Eerste Blad
Firma Johan de Mol
Dames- en Kindermanlels
Firms Man de Mol - neusden
vMchtc gamine
Mantels en Jassen
Firma JOHAN DE MOL
Pima j émde JMef
HET GOEDKOOPSTE ADRES
Garen, Band, Saletten en Wol
Uitgave: Firma L* J, VEERMAN, Heusden*
No4351, Vrijdag 30 November 1923,
Het weggeld in Noord-Brabant.
2 el breed f2.45 per el,
flensden.
IS EN BLIJFT
^nd van altena
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
6 25-6 75-9 75-13 50
HEUSDEN.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.25, en
franco per post beschikt ƒ1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
VEEREN BEDDEN
45.00-55.00
65 00
MOLTON DEKENS
KAPOK BEDDEN
19.50-29.50
39 50
WOLLEN DEKENS
Alle BEDDEN worden geleverd in
prima tijk en vulling en groot 2 persoons.
HEUSDEN.
Er zijn weinig zaken, die den menschen
zooveel belang inboezemen als belasting
zaken en zulks behoeft niet te verwon
deren als men bedenkt, dat de doorsnee-
Nederlander geen gevoeliger plek heeft
dan de beurs in zijn zak Nu is dit be
grijpelijk, want de laatste jaren heeft de
fiscus ons tengevolge van de tijdsom
standigheden geplukt op een wijze, waar
van we vóór den oorlog zelfs niet kon
den droomen. Dat dus elke nieuwe be
lasting met zorg vervult, ligt voor de
hand, want zoo langzamerhand gaan we
ons zei ven vergelijken bij een uitgekne
pen citroen, van welke het sap, waarom
het toch te doen is, geheel is verdwenen
en slechts de schil over is.
In tegenstelling met de Rijks- en
Gemeentebelastingen hebben de Provin
ciale belastingen over het algemeen
weinig gedeeld in de belangstelling van
de zijde van het belasting betalend pu
bliek. En dit is een gevolg eensdeels
van de mindere belangrijkheid dier be
lastingen en anderdeels van haar aard.
In vergelijking met Rijk en Gemeente
kost de provinciale huishouding weinig
en stelt dus ook veel minder eischen
aan hen, die de kosten dier huishouding
hebben te betalen. En wat haar aard
betreft bestaan de Provinciale belastingen
voornamelijk uit opcenten, welke tot een
betrekkelijk gering getal mogen worden
geheven op de Personeele, Grond-, In
komsten- en Vermogensbelasting Zoo
heft de provincie Noordbrabant op deze
belastingen respectievelijk 24, 28, 6 en
6 opcenten, wat haar ruim 11 ton in het
laatje brengt. Zooals alles heeft ook de
opcenten-heffing hare licht- en schaduw
zijden, maar daarover wenschen we niet
uit te weiden, omdat we dan te veel op
economisch terrein verzeild raken, wat
onze bedoeling niet is. Zeker is dat eigen
belastingen duidelijker tot de belasting
plichtigen doordringen dan opcenten op
bestaande belastingen en dat zij eerder
nopen tot contröle en critiek.
Naast opcenten mag de provincie nog
andere belastingen heffen en zco heft de
pnoviucie Noordbrabant o a. het zooge
naamde „weggeld". Voor zoover ons be
kend wordt „weggeld" alleen geheven in
de provinciën Noordbrabant en Gronin
gen.
Dit „weggeld" heeft al heel wat dis
cussie in het leven geroepen en het
laatste woord is daarover zeker nog niet
gesproken. Het wordt beschouwd als een
retributie d.w.z. dat niet alle ingezetenen
behooren mede te betalen, maar alleen
zij die met een of ander voertuig van
de provinciale wegen gebruik maken.
De vraag of het „weggeld" niet kan
verdwijnen en vervangen kan worden
door andere belastingen, hebben we al
dikwijls hooren stellen Laten we deze
vraag nu trachten te beantwoorden.
