander standpunt hebben bezien
en tegelijk den uitslag van de stemming
(die toch ook nog wat te beteekenen zal
hebben) nauwkeurig hebben bestudeerd,
moet men een kniesoor zijn, als men er
dan nog aan twijfelt dat die uitspraak een
model van onpartigheid zal zijn. Jammer
alleen, dat het streven naar volmaaktheid
geen haast toelaat.
BUITENLAND.
Bet grootste schip ter wereld.
Op een Engelsche werf wordt op het
oogenblik de laatste hand aan het passa
giersschip ïMajestic«, dat het grootste ter
wereld zal zijn, gelegd.
Het is bijna duizend voet lang en ruim
honderd voet breed. Het zal 4000 passa
giers kunnen vervoeren en zijn vaart zal
drie en twintig knoopen zijn. Er zyn bij
zondere maatregelen voor de veiligheid
genomen door het kwistig aanbrengen van
waterdichte schotten. Als voorzorg tegen
brand zijn de stalen tusschenschotten be
kleed met onbrandbaar materiaal er. is een
reeks van automatische brandalarmtoestellen
aangebracht. Dan zijn er toestellen voor
het ontdekken van rook en het geheele
stelsel is gecentraliseerd op de navigatie-
brug, waar voortdurend wacht wordt ge
houden.
De i Majestic* zal met olie gestookt
worden en is van turbines, die vier schroe
ven in beweging brengen, voorzien.
Berige slagregens ir. Engeland.
Evenals hier heeft het de laatste dagen
te Londen hevig geregend, maar het is
daar toch nog wat erger geweest dan bij
ons naar 't schijnt. Op het observatorium
te Hampstaed werd op één dag tusschen
9 uur 's avonds en 2 uur 50 's morgens
een regenval geconstateerd van ruim 5
centimeter, de grootste hoeveelheid die
daar sedert 15 jaar op één dag is gemeten.
In twaalf minuten tijds viel er IJ c M.
regen en gedurende enkele minuten viel er
een hoeveelheid van 13| c.M. per uur. De
natuur doet blijkbaar haar best om het
tekort aan regen gedurende de laatste
maanden aan te vullen, maar voor den
landbouw is dit Dhollen of stilstaan* aller
minst gunstig en helpen die wolkbreuken
niet veel. De slagregens waren over 't
algemeen niet dieper dan vijf centimeter
in den grond gedrongen.
0
De ramp rau Sail Antonio.
Bij de overstroomingen van San Antonio
zijn tot nog toe 150 dooden. De door het
water aangerichte schade wordt op 8
millioen dollar geschat.
Drie torpedojagers, vertegenwoordigende
de nieuwe Poolsche vloot, worden, volgens
dagbladberichten, in de haven van Kopen
hagen verwacht, waar zij, evenals de onlangs
aangekomen Amerikaansche oorlogsschepen,
eenige dagen zullen blijven, alvorens naar
Dantzig te vertrekken.
De ïiooil in Rusland.
De plaatsen aan de Wolga zijn over
stroomd met vluchtelingen. De meesten
van hen, die met eigen voertuigen gekomen
zijn, hebben die onderweg door sterfte der
trekdieren, door rooverbenden en door
noodgedwongen verkoop ingeboet. Zij
bevinden zich nu in de groote havensteden
aan de Wolga en wachten op transport
door schepen of den spoorweg. Samara
en Saratow zijn overvuld. De spoorweg
kan slechts enkele duizenden vervoeren
er komen echter dagelijks tienduizenden bij.
Een Zweedsche schoener vergaan.
Uit Kopenhagen wordt gemeld
De Zweedsche schoener sNannacc is
aan de westkust van Zweden ter hoogte
van Mölle, in een zwaren storm vergaan.
De bemanning, bestaande uit vijf personen,
is omgekomen. De kapitein en twee man
verdronken met het zinkende schip. De
beide andere leden der bemanning waren
in een boot aan de schipbreuk ontkomen,
doch stierven eenige uren later tengevolge
van uitputting.
0
Storm.
Zuid-Afrika is door een hevigen storm
geteisterd het grootste deel van Natal en
Oranjevrijstaat en gedeelten van de Kaap
en Transvaal hebben er van te lijden gehad.
Pietermaritsburg was geheel van het noor
den afgesneden, doordat de spoorwegen,
de telegraaf en telefoon vernield waren.
Door den hevigen sneeuwval, waarbij de
sneeuw tot drie vier voet hoogte viel,
hadden de treinen groote vertraging.
Botsing tusschen rliegtuig entram.
Een Fransche vlieger kwam bij een
lage vlucht, boven een weg nabij Levroux
met zijn toestel in botsing met den laat-
sten wagen van een passeerende tram.
Het vliegtuig werd met groote kracht in
de telefoondraden langs den weg geworpen
en sloeg daarna op den grond neer. De
vlieger was op slag dood.
0
Staking van belasting-schuldigen
In het dorp Harbury bij Leamington
hebben de belasting-schuldigen besloten hun
»betaling« te staken, omdat de graafschaps-
raad van Warwicksnire hun een water»
leiding wil opdringen, die jB 24.000 moet
kosten.
o
Botsing tusschen auto cn sneltrein.
Bij Remagen is een auto met zes Ame
rikanen op een overweg tegen den sneltrein
naar Frankfort gereden. De auto werd
geheel vernield en alle zes inzittenden zijn
gedood.
Ernstige ketel ontploffing.
In de ketelfabriek Hanseman te Dort
mund, heeft een ernstige ontploffing plaats
gehad. De oorzaak is nog niet bekend.
Twee arbeiders werdar. onmiddellijk ge
dood drie overleden bij het transport naar
het ziekenhuis. Voor het leven van een
zesden arbeider wordt gevreesd.
