Tweede Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
MBO. Vrijdag h Januari
Hijnhardrs
Op de bank der gezworenen.
FEUILLETON.
BEHOORENDE BIJ HET
ER ZIJN TWEE MANIEREN
om uit te maken, of gij zwakke nieren
hebt. Ten eerste door rugpijn en andere
uiterlijke kenteekenen, en ten tweede door
urine-onderzoek.
Als rugpijn, voortdurend terugkeerende
hoofdpijn, of zenuwachtigheid, vermoeidheid
en duizeligheid u doen vermoeden, dat gij
een nierkwaal hebt, let dan op uw urine.
Sla acht op verschijnselen als de volgende
te veelvuldige of te weinige aandrang tot
urineeren, te groote of te kleine hoeveel
heden, te donkere of lichte kleur, branderig
en pijnlyk gevoel bij de loozing, onaange
name reuk, zanderig, gruisachtig of bewolkt
bezinksel.
Tijdelijke afwijkingen kunnen aan andere
oorzaken te wijten zijn, maar als de ver
schijnselen blijven optreden, zijn uw nieren
verstoord en behoeven zij hulp. Verwaar-
loozing kan noodlottig worden.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen verbeteren
en regelen de urine, helpen en versterken
zwakke niaren en verdrijven zoodoende rug
pijn, duizeligheid, rheumatische pijnen,
zenuwachtigheid en andere gevolgen van
nierkwalen. Zij hebben duizende nierlij
ders voor goed genezen.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken k f 1.75 per doos.
Vergadering van den Raad der gemeente
WERKENDAM,
op Maandag 24 Nov., nam. half zes.
Voorzitter de EdelAchtb. heer W.
Beukenkamp.
Secretaris de heer J. A. Timmermans.
Aanwezig alle leden behalve de heer
W. de Waard.
Na de gebruikelijke opening [doorjden
Voorzitter worden de notulen der vorige
vergadering voorgelezen en onveranderd
goedgekeurd.
Aan de orde is
1. Mededeelingen.
a. De Voorzitter deelt mede dat er
verschillende lantaarns van het electrisch
licht zullen verplaatst worden en dat er
enkele nieuwe lichten aangebracht zullen
worden
b. dat aan de Kroon een adres is
gericht, ingevolge machtiging van een
vorig raadsbesluit, waarin verzocht wordt
tot wijziging te willen overgaan van
verschillende wetsvoorstellen betreffende
het verstrekken van schoolgelden voor
kinderen die H.B.S. of gymnasium be
zoeken.
c. dat een publieke inschrijving is
gehouden voor het verleggen van een
straat, het laagste bedrag was f 123.70
en dat het plaatsen van een urinoir is
Novelle van REINHOLD ORTMANN.
10)
Sedert hy evenwel zijn boeken tot mijne
beschikking gesteld heeft heb ik niet den
minsten twijfel meer.«
Losberg vond alles goed wat zij zeiden.
Toen zy evenwel den anderen morgen
Hartwig het voorstel deden, wees hij het
beslist van de hand.
»Ik zal nooit meer naar Duitschland
teruggaan,zeide hij, »Er is niets meer,
dat mij daar heen trekt, en ik ben met
mijn tegenwoordig lot volkomen tevreden.
Waar ik de rest van mijn leven slijt,
hier of ergens in een anderen hoek der
wereld, is mij onverschillig.
En daarbij bleef het, welke moeite
Helena ook aanwendde, om hem als reis
genoot te winnen. Hij verzekerde haar
zijn dankbaarheid voor het lieve aanbod,
maar hij volharde standvastig in zijn een
maal uitgesproken weigering en de laatste
dagen voor hun vertrek, vermeed hij zorg
vuldig alle mogelijkheid van een ontmoeting
met de jonge vrouw, alsof hij er bevreesd
voor was, dat zij op hetzelfde thema zou
terugkomen.
Toen evenwel de dag van vertrek ge
komen was, kon hij toch niet nalaten, hen
opgedragen aan den heer C. van Loon
voor f228.
d. Voorstel tot rioleering van over
de haven.
