Eerste Blad
Uitgave; Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
4624 Woensdag 28 Juli 1926.
Int. Telefoon no« 19. Postrekening no. 61525.
v- mmm
6
VAN alten*
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprys: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt 1.40. Afzonderlijke
summers 6 cent.
Advertentiën van 1 6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Vergadering van den Raad der gemeerde
ANDEL op Woensdag 21 Juli nam. 3
uur. 1 (1:11
Voorzitter: Ed.Achtb. Heer A. D. v.
d. Schans.
Secretaris: WelEd. Heer B. v. Andel.
Aanwezig zijn alle leden behalve Wet
houder Millenaar.
De Voorzitter opent de vergadering met
voorlezing van het gebed en zegt, dat al
vorens met de behandeling der agenda
wordt 'begonnen, hij eerst wel eenige woor
den wil spreken. Toen dit gebouwtje zijn
voltooiing naderde, aldus spr., ontving
ik van verschillende zijden het verzoek
om 'te willen berichten, wanneer het nieu
we raadhuis officieel in gebruik zou wor
den genomen. Aangezien het mij voor
kwam, dat het in gebruik nemen van het
nieuwe raadhuis geen wereldschokkende
gebeurtenis en ook voor Andel niet
zoo'n bijzonder buitengewoon iets is en
ook, waar eigenlijk de officieele inge
bruikneming reeds lang heeft plaats gehad
heb ik gemeend deze aanvragen voor ken
nisgeving te moeten aannemen. Nu even
wel voor de le maal in dit gebouw wordt
vergaderd, wijl ik dit niet geheel onop
gemerkt laten voorbijgaan. Als wij nagaan
hoe wij er toe gekomen zijn om hijer
te komen, dan weten wij allen, dat toen
het bedrijf is overgegaan naar de PNEM
en dit gebouwtje niet langer aan zijn
oorspronkelijke bestemming behoefde te
voldoen, wij niet wisten wat wij er medie
zouden doen. Eerst kwam bij mij en spm-
mige anderen bet denkbjeeld 'naar voren,
het te bestemmen voor gemeentehuis, ook
andere voorstellen zijn er geweest. Er
is wel eens een bouwkundige gepolst of
er een gemeentehuis van zou zijn te ma
ken, doch altijd hoorde men dat er niets
van te maken zou zij'n, het is zoo ge
bouwd, dat men het gerust tot den grond
kan afbreken om er iets van te maken.
Het ,was wel de finantieele zijde, die
er van terugschrikte om in dezen tijd,
waarin verschillende gemeenten er moei
lijk voorzitten en ook de financiën van
Andel niet zoo rooskleurig waren, al is
het (dan niet in die mate zooals verschil
lende omliggende gemeenten, om groote
uitgaven te doen. Ook het conservatisme
speelde parten, ik bedoel hiermede niets
verkeerds, wij zijn allen voor behouden
van het oude, ik zelf ook. Het lokaal,
waarin wij jaren hebben gehuisvest, al
was dit eenvoudig en liet het ook als lokaal
te wenschen over, had toch ook veel
goeds. Dit goede hadden wij te danken
aan den eigenaar met zijn gezin en ik
breng hen daarvoor hier openlijk dank
en het doet mij genoegfen, dat de belangen
van de gemeente hebben geleid om te
voldoen aan den wensch van deze men-
schen, wijl zij het lokaal ook liever voor
andere doeleinden gingen gebruiken.
