Eerste Blad
FER1HITAIV"=
Ons gezinsleven
C. DE KEMP
S. D. LANKHÜYZEN Go's BANK
A. VERSCHUUR-BAERT
„Het Kasteel van Kerlor"
Raamsdonksveer.
iiuiteiilaiidscli Overzicht
Uitgave: Firma L, J. VEERMAN, Heusden.
No. 4543 Vrijdag 9 October 1925.
FEUILLETON.
m
Int. Telefoon no< 19. Postrekening no. 61525.
WORMPOEDERS
langstraat IIEUSDEN,
T. BOONSTRA.
Und van altenA
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 4.25, en
franco per post beschikt f 4.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 4—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 45 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
werken absoluut zeker en voeren de
wormen, zooals spoel-, made-, maag-
en andere ingewandswormen, langs
den natuurlijken weg uit het lichaam
PRIJS 85 Ct PER DOOS.
Verkrijgbaar bij
DROGISTERIJ HEUSDEN.
Het snelle tempo van maatschappe
lijke verandering in het laatste kwartaal
der vorige en het eerste dezer eeuw heeft
het gezinsleven geheel gewijzigd. Wat
in het oude gezin terstond treft is de
gezinsééühCid, wat het tegenwoordige
beheerscht is de véélheid en vaak de
tegenstrijdigheid van belangen. In dit
opzicht is het verval van het oude ge
zinsleven te betreuren in zoover hetn.l.
verval is. Maar het is ook mogelijk er
een onvermijdelijk gevolg in te zien van
een groei in het maatschappelijk ieven,
die ons reeds in beginsel nieuwe gezins
verhoudingen doet ontwaren.
Als voornaamste oorzaak van het sterk
gewijzigd gezinsleven zie ik niet het
materieel maatschappelijke, maar de
wijziging in de geestelijke gesteldheid
en de idealen van den tegenwoordigen
mensch. De materieele oorzaken zijn
stellig ook zeer belangrijk, maar zij
nemen geen eerste plaats in.
De eerste plaats neemt in het ideaal
van persoonlijke zelfstandigheid, welk
ideaal „mooi" mag worden genoemd in-
lan het niet te zeer op den voor
grond wordt gesteld. En dat ideaal naar
persoonlijke zelfstandigheid, dat tegen
woordig in bijna elk individu leeft is
door de ouders reeds bewust ot onbe
wust iu de band gewerkt. Immers het
is de algemeene leuze van den heden-
daagschen tijd dat er uit ieder kind ge
haald moet worden wat kan. 't Is de
algemeene begeerte niet meer kinderen
te hebben dan men werkelijk tot hun
recht kan laten komen. In plaats van
het voortbrengen van een onbegrensd
kindertal kwam het kleine gezin. Hoe
wordt thans lichamelijk en geestelijk
voor ieder kind afzonderlijk gezorgd;
169
Er waren daarin vijftig biljetten van
i 1000 tres.
Voorloopig heb ik genoeg om te leven
en bovendien om mijn doel na te jagen,
de schande van Hélène de Kerlor.
Want sterker dan ooit, voelde deze
vrouw, die nu besefte hoe zij was ge
zonken, weer den haat in haar binnenste
opflikkeren, den haat tegen de beide
dames in het huis aan het Parc-aux-
Princes, tegen Carmen, maar vooral tegen
Hélène, die haar den naam, den rijkdom
en de liefde van Georges de Kerlor had
ontrukt.
Voortaan zou onder al hetgeen zij van
het leven vroeg, vooraan staan het pogen
om Hélène de Kerlor in het verderf te
Fj&j.t&ti. Zij zou daarvoor niets sparen,
J jeen moeite, geen geld. Al mochten er
jaren voorbijgaan, zij, die nu zelf een
geschandvlekte was, zou ook schande
brengen over deze vrouw.
LXXXVIII.
Eenige jaren later.
