Brieven uil Hel „land van Aiiena"
De Schipbreukelingen m
^nd van altena
Uitgave: Firma L, J. VEERMAN, Heusden.
No. 4276, Woensdag 14 Maart 1923.
Zij, die zieli op dit
Blad wenschen te abon-
neeieii ontvangen de tot
1 April verschijnende
nummers GRATIS.
FEUILLETON.
m
l N
x' -
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt ƒ1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon 110. 19 Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
ui.
Geen onderwerp is voor mij zoo
moeilijk, als juist weer te geven welke
resultaten de afdeelingen Andel en
Woudrichem van den Zuid Hol. Bond
van melkveehouders, in hun eerste
levensjaar hebben bereikt.
Moeilijk is het in de eerste plaats,
omdat ik in zoo'n kort mogelijk bestek
U gaarne alles zou willen vertellen,
wat dat teere wigje al reeds moest
ondervinden.
Maar moeilijk ook, omdat ik, wil
ik eerlijk blijven, er steeds voor zal
moeten waken, de feiten zoo getrouw
mogelijk weertegeven, vooral daar ik
er soms niet van buiten zal kunnen,
daarbij namen te noemen.
Zooals u bekend, werden bovenge
noemde vereenigingen opgericht in
een tijd, dat de melk 5£ ct. per L.
af boerderij deed. Beter tijdstip om
de boeren bijeen te krijgen was wel
haast niet denkbaar, en laat ik er
dat maar bijzeggen, we kunnen ons
gelukkig achten van de gelegenheid
gebruik te hebben gemaakt.
Niet dat het in de bedoeling lag,
de fabrikanten geheel de schuld te
geven van deze abnormaal lage prij
zen, immers de door hen te vervaar
digen producten, stonden eveneens
aan een lagen koers. Wij gingen
echter anders rekenen, en loerden eens
wat de Coöperatieve melkfabrieken
in onze omgeving aan hare leden kon
den uitbetalen, en dan bleek ons dat
wij er meestal ver onderdoor moesten
Tenminste zoo gingen wij veronder
stellen, maar konden dat nooit precies
berekenen, omdat hun melk werd
uitbetaald naar vetgehalten en wij
steeds op vasten prijs leverden.
Wij moesten dus om eenigzins een
vergelijking te maken met de Coöpe-
9)
Na een paar malen heen en weer ge
varen te hebben, was de gansche lading
der Seabird aan wal gebracht. Het was
eene gansche verzameling van allerlei be
schadigde en onbeschadigde voorwerpen.
Behoudens enkele zaken, was het grootste
gedeelte watervry gebleven. Tegen den
middag begon de zon door te breken, wat
den schipbreukelingen niet onaangenaam
toescheen, aangezien zy nu eenige kle
dingstukken konden te droge leggen.
De hofmeester, die op den uitkijk stond,
vermeldde niets belangrijks. De ontzettende
drukking, of 76 kilogram op den vierkanten
meter, die den storm gedurende den af-
geloopen nacht op het water had uitge
oefend, was nog oorzaak dat het water
zich zeer woest en wild toonde. Aan deze
omstandigheid hadden zij het te danken,
dat in de eerste uren geen kano's of
prauwen van inboorlingen zich vertoonden.
Maar toch moest alles in één dag afge-
loopen zijn, aangezien den volgenden dag
het gevaar voor overrompeling wezenlijk
zou kunnen bestaan,
Toen allen gezeten waren, zich aan de
ratie, ons gemiddeld vet maar gis
sen, of als basis daarvoor aannemen
het gemiddelde vet der Coöperatie.
Eenige jaren geleden, zou dat beter
gegaan hebben, toen gaf de firma v
d. Bergh uit Rotterdam, die hier al
sinds jaren de melk koopt, op elk
afrekeningbriefje aan, het vetgehalte
der geleverde melk.
