De Schipbreukelingen der
Int. Telefoon no. 19 Postrekening no. 61525.
f
'Z* v.
f?pg£
- ajw
S*5
~~K
UND VAN ALTENA
Dit btad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.25, en
franco per post beschikt 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Uitgave: Firma L J. VEEKMAN, Heusden.
No. 4302 Woensdag 13 Juni 1923
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Zij, die zich vanaf
heden op dit blad abon-
neeren, ontvangen de tot
1 Juli verschijnende num
mers GRATIS.
BÜITENLANDSCH OVERZICHT
In de rede, die rijkskanselier Cuno te
Munster voor den Duitschen persbond heeft
gehouden, verklaarde hij omtrent het nieuwe
aanbod der Duitsche regeering, blijkens de
Tel., o.a.
De regeering is tot dezen nieuwen stap
overgegaan, ten einde zoo spoedig mogelijk
een einde te maken aan het lijden van de
bevolking in het bezette gebied en aan de
stijgende moeilijkheden, waarmede ook de
bevolking in het niet-bezette gebied heeft
te kampen. Zij die een objectieven blik
op den toestand hebben, zullen onzen stap
naar waarde weten te schatten en beschou
wen als een bewijs van den oprechten en
ernstigen wil van Duitschland, bij te dragen
tot een spoedige oplossing van de kwestie
der schadevergoeding.
Hoezeer wij ook bereid waren ons aan
bod te wijzigen, zoo weinig waren wij in
staat, met het oog op den fetalen invloed,
welke de bezetting van het Roergebied uit
oefent op onze financieele en economische
krachten. Wie een werkelijke oplossing
van de kwestie der schadeloosstelling wenscht,
mag niet zoozeer aan het doen van toe
zeggingen hechten dan wel aan de zeker
heid dat de betalingen, waartoe de schulde
naar zich verplicht, ook inderdaad worden
gedaan. Daarom moeten bij het bepalen
van Duitschlands capaciteit de methoden
worden gevolgd, welke in den bona fide
handel gebruikelijk zijn. Ons aanbod zal
dan ook alleen vertrouwen wekken en houden
bij diegenen, die de kwestie der schade
vergoeding als zoodanig beschouwen en niet
als een politieke kwestie.
Welk lot tenslotte de jongste Duitsche
aanvullingsnota beschoren zal zijn, is nog
niet duidelijk. De Briische bladen gaan
nog steeds door met te betoogen, dat, mo
gen de voorstellen van Berlijn voor verbe
tering vatbaar zijn, zij niettemin heel be
hoorlijk er zich voor leenen om als grond
slag te dienen voor beraadslagingen. In
Frankrijk denkt men er echter anders over.
Maar toch loopt Parijs niet zoo hard van
FKIILLK1
33)
XI.
Op den avond van denzelfden dag, dat
het besluit tot de onderaardsche reis
werd genomen en de schipbreukelingen
onder het genot van een pijpje tabak bij
elkaar zaten, had de dokter een van die
buien, die hij wetenschappelijke buien
placht te noemen en bleek ten duidelijkste,
welk een uitgestrekte kennis hij bezat.
Men kon hem schier geen vraag doen, of
hij wist er het antwoord op te geven.
Zoo vond Johnson zijne verklaring, dat hij
van het ontstaan der grotten of holen had
gegeven, onwaarschijnlijk.
«Ja,® sprak de dokter, «niet alle grotten
of hollen zijn ontstaan door de werking
van het water. Er bestaan duizenden, wier
ontstaan geweten moet worden aan aard-
brand. Ge weet toch, wat men onder
aardbrand verstaat. Aard brand heeft dan
plaats, wanneer steenkolen- of bruinkolen
beddingen, die diep onder de aardopper
vlakte der aarde zijn gelegen, ontbranden.
Zulk een brand duurt soms verscheidene
stal als den vorigen keer en tracht het
met Londen tot overeenstemming te komen.
