Eerste Blad
C. DE i
Ea^straat, Heusden.
DROGISTBRIJ.
A. VERSJptó-BAERT
f
Heusden.
1924,
Spaarbanken en spaarkassen.
IN GOUD^Etf ZILVER,
Correspondentschap \s Klasse.
RAAMSDONKSVEER.
KEIZERSDXJK F. 81.
1
Uitgave: Firma L J* VEERMAN,
4398 y Vrijd&<16 Mei
Int. Telefcfwi no, 19. ^Postrekening
no 61535.
FEUILLETON.
„Het Kasteel van Kerlor."
Reparatie-Inrichting.
12 uur.
H. J. ABBINK.
ioitbsilanËÜch overzicht
•■AND VAN ALTENA
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent,
Het bevorderen van den spaarzin is
in het algemeen een groot maatschap
pelijk belang, wijl de voor eene gezonde
ontwikkeling van het maatschappelijk
leven onontbeerlijke kapitaalsvormin
in hoofdzaak op die gelukkige menschel
lijke eigenschap is gebaseerd. Staat,
provincie, gemeente en tal van instel
lingen van openbaar nut, zoomede van
handel en nijverheid, worden door de
spaarkracht der bevolking in staat ge
steld de noodige gelden té verkrijgen,
hetgeen tot gevolg heeft dat de vruchten
van den arbeid en ondernemingsgeest
der kapitaalzoekenden niet aan buiten-
landsche geldgevers behoeven te worden
afgestaan. Zeker gaat deze bewering
niet op in hare algemeenheid wijl in
de geschiedenis van een volk meerdere
tijdperken voorkomen, waarin de bevol
king wel spaarkracht bezit,.maar weinig
lust heeft om de voor belegging beschik
bare gelden aan openbare lichamen en
particuliere ondernemingen van haar
eigen land toe te vertrouwen. En waar
dit verschijnsel tegenwoordig in onze
omgeving ook voorkomt, in het bijzonder
bij bezitters van klein kapitaal, meenen
wij goed te doen met te wijzen op ge
legenheden, waar men zijn geld rente-
gevehd kan beleggen, in den regel zonder
vrees dat het niet „veilig" is en het
tevens dienstbaar maakt aan het belang
van de gemeenschap.
AVe hebben hier het oog op spaar
banken en spaarkassen.
De spaarbanken onderscheiden zich
hierin van gewone banken, dat haar doel
niet is winst te maken, maar het sparen
aan te moedigen door zeer kleine sommen
in ontvangst te nemen. Echter komen
zij met andere banken hierin overeen,
dat zij de ingelegde gelden weer uit-
leenen aan kapitaalbehoevenden en daar
voor rente bedingen, welke na aftrek
der administratiekosten aan de inleggers
wordt uitgekeerd. De beteekenis van
de spaarbanken voor de volkswelvaart
is in de eerste plaats hierin gelegen,
dat zoodoende ook de kleinste kapitalen,
die anders ongebruikt zouden blijven,
ter beschikking van de voortbrenging
kunnen worden gesteld. In de tweede
plaats wordt het sparen aangemoedigd
en in de derde plaats wordt ook van
de kleinste sommen rente getrokken.
En hierover zijn zoowel de voorstanders
als de meeste tenstanders van de rente
29
Francois gaf dat toeRose was be
paald veel knapper als hijen nu zij
zulk een toekomst voor hem sdhiep, had
hij niets te doen dan zich maar gewillig
over te geven aan haar leiding.
Van het oogenblik, dat hij wist, hoe
die vijftien duizend francs aan Claudinet
behoorden, was hij gerustgesteld. Men
zou hem niet meer verwijten, zijn
vriendin om haar geld te hebben ge
trouwd.
Hij kon weer vrij ademhalen.
Evenwel had hij iets op het hart. Dat
drukte hij aldus uit
Maar zeg eens, Rose, jij hebt een zuster.
