Und van altena
Hjj flit nr. Moor! een bijvoegsel.
leis over het presentiegeld
der Raadsleden,
Re Schipbreukelingen der
C. DE KEMP,
IN GOUD EN ZILVER,
SI llffllBEM Co's Bank.
Waterpoort, Heusden.
Raamsdonksveer.
-Uitgave: Firma L. J. YEERMAN, Heusden.
No, 4333 Vrijdag 28 September 1923,
FEUILLETON.
Reparatie-Inrichting.
SPAARBANK.
Int. Telefoon no, 19. Postrekening no. 61525.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 4.25, en
cTanco per post beschikt /"1.40. Afzonderlijke
n ummers 6 cent.
Advertentiën van 4 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 45 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 4 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
k-
Eenigen tijd geleden las ik in de
„Gooi- en Eemlander" het volgende
berichtje uit Hilversum
In verband met het feit, dat on
ze Edelachtbaren zich nog steeds
niet schamen over hun belachelijk-
hoog presentiegeld van f8, is het
wel teekenend, dat Ged. Staten van
Utrecht aan B. en W. van Baarn
hebben medegedeeld, dat hun col
lege geen termen heeft gevonden
om gevolg te geven aan 's Raads
advies tot verhooging van het pre
sentiegeld der leden van den ge
meenteraad van f4 tot f 7 50 per
lid en per vergadering.
Laat ik beginnen met te zeggen,
dat ik mij niet geheel vereenig met
de meening van den correspondent
die het berichtje inzond en die m i.
het raadslidmaatschap eener belang
rijke gemeente in gewicht te laag
aanslaat. Echter kan ik mij zulks
eenigszins begrijpen, want bij het
meeningsverschil over de hoegroot
heid van het presentiegeld, dat vooral
den laatsten tijd nog al eens wordt
gehoord in verband met de te nemen
bezuinigingsmaatregelen, wordt niet
altijd met erg veel lof over de be
kwaamheden en den ijver onzer vroe
de vaderen gesproken en gerust mag
ik zeggen dat bedoelde correspondent
in zijne meening niet alleen staat.
Als inleiding dient eerst de aard
van het presentiegeld vastgesteld te
worden. En vrij nauwkeurig kan
bien nagaan wat de wetgever er mede
keeft bedoeld, indien men de geschie
denis der Gemeentewet raadpleegt.
I In de memorie van toelichting le
zen we„Soms kan het presentie-
middel zijn om het vlijtig op
komen ter bijwoning van den Raad
te bevorderen. Uit dien hoofde zal
de wetgever wel doen, de bevoegd
heid van den Raad ter bepaling, dat
zoodanig presentiegeld zal worden
genoten, boven bedenking te stellen".
59)
•Ik ben dat van plan, heeft een der
heeren er soms iets op tegen In dat ge
val ben ik bereid mijn plan te laten varen.*
O neen* gaf de dokter ten antwoord,
iwe zullen wat blij zijn als we dit bal
lingsoord uit zijn, dat neemt evenwel niet
weg, dat uwe arbeid ons zeer grootsch
toeschijnt.*
En geheimzinnig er bij* voegde John
son er aan toe.
Vindt ge dat,« zeide de Amerikaan
»de zaak is zoo eenvoudig mogelyk.*
•Dat wil zeggen vroeg Black.
•Ik zal het u in enkele woorden zeg
gen* begon de ingenieur, terwijl hij zich
zoo gemakkelijk mogelijk naast den dokter
nederzette. Zooals ge weet, is de kern der
aarde een gloeiende massa stoffen, een ver
zamelplaats van dampen met ontzettend groote
spankracht, die voortdurend werken en
woelen, om zich een weg te banen.*
•Dat ben ik volkomen met u eens,*
sprak de dokter.
•Welnu,* vervolgde de Amerikaan, »de
kwestie, waar alles op aankomt, is nu
Een en ander is stellig duidelijk
en er blijkt ook uit dat de ontwerper
der wet het al dan niet toekennen
van presentiegeld aan den raad zelf
heeft willen overlaten, zulks omdat
de meeningen over de wenschelijk-
heid eener toekenning zeer uiteen
liepen.
