MODERN FOTO
O a g
EIND B 119
Avondlicht
GORKUM
Eerste Blad
Wegenplan
voor Noord-Brabant.
land van altera
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4758. Woensdag 9 November 1927.
TEL. 266
Dit biad verschynt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden /1.25, en
franco per post beschikt fl.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
'GT
VERGROOTINGEN NAAR ELK PORTRET
In het rapport van de Commissie van Rapporteurs betref
fende het verhandelde in de zes Afdeelingen van de Staten
vergadering van 25 October j.l., in zake het Wegenplan voor
de provincie Noordbrabant lezen we o.m. het volgende dat
meer in het bijzonder voor onze omgeving van belang is.
„Zonder tegenspraak werd toegejuicht, dat Ged. St. er naar
gestreefd hebben aan de provinciale wegen een belangrijke
plaats op het provinciaal wegenplante geven, welke wegen
uiteraard in den regel de meest belangrijke verbindingen
vormen.
Echter rees bij verschillende leden de principieele beden
king, dat bij hun voorstel, de Ged. St. hier en daar het gel
delijk belang der provincie te zwaar hadden laten wegen te
genover het verkeersbelang.
De plaatsing toch van een provincialen weg in engeren zin
(d.i. een weg eigendom van of in beheer en eigen onder
houd van de provincie) op het provinciaal wegenplan, moet
voeren tot het resultaat, dat voor dien weg de Provincie
ontvangt een evenredige uitkeering uit het Rijkswegenfonds,
terwijl bovendien de onderhoudskosten tot heden voor den
weg noodig, goeddeels zullen komen te vervallen.
Dit op zich zeiven volkomen gerechtvaardigd resultaat mag
volgens de leden, hier aan 't woord, niet bereikt worden, wan
neer daardoor het verkeersbelang zou worden geschaad op
een ernstige wijze en wel in die mate, dat dit niet opweegt te
gen het geldelijk belang, hetwelk de provincie bij een andere
oplossing hebben zou.
Men wees daarbij, als op concrete voorbeelden, op de pro
vinciale wegen Vught-St. Michielsgestel en Heusden-Drunen,
die veel minder op het provinciaal wegenplan thuis behooren,
dan de daarmede correspondeerende niet-provinciale wegen
St. Michielsgestel-'s Bosch (de Pettelaarsche weg) en Heus-
den-Herpt-Haarsteeg-VIijmen, die voor doorgaande verbinding
veel meer dienen dan de beide bovengenoemde wegen en In
zeer slechten toestand verkeeren.
Het feit ook, dat van de provinciale wegen in engeren zin,
ter totale lengte van 776 KM., er 458 KM. op het provinciaal
wegenplan voorkwamen, d.i. ruim 90 pCt. van het totale aan
tal hetwelk daarin is opgenomen, behalve de 85 KM. Provin
ciale weg, op het Rijkswegenplan voorkomende, gaf, naar de
meening van deze leden, ook wel grond aan hunne bedenking.
Door enkele leden werd de opmerking gemaakt, dat bij het
bepalen van de wegen, welke in aanmerking behooren te ko
men lom deel uit te maken van het provinciaal wegenplan, blijk
baar zonder reserve als factor heeft gegolden het aantal mo
torrijtuigen, hetwelk gemiddeld per dag een weg passeert.
Dit acht men niet juist. Immers het is een feit, dat sommige
wegen juist door motorrijtuigen vermeden worden, omdat zij
in slechten toestand verkeeren, zoodat die factor, zonder re
serve toegepast, tot averechtsche resultaten zou voeren. Gewe
zen werd ter adstructie hiervan op de wegen Tilburg-Waal-
wijk, Heusden-Haarsteeg-Vlijmen en op den Pettelaarschen
weg, welke wegen, zooals sommige leden uit eigen ondervin
ding bevestigden, inderdaad vermeden worden in gevallen,
dat zij de aangewezen verbinding voor een motorrijtuig zou
den moeten zijn, zoodat de rijder, aangewezen om langs een
van de wegen het doel van zijne reis te bereiken, zich een
omweg getroost".
Het rapport vermeldt ook het volgende
„Ook oordeelt men nagenoeg algemeen het veel meer ge-
wenscht, dat de weg Heusden-Herpt-Haarsteeg-Vlijmen op het
plan werd gebracht, dan de weg Heusden-Drunen.
Deze laatste verkeert in vrij goeden 'toestand en is zeer vol
doende voor het lokale verkeer per motorrijtuig, terwijl de weg
Heusden-Haarsteeg-Vlijmen de verbindingsweg vormt voor het
geheel land van Heusden en Altena en van wat het veer te
Sleeuwijk passeert met de provinciale hoofdstad, en, zooals
den Statenleden uit het in hunne zittingen omgegane bekend
is, in zeer slechten toestand verkeert.
Vroeger hebben de gemeenten, belast met het onderhoud
van den weg, hetwelk blijkbaar veel te veel van hare finanti-
eele krachten vergde, getracht den weg over te doen aan de
Provincie.