Nadat wij dus de verschillende wijzen
hadden o,verwegen, wat wij met hiet ge
bouwtje van het bedrijf zouden doen, is
het Wethouder Millenaar geweest, die er
herhaaldelijk op aandrong timmerman
Mans eens om advies te vragen, als die er
niets van kan maken, beweerde hij dan
kan het niemand. Wij hebben dit laten
rusten, totdat er uit den Raad een stem
is opgekomen en totdat de Raad besloot
B. en W. op te dragen om te laten onder
zoeken of er iets van te maken zou zijn,
zonder daarbij de zuinigheid uit het oog
te verliezen, de Raad Verleende een cre-
diet van f 3500 om het daarmede in orde
te zien te krijgen. B. en W. hebben
Mans opdracht gegeven en deze heeft
zich op een wijze van zijn taak gekweten
die de verwachting nog heeft overtrof
fen. Als men een huis bouwt, dan ziet
men dikwijls later gebreken, die anders
hadden moeten zijn. Misschien zal blij
ken dat ook dit niet volmaakt is, doch
als men weet wat hier was en nu ziet,
nu wij reeds een paar maanden hier zijn
gehuisvest, wat het is geworden, dankun-j
nen wij niet anders zeggen dan dat het
uitstekend voldoet. Ik wil timmerman Mans
hiervoor openlijk hulde brengen, eveneens
metselaar Tanckens en schilder Versluij's
en den smid, allen hebben het geheel
naar genoegen afgewerkt.
Nu wij voor den eersten keer hier bij
elkaar zijn, wil ik nog dezen wensch
uitspreken dat wij steeds met denzelfden
geest als voorheen ook in dit nieuwe ge
bouw zullen kunnen vergaderen en zul
len samenwerken. Het is h/'er gewoonte,
dat ieder zijn gedachte vrij uit kan zeg
gen en al is er al eens verschil van.
gevoelen dat daarbij niet aan het een of
ander persoonlijks wordt gedacht, moge
dat zoo blijven en moge onder den Zegen
des Heeren, die het Albestuurt, nog veel
in het belang van de gemeente Andel)
tot stand komen. Aangaande de kosten
kan ik nog mededeelen dat de verbou
wing was aangenomen voor f 2430 met
bijzondere werkzaamheden zijn de totaal-
kosten op f3190 gekomen zoodat zij on
der de begrooting zijn gebleven. Wij heb
ben de werkzaamheden doen uitvoeren
zooveel, mogelijk door belastingbetalers.
Men moet hierbij echter in het oog hou
den, dat dit niet in alle opzichten is door
te voeren en de belangen van de meerder
heid niet aan die van enkelen mag worden
opgeofferd.
Hiermede verzoek ik den Secretaris de
notulen te lezen.
Alvorens hiertoe wordt overgegaan
vraagt de heer Schouten het woord.
Spreker zegt kort te zullen zijn en niet
in herhaling te zullen treden van betgeen
door den Voorzitter omtrent de ingebruik
neming van het nieuwe raadhuis is gezegd.
Hij wil er echter iets aan toevoegen en
vertrouwt daarbij namens den geheelen
Raad te spreken, als hij zegt dat men
naar de verhuizing naar deze nieuwe wo
ning verlangt heeft en daarmede verbetert
is. Spreker hoopt dat in deze nieuwe
huisvesting de vergaderingen het stem
pel zullen dragen van een ruimen blik
en van vernieuwden werklust. Hij hoopt
dat het nieuwe raadhuis, dat hedenmiddag
in gebruik wordt genomen, het raadhuis
zal blijven van de tegenwoordige gemeen
te Andel, en dat men het r^iet zal "be
hoeven te deelen met andere gemeenten.
Door den Voorzitter is gesproken van
een zuinig beheer en het is waar dat wij
leven in een tijdperk van ongekende ma
laise, indien dan ook eenigszins mogelijk
moet er op elke mogelijke wijze naar
gestreefd worden, bestaande en nog te
ontdekken hulpbronnen te benutten. Ook
in een kleine gemeente als Andel is daar
in nog wel wat te doen. Spr. hoopt dat
de vergaderingen in »het nieuwe raadhuis
daarvan de bewijzen zullen dragen.
Hierop werden de notulen der vorige
vergadering gelezen en onveranderd vast
gesteld.
Oninbare posten schoolgeld.
