Eerste Blad
S. D. LANKHUYZEN Co's BANK
O. DE KEMP
Raamsdonksveer.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusderio
No. 4549. Vrijdag 30 October 1925,
FEUILLETON.
„Het Kasteel van Kerlor".
FERMITAr=
A. VERSCHUUR-BAERT
liiiitenlitiiiisch Overzicht
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
WORMPOEDERS
T. BOONSTRA.
Engstraat HEUSDEN,
*-AND van altena
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Gemeentelijk toezicht op
tooneelvertooningen.
Vervolg.
Zooals reeds gezegd aanvaarden
ook wij ten opzichte van meerge
noemd wetsvoorschrift, de meening
der praktijk n.l. dat de burgemeester
hier de alleen handelende autoriteit
is. Hooger beroep op zijn beslis
singen ten deze is niet toegelaten,
terwijl zij evenmin door het Konin
klijk vernietigingsrecht kunnen wor
den getroffen.
Van zijn groote verantwoordelijk
heid bewust, mag een burgemeester
zich wel tweemaal bedenken voor hij
tot een maatregel als bijv. de opvoe
ring van eenige vertooning te ver
bieden, overgaat.
De functie van tooneelcensor van
burgemeesters van meerdere gemeen
ten is stellig geen benijdenswaardige.
De groote moeilijkheid betreft niet
de vertooningen, die niemand zal
goedkeuren, maar juist die, welke
een gedeelte der burgerij niet wil.
In die gevallen, waarin nu de bur
gemeester een tooneelopvoering ver
biedt, wordt meer ontstemming dan
instemming gewekt, en bovendien
wordt bet gezag van den burgemee
ster er niet door verhoogd. Wij be
wonderen absoluut niet hetgeen te
genwoordig ten tooneele wordt ge
voerd, maar toch zijn wij van oor
deel dat een verbod krachtens art.
188, alinea 2, dat niet anders dan
plaatselijk kan werken en bij de te
genwoordige, gemakkelijke middelen
van verkeer, aanmerkelijk is ver
zwakt, in menig opzicht een ave-
rechtschen invloed uitoefent. Voor
beelden der laatste jaren van verbo
den tot het "opvoeren van stukken
van de burgemeesters van Apel
doorn, Zeist en Leiden bewijzen
zulks doordat die stukken, elders op
gevoerd, juist door die verboden,
enorm veel publiek trokken. Stuk
ken met een zgn. „slechte pers" zul
len veel eerder verdwijnen dan die,
welke in een of meer gemeenten ver
boden zijn geweest. Een verbod toch
prikkelt tot verzet en wekt de
nieuwsgierigheid in hooge mate.
Intusschen mag wel als vaststaand
worden aangenomen dat de plaatse
lijke censuur op tooneelstukken in
haren tegenwoordigen vorm aller-
175
De Slak gaf bet kind een bundeltje
waschgoed onder het hoofd en leg
de het den doek, waarin hij het had
gebracht, over de voeten.
Zie je, Zéphyrine, we moeten voor
het kund zorgen als voor een prinsje.
Ja, dal begrijp ik, maar vertel me
nu eens omstandig.
Jawel, straks, onderweg.
Onderweg?
Ja, we gaan; er heel gauw van
door.
ls er dan kwaad bij?
Nou, je kunt nooit weten. De po
litie is zoo nieuwsgierig en jemoogt
maar niet zoo met een andermans
'kind aan den haal gaan, al geeft de
vader het ook mee, en ik weet niet
eens, of heL de vader was. 't Beste
is dus maar om morgen ochtend
vroeg op het pad te gaan.
Morgenochtend? Maar dat is het
al!
En Zéphyrine deed een der lui
ken open en wees naar buiten, waar
juist de zon de eerste stralen over
't aardrijk schoot.
Laten we dan maar gauw inspan
nen en er van door gaan.
Daarom riep hij met luider stem
Claudinet! Claudinetl Er uit.
Gauw wat, geef Troppmann zijn
minst aan het beoogde doel beant
woordt. Wat ons betreft imag dan ook
het tweede lid van art. 188, dat eene
souvereine macht geeft aan den Bur
gemeester, gerust verdwijnen. En wil
men tooneelcensuur door den bur
gemeester handhaven, dan make men
althans beroep op hooger gezag mo
gelijk. Vooral schijnt dit noodzake
lijk, omdat de bepaling in verschil
lende gemeenten zóó wordt opgevat,
dat de burgemeester daaraan een
recht kan ontleenen toneelvoorstel
lingen te verbieden, niet slechts als
zij met de openbare orde of zedelijk
heid in strijd zijn, maar ook zelfs
wanneer door enkelingen aan de op
te voeren tooneelstukken of aan
daarin voorkomende uitdrukkingen
aanstoot wordt genomen. En een
dergelijke toepassing is stellig niet
overeenkomstig de wet.
