Eerste Blad
C. DE KEMP
BIGGELAAR'S
S. D. LANKHÜYZEN Co's BANK
DIEREN GENEESMIDDELEN,
A. VERSCHUUR-BAERT
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Zijdie zich op dit Blad
wenschen te abonneeren
ontvangen de tot 1 Jan
verschonende nummers
GRATIS
Jets uit de geschiedenis der
Kederlandsche Spoorwegen.
T. BOONSTRA
De meest gevraagde
Dit blad verschijnt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
banco per post beschikt 1.40. Afzonderlijke
QUmmers 6 cent.
UitgaveFirma L. J. VEERMAN, Heusden*
Wth 4663 Vrijdag 10 December 1926,
Ad verten tiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiëu worden tot Dinsdagmiddag 1 uur cn
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
IV.
1860-1890.
De heeren v. Heukelom en Luden, Pool
man en Vrolik, die concessie voor de
exploitatie der staatslijnen kregen, droegen
die over aan de in 1863 opgerichte N. V.
Maatschappij tot Exploitatie van Staats
spoorwegen.
Haar kapitaal bedroeg 12 millioen gul
den en krachtig werd door de nieuwe Mij.
de arbeid ter hand genomen. Reeds in 1863
konden enkele secties van verschillende
lijnen geopend worden.
Ook de verbindingen met het buitenland
werden zorgvuldig overwogen en om den
den transitohandel voor de S. S. te winnen
werden meerdere belangrijke verbindingen
tot stand gebracht.
De Ned. Centraal Spoorweg Mij. dagtee-
kent van 1858. In 1865 kwam liaar lijn
Utrecht—Hattum—Zwolle—Kampen geheel
klaar, doch pogingen om het exploitatie-ge
bied verder uit te breiden, mislukten'.
Haar vette jaren vielen vóór 1880, toen
de transitohandel A'dam—Noord Duitsch-
land van haar lijnen gebruik maakte. De
N. R. S. wist in 1885 de meerderheid der
aandeden op te koopen. De Noord Brabant
Duitsche Spoorweg Mij. dateert van 1869.
Deze bedoelde te wezen een korte ver
bindingsweg tusschen de zeehavens Vlis-
singen-Antvverpen-Dordrecht eenerzijds en
Midden- en Noord Duitschland anderzijds.
GOUD, ZILVER, UURWERKEN.
Engstraat 80, HEUSDEft.
Prima WEKKERS met 2 jaar
schriftelijke Garantie I 2-25.
FEWILLCT Oi.
Onder valsche Vlag.
(Naar het Engelsch)
Van W. G. WATERS.
2)
Ik zelf begon troost te vinden in de
kunst, toen ik geen vijf pond meer bezat
om te verspillen aan datgene wat ik ver
maak noemde. Het nut van tegenspoed was
vóór mij geweest. Ware hij niet gekomen dan
zou ik nu misschien dineeren in een der
kleinste café's en niets meer begrip heb
ben van onze groote meesters dan de kel
ner hier.
De oude heer zag mij een oogenblik
uitvorschend en ernstig aan. Toen zei hij
Ik geloof dat ik thans een leerling naar
mijn hart gevonden heb. Ik ken al de ver
lokkingen der jeugd wel, mijn jonge
vriend. Nu ben ik een oude kreupele
stumperd, maar er was een tijd voor mij
heel anders dan nu. De oude Flaccus
zeide: Gij hebt uw meesteres gevonden
en zult tevreden met haar zijn. Zij zal u
nooit bedriegen en u nooit op slechte
paden brengen, zoooo-k met u.
Ik knikte toestemmend en, daardoor aan
gemoedigd ging mijn nieuwe kennis voort
te betogen, hoe de kunst het eenig ware'
veld der deugd was en hoe gemakkelijk
het mij vallen zou haar geheel te dienen,
als ik slechts een trouw bezoeker werd
van het Kensingston-museum en mefcr en
meer doordrong in de praktijk zoowel als
in de literatuur van mijn kunst. T'hans
In 1878 waren hare lijnen Boxtel-Goch-We-
zel gereed. Van al de Spoorweg Mijen is
deze wel liet meest onfortuinlijk geweest.
1890-1907.
Het bestaande stelsel vertoonde naar
het oordeel der regeering twee hoofdge
breken. 1. verbrokkeling van de exploi
tatie der verschillende lijnen.
2. de ongezonde concurrentie tusschen
de bestaande Maatschappijen.