De provincie Noordbrabant heeft wegen
te onderhouden, die te zamen ongeveer
850 KM. lengte hebben en waarvoor
jaarlijks ruim f850,000 noodig is. Gel
derland daarentegen heeft siechts het
onderhoud van één provincialen weg,
nl. van Arnhem naar Apeldoorn, welke
weg zeker niet langer is dan 35 K.M.
Andere provinciën zijn wel rijker dan
Gelderland met wegen gezegend, waar
van zij het onderhoud hebben, maar zóó
rijk als Noordbrabant is er toch geen.
Wat daarvan de oorzaak is weten we
niet, maar zeker is dat een en ander
wortelt in de historie.
Feit is dat Noordbrabant een zeer groot
wegencomplex heeft te onderhouden en
dat de onderhoudslast op geen ander
orgaan kan worden afgewenteld. De voor
dat onderhoud benoodigde gelden kun
nen op geene andere wijze gevonden
worden dan door eene bijzondere be
lasting, wijl het bedrag dier gelden te
hoog is om door de gewone provinciale
belastingen, d. z. de boven genoemde
opcenten, te kunnen worden gedekt. De
Provinciale Wet laat voor de provincie
eene heffing aan opcenten toe van ten
hoogste 50 op de hoofdsommen der
Grond- en Personeele belasting en van
ten hoogste 20 op de Inkomsten- en
Vermogensbelasting. Let men nu op de
Onze sorteering
HANDSCHOENEN, WOLLEN DASSEN en
MUTSEN is mooi en goedkoop
«Jumperwol in alle kleuren
43 cent per knot.
bedragen, welke thans geheven worden
en die ik hierboven noemde, en waar
van de opbrengst ruim 11 ton bedraagt,
dan zal men moeten erkennen dat wan
neer het volle bedrag, dat aan opcenten
mag geheven worden, inderdaad geheven
werd, men misschien de benoodigde gel
den voor wegenonderhoud zou krijgen,
maar dan ook geen cent over zou heb
ben voor allerlei andere behoeften, die
zich in de toekomst kunnen opdoen en
zich wellicht ook zullen opdoen. En zulks
zou toch zeker een hoogst verkeerd fin
ancieel beleid zijn.
Eene bijzondere belasting voor wegen-
onderhoud moet in de provincie Noord-
Brabant dus wel worden geheven en het
is alleen maar de vraag welke belasting
daarvoor het meest geschikt en daarbij
het meest billijk is. Vroeger had men
de zgn. Paardenbelasting, die in het
geheel niet in den smaak viel, daar zij
tot tal van moeilijkheden aanleiding gaf.
In 1907 werd zij dan ook vervangen
door het thans geheven wordende „Weg
geld". En dat de toestand daarmede in
orde is gekomen, zal zeker niemand
beweren. Evenwel er is niets volmaakts
onder de zon. Het weggeld heeft zijne
groote schaduwzijde doordat het wel als
hoogst moeilijk moet worden beschouwd
om alle daarvoor in aanmerking komende
belastingobjecten aan een strikt eerlijk
recht te onderwerpen.
Zoo wordt van deskundige zijde be
weerd dat het bedrag, waarvoor de auto's
worden belast, niet evenredig is aan de
slijtage, die zij aan de wegen veroor
zaken. Dit bedrag wordt afgemeten naar
het aantal personen, waarvoor de auto
plaats biedt en nu zegt men dat daar
door alleen rekening wordt gehouden
met de carrosserie en niet met het chassis.
Een gevolg hiervan is dat een lichte
Ford voor vier personen hooger wordt
aangeslagen dan b.v. een groote Fransche
wagen voor twee personen.
