voor het Land
van Heusden en ftitena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
Mo. 4693 Ma 25 Maart
Parlementair Overzicht.
Bij Scheren
Plaatselijk Nieuws
BEHOORENDE BIJ HET
Het laatste bedrijfEerste Kamer en
Ned.-Belgisch verdrag. Belang
rijke oogenblikken.
We wisten het natuurlijk vooruit: ook
de laatste redevoeringen in de Eerste Ka
mer, stcmargumenteeringen der verschil
lende leden zouden weinig nieuws bren
gen. We hadden immers al zoo uitbundig
veel over dit Ned. Belg. verdrag gehoord.
En we keken er dan ook niet van op, toen
f oud-minister Galijn verklaarde, dat vast
stond, dat //et verdrag verworpen zou
worden. Het was een kwestie van tellen:
en de tegenstanders overtroffen de voor
standers bij de discussie immers verre.
Er was dan ook maar matige belangstel
ling, bij al die redevoeringen. Alleen, af
toe, ging er een schok van. emotie door
de Kamer. Dan voelden allen, vóór- en
en tegenstanders even fel, hoe groot hun
Verantwoordelijkheid wel was. Dat was,
als een vóór- of tegenstander met woor
den, die hem recht van het hart kwamen,
zijn betoog lanceerde, heftig, indrukwek
kend. Zóó sprak b.v. de heer Colijnk
Afgezien nu van het feit, of hij vóór
dan wel tegenstander was, hij was vóór
aanneming, voelde heel de Kamer even.
mee, toen hij met ontroerde stem sprak
over het levenswerk van van Karnebeek:
dit verdrag. Hij wist, wat in den heer v.
Karnebeek moest omgaan, wat het hem
kosten zou, nu zijn levenswerk, waaraan
hij acht jaar werkte, vernietigd zal wor
den. Hij hoopte, dat de minister de over
tuiging zou meenemen,, dat er in, de Ka
mer ook leden zijn, die met groote warmte
beek in moeilijke jaren voor ons land heeft
gedaan. Even was het héél stil, nu in de
anders zoo roezige Kamer. Ook de tal
rijke tegenstanders, die dit werk van den
minister vernietigden, moeste n. vernie
tigen volgens hun overtuiging, zwegen
stil, onder den indruk. Dan. applaus van
voorstanders. En de ontroering is gewe
ken. -
Behalve de bekende weerleggingen van
de bezwaren tegen het verdrag, wees de
heer Colijn nog ,op het feit, dat Frankrijk
zal medewerken aan de opheffing van de
surtaxes d'entrepot. Verder zou, als het
Antwerpen-Moerdijkkanaal er komt, het
Antwerpeii-Ruhrort-kanaal (dat een. 'wezen
lijk gevaar voor Rotterdam opleverde) van
de baan zijn. Dat was spreker alles waard.
Urenlang sprak ook de heer v. Emden, v.d.
die toegaf, dat aanvaarding wel eenige
risico's en nadeelen in, zich sloot, maar
toch alle bezwaren niet kon onderschrij
ven. Bij verwerping zou ten slotte ons
land een stemming tegen, zich krijgen en
later zouden wij onder druk eenrege
ling moeten aanvaarden., die ongunstiger
zou zijn, dan wij thans zouden weigeren.
De heer Wibaut s.d. meende, dat Neder
land de economische gevolgen van het
Antwerpen-Moerdijk-kanaal moest aanne
men, in het belang van, de ontwikkeling der
internationale verhoudingen. Amsterdam -
zou, blijkens een conclusie van. een spe
ciaal voor dat doet ingestelde commissüe,
geen nadeel van het kanaal hebben. Bij
verwerping zou men in het Westen van
Europa een tweeden Balkan in, het leven
roepen. De heer Heerkens Thijssen, r.k.,
verbaasde er zich over, dat zoo luchtvaar-
dig over verwerping was gesproken, om
dat niet België om herziening van het trac-
taat van 1839 vroeg, doch de mogendhe
den. Wij hadden hier dus te doen met een
tusschenstadium. Werd hét verdrag ver
worpen, dan was het daarmede niet uit.
