De Schipbreukelingen der
FEUILLETON.
Uitgave: Firma L, J. VEERMAN, Heusden,
No. 4288, Woensdag 25 April 1923
UND VAN ALTERA
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.25, en
franco per post beschikt ƒ1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Lord Curzon heeft Vrijdag in het Hooger
Huis in een groote redevoering de Ruhr-
kwestie besproken en de daaraan vastzit
tende kwestie der schadeloosstelling.
Hij gaf een overzicht van den toestand
in het Roergebied en zette de Engelsche
politiek opnieuw uiteen. Hij herinnerde
er aan, hoe die toestand was ontstaan,
sedert Duitschland in Juli een verlenging
van het moratorium vroeg en hoe na tal
van besprekingen in Parijs in Januari een
slot-conferentie had plaats gevonden, waarin
Engeland voorstellen had gedaan die door
de Franschen, Belgen en Italianen werden
geketst. Deze voorstellen behelsden, zeide
hij een zorgvuldig uitgedacht plan en nie
mand kon ontkennen, dat het Engelsche
aanbod aangaande de Fransche en Italiaan-
sche schuld aan Engeland meer dan edel
moedig was.
Wat de schadevergoeding van Duitsch
land betreft, was het doel, zooveel mogelijk
te krijgen in verband met de draagkracht
van Duitschland, en Engeland was bereid
in laatste instantie krachtige dwangmaat
regelen toe te passen.
Poincaré heeft niet getalmd hierop te
antwoorden. Na zijn groote rede te Duin
kerken, van vorige week Zondag, die Dins
dag door Rosenberg in den Rijksdag werd
beantwoord, en in zekeren zin Vrijdag in
het Hoogerhuis door Lord Curzon, heeft hij
gepasseerden Zondag opnieuw gesproken en
wel bij de onthulling van een monument
voor de gesneuvelden van de gemeente Void
in het departement van de Maas.
Zijn redevoering ademt geen verzoenings
gezindheid. Poincaré komt Lord Curzon
in geen opzicht te gemoet en de afstand
tusschen de Fransche en Britsehe politiek
blijft ongewijzigd.
In Duitschland schijnt men de rede van
Curzon gunstiger te beoordeelen.
De »Lokal Anzeiger* publiceert een be
richt, volgens hetwelk zoo spoedig mogelijk
een beslissing getroffen zal worden in ver
band met de uitingen van Lord Curzon.
Het blad verneemt, dat de Duitsche re
geering bereid is tot een positieve actie.
In aanmerking zouden komen lo. een
antwoord van den rijkskanselier dr. Cuno
of van den rijksminister van Buitenlandsche
Zaken, Rosenberg, in een plenaire zitting
van den Rijksdag 2o. een officieele mede-
deeling of 3o. een collectieve nota aan alle
mogendheden die het verdrag van Versailles
24)
vDat is het signaal van de strijdsche!p«
mompelde de dokter »ge kunt er stellig
zeker van zijn, dat er een leger wilden op
de been is.«
Tegelijkertijd ging het licht uit.
jMijne vrienden, er is onraad, laat ons
van deze plaats gaan Ons leven loopt het
grootste gevaar.*
»Wij kunnen toch het genoegen smaken,
dien strijd by te wonen. Ginds is een
afdaling, die waarschijnlijk naar een holte
in den bergwand loopt. Brengen wij daar
den nacht door.*
»Zonder dekking, zonder voedsel, zonder
drinken vroeg de dokter.
Het aanhoudend fluiten op de strijdschelp
en het geraas van allerlei verwarde stemmen
deden allen plotseling opschrikken.
»Als ik u verzoekken mag* riep Harry
angstig uit »volgt mij naar de schuilplaats,
want waarschijnlijk over vijf minuten zal
deze plek ook niet meer veilig zijn.*
Men spoedde zich naar de uitholling en
toen de schipbreukelingen zich in veiligheid
waanden, kwamen zy tot de ontdekking,
onderteekend hebben, waarin nauwkeurig
omschreven voorstellen vervat zouden zijn.