Maar om nu de boereu niet te wijs
te maken de melk in onze streek
heeft over 't algemeen een hoog vet
gehalte heeft men op een gegeven
oogenblik nagelaten dit gehalte op
de strookjes te vormeiden
Dit wekte wel eenigzins achter
docht, en van verschillende zijde gaf
men toen den wensch te kennen, ook
wel eens op vetgehalte te willen
leveren. Rotterdam kwam toen op
'tidee een stemming uit te schrijven
onder hare leveranciers, om te zien
of de meerderheid voor levering op
vetgehalte was. Zoo'n stemming hoe
goed ook bedoeld, bracht echter niet
't gewenschte resultaat. Want door
dat de boeren nog niet georganiseerd
waren, hadden zij geen gelegenheid
gehad de zaak ouderling te bespreken
of ook maar een enkele voorwaarde
te stellen waarop zij genegen zouden
zijn hun afrekening naar gehalte te
ontvangen. Ook de firma v. d. Bergh
had vooraf daarvan geen enkele toe
zegging gedaan, zoodat het voor allen
een stap in het duister was, vóór te
stemmen.
Het slot van de geschiedenis was
dat bijna de eene helft der leveran
ciers vóór en de rest tegen of blanco
stemden.
Dat nu was voor de firma wel een
moeilijk geval en de zaak bleef daar
om eenigen tijd hangende.
Toen de afd. Andel en Woudrichem
tot stand gekomen waren, vond men
zich verplicht voor de leden deze
zaak verder uit te werken. In een
conferentie met de firma v. d. Bergh
in den zomer van 1922 gehouden,
heeft men toen de zaak eens goed
bekeken, en de heeren wisten toen
te verkrijgen, dat zij die zulks wensch-
tenhun melk op vetgehalte konden
leveren. Mocht hun dat later niet be
vallen, dan konden zij met een op
zeggingstermijn van minstens 8 dagen,
tot de oude regeling terugkeeren.
nog geredde levensmiddelen te goed deden
en eenige wijn dronken, bespraken zij de
laatste gebeurtenissen en stelden zich de
vraag, waar de anderen der bemanning
gebleven waren.
Voor hun oogen lag de Seabird als een
gevallen grootheid, met den voorsteven
opwaarts geheven. Het was eigenlijk niets
meer en niets minder dan één verschrom
pelde massa, waar elk verband scheen
gebroken.
Op dit oogenblik kwam de dokter aan,
in zyn matrozenkleeding en onwillekeurig
wekte zyn verschijning den lachlust der
overigen op. Door den spoed, waarmede
hij had geloopen, was hem het zweet van
alle kanten uitgebroken. Hij ging op een
koffer zitten en haalde diep adern.
sWelnu, mijne vrienden,® begon hij,
wij bevinden ons op een eiland, dat in alle
opzichten den naam van Paradijs verdient.
Nog nimmer zag ik zoo'n weelderigen
plantengroei, nog nimmer zoo'n rijkdom
aan wild en gevogelte. De schoonste
grastapijten, bezaaid met schittterende
bloempjes ontplooien zich in al hun weel
derigheid en kleurenpracht. Een kostelijk
eiland.®
sEn waar zullen wij den nacht door
brengen vroeg de tweede stuurman.
»Ja, dat zal ik u vertellen,® vervolgde
de dokter. sOngeveer een half uur hier
vandaan staat een hutzoo goed
verborgen voor het menschelijk oog, dat
ik haar witlicht niet had ontdekt, zoo niet
De uitbetaling zou geschieden be
rekend naar den vasten prijs, aan
we ken prijs men kwam bij een ge
middeld vet van 3 pCt. Had dus de
melk een hooger gehalte dan 3 pCt.,
dan zou men boven den vasten prijs
komen, in het tegenover gestelde
geval, natuurlijk er beneden.
Dit was voorloopig een bevredi
gende oplossing voor beide partijen,
hoe het verloop daarvan was en hoe
het op heden gaat, daarover hoor je
later wel weer eens wat.
