Eerste Blad
C. DE KEMP
S. D. LANRHUYZEN Co's BANK
RAAMSDOhfCSVEER.
NU JOL
A. Verschuur-B aert,
Vervolgonderwijs.
Tegen Verstopping.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4495. Vrijdag 24 April 1925,
FEUILLETON.
„Het Kasteel van Kerlor".
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Ëngstraat HEUSDEN.
m -
^nd van altena
Dit blad verschjjot WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprgs: per 3 maanden 1.25, en
franco per post beschikt /1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
„Aan hen, die het gewoon of buiten
gewoon lager onderwijs hebben genoten
en niet meer onder de verplichting
vallen dit onderwijs te volgen, kan ge
legenheid gegeven worden tot het ge
nieten van vervolgonderwijs", alzoo lezen
we in artikel 21 der Wet op het Lager
Onderwijs. En nu is het werkelijk te
betreuren, dat er nog zooveel gemeenten
ten platteiande zijn, wier besturen het
groote nut van goed vervolgonderwijs
niet inzien en in hunne gemeenten dan
ook geen vervolgonderwijs doen geven.
Het vervolgonderwijs is de opvolger
van het vroegere herhalingsonderwijs.
In aard en wezen bestaat er zeer weinig
verschil tusschen deze en 't is niet veel
meer dan een onderscheid in naam.
Goed en doeltreffend lager onderwijs
is een stut voor de maatschappij en
zulks vooral op het platteland. Nu is
een 6 jarige leerplicht niet voldoende
als ondergrond voor de kennis, die het
maatschappelijk leven tegenwoordig van
den doorsnee-mensch verlangt. Er moet
dus n& de lagere school nog een instituut
zijn, waar men wat meer kennis kan
opdoen van datgeen, dat de menschen
in hun later leven van groot nut kan
zijn. Dat instituut vinden we ten deele
in het vervolgonderwijs.
Eene perfect ingerichte lagere school
moet het punt van uitgang zijn. Maar
al is de lagere school nog zoo goed, de
praktijk leert dat de opgedane school
kennis snel vervliegt. En nu is het
vervolgonderwijs daar om en zulks
vooral ten platteiande, waar in den regel
geen andere onderwijs-inrichtingen dan
de lagere school zijn te zorgen, dat
het op de lagere school geleerde er wat
vaster in komt en dat het geleerde bo
vendien nog wordt aangevuld.
Het vervolgonderwijs behoort onmid
dellijk aan te sluiten bij het lager on
derwijs, doch het moet meer staan in
het volle, practische leven. Zoo kan
het lees- en rekenonderricht daarop b.v.
zijn ingericht.
Speciaal kunnen bij het vervolgonder
wijs allerlei plattelands en landbouw
belangen ter sprake worden gebracht,
evenals gezondheids- en voedingsleer,
tuberculosebestrijding, sociale kennis
in het algemeen, enz. Door goed. ver
volgonderwijs kan vooral ten platteiande
nog heel wat vooroordeel worden weg
124
Ja, ja, stotterde zijhet is een hoop
geneesmiddelen die zoo bitter zijn als
gal
En zijn die duur?
Heel duur.
Een goed glas wijn zou misschien
beter voor 'je zijn.
Geloof je dat
Men zegt het. Bij het regiment zijn
kameraden, die alleen op die manier
voor hun gezonderheid zorgen, als hun
iets mankeert.
Maar dat doe jij toch niet, Etienne
Ik ben nooit ziek geweest Francois
was net als ik.
Hij keek naar het portret van zijn
kameraad.
Ja, hij weigerde nooit met de kame
raden te klinken en hij gaf ook gauw
zelf een rondje; maar hij en ik zijn nog
nooit dronken geweest.