In deze nota zou gewezen worden op den
oprechten wensch der Duitsche regeering,
over de kwestie der schadeloosstelling te
onderhandelen. Bovendien zou men ingaan
op de slotwoorden van Poincaié in zijn
voorlaatste rede, waarbij hij sprak over
veiligheid en schadevergoeding. De Duitsche
regeering zou zich nog eens nadrukkelijk
bereid verklaren, schadevergoeding te betalen
en waarborgen te geven. Naar de »Lokal
Anzeiger« verder verneemt, helt men in
politieke kringen tot de meening over, dat
de regeering ten slotte den derden hier
boven aangegeven weg zal bewandelen,
daar deze weg meer succes zou beloven
dan de beide andere.
Van andere zijde verluidt, dat het waar
schijnlijk is, dat de voorgenomen diplomatieke
actie in de eerste plaats te Londen, eventueel
door tusschen komst van den Duitschen ge
zant aldaar, ingeleid wordt, ten einde het
Engelsche kabinet te polsen over zijn be
reidwilligheid om te bemiddelen.
Onder de partijen van den Rijksdag
heerscht een tamelijk gunstige stemming
voor een eventueel Duitsch voorstel. Ter
wijl b.v. het centrum en de democraten
nog tijdens de debatten der vorige week
het standpunt van den minister van Bui
tenlandsche Zaken, Von Rosenberg, n.l. dat
het op het oogenblik onmogelijk is een
concreet voorstel te doen, ondersteunden,
heeft onder invloed van de rede van Lord
Curzon in beide partijen de vleugel, die
tot onderhandelen bereid is, de overhand
gekregen. De Duitsche Volkspartij heeft
reeds door haar leider, dr. Stresemann, te
kennen gegeven, dat de verklaring van
Lord Curzon een geschikte basis is om te
onderhandelen. Terwijl de Duitsch-natio-
nalen natuurlijk blijven bij hun verwerping
van elk van Duitschland uitgaand initiatief,
beginnen de sociaal-democraten een ver
sterkte agitatie ten gunste van een Duitsch
initiatief.
Maandag is te Lausanne de tweede con
ferentie met de Turken begonnen en zijn
de besprekingen, die tegen Februari vrij
plotseling werden afgebroken, hervat.
Men zal zich herinneren dat Lord Curzon,
ten einde raad over het wanhopig rekken
der besprekingen, een soort ultimatum had
gesteld en den Turken een Britsch ontwerp
overhandigd had, dat binnen een bepaalden
termijn aanvaard moest worden, en dat hij
dat de nieuwe grot op de rivier uitzag,
zoodat zij, hier veilig geborgen, alles zou
den kunnen waarnemen.
»Het komt mij voor« sprak de dokter,
»dat hier menschenhanden aan den arbeid
zijn geweest, ik voel tenminste, dat hier
een houten bank staat, waarop wij kunnen
zitten.*
*Dit zal de grot van Conetti zijn* merkte
de tweede stuurman op.
ïHet is best mogelijk. Laten wij wach
ten, totdat de dag aanbreekt.*
De mannen namen nu voor de opening,
in de rots, tegen elkaar gedrongen plaats.
Het licht, dat in de grot tegenover hen
was uitgedoofd, werd niet weder aan
gestoken. Intusschen hadden de wilden
zelf vuur gemaakt, nog grooter en uitge
breider dan het vorige. De dokter telde
er vyftig, maar hun aantal scheen ontzet
tend grooter, want weldra was de rivier
bedekt met kano's, ieder met tien twaalf
man bemand.
^Ontzettend ontzettend riep de dokter
uit »wat 'n heirlegers duivels! Allen Me-
lanesiërs van dezelfde soort, die de Seabird
hebben aangevallen, krachtige jongens
Zeeroovers kunnen nog dom zijn De
schelm heeft door zijn vuur de aandacht
tot zich getrokken Die onvoorzienigheid
zal hem duur te staan komen 1 Daar zal
bloed vloeien.*
Intusschen had Harry zich even verwij
derd, om voor den nacht eenig proviand
op te doen. Het geluk diende hem, want
4 Februari naar Londen teruggekeerd is
toen Ismet Pasja, die klaarblijkelijk geen
bevoegdheid bezat het vredesverdrag te
onderteekenen, dien termijn liet verstrijken.