In een volgenden brief hoop ik u
een en ander te vertellen over melk-
contröle en hoe wij denken dat die
in 't Land van Altena ten uitvoer zal
kunnen worden gebracht.
W. L.
Een flacon Foster's Maagpillen bevat een
maand gezondheid voor een familie. Zij
zijn een uitstekend laxeermiddel, en beteren
maagpijn, galzucht, het zuur, slechte spijs
vertering, een beslagen tong, schele hoofd
pijn, en verstopping. Foster's Maagpillen
dienen in elk huis aanwezig te zijn. Prijs
per flacon van vijftig versuikerde pillen
f 0.65 in apotheken en drogistzaken.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
In den nacht van 10 op 11 Maart zijn
in Buer nabij Recklinghausen twee Fran-
sche officieren doodgeschoten.
De daders zijn nog niet gevonden, maar
de Franschen hebben reeds maatregelen
getroffen om de Duitschers voor dezen
moord te laten boeten. De burgemeester
van Buer, de hoofdcommissaris van politie
en twee notabelen zijn gevangen genomen
en worden in gijzeling gehouden, terwijl
de stad onder een streng regime is ge
steld. Daarmede zal men de daders echter
niet op het spoor komen, tenzij zij bij de
overheid bekend zijn. En dan nogde
stemming onder de bevolking is er met
naar, is veel te solidair dan dat de eene
Duitscher, den anderen zou uitleveren om
gefusileerd te worden met Fransche ko
gels. Het blijft trouwens mogelijk, dat de
officieren in conflict gekomen zijn met hun
eigen soldaten en in dien geest zijn reeds
onderstellingen geopperd. Ook wordt ge
wag gemaakt van een agent der groene
politie als dader. Yoorloopig echter zal
de bevolking den last moeten dragen.
Poincaré heeft in een toespraak te Parijs
verklaard, dat de moordenaars ongenadig
een paradijsvogeltje, dat ik eenigen tijd
volgde, mij er heen had geleid
»Een bewoonde hut viel Harry den
dokter in de rede.
»Neen, een onbewoonde hut, maar toch
geruimen tijd de woonplaats geweest van
een schipbreukeling, die hier eenige jaren
moet hebben doorgebracht. Tegen den
wand aan vond ik dit papier vastgehecht,
waarvan ik den inhoud voor u zal vertalen,
aangezien het korte schrijven in de Fransche
taal is gesteld
^Salomonseilanden in de Decembermaand
1848.... Max Epierschipbreukeling van
de Adelaarheeft hier tien jaar ge
woonden deze hut gebouwd voor hen,
die in deze streken op de eilanden geworpen
worden,.... alle verdere aanwijzingen zijn
vervat in een kistje, begraven in den
linkervoorhoekvertrokken 1858 met
een Franschen kruiser.®
Men zag elkaar verbaasd aan. Die
woorden waren zoo geheimzinnig mogelijk.
Men had nooit van de Adelaar gehoord.
En wat die aanwijzingen betreft, wat
zouden zij bevatten Belangrijke onthul
lingen betreffende het leven van een ge
heimzinnige of geheimzinnigen Want het
was best mogelijk, dat hij in vereeniging
van anderen daar had verblijf gehouden.
»Als ik u dus een goeden raad mag
geven,® vervolgde de dokter, vertrekt
zoo spoedig mogelijk van deze plaats en
bergen wij alles wat wij gered hebben
in die hut. We zijn er tenminste voor
gestraft zullen worden als men ze eenmaal
te pakken heeft. De slachtoffers zullen ge
wroken worden. Verder zullen er nieuwe
vergeldingsmaatregelen worden overwogen
en Poincaré zou met generaal Degoutte
overleg plegen omtrent het meest doelma
tige middel tot onderdrukking van de actie
der nationalisten.
