Tweede Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
I en de Bommelerwaard.
lo. 44^0. Vriidig IS October
COUPONS
Costuums vanaf f 24,50.
Firma JOH. DE MOL,
Speciaal adres voor
Werkmansgoederen.
„Het Kasteel van Kerlor."
Firma JOH. DE MOL.
HIIIIIÏOV
Wij bieden U aan nog
een partij voordeelige
voor kleeding naar maat
tegen uiterst lage prijzen
BEHOORENDE BIJ HET
landbouw rubriek.
Snper en Slakkenmeel!
II.
Het vorig artikel eindigden we met te
I zeggen, dat de reactie van den grond dik
wijls aanwijzing kan geven, waarmee men
moet bemesten met Super of met Slak
kenmeel I
De vaststelling van die reactie, en vooral
de vaststelling van de hoe grootheid daar
van is voor vele praktijk menschen, niet
altijd even gemakkelijk. Daar zijn enkele
scheikundige stoffen in enkele toestellen
voor noodig.
Het is heelemaal geen heksen werk, en
het wordt door sommige landbouwers dan
ook wel gedaan, maar we weten wel, wat
daar in de groote praktijk van terecht komt.
Het blijven slechts enkelingen.
We zullen ons verder dan ook maar
van dat reactie-terrein afhouden
De boer, die daar iets meer van wil
weten, raad ik aan stel U in verbinding
met een landbouwonderwijzer in uwe om
geving, en die zal U wel nader op weg
willen helpen
In het slot van het voorafgaande artikel,
haalde ik ook even aan, het feit, dat men
op sommige stukken land, van Super be
mesting waarneemt. De eerste maal dat
men Super strooit ziet men er soms wel
wat van en volgende jaren geeft het schijn
baar geen resultaat. Vooral op weilanden
heb ik daar meermalen van gehoord. Een
onderzoek naar de bodem-reactie, zal ook
hiervan misschien eenigszins een antwoord
kunnen geven I
Doch wat nu te doen, als men dat op
zijn akkers heeft waargenomen en men is
niet in staat de bodemreactie vast te stel
len, of die geeft geen voldoende verklaring
De fosforzuurbemesting achterwege laten,
zooals .sommigen dan doen Ik geloof
niet, dat dat in deze omgeving de ge-
wenschte weg is
Van nature bevat onze bouwgrond geen
goote voorraad fosforzuur. En jaren lang
wordt er geregeld fosforzuur aan den bo
dem onttrokken. En hoeveel wordt daar,
vooral de weilanden voor teruggegeven
De opfok van jong vee, dat als kalfkoe
of als slacht-os verkocht wordt kost het
bedrijf hier in de omgeving heel veel fos
forzuur. Het houden van melkvee, doet
ook dagelijks een gedeelte fosforzuur het
land verlaten. In elke K.G melk
komt gemiddeld 2 G. fosforznnr
71
Het ffuiten werd herhaald, steeds
doordringender, steeds sneller op elkaar
volgend.
Vervolgens hoorde men uitroepen,
kreten, zag men troepjes matrozen, ver
nam men een ontzaglijken kreet van de
passagiers die naar boven kwamen stor
men, verschrikt, gek van angst.
Op twintig meter, op tien meter, op
L vijf meter afstand verscheen, ondanks
de duisternis, een donkere, reusachtige,
fantastische massa, uit alle macht voor
waarts stoomende, recht op de paketboot
aankomende als een groote bal
Geen tijd om te schreeuwen
Het was de dood
Een schok, een vreeselijk gekraak,
die het bloed in de aderen doet stollen.
Het andere vaartuig gaat door, in de
duisternis een medeplichtige zoekend
voor zijn onbewuste misdaad.
Men hoort nog een geluid van gebro
ken touwwerk, van verbrijzelde ijzeren
platen
Dat was bijna alles.
De „Prins Hendrik" was in tweeën ge
spleten.
Het andere schip vluchte weg in den
nacht, stil, verschrikt door de lijken,
die hij achterliet.
Het is een Engelschman, had de oude
bootsman nog juist den tijd om te zeggen.
voor. Kan het gras uit de weide dat
niet geven, dan onttrekt de koe aan zijn
lichaamverzwakking moet daarvan dan
op den duur het gevolg zyn.
De fosforzuurbemesting achterwege laten,
is dus beslist niet gewenscht. Alle land,
en alle wei- en hooiland zeker, moest elk
jaar fosforzuur ontvangen. Hoeveel Dat
hangt van verschillende omstandigheden af,
(Daarover van den winter ook nog een
paar artikeltjes.)