BA*
Het eerste gebrek vond zijn oorzaak
in de wordingsgeschiedenis doordat .de
aanleg der lijnen stuksgewijze en zonder
vaststelling van een plan voor het geheele
land was tot stand gekomen. Locale be
hoeften hadden op den voorgrond gestaan
en de eischen van het algemeen belang wa
ren grootendeels verwaarloosd. Wat het
tweede aangaat, zonder buitengewone hulp
middelen konden de 3 groote Maatschap
pijen den strijd tegen elkaar niet volhou
den. Het liet zich voorzien, dat de zwak-
sten den strijd zouden moeten opgeven,
en de overwinnaar zich in een monopolie
toestand zoo spoedig mogelijk zou trachten
te herstellen ten koste van het publiek. De
regeering streefde er naar doorgaande lij
nen te leggen onder één beheer en dó
dacht ik wél, dat de oude heer wat mo
nomaan was en wat overdreef zooals alle
enthousiaste naturen, maar niettemin vond
ik hem zeer onderhoudend. Toch bleef
ik steeds van oordeel dat het koffiehuis
De Divan, een minder geschikte plaats
was voor een man, die een hoogepries-
ter op het gebied der aesthetica genoemd
kon worden. En als of hij mijn gedachte
raadde, zei hij eensklaps:
Gij verwondert u er over, hoe ik in
een koffiehuis komen kon als dit hier.
Maar mijn jonge vriend ,gij weet niet
wat de onaangenaamheden van een een
zame kamer zijn, waar alle beweging mij
pijn veroorzaakt. Hier te komen is mijn
eenige ontspanning, want hier ontmoet
ik eiken avond eenige vrienden, mannen
die met mij praten over dingen, waarin ik
belang stel. Oude vrienden grootendeels,
en ik hoop dat hun aantal vanavond met
een vermeerderd is.
Ik antwoordde dadelijk hoeveel genoe
gen het mij deed met hem in kennlis te
zijn gekomen.
En mag ik hopen iets van uw werk
te zien? hernam hij. Ik ben te gebrekkig
om bij u teik omen, dus zoudt gij het hier
mee naar toe moeten brengen1.
Dit verzoek bracht mij wel wat van'
mijn stuk, want ik was weinig trotsch op
de door mij geteekende aandeelen van
spoorwegmaatschappijen en dergelijk werk.
Breng maar wat gij wilt, ging hij voort.
Ik kan evengoed een briefhoofd oif een
adreskaart beoordeelen als de fijnste en
meest samengestelde ets. En als ik in u'
niet te veel mijn meester vind, zaj ik uj.
misschien te eeniger tijd ook wel iets van
mijn eigen werk laten zien.
verdeeling van het net moest zóó geschie
den dat de Maatschappijen, met de ex
ploitatie er van belast, ongeveer in kracht
gelijk waren.
In 1890 slaagde de regeering er in haar
doel inzake concentratie en concurrentie
te bereiken. Het net der N. R. S. werd
gekocht en verdeeld onder H. S. M. en
de S. S.
Ten aanzien van de finantiëele verhou
ding tof den staat trachtte men beide
maatschappijen zooveel mogelijk in den-
zelfden toestand te brengen. Het voornaam
ste punt hiervan was: dat de staat eige
naar blijft van de staatsspoorwegen, en
deze aan S. S. M. en H. S. M. in gebruik
geeft tegen een vaste jaarlijksche pacht
som.
De spoorwegovereenkomsten van 1890
hebben het spoorwegvraagstuk niet opge
lost, maar zijn slechts het begin geweest
van een overgangsperiode, waarin meer en
meer is gebleken, dat het in 1890 door de
regeering gekozen systeem in vele opzich
ten aan de verwachtingen niet heeft vol
daan en in het bijzonder de regeling van
het finantiëel beheer dringend wijziging
behoeft. Ook de spoorwegstaking van '03
bracht leemten aan den dag, die de nood
zakelijkheid van een afdoende reorganisatie
van het spoorwegbedrijf duidelijk hebben
aangetoond.
In 1917 kwam er feitelijk een fusie tot
stand De Nederl. Spoorwegen —doch
officiéél bleven beide Maatschappijen be
staan. Er kwam echter eenheid in leiding
bij gebruik van personeel, materiaal en
wegen. Deze fusie kon op zich zelf geen
afdoende verbetering brengen. De uitkom
sten van het bedrijf bleven onvoldoende en
om te voorkomen, dat de bedrijven zouden
worden stopgezet, wTht tot de onmogelijk
heden moet behooren, ging de Staat er
in 1919 toe over aan aandeelhouders 5
pCt. rente van het kapitaal te garyjdeeren.
In 1920 bracht de Staat voor het eerst zijn
steun in dezen vorm. De te korten van de
spoorwegen blijven nog steeds voortduren,
niettegenstaande de hooge tarieven en ver
schijnen regelmatig op de landsbegrooting.
