Voorzitter. Toen ik voorstelde het
percentage op zes te brengen moest
dit vijf blijven, je redeneerde wel
over een progressief stelsel, maar
waarom heb je dat dan niet voor
gesteld
v. Andel. Dat konden wij toch niet
krijgen, wij hebben daarvoor altijd
alles tegen gehad.
Voorzitter. Je hadt het zelf moe
ten voorstellen.
v. Andel. Wij hebben wel gemerkt
dat wij daar niet veel mee zouden
bereiken. U bent er zelf ook altijd
tegen geweest, U zeide dat komt op
je eigen portemonnaie aan.
Voorzitter. Dat heb ik niet gezegd.
Smits. Als de aftrek hier evenals
te Wijk op f 600 werd gebracht en
we kregen dan een progressief stel
sel zou het dan beter zijn?
Ik heb wel gehoord dat het in Wijk
ook niet meevalt. Iemand met drie
kinderen en een inkomen van f1700
krijgt daar f900 aftrek en moet dan
voor het overblijvende f 56 betalen.
'Als ik daar naar kijk, dan is dei
belasting hier niet zoo hoog als te
iWijk.
Voorzitter. Ik heb je dit altijd
gezegd. Je loopt er op je kop in.
Smits. Ik ben altijd voor vereeni-
ging geweest, omdat volgens mij dit
de eenigste uitkomst was, doch hel
belastingstelsel te Wijk valt me ook
niet mede. Als wij hier de aftrek
ook op f 600 brachten, dan vielen
de arbeiders die f 12 per week ver
dienen buiten de belasting.
Voorzitter. Als men een ander be
lastingstelsel heeft dan progressie1
moet men niet spreken over f 600
aftrek, want dan raken wij nog meer
achteruit.
Smits. Er moet hier meer belas
ting komen, dat is zeker. Ik zie ech
ter met vereenigen ook een strop
komen.
v. Andel. In de vorige vergadering
is ons gebleken dat er een tekort is
van f 5000.
Voorzitter. Dit loopt over ver
schillende jaren, als er hier bezui*
nigd wordt en het percentage wordt
met anderhalf verhoogd, dan kan
Veen blijven bestaan.
Smits. Ik heb vernomen dat een
paar leden van ons bestuur n.l. de
beide 'Wethouders bij den Commis
saris zijn geweest, ik zou graag ver
nemen wat deze heeft gezegd. Als
Veen, Veen kan blijven, dan ben ik
Üaar sterk voor, doch als het niet
anders kan dan wil ik mij graag1
bij vereenigen neerleggen. Kan het
echter anders, al is het desnoods
met een percentage van 6 pCt. dan
liever anders.
Jiskoot. Wie stelt de aanslagen
vast de raad of de commissie? De
ingezetenen denken dat de raad dit
doet en die staat er geheel buiten
Zooals de praat gaat staat het er
thans met de aanslagen scheef voor.
Voorzitter. Dat is overal zoo, ook
te Wijk.
Jiskoot Dat een arbeider hier 100
gulden belasting betaalt en een boer
veel minder, dat komt niet uit.
v. d. Pol. Dat zijn allemaal praat
jes in het honderd.
v. Andel. Jullie betaalt toch het
zelfde percent.
v. d. Pol. Daar gaat het niet over,
je beweert dat een boer minder be
taalt dan een arbeider.
Jiskoot. Ik geloof als de raad de
aanslagen mocht vaststellen, dat het
met de meeste aandacht blijft kijken
naar het landschap en er met den
vinger op wijst.
Dat is het park van het kasteel
Kerlor.
Hoe vreemd, zegt Fanfan, ik ben
daar nooit geweest en toch is het
mij, alsof ik het meer heb gezien.
Werktuigelijk nadert mevrouw de
Kerlor den kleinen bedelaar, terwijl
haar hart sneller klopt.
Welzeker, vervolgt Fanfan vroo-
lijk, en hij wijst met den vinger de
voorwerpen aan, die hij herkent.
Die groote vijver,... die twee zwa
nen, de zwarte en die witte.... En
de kleine jongen in zijn matrozen
pakje, die met den grooten hond
speelt.
