Eerste Blad
C. DE KEMP.
RAAMSDONKSVEER.
A. Verschuur-Baert
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden»
No, 4416 Vrijdag 18 Juli 1924
Drogisterij
Correspondentschap Ie Klasse.
KEIZERSDIJK F. 81
912 uur.
H. J. ABBINK.
^nd van altena
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Engstraat HEUSDEN.
Dit blad vers'chynt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt /1.40. Afzonderlijke
Qummers 6 cent.
Advertentiën van 4 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 4 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Aambeienzalf Haarlemmerolie
Wortelboer's Zalf
Laxeerpillen Apotheker Boom
Patentolie Provinciehout.
Wittebroodstraat W 52, HEUSDEN.
Bijdragen van buitengemeen
ten in de kosten van Gym
nasiaal en Middelbaar On
derwijs.
In de Hoogeronderwijswet en in de
Middelbaaronderwijswet komen tegen
woordig bepalingen voor, volgens welke
iedere buitengemeente, die geen Gym
nasium of Hoogere Burgerschool in stand
houdt, verplicht is bij te dragen in de
kosten van instandhouding van zooda
nige inrichting ten behoeve der gemeen
te (of van het Rijk) op wier Gymnasium
of Hoogere Burgerschool leerlingen zijn
toegelaten, wier ouders of voogden, of
bij meerderjarigheid, zijzelf, in die bui
tengemeente hoofdverblijf hebben. Deze
bijdrage beloopt 50 pCt. der kosten per
leerling, na aftrek der schoolgelden en
van het Rijkssubsidie of indien het een
Rijksschool betreft na aftrek der school
gelden plus een bedrag overeenkomende
met dat van het Rijkssubsidie, hetwelk
de gemeente, waar de school is geves
tigd deswege zou ontvangen, indien zij
die school in stand hield. Het is den
gemeenten nadrukkelijk verboden de
verschuldigde bijdragen in eenigen vorm
op de ouders of voogden der leerlingen
te verhalen, terwijl bepaaldelijk is voor
geschreven dat tot van rijkswege gesub
sidieerde Gymnasia en Hoogere Burger
scholen leerlingen, uit buitengemeenten
afkomstig, moeten worden toegelaten
geheel op gelijken voet als leerlingen
uit de gemeenten, die de scholen in
stand houden.
Bedoelde bijdragen hebben in het bij
zonder voor vele plattelandsgemeenten
geleid tot financieele gevolgen, welke
men bij het vaststellen, der desbetref
fende bepalingen niet heeft overzien en
waardoor ongerustheid en ontstemming
zijn gerezen, die stellig niet als van nul
en geener waarde mogen worden be
schouwd. Wij hebben hier te doen
met een o.i. volkomen juist beginsel,
dat dus behoort te worden gehandhaafd,
maar dat in zijn uitwerking zeker op
eene betere wijze kan worden geregeld
dan thans het geval is.
Het verzet tegen bedoelde bijdragen
is uitgegaan van het Gemeentebestuur
van Werkendam, dat in een aan Hare
Majesteit de Koningin gericht adres,
gedagteekend 10 December 1923, vraagt
zoodanige wetsvoorstellen te willen in
dienen dat de bijdragen der plattelands
gemeenten niet komen voor rekening
dier gemeente, maar voor rekening van
het Rijk, voor zoover verhaal op de ou
ders der leerlingen met inachtneming
hunner financieele draagkracht niet mo
gelijk zoude zijn. Op verzoek van Wer-
kendam's Gemeentebestuur is zijn adres
gesteund door tal van besturen van
plattelandsgemeenten in den lande.
Dat de motiveering van het Werken-
damsche adres ten volle onze sympathie
heeft mogen we niet zeggen, want 't
komt ons hoogst billijk voor dat de
buitengemeenten de lasten der schoolge
meente voor hare school, helpen dragen,
indien een of meer ingezetenen dier
buitengemeenten van de school profi
teered mits tot geen hooger bedrag dan
in de wet moet worden vastgelegd en
niet tot een bedrag dat tot op zekere
hoogte willekeurig door de schoolgemeen
te kan worden opgevoerd.