Overeenkomstig 's wetgevers be
doeling mag het presentiegeld dus
alleen strekken tot aanmoediging om
zijn beste krachten in te spannen,
doch geenszins draagt het het karak
ter van schadeloosstelling, van be
looning of vau genoegdoening voor
bewezen diensten. Had de wetgever
dit laatste gewild dan zou hij het
toekennen van het presentiegeld stel
lig niet aan het goedvinden van den
Raad hebben overgelaten, maar zeker
zelf regelen hebben opgenomen om
trent de hoegrootheid der vergoeding
van de door de raadsleden te lijden
schade tengevolge van de vervulling
hunner taak als raadslid
Intusschen kan moeilijk worden
ontkend dat de omstandigheden zich
sedert 1851, d.i het jaar van inwer
kingtreding der Gemeentewet, enorm
hebben gewijzigd.
Niemand toch had in dat jaar ook
maar eenigszins kunnen vermoeden,
dat de taak der gemeenten zóó zou
zijn uitgebreid als is geschied. Want
wie ter wereld kon denken dat voor
de gemeenten vooral op sociaal ge
bied een werkkring was weggelegd,
zooals we die bovenal de laatste ja
ren te aanschouwen hebben gekregen.
De gemeente moet zich zoo langza
merhand met alles inlaten en het
begrip „huishouding der gemeente"
wordt thans zóó ruim opgevat, dat
er ook aangelegenheden onder worden
begrepen, waarvan men gerust mag
zeggen dat zij met de vroegere op
vatting slechts in zeer verwijderd
verband staan. En waar de raden
vroeger niet veel anders te doen had
den dan punten te behandelen, die
uit de Gemeentewet voortvloeiden,
staan zij thans voor werkzaamheden,
waarvan de maker der Gemeentewet
niet heeft kunnen droomen en die
hun taak vele malen hebben ver
zwaard. Als autonoom lichaam heeft
de raad eener eenigszins volkrijke
gemeente heel wat te verwerken,
slechts deze, dat wij de dampen gelegenheid
verschaffen er uit breken, dooi de aard
korst te vernietigen, welke ze nog.inge-
kerkerd houdt
Juist mijnheer Ilughes,* riep de dokter
geestdriftig uit, Juist, zoo heb ik mij ook
deze zaak voorgesteld.
Als nu die gassen, die dampen zich
eenmaal een uitweg hebben gebaand, volgt
de rest vanzelf, m. a. w.de garische massa
barst geweldig uiteen en maakt zoo'n ko
lossale bres, dat binnen enkele minuten
het gansche eiland in de lucht springt
•En wat zal de kracht zijn, waarmede
die korst moet verbrijzeld worden vroeg
Johnson.
Mijn bommen,* gaf de ingenieur ten
antwoord.
•Maar permiteer mij de opmerking mijn
heer Hughes,* zeide de dokter >dat er
nogal kracht noodig zal zijn, om de aard
korst door te breken, want hoe dun zij
ook moge zijn, hare dikte zal nog voldoende
wezen, om heel wat weerstand aan te
bieden I*
Die opmerking is zeer juist dokter, en
daarom kies ik voor mijn operatiën die
plekken uit, waar volgens mijn veronder
stelling de aardkorst zeer dun is. Op het
gansche eiland bestaan slechts drie van
zulke plekken, die naar mijn schatting
honderd meter beneden de aardoppervlakte
liggen 1*
Wat zegt ge daar,* riep de dokter
verbaasd uit, »zijn hier holen of grotten,
maar ook als orgaan van het zelf
bestuur wordt zijn taak steeds om
vangrijker. Een gevolg hiervan is
dat het raadslidmaatschap eener meer
belangrijke gemeente heel wat vor
dert, zoowel wat kennis als wat tijd
betreft en heusch niet meer als een
baantje zonder werk kan worden aan
gemerkt
Een feit dat ook in niet geringe
mate er het zijne toe heeft bijgedra
gen om genoemde omstandigheden te
wijzigen is, dat de laatste 20 jaren
ook minder met aardsche goederen
gezegenden naar de raadszaal wor
den gezonden. Was eertijds het raads
lidmaatschap alleen weggelegd voor
de meer gegoeden, die hun tijd gaarne
gratis beschikbaar stelden voor de
publieke zaak, thans is het geen zeld
zaam verschijnsel meer dat ook min
der gegoeden aan de groene tafel zijn
gezeten, zulks tengevolge van de in
voering van het algemeen kiesrecht.
