De Opening der
Staten-Generaal.
TROONREDE:
De heer de Waard vraagt, of er voor
gezorgd kan worden, dat het onderwijs op
de openbare school in den Biesbosch weer
zijn geregelden loop zal krijgen, waarop
de Voorzitter antwoordt, dat a.s. Maandag
les wordt gegeven door 3 sollicitanten.
Hierop gaat de Raad over in vergadering
met gesloten deuren.
Vergadering van de Commissie die
ingevolge art. 131 der gemeentewet
advies heeft uit te brengen over de
voorgestelde vereeniging der gemeenten
Heusden, Herpt met een gedeelte van
Oudheusden, op Vrijdag 12 Sept. nm.
half acht.
Voorzitter Edel Ach tb. Heer H. J. van
Eggelen. Aanwezig zijn alle leden.
Nadat besloten is de vergadering in
het openbaar te houden, wordt deze met
een kort woord door den Voorzitter ge
opend, waarin hij de heeren welkom
heet en geïnstalleerd verklaart. Spr.
meent dat hij geen uiteenzetting behoeft
te geven van het doel dezer vergadering.
In de raadsvergadering is dit zeer breed
voerig besproken, zooals men uit het
verslag in het Nieuwsblad v. Heusden
heeft kunnen lezen. Hij zou de com
missieleden dan ook willen verzoeken,
niet in herhaling te vallen en alleen
nieuwe gezichtspunten naar voren te
brengen.
De heer Leenhouts meent dat het toch
zijn nut kan hebben, dat de commissie
met dezelfde feiten komt als de raads
leden zwijgt de commissie daarover dan
zou het misschien de meening wekken,
dat zij deze niet in aanmerking neemt.
De Voorzitter zegt geen invloed te
willen uitoefenen op de besprekingen,
doch naar zijne meening heeft het
echter geen zin dezelfde feiten nogeens
te gaan uitpluizen, die reeds door de
raadsleden zoo breedvoerig zijn bespro
ken, wil men er echter nog iets over
zeggen, dan wil hij daartoe gaarne gele
genheid geven.
De heer Kleijn-Loeff zegt dat volgens
het verslag de gemeente door de voor
gestelde vereeniging slechts een 800 zie
len meer zal tellen dan thans. Dit acht
hij een vermeerdering die van weinig
invloed kan zijn. Wil men de gemeente
grooter maken, dan moet zij minstens
boven de 3000 zielen komen en zouden
Hedikhuizen en Luttelherpt ook in de
vereeniging opgenomen moeten worden,
men kreeg dan ook meer raadsleden en
een betere vertegenwoordiging.
Ook de heer Leenhouts kan geen heil
zien in de thans voorgestelde vereeni
ging, deze heeft geen zin. Voert men
tot vereeniging aan het natuurlijk ge
heel, dat de voorgestelde vereeniging
vormt, dan behoort daarbij toch zeker
Heesbeen en Doeveren te worden ge
nomen, het komt spr. vreemd voor dat
Ged. Staten de voorgestelde vereeniging
uitsluitend hebben beperkt tot Herpt en
Oudheusden. Om aan te toonen dat Hees
been, Doeveren en zelfs Luttelherpt en
Hedikhuizen een natuurlijk geheel vor
men met Heusden, heeft hij een kaartje
ontworpen, waarop deze gemeenten zijn
aangegeven. Ook de memorie van toe
lichting acht spr. zeer vaag, de bewering
dat aard en opvatting van de bevolking
gelijk zijn moet hij op zijn minst in
twijfel trekken.
De heer Mr. Ruitinga wijst op de
grootere belastingdruk van Herpt, daar
is het vermenigvuldigingscijfer bepaald
op 4 terwijl het hier in Heusden slechts
2Vj, en voor het volgend jaar 1V9 is.
