Eerste Blad
Uitgave 5 Firma L. J. VEERMAN,
W&r 4664, Woensdag 15 December
Heusden*
1926,
EWJILLETON.
Onder valsche Vlag.
Binnenland.
Int. Telefoon no* 19. Postrekening
no. 61535.
Zij, die zich op dit Blad
wenschen te abonneeren
ontvangen de tot 1 Jan
verschijnende nummers
GRATIS
k
Und van alten'»
Dit blad verschynt WOENSDAG an VRIJDAGMIDDAG,
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1,25, en
franco per post beschikt 1,40, Afzonderlijke
aummers 6 cent,
Advertentiën van 1—6 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 ttur «n
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Vergadering van den raad der gemeente
VEEN op Donderdag 9 Dec. v.m. 10
-uur.
Voorzitter: Ed. Achtb. Heer R. J. van
Doveren.
Secretaris: VC^plEd. Heer J. Timmermans.
Aanwezig alle leden, behalve de heer
Smits.
De Voorzitter opent de vergadering op
de gebruikelijke wijze, waarna de Secreta
ris de [notulen der vorige vergadering leest,
die hierop onveranderd worden vastgesteld.
Ingekomen stukken
Brief van Ged. Staten in verband met
het raadsbesluit van 22 Juni j.l. waarbij be
sloten was tot aflossing der geldleening van
f 11000 a 6 pCt. en het aangaan van een
nieuwe geldleening groot f 15000 a 5 pCt.
Ged. Staten berichten dat zij hunne goed
keuring aan dit raadsbesluit willen hechten
mits wordt besloten jaarlijks minstens f 500
af te lossen en niet als waarborg voor deze
leening wordt verbonden het eigendom der
gemeente bestemd voor den openbaren
dienst.
De Voorzitter vraagt of de Notaris reeds
heeft geantwoord op de vraag van B. en
W. of de geldschieter hiermede genoegen
neemt.
Wethouder Schreuders zegt dat de No
taris hem heeft medegedeeld dat hij met de
nieuwe voorwaarden genoegen neemt en
het bedrag wil leenen als hypotheek op het
hooiland de Heuje en op de school. De
zaak is dus thans in orde.
De Voorzitter betwijfelt dit, aangezien
hij niet gelooft, dat Ged. Statiën zullen
goedkeuren, dat reeds rente betaald wordt
vanaf 1 Aug. j.l. terwijl het bedrag nog
niet is ontvangen.
Wethouder v. d. Pol zegt dat de schuld
hiervoor bij Ged. Staten ligt. Direct nadat
het raadsbesluit is genomen, is Ged. St.
verzocht daaraan goedkeuring te hechten
Thans, een half jaar nadien krijgt men eerst
dit antwoord, dat men evengoed reeds
twee of drie dagen na het verzoek had kun
nen geven. Het verlangen van den geld
schieter, die het bedrag van 1 Aug. af ter
(Naar het Engelsch)
Van W. G. WATERS.
3)
Zijn het communisten of nihilisten?....
vroeg ik.
O, ik weet niet hoe zij zichzelven noe
men, maar' nihilisten zou geen slechte naam
voor hen zijn, want zij zijn altijd druk
bezig met iets, dat op nihil, op idets
uitdx aait.
Zijn het Franschen of Italianen?
Van alles wat. Het is een merkwaardig
troepje. De meeste hunner zouden geen
vlieg kwaad kunnen doen, maar als gij
hen over hunne hervormingsplannen hoort
spreken komen zij met maatregelen voor
den dag, die iemands haren ten berge doen
rijzen.
Komen zij eiken avond hier, vroeg ik.
Neen, zij reizen en trekken heen en
weer. Den eenen dag wordt Luders, dat
is de man die met ons sprak, onverwacht
naar Messina gestuurd en den volgenden
dag konft een onbekende uit Verviers of
Weenen. Ik geloof dat de spoorwegmaat
schappijen meer voordeel van hen trekken,
dan de lijdende menschheid, zooals zij'
het noemen. Zij zien er niet opgewekt uit,
vindt gij wel?
Neen, zeker niet, maar iemand kajn
ook niet vroolijk kijken als hij elk oogen-
blik een politieagent verwachten kan om
hem te arresteeren.
Zeer 'juist. .0, er zullen altijd ruste-
beschikking stelde, om van dien datum af
rente te ontvangen is niets onbillijk, de
onbillijkheid schuilt bij de Staten, die het
verzoek om goedkeuring zoolang onder
zich hielden.