De Voorzitter zegteen staat te hebben
waarop! 4 jpostjes elk van f 1.35 aan school
geld voorkomen, die hij namens B. en W.
oninbaar zou willen laten verklaren.
De Voorzitter leest een schrijven
voor waarin den Raad ontheffing wordt
gevraagd van het schoolgeld. Adressant
heeft met veel tegenspoed te kampen ge
had en heeft daarbij een gróojte dokters
rekening te betalen.
De heer Schouten is er niet voior, het
verzoek toe te staan. De betrokkene schrijft
dat hij wel wil trachten de groote dok
tersrekening te voldoen als hij daartoe
in staat is, dan kan toch ook het geringe
bedrag aan schoolgeld worden voldaan.
Spr. heeft de overtuiging, dat als de man
niet bij machte is, de doktersrekening te
voldoen en hij klopt om" steun bij de ge
meente aan hij niet zal worden afgewezen.
Schoolgeld meent spr. moet eerst voldaan
worden, de ouders zijn graag baas over
eigen kinderen en klagen als het rijk in
grijpende bepalingen maakt, daartegenover
moeten zij ook hun plichten willen vervul
len. Men kan hier het bedrag wel onin
baar verklaren, doch spr. vreest, dat er
dan straks meerdere zullen volgen. De man
is in de laagste klasse aangeslagen, het
gaat dus niet over het bedrag, maar toch
is spr. er tegen het oninbaar te verklaren,
alleen om het precedent dat men schept.
Voorzitter. De heer Schouten stelt dus
voor het bedrag niet oninbaar te ver
klaren, omdat men een groote rekening
wel en dit kleine bedrag niet tracht te be
talen.
De heer v. Vliet verklaart zich ook
tegen oninbaar verklaring, omdat ook hij
vreest, dat dan meerderen zullen volgen.
De heer Verwijs merkt op, dat al ver
klaart men het bedrag dit jaar oninvor-
derbaar men het niet alle jaren behoeft
te doen, de bedoeling van B. en \V. was
het alleen voor dit jaar te doen.
Met algemeene stemmen wordt hierop
besloten het bedrag niet otiinvorderbaar
te verklaren.
Voorloopige vaststelling Gemeentereke
ning en rekening G.E.B.
De Voorzitter verzoekt de Commissie
van onderzoek rapport tde willen uitbren
gen van haar onderzoek.
De heer Schouten zegt dat de Commissie
administratief geen enkele op- of aanmer
king heeft fen dan ook voorstelt de gjemeen-
terekening voorloopig vast te stellen op
ontvangst gewonen dienst f 39831.68
uitgaaf f 30622.505
voordeelig slot f9209.175
ontvangst kapitaaldienst f 12975.
uitgaaf f 11445.37
voordeelig slot f 1529.63
De heer Schouten zegt, dat de cijfers
reden geven om over de uitkomst van het
afgeloopen jaar tevreden zijn. Bij de be
paling van (het batig fslot dient men er even
wel rekening mede te houden dat het jaar
is aangevangen met een voordeelig slot
van het voorgaande dienstjaar van ruim
f 4000, zoodat het werkelijke batig slot
slechts f 4560.95 bedraagt, vermindert men
dit bedrag nog met f 3190.45 kosten ver
bouwing nieuwe raadhuis dan blijft er
toch nog een voordeelig saldo over van
f 1390.50.
Administratief, aldus spreker, was er
geen enkele op- of aanmerking naar aan
leiding van de rekening1 had de commissie
echter wel eenige opmerkingen. De vraag
is niet alleen wat kost onze huishouding
doch ook, wat krijgen wij voor ons geld.