Hakkers. Volgens de teekening wordt
de rioolleering niet ver genoeg doorge
trokken
van Wijk. Er zijn toch twee plannen
geweest, dit nieuwe is veel duurder, hoe
komt dat?
Voorzitter. Het plan is eenigzins uit
gebreid. Volgens het oude plan zou er
nog een blok huizen buiten vallen maar
nu niet meer, vandaar dit groote ver
schil. Omtrent het dempen van de
Kasloot zijn door den architect de heer
Bottenberg 2 plannen gemaakt, het eene
is met en het andere is zonder paalfun-
deering.
B. en W. achten deze demping niet
dringend noodzakelijk, zij willen dit
werk nog wat aanhouden, en dan de
uitvoering van dit werk is op het oogen-
blik onmogelijk, het is gebleken dat deze
sloot tot een openbaar vaarwater behoort,
er wordt nog met schuiten doorgevaren
Er is door sommige belanghebbenden
bezwaaar ingebracht. Wanneer de sloot
nu gedempt wordt zullen zij daarvan
belangrijke schade ondervinden in hun
bedrijf.
Wanneer, volgens den Voorzitter, tot
demping wordt overgegaan, moet de sloot
eerst aan het publieke vaarwater ont
trokken worden. De gemeente heeft
de sloot overgenomen van het Rijk en
moet nu voor onderhoud daarvan
zorgen. Wanneer niet tot demping zou
worden overgegaan zou men de sloot
kunnen uitdiepen enz. De politiever
ordening zou dan gewijzigd kunnen
worden, zoo dat in de sloot geen vuilnis
meer geworpen mocht worden.
De heer van Wijk heeft zich op en
kele plaatsen op de hoogte wezen stellen
van den toestand van de sloot, deze acht
het ook dringend noodig dat de sloot
uitgegraven en schoongemaakt wordt
en wil daarvoor een zeker bedrag ter
beschikking stellen.
Ook zou de heer van Wijk willen, dat
niet te lang met deze werkverschaffing
gewacht werd, maar zou liefst zien dat
ter bestrijding van de werkeloosheid er
zoo spoedig mogelijk mede begonnen
werd.
B. en W. zijn van meening, dat indien
tot demping of tot schoonmaking wordt
overgegaan, daar nog wat mede gewacht
moet worden.
Hakkers, Als wij de sloot schoon
maken zal dat ook heel wat in de finan
ciën schelen.
2. Ingekomen stukken.
Van Ged. Staten een nota d.d. 20
Nov. j.l. houdende enkele aanmerkingen
op de gemeenterekening, welke echter
van administratie ven aard zijn, waarom
deze in handen van B. en W. gesteld
worden.
Ook moet de gemeentebegrooting nog
gewijzigd worden, de inkomsten en uit
gaven moeten verhoogd worden met
f 3315.50. Dit bedrag is een premie ver
strekt voor het bouwen van 2 woningen.
Een schrijven van bovengenoemd col
lege d.d. 28 Nov. j.l. houdende de goed
keuring van een raadsbesluit tot het
aangaan van een geldleening groot f 2500
pari tegen ös/4 pCt. rente.
Evenzoo een schrijven van hetzelfde
college d.d. 28 Nov tot het aangaan
van een leening groot f 7400 pari tegen
53/4 pCt. rente.
Alsvoor d.d. 28 Nov. houdende goed
keuring tot het aangaan eener tijdelijke
kasgeldleening.
De heer de Waard komt ter vergade
ring.
naar 't station te begeleiden. Hij had zijn
beste kleeren aangetrokken en zijn vóór
den tijd verouderd gelaat was somberder
dan ooit.
In de drukte van het station was er
geen tyd, om lang afscheid te nemen,
het gezicht van den metselaar zou het
bovendien moeilijk gemaakt hebben, om
de rechte woorden te vinden. Toen de
trein naar New-York op het punt stond
te vertrekken sloot de jonge vrijheer
Hartwig in zijn armen.