Staat de moord in verband met de ge
heime organisatie welke te Recklinghausen
is ontdekt. Havas seint iets over den bond
der »Jung-Deutsche Mission« die in de
buurt van genoemde stad werkzaam moet
zijn. Het doel dezer geheime vereeniging
zou zijn, het verzet tegen de Franschen
en Beigen aan te wakkeren en het ligt
voor de hand, dat dergelijke organisaties
zich laten gelden. Het broeit en gist overal
in Duitschland, zoowel te Munchen als te
Berlijn, ja zelfs te Weenen steken de na
tionalisten en monarchisten de hoofden bij
een. Mannen als Ludendorff en Helffrich
vinden wederom een veld van actie. Nu
de Duitsche ministers het Ruhrgebied niet
meer kunnen betreden en het lijdelijk ver
zet niet openlijk kunnen aanwakkeren,
moeten zij dit aan geheime agenten over
laten.
De correspondent van de »Daily Mail«
te Konstantinopel meldt, dat de Turksche
tegenvoorstellen Vrijdagavond aan de ge
allieerde vertegenwoordigers te Konstanti
nopel zijn overhandigd. De correspondent
verneemt, dat de Turken betreffende de
olievelden van Mosoel en Mesopotamië voor
stellen deze kwestie tegelijk te behandelen
met de economische en juridische bepalingen
van het verdrag. De Turksche regeering
is bereid een delegatie naar Europa te
zenden, zoodra een gunstig antwoord van
de geallieerden is ontvangen. Het blad
voegt hieraan toe, dat de noodzakelijkheid
van een oplossing van de kwestie in het
naburige Oosten nog bevestigd is door de
mededeeling in het parlement dat de be
zetting van Konstantinopel de Britsche be
lastingbetalers reed? 20.000.000 pond heeft
gekost. In goed ingelichte kringen te Londen
verluidt, dat de regeering niet bereid is
nieuwe besprekingen te openen, doch wel
geneigd is, de Turksche voorstellen te be
handelen.
De pogingen, die sinds eenigen tijd aan
Frankrijk worden toegeschreven betreffende
toenadering tot Rusland, zullen aanmerkelijk
bemoeilijkt worden door het geschil over
van nacht veilig.®
Niemand had natuurlijk hier iets op
tegen en weldra begaf zich het troepje,
met den dokter voorop, naar de door
dezen ontdekte hut. De eigenaardige woning
bestond uit eene omheining van bamboes,
aan de binnenzijde van planken voorzien
en uit een dak van bladeren van den
nipahpalrn. Dit deed reeds veronderstellen,
dat Max Epier onmogelijk alleen kon ge
weest zijn.
Toen de avond viel was alles veilig
geborgen. De deur werd terdege gesloten
en weldra zaten de mannen in een kring
om het vroolijk knetterend vuur vereenigd te
praten, waarbij de dokter zich niet het
minst spraakzaam toonde. Hij had alle
onaangename wedervaringen vergeten en
gevoelde zich thans evenzeer op zijn gemak
als in de kajuit van de Seabird.
Dokter Arling zat peinzend voor zich
uit in het vuur te staren, alsof hij in de
vlammen een verklaring zocht van het
geheimzinnig document, dat hij nog steeds
in de handen hield, toen een zwaar en
dof gedruisch, een onderaardsch gerommel
gelijk, aller aandacht trok. Ongetwijfeld
woedde er een hevige storm, nog heviger
dan die, welke de ondergang der Seabird
had bewerkt. De aarde dreunde alsof
een vulkanische uitbarsting in volle werking
was. Nu eens hoorde men een gillen,
een akelig krijschend gillen, dan weder
een uiterst scherp fluiten. Plotseling weer
de Wrangel-schepen. De sovjet-regeering
is allerminst ingenomen met de plannen,
die Frankrijk met deze schepen heeft. Het
leger van den in het nauw gedreven, op
de Krim geisoleerden Russischen generaal,
heeft indertijd met alle schepen waarop
het slechts de hand kon leggen, zee gekozen
naar Konstantinopel. De Fransche regeeiing
heeft zich groote onkosten moeten getroosten
om de Russische vluchtelingen, die voor
haar belangen gestreden hadden, in het
leven te houden, en heeft de schepen als
onderpand behouden.