We zagen reeds dat de raad eener
eenigszins belangrijke gemeente over
laden is met werk. Niet alleen zul
len daardoor de raadsvergaderingen
zelf veel langer duren dan vroeger,
maar ook het vooraf bestudeeren der
te behandelen punten eischt heel wat
meer tijd dan voorheen. Een uit
vloeisel van het raadslidmaatschap
is in vele gemeenten het lidmaatschap
van raadscommissiën van voorberei
ding of van bijstand. Vooral het lid
maatschap eener commissie van bij
stand is in den regel niet voor de
poes, daar zoodanige commissie ge
woonlijk op gezette tijden vergadert
en veel werk heeft te verzetten. Ik
denk hier b v. aan eene commissie
van bijstand voor de gemeentebedrij
ven, aan eene voor de financiën, aan
eene voor openbare werken enz. enz
welke commissiën heel wat arbeid
van hare leden vergen. En nu laat
waarin men tot op honderd meter diep kan
afdalen, ik geloof, dat ge met onze licht-
geloovigheid een weinig den spot drijft.
»Ja, Ja, dokter, enfin, wees u geduldig,
ik geef u de heilige verzekering, dat mijne
woorden gegrond zijn op langdurig weten
schappelijk onderzoek
Op dit oogenblik kwam Harry met de
boodschap, dat er in de nabijheid eenige
wilden werden gezien. Deze boodschap was
voldoende het goede humeur van den inge
nieur te bederven.
•Sapristi,* bromde hij, wordt het nu
niet tijd dokter, dat we dit nest in de
lucht laten springen, want geloof me als
we daar niet spoedig voor zorgen gaan we
naar de maan 1*
Hebt ge nog bommen,* vroeg de dokter.
Allright mijnheer, mag ik u verzoeken
zoo spoedig mogelijk deze plaats te verlaten,
we zijn hier niet veilig meer. Gaat spoedig
mijn hut binnen. Over eenige uren zullen
de poppen aan het dansen gaan
Duizend duivels« bromde de dokter, die
op geen kennismaking met de zwarten
gesteld was •kom Johnson ga nu mee.*
De schipbreukelingen stelden zich spoedig
in veiligheid en toen zij goed en wel de
woning van mijnheer Hughes binnen waren
verscheen de ingenieur met een onheilspel
lend gelaat.
Zijt ge klaar mijnheer Hughes
Allright, kom dokter, wilt ge mij hel
pen
Met alle plezier, stellig weer volgens
de gemeentewet niet toe dat voor
het bijwonen van vergaderingen van
commissiën als genoemd eenig pre
sentiegeld wordt genoten, wat naar
mijne meening niet juist is Het ge
tal raadscommissiën neemt met den
dag toe en daarmede ook het aantal
uren dat een raadslid voor de pu
blieke zaak noodig heeft.
Een en ander heeft ten gevolge dat
veel meer dan vroeger de behoefte
wordt gevoeld om aan het presentie
geld, zooal niet het karakter van be
looning voor bewezen diensten toe
te kennen, dan toch zeker dat van
schadevergoeding voor tijdverlies.
Zonder strijd met de wet kan zulks
geschieden door het presentiegeld
voor het bijwonen der raadsvergade
ringen op een eenigszins hoog bedrag,
waarin dan tevens ls opgenomen de
vergoeding voor aan commissiever-
vergaderingen bestede uren, vast te
stellen Natuurlijk mag daarbij niet
worden overdreven, maar daar be
hoeft geen vrees voor te bestaan,
omdat Gedeputeerde Staten de hoe
grootheid van het presentiegeld be
palen.
Zegt men nu dat in verband met
het vermelde het presentiegeld niet
voor ieder raadslid dezelfde betee-
kenis heeft, dan zou ik willen ant
woorden, „stel Gedeputeerde Staten
voor zoodanig tarief te maken, dat
raadsleden, wier inkomen het laagst
is, de grootste uitkeering uit de
gemeentekas ontvangen". Zooda
nige regeling is stellig niet in strijd
met de letter der wet, doch
twijfelachtig is het wel of zij geacht
kan worden te zijn overeenkomstig
de bedoeling van den wetgever.
Mij is geen enkele gemeente bekend
met een z.gn degressief tarief van
presentiegeld, maar Gedeputeerde
Staten zouden zoodanig tarief kunnen
vaststellen, terwijl dan eene konin
klijke beslissing over de al of niet
rechtsgeldigheid ervan ware uit te
lokken.
We leven in een tijd van bezui
niging en dat is uitstekend, want we
weten dat dit meer dan noodig is.
Maar bezuinigen op de presentiegel
den der raadsleden, wat men in
meerdere gemeenten in de omgeving
van Heusden voornemens is te gaan
de oude methode 1*
9Juist dokter.*
De dokter en de ingenieur traden weer
het hokje binnen, waar de electrische
schelletjes zich bevonden. Het werd tijd,
want reeds hoorde men in de verte het
gehuil en geschreeuw der wilden.