En daarna luistert hij naar Hélène
die met ingehouden adem naar hem
luistert, en hij vraagt haar:
Wie is toch dat jongetje, mevrouw.
Dat is mijn kind, waarnaar ik nu
al zeven jaar zoek.
Is dan Claudinet uw kind niet,
vraagt Fanfan zacht, en hij werpt
een angstigen droeven blik op zijn
vriendje.
Neen.
Mevrouw de Kerlor kwam nog een
pas nader, ziet het kind vast in de
de oogen en drukt zijn handen ste
vig in de hare, alsof zij hem wil
helpen met zijn herinneringen.
Óp gejaagden toon vraagt ze hem
verder
Herinner je Je niets van het huis
waarin je vroeger hebt gewoond?
wel anders zou zijn. Daar wordt
maai' voor den dag gekomen met de
boekhouding en men betaalt maar
heel weinig.
.Voorzitter. Dat is overal zoo.
Jiskoot. Ik durf gerust te zeggen,
waarvoor ik ben aangeslagen, maar
van een ander hoor je dat nooit.
Smits. Men moet niet vergeten, dat
men niet altijd op het uithangbord
kan afgaan, dat valt dikwijls tegen.
Jiskoot. Dat een arbeider die
slechts f 12 verdient, meer betaalt
dan een boer is dat geen misstand?
Smits. Dat is zoo. De aftrek is
hier te laag, ook de kinderaftrek.
Ik heb echter zelf zeven kinderen,
en heb daarom nooit op verhoo
ging van kinderaftrek aangedrongen.
v. d. Pol. De aftrek is te laag. Hoe
hoog is de kinderaftrek te Wijk?
Voorzitter. Honderd gulden.
Smits. Het is hier nog wel eens
minder geweest als het thans is. Het
is niet zoo gezellig naar Wijk te
vluchten, omdat wij het hier zelf
niet houden kunnen. Als wij er met
6 pCt. kunnen komen, dan ben ik
er voor op ons zelf te blijven.
v. Andel. Met een verhoogde aftrek
op f 600 en 6 pCt. kunnen wij er
bij langena niet komen.
Voorzitter. Dan zou je een proi-
gressieve belasting moeten invoeren.
v. Ballegooijen. Dan een progres
sieve belasting.
v. Andel. Progressie voor Veen
alleen heeft geen zin, die is well
goed voor een groote gemeente.
v. d. Pol. Dat is hetzelfde wat ik
ook altijd heb gezegd.
v. Andel. Wij kunnen niet blijven
bestaan en gaan steeds meer terug.
Voorz. Als men er bij blijft zitten
wel, ik kan echter niet gelooven,
de menschen in Veen dat zullen doen.
v. Andel. Als juffrouw Blankersnog
eens weggaat dan wordt het nog veel
erger. i
Smits. Daar moet men niet op
gaan kijken, men moet rekenen mei
den tijd waarin men leeft.
v. Andel. Neen, men moet wel
degelijk vooruit zien.
Smits. De vraag is, is een proi-
gessieve heffing voor Veen moge
lijk. Er moet iets gebeuren, wij staan
nu aan den rand van het graf ien
voor wij den stap zetten, mogen
wij dus alles wel terdege overwe
gen. Kan er niet een schaal voor;
een progessieve belasting gemaakt
worden. Wat komt er zoo bij elkaar.
Laat ons er niet blind inloopen en
eerst alles onderzoeken.
v. Andel. Ik geloof dat de heer
Schreuders er wel mee bekend is
of een progessief stelsel voor Veen
mogelijk is.
Schreuders. Wij moeten de zaak
nuchter bezien. Progessie is welver-
schuiving van den belastingdruk,
doch geen geldmakerij. Het spijt me
dat de voorzitter thans aandringt op
een progessief stelsel, waar hij zelf
ook altijd tegen.is geweest, omdat
dit stelsel voor Veen niet deugt. Wij
hebben uit de cijfers gezien, dat wij
niet verder kunnen. De vraag is
thans hoe komen wij aan geld, wij
hebben noodig per jaar f 10.000, nl.
f7000 aan traktementen, f 1000 voor
aflossing, f1000 voor rente en f 1000
aan kleinigheden. Zien jullie nu
kans, die uit Veen te halen, kun
je het nauwkeuriger berekenen, ik
niet.