Dat eene buitengemeente zegt wat
wij dezer dagen nog hoorden dat zij
niets te maken heeft met de behoefte
harer ingezetenen aan meer dan Lager
Onderwijs, is in den tegenwoordigen tijd
absurd te noemen. Immers leven we
in een tijdperk van snellen vooruitgang
op velerlei gebied, óók op het gebied
van geestelijke ontwikkeling en zulks
óók op het platteland.
Eene schoolgemeente, zooals we dan
gemakshalve eene gemeente met Gym
nasium of Hoogere Burgerschool reeds
noemden, mag niet voor alle kosten
worden gesteld, indien ook andere ge
meenten van hare inrichtingen van on
derwijs profiteeren. De buitengemeenten
behooren de lasten mede te dragen', maar
stellig moeten zij dan ook eenig recht
van medezeggenschap hebben, iets wat
zij nu totaal missen. En ook zou een
billijk verhaal op de ouders of voogden
of leerlingen zelf niet verkeerd zijn te
achten.
Het gemeentebestuur van Werkendam
beklaagt er zich .over en oi. iu dit op
zicht zeer terecht, dat de buitengemeen-
tengemeenten voor eiken leerling op het
Gorcumsche Gymnasium het buitenge
woon hoog bedrag van pl.in 7ü0 gulden
moeten betalen. Nu laat zich dit be
grijpen als men weet dat het geheele
Gymnasium slechts 34 of 35 leerlingen
telt, zoodat heel weinig aan schoolgeld*
wordt ontvangen, wat natuurlijk van
invloed is op de dekking der exploita
tiekosten. Gevallen nu als het onder
havige moesten niet kunnen voorkomen,
want voor vele kleine gemeenten kunnen
nu de onderwijsuitgaven boven hare
krachten gaan. Telt eene kleine ge
meente meerdere gezinnen, waaruit kin
deren b v. het Gymnasium te Gorcum
bezoeken, «dan is dat immers een groote
strop. En een der gevolgen van een en
ander zal zijn dat de besturen van buiten
gemeenten zooveel mogelijk zullen trach
ten om gezinnen, waarvan het te voor
zien is dat zij veel geld voor onderwijs
behoeven, buiten haar grondgebied te
houden, wat dikwijls jjvoor ambtenaren
bij sollicitatie fnuikend kan zijn.
Weer terugkeeren tot den vroegeren
toestand, waarbij vele schoolgemeenten
leerlingen van elders slechts toelieten
tegen een verhoogd schoolgel.i, waartoe
ze wel gedwongen waren bij een eenigs-
zins groot getal buitenleerlingen, die de
exploitatiekosten der school soms geducht
deden stijgen, gaat niet aan. Immers
worden dan de ouders van buitenleer
lingen in dubbele mate getroffen, wijl
meestal ook door hen veel uitgegeven
moet worden voor kostgeld of reisgeld.
Geen terugkeer dus, maar wat dan wel
En nu nemen we hier een stukje over
uit een eenigen tijd geleden verschenen
nummer van de Haagsche Post", dat
U een antwoord op die vraag geelt.
„Het komt ons voor, dat zoo niet alle,
dan toch vele bezwaren en althans de
gegronde uit de wereld geholpen zou
den worden, indien in de middelbaar-
en hoogeronderwijswet voorschriften
werden opgenomen ongeveer in den geest
van de vrijwillig gesloten overeenkomst
tusschen de gemeente Den Haag en Rijs
wijk, betreffende toelating van leerlingen
uit laatstgenoemde gemeente op de
hoogere bnrgerscholen en gymnasia van
Den Haag.
Gelijk bekend is heeft Den Haag
gelijk trouwens nog enkele andere ge
meenten verleden jaar niet aanvaard
de rijksregeling betredende de bezoldi
ging der leeraren, en dientengevolge de
rijkssubsidie vóórhaar scholen verbeurd.