Trouwens ook in Engeland hunkert men
er naar met Frankrijk één lijn te trekken,
maar of de regeeringen-Baldwin en -Poin-
caré heide zoo soepel weten te zijn, dat
wederzijdsche concessies een vergelijk mo
gelijk maken, moet worden afgewacht.
Zelfs heeft Poincaré reeds aan Londen
doen weten, dat, wat hem betrof, hij de
voorkeur gaf aan een collectieve nota.
Maar dan zou deze nota zieh moeten be
perken tot den eisch, dat Duitschland het
lijdelijk verzet laat varen. Wanneer aan
deze voorwaarde wordt voldaan, zou niets
meer in den weg staan aan een conferentie
tusschen de geallieerden over de schade
loosstelling op de basis van de Fransche
nota van Januari 1923. «Een dergelijke
stap«, aldus het betreffende Havas-telegram,
«zal Engeland de gelegenheid geven het
geallieerde eenheidsfront te herstellen«.
In dezen zin wordt dus Groot-Brittanië
verweten de solidariteit te hebben ver
broken en het als het ware uitgenoodigd
de begane fout te herstellen. Of Engeland
het als een fout beschouwt, dat het niet
heeft deelgenomen aan de onbesuisde Roer
actie, die in Engeland algemeen wordt ver
oordeeld Waarschijnlijk niet. Maar wij
zullen wel spoedig hooren, of en in welke
mate Engeland aan de verlangens van
Parijs tegemoet komt vandaag toch wordt
een Britsche kabinetsraad gehouden en
deze zal wel positie kiezen. Op den uitslag
dezer bijeenkomst dient dus te worden ge
wacht.
De regeering van Bulgarije is ten val
gebracht door de vereeniging van reserve-
officieren. Alle ministers zijn gevangen
genomen en er is een nieuw kabinet ge
vormd waarvan alle oppositiepartijen deel
uit maken, met uitzondering van de com
munisten. De omverwerping der regeering
had een onbloedig verloop en de bevolking
is rustig gebleven.
Op het Balkanschiereiland heeft de re-
geeringswisseling eenige onrust en beroering
teweeggebracht, vooral Zuid-Slavië volgt
wat angstig hetgeen gebeurt en de voor
vallen in Bulgarije zijn te Belgrado reeds
aanleiding geweest om den ministerraad
bijeen te roepen. Terwijl Stamboelinski
er met ijver werk van maakte, dat de
ontwapening krachtens het verdrag van
Neuilly zich voltrok, vreest men blijkbaar
in Zuid-Slavische kringen, dat die ontwa-
eeuwer». Aardbrand is veelal het gevolg
van zelfontbranding, hetzij door de hitte,
die onder toetreding der buitenlucht ge
vormd wordt, hetzij door de ontwikkeling
van waterstofgas. Zoo'n brand is alleen
te blusschen, wanneer men alle openingen,
waardoor de zuurstof naar binnen dringt,
dichtstopt of afsluit.
»Wordt daardoor dan als 't ware de
kern der aarde uitgebrand vroeg Black.
«Dat wil zeggen, de hitte kan zóó hevig
zijn, dat naburige rotslagen er geheel en al
door vervormd worden, waardoor holen en
scheuren ontslaan, die scheuren en instor
tingen veroorzaken, waaruit rook en vlam
men opstijgen.®
«Dus is het zeer wel mogelijk, dat het
kanaal door aardbrand is ontstaan
«Natuurlijk, en het verdere zal het water
gedaan hebben.®
«Maar aardbevingen zullen het hare ook
tot de vorming hebben bijgedragen,®
merkte Johnson op.