Voorzitter. De toestand is wel iets
Fanfan begint zenuwachtig te be
ven. de ontroering van Hélène doet
zijn invloed gelden op hem.
Hij fronst zijn voorhoofd, Maar
hij weet jiiets te zeggen. Zijn blik
ken dwalen rond. 'tls alsof hij iets
zoekt.
Ja... wacht eens zegt hij na een
paar seconden, die Hélène een eeu
wigheid toeschijnen.
In zijn groote oogen, die schit
teren met ongewonen glans, kan men
de ontwaking van zijn geheugen ga
deslaan. Langzamerhand schijnen ver
verwijderde, vage herinneringen een
vaster vorm aan te nemen.
Het was, zegt hij, terwijl nij om
zich heen ziet, het was een huis
zooals dit.
En zich al meer en meer opwin
dend, roept hij uit:
Wel ja, zeker, daar door die deur
kwam ik in den tuin. Hier stond de
tafel en een groote lamp er op, met
een papieren kap met franjes, die
altijd zachtjes beefden, en op dat
kleine tafeltje in den hoek een groo
te vaas met bloemen, die ik niet om
mocht gooien, 's Avonds na het eten
dan zat ik daar prentjes te kijken.
En wat nog meer, vraagt Hélène
smeekend.
Hij kijkt haar vragend aan, en
steekt peinzend zijn vinger in den
mond.
En dan... dan nam iemand me op
en bracht me weg...
Waarheen?
Fanfan schudt het hoofd. Maar
gewijzigd, in plaats van f 1000, be
hoeven we nu slechts f 500 af te los
sen.
Schreuders. Wij moeten .klaren
wijn schenken. De gemeente heeft
een schuld van f 20.000. Een geld-
leening van f 14.500, met een paar
andere leeningen 19 a 20 duizend
gulden. Het gaat niet aan dezeloo-
pende te laten, wij moeten die dus
aflossen. Indien wij niet vereenigen,
hoe krijgen wij dan een sluitende be
grooting? Al komen wij ieder jaar
slechts f 1000 tekort, het tekort blijft
en is over 10 jaren aangegroeid tot
10.000. De zaak is zoo, in 1919 of
1920 hebben wij de verhoogde trakte
menten ,die gedeeltelijk terecht ver
hoogd zijn, al is het waar dat zij
qf. i. te veel verhoogd zijn. Wij heb
ben toen echter direct gezegd, dat
is de ondergang van onze gemeente
Het spijt mij voor de ambtenaren,
doch wij kunnen niet f 7000 aan trak
tement betalen. Al is het progressief
dan is het nog niet anders. Wij heb
ben alles geprobeerd. Wal de Com-
saris gezegd heeft? Ook daar heb
ben wij tot het uiterste getracht een
uitweg te zoeken om xle zelfstandig
heid van Veen te bewaren, doch
de Commissaris en ook Ged. Staten
staan nog op hetzelfde standpunt als
verleden jaar, ook deze zien geen
uitweg dat er bezuinigd kan worden.
v. Andel. Ik stel voor, het in om
vraag te brengen, het is onnoodig
er langer over te discussieeren.
Schreuders. Het is waar dat B.
en W. wel in moeilijker conditie zijn
gekomen omdat het vorig jaar hel
percentage niet is verhoogd, zooals
zij voorstelden.
Voorzitter. Als het percentage drie
jaart 1 jp€t. hooger was geweest, dan
zouden wij nu niet in moeilijkheden
hebben gezeten.
v. Ballegooijen. Ik kan voor cle
belastingbetalers geen voordeel in
vereeniging zien.
v. Andel. Laat ons er maar niet
langer over praten.
Smits. Laat ons er wel over pra
ten. De aflossing van f 1000 wordt
nu 500 gulden, voor pensioenstor
ting wordt f 500 bezuinigd, kan er
nog niet meer bezuinigd worden?
Bij de verhooging der traktementen
is er gerekend op 1000 zielen, zijn
die er ook?