De heer Schreuders merkt op, dat tenge
volge der conversie het percentage 1 pCt.
lager wordt, zoodat het nadeel van de be
paling rentebetaling vanaf 1 Aug. spoe
dig is opgeheven.
De Voorzitter acht het nieuwe wetsont
werp regelende de finantieele verhouding
tusschen .'r ijk en gemeente van belang.
De heer Schreuders meent dat dit nog
wel een tijd zal aanloopen eer het is aan
genomen en de gemeente er van zal pro-
fiteeren.
De Voorzitter is de meening toegedaan
dat dit wetsontwerp spoedig zal worden
behandeld. Spreker brengt in omvraag hel
voorstel tot het aangaan van een hypothe
caire leening, zooals hiervoor is aangege
ven. Met algemeene stemmen wordt dit
voorstel aangenomen.
Benoeming lid Burgerl. Armbestuur we
gens periodieke aftreding van den heer J.
van Ballegooijen. Met algemeene stemmen
wordt de heer C. Schreuders gekozen,
die deze benoeming aanneemt.
Vaststelling gemeentebegrooting 1927.
De begrooting wordt artikelsgewijze be
handeld. Bij post onderhoud gemeentege
bouwen, groot f 50, zegt de heer van
Ballegooijen, dat deze post hem zeer
laag voorkomt.
De Secretaris merkt op, dat uit den post
onvoorzien groot f 500 en uit andere pos
ten nog kan worden overgeschreven.
Voor plaatselijke inkomstenbelasting is
een bedrag uitgetrokken van f7133.
De Voorzitter stelt voor de begrooting
goed te keuren in ontvangst op f 26921,80,
uitgaaf f 3202992. Alzoo met een nadèelig
slot van f5108,12.
De heer v. Andel zou willen vragen of
nu de gemeenteambtenaren hun pensioen-
storting geheel zelf moeten dragen, niet
een onbillijkheid wordt geschapen tegen
over den gemeenteveldwachter Swarts.
De heer Ballegooijen meent dat bezwaar
lijk een uitzondering kan worden gemaakt,
de een wel, de ander niet, gaat niet.
De heer v. Andel geeft dit toe, doch
de heer Swarts geniet f 50 als gemeente-
bode, als nu als tegemoetkoming deze be
looning eens op f 100 werd gebracht, dan
was de gemeente toch nog goedkoop uit,
want als de heer Swarts voor deze functie
bedankt, kan de gemeente voor dit bedrag
niemand krijgen. Swwarts krijgt voor het
bodeschap nog geen gulden per
week en moet daarvoor 5 maal per week
naar den Burgemeester te Wijk, krijgt dan
looze geesten in de wereld zijn. Hoe jam
mer mijn jonge vriend, dat de menschen
niet, zooals gij en ik, tevreden kunnen
zijn, met de vertroostingen der kunst en
wijsbegeerte. Want ik ben overtuigd, dat ge
een wijsgeer zijt en ik verheug mij er reeds
op, met u allerlei vraagstukken te kunnen
bespreken en uw oordeel te vragen.
Mijn oordeel te vragen. Die grijsaard
bij wiens kennis de mijne die eens kinds
was. Welk een nederigheid. Ik had altijd
gehoord ,dat de grootste denkers het meest
bescheiden zijn. Of kon het wezen, dat hij
inderdaad i n mij zulk een scherpzinnig
vernuft ontdekt had.
ÏD Ik heb op het oogenblik een werk onder
handen ,-dat naar ik hoop, voor het nage
slacht bewaard zal blijven, ging de oude
heer voort. Het is een herdruk met noten
van een zeldzame oude vertaling van oud-
duitsche gedichten. Een mijner vrienden
heeft mij met de noten en commentaren
geholpen. Het zal worden uitgegeven op
kostbare wijze, met de origineele gravu
ren en geïllustreerde letters en juist over
dit laatste heb ik uwen raad noodig.
Ik antwoordde natuurlijk, dat ik met
mijn raad, zoo die hem helpen kon, tot
zijn dienst was.
Ja, ja, zei de heer Bellamy met een
vriendelijken glimlach, maar ik vrees dal
gij spoedig ervaren zult, dat ik een van
die menschen ben, die als hun een vinger
geboden wordt, spoedig de geheele hand
riemen. Voor gij mij uw raad geeft moet
ik u iets anders vragen. Ik heb de hulp
van uw vingers noodig. Ik heb al de pla
ten gegraveerd voor de groote aanvang
letters, behalve een, en juist die eene, de
mooiste van alle, wil mij niet lukken. Er
is werk aan, dat, ronduit gezegd, boven
igfc h# hoo^f het
is, Waarop de
slechts 18 ct. per keer, dit is toch geen
belooning.