De fosiorznnrbemesting dus nooit
en op geen enkel stukje land ge
heel nalaten I
Heeft men de overtuiging, dat Super op
zyn land niet helpt, probeer het dan eens
met slakkenmeel. Desnoods met Super om
den anderen akker
Men muet er dan echter aandenken, dat
men slakkenmeel niet op gelijke wijze be
handelen kan als Super.
Slakkenmeel is een heel fijn, sterk stui
vende, zwartachtige zware stof. Door ver
menging kort voor het zaaien met
kalizouten, nat zand of wat water kan men
dat lastige stuiven grootdeels voorkomen.
Het is echter een eerste vereischte, dat
men Slakkenmeel vroeg zaait December
is een geschikte maand 1 Zonder bezwaar
kan men het zelf in November al uit
strooien Spoelt het dan niet uit Ab
soluut niet Het is juist noodzakelijk, dat
het langen tijd met het bodem vocht in
aanraking komt, om de eerstvolgende groei
periode, als opneembaar plantenvoedsel
dienst te kunnen doen. Het moet in den
grond een verandering ondergaan. Super-,
fosfaat behoeft dat nietdat bevat het
fosforzuur in een direct voor de plant op
neembaren vorm. Zaait men Slakkenmeel
pas in het voorjaar uk, dan ziet men er
vaak in den zomer nog niets van, maar
begint het pas werking te vertoonen in
den herfst.
Daarom vóór Nieuwjaar in aïlen
gevalle Slakkenmeel gestrooid
Dat men deze meststof evenals alle an
dere soorten aan moet koopen onder
a. h. y. en op onderzoek Proef
station Maastricht, mag als over bekend
worden verondersteld. Slakkenmeel be
haalt men meestal per pCt fosforzuur in
100 K.G. Super daarentegen meestal tegen
vaste prijs per 100 K.G.
De prijzen van deze twee meststoffen
zijn momenteel in het voordeel van Slak
kenmeel
17 pCt. Super komt op f 3.20 af di
verse fabrieken.
17 pCt. Slakkenmeel komt op f 2.55
af Belg-Ned. grens.
Gelooft men dus te moeten aannemen,
dat Super op zijn landerijen voldoende
werkt, dan kan men zelfs metmirder
kosten geen fosforzuurbemesting geven
in den vorm van 5 k 8 balen slak
kenmeel per h.a.
Geeft men de hoogste (of een nog hoo-
gere) gift, dan kan men zelfs nog gerust
op eene nawerking rekenen, als men zorgt,
dat men het vroeg strooit, en wat bouw
land betreft, het zoo goed mogelyk met
den grond vermengt.
F. C. HUYSER,
Landbouwonderwijzer
Woudrichem.
Het voorste gedeelte van de „Prins
Hendrik" zonk reeds.
Vijf minuten I
Toen, bij het licht van de overal aan
gestoken fakkels verschenen er groepen
van menschen, die zich vasthielden aan
het touwwerk, opklauterden tegen de
masten, zich vastklemden aan de losge
rukte stukken van de verschansingen
en het dek, terwijl het eene deel van het
schip langzaam neerzonk in de diepte,
in de zee, wier golven zachtkens sche
nen te ruischen, alsof zij, als een moeder,
haar kinderen in slaap zong
Toen ineens een ontzaglijke kreet uit
tweehonderd kelen, een uitbarsting van
smart, één ontzaglijke gil van wanhoop.
En daarna, niets neer
De zee ging voort te ruischen, thans
het achterste gedeelte van 't schip grij
pend, het overschot van de prooi.
De kapitein had bevolen
De booten in zee I
En zoo groot was de tucht aan boord
van dit schip, dat de matrozen, die nog
in leven ware, eenvoudig gehoorzaam
den aan de bevelen, zonder meer, koel
bloedig, ofschoon zij onder hun voeten
den brozen grond voelden wegzinken.
De kapitein stond met opgeheven
hoofd en vasten blik op de brug, als
een moedig soldaat tegenover de vijand.
Hij ging sterven Goed, maar hij
zou beproeven hen te redden, voor wier
leven hij verantwoordelijk was.
Hij was bleek, maar onwrikbaar.
Het was nochthans een vreeselijk
schouwspel.
Voor de passagiers op het voorschip
Burgerlijke Stand.