Secretaris. Die zijn er niet, of op
'toogenblik zijn ze er weer wel.
Voorzitter. Op dat tijdstip waren
er duizend.
v. d. Pol. Wij hebben bij den Com
missaris uitvoerig gesproken. Wij
hebben er op gewezen, dat over twee
jaren, de Burgemeester met het oog
op zijn leeftijd, waarschijnlijk niet
zou worden herbenoemd, en of mis
schien met dit traktement iets zou
te doen zijn. Er werd ons geant
woord, dat Ged. Staten nog kort
geleden de traktementen der gem -
ambtenarèn goed onder de oogen
hebben gezien. Dat evenwel deze
traktementen voor de provincie
Noordbrabant op één na het laag
ste zijn van alle provincies. Alleen
Limburg is iets lager. Met de hoogste
provincie maakt Noordbrabant een
aanmerkelijk verschil in de trakte
menten. Ik heb ook gevraagd omhel
ambt van Burgemeester en Secre
taris te vereenigen, doch men wilde
daar in Den Bosch niets van weten.
De eenige uitweg zag men daar in
vereeniging.
plotseling roept hij uit:
Naar mijn slaapkamer en dan
werd ik in mijn bedje gelegd, een bed
met koperen spijlen én roode gor
dijnen-
Da ar, zegt hij op beslisten toon,
terwijl hij naar een deur loopt en
die opent.
Hélène had de kinderkamer gela
ten, juist zooals ze vroeger was.
Fanfan herkent zijn oude kamer,
die prettige kamer, waar hij zijn
eerste kinderjaren in geslapen heeft.
Hij uit een doordringenden kreet,
en vliegt op Hélène toe:
Mama, o, mama.
Jean, mijn jongen roept zij, ter
wijl zij haar armen naar hem uit
strekt.
Maar op 't zelfde oogenblik, dat
zij haar kind aan haar hart Kvil
drukken, rijst er een spookachtige
gestalte tusschen hen op.
Het is Claudinet.
Het ongelukkige kind strekt
doodsbleek zijn handen uit om lien
te scheiden.
Waarom noem je haar mama?
vraagt hij op halfverstikten toon aan
Fanfan.
De kreet van Fanfan had hem
wakker gemaakt.
Hij had alles gehoord, en nu stond
hij daar, doodsbleek, terwijl hem't
zweet van 't voorhoofd droop zijn
gelaat was vreeselijk ontsteld en het
kleine magere lichaam trilde van't
hoofd tot de voeten.
Dus ben ik haar kleine jongen
v. Ballegooijen. Ze zullen het in I
Wijk ook niet zoo aangenaam vin
den om ons aan te nemen. Als hier
de aftrek ook op 600 gulden werd
gebracht, was dit ook wel goed.
Schreuders. Als wij hier de af
trek met 200 gulden gaan verhoogen,
dan maakt dit op 100 aanslagen
f 20.000, waarmede het belastbaar in
komen wordt verminderd, dan hou
den wij slechts f 80.000 belastbaar
inkomen over; hoe hoog moet dan
het percentage voor de hoogste aan
slagen niet worden gebracht, om aan
het benoodigde bedrag te komen.
v. d. Pol. Dan komt het hoofdza
kelijk op den middenstand aan die
wordt doodgedrukt tusschen kapi
taal en arbeid.
-'Voorz. Het belastbaar inkomen is
niet 100, doch 150 duizend guldenen
wij hebben toch ook geen f 10.000
noodig.
Secretaris 10 duizend gulden heb
ben wij hard noodig, met minder
kunnen wij zeker niet volstaan.
Schreuders. Dat bedrag moeten wij
hebben. Het is zoo, wij moeten door
Wijk gered worden, al is het waar
dat verschillende belastingbetalers
tengevolge van de vereeniging meer
zullen moeten betalen.
v. Andel. Dat er enkelen zullen
zijn, wil ik graag aannemen, doch
de meesten worden er beter van.
'Schreuders. Ook voor Wijk zal
de vereeniging voordeel brengen, zij
redden daar niet alleen Veen, doch
het zal in het voordeel zijn Van de
grootere gemeente.