Nu zegt men dat zulks niet deugt en
dat men eene formule moet vinden,
waardoor de belasting bepaald kan wor
den in verband met het gewicht van den
wagen en het aantal P.Khetwelk de
machine kan ontwikkelen. Anderen
voeren hiertegen aan dat het aantal zit
plaatsen van een automobiel een van
de meest in het oog loopende aanwij
zingen is, dat onmiddellijk kan worden
geconstateerd en dat ook verband houdt
met het nadeel, dat een wagen door
gewicht en snelheid aan den weg toe
brengt. Wie gelijk heeft, wij weten het
niet, maar met het oog op de praktijk
is het aantal zitplaatsen stellig nog wel
het beste criterium.
Dat de autobussen een achtste deel
van het bedrag, hetwelk voor gewone
auto's wordt betaald, verschuldigd zijn,
is eene fout, die spoedig dient te worden
gecorrigeerd. De praktijk toch hei ft
reeds geleerd dat deze voertuigen door
hun veelvuldig rijden en hunne dikwijls
zware belasting heel wat meer schade
aan de wegen berokkenen dan zware
auto's, die niet dagelijks onderweg zijn,
zoodat het o. i. billijk is dat zij heel wat
meer betalen dan thans het geval is.
Met de kostelooze kaarten voor niet-
inwoners der provincie Noordbrabant
wordt dusdanig geknoeid, dat eene wijzi
ging der betrekkelijke verordening op
dit punt alleszins noodzakelijk is.
Dat de kleine kooplieden van den
zoogenaamden Bovendijk voor een kar
retje met hit, dat ze uitsluitend gebruiken
om er den kost mede te verdienen,
f15.00 per jaar aan Weggeld moeten
betalen, is in vergelijking met andere
voertuigen, waarvoor Weggeld verschul
digd is, wel wat kras. En zoo zou er
nog heel wat te noemen zijn dat in de
verordening op het Weggeld gewijzigd
dient te worden.
Maar hoe dit ook zij, de provincie
Noordbrabant heeft voor haar wegen-
onderhoud veel geld noodig en naar
onze meening kan dat alleen uit eene
bijzondere belasting worden verkregen.
Op het Weggeld hoort men maar al te
dikwijls fulmineeren alsof er niets van
deugt. Daar is niets tegen, mits men
dan ook maar eene andere en betere wijze
aangeeft, waarop de provincie zich de
Gegaran
deerd
VOOR
HEUSDEN.
noodige gelden voor het onderhoud van
haar wegencomplex kan verschaffen.
Wie een gewenschte oplossing weet, zegge
of melde dit eens aan een onzer Staten
leden, die er stellig zeer dankbaar voor
zal zijn.
BUITENLANDS CH OVERZICHT
Dr. Albert is er niet in geslaagd zyn
kabinet byeen te krijgen en heeft dit reeds
officieel aan den rijkspresident medegedeeld,
nadat men had ingezien, dat hij slechts op
tegenwerking van de verschillende politieke
partijen had te rekenen.
Woensdagochtend heeft dr. Scholz, de
voorzitter van de parlementaire groep van
de Duitsche volkspartij, aan de Duitsch-
nationalen medegedeeld, op welke voor
waarden de partyen der burgerlijke coalitie
(volkspartij, centrum en democraten) bereid
zijn een bondgenootschap met de Duitsch-
nationalen te sluiten. Deze voorwaarden
zijn erkenning van het verdrag van Ver
sailles, van den republikeinschen staatsvorm
en van de grondwet van Weimar, bestrij.
ring van alle onwettige rechtsradicale or
ganisaties, voortbestaan van de groote co
alitie in Pruisen. Naar wij vernemen zouden
de Duitsch-nationalen deze voorwaarden
reeds van de hand hebben gewezen, zoodat
alle besprekingen en onderhandelingen op
een dood punt zijn aangeland. Indien dit
juist is, zou Stegerwald, de gewezen Prui
sische minister-president, die als candidaat-
rijkskanselier in deze combinatie werd ge
noemd, zooals er trouwens bij elke crisis
van zyn candidaatschap sprake is, weer
eens achter het net hebben gevischt.
