Tweede Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommeierwaard.
ROM WMaan
Zenuwen
Bericht.
Costuum naar Maat
Ant Retnie
Bimtut Ik Heusden.
B. LeentianK L. B.
Nog voorradig:
Wie houdt van
„TOKO SUMATRA!"
Mooie collectie
j.
MONSTER, Gorinchem
Ruwe en Blanke
MIJNHARDT3
SANAPIRIN
J. Th. Couwenberg.
Rookt de merken,
lJ.Vcrgottw-Vcrscburc MotOT-PetrOleum
Zelfs vrouwen klagen.
Rlieumatiek en g
spierpijn
Toilet- en Sierkannnen,
LET OP
Wijk en Aalburg
een goede Sigaar, Sigaret of Tabak, kome in
Eind-Langendijk.
BEHOORENDE BIJ HET
Wij leven in een drukkenden tijd. Zelfs
vrouwen klagen somwijlen. Het is een
feit, dat velen op een crisispurt zijn aan
beland, waarop of hun gezondheid moet
lijden of zij hun werk moeten opgeven.
Duizeligheid en pijn in den rug zjjn waar
schuwingen van opkomende nierkwalen.
Laat uw werk dan een poos rusten
gij hebt gebiedend rust, ontspanning en
fiissche lucht meer levenszonneschijn
noodig.
Overwerking strijdt met onze levens-
eischen al te vaak is zij de oorzaak van
nieraandoeningen bij vrouwen.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen voldoen
aan alle eischen. Zij herstellen de onge
makken en onrust, veroorzaakt door nier
verschijnselen ais urinaire kwalen, rugpij 1,
waterzuchtige zwellingen, rheumatische
pijnen en zenuwoverspanning.
Zelfs gevorderde nierstoornissen als nier-
zand, nier- en blaasonsteking, spit, rheu-
rnatiek, nierwaterzucht en ischias worden
met succes bestreden door Foster's Pillen.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken f 1.75 per flacon (geel etiket met
zwarten opdruk).
De teelt van Suikerbieten.
Het lag in onze bedoeling heden een
serie artikeltjes te beginhen over de
„Teelt van Suikerbieten".
Achtereenvolgens willen we behan
delen
1. „Geschiedenis van het ontstaan
der suikerbietencultuur
2. Eischen die een bietengewas aan
den grond stelt en daarna overeenko
mende Bemesting van Bietenakkers, en
verpleging van het gewas tijdens den
groei I
3. Keure van zaaizaad en wat daar
mee in verband staat.
4. Hoe haalt de boer, de meeste
winst van zijn bietenakkers
Zaterdag 23 Februari zag ik echter in
het café Kalis te Andel, waar een ver
gadering werd gehouden tot oprichting
van een afdeeling van den Gelderschen
Bietenbond, een mededeeling, van den
agent der Centrale Suiker-Maatschappij
aldaar, van den volgenden inhoud
BEKENDMAKING.
De ondergeteekende, C. Roza, maakt
bekend, dat hij binnenkort zal beginnen
voor een aanzienlijke prijs, bieten te
contracteeren met
dadelijk voorschot bjj het Contracteer®».
Die mededeeling, deed mij, als voor
lichter van den boerenstand op alge
meen landbouwkundig terrein, zoo on
aangenaam aan, dat ik mij gedrongen
gevoelde, om, wat ik aan het eind van
mijn reeks artikelen had willen zeggen,
thans daaraan te moeten doen vooraf
gaan I
Thans staan we nog aan den vooravond
van de bietencontractatie, thans kunnen
de landbouwers zich nog voorbereiden 1
Wat toch is er in de wereld der bieten
bouwers gaande Wat toch brengt het
hart en de mond der bietenbouwers in
beroering
Al zullen de belanghebbende lezers
dezer rubriek, er allen al wel meer of
min van op de hoogte zijn, vergun mij,
dat ik de beweging, die er op het oogen-
blik in heel ons land gaande is, in't kort
hier weergeef!
De bieten, die in ons land verbouwd
worden, werden tot verleden jaar toe op
slechts 2 manieren afgeleverdéén deel
ging naar de coöperatieve fabrieken en
werd betaald naar de waarde welke de
suiker en de bijproducten op dat mo
ment hadden. Het overgrootste deel
werd in het voorjaar op vaste prijs per
1000 K.G. gecontracteerd door de Cen
trale Suiker-Maatschappij. Zoo was, dat
al thans in deze omgeving de gewoonte.