De Fransche regeering wil de schepen
nu verkoopen om een deel der onkosten
te dekken, maar de Sovjet-regeering komt
Poincaré weer eens den voet dwars zetten
en handhaaft haar eischen op het bezit
van deze Russische vluchtelingenvloot. Het
betreft Russische oorlogs- en transport
schepen en de Russische regeering komt
op voor haar rechten. Frankrijk mag de
schepen, die aan Rusland ontstolen zijn,
niet ten eigen bate te gelden maken. Dat
het zich groote onkosten heeft getroost
om generaal Wrangel en zijn troepen in
het leven te houden, is een zaak die
Frankrijk alleen aangaat. Het heeft de
Russische regeering daarmede geen dienst
bewezen.
BUITENLAND.
Een chirurgiseh wonder.
Na een veertigtal operaties kan een
jonge man van Cardiff, van wiens gelaat
tijdens den oorlog door een granaatscherf
een gedeelte was weggeslagen, weer ge
tuigen, dat hij een normaal gezicht heeft.
Werkelijk moet hy zoo knap zijn bijge
werkt®, dat nog slechts enkele onbedui
dende litteekens den arbeid der doktoren
verraden.
Vier jaar lang heeft de jonge man in
het ziekenhuis vertoefd. De chirurgen heb
ben hem eerst een nieuwen neus gegeven,
daarna een nieuwe bovenlip. Voorts heb
ben de operateurs den verminkte een byna
geheel nieuw gebit geschonken, terwijl zij,
om de operatie volledig te doen zijn, op
de bovenlip 'n stuk halsvel hebben geplaatst,
waar vroeger een flinke baard groeide.
De oorlogsgewonde is zeer voldaan over
zyn nieuw gelaat, terwijl hij zich over een
fliriken knevel, welke de natuurlijkheid van
dit kunstgezicht nog volmaakt, mag ver
heugen.
klonk een knal. Het gansche gezelschap
sprong op en Johnson die den dokter
vragend aanzag, mompelde halfluid »Een
schip in nood.®
De tweede stuurman schudde ongeloovig
het hoofd, terwyl hij uit zijn shagpijpje
eetiige fraaie rookwolken blies.
»Vliegende orkanen, mijn waarde,sprak
hij, seen karaktertrek van de natte moesons
in deze streken,®
De dokter sprak geen enkel woord.
Hij luisterde. Blykbaar zat hij in diep
gepeinze verzonken. Eindelijk brak hij
het lange stilzwijgen af: sik geloof, mijne
vrienden, dat wij de wijsheid moeten be
trachten en hier blijven. Er is volstrekt
geen schip in nood, want de knal, dien
gy voor een kanonschot houdt, heb ik, zoo
menigmaal ik de Zuidzee doorkruiste, vaak
gehoord. Ik herken dat geluid. Het is
de ontploffing van een onderaardsch of
liever onderzeesch gas uit den krater van
een onderzeesche vulkaan ontsnappend en
naar alle waarschijnlijkheid zullen wij
morgen in de nahijheid van dit eiland een
ander zien, gevormd door opheffing van
den zeebodem, ais het gevolg van vul
kanische werkingen.®
Hij sprak dit op zulk een stelligen toon
uit, dat men onmogelijk aan de waarheid
zijner woorden kon twijfelen.
»Het vuur speelt in de gansche schepping
een gewichtige rol.®
voor tiet Land van Heasden en AltenaJeLanostreat en de Bommelerwaard
Wordt vervolgd