Nog een enkele uitweg schijnt mogelijk
het kabinet-Stresemann blijft aan het be
wind. Stesemann zou dan zijn derde kabinet
samenstellen uit leden van de drie burger
lijke coalitie-partyen en dan nogmaals in
den Rijksdag verschijnen. Weigert het
parlement weer, hem het noodige vertrouwen
te schenken, dan zal hij, mits de rijks
president hem daartoe de volmacht verleent,
den Rijksdag ontbinden. Nadat wy het voren
staand hadden geschreven kwam het bericht
dat Rijkspresident Ebert heeft toegestemd in
een coalitie der rechtsche partijen en den
rijksafgevaardigde Stegerwald van het
Centrum de vorming van een nieuw kabinet
heeft opgedragen. Stegerwald heeft een lang
durig onderhoud met Ebert gehad. Deze
verzocht Stegerwald zich de medewerking
van de democraten te verzekeren. Steger
wald heeft reeds een voorloopige lijst op
gesteld van ministers voor zijn kabinet,
waartoe o.a. zouden behooren Helffrich
voor financiën, Stresemann voor buitenland-
sche zaken, Jarres voor binnenlandsche
zaken, Gessier voor de rijksweer. Indien
de democraten tot het kabinet toetreden,
wordt Walhaft de nieuwe rijkskanselier
zonder portefeuille. Stresemann is op ver
zoek van alle partijen der rechtsche coalitie
op zijn besluit teruggekomen en zal als
minister van buitenlandsche zaken in het
kabinet zitting nemen.
De politiek van Poincaré heeft gezege
vierd, nu de Ruhr-industrieelen bezweken
zijn voor zijn dwang en de overeenkomst
hebben geteekend, waarvan heel het wel
en wee van de Ruhr gaat afhangen. Zelfs
de Fransche bladen, die getwijfeld hebben
aan het effect van de bezetting, geven nu
toe, dat Poincaré het juiste raiddel heeft
gevonden, en toegepast om den omvat
baren Duitschen rijkdom ten bate van
Frankrijk aan te wenden. Stinnes heeft
geteekend, en die vertegenwoordigi 80 pet.
van de Ruhr-industrie en de overige 20 pCt.
was reeds bezweken. En de inhoud
Dat alle mijnen zich verplichten te werken
voor Frankrijk en België, dat de kolen-
belasting van 1 Januari 1923 achterstallig,
ten bedrage van 315 miilioen francs, als
de wind zal worden betaald door de kolen-
baronnen. Allo leveranties, die vrywiiiig
en gedwongen gedaan zijn, zullen worden
Praehtsorteering JEKKERS
1125-15 50.
De nieuwste ULSTERJASSEN
10.50-12.50.
PETTEN, OVERHEMDEN,
BOORDEN, DASSEN,
Voordeelige aanbiedingen In alle artikelen.
overgeboekt op het schadevergoedingsconto.
De militaire bezetting blijft, en de Duitschers
zullen mooie kazernes bouwen voor de
Fransche en Belgische troepen. De Ruhr
heeft zich dus nu door middel van zijn
magnaten tot Fransche protectoraat ver
klaard, al wordt het op alle landkaarten
als Duitsch grondgebied geteekend.
BINNENLAND.
Nood der Duitsche ziekenhuizen.
Dezer dagen trok te Zevenaar een ver
pleegster van het ziekenhuis te Dusseidorp
langs de woningen om voedsel voor de
zieken aldaar in te zamelen.
Amerikaansch.
De kommiezen hebben aan de grens te
Ter Apel 3 zwaar bepakte smokkelaars
van Duitsche spiritus achtervolgd. Een
der mannen, die 20 L. bij zich had, kregen
zij te pakken.