Na de voorstanders de heeren Jansen, r.k.,
Hermans, s.d., en Prof. Anema a.r., kwam
een lange rij tegenstanders, die ook allen
weer bekende bezwaren naar voren, brach
ten, sommige onderdeelen nog eens onder
streepten. De heer Lindeijer s.d., had veel
bezwaren tegen het Schelde-régime, het
loodswezen en de nieuwe regeling voor
de visscherij. De heer Dobbelman, r.k. be
toogde, dat Nederland bij de herziening
der verdragen niets te winnen heeft. We-
derkeerigheid moest bij het sluiten van
een verdrag het leidende beginsel zijn, en
daaraan had het aan Belgische Zijde wel
wat ontbroken. De heer v. d. Bergh, v.b.,
vond, dat de minister de concessies aan
DcTgïeöp onjuiste grondslagen heeft op
gebouwd en het leek hem hiet beste,,
als alles bleef, zooals het sedert 1839 is
gegaan. We zouden dan partieele overeen
komsten kunnen sluiten op grond van de
Belgische desiderata van 1914. De heer
Michiel van Kessenich, r.k., oordeelde, dat
we onze economische welvaart niet aan
een zoo gevaarlijk experiment als het Ant
werpen-Moerdijkkanaal mochten wagen.
Ook de heer de Zeeuw, s.d., vond dit
erg gevaarlijk.
De heer Moltmaker s.d., nam het voor
de intègre figuur van den minister op,
al was hij tegen het verdrag. „Niemand zal
aan zijn edel en hoog karakter kunnen
raken." Maar het verdrag droeg een eng
nationalistisch karakter. De heer Verkou
teren ,c.h., geloofde, dat bij verwerping,
Wij zouden stijgen in de achting onzer
naburen. De heer de Vos van Steen,wijk,
c.h., bestreed het verdrag ook nog, vond
het te eenzijdig, en danMinister van
Karnebeek, voor de laatste maal27
sprekers hadden het woord gevoerd, waar-
vlan -6 vóór het verdrag. Was verwerping
zeker? De minister wilde het niet aanvaar
den, deed nog een laatste poging1. Lang,
heel lang, vol vuur en overtuiging sprak
de minister, over wat anderen en. ook hij
zelf, een stuk van zijn levenswerk noem
den. Weer zette hij uiteen, dat de hoog
heidsrechten niet aangetast worden.. Het
Nederlandsche parlement is voortdurend
van de onderhandelingen op de hoogte ge
houden. In December 1919 werd in comité-
generaal uitvoerig mededeeling gedaan.
Toen drukten velen den. minister de hand.
Ook o.a. de heer de Vos van Steenwijk.
Waarom is hij toen niet met zijn bezwaren
gekomen? Waarom is men toch niet eer
der met al dat verzet gekomen, vroeg
de minister herhaaldelijk, liet verdrag was
niet in geheimzinnigheid geboren. Nooit is
er zooveel over een verdrag bekend ge
weest. Dan kwam de minister weer tegen
de bezwaren op: zeker, wederkeerigheid
moest er zijn, maar men moest het niet
op den spits drijven. We stonden, niet voor
een boedelscheiding, maar voor een poli
tiek tractaat, dat als gevolg: van den nieu
wen toestand den grondslag moest vor
men voor de betrekkingen tusschen, Bel
gië en ons.
Inzake de ScheldekwestieEr is geen
geheim protocol van 23 Maart 1920 en
evenmin een geheime reserve, riep de mi
nister uit» En wat niet bekend is, onze
gedelegeerde de Marees v. Swinderen heeft
in de bijeenkomst van de verdragscommis
sie op 23 Maart 1920 verklaard, dat wat
betreft Belgische oorlogsschepen, Neder
land noch voor het verleden, noch voor
de toekomst, een recht van België op
doorvaart kan aanvaarden. Die reserve in
de toelichtende memorie is een fatsoenlijke
aftocht en men mocht er geen machine de
guerre uit maken.. Want ons recht blijft
onverkort en ongerept. Ook weerlegde
de minister de bezwaren omtrent de ka
nalen weer, bevestigde de toezegging van
Frankrijk om gelijk met België de surtaxes
d'entrepot af te schaffen, verklaarde dat
de kostenverdeeling voor het kanaal naar
den Moerdijk geen moeite zou opleveren,
En werd het verdrag verworpen? Dan
kwamen we in die eigenaardige sfeer, dat
men niet weet wat machtiger zal Zijn,
het recht of de feiten. Een moeilijke tijd
kwam dan, van verwikkelingen, doch niet
van geweld, neen, dat niet.