»Leef gelukkig, mijn vriend, mijn redder!
En vergeet niet, dat gij voortaan daar
ginds, aan gene zijde van den Oceaan,
een broeder hebt, die u steeds met goed
en bloed wil bijstaan.c
Stormachtig voelde Losberg zich door
de ijzeren armen van den metselaar om
knellen een antwoord kreeg hij echter
niet, want het volgende oogenblik reeds
moest hij, indien hij niet wilde achterblijven,
op de loopplank springen. Lang nog
wuifde Heiena's witte zakdoek uit het
raampje van den vertrekkenden trein.
Hartwig stond daar onbeweeglijk, als een
spijker aan den grond vastgenageld op het
perron, terwijl de tranen langs zijn door
de zon verbrande wangen rolden.
»Alleen 1 klonk het in zijn ziel. »Weer
alleen op de wereld
V.
Twee jaar waren voorbijgegaan en weer
Goedgekeurd besluit d.d. 12 Dec. j.l.
van Ged. Staten om over te gaan tot
het onderhands verhuren van het huis
bewoond door den heer Ridderhof voor
f2.50 per week.
Alsvoor d.d. 12 Dec,, het ten laste
brengen van een post op de onvoorziene
uitgaven.
Dan is nog ingekomen een motie van
den raad der gemeente Woudrichem,
betreffende het regelen van de jaarwedden
voor het gemeentepersoneel. Wordt voor
kennisgeving aangenomen.
Punt 3. Aanbieding begrooting Bur
gelij k Armbestuur. De inkomsten be
dragen f2850, de uitgaven f2850.
Punt 4. Aanbieding begrooting Wa
terleidingbedrijf. De inkomsten bedragen
f14210, de uitgaven f14210.
Punt 5. Aanbieding begrooting Elec-
triciteitsbedrijf De inkomsten bedragen
f18710, er zal een winst saldo zijn van
f212 op dit bedrijf.
Punt 6. Aanbieding begrooting Vleesch-
keuringsbedrijf.
De Voorzitter stelde voor een reserve
kapitaal te houden van f 100'J, opdat dit
bedrag gebruikt zou kunnen worden als
men genoodzaakt zou zijn om een open
baar slachthuis te bonwen.
Punt 7. Aanbieding gemeentebegroo
ting 1924.
De Voorzitter stelt voor een commissie
te benoemen die een rapport kan uit
brengen en bezwaren kan inbrengen.
Vervolgens wijst de Voorzitter een
commissie aan, deze zal bestaan uit de
heeren Baggerman, de Boon, Groeneveld,
de Waard en van Wijk.
Baggerman. Als er raadsleden zijn, die
aanmerkingen hebben op de begrooting,
kunnen zij dat zeker tegen de commissie
zeggen, waarop de Voorzitter bevestigend
antwoord.
Naar aanleiding van punt 8, voorstel
van B. en W. tot het verhoogen van het
voor 1923 toegekende subsidie aan het
Burgelijk Armbestuur, deelt de Voor
zitter mede dat is ingekomen een schrij
ven van den heer C. C. Kiekoom welke
namens het Burgelijk Armbestuur ver
zoekt om de subsidie te willen verhoogen
van f 2850 op f 3130, wordt goedgekeurd.
Wordt overgegaan tot behandeling van
punt 9, benoeming van een lid van het
Burgelijk Armbestuur (aftredend J. J.
van Oord).
Uitgebracht worden 11 stemmen waar
van 9 op den heer van Oord en 2 op
op den heer de Waard.
De heer van Oord verklaarde zijn be
noeming aan te nemen.
10. Wijziging gemeentebegrooting
dienst 1923.
Enkele posten moeten nog op uitgaaf
worden gebracht.
De heer de Waard vraagt over welk
tijdvak de post van het gym. en de
H B S. loopt.
Voorzitter. Die loopt over de 4 eerste
maanden van 1922.