Wij springen eenige jaren over. Al
tien tijd is Georges de Kerlor in Mexico
gebleven. De zaak met de mijnen is
doch niet zoo goed gegaan, als hij eerst
hoe wordt bij de opvoeding gelet op
de bijzondere eigenschappen van het
individu I Zal men dan klagen als het
opgroeiende kind zijn eigen weg wil
gaan
Om het traditioneele gebruik bekom
mert men zich niet meer. De boeren
dochter legt de muts af en steekt het
haar keurig op of knipt het af. De
boerenzoon bezoekt Gymnasium ofHoo-
gere Burgerschool en gaat in de rechten
studeeren. Zeker komt zoo'n jongen
vaak tot zijn recht, maar van de gezins
eenheid raakt hij vervreemd. Alle meis
jes moeten „iets leeren", opdat zij haar
eigenwaarde behouden en zichzelf kunnen
handhaven, indien zij niet het geluk
hebben in het huwelijksbootje te kunnen
stappen. Dit is best, maar stellig ook
weer niet bevorderlijk aan een intiem
gezinsleven.
Ook mag in het beschouwen van onzen
tijd niet voorbijgezien worden dat het
kantoor en geheel het bedrijfsleven der
mannen ook van karakter is veranderd.
Niet alleen dat de meeste huisarbeid is
verdwenen, ook wordt er in den huise-
lijken kring veel minder van vaders
arbeid bemerkt, tenzij nog hier en daar
in klein winkelbedrijf en klein ambacht,
maar die kenmerken zich dan ook als
ouderwetsch. Het is voor de huisge-
nooten heel iets anders dan vroeger
wanneer de vader nu bediende in het
warenhuis in plaats van zelf winkelier,
fabrieksarbeider in plaats van ambachts
man is. Voor man, vrouw en kinderen
te zamen dus verandering op velerlei
gebied, meestal gepaard met bevrijding
uit ouden sleur. En toch bevredigt de
uitkomst de meesten niet.
De oude eenheid van het gezin is
ondermijnd door de voortreffelijkheid
van al de enkelingen in hun geïndivi
dualiseerd bestaan. Allen komen tot hun
rechthet achterlijke kind heeft zijn
eigen opvoedingsinstituut, het zwakke
zijn vacantiekolonies, het slechte zijn
verbeteringsgesticht, het romantische zijn
padvinderij, het rumoerige zijn voetbal
veld enz enz. Voor het gezin zonder
dienstbode is alles gereedgemaakt te
koop en de helft van het werk door
allerlei uitvindingen op electriciteits-
gebied vervangen. De huisvrouw heeft
dus veel meer vrijen tijd dan vroeger
en zal haar ontspanning, die haar veel
meer dan weleer buitenshuis wordt ge
boden, ook buiten haar huis gaan zoeken.
Van de bewaarschool tot hofje, van den
clubavond der bakvisschen tot de bijeen
komsten van huisvrouwen of vakver-
eenigingsmenschen zijn we maatschappe
lijk en geestelijk georganiseerd in een
vereenigingsleven voor alle leeftijdenen
dacht, en zijn verblijf daar was strikt
noodzakelijk, zou de heele boel niet in
de war loopen.
Elk jaar dacht hij opnieuw, dat de
zaak nu wel in orde zou komen, dat hij
zijn vrouw en kind zou kunnen opzoeken,
en hij schreef in dien zin aan Hélène.
Maar elk jaar opnieuw ook moest hij
weer blijven in het heete, ongzonde Me
xico en zijn troostelooze vrouw tevreden
stellen, haar overreden om nog eenigen
tijd geduld te oefeneQ.
Jean defKerlor was intusschen een jon
gen van een jaar of zeven geworden en
de vreugde zijner moeder, die alleen nog
leefde voor hem en door hem. Hélène
leefde nog altijd stil in het huis aan
Pare aux Princes, al haar tijd wijdende
aan de opvoeding van haar kind. Nu en
dan bracht zij echter eenige maanden
door op het kasteel de Kerlor aan de
kust van Bretagne, bij haar schoonmoeder
Naast haar woonden nog altijd in het
zelfde huis, er van geschieden door den
gang, Carmen en haar man, de heer de
Saint Hyrieix. Deze laatste begon aan
de slapen en reeds grijze haren te krijgen,
misschien niet alleen door den ouderdom,
maar ook wel eenigszins door den tegen
spoed van het leven ondanks de afwis
selende ministeries in Frankrijk was het
hem niet gelukt om een betrekking te
krijgen, die hij zich zelf waardig achtte
hij was nog geen gezant, nog geen gou
verneur van een overzeesche provincie.