Hoort ge dat* fluisterde de dokter.
Ontzettend* mompelde de ingenieur,
maar nu opgepast. Stoneman zal ons
waarschuwen, u weet, wat u doen moet.
nietwaar
Accoord mijnheer.*
Hughes en dokter Arling wachtten nu
in spanning het sein af en juist zou de
dokter ouder gewoonte zich in mijmeringen
verdiepen, toen het waarschuwend geluid
werd gehoord.
•Vooruit* sprak de ingenieur.
•De Amerikaan drukte op een knopje
en weldra klonk een slag zoo hevig en
geweldig, dat de grond beefde en dreunde.
•Sapperloot* bromde dr. Arling adat is
een taaie.*
•Vier en twintig bonamen« riep de Ame
rikaan uit ®als die niet helpen helpt nie
mendal 1*
Het geluid van het hevigste bombarde
ment kon niet heviger en geduchter zijn
dan de ontploffing dezer eigenaardige
projectielen.
Zoo zwaar heb ik nog nooit gewerkt*
sprak de ingenieur.
•Hoe bedoelt u dat mynheer.*
•Dat is het grootste aantal bommen,
Gestort Kapitaal f 55.000.000,-
Reservefonds - 42.000.000,-
f97.000.000,—
AGENTSCHAP
Telefoon No. 45.
Kantooruren van 9-4. Zaterdags van 9 12.
Handels- en Landbouwcredieten.
Rekeningen-Courant. Deposito's.
Effecten (uitsluitend soliede belegging).
Coupons. Vreemd geld.
Inschrijvingen Grootboek. Assurantiën.
Reiscredietbrievenop 3600 betaalkantoren
Administratie van vermogens.
SAFE DEPOSIT INRICHTING
(Brand- en inbraakrrtye Lipskluis.)
ZEÈR SCHERPE CONDITIE's.
Indien gewenscht bediening aan huis.
Spaarboekjes worden by eerste storting
gratis verstrekt.
Nadere inlichtingen verschaft gaarne
DE DIRECTIE.
doen, door Gedeputeerde Staten zulks
voor te stellen, achten we verkeerd.
Eerstens toch wordt door verminde
ring der presentiegelden van raads
leden in kleinere gemeenten niet
noemenswaard bezuinigd en in de
tweede plaats hebben we, zooals ik
reeds zeide, in den tegenwoordigen
tijd vele raadsleden, die in zoodanige
financieele omstandigheden verkee-
ren, dat het voor hen werkelijk een
bezwaar is, om ter wille eener raads
vergadering verdiensten te moeten
derven, indien zij daarvoor niet scha
deloos worden gesteld.
BÜITENLANDSCH OVERZICHT
Nadat de regeering Stresemann zich
overtuigd had van de goedkeuring van de
bevolking der bezette gebieden en van de re
geeringen der afzonderlijke staten heeft
dat ik ooit heb laten springen,*
Weldra werd het veilig sein vernomen,
waarop de dokter en ingenieur hunne plaat
sen verlieten. Op dit oogenblik verscheen
ook Stoneman.
•Er is een groot wonder gebeurd mijn
heer Hughes.
Wat din?« vroeg deze verbaasd.
»Ik noodig u uit uw arbeid te komen
zien.*
Al weer wat nieuws* mompelde de
dokter, terwijl hij Stoueman verbaasd aan
zag.
In minder dan geen tijd was men de
plaats genaderd, waar volgens het rapport
van Stoneman een wonder had plaats gehad.
Groote genade*, riep Johnsan uit, »de
wonderen zijn de wereld niet uit.*
vinderdaad greep er iets plaats, wat wel
de bewondering, ja de verbazing moest
opwekken. Daar, vlak voor hun oogen
sprong een waterstraal krachtig in de
hoogte met zulk een verbazend geweld, dat
de dokter de drukking schatte op ruim
tien atmespheren.
•Die fontein* sprak Hughes, ïbewijst
dat mijne theoriën volmaakt juist zijn
•Ge hebt gelijk* liet de dokter er op
volgen vmaar dan bezitten uwe bommen
ook een onweerstaanbaar geweld
Gelooft ge nu, dat ik het eiland kan
laten springen dokter,* vroeg de Ameri
kaan.
NIEUWSBLAD
f oor het Lanil van HeusQgo en ^itoiiajeLaiigstraat en Eie BommBlerwaarti
LÜL-.
Wordt vervolgd.)