Salmiak*
Tabletten
Hoest^illend
Slijmoplossend
Heerlijke smaak
per Doos
ol Flacon l
Rond
model
40 en 60 et.
was het een drukkend heete zomerdag.
In de groote zittingszaal van het rechts-
gebouw te W. was voor de gebruikelijke
formaliteiten de jury voor de aanhangige
rechtszaak samengesteld. Het gegons en
gefluister op de dicht bezette publieke tri
bune's verstomde toen de aangeklaagde
door een klein deurtje achter den hoogen
zetel van den president de zaal binnenkwam.
Het was een breed geschouderd, eenigs-
zins gebogen man met grijs haar. Hij
was niet gekleed in het gewone pak der
gevangenen, maar had een net zwart pak
aan. Zijn gezicht hadden de nieuwsgierigen,
ondanks alle moeite, die z.j deden, niet
kunnen zien, want dadelijk had hij het
hoofd naar de rechters gewend. In de
groote zaal werd het doodstilzoo stil,
dat men de pen van den griffier op het
papier kon hooren krassen, toen het ver
hoor begon.
Met zachte maar vaste stem beant
woordde de beschuldigde de tot hem ge
richte vragen, die dienen moesten, om zijn
indentiteit te bewijzen. Het was een
bevestiging van hetgeen er in de akte
van beschuldiging te lezen stond Karei
Hendrik Vollrath, vroeger opzichter, zeven
en dertig jaar.
Daarna gaf de president het woord aan
den griffier, ter voorlezing van hetgeen
den beschuldigde ten laste gelegd werd.
De gezworenen zaten aandachtig en
opmerkzaam te luisteren, blijkbaar geheel
vervuld van het bewustzijn der zware
van Wijk. De begrooting van het
G E B. is nu aangeboden, maar waar
blijft de rekening over 1922. Wij hadden
voorgesteld om die rekening na te laten
gaan maar tot nu toe heb ik er nog
niets van gehoord. Het gaat toch niet
aan om deze begrooting goed te keuren,
laten we eerst de rekening van het G.E B.
eens nazien. De P.N.E M. kan wel
zulke groote getallen op de begrooting
schrijven, dat je er van schrikt.
Voorzitter. Die rekening is toen ter
tijd toch aangeboden.
van f ord. Neen, die is eigenlijk niet
aangeboden, de opinie was toen om hem
niet goed te keuren
Bogers. Laten we een gespecifiseerde
nota vragen.
De Voorzitter merkt op dat alles uit
handen is gegeven tot 1 Jan. 1925. Het
is ook gebleken dat de kabel voor het
aansluiten van het waterleiding bedrijf
veel te dik is, dat had ook volstaan
kunnen worden met een dunnere, maar
zooals ik reeds gezegd heb, wij hebben
daar niets over te zeggen
Bogers. Zouden we niet een plan
overleggen, of het wat eenvoudiger
kan.
Voorzitter. Wij hebben het met de
P.N.E.M. al over het verplaatsen enz
van de lantaarns gehad, maar daar kun
nen we nog niet aan beginnen. Wij
moeten eerst wachten totdat zij aanwij
zingen gedaan hebben. Ik vind dat de
raad B. en W. moeten machtigen om
een commissie te benoemen die dan
rapport kan uitbrengen over de rekening.
Dit voorstel wordt goedgekeurd.
Bij de gebruikelijke rondvraag zegt
de heer van Wijk dat hem gebleken is,
dat de laatste dagen de lantaarns 's mor
gens vroeg uit zijn. Verschillende men-
schen hebben hier last van, vooral met
het laden van bootjes als de menschen
naar de griend moeten enz. Ik zou
gaarne willen dat de lantaarns wat langer
branden, de klok moet dan maar verzet
worden.
De Voorzitter zegt dat dit veranderd
zal worden.
van Wijk. Dan heb ik nog iets; aan
de uitbreiding is een betonnen muurtje
geplaatst, ter afscheiding van den tuin
van den heer Duiser. Deze ondervind
nu veel last van de schooljeugd en an
dere kinderen doordat zij vanaf het
muurtje te springen in zijn tuin gaan
loopen.
