Eerste Blad
S. D. LANKHÜYZEN Co'i
Verhuurt SaTe-Loketten
C. DE KEMP
PINKSTEREN.
liri
van
L Verschuuur-Baert
Loketten' vanaf f 7.50 per jaar.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN,
4605, Vrijdag 21 Mei
Heugden.
1926.
Raamsdonksvi
sr.
OVERZICHT
Int. Telefoon no. 19. Postrekening
no. 61535.
in hare brandvrije kluisinrichting.
Engstraat HEUSDEN.
'-And van alten*
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.25, en
franco per post beschikt 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Yrydagmorgen 9 uur ingewacht.
Dof dreunden Jeruzalem's stoffige straten,
Bij 't drommengedrentel der feestende schaar,
Wen landbouwend Isrel zijn korenoogstbaten,
Met Pinksteren opbracht ten tempeloutaar
Dan, bij het offeren dier oogsteerstelingen,
Rustte het dienstwerk op Goddelijk bevel
Gods wet was dan vrijheid, en in vroolijke kringen,
Vierde oogstfeest men dan naar Jehovas bestel
Weêr was het Pinksteren, weêr dreunde^in de straten,
Der duizenden stampenweêr gonsde het feest
De jongeren van Jezus echter, beiden, verlaten
In eerstlingegemeenschap, den doop met den Geest
Plots huilt door den aether, lijk bij onweersbuinadering,
Een groeiend gedruisch, dat met stormwindvaart
Naar de aarde heenwielt, waar in hevige siddering
Het neêrstrijkt ter plaatse waar zij saftm zijn vergaard
Lijk de adem des storms dringt de Geest des Almachtigen,
In hun schuddend verblijf, waar Hij zichtbaar ontvonkt,
Als tot sprankelen vuurs, die hen, brandend,* bekrachtigen
Met Heiligen Geest, Dien door Jezus God schonk
Zoo bracht ook Gij de eerstelingen
Door Uw Geest den Vader aan,
Priester-Kooing d'Eerste dingen
Hebben in U afgedaan
Zend Uw Geest op ons ook neder,
Leere Hij ons steeds verstaan,
Dat door U wij altijd weder
Tot den Vader mogen gaan
Leere Hij ons recht beseffen,
Dat, als vrucht van Uwen strijd,
Welke zonden ons ook treffen,
Hij, de Trooster, nimmer scheidt
Make vrij Hij ons van menschen,
En hun tallooze geboón
Stille Hij ons innigst wenschen:
God te onthullen in Zijn Zoon
Stelle door Uw Woord Hij zeker
Ons, ons kindschap, en ons deel
Aan Uw leed- en vreugdebeker
Wijde Hij ons U geheel
Doe Hij ons in dorre tijden,
Uitzien naar Zijn ademtocht,
Tot Hij plotseling aan komt glijden,
Als het windgestreel der locht
Schenke Hij ons bij 't verspringen,
Op den trein naar 't eindstation,
Jubelend Uwe trouw te zingen
Kroon op 't werk, dat Hij begon
VEEN, 6 Mei 1926.
J. TIMMERMANS.
Een paar weken geleden hebben we
een overzicht gegeven van de bedragen
die in de diverse gemeenten van het
Land van Heusden en Altena, de Lang
straat en den Bommelerwaard aan ge
meentelijke inkomsten-belasting moet wor
den betaald en uit dat overzicht bleek
toen dat te Heusden het minst moet wor
den geofferd. We zagen hoe enorm in
sommige gemeenten de druk van de ge
meentelijke inkomsten-belasting is, hetgeen
wij voor een goed deel natuurlijk
niet geheel toeschreven aan de elec-
trificatie, daarbij tevens onze instemming
betuigend met het feit dat Heusden onder
de gegeven omstandigheden niet aan het
provinciaal electrisch net is aangesloten.
Nu vinden we in het nummjer van ons
blad van j.l. Vrijdag een ingezonden stuk,
welks schrijver onze meening ten deze
geenszins deelt, doch er daarentegen bijzon
der veel voor zou gevoelen dat ook te
Heusden electrische stroom ware te ver
krijgen. Naar aanleiding van dat ingezon
den stuk willen we 'teen en ander zeggen.