De heer Ballegooijen geeft toe, dat als
men de functie op zichzelf beschouwt,
het dan geen belooning is, doch Swarts
heeft ook zijn salaris als gemeenteveld
wachter, dat is zoo slecht niet.
De heer v. Andel merkt op dat het salaris
van den veldwachter toch ook niet zoo
hoog is, f 1000 is met hoog te noemen.
De heer v. d. Pol vindt het salaris zoo
slecht niet, want het is thans geen f 1000
dit was het aanvangsalaris, door zijn dienst
jaren komt Smarts thans aan f 1400 met
f 60 voor kleeding en f 50 als bode, plus
vrije woning met tuintje.
De heer Schreuders vraagt
salaris van armbezorger
Voorzitter antwoordt van f 7,5.
De heer Schreuders meent, dat als de
Secretaris, tevens armbezorger, zich dan
op hetzelfde standpunt zou plaatsen, dat
dan de bezoldiging als armbezorger zeker
ook voor verhooging in aanmerking komt,
f 75 voor deze functie is ook heel weinig.
De heer v. Andel blijft er bij, dat als
de heer Swarts het bodeschap niet
langer wil waarnemen, dat de gemeente
dan veel duurder zal uitkomen, want voor
dat bedrag is niemand te krijgen.
De heer v. d. Pol merkt op, dat Swarts
als hij voor de functie bedankt, hij de f 50
salaris ook mist, spreker blijft er bij dat
hij het salaris van den veldwachter nog
niet zoo slecht vindt, hoeveel zijn er die
aan een dergelijk bedrag komen.
De heer^Schreuder zegt dat B. en W.
slechts schoorvoetend met het voorstel tot
geheel verhaal der pensioenstorting zijn ge
komen, waren zij daartoe door de onver
biddelijke noodzakelijkheid niet gedreven,
dan zouden zij hiermede niet gekomen zijn.
Past men het verhaal bij den een toe, kan
men voor den ander geen uitzondering ma
ken. Het salaris van den veldwachter is
niet zoo slecht, f 1400 plus f60 en f50 en
vrije woning, die men gevoegelijk op f 150
mag stellen, is nog niet zoo weinig.
De heer v. Andel geeft toe, dat als het
is, zooals het hier wordt voorgesteld, hij
moet toegeven dat het salaris nog zoo
slecht niet is.
De heer Schreuders zegt dat er meer
posten zijn, die zijn verlaagd, zooals b.v.
voor den dokter, is daarvoor geen raads
besluit noodig?
De Voorzitter antwoordt dat als de raad
zijn goedkeuring hecht aan de begrooting,
zooals zij door B. en W. wordt aangebo
den, daaruit de gevolgtrekking mag wor
den gemaakt, dat de raad ook genegen is,
het besluit te nemen tot verlaging van de
verschillende posten. Men behoeft daar-
mijn krachten gaat, maar voor u zal het
kinderspel zijn, daarvan ben ik overtuagd,
na hetgeen ik vanavond van uw werk ge
zien heb.
Ik vrees, dat gij te veel dunk van mij
hebtzei ik.
In het geheel niet. Hebt gij Woensdag
avond iets te doen? Zoo niet, dan kuint
gij mij hier vinden en zullen wij naar mijn
huis gaan en zal ik u wat van mijn werk
laten zien.
Ik was dien avond vrij en dus nam ik
de uitnoodiging van den heer Bellamy aan,
ten hoogste verheugd, dat mijn toevallige
komst in het koffiehuis De Divan mij
zulk een buitenkansje bezorgd had en ten
hoogsten verlangend den ouden heer in
zijn eigen woning te leeren kenniq.
Zoo ging ik dan Woensdag avonds naar
het koffiehuis en den heer Bellamy was
er wederom eerder dan ik. Ongeveer een
uur bleven wij daar bij een kop koffie,
want een der sombere samenzweerders
deed een bijzonder langdradig verhaal hoe
hij in een restaurant in St. Martens Lane
negen stuivers te veel had moeten betalen
voor zijn middagmaal. Ik werd dain ook
wat ongeduldig en zoodra de geschiedenis
van de lotgevallen des 'bannelings ten einde
was, maakte ik aanstalten om heen te gaan.