ALMKERK, over Sept.
Geboren: Cornelis z. v. W. Sterken-
burg en P. den DekkerGerrit z. v. G.
Pruisen en J. Verhoeven Bastiaan z. v.
G. v. d. Oven en H. Teuling f Anna d. v.
J. Teuling en A. Sprangers Gerrit z. v.
J. C. Schermert en J. H SmitCornelis
z. v. G. Kant. en J. H. Teuling Teuntje
Elizabeth d. v. J. Koekkoek en G. v, Vuu-
ren Jacoba Maria d. v. P. J. Fasen en J.
Schilders Pieternella d. v. A. Nieuwen-
huizen en J. Jungeiius Anneke d. v. S.
Verlee en A. de Joode.
Overleden: G. Sterkenburg 65 j.
J. Dekker 63 j.W. Groeneberg 6 j.
EETHEN, over Sept.
Geboren: Simon z. v. M. v. d. Pol
en T. KwettersJohanna Cornelia d. v.
H. v. d. Steenhoven en C. H. van Zanten
Hendrik z. v. G. Branderhorst en S. van
Wijlen Martinus Hendrikus z. v. J. van
Bommel en C: A. de Bodt Peterke d. v.
A. Hagen en J. P. de JongAryaantje
Maria d. v. J. Zaanen en M. E. Houtkamp
Hendrika d. v. H. J. Vos en E. M. van
Meel.
Gehuwd: T. van Herwijnen 23 j.
met A. R. van Herwynen 19 j.
Overleden: J. H. Schoondermark
68 j.W. Schreuders 77 j.F. de Wind
31 j.
DE WERKEN EN SLEEUWIJK.
Geboren: Marinus Adrianus z. v £L
van der Bend en H. A. van DelftBas
tiaan z. v. G. Verschoor en F. Stout
Willem z. v. G. C. van der Wiel en A.
Pruissen Anneke d. v. R. van Andel en
F. Schoenmakers.
Ondertrouwd: M. Vos 50 j.,
wedn. van A. van der Schuit met A. E.
Lagrouw 32 j., wed. v. J. A. den Hol
lander.
Getrouwd: J. de Keizer 27 j. met
W. van Burgel 23 j.R. van Arkel46j.
met D. A. Bras 28 j.
Overleden: J. van der Stelt 51 j.,
echtgn. v. H. van de Koppel.
SPRANG-CAPELLE, over Sept,
Geboren: Antonia Cornelia d. v. J.
Heurter en A. A. van Peer Andries z. v.
J. Meulman en H. M. van Tilborgh Hen
drikus Hubertus z. v. C. H. v. Boxtel en
C. v. GooiCatharina Elisabeth Jacomyna
d. v. J. Nieuwkoop en C. J. de Rooij Anna
Wilhelmina d. v. A. J. v. d. Waals en T.
PaansEmma d. v. C. KruifMathys
Gerritt z. v. H. Waarts en H. PolTho
mas z. v. Th. v. d. Schans en E. Tactor.
Gehuwd: W. J. Pruissers 28 j. en
P, A. voor de Poorte 25 j. A. P. v. Vel
den 22 j. en T. H. Wagemakers 23 j.
Chr. QuirijDS 55 j. en S. M. Hoefnagel
54 j.
was er niets geweest dan de verschrik
king des doods, het onafwijsbare nood
lot, het onverbiddelijke
Zij hadden slechts den korten doods
angst gekend van den ter dood veroor
deelde, die het mes der guillotine voelt
neervallen.
De meer bevoorrechte passagiers van
het achterschip hadden den tijd om ten
volle den doodsstrijd te ondervinden.
Het instinct van het zelfbehoud deed
hun dien in alle schakeeringen gevoelen.
Het eene gedeelte van het schip zonk
maar heel langzaam, alsof de zee, ver
zekerd van haar prooi, wilde uitrusten
voor zij het overschot verslond.
En in de duisternis, slechts tot een
halve schemering door het licht van
eenige flikkerende fakkels, liepen de
vrouwen, half naakt, krankzinnig in
't rond, zij huilden, schreiden, smeekten,
vroegen genade
De mannen waren wreedaards gewor
den, alleen strijdende voor hun eigen
leven.
Zij drongen naar voren, zij sloegen
elkander met de vuisten, zij schopten
elkaar.
En van het dek sprongen zij van bo
ven neer in de zee, zij stieten de vrou
wen, de kinderen weg, om het eerst bij
de booten te komen, om gered te worden.