Men hield hem in elk nieuw kabinet
aan den praat. Enkele keeren had hij
nog weer deel uitgemaakt van een bui-
tenlandsche commissie, maar hij had
voor iedere neiging. O, oude Nutszaal,
waar iedereen kwam en men zich vier-
of vijfmaal 's winters samen gezellig
amuseerde 1 Maar kan het anders of in
ons gespecialiseerd maatschappelijk leven
is het gezineleven ook geleidelijk ver
anderd? Kan, waar iedereen tot zijn
recht komt, het geheel ook nog tot zijn
recht komen
Natuurlijk erkennen wij dat de los-
wording van het ouderwetsche gezin
reden geeft tot zorg en dwingt tot zeer
ernstige klachten. Waar 't gezag ver
dwijnt, daar dreigt bandeloosheid. Over
de bandeloosheid der jeugd wordt in alle
dagbladen geklaagd, 't Is wel uiterst
moeilijk om vast te stellen in hoever
kinderen en jongelingen en jongedochters
van thans roekeloozer leven dan in een
vorig geslacht, maar het kan wel niet
anders of er is zekere vergroving en
verwildering van zeden. De teekenen,
die daarop wijzen zijn te talrijkals
voorbeeld noemen we den vrijen omgang
van verloofden of nog-niet-verloofden,
die met elkaar op reis gaan en het uil-
dagende in kieeding en postuur van
werkende meisjes van iederen leeftijd.
Een tweede klacht, die gevolg is van
het veranderde leven en die schaduw
werpt over het gezin is het gemechani
seerde van ons bestaan. Er is veel
confectie in onze kleeding, ons voedsel
en onzen arbeid En 't kenmerk van het
echt huiselijke is van ouds „het thuis
gemaakte" 't Zelfgemaakte handwerkje,
't beroemde gebak-van-thuis en zoo on
eindig veel meer, wordt tegenwoordig te
gemakkelijk vervangen. Maar daarmede
gaat veel levenspoëzie te loor.
Het oude gezinsleven stond in het
teeken van het gezag, het nieuwe in dat
van de vrijheid. En nu is aan het laatste
dit groote gevaar verbonden dat al te
groote vrijheid zoo licht overslaat in
losheid en bandeloöze wildheid. Zeker,
uit gepaste vrijheid kan veel goeds,
ook voor het gezinsleven worden geboren,
maar het is zoo jammer dat de grens
aan het „gepaste" maar al te vaak wordt
overschreden
Naar onze meening zou, óók in ver-
GOUD, ZILVER, UURWERKEN.
Rnime keuze in
FANTASIE- enTROUWRINGEN.
Eigen Reparatie-inrichting.
daarmee niets verworven dan een nieuwe
ridderorde.
Intusschen hij hoopte nog steeds, dat
men eindelijk zijn gaven en talenten zou
waardeeren en er gebruik van maken in
den dienst van het land.
Hij was steeds de eenigszins pedante,
zelfbewuste man van vroeger. Met Car
men leefde hij altijd op denzelfden voet
hij was voor haar altijd vol galanterie,
hij prees in haar de manier, waarop, zij
de honneurs van zijn huis waarnam of
optrad op partijen in de voornaamste
kringen, maar overigens beschouwde hij
haar als eene, die nooit de waardigheid
der diplomatie begreep.
Carmen trachtte altijd zoo lief mogelijk
voor hem te zijn. Menigmaal echter
werd haar geduld daarbij op een zware
proef gesteld. Soms kwam de storm
achtige natuur der Kerlor's wel eens in
haar boven en kon zij in drift uitbarsten,
doch dat gebeurde steeds zeldzamer.