De sociale taak, die in den tegenwoor-
digen tijcl op de schouders der gemeenten
wordt gelegd, is waarlijk niet van geringen
omvang en indien de vader van ons ge
meenterecht, de groote Staatsman Thor-
becke, van uit zijn graf nog eens het
verschil in wezen van de gemeenten van
plm. 1850 en die van heden ten dage,
zou kunnen waarnemen, dan zoude hij
stellig moeten .erkennen dat hij nimmer
had kunnen vermoeden dat de gemeenten
in de maatschappelijke sociale ontwikke
ling nog eens zulk een rol zouden
kunnen spelen. Wat wordt al niet door de
gemeenten van thans opgericht en onder
nomen, waaraan vroeger niemand had kun
nen denken. Tal van bedrijven worden
door de gemeenten geëxploiteerd, waar
voor eertijds concessie werd verleend, ter
wijl er vele andere bij zijn gekomen, die
nimmer in handen van concessionarissen
zijn geweest. Over het algemeen nu kun
nen we ons met het stelsel „exploitatie
van gemeentewege" wel vereenigen, mits
de exploitatie van een bedrijf een aan
wijsbaar groot nut voor de inwoners op
levert en het nut eenigermate opweegt te
gen de offers, die van de gemeentekas
worden gevraagd.
Nu rijst de vraag of de electrificatie van
de plattelandsche gemeenten in onze om
geving van zoo groot belang voor de in
woners is, dat zij de enorme uitgaven
wettigt, die in vele gemeenten voor haar
worden gedaan. Ons antwoord daarop is
onvoorwaardelijk „neen". Was er ook maar
eenigszins uitzicht dat zich in deze stre
ken, wier bewoners in hoofdzaak leven
van landbouw, veeteelt en industrie-
en, waarvoor geen mechanische kracht
gebezigd wordt, industrieën zouden ves
tigen, voor welk gebruik van electrischen
stroom een levensvoorwaarde is, dan zou
den we zeggen „we mogen niets onbe
proefd laten om zoodanige industrieën
hierheen te halen". Maar dat uitzicht heeft
nooit bestaan en bestaat nog niet, want
alle pogingen, welke men heeft aange
wend om industriëele ondernemingen zich
in onze omgeving te doen vestigen, heb
ben steeds schipbreuk geleden en zullen
schipbreuk blijven lijden. Immers bestaan
in het geheele Land van Heusden en
Altena maar twee industriëele onderne
mingen van beteekenis n.l. de
scheepswerf te Heusden en de papier
fabriek in den Dussenschen polder en zulks
niettegenstaande de vele gunstige voor
waarden waaronder industriëele onderne
mingen in het Tand van Heusdlen en Altena
zouden kunnen geëxploiteerd worden. Het
Land van Heusden en Altena schijnt nu
eenmaal slechts bestemd te zijn voor land
bouw, veeteelt, fruitteelt en een weinig
klein-industrie en naar onze meening, valt
zulks moeilijk te weerspreken. En waar
we dit aannemen daar ligt het in de lijn
dat electrische stroom in de gemeenten
van het Land van Heusden en Altena
slechts gebezigd wordt voor licht en hoogst
sporadisch voor kracht en warmte.
En nu de vraag of het nut van electri-
citeit, bijna uitsluitend voor licht, ten plat-
telande opweegt tegen den zeer hoogen
koopprijs van den stroom niet alleen, maar
bovendien nog tegen het betalen van een
garantiebedrag, dat voor vele gemeenten
een groote financiëele strop beteekent?
Wij meenen van „neen". De hooge in
koopsprijs van stroom n.l. 50 a 60 cent
per Kilowatt, is uit den aard der zaak
een sta-in-den-weg voor verbruik van het
kwantum, dat bij normalen prijs n.l. 25
a 30 cent per Kilowatt gebruikt zou wor
den en bovendien is die hooge prijs eene
belemmering voor eene goede verlichting,
omdat ieder zoo min mogelijk stroom
wenscht te verbruiken. Petroleum- of gas
verlichting is oneindig veel goedkooper
en 't is dan ook niet te verwonderen dat
velen op het platteland hun dure elec
trische verlichting weer verwisselen met
de veel go,edkoopere voor petroleum.