Herpt moet heften f9000 om rond te komen
om zijn schuld 6 pCt. af te lossende toe
stand is in Herpt heel wat ongunstiger dan
hier. Herpt kan zich zelf niet bedruipen,
de bestuurskosten gaan tegenwoordig
boven de krachten van zoo'n kleine ge
meente, hiervoor schuilt echter de fout
in den Haag, men kan hierop echter
wel wijzen, doch het blijft vechten tegen
de bierkaai. Wat de vereenvoudiging
van administratie betreft hiervan ver
wacht spr. ook niet veel. Mocht de ver
eeniging echter toch worden doorgedre
ven, dan zou hij meer gevoelen voor
een combinatie waarin ook Luttelherpt,
Doeveren en Heesbeen werden opgeno
men. Voordeel schuilt naar zijn meening
alleen in vereeniging tot heel groote ge
meenten, zoo zou bv. het geheele Land
van Heusden, vanaf de groote brug tot
Sleeuwijk best tot een gemeente zijn te
vereenigen. Aan een vereeniging zooals
die thans wordt voorgesteld, kan hij zijn
stem niet geven.
De heer Roza acht het overbodig er
lang over te spreken. Uit de cijfers die
door den Voorzitter in de raadsvergade
ring van Herpt en Heusden zijn aange
voerd, blijkt voldoende, dat in vereeni
ging zooals die door Ged. Staten wordt
voorgesteld, voor Heusden geen voordeel
is te bespeuren en deze zelfs de eerste
10 jaren voor deze gemeete een verhoo
ging van belasting tengevolge zal hebben.
Wil men vereenigen, goed, maar dan op
een ruimere schaal.
De heer Schmiehausen gaat geheel met
het gesprokene door den heer Roza accoord
Wordt ook wel gedacht aan onder
houd der wegen van Herpt vraagt
dezen spreker.
De Voorzitter merkt op, dat de wegen
van Herpt voor het meerendeel in on
derhoud bij £de"""polders zijn en dit
trouwens toch*'ook geen verschil zou
uitmaken of deze door Herpt alleen of
door de vereenigde gemeenten moeten
worden onderhouden.
De heer de Koning vraagt of de ge
meente Hedikhuizen veel eigendommen
bezit en in vereeniging met deze ge
meente dus wel voordeel kan schuilen.
De Voorzitter zegt dat de vereeniging
met Hedikhuijzen niet aan de orde is,
spr, kan echter wel zeggen dat die ge
meente nog al eenige eigendommen
heeft.
De heer de Koning zou er alleen een
gemeente bij willen hebben daar wat
aanzit.
De heer Vermeulen verklaart zich
eveneens tegen de voorgestelde vereeni
ging ook hij ziet alleen heil in een groo
tere vereeniging.
De Voorzitter zegt, dat hij zooals hij
in de raadsvergadering ook reeds heeft
verklaard voor de vereeniging is, omdat
het naar zijne meening niet anders kan,
of in het algemeen moet in veree
niging tengevolge van vereenvoudiging
van administratie enz. voordeel schui
len. Spr. zegt de door Ged. St. voorge
stelde vereeniging zoo objectief mogelijk
te hebben voorgelicht, hij heeft geen
invloed hoegenaamd ook willen uitoe
fenen.
De heer Ruitinga vraagt nog of de
notulen van de vergaderingen van Heus
den en Herpt gelijktijdig weggaan. Niet
tegenstaande men zich in Herpt met 4
tegen 2 stemmen tegen vereeniging heeft
verklaard zijn er onder de ingezetenen
toch nog verscheidenen die wei voor
vereeniging zijn, en dat men er rekening
mede houdt blijkt uit het feit, dat men
in de nieuwe kerk die wordt gebouwd,
reeds de leiding laat leggen voor elec-
trisch licht, men beweert Heusden zal
dat wel betalen.
De Voorzitter antwoordt dat de notu
len aan Ged. St. worden gezonden zoodra
ze gereed zijn. De bewering dat in Herpt
meerdere inwoners voor vereeniging zijn,
geeft spr. toe, dit is uit verschillende
feiten te constateeren.