Arme Rose 1 die woorden troffen haar
in het diepst van haar hart. Wat zou
Champagne gezegd hebben als hij ge
zien had, dat zij zoo dikwijls dronken
was
Zij dacht met een ongerust hart:
Dat is toch vreeselijk wat ik daar be
denk. Als Francois eens niet dood was,
zou ik dan getracht hebben mijn smart
al drinkende te vergeten?
Nu keek ook zy naar het portret van
genomen en daardoor veel nut gesticht.
In verband met de plaatselijke om
standigheden moet het leerplan zoo vrij
en zoo soepel mogelijk zijn, d.w.z. zoo
min mogelijk bindend voor den onder
wijzer, terwijl de lesrooster ook de
noodige vrijheid aan den docent moet
laten.
Evenmin als het vroegere herhalings
onderwijs heeft het latere vervolgonder
wijs zich tot nu toe bij de meisjes op
het platteland in groote waardeering
mogen verheugen. Lange wegen vaak
af te leggen in de avonduren, bleken
te groote belemmeringen te zijn voor
het volgen van het vervolgonderwijs,
dat bovendien te weinig aansluiting gaf
en, voor zoover het thans nog gegeven
wordt, nog geeft aan de praktijk van
het leven en daardoor niet zeer populair
is. Toch is een breeder en solider fun
dament van kennis dan de zesjarige
lagere school kan geven, noodzakelijk
ook voor de vrouw van het platteland,
ook al omdat ze daarmee pas in staat
zal zijn voldoende profijt te trekken van
de opleiding tot huisvrouw en moeder.
Het is te betreuren dat het Rijk sedert
eenigen tijd alle steun aan het vervolgon
derwijs heeft ingetrokken, zulks uit bezui
nigingsoogpunt. Door die intrekking werd
wel is waar een millioen bespaard, maar
toch gelooven we, dat we hier te doen
hebben met eene bezuiniging, die de
wijsheid bedriegt. Waar nu de gemeenten
de kosten van het vervolgonderwijs
thans in hun geheel hebben te betalen
en zij geheel vrij zijn om dat onderwijs
al of niet te doen geven, daar is' het
begrijpelijk dat in vele gemeenten geen
vervolgonderwijs meer wordt gegeven.
Een onderzoek naar de scholen, waarop
vervolgonderwijs wordt gegeven, leverde
hoogst bedenkelijke resultaten op.
Geconstateerd kon worden, dat van
de 1383 openbare scholen, die een ant
woord zonden, er tot 1924 in totaal 968
vervolgonderwijs gaven. In 1925 nog
164. Van de Prot. Chr. Scholen gaven
er in 1924 146 vervolgonderwijs, nu nog
64, van de R.-K. scholen eerst 207, nu
nog 56. Over het algemeen een achter
uitgang over het geheele land van 80
pet. ongeveer I Het particulier initiatief
trachtte aan het gebrek tegemoet te
komen en allerlei curcussen werden
opgericht, met dit resultaat, dat het
tekort van 1717 scholen werd terugge
bracht tot 1247v
Uit dit laatste valt wel af te leiden,
dat over het algemeen door ouders en
belanghebbenden groote waarde aan
vervolgonderwijs wordt toegekend, al is
zulks dan ook niet steeds in den door
het slachtoffer van zijn plicht, als wilde
zij dat de overledene haar raad gaf.
Komaan, vriendinriep Poulot uit,
ik moet naar het kwartier terug.
Dan moet je morgen terugkomen,
zeide Claudinet.
Rose voegde er bij
Daar rekenen wij op.
Ik zal mijn best doen, antwoordde
Etienne.
Hij had zijn koppel omgegespthij
nam Claudinet in de armen en omhels
de hem.
Je wordt zwaar, zei de brandweerman
tot het kind.
Niet waar? antwoordde Rose, hij
groeit bij den dag.
Hij zal weldra een groote jonge wor
den.
Ik wil ook soldaat worden, verklaarde
het ventje Brandweerman I
Neen I riep Rose bevende uit. In dat
vak loop je gevaar dood te gaan en de
genen die je beminnen, bedroefd te ma
ken.