Bogers. Dat muurtje is toch door de
woningbouwvereeniging gezet
van Wijk. Maar wij hebben toch een
voorstel goedgekeurd om dat muurtje
te zetten.
B. en W. zullen de zaak onderzoeken
en met den architect overleg plegen.
Vervolgens merkt de heer van Wijk
op dat er bij de Laantjesstoep eenige
ijzeren paaltjes hebben gestaan, hoogst
waarschijnlijk moest daar een hekje
komen, maar die paaltjes zijn weg, waar
zijn die nu gebleven
De Voorzitter heeft het er met de
wethouders al eens over gehad maar
vindt dat de passage daar toch al
smal is en als men nu daar een hekje
gaat plaatsen komen er meer menschen
vragen om er een te plaatsen en dat zou
spr. absoluut weigeren, er moet maar een
betonnen muurtje geplaatst worden.
Vervolgens vraagt de heer van Wijk
hoe het staat met de watervoorziening
aan de suikerfabriek.
De Voorzitter zegt dat eerst het plan
was om water te betrekken uit Steurgat,
maar het is gebleken dat dit zomers al
aardig droog begint te loopen, zoodat
de menschen toch de helft van den tijd
zonder water zouden zitten.
verantwoording, welke het gerecht hun
heden op de schouders gelegd had. Het
waren mannen uit alle rangen en standen
der maatschappij, bijna allen van ongeveer
vijftigjarigen leeftijd. Slechts een opval
lende jonge verschijning bevond zich onder
hen, een slanke heer met blonden baard,
van voornaam uiterlijk, die nog nauwelijks
dertig jaar tellen kon. Hij had ernstig en
rustig voor zich gekeken, zooals de anderen,
tot op het oogenblik waarop de beschul
digde de vragen van den president be
antwoordde. Op de klank van deze
eenigszins ruwe stem, was de jonge ge
zworene opgeschrokken. Hy had zich zoo
ver voorover gebogen als hy kon, om het
gezicht van den man eens goed te kunnen
opnemen en was toen zeer bleek geworden.
ïWat scheelt u, Losberg, gij zijt niet
wel vroeg zijn buurman heel bezorgd
maar de gezworene schudde slechts ge
ruststellend het hoofd.
De griffier was met de voorlezing van
de tamelijk uitgebreide akte van beschul
diging begonnen. De misdaad, waarvan
Karei Vollrath beschuldigd werd, was niet
minder dan vijf jaar geleden gebeurd
maar er waren er nog zeer velen in de
zaal, die zich nog heel goed konden her
inneren, welk opzien die afschuwelijke
daad toen in de geheele streek gebaard
had. De jonge baron von Steinau was
op zekeren morgen door zijn kamerdienaar
vermoord in een kamer van hetErbacher
slot gevonden. Hij^tnoest reeds zoo sedert
Maar de zaak is nu verder in onder
zoek.
Baggerman. Mag ik ook even weten,
of dat er op de Botersloot een lichtpunt
geplaatst wordt.
Voorzitter. Ik dacht dat het daar al
voldoende verlicht was, maar dat zal
onderzocht worden.
de Boon. Ik weet niet, of dat het
hier wei op zijn plaats is, maar zou het
toch wel even willen vragen. Het geld
voor de waterleiding wordt opgehaald
per week en per 3 maanden. N u wordt
altijd 3 maanden vooruit betaald. Nu
heeft men deze week het geld pas op
gehaald dat eigenlijk al in het begin van
October betaald had moeten zijn.
Het zal voor veel menschen dus een
bezwaar zijn als in het begin van Janu
ari om het geld gevraagd wordt voor
het eerste kwartaal 1924. Zou dat soms
ook veranderd kunnen worden.
Voorzitter. Het is de bedoeling om
ongeveer in het midden van Februari
weer te komen. Zoo zal de zaak lang
zamerhand wel weer in orde komen.