De heer Leenhouts vraagt of er niet
een bepaling kan worden opgenomen,
waardoor de strop die Heusden krijgt
door de vereeniging met Herpt, minder
wordt gemaakt, bijv. door opcenten op de
belasting.
De Voorzitter zegt dat die mogelijkheid
wel zou bestaan, indien in Herpt deze
opcenten niet reeds tot het hoogste peil
waren opgevoerd.
De heer Ruitenga vraagt nog hoe het
met de schulden van Oudheusden zal
gaan en hoe of die verdeeld zullen wor
den.
De Voorzitter kan hierop geen ant
woord geven, zeer waarschijnlijk zullen
deze in verhouding van het zielental
worden verdeeld. Spr. acht de zaak
thans voldoende besproken, stemming
acht hij niet noodig, uit de besprekin
gen blijkt duidelijk dat alle leden tegen
de vereeniging zijn, zooals die door Ged.
Staten wordt voorgesteld. Hij brengt
dank aan de Commissie voor de za
kelijke wijze waarop zij de zaak heeft
behandeld en sluit de vergadering,
nadat de heer Mr. Ruitinga den Voor
zitter namens de geheele Commissie
heeft dank gebracht voor zijn uitste
kende leiding.
BUITENLAND.
De burgeroorlog in China
De troepen van Woe-pei-foe blijven op
trekken uit Pao-ting-foe. Zij zijn volledig
uitgerust met artillerie en vliegtuigen en
een firma te Tientsin heeft opdracht ge
kregen om gasmaskers te vervaardigen.
Uit betrouwbare bron wordt gemeld, dat
de spoorweg aan den Mantsjereeschen kant
van den grooten muur is afgesneden om
een inval van de strijdkrachten van Tsjili
te verhinderen.
De botsingen tusscbeu hindoes en
moslims in Britsch-Indiv
Te Ivohat is het Dinsdag tot een botsing
gekomen tusschen hindoes en mohamme
danen, waarbij gebruik werd gemaakt van
vuurwapens en op verschillende plaatsen
brand is gesticht. Troepen werden te hulp
geroepen en zijn ter plaatse aangekomen.
De nacht ging kalm voorbij, doch de schiet
partijen en brandstichtingen begonnen
Woensdag opnieuw. Nadere bijzonderheden
ontbreken nog. Er zijn 10 dooden en 20
gewonden.
De opstand in Georgië
De geheele Kaukasus is thans in opstand
tegen de bolsjewistische overheersching.
De kleine opstand, welke 28 Augustus j.l.
in Georgië is begonnen, heeft zich als een
vliegend vuur over den geheelen Kaukasu
uitgebreid en de bolsjewistische regeering
heeft eenige duizenden manschappen en de
geheele Zwarte Zee vloot naar het terrein
van den opstand gezonden om de revolutie
te onderdrukken.
o
Nieuwe opstaed in Rusland
Een opstand brak uit in Daghestan,
waar de bevolking, grootendeels bestaande
uit Mohammedanen, verwoeden weerstand
biedt aan de roode troepen, met spoed uit
den Kaukasus daarheen gezonden om den
opstand te smoren, voordat deze grooter
uitbreiding krijgt in dit gebied, dat zich
zoozeer eigent voor den guerilla-krijg.
Gevangen genomen
De Syrische rooverhoofdman Milhem
Quassem is volgens de »Times« door Fran-
sche troepen gevangen genomen. Hij zal
waarschijnlijk voor den krijgsraad worden
gebracht, daar hij wordt verdacht van
medeplichtigheid aan de jongste grensinci
denten.
Brand in de Ver. Staten
De bliksem is in een tank geslagen,
waarin 55.000 ton ruwe olie was waar
door een brand ontstond. Vier soldaten,
die het vuur bestreden, vonden den dood.
De schade wordt reeds geschat op 3 bil-
lioen dollar. De oude stad Monterey, die
de zetel was van de eerste regeering van
Californië, wordt met verwoesting bedreigd.