«Zeker, door aardbevingen ontstaan veler
lei vormveranderingen van de aardkorst en
ontegenzeglijk zullen de trillingen, die de
aarde ondergaat, dddr het hevigst zijn,
waar vulkanen bevinden, want ontwijfelbaar
bestaat tusschen vulkanen en aardbevingen
een zeker verband. Vergeet echter niet,
dat al deze verklaringen gegrond zijn op
hypothesen of veronderstellingen Niemand
is er ooit bij geweest en niemand zal er
ook ooit bij zijn, omdat hij zijn dorst naar
kennis met den dood zou moeten boeten 1c
pening nu wel eens ongedaan kan worden
gemaakt. De nieuwe regeering echter
heeft al dadelijk geruststellende verklaringen
afgelegd en zeer uitdrukkelijk te kermen
gegeven, dat ook het tegenwoordige kabinet
het verdrag van Neuilly zal nakomen.
Daarom zal ook dadelijk door het nieuwe
bewind een démenti zijn gepubliceerd, naar
aanleiding van de berichten, dat Bulgarije
mobiliseerde.
Geestelijke en lichamelijke kracht volgen
na tijdelijk gebruik van Foster's Maagpillen.
Dit geneesmiddel regelt de gal, bevordert
de spijsvertering, verschaft normale werking
der ingewanden, en helpt de lever om
gezond, voedend bloed te vormen. Alle
leden der familie kunnen dit welbekend
huismiddel veilig toepassen. Pr ijs per flacon
van vijftig versuikerde pillen f 0.65 in
apotheken en drogistzaken.
BUITENLAND.
deen fllm, maar tragische werkelijkheid.
Een filmverhaal, doch een, dat zich nu
eens niet enkel op het doek, doch in de
werkelijkheid afspeelde, wordt gemeld uit
Chicago.
Een mijnheer en mevrouw Tesmer
kwamen 's avonds laat van een autorit
thuis en waren bezig met het wegbergen
van de auto in hun garage, toen zij werden
aangerand door een jongen en een meisje,
lieden van een jaar of achttien, die het
geld en de kostbaarheden opeischten,
welke de Tesmers bij zich hadden. Tesmer
gaf de paar dollars, die hij in zijn zak
had, doch toen de roover zich met eenige
hardhandigheid wilde meester maken van
de lijlsieraden der dame, kwam Tesmer
haar te hulp en poogde dit te beletten.
Het meisje, dat als helpster van den aan
rander optrad en dat in beide handjes een
revolver had, schoot Testner van vlakbij
dood. De jeugdige dieven namen toen
plaats in de auto en reden weg, met de
circa 10 dollar, die het bandietenstukje
hun had opgeleverd.
Luchtschip verbrand.
Het militaire luchtschip T. C. I., het
grootste van Amerika, is verbrand, terwijl
het vast lag aan een stalen mast op het
vliegveld van Dayton. Twee leden der
bemanning werden gekwetst.
«Aangenamer zou het mij zijn,® merkte
de »tweede« op, «als het ons eens ge
geven werd gedurende een paar uren op
den bodem van den Oceaan rond te wan
delen. Zou u geen raad weten mij dat
genoegen te verschaffen
«Als dat waar mocht zijn, zouden we
heel wat zien. Het lichaam van den mensch
wijst, wat de samenstelling aangaat, er
echter duidelijk op, dat hij bestemd is, om
in de lucht te leven. Geef mij een grooten
vergaarbak, gelijk de walvisschen dien be
zitten, waarin ik lucht kan opnemen en de
kracht, om naar willekeur te duiken en
zich op te heffen en klaar ben ik. Boven
dien, geef mij de kracht, om de sterke
drukking te weerstaan, die mijn lichaam
reeds op de vijftig of zestig meter diepte
ondervindt.®
«Vreemd mag het schijnen, dat er op een
diepte van 5100 meter, dus bijeenedruk-
kiug van 500 atmospheren, nog dieren
gevonden worden, merkte Johnson op.
«Men zal nog al lang werk gehad heb
ben,® gaf de dokter ten antwoord, «zoo'n
diepte te peilen. Ik geloof, dat deze groote
diepte in de nabijheid van Spanje gevonden
wordt.®
«Ja, ongeveer honderd mijlen van de
Spaansche kust. Voor eenige jaren is de
peiling geschied. Het geheele werk duurde
dertien uren. Bij die gelegenheid heeft
men met een schepnet van den bodem
eenige exemplaren van Crustaceën opge-
vischt.®
Overstroomingen in Kuslanil.