Maar een en ander nog daargela
ten, het is feitelijk niet mogelijk dat
de burgemeester de tooneelcensutir
behoorlijk uitoefent. Hij moet waken
tegen de aangeduide „vertooningen".
De uitdrukking „vertooningen" ziet
uitsluitend op plaatselijke vertoonin
gen op straat en op het tooneel. Hoe
zal de burgemeester daartegen k u n-
nen waken? De lezing van een too-
neelstuk zal hern over de „vertoo
ning" geheel onvolledig inlichten en
juist de wijze van vertooning kan
strijden met de openbare orde of
zedelijkheid. En bestaat er van alle
tooneelstukken bovendien wel een ge
schreven tekst?
O. i. loopt de burgemeester bij op
treden als tooneelcensor steeds het
gevaar het minder erge te verbieden
en het verbodene hoogtij te laten
vieren.
De burgemeester fungeerende als
zedemeester benadeelt zijn prestige.
De hem ten deze opgelegde taak is
wat hare uitvoering betreft eene on
mogelijke en brengt 's burgemeesters
objectiviteit vaak in groot gevaar.
werken absoluut zeker en voeren de
wormen, zooals spoel-, made-, maag-
en andere ingewandswormen, langs
den natuurlijken weg uit het lichaam.
PRIJS 85 Ct. PER DOOS.
Verkrijgbaar bij
DROGISTERIJ HEUSDEN.
haver en span in.
Inspannen? Gaan we dan al weg?
vroeg een heesche kinderstem.
'tGaat jou niet aan! Als ze je er
naar vragen, zeg je maar, dat je
er niets van weet.
Een nieuwe hoestbui volgde er op-
maar een geritsel bewees, dat Clau
dinet bezig was, zich aan te klee-
den.
Als we ondertusschen eens een
hartversterking gingen nemen, stelde
Zéphyrine voor, je hebt nou geld
genoeg.
Dat was niet zoo kwaad stemde
Eusèbe toe. Tot. Claudinet, die nu
te voorschijn kwam van achter een
scherm, zeide hij
Zeg, als je geen dik pak slaag
wilt hebben, dan rep je je wat en
zeg geen woord... En pas op, dat je
me dat kind niet wakker maakt!
Daarop verdween het paar in een
kroegje, dat niettegenstaande het
vroege uur, al open was.
Een uur later verliet de kermis
wagen den omtrek van Parijs, men
ging het land in.
Terwijl Jean de Iverlor nog al
tijd sliep, zaten de Slak en Zéphy
rine in den wagen en deden zich te
goed aan al het lekkers, dat zij in
de kroeg hadden kunnen krijgen.
Claudinet zat voor op den wagen en
mende het oude paard.
Zéphyrine vroeg thans weer op
nieuw een omstandig verhaal.
De Slak wist niet of hij haar al
les zou vertellen, of niet.
Laten we hopen dat de burge
meesters in de toekomst zoo weinig
mogelijk gebruik zullen maken van
de bevoegdheid hun door art. 188,
2e lid, gegeven, want wat ze met
een verbod denken te bereiken, wordt
er in het algemeen stellig niet mede
bereikt. Maar al te dikwijls is het
middel erger dan de kwaal. Een ver
bod werkt slechts plaatselijk en
hangt geheel af van de persoonlijkc
inzichten van den betrokken burger
vader, terwijl het bovendien recla-
memakènd werkt in die gemeenlen,
wier burgemeesters geen aanleiding
vinden om ook een verbod in liet
leven te roepen.
De Duitsche regeeringscrisis is reeds
opgelost, het rijkskabinet acht het zyn van
zelf sprekenden politieken plicht, op den
te Locarno ingeslagen weg voort te gaan,
om den Rijksdag tijdig, dus vóór I Dec.
(den dag waarop de onderteekening der te
Locarno geparafeerde verdragen is bepaald)
't geheele resultaat van de conferentie-
overweging acht de ryksregeering 't te
kunnen voorleggen. Om deze geboden,
van aftreding af te zien en de rijkszaken
te blijven behartigen.
De rijkskanselier heeft in den loop van
den middag de vertegenwoordigers der
Rijksdaggroepen ontvangen en den rijks-
president rapport uitgebracht over den
politieken toestand. Hjj heeft ben tevens
voorstellen over de reorganisatie van het
rijkskabinet voorgelegd.