Voor deze gemeente verviel nu tevens
de verplichting om de wettelijke regeling
met de buitengemeenten toe te passen,
en van deze vrijheid is gebruik gemaakt
tot het aangaan van een overeenkomst
met Rijswijk, volgens welke voor eiken
leerling, van hier afkomstig, het maxi
mum-schoolgeld ad f 400.betaald wordt,
van welk bedrag echter de oudeis of
voogden van den leerling zooveel betalen,
als zij naar de schaal der Haagsche
schoolgeldheffing schuldig zijn. Het
ontbrekende betaalt de gemeente Rijswijk.
Voor de kinderen der meestgegoede
ingezetenen betaalt de gemeente Rijswijk
dus niets haar aandeel stijgt, naar mate
de draagkracht der ouders of voogden
van de leerlingen daalt. Den Haag ont
vangt steeds een gegarandeerd bedrag.
Rijswijk is gevrijwaard tegen te buiten
sporige nota's, de leerlingen uit beide
gemeenten worden op gelijke voorwaar
den tot alle scholen toegelaten.
Alle waarborgen voor een billijke re
geling, thans in de wet opgenomen, zijn
ook hier aanwezig, maar de uitwerking
is naar alle zijden veel juister en voor
alle partijen aannemelijker".
Nu is het ons zeer wel bekend dat
onze omgeving geen buitengemeentan
van het soort „Rijswijk" kent, wijl ze
onder de z.gn. luxe gemeenten is te
rangschikken, en dus eene regeling als
zij sloot met den Haag, moeilijk is tot
stand te brengen voor de in ons lands
deel liggende plattelandsgemeenten, die
geen van alle luxe gemeenten kunnen
worden genoemd. Dat overigens de re
geling „Rijswijkden Haag" heel veel
goeds inhoudt, geren we gaarne toe.
Maar wat staat nu buitengemeenten
van het niet-genre „Rijswijk" te doen
Zij moeten zeggen„In beginsel is het
juist gezien dat wij bijdragen geven aan
de schoolgemeente" en voorts moeten
zij de regeering trachten te bewerken om
wetsvoorstellen in te dienen, welkele.
aan de buitengemeenten een zekere me-
zeggenschap geven bij het bepalen der
bijdrage2e. een grens stellen aan de
hoegrootheid der bijdrage 3e. een billijk
verhaal op de ouders, voogden of leer
lingen zelf toelaten.
GOEDKOOPST ADRES
voor Goud- en Zilverwerken, benevens
uurwerken. Wekkers k f4.75.
Eigen reparatie-inrichting,
Ziet mijne etalage met prijzen
BÜITEMLANDSCH QVBR2SSCET
De verschillende delegate's voor de
conferentie zijn te Londen aangekomen en
Woensdagmorgen om 14 uui de conferentie
met een rede uitgesproken door MacDonald.
In deze rede zy MacDonald dat zich na
den oorlog veelvuldig vraagstukken hebben
voorgedaan, waarby zich telkens opnieuw
verschil van meening voordeed en waarby
is gebleken, dat eenheid een gebiedende
noodzakelijkheid is. Niets heeft meer te
leurgesteld, dan de oeconomische vraag
stukken die een gevolg van den oorlog
waren en onder deze is het vraagstuk der
schadevergoeding een der moeilijkste. In
het begin vau verleden jaar is er, aldus
zeide MacDonald, een ernstig verschil van
meening onder ons over dit vraagstuk ge
rezen, dat, indien de goede wil in onze har
ten niet sterk genoeg was geweest, tot
onnoemelijk ernstige gevolgen aanleiding
zou hebben gegeven. Tenslotte heeft de
commissie van herstel met goedvinden der
regeering besloten een commissie van des
kundigen te benoemen om het geheele
vraagstuk te onderzoeken en in April heeft
de commissie ons een verslag uitgebracht,
dat niet alleen door zijn degelijkheid, doch
ook door de algemeene instemming ons
allen de gebiedende noodzakelijkheid oplegde
om het tot uitvoering te brengen. In
sommige van zijn voorstellen moge dit
verslag voor discussie vatbaar zyn, doch
de deskundigen hebben ons gewaarschuwd
dat het als een geheel moet worden aan
vaard en iedereen die het zorgvuldig heeft
bestudeerd, zal tot dezelfde gevolgtrekking
komen. Wij moeten niet trachten het
plan in zyn onderdeelen te wyzigen, of wy
zullen tot oneenigheid geraken, zooals dit
vroeger zoo dikwyls het geval is geweest.