Wel werden door sommige coöperaties
nog bieten bijgekocht en kochten aan
deelhouders in die fabrieken bieten bij,
doch voor het gemakkelijk overzicht
houden we als schema maar vast aan
de bovenaangegeven 2 manieren van af
levering.
Behalve in het jaar 1921, betaalden
de coöperaties elk jaar meer, soms aan
merkelijk meer uit, als de „Centrale"
De „Centrale" toch is een bond van
alle niet coöperatieve fabrieken een trust'
dus. Een machtig lichaam, dat werkt
met een maatschappelijk kapitaal van
ettelijke millioenen. Een ieder die bie
ten verbouwde buiten de coöperaties,
moest dus in handen vallen van de
„Centrale". En om nu uit te laten ko
men, hoe die machtige C S. M. haar
macht „ge"-bruikt, haal ik een gedeelte
aan uit het algemeen bekende boek van
C. J. A. M. de GierDe Teelt der Land
bouwgewassen 4e druk verschenen bij
Tjeenk Willink te Zwolle in 1923. Op
bldz 311 lezen we
De suikerbietencultuur ondervindt veel
nadeel door de omstandigheid, dat de
Centrale Suiker-Maatschappij den bieten-
teelers in de contracten de Wet voor
schrijft. De grootste misstanden zijn:
de eigenmachtige prijsbepaling en het
opdringen van zaad, geleverd door de
Maatschappij.
Indien ze den landbouwers vrij liet
in de keuze van het zaad en de bieten
betaalde naar gewicht en suikergehalte,
liefst mede in verhouding tot de markt
prijzen van de suiker tijdens „de cam
pagne" was de bietenteelt voor de boeren
veel voordeeliger.
De volle waarde krijgen slechts die
landbouwers, die hun bieten leveren aan
een coöperatieve fabriek.
Zoolang de bietenverbouwers nog niet
coöperatief kunnen werken, moeten ze
trachten ten minste op gehalte-contract
te verkoopen.
Door eendrachtig optreden kunnen ze
dat zeker van de fabriekanten afdwingen,
als deze aan het billijk verlangen niet uit
eigen beweging toegeven. Hetzelfde
geldt voor de keuze van zaaizaad.
De in dit citaat uitgedrukte gedachte
en het groote verschil in bieten prijs bij
coöperaties en Centrale in 1923 uitbe
taald, zijn de grondoorzaken, die de
groote massa der bietenverbouwers in
beweging hebben gebracht.
Wat „de Gier" aanraadt „eendrachtig
optreden", om gezamenlijk af te dwin
gen wat de éénling niet kan bereiken,
is werkelijkheid geworden.
De bietenbouwers zijn bezig zich in
provinciale bonden te organiseeren
vooral in den lande worden druk bezochte
vergadesing gehouden en overal worden
afdeelingen opgericht. De Zuid-Holland-
schen Bond heeft al reeds voor de prijs
bepaling onderhandeld.
De Centrale Suiker-Maatschappij was
echter niet genegen, om van haar ge
wone weg af te gaan. De onderhande
lingen moesten worden afgebroken. Daar
op heeft genoemde Bond getracht in
binnen- en buitenland andere koopers
te krijgen, die wel op de gestelde voor
waarden willen ingaan. Dat is gelukt I
Met een Nederlandsehe fabriek werd
reeds een basis voor prijsbepaling, naar
suikergehalte en gewichten overeenge
komen. Het doel, waarvoor al jaren
lang door de voormannen van landbouw
organisatie en landbouwwetenschap in
woord en geschrift is gestreden, staat
verwezenlijkt. Tot nog toe was dat
ideaal alleen bereikbaar voor de kapi
taalkrachtigen, die aandeelen konden
koopen, van een coöperatieve suikerfa
briek thans kunnen ook de kleinere
bietenbouwers en de minder met aard-
sche goederen gezegenden, de werkelijke
waarde voor haar bieten krijgen, gebas
eerd op de wereldmarktprijs voor biet
suiker
Een schooner toekomst licht aan den
horizonAls de bietentelers zich nu
maar niet laten verleiden, door de
schoonklinkende woorden van boven
gehaalde publicatievoorschot by het
contracteeren
Een gevoel van weerzin, kon ik bij
het lezen van die woorden niet weer
houden Ik kon dat middel om „geld"
te maken, niet beter aan de kaak stel
len, dan door weer een gedeelte uit een
landbouwkundig boek aan te halen n.l.
InJ. Z. Ten Rodengau Mariseen
Bijzondere Plantenteelt, Derde deel (J.