Plotseling sloeg een boot om, te zeer
aan één zijde beladen.
Er ontstond een nieuwe strijd, een
strijd in het water, een vreeselijke wor
steling, wie zich zou vasthouden aan de
omgekeerde boot.
En tegelijkertijd draaide, hetgeen er
Overleden: A. Hoefnagel 65 j.,
wedn. v. J. Verhagen J. van Pas 43 j.,
ecbtg. v. GJ M. de BieA. P. Vos 76 j,,
wed. v. A. Chabot.
Hoesten is een verschijnsel van den
strijd, dien het lichaam voert tegen
alles wat de ademhaling belemmert.
Zuiver Uw luchtwegen en kom
de natuur te hulp met de slijm-
oplossende en ontsteking genezende
DUSSEN, over Sept.
Geboren: Cornelia Clementia d. v.
P. de Gast en C. M. van Dinteren Ad
rians Allegonda d. v. M. Stevens en G. J.
van der Pluijm Johannes Cornelius z. v.
R. Tijken en J. van Eijk Adriana Maria
d. v, F. van den Bosch en H. van Sunten-
maartensdijk Gerardus Cornelis z. v. C.
W. Schalken en G. A. de GastTheodorus
Antonius z. v. H. G. Olislagers en C. M.
RibbersJacobus Antonius z. v. G. v. d.
Pluym en A. G. van DortmontJan Wil
lem z. v. B. de Rooy en M. M. Schreu
ders Arie z. v. M. C. de Rooy en C. van
Dijk; Evert Johannes Maria z- v. P. W.
Heymans en H. A. LeeggangersGodefri-
dus Cornelis z. v. W. van der Pluijm en
W. van OlstCornelis Johannes z. v. C.
de Ronde en J. N. Heimans.
Gehuwd: G. J. van Mersbergen 30 j.
met W. C. van der Stelt 26 j.M. A.
Wuijten 25 j. met A. H. Sanner 27 j.
J. G. Heymans 32 j. met E. M. Akker
man 23 j.
NEDERHEMERT, over Sept.
Gehuwd: B. Volbeda 30 j. en A.
Bouwmeester 26 j.
VEEN, over Sept.
Geboren: Maria d. v. C. Sack en
G. Verbeek Jacob z. v. J. C. Sonneveld
en G. Vos Alida d. v. G. Verbeek en
W. Viveen.
Ondertrouwd: W. Heystek 63j.
en G. Kamerman 44 j.
Getrou wd: H Ophorst 25 j. en P.
v. d. Velden 23 j.
ANDEL, over Sept. 1924.
Geboren: Gysbert Johan z. v. C.
B. Visser en M. J. Snoek Clara Huiberdina
overbleef van de „Prins Hendrik" om
zich heen als een tol.
Er scheen zich een draaikolk te vor
men.
Daarop een gorgelend, een klokkend
geluid, het tweede bedrijf van het
drama had nauwelijks tien minuten ge
duurd.
Eenige stukken en brokken, heen en
weer drijvend, eenige hoofden van zwem
mers, die nog wanhopig streden tegen
het element, dat was alles, wat de
plaats aanduidde, waar zoo pas het schip
lag.
En daarna zag men lijken, heen en
weer geslingerd door de golven.
Maar op het verheven oogenblik, toen
het schip zonk, kon men, rechtop staan
de daarop een lichte gestalte zien, met
glimlachend gelaat, glimlachend tegen
den dood, die zoo dicht bij was, zij
glimlachte als in een droom, zij glim
lachte tegen de sterren, die nu schitter
den aan den hemel, want de mist
was opgetrokken, en die zoo droef
geestig neerzagen op de aarde.
Niemand was bij haar
"Het was Carmen
Zij had het roepen van haar echtge
noot niet gehoord, en deze, een der
eersten, die naar de booten liep, en die
gezien had dat zijn vrouw voor hem
liep, daarom meende haar wel in de
booten te zullen vinden
Gehuld in een langen peignoir van
wit cachemire, wachtte Carmen bedaard
den dood af, niet willende strijden, waar
zij onmogelijk kon overwinnen, vastbe
sloten om te sterven.
d. v. G. J. Verbeek en J. m. Jonkers
Johannes Gerdinus z. v. A. J. A. Smits
en J. Verhoeven.
Overleden: J. Snoek 80 j. wed.
van Z. den Outer.