BINNENLAND
II. M. de Koningin heeft gisterenmiddag
om halt twee met den gebruikelijken staat
de nieuwe zitting van de Staten Generaal
geopend met het uitspreken der volgende
Het verheugt Mij, leden der Staten-
Generaal, weder in uw midden te ver
schijnen.
Schoon alle zorgen nog niet zijn weg
genomen, mag gehoopt worden, dat de
economische crisis thans haar diepste punt
heeft bereikt.
Zelfs valt voor het oogenblik in sommige
opzichten eenige, zei het geringe, opleving
van handel, landbouw en nijverheid waar
te nemen.
Ook de verbetering in den toestand van
's lands financiën kan als een lichtpunt
worden beschouwd.
Het vooruitzicht is gewettigd, dat indien
ook de thans bij de Staten-Generaal nog
aanhangige maatregelen van financieelen
aard zullen zijn tot stand gekomen, de
gewone uitgaven en inkomsten voor het
dienstjaar 1925 in evenwicht zullen zijn.
Hoewel aldus het onmiddellijk dreigend
gevaar voor 's lands financiën zal zijn ge
stuit, moet niettemin met onverzwakten
ijver naar verdere bezuiniging worden ge
streefd, ten einde mede daardoor de nood
zakelijke voorwaarden te scheppen, welke
voor het herstel van de volkswelvaart on
misbaar zijn.
De betrekkingen, welke wij met de
andere mogendheden onderhouden, zijn
van den meest vriendschapprlijken aard.
Andermaal zullen u voorstellen worden
gedaan tot regeling van de sterkte en de
samenstelling der zeemacht en tot verdeeling
van de kosten daarvan over de Staatsbe-
grooting en de begrooting van Nederlandsch-
Indië.
Wetsontwerpen tot heffing eener belasting
op weelde-verteringen en tot verlaging van
sommige te zeer drukkende directe be
lastingen zijn in voorbereiding.
De indiening van een wetsontwerp tot
nadere regeling van de verplichte ziekte
en ongevallen verzekering van arbeiders is
spoedig te wachten, terwijl verdere ont
werpen van wet betreffende de herziening
van de sociale verzekering in voorbereiding
zijn.
In den financieelen en economischen toe
stand van Nederlandsch-Indië valt vooruit
gang te bespeuren.
De ontwerp-begrooting van dat gebieds
deel, welke u eerlang ter overweging zal
worden aangeboden, rechtvaardigt de ver
wachting, dat het tijdpeik der tekorten
op den gewonen dienst afgesloten is.
Bij die begroeting zullen voorstellen aan
uw oordeel worden onderworpen, strekkende
om tegemoet te komen aan de bezwaren,
welke voor rechtspersonen aan de bestaande
belastingregelingen verbonden bleken te zijn.
Aan de voorbereiding der instelling, op
de grondslagen der bestuurshervorming, van
de provincie West-Java, zal de laatste hand
worden gelegd.
De aanstaande opening der rechtshooge-
school te Batavia is wederom een schrede
op den weg der geestelijke ontwikkeling
van Indië.
In Suriname blijft de staat der lands-
financiën zorgelijk en maken handel en
bedrijf nog steeds moeilijke tyden door.
De gang van zaken in Curasao stemt
daarentegen in menig opzicht tot voldoening.
Moge God Zijn zegen schenken aan
uwen arbeid I
Ik verklaar de gewone zitting der Staten-
Generaal geopend.
——o
Militaire relletjes te Breda
Ter gelegenheid van de herhalingsoefe
ningen van 1526 Sept., die in de om
streken van Breda gehouden worden,
moesten Maandag eenige duizenden soldaten
onder de wapenen komen. Dit heeft aan
leiding gegeven tot ernstige ongeregeldheden.
Reeds Maandagmiddag werd in de Molen
straat hevig gevochten, waarbij de militaire
politie in moest grijpen om erger te voor
komen. Des avonds tegen acht uur slen
terden groote troepen soldaten, waarvan
velen in beschonken toestand, joelend en
tierend door de binnenstad. Zij werden
door burgerlijke en militaire politie uit
elkaar gedreven.