De rijkspresident heeft de verzoeken om
ontslag van de rijksministers Neuhaus
Schiele en v. Schlieber ingewilligd, en
onder goedkeuring van 't kabinetsbesluit
om de rijkszaken te blijven behartigen,
dr. Luther opgedragen tijdelijk de porte
feuille van financiën te nemen dr. Gessier
neemt tijdelijk de portefeuile van binnen-
landsche zakin en dr. Krohne die van
economische zaken.
De regeering is besloten wanneer de
Ryksdeg het verdrag van Locarno niet
mocht ratificeeren, den Rijksdag te ont
binden en nieuwe verkiezingen uit te
schryven.
De Duitsche regeeringscrisis is gevolgd
door een Fransche kabinetscrisis. Minister
president Painlevé heeft Dinsdagmiddag bij
den ^president der republiek, Domerque,
het ontslag van zijn geheele kabinet in-
Eindeliik kwam hij tot het besluit
dat hij haar maar niet alles moest
vertellen, en het eigenlijke geheim
voor zich moest houden.
Nu behoeven we in den eersten
tijd niets meer te doen, zeide de
vrouw.
Dat kun je begrijpen, antwoordde
Eusèbe Rouillard. We werken rustig
door als gewoonlijk. De politie steekt
overal haar neus in en we zouden al
heel gauw in de gaten loopen, als we
nu dadelijk gingen rentenieren.
XCIII.
Een kennismaking.
Toen Jean wakker werd, zag hij
Claudinet naast de oude sofa zitten
op een houten bankje.
Het was reeds in den middag en
men was op een tamelijken afstand
van Parijs in een klein dorp, dat
heel weinig bezocht werd.
De Slak en Zéphyrine hadden zich
te goed gedaan aan een buitengle-
woon weelderig maal en vooral aan
een goeden slok brandewijn.
De gevolgen daarvan waren niet
uitgebleven; het duurde heel kort of
zij werden opgewonden, kregen eerst
woorden, werden later handgemeen
en bleven ten laatste beiden liggen
in een drogen greppel, waarin zij als
echte dronkaards sliepen.
Zoodra Claudinet dat bemerkte,
AGENTSCHAP VAN DE AMSTERDAMSCHE BANK A'DAM
TELEFOON No. 15. Kantooruren van 9 4. Zaterdags van 9—12.
Verstrekt Handelscredieten tegen nader overeen te komen voorwaarden.
Opent rekening-courant met rentevergoeding.
Incasseert Binnen- en Buitenlandsche Wissels.
Belast zich met den aan- en verkoop van Effecten en nazien van Uitlotingen.
Koopt en verkoopt vreemd Bankpapier.
Verzilvert Coupons en bezorgt alle Assurantiën.
Neemt gelden a Deposito, rentevergoeding volgens overeenkomst.
Verhuurt Safe-Loketten. (Prijzen naar grootte der kastjes).
SPAARBANK. SST* Spaarboekjes gratis bij eerste storting.
Nadere inlichtingen verstrekt gaarne de Directie
gediend.
Dat dit tenslotte geschiedde behoeft niet
te verwonderen de gebeurtenissen wierpen
hun schaduwen al geruimen tijd vooruit
en men schijnt de ontslagaanvrage alleen
te hebben uitgesteld, althans dit geeft men
voor, om Briand den minister van buiten
landsche zaken, in staat te stellen de zit
ting te presideeren van den Volkenbonds
raad, die een onmiddellijke beslissing heeft
te nemen ten aanzien van een belangrijke
aangelegenheid, het GriekschBalgaarsche
grensconflict, dat in beginsel de kiem van
een oorlog in zich draagt. Overigens dient
opgemerkt te worden, dat Briand ook zeer
wel als demissionair minister de raadszit
tingen kan presideeren.
Waarom is het kabinet-Painlevé van
het tooneel verdwenen Er valt te be
schikken over een communique, waarin na
drukkelijk wordt vastgesteld, dat er tusschen
Caillaux en zijn ambtgenooten geen verschil
van beteekenis bestond ten aanzien van de
finantieele plannen, welke eerstgenoemde
verwerkelijkt wenschte zien.
Dit communiqué Is das in volkomen
tegenspraak met de vele en hardnekkige
geruchten, die de laatste dagen de ronde
deden en die inhielden, dat overeenstem
ming in den boezem van het kabinet om
trent de wegen, die Caillaux wilde inslaan,
ten einde het financieel herstel van Fran-
kryk te bewerken, verre was te zoeken.