WOUDRICHEM.
Geboren: Jacobus z. v. D. v. Vuuren
en J. de Kloe.
Overleden: L. de Kriek 91 j.,
wedn. v. A: Pruiling.
WASPIK, over Sept.
Geboren: Cornelis Antonius i. v. A.
J. van Iersel en A. P. van Dongen Cor
nelis z. v. L. Rekkers en M. van Gils
Thomas Marinus z. v. A. Smits en M. M.
van Delft Elizabeth A. M. d. v. L. J. J.
van Iersel en A. M. Coeraans Adrianus
Lambertus z. v. B. J. Zijlmans en M. J.
van Rooy Johannes Cornelis d. v. J. D.
Ruytenberg en A. C. Dank Wouterius z.
v. J. de Jong en A. de WitGeerdina
Maria d. v. H. J. IJpelaar en G. de Rooy
Jan Cornelis z. v. A. Walst en J. F. van
der Pluym Johannes Cornelis Antonius z.
v. M. C. J. Berkelmans en J. M. van Don
gen Johanna Catharina d. v. M. J. Ver
schuren en M. P. de Jong.
Ondertrouwd: H. J. Guns 27 j.
en M. A. Heerten 27 j.A. de Klyn 28 j.
en C. A. C. Zwaan 26 j.
Getrouwd: W. P. van Beers 30 j.
en A. Bruynenbaard 26 j.P. Hendriks
27 j. en W. van de Wiel 25 j. H. J.
de Bot 33 j. en A. C. Vermeeren 26 j.
Overleden: J. van der Velden 61 j.,
echtg. van A. Biekens.
BRAKEL, over September.
Geboren: Hendrika Magrieta Jacoba
d. v. J. v. Anrooy en A. v. Dalen Wil
lem z. v. J. Schreuders en A. Versteeg
Hendrika d. v. A. Schreuders en C. van
Tongerlo.
Overleden: Adriana de Graaf, 47
j.Dirk Kanselaar 84 j., wedn. v. J.
Gybens Willem Schreuders 3 d.Catrinus
v. Gelder 48 j., echtg. v. J. W. Mydam.
Levenloos aangegeven kind van J. v. d.
Wetering en M. v. d. Linden en van S.
Ermstrang en J. v. Willigen.
POEDEROIJEN, over September.
Geboren: Tysiena d. v. A. ten
Hagen en A. ten Hagen Peter z. v. B.
v. Drlel en G. v. d. Laar Johanna Ca
tharina d. v. J. v. d. Laar en A. v. Veen.
Gehuwd: Cornelis v. d. Steeg 34
j. met Klara Koolhaas 32 j.
Overleden: Elske de Jong 78 j.,
echtg. v. A. v. Willigen.
Manehesterbroeken 4.25
Pilobroeken (prima) 4.75
Blauwe jassen (kleurecht) 2.95
Blauwe Boezeroenen 1.55
Evenwel, op het oogenblik, waarop
zij begreep, dat alles gedaan was, toen
de zee, de laatste wijkplaats der jonge
vrouw bestokend en hare bloote voeten
bevochtigend, ontvlood een naam, een
kreet aan de lippen van Carmen.
Daarna sloot zij de oogen en gaf zich
over aan het onvermijdelijke.
.Eensklaps voelde zij hoe twee armen
haar omvatten.
De golven namen haar opzij voelde
hoe zij beiden neervielen in de zee als
in een diepte zonder bodem.
Eenige oogenblikken bleef zij als ver
lamd het was haar, alsof zij niet meer
leefdedaarnk werd zij minder gevoel
loos.
Zij giste, meer dan zij begreep, dat de
beide armen haar op een vlot tiiden en
haar daaraan stevig vastbonden met het
zijden koord van haar peignoir.
Vervolgens begreep zij, dat zij op de
baren wegdreef, als gewiegd door een
langzamen, gematigden golfslag.
Een krachtige gelijkmatige beweging
stiet haar vooruit.
Zij gaf er zich rekenschap van, dat de
arm van iemand, die achter haar zwom,
aan het broze vlot zijn. richting gaf.
Carmen kon de trekken van haar red
der niet onderscheiden, maar zij voelde
zich geheel veilig, zij glimlachte zelfs.
Plotseling, ondanks haar bewusteloos
heid, bemerkte zij een afgebroken ge
fluit, zooals de wind maakt, wanneer
deze door de lange gangen van een oud
JtimiïM