Tijdens de achtervolging werd hun aan
dacht echter getrokken door een hond,
die met 2 varkensblazen op den rug ge
bonden, de grens kwam oversnellen om op
Nederlandsch gebied te verdwijnen. De
varkensblazen zullen wel geen water bevat
hebben merkt de Tel. op.
Te Urk, een eiland met ruim 600 aan
geslagene in de Rijksinkomstenbelasting,
zijn over den dienst 19221923 ruim
500 dwangbevelen uitgereikt.
o
Een ontaarde zoon.
De politierechter te 's Hertogenbosch
heeft J. v. O. te Eindhoven veroordeeld
tot 5 maanden gevangenisstraf wegens
mishandeling van zijn moeder. Beklaagde
19 jaar oud, kreeg thuis zijn zin niet,
waarop hij zijn moeder naar de keel vloog
en haar sloeg.
Gezellige familie.
Reeds geruimen tijd leefden deUeden
van de familie Pauw te Katwoude (Noord-
Holiand) op zeer gespannen voet met elkaar.
Maandag is het tot een uitbarsting gekomen.
Vader Pauw heeft, geholpen door 'n 3-tal
vrienden, zijn zoon P. Pauw en diens vrouw
zoo ernstig mishandeld, dat de Rijkspolitie
moest ingrijpen.
Nader is gebleken aldus de Tel.
dat J. Pauw, die bij zijn zoon Piet inwoont,
een familiestuk aan zekeren W. H. had
verkocht. Maandagavond zou deze zijn
eigendom komen halen, doch hiertegen
verzette de vrouw van J. P. zich. Haar
man had hier echter op gerekend en 3
vrienden meegenomen, die gewapend met
stukken hout en ijzer er flink op los sloegen.
Vrouw P. Pauw kreeg een slag tegen het
voorhoofd, waarna zij ineenzakte. Ook
haar man werd duchtig bewerkt. Hij liep
bloedende hoofdwonden op. Toen de politie
ter plaatse kwam, was J, P. met zijn
helpers verdwenen. Tegen hen i3 later
proces-verbaal opgemaakt.
o
De spionnage-aifaire.
Men schyft uit Maastrioht
Ofschoon reeds in enkele bladen ver
meld, heeft Ryken die nog altijd in het
Huis van Bewaring alhier gevangen zit,
nog niet bekend, hoewel de stukken weike
bij de huiszoeking gevonden zijn, van dien
aard zijn, dat ontkenning niet zal baten.
In misschien geen enkele andere zaak is zoo
schromelijk overdreven als in dit geval. Door
het eerste elarmeerende artikel »het
leger davert op zijn grondvestend heette
het daarin, zou men gemeend hebben dat
het geheele leger zich aan spionnage had
schuldig gemaakt of ten minste in betrok
ken was. Het geheele resultaat is, dat er
een Belgisch agent-provocateur en één on
derofficier nog gevangen zit wiens schuld
tot nu toe nog niet vaststaand bewezen is
en van wien men den indruk krijgt, dat
hij, de sergeant-majoor eerder onvoorzich-
VOOR
JUMPERWOL in alle kleuren
50 gram zwaar 43 cent.
1 Ons Zwarte Sajet 39 cent.
tig dan schuldig is. Ryken kwam in zijn
hoedanigheid van reiziger, die goede stoffei
voor kleedingstukken verkocht, veel met
militairen en maréchaussées van allerlei
rang en stand in aanraking en hoorde wel,
dat terecht of ten onrechte, de geest onder
de militairen niet zoo schitterend was.
Als al de menschen, die zich nu op een
of andere wyze hebben uitgelaten, wegens
spionnage of iets dergelijks moesten ver
volgd worden, dan was het Huis van Be
waring veel te klein. Het is niet onwaar
schijnlijk, als het tenminste zoover komt,
dat de zaak hier voor de rechtbank te
Maastricht wordt behandeld.
NIEUWSBLAD
ïoer kit Laid hi Heisdei en AiteiaJgLeigstraat en u Bimmelerwaard
tie l Johan (te i