Pogingen om tot overeenstemming te
geraken op kleine punten van weinig be
lang, 2ullen altijd talen. Het verslag vraagt
niet alleen verplichtingen van Duitschland,
doch ook van ons. Wij moeten een kans
geven. Wij moeten onze maatregelen zoo
treffen, dat de voorwaarden tot stand ko
men waaronder, naar ons gezegd is, het
plan tot uitvoering kan gebracht worden,
en van deze voorwaarden zyn er twee
noodzakelyk. 4e. moet de oeconomische
en fiscale eenheid van Duitschland worden
hersteld en 2e moet een behoorlijke zeker
heid kuunen worden gegeven aan de geld
schieters, aan wie gevraagd zal worden
een zeer groote leening te verstrekken,
welke den grondslag van het plan vormt.
Spr. zeide, in het plan Dawis den sleutel
te zien om tot een eplossing te geraken.
Hierna voerden de Fransche premier
Herriot, de Belgische premier Theunis en
de Amerikaansche gezant Kellig het woord.
Herriot zei o.a.Ieder van ons, die
hier tegenwoordig zijn, beseft den ernst
van de plicht, welke wij hebben te ver
vullen. Het vraagstuk door ons te be
handelen, beoogt het belang der volken,
die gezamenlijk gedurende langen tijd
onder de verschrikkingen van een afschu
welijken oorlog hebben geleden, te ver
zoenen met de noodzakelijkheid van het
herstel van den vrede, dien wij zullen
trachten te bereiken. De zaak waarvoor
wij staan is uiterst moeilijk en ik vraag
mij af, of ooit in de geschiedenis der
wereld een grootere moeilijkheid werd
voorgelegd aan de vertegenwoordigers der
regeeringen. Maar ieder van ons brengt
hier de liefde voor het land, dat hy ver
dedigt, naast de liefde voor den vrede en
wy zullen zoo hard mogelijk werken, ten
einde te trachten de zoozeer gewenschte
oplossing te bereiken*.
Op voorstel van Herriot werd daarop
Macdonald tot voorzitter van de conferentie
gekozen.
De Belgische premier, Theunis, zeide in
zijn redevoering »De Belgische regeering
en het volk van België zijn ten diepste
doordrongen van de historische beteekenis
van deze conferentie en ik spreek het
vertrouwen uit, dat deze conferentie er
in zal slagen der wereld richting en vrede
te geven.
D8 Amerikaansche gezant Kellogg zette
in het kort uiteen, dat de Vereenigde
Staten in deze kwestie in een bijzondere
positie staan. Amerika is rechtstreeks be
trokken by de Duitsche betalingen omdat
de kosten van het Amerikaansche bezet
tingsleger nog niet zijn voldaan, maar
Amerika heeft het verdrag van Versailles
niet bekrachtigd en kan daarom ook de
overeenkomsten of protocollen die door
deze conferentie zullen worden opgesteld
niet onderteekenen. Toch heeft Amerika
vertegenwoordigers aangewezen in een geest
van hulpvaardigheid en Kellogg gaf te ken
nen, dat de toepassing van het Dawes-
rapport de eerste stap zal zyn op den weg
naar de stabiliseering van Europa.
Vervolgens voerden ook nog de ver
tegenwoordigers van Italië en Japan het
woord. Allen stemden in met de verkla
ring van MacDonald tot voorzitter der con
ferentie.
