Tweede Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
UB, ft3fi6. Vrijdag 25 Januari
O. DE KEMP,
IN GOUD EN ZILVER,
Waterpoort, Heusden.
feuilleton.
j)t twee Vfeittwu.
A. VERSCHUUR-BAERT
RAAMSDONKSVEER.
h. j. abBink.
Reparatie-Inrichting.
Onderwijs aan slechthoorende
kinderen.
Drogisterij.
Correspondentschap le Klasse.
KEIZERSDIJK F. 81.
912 uur.
BEHOORENDE BIJ HET
Hoewel in ons land reeds sedert 1914
scholen voor slechthoorende kinderen
bestaan, is het niettemin een feit, dat
in vele kringen dit onderwijs weinig
bekendheid heeft, ja, dat tal van onder
wijzers het bestaan dezer inrichtingen zelfs
niet kennen.
Heel in 't kort willen we eene be
knopte uiteenzetting geven van de bij
zondere eischen, welke het slechthoorend
kind aan het onderwijs stelt, in de hoop
dat we daardoor de aandacht mogen
vestigen op dit kind, dat eene speciale
verzorging noodig heeft en voor hetwelk
verwijdering van de gewone school een
weldaad kan beteekenen.
Het behoeft stellig geen betoog, dat
een goed gehoor een factor van groote
beteekenis is in ons onderwijs, waar de
mondelinge mededeeling zoo'n groote
rol speelt. Gehoorvermindering zal dan
ook dikwijls haar invloed doen gelden
ten nadeele van het onderwijs. Dat het
effect van eenzelfde gehoorvermindering
bij verschillende kinderen zoo verschil
lend kan zijn, ligt aan den persoonlijken,
geestelijken aanleg van het kind.
In het algemeen zal het slechthoorende
kind moeite hebben zijn aandacht bij
een onderwerp te bepalen, wat een ge
volg is van de geringere hoorprestatie
of in een geval van pijn in het zintuig
zelf. Geestelijke vermoeidheid treedt als
gevolg daarvan spoedig op, de belang
stelling verdwijnt en het kind let niet
meer op.
Sommige klanken hoort het, andere
weer niet, er ontstaan in hetgeen het
waarneemt kleinere en grootere gapingen
en niet altijd vermag zijn begripsver
mogen deze te overbruggen en zelfs,
gesteld dat dit al mogelijk zou zijn, dan
nog rest het geen tijd en werkkracht
meer om het gehoorde geestelijk te
verwerken, zoodat zelfs ^bij bovenmatige
inspanning het resultaat slechts gering
kan zijn.
In een gewone school hoort een
slechthoorend kind niet thuis. Immers
staat de onderwijzer nu eens met het
De gewonde bewoog zich opnieuw. Een
zijner handen ging in de hoogte en scheen
iets te willen grijpen. Men luisterde
«De brief 1Suzanna 1Ja, ver-
eenigd
De dokter, een goedhartige, oude man,
sprak op half gedempten toon
«Luisteren wij Als wy zijn dood
kunnen verzachten zullen wij het doen
Hij schijnt tot bewustzijn te komen.
«De brief 1daar O mijn geliefde
vrouw 1 Kom toch Suzanna Kom toch U
Plotseling hief de gewonde zich half op.
Hij bevond zich in een zeer hoogen staat
van opwinding. De kooits deed hem ijlen.
«Suzanna,* herhaalde hij, Suzanna
Mevrouw de Villerupt sprak
«Hij heeft van een brief gesproken
misschien draagt hij er een bij zich die
kan ons inlichtingen verschaffen.®
De dokter ging aan het onderzoek. Hij
trok uit een zak van de uniformjas eene
kleine portefeuille. Daar zat het portret
eener vrouw in eene zeer schoone
vrouw er bevond zich ook een brief in,
die nog niet lang geschreven was.
gezicht "naar de klasse, dan weer naar
het bord, velvolgens weer naar ter zijde,
nu eens spreekt hij luid, dan weer zacht,
nu eens langzaam, dan weer snel, voeg
daarbij het spel van vraag en antwoord
tusschen onderwijzer en kind, tusschen
de kinderen onderling en dit alles in
een klasse van ruim 30 leerlingen, waar
de hoorafstanden zich doorloopend kun
nen wijzigen, en ge zult begrijpen, dat
het veelal voor een slechthoorend kind
ondoenlijk is om het onderwijs in eene
gewone school te kunnen volgen. Het
slechthoorend kind voelt in eene gewone
schoolklasse bij voortduring zijn onmacht
in het volgen der onderwijsstof en geeft
het dan ook in de meeste gevallen
spoedig op.