Maar ondanks de door het communiqué
vastgestelde principieele overeenstemming
tusschen de ministers onderling, treedt het
kabinet Painlevé niettemin afdeze hou
ding wordt gemotiveerd met de mededeeling,
klom hij in den wagen en ging naast
den nog altijd slapenden Jean de
Kerlor zitten.
Hij keek naar diens mooi regel
matig gelaat, dat er zoo helder en
fijn uitzag en het was hem, als
of hij zelf ook eens zoo'n mooi kind
was geweest. De herinnering aanzijn
moeder, aan de gelukkige dagen, die
hij in zijn prille jeugd met haar had
doorleefd, kwam weer bij hem op,
en hij begon te schreien.
Toen werd Jean de Kerlor wak
ker. Hij keek verbaasd rond, alsof
hij niet wist, waar hij zich bevond.
Hij zag ook naar den schreienden
knaap, en zich een weinig oprich
tend, vroeg hij zachtkens en mede
lijdend:
Waarom huil je?
Ik huil niet, antwoordde Claudi
net, want het was hem door zijn
oom en tante ten strengste verbo
den te schreien.
Jawel, je huilt wel, zeide Jêan.
Je oogen en je wangen zijn heele-
maal nat. Je mag niet jokken, dat
is heel leelijk, dan zal je mama boos
zijn.
Ik heb geen mama.
Heb je geen mama? vroeg de
kleine graaf op den toon van eeni
innig medelijden.
Zij is dood.
En je papa vroeg Jean verder.
Ik heb ook geen papa. Ik heb
mijn papa nooit gekend.
Och arme, je bent dus een wees.
Een wees is een kind, waarvan de
dat het by de regeering vaststond, dat
slechts een poging tot nationaal herstel,
die dringend noodig was, kon worden ge
daan, wanneer men vooraf met stelligheid
wist, dat men over een stabiele meerder
heid beschikte. Aangezien nu deze zeker
heid ontbrak, trad het ministerie af. On
danks deze offlcieele uiteenzetting valt het
moeilijk deze beschouwingen als ernstig
op te vatten en doet men verstandiger
aan te nemen, dat er inderdaad in den
boezem van het kabinet ernstige oppositie
bestond tegen Caillaux. Geloofwaardiger
is dan ook het bericht, dat reeds Vrydag
het oogen blik van het uitbreken der crisis
was aangebroken, maar dat de regeering
nog tot Woensdag is aangebleven, omdat
Caillaux voortdurend halstarrig weigerde
alleen van het tooneel te verdwijnen. Men
heeft zich blijkbaar zoodoende op de voor
Caillaux minst pijnlijke wijze willen ont
slaan van dezen laatste, die als een redder
uit den financieelen nood is ingehaald, maar
in de korte spanne tijds, die hij met het
departement van financiën was belast, nog
niet de toovenaar bleek te zijn, als hoe
danig men hem gaarne had gezien.
GOUD, ZILVER, UURWERKEN.
Rnime keuze in
FANTASIE- en TROUWRINGEN.
Eigen Reparatie-inrichting.
papa en de mama naar het kerkhof
zijn gebracht. Als ik mijn gebedje
deed, liet maatje me ook altijd bid
den voor de arme weesjes. We moe
ten alijd lief zijn tegen weesjes. Ze
dragen ook altijd zwarte kleeren.
Mamaatje nam mij vaak mee naar
een heel groot huis, waarin alle
maal weesjes waren, en dien gaven
we dan wat lekkers. Dus jij bent
een wees?
Ja.
Hoe heet je?
Claudinet.
Claudinet? Ik zal 't onthouden en
ik zal het aan mama zeggen, dan
komen we je ook wat lekkers bren
gen.
En hoe heet jij?
Ik heet Jean. De meiden noemen
me jongeheer Jean.
Een oogenblik zwegen de beide
kinderen.
Maar als je nu een wees bent,
hernam Jean na eenig nadenken, en
geen meid hebt, wie helpt je danv
wie is dan lief en aardig tegen je,
en wie geeft je nu en dan een kus?
Niemand, antwoordde Claudinet
treurig.
Niemand?
Neen, ik heb bij mijn oom en
tante, de Slak en Zéphyrine, die
me bij zich hebben genomen.
Die vreemde namen maakte Jean
de Kerlor ineens verschrikt, het was
alsof hij nu eerst begreep, waar hij
was, alsof hij weer zag, wat er was
gebeurd, hoe die vreemde man met
NIEUWSBLAD
vöor let Lui iai Huslti ti Altcia,leLaiistrnt eb fe Bointltrviiri