Voorzitter. Dat is nog nooit aan
getoond, overal ziet men dat er meer
betaald moet worden. Zie maar naar
Groot Eindhoven, dat zit nu totover
zijn ooren in den strop.
Schreuder. De vraag is, wat zou
het zijn, als er niet vereenigd was.
Wij hebben er in Den Bosch oo(k
nog op aangedrongen, geef ons de
hand vrij, dan zullen wij zorgen,
dat wij er over tien jaar blank voor
staan en er werd geantwoord, wij
kunnen voor Veen geen uitzonde
ring maken Ik voor mij zie er geen
gat in om er door te komen, als alle
bronnen uitdrogen. Dat er zooveel
ontduiking van belasting zou zijn,
als beweerd wordt, daar ga ik niet
mede accoord.
Jiskoot. Toen de raad de aansla
gen vaststelde ,had men toch een be
tere verhouding.
Schreuders. Toen de belasting aan
het rijk kwam, hebben wij gezegd,
dat kan niet. Het is nu echter nieit
anders, ik zou maar in omvraag
brengen, om ons niet Wijk te ver
eenigen. Als wij wat meer betalen
kunnen wij het misschien nog wel
iets langer uithouden, dat wij hier
echter zuiniger zouden kunnen le
ven dan we thans doen, dat geloof
ik niet..
Ballegooijen. Als de vereenigde ge
meente ook maar zuinig blijft leven.
Schreuders. Dat zullen wij toch
hopen.
Ballegooijen. Het is algemeen be
kend dat de secretarie te Wijk niet
voldoende is voor de vereenigde ge
meente, zoodat er een nieuwe sec
retarie moet komen, ik neem nu
gaarne aan, dat de nieuwe raad zal
zeggen wij kunnen wel volstaan met
een secretarie vam 4 of 5 (duizend gul
den, doch als men van hoogerhand
zegt dat is niet voldoende, het-moet
15 of 20 duizend worden?
niet meer, fluisterde hij op nauw
hoorbaren toon.
Zeker wel, Claudinet, zeiden Fan
fan en Hélene tegelijk, beiden ver
vuld van het innigst medelijden.
Maar Claudinet schudde het hoofd.
Neen, antwoordde hij op eendiep
smartelijken toon. Ik heb het wel
gehoord. Ze zei tegen jou „Mijn
jongen." Ik ben het niet meer. Ik
ben het niet meer.
Heusch wel, Claudinet, verzeker
de Fanfan, terwijl hij zijn arm om
hem heen sloeg, ik ben nu je broer
tje, je eigen broertje.
Hij sloeg zijn mooie oogen ver
legen op naar Hélene en voegde er
bij
Maar ze is toch een beetje vatn
mij en ik heb haar zoo lang moe
ten missen... Je wilt toch wel, dat
ik haar ook een zoen geef, Claudi
net?
O ja, als het zoo is, wil ik 'twel.
Met één sprong was Fanfan in
Hélene's armen en hing hij om haar
hals.
Mijn kind, fluisterde zij, hem
hartstochtelijk tegen zich aandruk
kend en in een langen kus schenen
zij al het geleden verdriet te willen
vergeten.
Het was, alsof deze liefkoozing
Claudinet trof als een dolksteek. Hij
zou gevallen zijn, als Fanfan hem
niet gegrepen had.
Wat scheelt je, Claudinet, vroeg
hij bezorgd, terwijl hij hem naar
de canape bracht. Ben je niet blij,
Voorz. Er zijn zooveel dingen die
aan de orde komen als de vereeniging
er is.
v. Ballegooijen. Ik kan de voor-
deelen niet zien.
Secretaris. Het gaat hier alleen
om de vraag zie je kans Veen ie
redden, zie je daar kans toe, dati
hebben wij niets met Wijk te maken.
v. Ballegooijen. Het adres gaat uil
van belastingbetalers, die denken,
dat de belasting minder zal worden.