Voor zoover ons bekend, bestaan er
in ons land drie scholen voor slecht
hoorende kinderen en wel te Amsterdam,
Rotterdam en 's Gravenhage. Deze in
richtingen hebben reeds bewezen, een
zegen voor velen te zijn geweest, daar
zij meerdere mannen en vrouwen hebben
gevormd, waarop de maatschappij trotsch
mag zijn.
De school voor slechthoorenden beoogt
met haar onderwijs hetzelfde doel als
de gewone volksschool. Gewerkt wordt
naar het leerplan der gewone lagere
school, maar de methode van onderwijs
wijkt af van die der gewone scholen.
Voorts heeft de school voor slechthoo
renden buiten de gewone leervakken
nog hare bijzondere vakken t.w. afzien
van den mond, hooroefening en duidelijke
en bepaalde uitspraak der woorden
Men wake er bepaaldelijk voor om de
school voor slechthoorenden te beschou
wen als eene school voor zwakzinnigen,
hetgeen buitenstaanders ten onrechte
maar al te veel doen. Immers wordt
er angstvallig voor gewaakt dat het
zwakzinnig-slechthoorende kind niet in
school komt. En we weten toch allen
wel dat een ooraandoening niets te maken
heeft met de eigenlijke zwakzinnigheid.
Wie vóór het 5e levensjaar geheel
doof of zeer slecht hoorend is of wordt,
moet in het algemeen gezegd de doof-
stommenschool bezoeken. Al wie na
het 5e levensjaar doof of slechthoorend
wordt en dus doof of slechthoorend
wordt na de spraakvorming, moet als
regel in eene school voor slechthooren
den worden opgepomen, indien de slecht-
hoorendheid het volgen van het onderwijs
op eene gewone school door het kind
in erge mate bemoeilijkt of dat van
goedhoorenden schaadt. Het hoofdbegin
sel bij het onderwijs aan slechthooren
den is dat het kind nog van uit het
gehoor moet kunnen worden onderricht
hetzij met of zonder behulp van het
afzien van den mond of van een boor
toestel. Onwillekeurig rijst nu de vraag
waarin de gunstige hooromstandigheden
der school voor slechthoorenden be
staan. Eerstens bestaat elke klasse
slechts uit ten hoogste 12 leerlingen,
die in hoefijzer vorm gezeten zijn, zoodat
zij niet alleen den onderwijzer, maar
ook elkander goed kunnen zien. Voorts
zijn de hoorafstanden klein, terwijl de
onderwijzer langzaam en zeer duidelijk
spreekt, zoodat het zien van den mond,
die spreekt, een grooten steun voor het
juist opvatten van het gesprokene geeft.
Daar de klassen klein zijn heeft de
onderwijzer gelegenheid door het laten
herhalen van vragen en antwoorden
zich er van te overtuigen dat de klasse
hem volgt.
Sommige kinderen maken somtijds
gebruik van hoortoestellen, welke aan
de bank hangen en dus elk oogenblik
aan het oor kunnen worden gebracht
Als speciaal vak op scholen voor
«Daar is hij* sprak de dokter den brief
aan mevrouw de Villerupt overgevende.
Deze zag haar schoonvader vragend aan
om hem als 't w«re te verzoeken haar toe
stemming te geven den brief te openen.
«Lees f« sprak mijnheer de Villerupt.
De brief was gericht aan luitenant Geor
ges de Laincel. Hij was onderteekend door
Suzanna, denzelfden naam, dien de gewonde
eenige malen had uitgesproken. Hij be
vatte eene aaneenschakeling van liefkozin
gen. - Suzanna was de vrouw van Georges
de Laincel en het huwelijk, dat zij hadden
gesloten, dagteekende van eenige dagen,
voordat de oorlog was uitgebroken. Geor
ges, officier der mobiele troepen, had met
zijn regiment moeten vertrekken. Deze
plotselinge scheiding had de jonge vrouw
wanhopig gemaakt en in den brief, dien
mevrouw de Villerupt voorlas, kwam deze
wanhoop duidelijk aan den dag.