Volgens Ismet Pasja lag de schuld aan
het mislukken der besprekingen by de Fran
sche delegatie die ter elfder ure ingreep
en ter zake van de financieel? en econo
mische vraagstukken belemmeringen op
wierp, die een spoedige beslissing onmoge
lijk maakten.
Hoe het zij, de Turken hebben Curzons
vredesontwerp medegenomen naar Angora
en daar aan de Nationale Vergadering
voorgelegd, waarna het ampel besproken
is. De vrees dat de extremisten, de on
verzoenlijke fanatieke élementen het van
de meer bezadigde Turken Moestafa
Kemal en Ismet zouden winnen, bleek
ongegrond te zijn, Want anders zouden
de Kemalisten niet opnieuw naar Lausanne
zijn gegaan. Vrijdag is de Tui ksche dele
gatie, wederom onder presidium van Ismet,
te Lausanne gearriveerd en men mag dus
aannemen dat in het Britsehe voorstel een
grondslag voor vergelijk gevonden is. Zondag
zijn verscheidene Europeesche gedelegeerden
in de hotels van Lausanne afgestapt
generaal Pellé als vertegenwoordiger voor
Frankrijk. Sir Horace Rumbold voor Enge
land en Diamandi voor Roemenië.
Uw eerste taak 's morgens zij zorg te
dragen voor goede ontlasting. Tenzij dit
geregeld geschiedt, krijgt gij hinder van
hoofdpijn, gedruktheid, maagpijn, onzuiver
bloed enz. Foster's Maagpillen genezen
verstopping, regelen de lever, maag en
ingewanden en versterken zoodoende uw
geheele gestel. Prijs per flacon van vijftig
versuikerde pillen f 0.65 in apotheken
en drogistzaken.
BUITENLAND.
Auto-bandieten,
Te Lyon is een misdaad gepleegd, die
herinnert aan de wandaden van de bende
van Bonnot, de auto-bandieten, die jaren
geleden door hun moorden, te Parijs en
omgeving gepleegd, een treurige vermaard
heid verwierven.
Vier misdadigers hebben zich te Lyon
op klaarlichten dag, in een drukke straat,
op een man geworpen, dien zij den drager
wisten van 450.000 frank. Na hem met
ploertendooders half dood geslagen te
weldra kwam hij met eenige trossen pisang
terug, die in de hongerige magen een zeer
gunstig onthaal vonden en tevens den dorst
eenigermate zouden kunnen lesschen, aan
gezien zij tamelijk sappig waren.
»Hier zitten we hoog en droog, ik zou
niet graag met dien boef willen ruilen
sprak de dokter, terwijl hij een reus
achtige vrucht in den mond deed ver
dwijnen.
nVolkomen met u eens« gaf Dobson ten
antwoord.
In hun vesting verscholen waren de
schipbreukelingen ten volle in staat, de be
weeglijke zwarte figuren goed op te nemen.
Bijna allen zagen er woest en bloeddorstig
uit. Sommigen hadden het haar tot aan
de ooren afgesneden, bij anderen was het
op de kruin tot een knoet vastgebonden.
Het gelaat was getatoeneerd met fraaie fi
guren, die voor den schoonheidszin van
deze wilden pleiten. De oorlellen en de
neusvleugels droegen groote ringen van
hoorn en vischgraat vervaardigd. Op de
borst hingen snoeren, gevormd door schel
pen, tanden van wilde dieren en schilpad
den de armbanden vertoonden iets der
gelijks. Bij enkelen hing op de borst een
soort kam af, uit witten steen gehouwen.
Wat de schipbreukelingen echter een rilling
door de leden liet gaan waren de snoeren
en gordels, gevormd uit aaneengeregen
menschentanden. Die tanden waren onge
twijfeld afkomstig van verslonden vijanden.