De kaartlegster fronste de wenkbrau
wen. Zij antwoordde op levendigen toon
Mijn zuster heeft met mijn zaken niets
te maken.'Als zij mij schrijft, is het
alléén om gèld te vragen. Zij is groot
genoeg om voor haar zelf te zorgen.
Eigenlijk ken ik haar ook niet, zeide
Franyois, de schouders ophalend.
De oogen der kaartlegster schitterden.
Zij zeide tegen Claudinet
Meneer Claude Champagne, omhels je
vader.
Maar het kind was slaperigzijn hoofdje
viel voorover op de borst.
De zandman komt er aan, zeide de
vader. Komaan jongen, goeden nacht.
Hij nam nog eens zijn zoontje op den
et eens, dat, zoolang er rente bestaat,
het gewenscht is, dat niet alleen de groote,
maar ook de kleinste kapitalisten daarin
deefen.
Aanvankelijk is het oprichten van
spaarbanken hier te lande aan particu
lieren overgelatenvooral de Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen heeft
zich in dit opzicht verdienstelijk gemaakt,
Zie nfaar eens naar Werkendam met
zijn bloiende Nntsspaarbank.
Daar echter particuliere spaarbanken
in kleine plaatsen zelden opgericht wor
den, is van rijkswege in 1880 de Rijks
spaarbank in het leven geroepen. Zij
geeft 2,64 rente, doch van sommen
boven f 1200 wordt geen rente vergoed,
omdat de Staat niet wenecht op te tre
den als kassier voor bemiddelden.
Jongere zusters van de spaarbanken
zijn de spaarkassen. Deze laatste be
rusten op het zoogenaamde tontine-stelsel,
d.w.z. dat afgesloten kringen van deel
hebbers aan een bepaalde spaarkas?
worden gevormd, die gemeenschappelijk
gerechtigd zijn tot de gedurende een
bepaalden tijd bewerkstelligde inlagen
met de daarvan gekweekte rente, terwijl
tusschentijdsch overlijden of schrapping
als deelhebber beëindiging van de deel-
gerechtigheid aan de spaarkas ten ge
volge heeft. Tegen het risico van tus
schentijdsch overlijden kan men zich
echter verzekeren bij de spaarkas, waarbij
in geval van overlijden van den verze
kerde aan diens erfgenamen de gestorte
gelden met daarop gekweekte rente
worden uitgekeerd.
Is de spaarkas dus in den grond der
zaak in hoofdzaak een spakrinstelling,
toch mag niet uit het oog verloren
worden, dat haar bedrijf van een gansch
anderen aard is. dan dat der gewone
spaarbanken. Zoo kan men niet elk wille
keurig bedrag inleggen, de gestorte gelden
ook niet ten allen tijde opeischen en
evenmin wordt een bepaalde rente ge
garandeerd. Aan den anderen kant wordt
toetreding tot een spaarkas aanlokkelijk
gemaakt door het in het vooruitzicht
stellen van speciale winstkansen, voort
spruitende uit winst bij eventueele uit
loting van effecten, bij afkoop, schrap
ping of oyerlijden van deelhebbers aan
arms en daarna werd dit in bed gebracht
door Rose, terwijl Franyois, alleen ge
bleven, weer een deuntje begon te zingen.
XVII.
De Kaarten.
Heen en weer loopend kwam de sa-
peur ook bij de alkoof, waarin het bed
van den kleinen jongen was.
De 'geheele woning zag er zeer zin
delijk uitRose Fouilloux had een
schoonmaakster, die eiken morgen kwam
en de kamers deed. Het appartement
was echter zeer laag van verdieping.
De lucht, deze eerste levensbehoefte
voor den mensch, kwam er slechts
spaarzaam.
De kaartlegster was gaan wonen in
een arbeiderswijk, daar zijn de huizen
klein, bekrompen.
Het was zoo noodig geweest voor Rose
en haar kind, dat zij op het land woon
den, ten minste in de omstreken van
Parijs.