De wegen vormen, in den tegenwoordigen
tijd met zijn druk en snel verkeer, meer
en meer een vraagstuk van beteekenis,
al meermalen is hierover gesproken. De
raad was toegezegd, dat het gemeentebe
stuur zou onderhandelen met het dijkbe
stuur. Verder meent de Commissie, dat er
nog te klagen valt over den weg in dien
Hoofdgraaf, aan het eind van de baan is
de weg heel wat minder dan de polder
weg, ook hierover zou gesproken worden
met het polderbestuur. Verder meent de
Commissie dat ook in de Steeg nog
wel wat te doen is en gezorgd kan worden
dat die wat ronder komt te liggen. De
Commissie is nieuwsgierig naar de onder
handelingen met dijk- en polderbestuur.
Bolvendien zag de Commissie gaarne dat
er bij het houden van verpachtingen een
strenge keur wordt toegepast op pachters
en borgen. Dan is er nog een zaak die
de Commissie onder de aandacht wenschte
te brengen. Uit de instructie voor d(en
geneesheer 'blijkt, dat de Burgemeester
is belast met het toezicht op de naleving
dezer instructie. Spr. gelooft dat de na
leving dezer instructie nogal eens reden
tot klachten heeft gegeven, bijv. met het
geval-Verwijs. Wordt over een dergelijk
geval wel eens met den geneesheer gespro
ken en wat is daarvan het resultaat? Hoe
staat het met de aangestelde geneesheer
heeft die geen enkele plicht tegenover
de gewone burgerij van Andel. Ieder weet
dat hij als gewoon mensch strafbaar is
als hij zijn medemensch die in levensge
vaar verkeert niet tracht te redden, als
dokter is men dit toch zeker. Ook hier
over ontving de Commissie gaarne eenige
inlichtingen.
De Commissie heeft de rekening van
het G.E.B. administratief ook geheel in
orde bevonden, het bedrijf worstelt nog
steeds met een tekort. Over het ontvangen
en afleveren van stroom is al meermalen
gesproken, men wordt daarmede echter
niet veel wijzer. De Commissie heeft den
indruk dat als de gemeente niet met het
oude bedrijf zat, het tegenwoordige be
drijf zich zou bedruipen en de gemeente
dus ook hiermede in een niet ongunstige
positie verkeerd.
De Secretaris licht toe, dat als de ge
meente niet met het oude bedrijf zat, het
nieuwe bedrijf een winst van f 800 zou
opleveren. Dit bedrag is volgens den Voor
zitter evenwel ook weer niet geheel zuiver
te nemen, omdat in het nieuwe bedrijf
ook kapitaal zit van het oude.
De heer Schouten meent dat de gemeen
te met de stroomafname in tegenstelling
met vele andere gemeenten in een gezonde
positie verkeerd.
De Voorzitter zegt dat hij, wat de kwes
tie der wegen betreft er den Voorzitter
van het Oudland op gewezen heeft en
deze heeft verzocht de zaak op te knap
pen. Deze ibeeft beloofd de kwestie 'in
in de eerstvolgende vergadering ter sprake
te zullen brengen. Deze vergadering heeft
de volgende week plaats, zoodat het spr.
gewenscht voorkomt het bericht van de
beslissing dier vergadering af te wachten.
Over den weg in de Hoofdgraaf heeft
de Voorzitter ook aleens met belangheb
benden gesproken, tot zijn spijt is het
tot heden bij die besprekingen gebleven.
Ten aanzien van den Rietdijk hebben geen
besprekingen plaats gehad, misschien kan
de heer Verwijs, Voorzitter van het Wa
terschap nadere inlichtingen verschaffen.
De heer Verwijs antwoordt dat hij twee
lichamen heeft te vertegenwoordigen n.l.
de gemeente en het waterschap, nu is
het naar zijne meening de groote vraag,
wie is verplicht den weg te onderhou
den. Het waterschap heeft afstand gedaan
van den grond voor bebouwing en is daar
door het recht van voorpoot kwijt, even
eens .is 't het gras kwijt geraakt ten gunste
der bewoners, bovendien vorderen de wa
terleidingen ide drie dubbele kosten. Als
de polder alle voordeden kwijt is komt
het spr. billijk voor dat de gemeente ook
de kosten van onderhoud van den weg
draagt.