Hunne wapenen bestonden uit pijl en boog.
hebben, hebben de misdadigers hun slacht
offer van zijn geld beroofd en zyn vervol
gens in hun auto gesprongen en verdwenen.
Te Marseille zijn zij echter gepakt. Zij
maken deel uit van een gevaarlijke bende.
De auto blijkt door hen gestolen te zijn.
De toestand van den beroofden man is
ernstig.
Ernstig vliegongeluk in Ohio.
Drie vliegers werden op slag gedood en
twee anderen waarschijnlijk doodelijk ge
wond, toen een Martin-bombardeervliegtuig,
dat van McCockfield naar Langleyfield ver
trok, in de Miami rivier viel. Een officier
kapitein Lawson, en vijf man bevonden
zich in het vliegtuig. De machine sloeg
in de lucht om en stortte omlaag. De be
stuurder trachtte een botsing met de brug
te voorkomen. Behalve kapitein Lawson
werden de sergeants Bidweld en Wesley
H. Rowland gedood.
Orerstroomiiig.
Het geheele westelijk gedeelte van
de Stad Portage la Prairie in Winnipeg
staat onder water. Ook de binnenstad
wordt door overstrooming bedreigd.
Een herige aardheriug in Siberië.
De Russische bladen maken melding van
een aardbeving, welke in de streek van
Petropawlowsk plaats vond, en tengevolge
waarvan twee fabrieken, een hospitaal en
verscheidene huizen in de zee verdwenen.
Het aantal slachtoffers is nog niet bekend.
Verzet tegen de Sovjet-vervolgers.
Russische bladen, zoo meldt Kipa uit
Warschau, hebben reeds meermalen gemeld,
dat het Russische volk zich door de gods-
diensthatende machthebbers niet langer wil
laten tiranniseeren. Een welsprekend be
wijs daarvoor levert de tegenstand, die de
bevolking van Batam biedt aan de Sovjet
autoriteiten. Deze hadden onlangs besloten,
de kathedraal van Batoem in te richten
tot bioscoop een plan dat onder de
bevolking groote sensatie wekte. Toen,
ondanks de ingekomen protesten, de voor
stellingen toch doorgingen, drong het volk
de kathedraal binnen, vernielde de toe
stellen en ranselde de communistische
jeugd, die deze voorstelling georganiseerd
had, af. De autoriteiten riepen de hulp
der roode garde in, doch deze weigerde
dienst te doen en sloot zich aan bij het
verz6t van het publiek.
Het hout, waaruit zij den boog vervaar
digden, ontleenen zij aan den palmboom,
terwijl de boogpees gedraaid is uit kokos
vezels. De pijlen, ongeveer drie voet lang,
zijn de halmen van zekere rietsoort en be
staan uit eenige stukken, door een soort
mastic aan elkaar verbonden. De punt is
een roggraat, zoo fijn en scherp als een
els. De speren zijn van zwart palmboo-
merihout, en ongeveer acht tot tien voet
lang. Reusachtige knotsen van twee en
een halven voet lengte hingen aan den
gordel om het middenlijf.
Met de grootste verbazing waren de
schipbreukelingen toeschouwers van het
nachtelijk tafereel.
»Ik weet niet, waar ik liever zit« mom
pelde de dokter tegen den tweeden stuur
man »onder de wilde dieren of bij deze
kannibalen van het wildste en bloeddors-
tigste ras, dat er bestaat I*
Intusschen hadden de zwarten het vuur
aangelegd op een wijze, die zeer de aan
dacht trok en bij de Maleiers vaak wordt
gebezigd, wanneer zij zich op reis bevin
den. Een hunner, een echte Hercules,
haalde een bamboezen koker te voorschijn,
waarin een houten stok, die als zuiger
dienst deed, kon worden op en neer be
wogen. Hij trok den zuiger geheel uit
den koker, wierp hier een zwarte stof in
en dreef toen den zuiger met alle kracht
nederwaarts.
>Dat gaat beter dan een brandglas,*
merkte Harry op.
Een Amerikaansch reddingsmiddel tegen
gasTeratikking.