Dit zou echter op deze een finantieelen last gelegd hebben,
die toen niet gerechtvaardigd was, omdat langs een niet te
grooten omweg van Heusden uit den Bosch bereikt kon
worden.
Het is duidelijk, dat thans de quaestie anders ligt.
En de proef op de som, dat de weg Heusden-Haarsteeg-
Vlijmen een verbindingsweg voor motorrijtuigen van groot
belang is, wordt wel geleverd door het feit, dat blijkens de ter
visie liggende kaart, gevende een overzicht van het gemiddel
de motorverkeer per dag, juist ter plaatse waar bedoelde weg
aan de Langstraat (weg Waalwijk-'s Bosch) aansluit, het mo
torverkeer op het verdere gedeelte naar den Bosch van 150
per dag stijgt tot 200 en meer, en dit, ofschoon om den toe
stand, waarin de weg zich bevindt, door menig motorrijtuig
bestuurder de omweg over Drunen gèprefereerd wordt.
Wordt de hier bedoelde weg op het Provinciaal wegenplan
gebracht, dan zou de provinciale weg van Heusden naar
Drunen kunnen vervallen.
De eerste is lang 71/2,, de laatstgenoemde 5V2 KM.
Ook gingen er meerdere stemmen op om den weg over
den Maasdijk van Heusden naar Woudrichem of Sleeuwijk
op het plan te brengen.
Velen meenden echter, dat deze tot Sleeuwijk loopende, niet
minder dan 22 KM. lange hier en daar zeer smalle weg, als
verbindingsweg van niet zoo groot belang is en zeker niet
naast dèn op het plan voorkomenden weg Heusden-Dussen-
Hank waartegen anderen aanvoerden, dat de laatste weg van
het plan zou kunnen worden afgevoerd. De weg zou bovendien,
daar het talud van den dijk, waarover hij loopt, goeddeels
met huizen bebouwd is, öf niet kunnen worden verbeterd, zoo
als geëischt wordt, èf alleen ten koste van enorme uitgaven.
En deze laatste achtte men niet gerechtvaardigd door het pro
blematisch nut van den weg als verbindingsweg naast den zoo
juist bedoelden weg Heusden-Dussen-Hank. Een lid zou het
beter vinden, indien in plaats van den weg Dussen-Hank
op het plan werd gebracht de weg van Werkendam naar den
Rijksweg Woudrichem-Hank, benevens de weg Dussen-Alm-
kerk-Werkendam."
De conclusie der Commissie van Rapporteurs luidt aldus
Alleen meent de Commissie reeds thans wel als haar voor-
loopig oordeel te mogen uitspreken, dat het haar gewenscht
voorkomt, dat de wegenVierlingsbeek-Maasveer, Roosen-
daal-Belgische grens, Fijnaart-Stampersgat, de Pettelaarsche
weg en Heusden-Haarsteeg-Vlijmen, op het plan worden ge
bracht. Of daartegenover bereids op het plan geplaatste we
gen daarvan kunnen worden afgevoerd is een vraag, waar
omtrent Uwe Commissie in afwachting van nadere voorlichting
haar oordeel wenscht op te schorten.
In het antwoord van Gedeputeerde Staten naar aanleiding
van het verslag der Commissie van Rapporteurs lezen we o.m.
het volgende
De Wegenbelastingwet is voor de provinciale kas van Noord
brabant zeer nadeelig.
Hierom is het meer dan- noodzakelijk, dat wij alles in het
werk stellen om dit verlies tot een minimum te beperken. Zoo
als het provinciale wegenplan ontworpen is, omvat het eene
lengte van ongeveer 458 KM. provinciale wegen en van 42
KM. wegen, welke in beheer en onderhoud zijn bij anderen
dan de Provincie. Afgezien van de 85 KM. op het Rijkswegen
plan voorkomende provinciale wegen, waarvan verwacht mag
worden, dat zij binnen niet te langen tijd aan het Rijk zullen
worden overgedragen, beteekent dit, dat van het aandeel der
Provincie in de uitkeering van de belastingopbrengst bij eene
evenredige verdeeling naar de wegenlengte, ongeveer 8/2 pCt.
moet worden afgestaan aan anderen. Bedraagt bedoeld aan
deel f 425.000.(het bij art. 40 der wet voor de eerste vijf
jaren gegarandeerd bedrag), dan zal de Provincie daarvan
dus plm. f 35.000.moeten afstaan. Dit herhaalt zich van jaar
op jaar, zoodat feitelijk afstand wordt gedaan van een kapi
taal ineens, van ongeveer f 800.000.
Dit is een zeer belangrijk offertot een verzwaring daarvan
mag de provincie zich o.i. niet verbinden.