Dairna werd besloten tot secretaris der
conferentie te benoemen sir Maurice Han-
key, die daarmede dus aan het hoofd zal
staan van het conferentie secretariaat. Han-
key is secretaris van het Britsche kabinet.
Hij heeft aan tal van internationale con
ferenties deelgenomen.
Vervolgens werden er eenige commissies
gekozen.
De eerste commissie zal zich bezighou
den met de moeilyke kwestie van een
eventueel in gebreke blyven van Duitsch
land en te beslissen, welk lichaam zal uit
maken of Duitschland by de toepassing
van het Dawes-rapport in gebreke is ge
bleven en welke maatregelen daartegen
moeten worden genomen.
De tweede commissie zal de beste wijze
moeten bestudeeren voor herstel van Duitsch-
lands economische en fiscale eenheid, die
een voorwaarde is van het Dawes-plan.
Een derde commissie zal behandelen de
methode om de Duitsche belangen over te
dragen van de ontvangst-commissie te Ber
lijn aan de crediteur-landen.
Bij de samenstelling der commissies werd
door den gedelegeerde van een der kleine
staten geproteseerd, dat deze niet voldoende
vertegenwoordigers in de commissies hadden.
Hy werd echter door MacDonald gerust
gesteld.
Gevestigd:
TELEF. 45.
Voor verwisseling van Bank
papier en Specie, Discontee-
ring, Beleening, Bewaar
geving, Assignatiën, enz.
is het Kantoor geopend van
Nadere inlichtingen verschaft
gaarne
De Correspondent,
BUITENLAND.
Aardbevingen
Yokohama is volgens de Times wederom
door een aardbeving geteisterd. Een ge
bouw dat verleden jaar tijdens de groote
aardbeving vrywel geheel was ingestort,
doch waarvan nog een groot deel was
blijven staan, zoodat men was begonnen
met het herstellen van het bouwwerk is
nu totaal ingestort. Twaalf arbeiders zijn
bij de ramp om het leven gekomen.
Een nieuw systeem van verkeersregeling
te New-Yerk
Te New York is een nieuw systeem
van verkeersregeling ingevoerd om een
eind te maken aan de opstopping in het
verkeer, die hoe langer hoe ernstiger werd.
Het stelsel bestaat in op bepaalde af
standen van elkaar geplaatste gekleurde
lichten, die zich langs Broadway van
Rectorstreet, in het beurskwartier, over
een afstand van zes mijl tot de 86ste
straat uitstrekken. Op aanwijzing van
deze lichten beweegt het verkeer naar
het Noorden en Zuiden zich onafgebroken
gedurende negentig seconden, waarna, na
een tusschenpoos van tien seconden, het
verkeer in Oostelyke en Westelyke rich
ting gedurende veertig seconden plaats heeft.
Het systeem wordt aangevuld door politie
agenten, doch het stelsel moet zoo goed
werken, dat zij maar weinig te doen
hebben.
Tientsin bedreigd
Een zware regenval heeft overstroomin-t
gen veroorzaakt, welke Tiëntsin bedreigen.
De autoriteiten besloten de dijken ten
noorden en ten zuiden van Tiëntsin door
te stekeD, ten einde het water zeewaarts
af te voeren. Door dezen maatregel zullen
vele dorpen worden overstroomd, maar
men gelooft dat Tiëntsin wordt gered.
NIEUWSBLAD
voir Itt Land tii Neusden ei AltenaJeLaigstraat en de Boiitltrwiirl
7 f)*ti m M £X G'oeit en steekt Uw huid Akker's
AiUn BI«3 Kloosterbalsem verkoelt heerlijk en
m aafc geneest in één nacht. Probeer het
I Cl Bi VI eens, dan zult ge verbaasd staan I
Om» m jm behoeven U niet te hinderen. Doe
fv C. 01 er wat Akker's Kloosterbalscm op.
sabenjadan is dadelijk de pijn weg. Zuivert
I*wW 8 9 en geneest Uw open huid in één nacht.
f