Tot dusver had men in Amerika nog
geen afdoend middel gevonden tegen de
talrijke gevallen van gasverstikking, door
het lek worden van geleidingen, het open
staan van gaskraantjes enz, veroorzaakt.
De brigade-generaal Amos A. Fries, echter,
de leider van den chemischen dienst van
het Amerikaansche leger, is op een denk
beeld gekomen, waardoor hij aan het steeds
toenemend euvel der gasverstikking een
einde hoopt te maken.
Zijn vinding komt hierop neer, dat in
de reservoirs van de gasfabrieken naast het
lichtgas ook een hoeveelheid van een pas
uitgevonden »niesgas« wordt »opgezameld«,
zoodat, als een gasverbruiker door ontsnap
pend gas bedreigd wordt, hij dan herhaal
delijk en krachtdadig moet niezen, en zoo
doende gewaarschuwd wordt.
Generaal Fries zegt, dat de benoodigde
hoeveelheid »niesgas« maar zeer gering
is en onschadelijk is voor den candidaat-
slachtoffer van gasvergiftiging. Bovendien
heeft dit gas absoluut geen nadeeligen in
vloed op de kwaliteit van het lichtgas.
Dienstbodenuoed.
Frankrijk kent thans den dienstboden-
nood gelyk Nederlanddien gekend
heeft. En zooals de Hollandsche huisvrouw,
die in eigen land geen personeel kon vinden,
door de voortreffelijke diensten van Duitsche
meisjes uit den nood is gered, zoo heeft
ook de Fransche hulp gezocht buitenslands
en wel in de Fransche koloniën.
Te St. Nazaire zijn met het van Mar
tinique komende stoomschip »Puerto Rico«
twee honderd meisjes uitFransch West-Indië
aangekomen, die door de vereeniging Oeuvre
des serviteurs coloniaux aan een dienst in
Frankrijk geholpen worden. Laat ons hopen,
dat zij tweehonderd mevrouwen-zonder-meid
zullen voldoen.
o
Een drama in een goldatenkamp.
In een lokaal in het kamp van Ste
Marthe te Marseille, waar scherpschutters-
gelogeerd waren, had een aantal tirailleurs
een nieuw aangekomen kameraad wijs ge
maakt, dat hij voor een ernstig vergrijp
voor den krijgsraad zou moeten komen
en worden doodgeschoten.
De nieuweling werd daarover zoo woe
dend, dat hij 's nachts is opgestaan, zijn
bajonet heeft genomen en verklaarde geen
»Een eenvoudig natuurkundig verschijn
sel,* liet de dokter er op volgen, wan
neer de lucht plotseling wordt samenge
perst, vermindert haar volume haar elas
ticiteit vermeedert, waarbij eene warmte
wordt ontwikkeld, groot genoeg, om het
zwam te doen ontvlammen.
Onder toevoeging van zwam en groote
hoeveelheden dorre bladeren, ontstond wel
dra een reusachtig vuur, voortdurend ge
voed met groote blokken hout en stukken
boomstammen.
Plotseling knalde een schot. Een der
Melanesiërs, die het dichtst bij de grot
stond, viel doodelijk getroffen neer. Toen
de overigen dit zagen, hieven zij een gegil
en geschreeuw aan, zoo doordringend en
hevig, dat de dokter daaruit huDnen angst
scheen te willen opmaken.
»Nu zullen ze wel spoedig het hazenpad
kiezen,* mompelde hij.
Maar hij had zich vergist. Het schot
had hen razend en dol gemaakt. Als be
zetenen woelden zij in het vuur, namen
er eenige vlammende stukken uit en wier
pen deze in de grot. Bij eiken worp hieven
zij een geschreeuw aan, dat, door de rots
wanden weerklaatst, aaklig klonk.
Een tweede vuur werd nu vlak voor
den ingang der grot aangelegd, van zulke
groote afmetingen, dat de schipbreukelingen
er de hitte van gevoelden.
Verbazend* mompelde Black, we doen
er, geloof ik, goed aan, eeen weinig achter
uit te gaan.* Wordt vervolgd
voor het Land van Heus
straiten lie Bonelerwiar