De aanleg van e,en net kost aan eene
gemeente met een eenigszins uitgestrekt
grondgebied schatten geld. Natuurlijk moet
hiervoor geleend worden en aflossing en
rente komen ten laste van de belasting
betalers, wier beurs uit anderen hoofde
toch al in niet geringe mate wordt ge-
plünderd. i
Ook is de garantiebepaling van de Pro
vinciale Naamlooze Vennootschap Efectri-
citeits-Maatschappij voor vele gemeenten
een zeer groot financiëel bezwaar. De
gemeenten toch moeten garant blijven voor
zeker kwantum stroom, dat door de in
woners zal worden verbruikt. Wordt dit
kwantum niet verbruikt, dan moeten de
gemeenten voor het niet verbruikte ge
deelte een bepaald bedrag per Kilowatt
bijpassen en dit is in vele gevallen geen
peulschilletje.
Summa summarum achten wij electrifi
catie van plattelandsche, niet industriëele
gemeenfen, slechts dan nuttig wanneer de
inkoopsprijs van den stroom blijft binnen
normale grenzen en de gemeenten zelf niet
bang behoeven te zijn dat een bepaald
kwantum niet zal worden verbruikt.
Wat Heusden betreft, daar is eene ge-
concessioneerde gasfabriek, die gas levert
tegen een prijs, steunende op de bekende
kolenclausule, zoodat de inwoners van
Heusden gas kunnen bekomen tegen een
niet al te hoog bedrag. En nu hebben de
Heusdenaren ook dit groote voordeel n.l.
dat zij gas ook kunnen bezigen voor
koken en in hun badkamers, iets wat
Patentolie Slaolie Provincie-
hout Houtzeep Creoline
Brandspiritus Muizentarwe
Zuiveringszout Fosters Rugpijn
Nieren Pillen Fosters Maagpillen.
DROGISTERIJ
HEUSDEN.
AGENTSCHAP VAN DE AMSTERDAJfgCHE BANK A'DAM
idere inlichtingen verstrekt gaarne de Directie
T. BOONSTRA.
'8 Zaterdags in JUNI, JULI en AUGUSTUS wegens bearsvacantie
GESLOTEN.
met electriciteit vanwege de enorme kos
ten als uitgesloten is te beschouwen. Is
het dan toch met zeer natuurlijk en getuigt
het niet van een buitengewoon wijs finan
ciëel beleid dat de Heusdensche raadsleden
hebben gezegd: „binnen de grenzen on
zer gemeente geen electriciteit, maar wel
gas"? Zeker zou het allerwenschelijkst
zijn indien we te Heusden èn electrici
teit èn gas konden hebben, maar daar*
voor is de gemeente te klein, zoodat zulks
een (vrome 'wensch is en ook \vel een vrome
wensch zal blijven. Bij keuze tusschen de
twee kiezen we onvoorwaardelijk „gas".
De Heusdensche raad heeft gezegd „on
der de huidige omstandigheden en onder
de huidige voorwaarden geen electrificatie
der gemeente" en voor die woorden kun
nen we den Raad en zijn hoogst bekwa
men Voorzitter slechts hulde brengen. Zij
hebben ons daardoor groote noode-
looze uitgaven bespaard en de plaatse
lijke inkomstenbelasting weten te houden
beneden een peil, zooals in weinige ge
meenten van ons vaderland het geval is.
Na een ontreddering van 14 dagen is
Engeland weer tot de normale toestand
teruggekeerd.
Uitgezonderd het kolenbedrijf, zijn alle
industrieën weer aan het werk gegaan,
Ook wat de mijnindustrie betreft, worden
de vooruitzichten dat het geschil spoedig
op den grondslag der door Baldwin ge
dane voorstellen zal worden hervat, gun
stig geacht.
Alle stakers konden nog niet dadelijk
aan het werk worden gesteld. Voorname
lijk bij de spoorwegen is zulks het geval,
wijl er de stoornis in het gewone ver
keer nog zeer groot is. De sporen zullen
deze week over het algemeen een passa-
giersdienst van de helft van den norma
len omvang onderhouden, al het moge
lijke zal echter worden gedaan, om het
goederenvervoer in zijn normalen om
vang ten spoedigste te hervatten.
Een ander telegram uit Londen meldt,
dat te Londen de toestand alweer vrij
wel gewoon is.