Zij nam het kind uit de armen van
Poulot, als deze van plan was het kind
naar de kazerne mee te nemen.
Wij hebben den tijd er over na te
denken, antwoordde Etienne Wij zul
len er nog wel eens over spreken.
Hij drukte Rose's hand en vertrok.
Claudinet mompelde:
Wat is die Etienne toch aardigik
houd van hem.„
Je houdt ook van je bed, zeide Rose
en het is bedtijd.
Het ventje keek haar aan zijn ge
zichtje straalde van vreugdezijn moeder
de wet op het Lager Onderwijs aange
geven vorm, Gelukkig beseffen velen
dat men de gansche resultaten van het
onderwijs kan en zal vernietigen, als
men na het 12e jaar plotseling een einde
aan het onderwijs maakt. Het eenmaal
geleerde moet, zooals we reeds zeiden,
na het door loopen der lagere
Bchool, worden bevestigd en verwerkt
en daarna uitgebreid in verband met de
behoeften der streek, waarin de gemeente
is gelegen.
Wat de meisjes betreft is het vervolg
onderwijs ook van zeer groot belang
voor het met succes kunnen volgen van
cursussen in landbouwhuishoudkunde,
die nu gedurende ongeveer 12 jaren in
verschillende plaatsen van ons land
worden gegeven en thans plus minus
2000 leerlingen tellen. Het aantal dezer
cursussen zou veel grooter kunnen zijn,
indien niet de bezuiniging elke verdere
uitbreiding had stopgezet. Goed opgezet
en uitgevoerd kan het onderwijs in de
landbouwhuishoudkunde een krachtige
factor zijn om den achterstand, waarin
het platteland in vele opzichten verkeert,
te helpen opheffen.
Vervolgonderwijs, in welken vorm dan
ook, maar ingericht zooveel mogelijk op
de praktijk van het leven, ziedaar eene
aangelegenheid, die wij aanvoelen als
een hoogst nuttig instituut. En waar
ons in onze omgeving meerdere gemeenten
bekend zijn, waar een bloeiend vervolg
onderwijs zonder meer werd opgeheven,
omdat het Rijk zijn financieelen steun
introk en de gemeenten het dus zelf
hadden te bekostigen, daar willen wij
die gemeenten den goeden raad geven
„stapt over de kostsn heen en zorgt
voor een doelmatig vervolgonderwijs, te
geven door bekwame leerkrachten, want
daarbij zullen uwe inwoners wel varen."
GOUD, ZILVER, UURWERKEN.
Ruime keuze in
FANTASIE- enTROUWRINGEN.
Eigen Reparatie-inrichting.
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Dinsdag heeft Painlevé in de Fransche
Kamer, de regeeringsverklaring voorge
lezen van de Nieuwe regeering.
Daar'de regeering-Herriot wegens de
financieele kwestie ten val is gebracht,
behoeft het niet te verwonderen, dat
hoestte niet meer en zij dronk in het
geheel niet.
En u dan? vroeg hij.
Ik? Ik ga ook naar bed.
Zij kleeede Claudinet uit en bracht
hem naar beddaarna dekte zij hem
zorgvuldig toe.
Na een paar woorden gezegd te heb
ben, sliep het kind in.
Het gezicht van Rose Fouilloux ver
anderde van uitdrukkingzij werd weer
uiterst wanhopig.
Het is gedaan 1 zeide zij, ik voel dat
ik verloren benl
Zij viel op een stoel neer en snikte.
Opnieuw overviel haar een ijskoude
rillinghet was haar, alsof haar het
bloed in de aderen stolde.
Mijn God 1 bad zij, is het waar, dat
gij mij geen tijd zult laten om mijn
kleinen Claudinet op te voeden
Haar kwellingen werden onhoudbaar
zij werd oproerig; zij wilde niet langer
zoo lijden.