De heer v. Houwelingen merkt op, dat
het (feit dat de polder vroegter de dwaas
heid heeft begaan den grond af te staan
thans de gemeente geld zou gaan kosten.
De Voorzitter voegt er aan toe, dat deze
wijze van handelen een eenvoudige manier
zou zijn om van een onderhoudsplicht af
te zijn.
De heer Verwijs vraagt, Waarom dan
de gemeente den weg in de Hoofdgraaf
onderhoudt, waarop de Voorz. antwoordt
dat de onderhoudsplicht van den weg op
de gemeente rust, het is geen regel dat
een weg, waaraan woningen worden ge
bouwd, door de gemeente moet worden
onderhouden, het is bovendien ook in
het belang der landerijen, dus van het
waterschap, dat de wegen goed zijn.
De heer Schouten wil niet ovjer de rechts
kwestie spreken, doch ook uit billijkheids
oogpunt komt het spreker billijk voor
dat de polder den weg onderhoud.
De iheer Verwijs zegt, de polder heeft
het recht aan de menschen gegeven, heeft
afstand van het grasgewas gedaan en zou
nu nog den weg moeten onderhouden,
doch vergeet daarbij een ding. Wanneer
in den loop van enkele jaren de Rietdijk
geheel bebouwd was, dan zouden ook de
landerijen daar meer waarde krijgen, wie
plukt dan de voordeden, de eigenaars dier
landerijen en niet de gemeente. Het is een
feit dat in een streek, die druk bebouwd
wordt, de landerijen hooger in waarde
worden, neem b.v. Andelerbroek en daar
naast de Rietdijk.
De heer Verwijs kan deze meening niet
deelen, hij heeft de overtuiging dat de lan
derijen door het bebouwen minder waarde
krijgen.
De heer v. Houwelingen is ook deze
meening toegedaan.
De heer v. Vliet zegt, dat "het nu wei
land is, hij geeft toe dat dit minderwaard
wordt door de bebouwing, was het bouw
land dan zou het een ander geval zijn.
De Voorzitter erkent, hoe meer er op
een plaats gebouwd wordt, hoe meer de
grond waard wordt.
De heer Verwijs zegt dat hij er meer
malen op heeft hooren wijzen niet te veel
vergunning te verleenen tot bouwen om
dat daardoor de landerijen minder waard
worden.
De Voorzitter merkt op, dat de Voor
zitter van het Waterschap hier zelf te
genwoordig is en zijn gevoelen heeftjdoen
kennen. Spr. zou dezen Voorzitter op het
hart willen drukken, de zaak nog eens
goed onder de oogen te zien.
De heer Schouten zag liever een offi
cieel schrijven aan het polderbestuur ge
richt.
De Voorzitter verklaart hiertegen geen
bezwaar te hebben, zoodat het gemeente
bestuur een schrijven tot het polderbe
stuur zal richten.
Wat het derde punt betreft, n.l. de
kwestie van den dokter, zegt de Voorzitter
dat volgens de instructie de Burgemeester
belast is met het toezicht op de naleving
der instructie. Zijn er klachten over den
dokter, d an moet men zich ook wenden
tot hem, die met het toezicht belast is
of de Burgemeester dan genoodzaakt is
er steeds achter te loopen, trekt spr. in
twijfel. Een geval is hem bij geruchte ter
oore gekomen en toen spr. dit hoordlt
heeft het ook zijn verontwaardiging ge
wekt. Er is hem gevraagd of de gemeente
geneesheer verplicht is om te komen als
hij wordt geroepen. Spr. heeft daarvoor
de instructie nagelezen en letterlijk opge
nomen is de geneesheer niet verplicht,
een ander geval is het als hij door B. en
W. wordt geroepen, wat de zedelijke ver
plichting betreft, dit moet ieder voor zichzelf
weten. Spr. houdt zich aanbevolen voor
klachten, als deze hem bereiken hoopt
hij zijn plicht te doen.