Dat in dien toestand binnen afzienba-
ren tijd verbetering zal komen, gelooven
wij niet, daar meerdere factoren hun on-
gunstigeni nvloed blijvend zullen doen ge
voelen. Zoo brengt b.v. het verkeer met
auto's en autobussen enorme schade toe
aan de spoorwegen en waar dit verkeer
zich meer en meer ontwikkelt, zoowel
wat betreft het goederen- als het personen
vervoer, daar komt het ons voor dat de
finantiëele resultaten van het spoorweg
bedrijf er in de naaste toekomst niet op
zullen verbeteren.
Kort hierna nam ik afscheid van den
ouden heer, want er waren twee of drie
heeren gedurende ons gesprek in het kof
fiehuis gekomen, die hem in het voorbij
gaan hadden gegroet. Toen ik hem mijn
hand bood, gaf hij mij een visitekaartje
waarop ik den naam E. Bellamy las en
ik beloofde hem den volgenden avond weer
in het koffiehuis te komen en enkele proe
ven van mijn talent mede te brengen.
II.
HET ZELDZAME OUBE BOEK.
Mijn leven was zoo eentonig en ik had
zoo weinig kennissen, dat de ontmoeting
van iemand met wien ik praten kon, voor
mij een gebeurtenis was. En ik besefte vol
komen, dat de oude heer, dien ik dezen
avond ontmoet had, lang geen gewoon man
was. Gedurig dacht ik aan hem toen jk
door de avondmist huiswaarts keerde, en
toen ik den volgenden dag over mijrt
plaat gebogen zat.
Welk een tegenstelling vormde die wit-
gebaarde wijsgeer met de domino spelende,
absinth drinkende Franschen, onder welke
hij zijn vrienden had. Ik beschouwde hem
als een soort Faust, iemand die alle weten
schappen, alle wijsbegeerten bestudeerd
heeft. In welke diepten van gedachten, in
welke bespiegelingen zouden die vriende
lijke oogen niet geblikt hebben. En in die
dagen gevoelde ik meer dan ooit behoefte
aan een degelijk gesprek, aan een sympa,-
thieken vriend met wien ik spreken kon
over mijn denkbeelden, verwachtingen en
levensinzichten.
Sedert ik bij den dood mijns vader»
telef. No. is Raamsdonksveer.
AGENTSCHAP TAN DE AMSTERDAMSCHE BANK A'DAM
Verstrekt Handelscredieten tegen nader overeen te komen voorwaarden.
Opent rekening-courant met rentevergoeding.
Incasseert Binnen- en Buitenlandsche Wissels.
Belast zich met den aan- en verkoop van Effecten en nazien van Uitlotingen
Koopt en verkoopt vreemd Bankpapier.
Verzilvert Coupons en bezorgt alle Assurantiën.
Neemt gelden Deposito, rentevergoeding volgens overeenkomst.
Verhuurt Safe-Loketten. (Prijzen naar grootte der kastjes).
SPAARBANK. BtT Spaarboekjes gratis bij eerste storting.
Nadere inlichtingen verstrekt gaarne de Directie
liiniienlaiid
BRAND.
Door onbekende oorzaak is de boerderij
van C. Schwere te Stobbegat afgebrand.
Van de veertien koeien kwamen er dertien
in de vlammen om.
—o
AANRANDI/VG.
Dezen zomer werd een meisje uit En
schedé aangerand onder de gemeente Lon-
neker. Ondanks alle nasporingen bleef ae
dader onvindbaar. Deze week zag liet
meisje den man, dien zij onmiddellijk her
kende, langs haar huis komen. Zij waar
schuwde de politie, die den man arresteer
de. Hij heeft een volledige bekentenis afge
legd.
o
HET GASKRAANTJE.
Een familie, wonende aan den Broeder-
weg te Kampen, nam een sterke gas-
lucht waar in huis. Een onderzoek bracht
aan het licht, dat de bovenbewoonster,
de 73-jarige mevrouw U., bewusteloos in
bed lag. Een gaskraantje onder een pan
netje melk stond open. Nadat een arts de
patiente twee uur behandeld had met een
van G. T. CAMPAGNE Jr. te Culem-
borg zijn verkrijgbaar in de
DROGISTERIJ van
Wittebroodstraat W 52 HEUSDEN.
mijn fortuin verloor en darmede getrof
fen werd door hetgeen sommigen den
zwaarsten slag zouden noemen, had ik
behagen en troost gevonden in het lezen
van allerlei boeken; ik had kennis geno
men van werken op elk gebied. Is het
dan vreemd, dat ik mijn inzichten en
theoriën verlangde bloot te leggen aan
iemand als den ouden heer Bellamy?
Met hem wilde ik praten over wijsbe
geerte, sociale vraagstukken en politiek?