Ik riep een huurrijtuig, de heer Bellamy
liet mij het eerst daarin gaan en stapte
zelf in, nadat hij aan den k pets ie r zijn
adres had opgegeven, dat ik niet verstond.
Wij reden door tal van straten, waarop
ik weinig acht sloeg en hielden eindelijk
in een buurt, die mij volkomen vreemd
was, stil. Wij waren voor de woning van
den heer Bellamy, welke op zijn kloppen
geopend werd door een kort, zwaarge
bouwd man met een groot hoofd, dat
over thans geen beslissing te nemen,
want eerst moeten Ged. Statiën de be
grooting zoo goed keuren, wat naar spr.
meent onmogelijk kan gebeuren.
De heer v. d. Pol is het hiermede eens,
verschillende posten zijn geschrapt of ver
laagd, zooals subsidie politieschool, school-
behoeften enz., het is niet zeker dat Ged.
Staten dit allemaal zullen goedkeuren.
De heer Schreuders vraagt of het niet
gewenscht is, dat, voor de begrooting zoo
wordt vastgesteld, met zoo'n belangrijk na-
deelig slot, eerst het advies te vragen
van Ged. Staten.
De Voorzitter acht dit overbodig, de
raad ziet geen uitweg, misschien dat Ged.
Staten thans een weg zullen zoeken, men
heeft reeds zoo lang met cijfers gegoocheld
om een sluitende begrooting te krijgen, dat
het gewenscht is daaraan een eind te, ma
ken.
De heer v. d. Pol stemt dit toe, de raad
is door-den uitersten nood gedwongen een
begroeting goed te keuren met een na-
deeli 'gfclot, het is beter de werkelijkheid
te geven ,dan met cijfers goochelen, om
de begrooting sluitend te krijgen.
Met algemeene stemmen wordt de be
grooting hierop goedgekeurd zooals zij
door B. en W. is aangeboden.
De begrooting van het Burgerl. Armbest.
wordt eveens met algemeene stemmen vast
gesteld op een ontvangst en uitgaaf van
f 1503, als gemeentelijke subsidie is een
bedrag geraamd van f 1500.
Verder niets' meer te behandelen zijnde,
sluit de Voorzitter de vergadering.
AUTOBUS TE WATER.
Te Waterhuizen is de personen-auto der
G.A.D.O.-ondernaming met 13 passagiers
tengevolge van het breken van den as in
het Winschoterdiep terecht gekomen, Allen
zijn gered.
DOOR EEN DRIJFRIEM VERPLETTERD.
De 55-jarige gehuwde J Westerdiep,
werkzaam aan de scheepswerven van E.
J. Smits en Zn. te Westerbroek, is door
eigen onvoorzichtigheid gegrepen door een
düijfriem. Hij werd rondgeslingerd en
vrijwel verpletterd.
o
MOORD.
Toen de chef van de machinezetterij
van de Uitgevers-Maatschappij J. B. Wolters
te Groningen Vrijdagavond 7 uur dedrukkery
in de Akkerstraat verliet, werd hij onver-
npg grooter scheen door den dichten haar
dos. Mijn vriend opende een kamerdeur
ter rechterzijde en ik beken, dat ik ver
baasd stond, toen ik zag wat voor vertrek
dit was.
De zoldering was laag en langs de
wanden stonden fraaie en geheel gevul
de boekenkasten. Zware gordijnen hingen
voor de vensters en boven den marme
ren, schoon gebèeldhouwden schoorsteen
hing een fraaie gravure. Aan weerszijden
stond een prachtig stuk van modern Fransch
brons. In het midden van de kamer stond
een zware eikenhouten tafel overdekt met
boeken en op den hoek een kleine lamp
nabij een lagen, gemakkelijken stoel, die
tusschen den haard en de tafel geplaatst
was. Het was inderdaad een allergezel
ligst vertrek, dat op mij een weldadigen
indruk maakte, vooral misschien ook na
de sombere, donkere straten die wij waren
doorgereden.
Gij ziet, dat ik het mijzelf vrij gemak
kelijk heb weten te maken, zei de hqer
Bellamy, terwijl hij het vuur opstookte,
zoodat een roode gloed op de rugjgen
der oude bruinleeren boeken viel en on
het bleekgroen der gordijnen, die zooals
ik nu zag van Genueesch fluweel waren.