B. Wolters, Groningen 1907) lezen we op
pag. 76.:
De suikerbietenteelt stond vroeger
slecht aangeschreven. Ze werd alge
meen beschouwd, als een uitputtende
cultuur, die land en landbouwers ten ver-
derve leiddevooral ook door het beruchte
voorschottenstelsel, waarvan herhaalde
malen een verkeerd gebruik gemaakt
werd I Tegenwoordig denkt men daar
anders over. Ongetwijfeld zal het ook
nu nog gebeuren, dat een financieel zwak
landbouwer in het Zuiden des lands tegen
alle prijzen of voor ie veel oppervlakte con
tracteert, alleen om het voorschot van
ongeveer f 85 per H A. machtig te wor
den, en zou hel beter zijn, met dit onre
delijke stelsel geheel te breken
Moet dat ,.beruchtig" „onzedelijke"
voerschottenstelsel, thans weer herleven
Neen, en duizendmaal neenLandbou
wers, ik kan u niet ernstig genoeg waar
schuwen 1
Als de agenten der C S. M. binnen
eenige weken, met een soortgelijke pu
blicatie bij u mochten aankloppen, neem
het hun dan niet kwalijk, te werken om
den broode. Doch tracht hun te over
tuigen, dat ze. door met dat verfoeilijke
middel te „werken", medehelpen, om de
boerenstand weer terug te dringen, naar
het moeras van ellende, uit vroeger
dagen, helaas te over bekendGe kunt
allen nog wel voorvallen van machtmis-
bruik en willekeur uit de voorschot-
tentijd. Gebruik die als materiaal.
Teeken geen contract, waar op zoo
danige wijze voorschot gegeven wordt.
Eischt desnoods voorschot per H.A. land,
dat bezaaid is 1
Als het stelsel voor u niet verderfe
lijk is, denk dan er aan: dat het voor
de minst kapitaalkrachtigen onder uw
vakgenooten een vloek kan worden, en
teeken ook gij niet
Door eendrachtige samenwerking, heb
ben de bietenbouwers zelf het heft dit
maal in handen. Steun deze beweging,
door niet anders, te verkoopen, dan
door gezamenlijken verkoop
Het is u aller belang I
F. C. HUIJSER
P.S.
Schrijver dezes is gaarne bereid, op
vergaderingen in het land van Altena
te komen spreken over: Bemesting en
Gezamenlijke verkoop van suikerbieten.
«y Uw
komen
LoL rust"
door'! gebruik van
Zenuw-tabletten
Koker 75 ch
Waag vooral de echhe voorden
van de naam MIJMHARDT
BINNENLAND.
Een haas met een extra lang staartje.
Een merkwaardige geschiedenis is thans
en wellicht tot ver in de toekomst bij de
Rechtbank te Arnhem in behandeling.
Zij leert, hoe een geschoten haas aan
leiding kan geven tot 49 strafrechterlijke
vervolgingen wegens meineed.
Het vorig jaar ging de heer S. uit Eist
met een drietal vrienden, gevolgd door
drie drijvers, op een aldaar gepacht terrein
op jacht. Op 'n veld gescheiden door een
sloot en niet behoorende tot het jachtterrein
zagen de jagers op een noodlottig oogen-
blik een haas. De kans was te mooi, een
schot werd gelost en de langoor buitge
maakt.
Dit verloop van zaken was echter niet
naar den zin van twee landbouwers, de
eigenaar van het veld en diens knecht,
die op een afstand het gebeurde hadden
gadegeslagen. Zjj wezen den heer S. als
den schuldige aan en deze had zich hier
omtrent op 2 Maart 1923 voor het kan
tongerecht te verantwoorden. S. ver
klaarde voor het kantongerecht, dat hy
den haas niet geschoten had en deze ver
klaring werd onder eede ondersteund door
een der drijvers, een zekere H. De heer
S. heeft later medegedeeld, dat hij wel
wist, wie geschoten had, n.l. de jager W.
en deze heeft dan ook verklaard, dat lang
oor het slachtoffer van zijn geweer werd.
Intu8schen werd de drijver H. gevangen
genomen, beschuldigd van meineed. De
verdediger van den heer S., die deze ge-
heele zaak in handen heeft, mr. G. A. J.
M. van Ditzhuijzen wist te bereiken, dat
H. na twee dagen uit de hechtenis ont
slagen werd hij werd geboeid naar
Arnhem overgebracht doch wel werd
tegen hem rechtsingang verleend wegens
meineed.
De haas tragedie wordt thans voor de
Rechtbank te Arnhem voortgezet. Twee
behandelingen voor de Rechtbank zijn thans
reeds geschorst.