Naar gemeldt wordt, zijn verschillende
dames door hen lastig gevallen. Gehoor
zaamheid en militaire groet aan officieren
werden bruutweg geweigerd. By een
poging om in een lunchroom te worden
binnengelaten, is van de deur een koperen
deurspijler afgebroken.
Om kwart over tien wandelde over de
Markt een reserve-luitenant. Groote troepen
soldaten, die eveneens daar aanwezig waren,
weigerden hem te salueeren. Integendeel
zij beletten hem meerdere malen den door
tocht. Toen de luitenant zich in het nauw
gedreven zag, trok hy zijn sabel om zich
te verdedigen. Inplaats van echter een
militair te treffen, r&akte hij een oude
dame. Natuurlijk keerden alle aanwezigen
zich hierna tegen den luitenant, die zich
verstandig terugtrok.
Even later werd de Markt, waar zich
de ongeregeldheden concentreerden, afgezet.
Toen eenige soldaten toch wilden pas-
seeren, werd door de militaire politie met
de blanke sabel ingegrepen. Ditmaal werd
weer een burger de dupe. Een lantaarn
werd afgeslagen en geheel vernield.
Twist
Twee 16-jarige jongens uit Meerkerk
kregen te Gorinchem twist om een meisje.
De ruzie liep zoo hoog, dat de een den
ander met een mes in de borst stak, waar
door de longen geraakt werden en de knaap
nu in zorgwekkenden toestand verkeert.
De dader is naar het huis van bewaring
te Dordrecht overgebracht.
Vermist
De 21 -jarige J. J. P., letterzetter te
Kampen, heeft in den avond van 2 Sep
tember zijn kosthuis verlaten en is sinds
dien spoorloos verdwenen. Gevreesd wordt,
dat den man een ongeluk is overkomen.
Twee huizen afgebrand
Zondagnacht is te Schinveld, vermoede
lijk door het broeien van stroo, brand uit
gebroken in de schuur van den heer B.
Spoedig sloeg de brand over naar het
woonhuis van R. en vervolgens naar het
belendende perceel, bewoond door zekeren L.
Voor de brandweer aanwezig was, ston
den beide woningen in lichte laaie. Met
groote moeite wist men verdere uitbreiding
te voorkomen.
De beide huizen met net grootste ge
deelte van den inboedel gingen in de vlam
men op.
Verzekering dekt de schade.
Na den storm
De stoomboot Heerenveen te Harlingen
aangekomen, rapporteerde tusschen Har
lingen en de Boontjes een mijn te hebben
zien drijven.
Noodlottig schot
Door een ongelukkig toeval ging het
geweer van dr. R. te Roermond, toen deze
in gezelschap op jacht was, af, met het
gevolg, dat de heer Stapper, eigenaar van
het Posthotel te Roermond, de lading in
zijn oog kreeg.
S. is in de oogenkliniek te Maastricht
ter verpleging opgenomen.
Doodelijk gewond
Bij een vechtpartij in een café te Rum-
pen is zekere V. met een mes zoodanig
in den buik gestoken, dat hy naar het
hospitaal te Heerlen moest worden over
gebracht. Men vreest voor zyn leven. De
dader is aangehouden.
o
Branden
Te Beekbergen ontstond Zaterdagmorgen
brand in de boerderij van J. Ribbink op
het Witteveen. Tengevolge van gebrek
aan water konden de brandspuiten niets
uitrichten. De boerderij brandde geheel
uit, waarby ongeveer 10.000 pond hooi
verloren ging. Verzekering dekt de schade.
Lijk geraidea.
Nabij de mijn Juliana te Eygelshoven
werd Zondagmorgen het lijk gevonden van
een steenbakker. Waarschijnlijk is hij in
slaap gevallen en heeft hy door uitwase
mende gassen den dood gevonden.
Meisje orerreden.
Zatei dagmiddag is te St. Maailansdijk
een 14-jarig dochtertje van J. Geldhof
aangereden door de motorfiets van D.