Groote massa's arbeiders melden zich
bij de havens aan. Ingevolge de overeen
komst tusschen dagbladuitgevers en ty
pografen zijn de avondbladen Maandag
weer verschenen; de ochtendbladen zijn
gisteren weer normaal uitgekomen.
De onderhandelingen tusschen den Fran-
schen minister van financiën Peret en de
Engelsche regeering omtrent de Fransche
schuld aan Engeland zijn niet met suc
ces bekroond. Uit de Fransche berichten
hieromtrent valt af te leiden, dat men
aan Engelsche zijde met name niet ge
neigd is aan Frankrijk een waarborg-
clausule toe te staan, zoomede een her
ziening van de bestaande overeenkomsten
over de handelsschuld en de daaraan ver
bonden teruggave van het door de Bank
van Frankrijk in Engeland gedeponeerde»
geld. Daar op deze punten de onder
handelingen hebben schipbreuk geleden,:
is héden de Fransche minister van fin
anciën weer naar Parijs vertrokken, ten
einde in den ministerraad rapport over
de door hem gevoerde besprekingen uit
te brengen.
De hier bedoelde financieele onder
handelingen zijn op het oogenblik van
het grootste belang, ook naar het poli
tieke gesproken. De Fransche bladen zijn
eenstemmig van oordeel, dat Frankrijk
onder geen voorwaarden mag afzien van
de waarborgclausule, d.i. het in verband
brengen van Frankrijk's betalingen aan
Engeland met de inkomsten van Frank
rijk uit het Dawesplan.
Van het goede verloop der onderhande
lingen zal, naar het zich laat aanzien,
het lot der Fransche valuta afhangen en
het is geen wonder dat onmiddellijk na
de eerste Jobstijding uit Londen weer
een nieuwe daling van den franc is in
getreden.
De revolutie in Polen is afgeloopen.
Pilsoedski heeft het pleit gewonnen.
Donderdag leken zijn kansen nog minder
gunstig doordat regeeringsgetrouwe troe
pen uit Posen tot in Warschau waren
doorgedrongen en een regiment van Pil
soedski omsingeld en gevangen genomen
hadden. Verder konden zij echter niet
komen. Een dertiental generaals, onder
wie generaal Haller, hielden krijgsraad.
's Avonds echter konden de troepen van
Pilsoedski het Belvédère, den zetel van
den president, bezetten. Omringd door
den generalen staf en toegejuicht door
de menigte begaf Pilsoedski zich naar
het paleis. Sedert dien werd er geen
schot meer gelost. De president der re
publiek was tevoren per auto uit War
schau ontkomen en hield zich met zes
leden van het kabinet, die per vliegtuig
waren ontvlucht, in het dorp Augustows-
ka in de nabijheid van Warschau verbor
gen.
In den nacht van Donderdag <op Vrij
dag zond hij in het geheim onderhande
laars naar Pilsoedski. Deze stelde als voor
waarden voor onderhandelingen: onmid
dellijke demissie van de regeering, een
onmiddellijk terugtrekken der troepen van
Sikorski en terugkeer van alle troepen
naar hun garnizoenen.
Wojciechowski wilde hiervan aanvanke
lijk niets weten, maar zag later, op grond
"van berichten, die uit het geheeje landl
binnenkwamen, in, dat verdere tegenstand
nutteloos zou zijn en legde daarop zijn
ambt neer.
Pilsoedski's laatste poging om het af
treden van Wojciechowski te voorkomen
door de verklaring, dat zijn strijd niét
tegen den persoon van den president en
evenmin tegen de grondwet gericht was,
leverde geen resultaat op, waarop Pilsoed
ski er in toestemde, dat de president,
overeenkomstig de grondwet, zijn functie
overdroeg aan dën maarschalk van den
Landdag Rataj, die bij alle partijen als
een rechtschapen en vaderlandlievend man
in hoog aanzien staat. Tegelijkertijd droeg
het kabinet zijn functies aan Rataj over.
De Duitsche Rijkskanselier Luther heeft
zijn plaats moeten afstaan aan Marx, lid
van den democratischen vleugel van het
GOUD, ZILVER, UURWERKEN,
Ruime keuze in
FANTASIE- enTROUWRINGEN,
Eigen Reparatie-inrichting*
voor liet Laid
Housden en Altgna,deLansstraat en de goiïiinglerwaar