Toen de strafzaak tegen H. behandeld
werd, verhoorde de Rechtbank als getuige
den jager S. Deze verklaarde onder eede,
dat niet hij, doch zijn jachtvriend W, ge
schoten had, hield dit stijf en straf vol
waarna de officier van justitie tegen
S. 'n vervolging wegens meineed met on-
middelijke inhechtenisneming eiscbte. De
Rechtbank gelastte geen onmiddelijke in
hechtenisneming, doch wel het instellen
van een vervolging tegen S. wegens
meineed.
Waarna de zaak weer geschorst werd.
Eerstdaags komt nu de strafzaak tegen
S. in behandeling. Als getuige wordt dan
gehoord de drijver H., die opnieuw zal
verklaren, dat de jager S. den haas niet
schoot waarna een tweede strafzaak
wegens meineed tegen hem zal worden
aanhangig gemaakt.
Waar aan de zijde der verdediging
zeven getuigen zijn opgeroepen, n.l. de
vier jagers en de drie drijvers, is voor de
toekomst voor de Rechtbank te Arnhem
te verwachten de behandeling van 7 maal
7, dus 49 strafzaken wegens meineed.
Het wordt een perpetuum mobile
Deze langoor heeft wel een bijzonder
lang staartje I
»N. Arnh. Crt.«
0
Brand.
Zaterdag is de boerderij van v. Dongen,
onder Effen, Princenhage, tot den grond
toe afgebrand. De geheele inboedel en een
koe werden een prooi der vlammen. Alles
was slechts zeer laag verzekerd.
0
Onweer.
Tijdens een hevigen sneeuwbui, gepaard
gaande met onweer, sloeg Dinsdagmiddag
de bliksem in den toren van de R.-K.
kerk te Deurne. Het electrische drijfwerk
van het torenuurwerk, zoomede de electrische
lichtgeleidingen raakten defect, zonder
evenwel brand te veroorzaken.
Te Liessel sloeg de bliksem in de pastorie,
waar eveneens de electrische leiding defect
raakte.
Al weer een slachtoffer.
Toen Dinsdagmorgen de 14-jarige A.
M te Helmond de kachel wilde aanmaken
en daaibij petroleum gebruikte, ontstond
een ontploffing, waarbij het meisje in brand
geraakte. Hoewel de vlammen dadelijk
werden gedoofd, had de ongelukkige reeds
ernstige brandwonden gekregen. Zij is in
ernsligen toestand naar het ziekenhuis
vervoerd.
Spoedige verlichting
van de pijnen en
weldra genezing door
Tabletten
Mijnhardt
Koker 75 et.
Bij apoth. en drogisten.
Heden ontvangen de nieuwe
ZOMER COLLECTIE'S
Prachtige keuze. Billijke prijzen.
vanaf f32.50.
HAAST U de Zomer nadert.
Dames- en Heerenkleermakerij
»DE POTTEMANcc
Eind Langendijk GORINCHEM.
COUWENBERG'S IJZER
HANDEL te Hensden stelt den
prijs van KIPPENGAAS beneden
elke concurrentie.
2" mazen 45 60 75
Per 100 M. f8.05 10727"" :12.25
90 100 120 150 180
14.— 15.56 18.66 23.33^ 287—
Allen 1 M. hoog.
Bij afname van minstens een
rol (50 M.). Gedeelten verhoogt
den prijs met 10 pCt.
PUNTDRAAD zeer billijk.
Grooten voorraad
HARMONICA GAAS.
Verder alle IJZERWAREN.
Minzaam aanbevelend.
Telefoon No. 4. -
Rentevergoeding voor
inlagen 4# pCt.
A. MICHAËL,
Kassier.
Dames- en Meisjesjumpers en
Kinderjurken aan verlaagde
prijzen. Thans vanaf f 2 50 tot
WASCAVA,
OVERWELDIGERS,
HERTOG VAN BRABANT,
KNOCK OUT, enz. enz.
Grooten voorraad in verschillende prijzen.
Aanbevelend,
Mans-, Jongens- en Kindertruien. E. SCHOPENHOUER, „Toko Sumatra".
Kinderpakjes. ENGSTRAAT, Heusden.
Zijden- en Wollen Shawls vanaf
50 ct. tot fl.95.
FRACHTDASSEN.
Jumperwol beneden inkoops
prijs 39 ct. per knot, per 3
knotten kleur naar keuze
a 37j ct.
Aanbevelend:
Depót van
Rntermarkt 76 HEUSDEN. VU/I M 1/ I I l/tCUlIll
Kietiwsblaii
WOUDRICHEM