Haar dochtertje Marcelle was intus
schen opgeroeid tot een aardig meisje
van een jaarof vier, vijf, een mooi donker-
oogig kind, dat onweersprekelijk de trek
ken droeg van haar moeder.
Het kind was altijd in Villiers-sur-
Marne, bij dezelde min. Carmen bezocht
het dikwijls en liet zich dan telkens
„tante" door haar noemen, hoezeer zij
ook den gezegenden moedernaam van
die rozenlippen verlangde te hooren.
Carmen en Hélène bespraken nog dik
wijls de vrees, die vroeger gekoesterd
hadden, den grooten angst, die haar
harten zoo heftig had doen kloppen,
maar dien zij. nu allengs vergaten. Want
AGENTSCHAP VAN DE AMSTERDAMSCHE BANK A'DAM
TELEFOON No. 15. Kantooruren van 9 4. Zaterdags van 9—12.
Verstrekt Handelscredieten tegen nader overeen te komen voorwaarden.
Opent rekening-courant met rentevergoeding.
Incasseert Binnen- en Buitenlandsche Wissels.
Belast zich met den aan- en verkoop van Effecten en nazien van Uitlotingen.
Koopt en verkoopt vreemd Bankpapier.
Verzilvert Coupons en bezorgt alle Assurantiën.
Neemt gelden Deposito, rentevergoeding volgens overeenkomst.
Verhuurt Safe-Loketten. (Prijzen naar grootte der kastjes).
SPAARBANK, mr Spaarboekjes gratis bij eerste storting.
Nadere inlichtingen verstrekt gaarne de Directie
band met de veranderde tijdsomstandig
heden, het gezinsleven zeer goed weer in
gewenschte banen kunnen worden geleid
indien het „oude" gezag gedeeltelijk werd
prijsgegeven en de vrijheid van thans
binnen zekere banen kon worden terug
gebracht. Kan men op zeker punt
ontmoeting krijgen tusschen het ver
ouderde gezag en het te moderne vrij
heidsbegrip, dan is het ons inziens zeer
wel mogelijk om weer een gezinsleven
te vormen, waarin het „intieme" en het
„vertrouwelijke" onder de leden van het
gezin weer meer op den voorgrond gaan
treden.
De ontbinding van het vroegere gezins
leven vindt haar oorzaak niet alleen in
meer moderne opvattingen maar ook wel
degelijk in de vroegere generaties. Er
is te veel geknot, gesnoeid, belemmerd
en in den doofpot gestopt. En dit moest
zich wreken.
't Vorenstaande, hetwelk voor een goed
deel de meening weergeeft van den be
kenden Arnhemsche predikant Dr. Hooy-
kaas, vonden we belangrijk genoeg om
het de lezers van ons blad voor te leggen.
Evenwel gaat Dr. Hooykaas verder dan
wü, wanneer hij zegt „wie in de vrijheid
gelooft weigert in geknechte tucht terug
te vallen. De tucht is hem geen ver
lokking hij wil het wagen". Ons gaat
zulks te ver. Wij willen de vrijheid tot
op zekere hoogte, maar voorts wenschen
wij haar te breidelen. Eene combinatie
van een matige gezinstucht met eene
zekere mate van vrijheid achten wij het
ware voor het gezinsleven van den tegen
woordigen tijd.
o—
het leek er wel naar, alsof de misstap
van Carmen voor onontdekt zou blijven.
Zij hadden ook gehoord van het
schandaal van Mariana, wiens verhaal
door de geheele stad ging. Zij was in
eens bekend geworden, de mooie vrouw
van den beeldhouwer Vernier, die deze
had weggejaagd.
Mariana was toen verdwenen uit haar
kring. Een enkele maal dook zij nog
weer eens op in de loge van een schouw
burg, waar zij altijd vergezeld was door
een man van de Parijsche wereld, maar
niet altijd denzelfden man.