Stil luisterde de Kamer toe. Naar de
laatste woorden van den minister die een
brok van zijn politiek leven, wanhopig
verdedigde. Dat voelden allen, vóór- of
tegenstander.
En het slot kwam. De Kamer stemde...
Het verdrag werd verworpen met
33 tegen 17 stemmen.
POLITICUS.
géén Pyn en naschrynen of stukgaan
der huid, indien men vóór het irizeepen
de baardoppervlakte inwryft met
Doos 30, Tube 80 ct. PUROL
CAPELLE. De landbouwer A. S. aan
de Zandschel heeft onder zijn veestapel een
vierjarig schot, dat per dag niet minder
dan 40 liter melk geeft. Voorwaar een bij
zonderheid.
Naar men ons mededeelt zal bij de
a.s. raadsverkiezing de S. O. P. te dezer
plaatse uitkomen met de volgende candi
dates A. Ros en A. C. v. d. Esch.
De j.l. Dinsdag 22 dezer vastge
stelde kiezerslijst 1927-'28 der gemeente
Sprang-Capelle bevat in totaal 2547 kie
zers, waarvan 2547 voor de S. O., 2528
voor de Prov. Staten en 2507 voor den
gemeenteraad.
De candidaatstelling voor de a.s.
gemeenteraadsverkiezing alhier zal plaats
hebben op 12 April e.k. en de eventueel
te houden stemming ter verkiezing voor
leden van genoemd college is bepaald op
24 Mei a.s.
De gemeengde Zangvereen. „Het
Rozeknopje" zal op Dinsdag 29 en Woens
dag 30 Maart a.s. voor leden en intro
duced onder leiding van den, heer N.
Snijers uit Raamsdonksveer haar laatste
winteruitvoering geven. Ter afwisseling van
het programme zullen een paar tooneel-
stukjes worden opgevoerd, alsmede eenige
voordrachten. Het beloven een paar gezel
lige avonden te worden.
In de zaal van den heer L. F. v.
Dongen zal op Donderdag 31 dezer een
openbare vergadering worden gehouden,
waarin Mej. Westerman, lid der Tweede
Kamer, als spreekster zal optreden.
Bij het dezer dagen aan de school
voor K. T. en A. te 's Bosch gehouden
examen behaalde onze dorpsgenoot L. Vol-
mar het diploma electriciën.
Naar wij vernemen zullen op de
de candidatenlijst der A. R. Kiesvereen.
de a.s. raadszerkiezing nog geplaatst wor
den de heeren J. v. d. Hoeven en J. Huijs-
man.
EETHEN. Belanghebbenden worden er
aan herinnerd, dat voor den heryk der.
maten en gewichten zitting zal worden
gehouden te Eethen, in het lokaal der
openbare school, op Donderdag 7 April
a.s., van 912 en 1—4 uur.
G1ESSEN. Op Woensnag 13 April
a.s. des middags 12 uur zal in café de
Lorm alhier, een gecombineerde verg. van
Stemg. Ingel. der waterschappen »Het
Eenden veld en »de AndelscheenOiessensche
Weideworden gehouden, ter bespreking
Oprichting van een stoomgemaal. Op deze
vergadering hoopt ook Prof. Visser tegen
woordig te zyn.
OENDEREN. Het weiland ligt ervoor
den tijd van het jaar prachtig groen bij'.
Als het weer niet tegen werkt wordt het
een vroege schaartijd. Enkele weiden zijn
reeds met vee bezet.
HEESBEEN. Woensdag 30 Maart a.s.
des nam. om twee uur, zal alhier een bid
stond voor 't gewas worden gehouden!,;
waarbij Ds. Bus hoopt voor te gaan.
NIEUWENDIJK. Door de A.-R. Kies
vereniging alhier werden als candidaten
gesteld voor den gemeenteraad Sleeuwyks
gedeelte1 O. Walraven, 2 Corn. v. d.
Stelt Az., 3 Jac. v. d. Stelt Mz., 4 L.
de Rooy en 5 G. Hoeke.
Het grondwerk op Jantjesplaat-
Biesbosch werd aan den laagste inschryver
niet gegund, doch de opvolgende de Heer
M. Hoeke werd het werk opgedragen voor
de som van f 55.000.
]iieuw5blail
wai uc Ucci V. t\cil irc**