Haar goede voornemens verdwenen.
Daar, in de glazenkast, stond de vurige
drank, die haar zou verwarmen.
Gretig greep zij de fiesch cognac en
bracht haar aan de lippen, zonder zelfs
een glas te zoeken.
De brandewijn brandde haar in de
keelRose dronk nog een paar teugen.
Ah, zeide zij, ik wist wel dat dat beter
zou gaan.
Het ongelukkige schepsel wachtte op
het oogenblik waarop haar laatste vlaag
van verstand verdwenen was maar dien
avond werkte de alcohol niet zoo snel.
Rose Fouilloux bemerkte met een
TELEFOON No. 15
AGENTSCHAP VAN DE AMSTERDAMSCHE BANK A'DAM
Verstrekt Handelscredleten tegen nader overeen te komen voorwaarden.
Opent rekening-courant met rentevergoeding.
Incasseert Binnen- en Buitenlandsche Wissels.
Belast zich met den aan- en verkoop van Effecten en nazien van Uitlotingen.
Koopt en verkoopt vreemd Bankpapier.
Verzilvert Coupons en verzorgt alle Assurantiën.
Neemt gelden A Depositio, rentevergoeding volgens overeenkomst.
Safe-Loketten. (Prijzen naar grootte der kastjes).
Spaarboekjes gratis bij eerste storting.
Nadere inlichtingen verstrekt gaarne
DE DIRECTIE
T BOONSTRA.
Verhuurt
SPAARBANK.
vooral van deze aangelegenheid is ge
rept in het document, waarin de premier
de politiek, door de regeering te volgen,
uiteenzette. Als voornaamste taak, waar
voor Caillaux, de minister van financiën,
zich zal zien gesteld, wordt het hand
haven van het evenwicht der begrooting
vermeld. Er zal, naar in de regeerings
verklaring wordt beloofd, worden ge
streefd naar de besnoeïng der uitgaven
tot het hoogst noodzakelijke en zonder
dat de schatkist daarvan de nadeelige
gevolgen ondervindt, dienen de uitgaven
te worden gedekt door belastingen. Van
het land en deze aankondiging is van
een eerlijken ernstzullen groote financi
eele offers worden gevergd met andere
woorden; de fiscus zal zooveel mogelijk
trachten te innen om den toestand van
het Fransche geldwezen weer gezond te
maken. Is op deze wijze bijgedragen
tot het budgetair evenwicht, dan zal na
de realisatie hiervan getracht worden
het passief tot geringer afmetingen terug
te brengen. Onvermijdelijk zal de be
snoeiing der uitgaven meebrengen, dat
niet al te groote bijdragen kunnen worden
gevoteerd voor sociale maatregelen, die
schatten gelds verelinden. Alleen zullen
de sociale verzekeringen, om een voor
beeld te noemen niet in het gedrang raken.
De tweede kwestie, die vooral in het
middenpunt der openbare meening van
Frankrijk staat, is het vraagstuk der
veiligheid, waaraan in de regeeringsver
klaring eveneens enkele woorden zijn
gewijd.
Kort samengevat komen de voor
waarden voor Frankrijk's veiligheid, die
wanneer deze verzekerd is, dit land in
staat stelt mede te dragen tot den wereld
vrede en de wereldstabiliteit, neer op
arbitrage en ontwapening. Men ziet,
dat ook de regeeging-Painlevé, evenals
kabinet-Herriot, vasthoudt aan de be
ginselen, die in het door Engeland van
de hand gewezen protocol van Genève
zijn vervat. Blijkens de regeeringsver
klaring acht Frankrijk het mogelijk,
dat, wanneer ten aanzien van de veilig
heidskwestie aan het Fransche standpunt
wordt tegemoet gekomen, de Fransche
weermacht aanmerkelijk kan worden in
gekrompen en op de uitgaven, die daar
mee verband houden, besnoeid.