Maar zij waren niet meer bang voor
haar, de beide dames in het huis aan
het Pare aux Princes. Zij vergaten al-
legens het verlies van het telegram en
den brief van Robert d'Alboize. Toen
alle onderzoekingen vruchteloos waren,
toen er maanden en jaren ten slotte
voorbijgingen, stelden zij zich geheel
gerust
Toch vergistten zij zich daarin geheel.
Mariana de Sainclair, die weer haar
meisjesnaam had aangenomen, verloor
te midden van haar veelbewogen leven
geen oogenblik haar streven uit het oog,
Met het telegram en den brief, die zij
gestolen had, en die zij zorgvuldig be
waarde, had zij elk oogenblik Carmen
in het verderf kunnen storten, maar dat
wilde zij niet.
Hoezeer zij Carmen ook haatte en haar
allerlei onheil toewenschte, zij was nog
oneindig meer verbitterd op Hélène, en
indien zij deze in 't vorderf kon storten,
mocht Carmen vrij loopen van schande.
Intusschen ging het niet zoo gemak-
In een officieuze mededeeling over den
stand der onderhandelingen te Locarno
wordt o.a. gezegd, dat het stelsel, hetwelk
men te Locarno tracht in het leven te
roepen, in zooverre nieuw is, dat het ge
heel berust op het denkbeeld van gedwongen
arbitrage voor alle conflicten, dus zoowel
voor juridische, als politieke, welke er tus
schen de partijen, die het verdrag sluiten,
mochten ontstaan.
Het is dus gemakkelyk zich een voor
stelling te maken van de manier van be
handeling, welke Frankryk voor de regeling
van deze conflicten op het oog heeft.
De conflieten zouden aan instellingen
als het internationale gerechtshof te 'sHage
of' aan scheidsrechters worden voorgelegd
met de mogelykhied, dat de volkenbond de
uitspraak toetst. De volkenbond zal by
deze vredelievende behandeling de voorname
rol spelen, welke 't statuut van den volken
bond den bond toekent. De bond zal ook
moeten ingrijpen, indien één der partijen
weigert haar toevlucht tot arbitrage te
riemen of de scheidsrechterlijke uitspraak
na te komen. Bovendien zal de volken
bond zich er in moeten mengen, indien
iemand aan den Rijn geweld toepast
of de gedemilitariseerde zóne rchendt.
Natuurlyk zal bij een duidelijken en
niet geprovoceerden aanval ieder betrokken
land het recht hebben zich terstond zelf te ver
dedigen, in afwachting dat de volkenbond
zelf officieel vaststelt, wie de aanvaller is
en de noodige maatregelen neemt.
De groote moeilijkheid bij de onder-
kelijk om van Hélène iets kwaads te
vernemen. Mariana had steeds haar
agenten, die de echtgenoote van Georges
de Kerlor bespiedden, maar het was
dezen onmogelijk om iets kwaads uit te
vinden van deze edele vrouw.
Dat maakte Mariana intusschen maar
te meer verbitterd, en zij zwoer niet eer
der te rusten, voordat zij Hélène ten
verderf had gebracht, al moest zij daaraan
ook geheel haar leven wijden.
Op zekeren avond zat de heer Saint-
Hyrieix in zijn werkkamer met een kaart
voor zich, waarop hij met zijn vinger
denkbeeldige lijnen trok, alsof hij een
deel der wereld gibg verdeelen. Het
was Turkije, waarover hij zoo in ge
dachten trok.
Er werd zacht aan de deur getikt en
een knecht bracht op een zilveren blad
een briefje binnen.
De knecht verdween weer. De Saint-
Hyrieix bekeek het adres en schudde
het hoofd. Hij herkende het handschrift
niet en hij hield niet van brieven van
onbekenden.
Met een schouderophaling brak hij
ten slotte den brief open.
Snel doorliep hij regels. Er kwam een
trek van groote verbazing op zijn gelaat.
Daarna las hij den brief langzaam op
nieuw over.
(Wordt vorvolgd.)
\IE1 nSBl.il»
voor let Land vii Heusdon ti AltenaJeLanostraat n lie Buntltrvnrl