«O, hoe vurig bid ik God, dat deze oor
log spoedig moge eindigen, dat Georgas
weer spoedig bij mij moge zijn Spoedig
vereenigd
Vereenigd
Dat was het woord, dat de officier zoo
even had uitgesproken. Toen hij daar op
den weg was neergevallen, machteloos om
verder voort te gaan, toen de smart hem
bijkans zijn bewustzijn deed verliezen, toen
was zijne laatste gedachte aan zijn aange
bedene vrouw. Hij zag haar voor zijn
geestesblik voorbijgaan en nu op zijn doods
bed prevelde bij het laatste woord uit den
slechthoorenden noemde ik in de eerste
plaats het afzien van den mond. Dit
is voor het doove kind het vak bij uit
nemendheid, dat dan ook dagelijks
onderwezen wordt. In de afzienuren
wordt alleen gefluisterd zoodat van hooren
geen sprake is. Zeer jonge kinderen
leeren het afzien van den mond spelender
wijs, zoodat het geraden is om er zoo
vroeg mogelijk mede te beginnen.
Het in de tweede plaats door ons
genoemde speciaal vak is „hooroefenin-
gen". Zij dienen hoofdzakelijk om dat
geen wat van het gehoor is overgebleven
zoo werkzaam mogelijk te houden en
het middel daartoe is dat de slecht
hoorende kinderen in staat worden ge
steld om te hooren,
Het onderwijs in duidelijke en bepaalde
uitspraak der woorden vormt het derde
speciaal vak. Dit onderwijs heeft ten
doel om de door slechthoorendheid ver
minderde of onvoldoend gevormde spraak
te zuiveren en te ontwikkelen en boven
dien om de juiste uitspraak op peil te
houden. Voor dit op peil houden is de
leesoefening in kleinen kring, afgewisseld
door voordragen van uit het hoofd ge
leerde gedichten, een uitstekend middel,
dat dan ook veelvuldig wordt toegepast.
Uit het vorenstaande kan men wel
eenigermate zien dat scholen voor slecht
hoorenden uitnemende instellingen kun
nen zijn voor hen, wier gehoororganen
slecht zijn. Jammer dan ook dat in ons
landje nog slechts drie van dusdanige
scholen bestaan, want meerdere scholen
voor slechthoorenden zouden werkelijk
in eene groote behoefte voorzien.
Wie een slechthoorend kind heeft en
dat zou willen zenden naar eene school
voor slechthoorenden, doch zulks niet
kan bekostigen, kunnen we aanraden
zich te wenden tot de vereeniging „Steun
aan het doove kind," die het kostgeld
voor meerdere kinderen voor hare reke
ning neemt. Het adres der vereeniging
is Mejuffrouw N. van Vliet, van Speijk-
straat 106, 's Gravenhage.
Wij hebben gemeend, het vorenstaande
te moeten opnemen en. alzoo ter kennis
van velen te "brengen, omdat we weten,
dat er in onze omgeving meerdere kin
deren worden gevonden voor wie het
bezoeken van een school voor slecht
hoorenden een uitkomst zou zijn. Het
is ons bekend, dat de kinderen, op welke
we hier het oog hebben, niet op school
gaan en zulks ook hoogst moeilijk kunnen,
zoodat zij opgroeien tot analphabeten
(d.z menschen, d;e niet kunnen lezen en
schrijven) en tevens de gelegenheid
derven, om zich zooveel doenlijk te
kunnen ontwikkelen tot nuttige leden
der maatschappij.
Ouders van slechthoorende kinderen,
weest er van overtuigd dat ge uwe
kinderen een onschatbaren dienst bewijst,
door te trachten hen geplaatst te
krijgen op eene voor hen geschikte
school. Kunt ge het zelf niet bekostigen,
welnu zoekt dan hulp bij de gemeenten,
bij particulieren en bij genoemde Ver
eeniging. Ook hier geldt„vele han
den maken licht werk".
Wittebroodstra; t 52 HEUSDEN*.
Wyberttabletten Valdapastilles.
Salmiakpastilles Menthapastilles.
Abdijsiroop. Sanatogen.
Pain-Expeller. Sloan's Liniment.
brief«Hereenigd
«Suzanria* klonk het weer van zijne
lippen.
Hij bleef met de handen uitgestrekt lig
gen en herhaaide
«Kom, lieve vrouw kom
Toen sloeg hij zijn armen over elkaar,
alsof hij zijn vrouw omhelsde en hevig
snikkend riep hij
«God je hebt mij verlaten Suzanna
Je ontvlucht me Suzanna, waarom ben
je er niet k
Men moest een versteend hart bezitten,
om bij al deze smartelijke ontboezemingen
gevoelloos te blyven. In zijn ijlen verzette
de gewonde zich tegen de pogingen van
mijnheer de Villerupt en den dokter, die
hem op het bed wilden houden. Hij be
proefde zich aan hun handen te ontwor
stelen, hij trachtte zijn bed uit te springen,
om de gestalte zijner vrouw, die voor zijne
oogen zweefde te grijpen en die hij niet
grijpen kon
Hl.