Den volgenden dag staakte ik mijn werk
een uur vroeger dan gewoonlijk en behalve
eenige proeven van mijn werk na|tn ik,
in mijn hoofd, tal van abstracte vrajgen
mee, om ze met mijn nieuwen vriend diep
zinnig te bespreken.
Toen ik in De Divan kwam, zat mijn
wijsgeer reeds op zijn plaats en ik beken
het, ik was gevleid over de nieuwsgierig
heid die hij verried om mijn werk te zien.
Mijnerzijds verwachtte ik natuurlijk het
meest van mijn decoratief werk, vignetten,
voor reisgidsen, afbeeldingen van badplaat
sen en dergelijke, maar ik bemerkte spoe
dig, dat de heer Bellamy daarin weinig
vond. Zi) waren wel goed, zeide hij},
maar hij beoordeelde een g|raveur liever
naar ander werk, dat zorgvuldigheid en
aandacht vereischt, zooals bijvoorbeeld de
afdrukken die ik hem vertoonde van de
aandeelen der Santa Anna Zilvermijn-Mij.
en van den San Zuan del Picador Spoor
weg. Dat was werk waaruit men het mees
terschap van een kunstenaar over zijn ge
reedschap kon opmaken, en tot mijn ge
noegen bespeurde ik, dat hij niet ongunstig
dacht over de nationale emblemen van de
Spaansch-Amerikaansche Staten.
Wij zaten eenigen tijd te praten eer I
zuurstofapperaat, keerde wel de polsslag
terug, maar niet het bewustzijn. De toe
stand der oude dame was van dien aard
dat zij «aar het Ziekenhuis moest worden
overgebracht.
DOODELIJK ONGEVAL.
Te Maarssen heeft het tweejarig knaap
je D. G. uit een kan met kokende koffie
gedronken. Onder hevige pijnen is de klei
ne na eienige uren bezweken.
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Te Winschoten is overleden mej. K. uil
Wagenborgen, die eenige dagen geleden,
bij een botsing tusschen een trein en een
auto op den onbewaakten overweg te
Scheemda ernstig werd gewond. Haarman
heeft het ziekenhuis verlaten.
HET COMPLOT DER COMMUNISTEN
Communisten hébben het adathoofd
Loeboekminteroen (Indië) vermoord. Mi
litairen bevrijdden een ontvoerden oppas
ser. Militaire versterking is naar Solok
vertrokken.
Padang is Zaterdag- en Zondagavond
streng bewaakt. De wegen waren afgezet
en de voetgangers werden gefouilleerd.
o
Het melkconflict te Leiden is geëindigd.
Beide partijen melkveehouders en melk
veehandelaren zijn tot een vergelijk geko
men. De grondprijs is bepaald op 11
ct. zooals door de veehouders werd ge-
eischt en de verkoopprijs blijft 15 ct.
o
GEHEIME BRANDERIJ.
Te Heiligerlee is bij W. Bloksma een
distilleertoestel in beslag genomen.
o
er een geschikte gelegenheid kwam om met
mijn wijsgeerige vraagstukken voor den
dag te komen. Als inleiding begon ik over
een boek dat onlangs door een wetenschap
pelijk man beoordeeld was, maar eer de
oude heer daarover zijn meening had kun
nen uitspreken, voegde zich een slanke
man bij ons, een van hen, die ik reeds den
vorigen avond had gezien en aan hem stel
de de heer Bellamy mij voor als zijn jon
gen vriend.
Hij noemde noch den naam van derj
onbekende, noch den mijne, en voor het
laatste had hij een goede reden, namelijk,
dat hij mijn naam nog niet kende.
De lange man schonk ons niet lang de
eer van zijn gezelschap. Hij sprak enkele
woorden in het Fransch met den ouden
heer en schudde zijn hoofd, alsof hij te
kennen wilde geven, dat de loop der we-
reldsche zaken hem niet beviel. Daarop
begaf hij zich naar eenige andere heeren,
van even zwaarmoedig uiterlijk als hij zelf,
en zette zich b ij hen in een hoek der zaal.
De heer Bellamy schudde het hoofd
toen hij naar het clubje zag.
Gij zult wel raden, wat hun deert,
fluisterde hij mij toe. Patriotisme. Zij
hebben allen een eigen plan om hun va
derland te hervormen, en ik geloof, dat zij
het alleen daarin eens zijn, dat de eene
helft der menschen uit den weg m;o|et
worden geruimd om de andere helft ge
lukkig te maken.
Mijn hart klopte luider, toen ik daar
eensklaps besefte, dat ik, zooal geen deel
nemer aan een samenzwering, toch in het
zelfde vertrek met samenzweerders was.
(Wjordt vervolgd.)
VIM WSBLAB
voir lit LisI hi leisdei si AltEia,leLii|striit u tie liiulirviirl