De heer Schouten acht het den plicht
van den Raad om deze kwestie hier ter
sprake te brengen. De Voorzitter weet
even goed als spreker, dat niet iedereen
in staat is, om zijn recht te zoeken en
dat er zijn die veel over hun kant mioe-
ten laten gaan, evengoed als er sommigen
zijn, die hun plicht vergeten. Het is voor
iemand die hard moet tobben, niet ge
makkelijk om zijn recht te laten gelden.
Iemand die ernstige zieken en klachten1
heeft gaat niet zoo gauw bij den Burge
meester klagen. Het speciaal geval hier be
sproken geeft den Voorz. alle reden den
dokter op deze klachten te wijzen en hij
kan zich daarbij beroepen op den Raad
en behoeft dat dan niet op een speciaal
persoon te doen.
De Voorzitter zegt dat hij gaarne in
dezen geest wil handelen. Als er ernstige
klachten zijn behoeft de Burgemeester di
rect nog niet de boete van f 10 op te leg
gen en kan hij nog tactisch optreden.
Spr. blijft er echter bij dat het beter
is klachten direct te zijner kennis te bren
gen, dan dat hij deze van anderen moet
hooren, hij behoeft dan toch nog niet
de boete toe te passen.
Hierop worden de gemeenterekening'
1925 en rekening G.E.B. voorloopig vast
gesteld.
De Voorzitter zegt dat het vorig jaar
aan de gemeente Rijswijk f 3000 en aan
de gemeente Giessen f 3600 kasgeld is ge
leend. Beide gemeenten hebben weder be
hoefte aan kasgeld. B. en W. stellen daar
om voor dezelfde bedragen weder te lee-
inlen a 4 pCt.
De heer Schouten zou willen vragen,
is het geld van de gemeente ook gewaar
borgd?
De Voorzitter antwoordt dat de beide
gemeenten voldoende waarborg bieden. Zij
bezitten onbezwaarde eigendommen. Met
algemeene stemmen wordt hierop beslo
ten de genoemde bedragen weer te leenen.
Wijziging begrooting 1926.
De post voor het spitten van het Ande
lerbroek is het vorig jaar met f 500 over
schreden, verder moet er een bedrag op
worden gebracht van f 6600 voor de kas-
geldleeningen aan de gemeente Giessem
en Rijswijk en heeft men aan hfet. Rijk
f 300 moeten terugbetalen voor geraamde
kwade posten. De begrotingswijziging
wordt met algemeene stemmen goedge
keurd.
Benoeming Zetters. Aftredend zijn de
heeren D. G. Mans en Joh. de FijterAzn.
B. en W. hebben naast de aftredende op
de voordracht geplaatst de heeren P. Tan-
kens en P. v. Houwelingen.
De heer Schouten vraagt of die men
schen nog iets te doen hebben, spr. vindt
het ongelukkig dat geen raadslid tegen
woordig iets meer heeft te zeggen over
de aanslagen in zijn eigen gemeente.
De Voorzitter zegt dat geen raadslid
en ook de Zetters daarin niets te zeggen
hebben. Met algemeene stemmen worden
de aftredenden hierop herkozen.
Rekening Gezondheidscommissie. Uit de
rekening blijkt dat het aandeel in de kos
ten voor de gemeente Andel f 57.45 be
dragen.
De heer Schouten merkt op dat op deze
uitgaven zeker niet te besnoeien is.
De Voorzitter antwoordt ontkennend, de
gemeente heeft al eens gevraagd om op
heffing van de Gezondheidscommissie, ech
ter zonder resultaat.
De heer Schouten gelooft niet dat de
Gezondheidscomm. heelemaal overbodig is,
or het Laid yn Hsiisüen 01 AltenaJeLaiiislraa
inmeierw