400 Menschen verdronken.
Russische correspondenten van Stock
holm's Tidningen melden, dat door over
stroomingen in het benedengebied van den
Wolga 400 menschen zijn verdronken en
70.000 dakloos zijn geworden.
De Vesuvius in werking.
De Vesuvius is in hevige werking. Er
zyn verschillende schokken in de streek
waargenomen. Een kraterrand is ingestort,
waardoor 'n opening van 8 M. is ontstaan,
waaruit een lavastroom vloeit, die den ge-
heelen W. en Z.W. sector dreigt te over-
stroomen en hem in een vuurzee te her
scheppen. Vele bijkraters zijn ontstaan,
waaruit gloeiende lava eenige meters hoog
spuit. De bevolking in de buurt treft toe
bereidselen om te redden wat er te redden
valt.
loord aan baord
Van het te Leixoes (Portugal) aange
komen Amerikaansche stoomschip «Brave
Coeur® zijn de kapitein, de loods en andere
leden der bemanning vermoord. Er zijn
maatregelen genomen voor de aanhouding
van den dader.
Omtrent het drama aan boord van het
s.s. Brave Coeur®, toebehoorende aan den
Amerikaanschen Shipping Board wordt
uit Oporto riog het volgende medegedeeld
Het schip was op weg van Hamburg
naar Galveston (Texas). Toen het op 6
Juni zich ter hoogte van Kaap Finisterre
bevond, trad de tweede officier, een Griek,
Testlos geheeten, de hut van den kapitein
binnen en schoot hem dood met een re
volver. Daarna vermoordde hij op dezelfde
wijze den marconist, die tusschenbeide
kwam, en een ander lid der bemanning,
die in zijn kooi lag te slapen.
Tenslotte verwondde hij een der matrozen.
De moordenaar werd overweldigd door
toegeschoten leden der bemanning en in
een der hutten opgesloten.
Het schip bereikte 8 Juni Leixoes nabij
Oporto en gaf noodsignalen. Toen de
Portugeesche autoriteiten aan boord kwamen
en er pogingen werden gedaan, den moor
denaar uit de hut te krijgen, waarin hij
was opgesloten, vuurde hij opnieuw.
Daarna .trachtte men hem te pakken te
krijgen door de hut met verstikkende rook
te vullen. Voordat hij daardoor bezweken
was, greep hij opnieuw de revolver en
«En dit zal dertien uur geduurd hebben,
Johnson,® liet de dokter er op volgen.
«Het feit, dat ge hier aanhaalt, bewijst,
welk een groote dwaasheid men soms be
gaat door te zeggen, dan dit of dat riiet
gaat en in strijd is met het gezond ver
stand. Veronderstellen wij voor een oogen-
blik, dat de gevonden diepte voor zoet
water geldt. Zooals ge weet, verstaat men
onder de drukking van één atmospheer
een drukking, die gelijk is aan de drukking
van een kwikkolom van 76 centimeter
hoog. Deze kwikkolom heeft dus een in
houd van 76 kubieke centimeters, het grond
vlak aangenomen 1 centimeter te zijn. De
drukking van de kwikkolom is echter gelijk
aan haar gewicht. Een kub. centimeter
kwik weegt 13.6 grain dus 76 kub. centi
meter kwik wegen ongeveer iets meer dan
1 kilogram. Op iederen vierkante centi
meter is de druk gelijk 1 kilogram. De
drukking van één atmospheer op 1 vier
kanten meter bedraagt dus 10.000 kilo
gram. Op eene diepte, waar de drukking
500 atmospheren bedraagt, is zy dus gelijk
aan 500 X 10.000 k.g. op een opper
vlakte van een vierkanten meter, of
5,000.000 k.g. Kunt ge u zulk een druk
king voorstellen Neen, niet waar Als
ge nu verder bedenkt, dat de duiker bij
een diepte van 60 meter zijn bewustzijn
verliest, vraag ik u, welk een veerkracht
de dieren moeten bezitten, die niet 60
maar 5100 meter onder de oppervlakte
der zee leven en zich bewegenEn nu
pleegde zelfmoord.