Afschuwelijke moord.
Een afschuwelijke misdaad is dezer da
gen gepleegd in het dorpje Bellas, 't welk
behoort tot de Fransche gemeente Sevérac-
le-Chateau (Aveyron). Er was gedorscht
bij een boer, Sarrouy, en daarbij hadden
de boerenknechten uit de buurt meege
holpen. Na afloop trakteerde Sarrouy en
er werd flink geschonken. Plotseling deelde
een der knechts, zekére Pradeilies aan het
gezelschap mee, dal hij een anderen boeren
knecht, evenals hij zelf in dienst van een
boer Salingnet ging vermoorden. Pradeilies
greep een flesch wijn en ging aan het
hoofd van dronken boerenjongens naai de
kamer, waar zijn medeknecht, Arnold ge
naamd, zich juist te bed wilde begeven.
Men noodigde den ongelukkige uit, mee
te drinken, en toen hij aan dat verzoek
voldeed, werd hij plotseling aangevallen
en overhoop gestoken door Pradeilies en
een anderen boet, Clavel. Een derde aan
wezige, die zich tegen de gruwelijke daad
verzette, werd weggedragen, en het slot
was, dat de beide moordenaars hun schoenen
uittrokken, en er den stervende de hersens
mee insloegen.
De daders zijn gevat.
wordt spoedig overwonnen
door tgebraik van
per koker 7s a bij opoth en drogisten
1FABR AWNHAROT.
"binnenland!
Sluiting ran dc Staten-Generaal.
Bij Kon. besluit vati 12 dezer is bepaald,
dat de tegenwoordige zitting der Staten-
Generaal zal worden gesloten op Zaterdag
47 September 1921, des namiddags te
drie uren. De minister van Binnenlandsche
Zaken wordt gemachtigd zich te begeven
naar de vergadering der Staten-Generaal,
teneinde in een vereenigde vergadering der
beide Kamers de zitting in naam van de
Koningin te sluiten.
De onlusten in Indië zijn nog niet ge
ëindigd. Volgens telegrammen, welke wer
den ontvangen, heeft Maandag een bende
van 1000 welgewapende mannen het
politiebureau van Paghat aangevallen. Zij
wilden den inspecteur en 7 agenten dooden
doch deze wisten te ontkomen. Het ge
heele bureau werd vernield en in brand
gestoken. Te Nilambar hebben de benden
verschillende gebouwen vernield,
Riiiderklcediiig.
Een gewild baantje.
Voor de betrekking van opzichter bij de
gemeentereiniging te Apeldoorn hebben zich
niet minder dan 1354 sollcitanten aange
meld.
0
De Koningin in Zeeland.
Uit Middelburg wordt gemeld
De Koningin met de Prinses zijn Woens
dagavond laat aan 't station Heerabskerke
aangekomen. Zij hebben in den trein
overnacht en zijn Donderdagmorgen per
auto naar Middelburg gekomen. Onderweg
werden zij te Arendskorke en Nieuwland
en om zoo te zeggen bij iedere boerenhoeve
luide toegejuicht, mede omdat de prinses
voor het eerst in Zeeland komt. Bij aan
komst te Middelburg woei alom de drie
kleur. Duizenden stedelingen en buiten-
men8chen waren op straat om de koningin
blijde in te halen.
Bestrijding van steenbrand in
tarwe en gerst.
Het nog steeds veelvuldig voorkomen van
steenbrand, zoowel in tarwe als in gerst,
maakt het noodzakelijk, dat nogmaals wordt
aangegeven hoe deze ziekten bestreden
moeten worden en waarop bij de bestrij
ding dient te worden gelet. In de eerste
plaats is het noodzakelijk dat de land
bouwers al htm zaaigraan ontsmet
ten, ook dat wat afkomstig is van
te velde goedgekenrde partijen.
Enkele brand-aren toch kunnen een vrij
groote besmetting van het zaaizaad te weeg
brengen. In de tweede plaats moet de
ontsmetting zelf met de pijnlijkste nauw
keurigheid geschieden. Juist aan het
minder goed werken van den verbouwer
bij de ontsmetting is in de meeste geval
len de onvoldoende bestrijding toe te
schrijven, Waar dit jaar op ons proefveld
door omscheppen van de tarwe met koper-
vitriooloplossing geen bran-daren voorkwa
men terwijl in het onbehandelde veldje
39.68 procent brand-aren aanwezig waren
moet het ook in de praktijk, waar zelden
zulke sterk besmette partijen als zaaizaad
gebruikt worden, mogelijk zijn, deze resul
taten te bereiken.
Voof de ontsmetting van tarwe moet
gebruik gemaakt worden van een 8 pCt.
oplossing van kopervitriool, waarvan per
H.L. 2j L. onder voortdurend omscheppen
van den graanhoop wordt aangewend.
Men lost dus voor 1 H.L. tarwe 200
gram (2 ons) kopervitriool op in
2| L. water. Het oplossen moet ge
schieden in houten of steenen vaatwerk,
geen blikken of ijzeren omdat deze wor
den aangetast. Met het oog op gelijktijdige
bestrijding van strepenziekte is het aan te
raden voor de gerst deze oplossing aldus
te wijzigen dat men neemt J K G. (J pond)
kopervitriool opgelost in 3 L. water per
H.L. graan. Men moet zich precies aan
dit voorschrift houden, omdat anders of
een onvoldoende bestrijding of vermindering
van de kiemkracht verkregen wordt.
Het omscheppen van den graanhoop
moet met zorg geschieden. De quantiteit
NIEUWSBLAD
voor hst Land van Heüsdsii en Mtëoa, de Lansstraat en d6 Boimelerwaard