Misschien was het nog tijd 1 De na
tuur is dikwijls knapper dan genees-
heeren en apothekers, maar Rose Fouil
loux, evenals allen, die aan de vreese-
lijke kwaal lijden, die haar reeds begon
te ondermijnen, wist niet, hoe ernstig
haar toestand was.
Franyois liep op zijn teenen in de
alkoof.
Op dit oogenblik begonnen moeder en
kind beiden, te hoesten.
Och kom, zeide Champagne, er zal iets
aan "een spaarkas en uit een^ aandeel in
de winst, die door het verzekeringsbedrijf
der onderneming wordt gemaakt
Tegenover de directe opeischbaarheid
van het gestorte kapitaal en de gega-
ran deerde rente der spaarbanken sr^at
dus de kans op een extra-winst bij ah
spaarkassen. Hierbij springt het meer
speculatieve element van laatstgenoemde
dadelijk in het oog.
Nu is het in onze streek een bijna
dagelijks voorkomend verschijnsel, dat
een of andere deelhebber in een spaar
kas met het betalen zijner stortingen
ophoudt, omdat bij de zaak niet recht
meer vertrouwt. Men redeneert dan
„telkens hoort men van finantieele in
stellingen, die failliet gaan en wie waar
borgt mij dat de spaarkas, waarvan ik
deelhebber ben, er goed voor staat en
staat zij er slecht voor dan is het beter
dat ik ophoud te betalen, want anders
ben ik mogelijk nog meer geld kwijt."
Zij, die alzoo redeneeren, hebben ongelijk
alleen wanneer zij yegronde redenen heb
ben om te meenen dat de spaarkas een
finantieel débacle wordt, dan pas is het
ophouden met betaling gemotiveerd.
Immers lijdt men bij tusschentijds
staken van betalingen groot nadeel,
terwijl toch bij ongemotiveerde vermoe
dens de kans grom blijft dat de kas na
verloop van het vastgesteld aantal jaren
geheel aan haro verplichtingen zal vol
doen en men dus winst kan boeken.
Om eenigermate te kunnen beoordeelen
of een spaarkas soliede is, ga men na
hoe de belegging der aan de spaarkas
toevertrouwde gelden heeft plaatsgehad
en plaats heeft. Ongetwijfeld verdient
belegging in pril c. eerste hypotheken,
waarbij voor een ruime overwaarde zorg
wordt gedragen, voor alle dingen aan
beveling en de goed gefundeerde instel
lingen houden zich dan ook hetzij geheel,
hetzij voor het overgroote gedeelte aan
deze wijze van belegging. Een gevaar
lijk punt vormt natuurlijk de beleg
ging in effecten, waarvan de gevolgen
dan ook meermalen niet uitblijven en
zoo stuit men soms bij het nagaan der
waarden, waarin sommige spaarkassen
een gedeelte harer gelden hebben belegd,
op fondsen, die men geenszins verwach
ten zou aan te treffen.
Zich te spoedig als deelhebber eener
spaarkas laten schrappen is niet ver
standig. Men onderzoeke eerst de wijze
van belegging der gelden en is deze niet
soliede, welnu dan is er nog tijd en ge
legenheid om naar bevind van zaken
te handelen en desnoods zijne deel-
gerechtigheid te laten varen door niet-
betaling. van het verschuldigde.
in de verkeerde keel zijn gekomen.
Het is niets, antwoordde Rose, een
beetje opgewonden.
Zij dacht niet aan zich zelf, maar haar
oogen waren angstig gevestigd op het
gelaat van haar kind.
Claudinet viel in slaap, ondanks den
drogen hoest, die zijn lichaampje deed
schudden en die na weinige oogenblik-
ken op hield.
Nu, tot morgenochtend, zeide Franyois.
Ik hoop het, zeide de moeder. Wij
hebben onrustige nachten genoeg gehad,
dat wij eindelijk mogen verlangn de
rust te vinden, Claudinet en ik.