De dokter riep op zachten toon mevrouw
de Villerupt op wie dit tooneel een diepen
indruk maakte.
»Wilt een vreeselijke doodstrijd* mom
pelde zij.
«Wat u dezen rampzalige een weldaad
bewijzen vroeg de dokter «wil u hem
zijn stervensmarte verlichten Dat kan
voor u niet moeilijk z.jn 1 Laat juffrouw
Gevestigd:
TELEF. 15.
Voor verwisseling van Bank
papier en Specie, Discontee
ring, Beleening, Bewaar
geving, Assignation, enz.
is het Kantoor geopend van
Nadere inlichtingen verschaft
gaarne
De Correspondent,
Marktberichten.
GORINCHEM, 21 Jan. Op de vee
markt waren aangevoerd 145 runderen,
nuchtere kalveren, 324 overloopers, 435
biggen, 0 schapen, 0 lammeren.
De volgende prijzen werden besteed
zware kalfkoeien f 400f450 melkkoeien
f275f335; kalfvaarzen f225 f350;
guiste vaarzen f 180f 240 pinken f
f graskalveren f f nuchtere
kalveren f 24f 40, overloopers f 25f 45,
biggen f 10 f 16 schapen f f
lammeren f f
ROTTERDAM, 22 Jan. Aanvoer 163
paarden, 10 veulens, 802 magere en 693
vette runderen, 180 vette kalveren, 48
graskalveren, 796 nuchtere kalveren, 79
schapen of lammeren, 274 biggen, 11
bokken of geiten, 44 varkens.
Koeien f 0.70 a f 1.20 Ossen f 1,
a f 1.20 stieren f 0 95 a f 1 06kalveren
fl.20 a fl.85, alles per kilo.
Melkkoeien f 350 a f 500, kalfkoeien
f 375 a f475, stieren f240 a f510,
pinken f 100 a f150, graskalveren f75
a f120, vaarzen f180 a f 250, werkpaar
den f 250 a f400, slachtpaarden f 100 a
f200, hitten f160 a f 300, veulens f70
a flOO, biggen f 10 a f 18, varkens f 24
a f40, slachikalveren f 15 a f 20, fokkal-
veren f 20 a f 35.
's BOSCH, 23 Jan. Op de markt van
heden werden aangevoerd 1490 stcks.
811 stuks hoornvee, 497 biggen, 63
zeugen, 46 schapen en lammeren, 73
kalveren.
De prijzen waren als volgtKalfkoeien
f 390 a f 440, kalfvaarzen f' 290 a f 425,
magere ossen en koeien f 185 a f 285, vette
ossen en koeien le kw. 62g, 2e kw. 55
ct. p p., pinken f165 a f 250, zeugen
f 90 k f 130, biggen f2 kt 2.25 p. w
schapen f 20 a f 40, lammeren f a f
Aanvoer redelijk. Handel willig.
Leverdays komen en op den naam van
Suzanna antwoord geven als ware zij zelf
Suzanna Ik ken haar edelmoedigheid
en ik ben er zeker van, dat zij dit ver
zoek niet zal weigeren vooral, wanneer
zy weet, dat zij daardoor den doodstrijd
vau dezen ongelukkige aanmerkelijk zal
kunnen verlichten.
Mejuffrouw Leverdays was de gouver
nante van de jeugdige Martha de Villerupt.
Dokter Reval had zich in zijn verwachtin
gen niet bedrogen Toen zij de kamer,
waar de officier lag, was binnengetreden
en men haar had medegedeeld welke rol
zij te vervullen had, aarzelde zij geen enkel
oogenblik.
«Ik ben gereedgaf zij ten antwoord.
Zacht en kalm trad zij naderbij, met het
oog vol medelijden en bleef bij het bed
staan. Den dokter aanziende wachtte zij
op een teeken. Na een oogenblik van
kalmte kreeg de officier weder een vlaag.
Nog eenmaal klonk dat smeekgebed hem
van de lippen.
«Suzanna 1 mijn Suzanna I prevelde hij.
De dokter gaf het meisje eene wenk,
om zich over hem heen te buigen. Zij
deed dat en zacht gaf zij ten adtwoord
«Georges, Georges I lk ben hier. Aan
je zijde.
Wat er toen gebeurde Hoorde de ster
vende het, terwijl zyn oogen gesloten wa
ren Hij scheen zijn bewustzijn plotseling
teruggekregen te hebben, hij ijlde niet
meer en sprak gewoon, alsof hij zijn
Se Rotterdamsche eierreiling.