Koeman uit Stavenisse. Het meisje weid
bewusteloos en is Zondagmorgen aan de
gevolgen overleden.
In een emmer verdronken.
Te Nieuw-Vosmeer is een jeugdig knaapje
met het hoofdje in een emmer ra^t zeep
sop gevallen en toen de moeder er bij
kwam, was het reeds overleden.
(Hbl.)
o
Ernstig motor-ongeluk te Vtelsum
Twee personen verdronken.
Maandagavond heeft nabij Wolsum een
vreeselijk ongeluk plaats gehad. De schilder
Tj. Spoelstra wilde nog even op zijn mo
torfiets een toertje maken. Hy nam zijn
buurmeisje I. de Boer mee op de duo.
Buiten Wolsum werd de vaart er flink
ingezet en men bereikte spoedig de brug.
Deze was echter opgehaald Blijkbaar heeft
Spoelstra dit niet gezien en is hij in volle
vaart te water gereden.
Onmiddellijk werd met dreggen begonnen,
doch men kon geen van beiden spoedig
ophalen. Eerst na een kwartier werd
Spoelstra opgehaald en daarna raej. De Boer.
Dr. Van Veen was onmiddellijk ter plaatse,
maar kon slechts den dood constateeren.
Beide lijken waren vreeselijk verminkt.
Het dorp is zeer onder den indruk.
o
Ongeval bij kortsluiting
Vrijdag hebben de electriciens De B. en
De J., beiden werkzaam aan de electrische
centrale te Geertruiden! erg, tengevolge van
door de B. veroorzaakte kortsluiting, waar
door een groote vlam ontstond, zulke ern
stige brandwonden bekomen, dat zy naar
het R. K. Gasthuis moesten worden over
gebracht.
Belasting op lucifers
Naar de »Meierijsche Ct.« verneemt zou
de regeering voornemens zijn een belasting
op lucifers in te voeren van 1 ct. per
doosje.
In de betrokken lucifersindustrieën zou
deze belasting geen verzet ontmoeten. Ook
zouden deze zich niet verzetten tegen een
monopolie.
Uitvoer vee naar België
Volgens mededeelingen in den Belgischen
»Moniteur« is de invoer vau herkauwende
dieren over de douane-kantoren Maaseick,
Weelde en Santvliet verboden. De invoer
is toegestaan over dn douane-kantoren
Esschen (station) en Esschen (dorp).
Onweer
Te Eemnes is bij een kort toch hevig
onweder de bliksem in het postkantoor
geslagen. Alleen de telefoonleiding werd
getroffen, waardoor eenige storingen ont
stonden.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Heusden. Begunstigd door prachtig
weer hadden Zaterdag de feestelijkheden
plaats, uitgeschreven door de Oranjeveree-
niging met het oog op den verjaardag van
H. M. de Koningin. Om half tien werd
het feestlied door de schoolkinderen voor
het stadhuis gezongen onderleiding van heer
Carpay, waarbij de Burgemeester met de
Wethouders en de leden der Oranjevereni
ging op het bordes van het stadhuis versche
nen. Van 10-12 hadden kinderspelen plaats
op het feestterrein aan de Prins Hendrik
kade, waarby de kleinen zich zeer vermaak
ten. Van 3-4 uur werd een optocht gehouden
van versierde fietsen enz. Hiervan was zeer
veel werk gemaakt, er waren ruim 60 deel
nemers. Wij zagen verschillende aardige ver
sieringen, de eene al mooier als de andere.
Het was dan ook niet zonder reden, dat
de jury langen tijd noodig had eer zy met
haren uitslag gereed was.
Na den optocht waarby de Fanfare hare
medewerking verleende, werden er volks
spelen gehouden, waarvoor ook veel animo
was en waarby de Harmonie voor de noo-
dige afwisseling zorgde, terwijl van 6g-7|
onze beide muziekgezelschappen een concert
op de Vischmarkt gaven. Om 8 uur had
—O—