Ja, het is wel voor je noodig, meende
de sapeur.
Zij keek hem aan met een zekere on
gerustheid.
Jij, zeide zij toen, jij gaat heel rustig
slapen in je bed in de kazerne.
Behalve, dat er nog een corvee kan
komen, hernam Champagne.
De kaartlegster voelde zich bij deze
woorden terneergeslagen, en in haar
oogen kwam opnieuw een droeve uit
drukking.
Zij wist, dat in het vak van haar be
minde de sapeurs vormen te Parijs
de brandweer veelvuldig moeitevolle
nachten en gevaren voorkomen.
Elk oogenblik konden deze dappere
jongens worden opgeroepen om hun leven
te wagen. Zij dachten er zelfs niet aan
om zich daarover bezorgd te maken.
En toch was het gevaarlijk. Meer dan
eens gebeurde het, dat een brandweer-
gast, na afloop eener ramp ontbrak op
het appèl.
G e v e s yi g d
TELEF15.
Voor verwis&éling van Bank
papier en Specie, Discontee-
riiifr, Beleening, Bewaar
geving', Assignation, enz.
is het Kantoor geopend van
Nadere inlichtingen verschaft
gaar
De Correspondent,
De uitslag der verkiezingen, Zondag in
Frankrijk gehouden, is voor velen een ver
rassing. Zelfs aan den vooravond van de
verkiezingen gaf men als zijn vermoeden
te kennen, dat de meerderheid voor Poin-
caié in de Kamer iets zou slinken dat zij
echter zouden uiiloopen op een geduchte
nederlaag van Poincaré en het nationale
bloc, hieraan heeft niemand gedacht.
Inderdaad heeft rechts een geduchte
nederlaag geleden en heeft er een aan
merkelijke verschuiving 'fan links plaats
gehad. Er is zeer druk gestemd terwijl
in 1919 30 pCt. van de kiezers zich van
stemming onthielden, thans bedraagt dit
slechts 15 tot 20 pCt.
Het bloc der linkerzijde beschikt in de
nieuwe Kamer over bijna de helft van het
aantal zetels. In plaats van 150 zetels in
de oude Kamer, heeft het thans 270 tot
280 in de nieuwe. De radicaal-socialisten,
die Herriot volgen, komen van 65 op 127,^
de geünifieerde socialisten van 50 op
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
de republikeinsch-soicialisten, waartoe Pain-
levé behoort, hebben 39 zetels. Te zaaien
met de 29 communistische zetels beeft het
bloc der linkerzijde ongetwijfeld de mee
derheid.
Het merkwaardige van deze verkiezingen
is, dat de partijen van uiterst rechts ev
links, niet die winst hadden te boeken als
waarop gerekend was.
De ultre-nationalisten (Daudet) hebben
zware verliezen geleden. In plaats van 30
zetels in de oude Kamer, hebben zij in de
nieuwe slechts 19 zetels. Hun leider, Léon
il
Daudet, werd in Parijs niet herkozen.
De communisten zijn van 13 ap 29
zetels gekomen.
De eerste vraag die thans gesteld wordt
is, wat zullen de gevolgen met betrekking
tot Fraokrijks buitenlandsche politiek zijn.