Secretaris. Bij vereeniging zal de
belasting voor een gedeelte iets hoo
ger worden, voor de arbeiders wordt
het minder, zonder vereeniging wordt
de belasting echter algemeen belang
rijk hooger. Een progressief stelsel
is voor Veen niet mogelijk, omdat de
gemeente hoofdzakelijk slechts ar
beiders en middenstanders telt.
v. d. Pol. Als wij niet vereenigd
worden, dan zou de middenstand
zeker 8 pCt. moeten betalen.
Schreuders. Er bestaat geen mo
gelijkheid om zelfstandig te blijven,
ik geef dan ook met vrijmoedigheid
mijn stem aan het voorstel van den
Commissaris en Ged. Staten, die al
leen een uitweg zien in vereeniging.
Liet men ons de handen vrij, dan
was het iets anders, doch wij weten
zelf dat dit onmogelijk is en men
voor Veen alleen geen uitzondering
kan maken. Wij moeten niet trach
ten de zaken anders voor te stellen
als zij in werkelijkheid zijn. De af
lossing van schuld is geen f500 doch
wij mogen blij zijn als het bij 4000
blijft. De aflossing der leening van
f 14500 is teruggebracht tot f 500 per
jaar, doch dan blijft er nog een
schuld over van plm. f 5000 en wij
mogen blij zijn als wij hiervoor met
aflossing van f 500 kunnen volstaan.
Wij kunnen niet aan 10.000 komen,
en die hebben wij beslist noodig. Als
wij van het Rijk geen subsidie kun
nen krijgen, dan wordt het niets.
Wij hebben alles geprobeerd, tot on
mogelijke dingen toe en om alleen
naar den kant van de gemeente-amb
tenaren uit te zien, daar is ookjeen
uitkomst te verwachten.
Voorzitter. Omdat de gemeente in
zoo'n financiëelen nood zit, heb ik
het aanbod van de pensioenstorting
gedaan.
Secretaris. De ambtenaren wor
den dan dubbel getroffen, krijgen
eerst de pensioenstorting en daarna
hun verhoogde belasting.
Voorzitter. Ik moet in Wijk wel 14
pCt. betalen, het is te Wijk net als
hier.
Schreuders. Het is veel te veel,
maar een feit is het dat men van
f4000 beter 14 pCt. kan betalen, dan
van f 1000 vijf pCt.
v. Andel. Er is genoeg gerede
neerd ik zou het maar in omvraag
brengen.
Smits. Een andere uitweg dan ver
eenigen is niet te vinden.
'tLam. Er is van alle kanten ge
probeerd om Veen, Veen te houden,
doch het is niet mogelijk.
Voorzitter. Er is het vorig jaar
gezegd Veen moet Veen blijven al
is het ook dat wij meer belasting
moeten betalen. B. en W. hebben
toen voorgesteld de belasting met
1 pCt. te verhoogen en toen stemde
je daartegen.
'tLam. Zeker, omdat de belasting
al hoog genoeg was.
Schreuders. Van raadsleden die te
gen vereeniging zijn, is het verkeerd
dat wij nu samen dezelfde mama
hebben?
Ja... heel blij antwoordde, het zieke
kind met zwakke stem, maar ik ben
zoo moe, zoo vreeselijk moe, voegde
het er bij.
Laten we dan gaan slapen, zei
Fanfan vroolijk, ik ben ook zoomoe,
weet je.
Wacht, zeide hij, ik zal je naar
je bed dragen, net als van ouds, bij
de Slak, weet je wel oude jongen.
Het dappere ventje nam Claudi
net in zijn armen en droeg hem naar
de slaapkamer, vroolijk klonk zijn
heldere lach.
Met groote verrukking hoorde Hé
lène dien lach.
Diep bewogen en terzelfder tijd
trotsch op haar fermen jongen, wees
zij Firmin op de groep, die de kin
deren vormden.
Kijk eens, wat is hij flink en
krachtig en wat een mooi gezichtje
heeft hij.
Ja, zeide Firmin, hij is juist zoo
als je gehoopt had, hem terug te
zullen vinden. En nu is er geen
twijfel meer mogelijk.
Neen. Neen.
Denk dan in je g Q J: ook aan den
vader van het kind fielène en schenk
hem vergiffenis.
Ja, je hebt gelijk. Ga Georges zoo
gauw mogelijk halen.
(Wordt vervolgd.)