Als iemand als het ware voor levenslang
opgesloten is, zooals ik ben, g]Ing hij voort,
dan vindt hij er behagen in, allerlei mooie
dingen om zich heen te verzamelen. Ik
heb op verschillende tijden van alles bij
eengegaard en zal u menige curiositeit
kunnen laten zien. Maar van avond moeten
wij ons bezig houden met de otid-duitsche
dichters en de aanvangletters. Daar ligt
het, wees zoo goed en leg die portefeulle
hier op tafel.
hoeds van achteren aangevallen door iemand,
lie hem b5pkb'-ar heeft opgewacht. Met
een mes werd den aangevallene de hals
slagader doorgesneden.
Het slachtoffer zakte met een luiden gil
ineen en overleed zonder eenige aanwyzing
te hebben kunnen geven omtrent den dader.
Deze moet de vlucht hebben genomen door
een gangetje naast het gebouw.
De getroffene is de 42 jarige J. Schot.
Hij was ongeveer twee jaar geleden uit
Nijmegen gekomen en had naar de meening
van iemand van het personeel absoluut
geen vijanden onder zjjii ondergeschikten.
Hij laat een weduwe achter met vier
kinderen.
Nader meldt men
Het trok Zaterdagmorgen ter drukkerij
der Uitgevers-Mratschappij J. B. Wolters
de aandacht, dat ds 29-jarige W. S. een
zetter van deze drukkerij kreupel liep.
Het was bekend, dat men Vrijdagavond
iemand over een schutting in de nabijheid
vari de plaats van den moord* heeft zien
klimmen. Een en ander maakte, dat men
S. ging verdenken van den moord op J.
S. Op grond ook van verdere inlichtingen
heeft de politie S. om 1 uur aangehouden.
Na met het Ijjk van den verslagene te zijn
geconfronteerd, heeft hij de misdaad be
kend. Hij heeft verklaard te hebben ge
handeld uit wrok over vermeend onrecht.
o
VERRE REIS.
Op 31 Augustus werd een ballonnetje
opgelaten door een bewoner van den Zand
berg weg onder Teteringen. Dezer dagen
ontving hij bericht van den heer J. H.
Nuijten te Pielsr Maritzburg in Natal (Zuid-
Afrika), dat deze, toevallig zelf een Hollander,
het ballonnetje op 8 November in de buurt
van genoemde stad op een eenzame plaats
gevonden had.
HET AANWERVEN VAN VERZEKERDEN
BIJ DE VRIJWILLIGE OUDERDOMS-
VERZEKER1NG.
Naar wij vernemen, wordt, in verband
met aan den Verzekeringsraad ter oore
gekomen geruchten omtrent minder ge-
wenschte handelingen van agenten bij het
aanwerven van verzekerden bij de Vrijt
willige Ouderdomsverzekerirg, door da-
college een onderzoek ingesteld,
—fr
ik deed het, de heer Bellamy maakte
de portefeuille open en zei:
Hier zijn mijn schatten, maar gij moet
weten, dat ik het oorspronkelijke hand
schrift niet heb. Mijn vriend, aan wien het
toebehoort, is een te groote boekenvriend
om het uit zijn oogen te laten gaan. Het
was al mooi dat hij mij vergund heeft de
prenten te laten fotografeeren. Die en die
heb ik reeds gemaakt, vervolgde hij, de
photografiën omslaande, die mij toeschenen
teekeningen van Albrecht Durer te zijn.
Al deze kon ik vrijwel maken, zooals gij
straks zult zien, maar waar is die lastige
prent, o, hier is zij.
En terwijl hij dit zei, nam hij een tce-
kening op en verzocht mij' die op dien
schoorsteenmantel te plaatsen om haar te
bezien.
Bij - den eersten blik die ik er op wierp
zag ik reeds dat het geheel iets anders
was, dan wat hij mij tot dusver getoond
had. Voorzleker was het niet het werk
van een kunstenaar uit denzelfden tijd als
die waarvan de andere prenten waren.
Misschien was het Italiaansch uit de 17e
eeuw, maar meer. nog leek het iets geheel
uit den tijd waarin wij thans Waren. Het
was een schoone, slanke vrouwenfiguur,
met een palmtak in de eene hand en een
speer in de andere, gezeten op een rots
met de zee op den achtergrond. In de rus
tige schoonheid van ihaar gelaat en de waar
digheid harer gestalte geleek zij meer de
geïdealiseerde verlichaming van Germania,
zooals men die op zoovele pleinen in Duit-
sche steden zien kan, dan op de schuts
engel van den kunstenaar, die de mij ver
toonde prenten gemaakt had.
(W.tordi vervolgd.)
Tiir iel Lui fii Heosdgi en Alteia,deLai|straat n It Bsnelerwaar