Hoewel niet dadelijk een radicalen om
keer zal plaats hebben is de hoop toch
wel gewettigd, dat de politieke atmosfeer
in Europa er door zal worden gezuiverd,
daar Frankryk iri den vervolge niet, zooals
Poincaié deed, een uitsluitend Fransche,
maar een meer internationale politiek zal
voeren. De nederlaag van het Fransche
nationale blok zal dan ook, bedriegen niet
alle teekenen, ertoe bjjdragen, dat de pa
cificatie van Europa, waarvoor Poincaré's
nationalistische politiek een beletsel was,
eerder een feit wordt. De tendenzen van
het linksche blok sluiten zich meer aan
by de gezindheid der Britsche Labour*
regeering, de fascistische regeering van
Italië en het op bemiddeling aansturende
streven der Belgen. De herstelpolitiek zal
daardoor ongetwijfeld in beier banen ge
raken alleen moet met de mogelijkh
rekening worden gehóuden, dat het nationale
blok nog zooveel invloed als oppositie
coalitie behoudt, dat mogen er in de bui
tenlandsche politiek al wijzigingen intreden
deze niet 'op al te excessieve wijze afwip
ken van de richtlijnen der Poincarétischa
Rose beefde altijd, als zij aan de ge
varen van Franyois dacht, hij was bang
voor niets.
Zorgeloos te midden van het grootste
gevaar, behield zijn gelaat altijd zijn
glimlach.
Rose wist dat alles, wijl zij Franyois
meer dan eens had verzocht om een
kameraad mee te nemen te eten.
In het geheim ondervroeg de kaart
legster dezen dan over haar beminde.
Het was niet altijd dezelfde college,
die profiteerden van een goed maal.
Op deze wijze gelukte het Rose om
haar vriend door en door te leeren kennen.
Zij ontving steeds den uitgenoodigden
sapeur op de innemendste wijzeFran
yois Champagne was ook verzocht, maar
den volgenden dag wilde hij steeds de
bijzondere uitgaven betalen, die zij voor
het maal had gehad.
De kaartlegster trachtte haar geliefde
zoo goed mogelijk tevreden te stellen
en dwong hem zijn schraal zakgeld te
houden.
Zij had zoo vernomen, dat Champagne
een zeer goede gedragslijst had, ofschoon
hij bij gelegenheid niet weigerde om ge
bruik te maken van de genoegens des
levens.
De vriend van Franyois, na aldus in
lichtingen te hebben verschaft over het
leven van dezen kon in den regel niet
nalaten te vertellen, wat er zoo al bij
een brand gebeurde. En dan kon de
moeder van Claudinet haar tranen niet
weerhouden.
Maar zij stelde zich thans gerust.
Gelukkig zul je spoedig je ontslag
Wittebroodstraat/S2.
Levertraan^Sanatogen Zinking-
snuif /'Sehuifpoeder Engelscfi
zout Purol Sehomnerzalf --
Hopf&eaudeeologne Shampoon
Boenwas Linoleumwas
Koortsthermometers.
nemen, dan zal ik niet meer voor je
beven.
De sapeur haalde de schouders op,
over de vrouwen spottend, die altijd zich
zelf kwellen. Vervolgens haalde hij zijn
horloge voor den dag, van zilver evenals
de ketting, welke hij beide even zorg
vuldig poetste als hij zorgde voor zijn
uniform en uitrustingstukken.
Half negen, zeide hij, wij hebben nog
den tyd.
Als je wilt, hernam Rose, zal ik de
kaart eens leggen.
Indien dit je pleizier doet, ga je gang.
Je bent altijd zoo blij, als je eens iets
kunt voorspellen, dat ik je dat genoegen
niet wil ontrooven.
Maar de kaarten zeggen de waarheid.
Och kom, als men ze goed kent, kan
men ze alles laten vertellen, wat men
wil.
Dit ongeloof bracht Rose ditmaal niet
in verzetzij ging opstaan om haar
kaarten te nemen.
Zeg eens, de sapeur, het dunkt mij,
dat we met onze trouwplannen, elkaar
ook wel iets konden aanbieden.
Hij vervolgde:
Ik ga een mooien koek halen en een
flesch wijn.
De kaartlegster had wijn genoeg in
haar kelder, maar zij wilde haar verloofde
niet berooven van het pleizier haar te
onthalen.
Binnen drie minuten ben ik terug,
zeide Franyois zich naar de deur wen
dende.
Rose was alleen.
voor iet Land m Hensden en Attenajeianostraat en de Bonelerwaar
Wordt vervolgd
1
i