Belangrijk is ojk wat de regeerings
verklaring inhoudt met betrekking tot
de relaties tusschen den Quai d'Orsay
en het Vaticaan. Terwijl de regeering-
Herriot voorstandster was van een op
heffing van het gezantschap bij het Va
ticaan, heeft de regeering-Painlevé be
sloten, dat te Rome „een vertegenwoor
diger, die voor zijn taak alleszins be
voegd is", een vertegenwoordiger met
In verzegelde flacons verkrijgbaar
bij
Drogisterij, HEUSDEN
soort van schrik dat de dronkenschap
niet kwam. Zij keek naar de fiesch
en beschuldigde den verkooper ervan
dat hij haar slechte waar gegeven had
maar den vjrigen dag had zij er toch
ook uit gedronken. Wat scheelde haar
dan? Behaalde hare ziekte de over
hand op dezen drank?
Ik begrijp het al, zeide zij plotseling
ik had met absint moeten beginnen.
Zij nam de fiesch met de groene vloei
stof en wilde haar juist aan de lippen
zetten, toen zij ophield.
Neen I stotterde zij, dat niet. Dat zou
misschien niet goed zijn.
Zii kreeg een laatste vlaag van ge
zond verstand.
Het is verschrikkelijk, zeide zij. Ik
verkort mijne dagen nog meer. Ik ben
wel gek het ia min. De jongens zou
den me weer naschreeuwen, als ze me
zagen. Ik wil niet meer drinken. Ik
ga naar bed.
Zij stapte op haar bed toe en kwam
langs het kastje waarin haar speelkaar
ten geborgen waren.
Zij stond, diep ademhalende, stil.
Daar, zeide zij, met den vinger eene
lade aanwijzende, ligt het boek van mijn
lot Ik vergis me misschien als ik
meen, dat ik doodelijk gekwetst ben.
Die Etienne zou je van streek maken
met zijn sombere verhalen. Zou de dok
ter heusch meenen dat ik zoo ziek was?
Dan zou hij het wel gezegd hebben
Dat was zijn plicht Moet ik niet ge
nezen worden om voor Claudinet te zor
gen Hij kan niet buiten mij
Zij kreeg een hevigen steek in de lin-
kerlong en liet een zucht ontsnappen.
Waarom zou ik de kaarten niet raad
plegen? Omdat ik er bang voor ben
ze te raadplegen aangaande mij of Clau
dinet, sedert zij mij den dood hebben
aangekondigd van Francois Champagne.
Zij deed een paar passen achteruit,
kwam daarna weer naar het meubelstuk
toe, alsof het haar aantrok.
Ik mag toch niet in die onzekerheid
blijven, die mijn kwaal verergert. Zou
ik bang zijn? Ja dat is het Ik wil
het niet weten. Ik wil niet.
Zij verwijderde zich opnieuw, maar
de aantrekkingskracht werd er des te
grooter om.
Met bevende hand draaide zij den
sleutel van de lade om.
Zij verzette zich nogmaar het was
tevergeefsch.
De kaarten liegen nooit, mompelde
zij. Ze hebben mij mijne ziekte aange
kondigd, waarom zouden zij niet mijn
aanstaande genezing voorspellen Zij
hebben mij niet gezegd, dat ik aan de
gevolgen van mijn verkoudheid zou
sterven. Maar, waarom ben ik dan
bang In een paar minuten ben ik
klaar.
Zij nam het spel en legde het op de
tafel. Voortaan zou geen menschelijke
macht haar verhinderen het orakel te
raadplegen.
Zij streed niet meerhare donkere
voorgevoelens werden bewaarheid. De
ongelukkige, die feitelijk reeds met een
voet in het graf stond, kreeg nog een
laatste opflikkering van veratand en
hoop.
NIEUWSBL
voor het Land van Heusdsn en A!tena,deLanostraat en de Bontmelerwaar