Op de in ons Veilingslokaal, Delftsche-
straat 43, gehouden Veiling, werden de
volgende prijzen besteed
Kipeieren f 9 30 f 13.50
Aanvoer 55000 stuks.
ZALTBOMMEL, 21 Jan. Op de heden
gehouden weekmarkt waren aangevoerd:
67 biggen, prijs van f10 tot f 15.
16000 eieren, prijs p. st. 10 a lljct.
780 K.G. boter, prijs per half K G.
roomboter f 1 40, boeren boter fl.20 a f 1.30
UTRECHT, 21 Jan. Op de heden al
hier gehouden paardenmarkt waren 1100
paarden en veulens aangevoerd.
De prijzen beliepen voor
Weeldepaarden f 500 f 650
Werkpaarden 350 500
Oude paarden «100 250
2-jarige veulens 150 375
Jonge veulens 90 «175
Hitten
200 350
BUITENLAND.
Een oudje.
Te Lillo (België) zal een vrouwtje de
volgende maand 105 jaar worden. Zij is
nog steeds in 't volle bezit van al haar
vermogens, alleen haar gehoor wordt wat
z akker. Zij inttereseert zich nog voor
alles, wat rondom haar gebeurt en met
veel belangstelling ziet zij de voorbereiding
der feesten, welke op haar zeldzamen ver
jaardag gevierd zullen worden, om zich
heen afspelen.
Een zeppelin voor de Ver. Staten.
Een zeppelin, die te Friedrichshafen is
gebouwd voor de Amerikaansche marine,
zal midden Maart proefvliegen. Blijkt het
luchtschip te voldoen, dan zal het midden
April den tocht over den Oceaan onder
nemen.
Opstand onder de Don-Kozakken
Volgens ontvangen berichten zou er een
opstand zijn uitgebroken onder de Kozak
ken van den Don. De regeering van Moskou
heeft vertegenwoordigers er heen gezonden
om de orde te herstellen.
De Noordpool Amerikaansch gebied.
Volgens een mededeeling van den
Amerikaanschen minister van marine zijn
de Vereenigde Staten van plan de Noord
pool te annexeeren.
De staking geëindigd.
De staking in de metaalbedrijven van
Opper-Silezië zijn geëindigd.
Autobrand.
De heer Hunter, zijn vrouw, hun beide
dochtertjes en de dienstbode keerden
's nachts uit Glasgow per auto terug naar
Londen.
Een defect deed zich voor en toen de
auto-bestuurder benzine in het reservoir
goot, sloeg een geweldige vlam op. De
auto stond weldra in brand. De heer
Hunter, verblind door de vlammen, sprong
uit de brandende auto. Zijn vrouw en de
oudste dochter werden met de grootste
moeite gered. De dienstbode werd zwaar
gewond. Zij werd, evenals de oudste
dochter, naar het gasthuis overgebracht.
Het jongste dochtertje, 4j jaar oud, is
in de vlammen omgekomen.
eigen vrouw aan zijn bed zag.
«Jij, Suzanna,* riep hij, Goddank. Ein
delijk O nu kan ik gerust sterven
«Neen Georges, je zult niet sterven«,
hernam het meisje, «ik zal je oppassen,
je zult weer beter worden en dan zijn wij
beiden gelukkig.*
«Hereenigd nietwaar mijn liefste.*
«Ja Georges, hereenigd 1*
De officier trok het meisje naar zich toe.
Deze bood geen weerstand, want wat zij
deed, deed zij gaarne en zij gevoelde zich
gelukkig, toen zij op dat bleeke gelaat een
vreugde vollen trek zag verschijnen.
«O beste vrouw, mijn Suzanna I* sprak
de ongelukkige, «ik gevoel mij zeer ge
lukkig I Ja, je hebt gelijk, de liefde is
sterker dan de dood.Aan jou heb ik
het te danken, dat ik zal blyven leven 1*
Hij leunde tegen de schouders van het
meisjezijn oogen waren gesloten, maar
in de vaste veronderstelling, dat het Su
zanna was, bevond hij zich nu uiterst kalm
hij hoorde aan zyn ooren bet hart eener
vrouw kloppen.
Dokter Reval zag, evenals de anderen,
ten zeerste aangedaan, het schouwspel aan.
Hij keerde zich om naar mijnheer de
Villerupt en mompelde
«Dat is het einde.*
De gewonde scheen te slapen.
«Suzanna, mijn liefste Suzunna,* zeide
hij eindelijk zeer zacht.
Op dit oogenblik bracht hij het hoofd
bij dat van het meisje. Zij zeide geen
Jficnwsblad