Het verwonde lid der bemanning, dat
in het hospitaal is aangenomen en aan de
beterhand is, verklaarde dat de tweede
officier lijdende was aan waanvoorstellingen.
BINNENLAND
Baldadigheid I
Men schrijft uit Veghel
In den nacht van Zaterdag op Zondag
zijn hier op zes verschillende plaatsen de
bewoners uit hun slaap gewekt door een
verschrikkelijk leven. Op twee plaatsen
werd een ruit verbrijzeld. Van dader of
daders geen spoor.
De Tienduizendste.
Te Soest is Vrijdag de 10.000e inwoner
aangegeven. De aangifte betrof de geboorte
van een tweeling, een meisje en een jongen
waarvan de laatste de tuinduizendste was.
Den vader werd medegedeeld dat hem in
een vergadering van B. en W. ten name
van het kind een spaarbankboekje van f 100
aangeboden zal worden, onder bepaling dat
over dit bedrag met de verschenen renten
eerst de beschikking kan worden verkregen
bij de meerderjarigheid van het kind.
De Koningin naar Engeland.
Het Vad. verneemt dat de koningin en
prins Hendrik op 26 dezer in Engeland
worden verwacht. Naar reeds gemeld werd,
zal incognito worden gereisd en zullen de
koninklijke bezoekers zich rechtstreeks naar
Rydal Hall, Ombleside begeven, het land
goed van majoor Stanley Ie Fleming.
Kokende koffie gedronken.
Een tweejarig meisje van een landbouwer
te Friezenveen heeft uit een kan kokende
koffie gedronken, tengevolge waarvan het
kind is overleden.
o
Aanhouding gedistilleerd.
Door de politie te Leiden is in samen
werking met de belastingambtenaren aan
gehouden een auto bevattende ruim 1000
liter jenever, die frauduleus zou worden
ingevoerd. De auto met sterken drank
is in beslag genomen, terwijl de chauffeur
en de begeleider op vrije voeten zijn ge
steld. Vermoed wordt, dat dit niet de
eerste moal is dat op deze wijze frauduleus
sterken drank is ingevoerd.
wil men beweren, dat er op sommige ster
ren of liever op de sterren, waar geen
dampkring is ook geen leven bestaat. Hoe
weet men dat Gevoelt ge nu niet, lat
het onzin is, iets dergelijks te beweren
De dokter was geestdriftig geworden.
«De wetenschap, mijne vrienden, is wel
wat hoogvaardig, omdat zij meent alles te
kunnen weten, omdat zij zich vermeet
over zaken te mogen beslissen, waarvan
zij, goed beschouwd, niets positiefs weet.
Zoo leert de wetenschap, dat de sterren
haar licht van de zon ontvangen, dat leven
zonder licht niet kan bestaan. Gelooft het
niet, mijne vrienden. Gezond verstand en
ervaring strijden tegen deze beweringen.
Weet ge wat wei onzin is Zich met de
vogels en visschen gelijk te stellen. Elk
schepsel heeft zijn gebied en ofschoon het
den mensch gegeven is over de schepping
te heerschen, zijn er rijken, die voor hem
immer gesloten blijven. Begrepen
De dokter bewaarde hier het stilzwijgen.
«Dat neemt echter niet weg,® merkte
Johnson op, «dat ik toch wel eens op den
bodem der zee zou willen rondwandelen.
Het zalj in den waren zin des woords, een
rijk der wonderen zijn 1®
«Dat blijft voor ons nageslacht bewaard,®
gaf de dokter ten antwoord.
«Hoe bedoelt u dat?®
Wordt vervolgd.)
1
f Laid van Hsus
imjeLsnastrnt eiide Boiffielemar