Dan vraagt de heer de Boon of dat
het niet wenschelijk is dat in het ver
volg als er weer gestemd moet worden
er bij loting of op een andere manier
beslist zal worden wie er het eerste
moet stemmen. Sommige menschen
stemmen niet liever eerst, spr, voor zich
geef daar niets om.
Voorzitter. Op de eene plaats is men
gewoon om dit bij loting te beslissen,
op een andere plaats doet men het
weer op een andere manier. Maar als
U het voortaan bij loting wil hebben
kunt U dit wel zeggen, dan zal het een
volgende maal op de agenda geplaatst
worden.
Hierop sluit de Voorzitter de verga
dering.
BINNENLAND.
Braud in de Aiexander-kazerne te 'a Uage.
Zondagavond ongeveer kwart over zes
werd de commandant van de wacht aan
de Borneostraat in Den Haag van de
Alexanderkazerne gewaarschuwd, dat brand
was uitgebroken op een der zalen van het
tweede gebouw. Een der manschappen,
die op die zaal den sleutel van de eetzaal
wilde gaan halen, zag zich den toegang
versperd door een dikken rook, die hem
by het openen van de dear tegemoet kwam.
De wachtcommandant, wachtmeester A.
J. Brouwer, nam onmiddellijk uitgebreide
maatregelen, liet de brandweer waarschu
wen en begaf zich naar het brandende
vertrek. Ook hem was het evenwel on
mogelijk, in de zaal door te dringen en
daarom werd getracht langs een anderen
weg het vuur te bereiken. Ook deze
poging mislukte.
Inmiddels was de braudweer in korten
tijd met 2 motorspuiten gearriveerd en
zij trachtte over een slaapzaal van de 4de
compagnie hospitaalsoldaten het brandende
lokaal te bereiken. Ook deze poging mis
lukte. Men ging toen langs een buitentrap
naar boven en door het forceeren van een
deur was men in staat, het vuur aan te
tasten. Het bleek, dat eenige stroozakken,
welke daar door met verlof vertrekkende
manschappen waren neergelegd (het lokaal
was onbewoond) op onverklaarbare wijze
hadden vlamgevat, en dat het vuur den
houten vloer had aangetast. Reeds was
een zware balk geheel doorgebrand. Omdat
onder het lokaal een garage is, heeft men
tusschen het plafond daarvan en den vloer
een betonnen tusschenvloer gelegd, en deze
den vorigen avond op het tapijt voor zijn
schryftafel gelegen hebben want het lijk
was koud en stijf, een vreeselijke wond
gaapte aan zijn linkerslaap en het wapen,
waarmede hem die wond toegebracht
moest zijn, lag met bloed bevlekt naast
hem op de vloer. Het was een wandelstok
met een zwaar bijlvormig handvat van
staal, zooals de houtvesters gewoonlijk ge
bruiken. Die stok was niet het eigendom
van den baron maar de bedienden wisten
dadelijk den eigenaar ervan aan te wijzen.
Slechts bij één enkel persoon op Ei bach
had men wel eens zoo'n zonderlingen stok
gezien, en die persoon was de opzichter
Karei Vollrath. Het op de plaats des
onheil» achtergelaten werktuig van den
moord had hem moeten verraden, ook als
de verklaring van den kamerdienaar hem
niet dadelijk als den dader had aangewezen.
Deze verklaring evenwel sloot eiken moge
lijken twijfel uit. De opzichter was nog
laat in den avond, op een geheel ongewonen
tijd, om over zaken te spreken, op het
slot gekomen, en zonder zich te laten
aandienen naar de bibliotheek van den
landheer gegaan. Hoe lang hij zich daar
opgehouden had, was niet vast te stellen
want niemand had hem zien heengaan.
Intusschen was niemand meer in het
vertrek geweest.
Wordt vervolgd
Kicttw^lad
Voorzien van den
naam MIJNHARDT.
BIJ APOTH. EN DROGISTEN