Aannemende, dat de Minister van Waterstaat thans toe
staat eene speling van ongeveer 5 pCt. in de totale wegen-
lengte op het wegenplan, dan wil dat zeggen, dat ongeveer
25 KM. wegen aan het plan mogen worden toegevoegd. Het
onzekere en gevaarlijke terrein, waarop de provinciale finan
ciën door de Wegenbelasting worden gebracht, moet met
groote voorzichtigheid worden betreden en de vraag mag
worden gesteld of het niet, zacht uitgedrukt, een gewaagde
stap zijn zou om voor de 25 KM., waarmede eventueel het
wegennet op het provinciale plan mag worden vermeerderd,
onnoodig in aanmerking te laten komen niet-provinciale we
gen." Zouden aan de 42 KM. niet-provinciale wegen nog 25
KM. worden toegevoegd, zoodat in totaal op het wegenplan
458 KM. provinciale wegen en 67 KM. niet-provinciale wegen
worden aangetroffen, dan moet in plaats van 8.2 pCt. niet
minder dan 12.8 pCt. door de Provincie worden afgestaan van
het aandeel in de uitkeering der belastingopbrengst. Wordt
dit aandeel wederom geraamd op f 425.000, dan zal in plaats
van f 35.000.jaarlijks moeten worden gecedeerd eene som
van plm. f 55.000.
Wanneer derhalve voor de bewuste 25 KM. niet genomen
worden provinciale wegen, dan vraagt dat jaarlijks van het
provinciale aandeel nog weer een bedrag van plm. f 20.000,
hetgeen vertegenwoordigt een kapitaal van bijna een half mil-
lioen gulden.
Weg Heusden-Hedikhuizen-Vlijmen.
Bij de opstelling van het provinciaal wegenplan is, zooals
door ons reeds meermalen is gezegd, uitgegaan van de ge
dachte, dat zooveel mogelijk provinciale wegen op het plan
zullen worden gebracht, waar zulks althans mogelijk is zon
der het verkeersbelang te schaden. Dit heeft de instemming
van den Minister van Waterstaat en het schijnt wenschelijk in
verband met de teruggestelde positie, waarin de provinciale
kas door de Wegenbelastingwet wordt gebracht, dit beginsel
stevig vast te houden.
Op dezen grond kan het geen aanbeveling verdienen om
den weg van Heusden over Hedikhuizen naa* Vlijmen in het
provinciaal wegenplan op te nemen.
Wel is waar biedt genoemde weg de kortste verbinding
tusschen Heusden en Vlijmen, doch daartegenover moet wor
den aangevoerd, dat de weg Heusden-Elshout-Drunen op de
kortste wijze Heusden in verbinding brengt met het wegen
net, dat in het provinciaal wegenplan is verwerkt.
Voor Heusden biedt de weg over Elshout naar Drunen
eene alleszins geschikte richting zoowel voor de motorrijtui
gen, welke naar Waalwijk en Tilburg rijden als voor die,
welke bestemd zijn voor 's Hertogenbosch. Heeft men der
halve voor het opnemen in het wegenplan te kiezen tusschen
den weg Heusden-Elshout-Drunen en Heusden-Hedikhuizen-
Vlijmen, dan is de eerstgenoemde zonder eenigen twijfel de
meest verkieslijke. De richting Heusden-Hedikhuizen-Vlijmen
zou uitsluitend geschikt kunnen zijn voor het verkeer van
Heusden op 's Hertogenbosch, doch geenszins voor het ver
keer van Heusden o p Waalwijk en Tilburg. De weg Heusden-
Elshout-Drunen daarentegen beantwoordt aan eene verkeers-
behoefte in dubbele richting.
Weg Heusden-Andel-Woudrichem-Sleeuwijk.
De weg van Heusden over Andel en Woudrichem naarl
Sleeuwijk is geen provinciale weg. Om dezen weg te laten
beantwoorden aan de door den Minister van Waterstaat ge
stelde minimum eischen, zouden belangrijke werken moete'n:
worden uitgevoerd, welke groote kapitalen zouden verslinden.
Immers de rijbaan ligt grootendeels op een hoogen dijk, die'
een kostbare verbreeding zou moeten ondergaan. Wanneer
de weg zou worden gebracht op het provinciaal wegenplan,
dan wil dat niet zeggen, dat deze weldra in beheer en onder
houd door de Provincie wordt overgenomen neen, dari
'blijft de weg althaqs zeker in de eerste jaren in beheler on!
onderhoud bij de tegenwoordige onderhoudsplichtigen. Die'
beheerders krijgen daardoor kans op eenige uitkeering uit de
opbrengst van de wegenbelastingdit ontvangen zij echter niet
zonder aan bepaalde verplichtingen, welke veel geld zullen
kosten, te voldoen. Wanneer de beheerders in de illusie ver
keeren, dat de aanwezigheid van den weg op het provinciaal
wegenplan in de toekomst lijden zal tot mindere uitgaven, dan'
hebben zij het mis, temeer, omdat de ongelukkige ligging van
den weg het finantieei uiterst bezwaarlijk en kostbaar maakt
otn den weg te brengen in den stijl, welke de Minister van
Waterstaat voor de wegen op het provinciaal wegenplan voor
geschreven heeft.
Het opnemen van dezen weg op het provinciaal wegenplari
verdient dan ook allerminst aanbeveling.
Ook moet ernstig worden ontraden om in plaats van den
weg Dussen-Hank de weg van Werkendam naar den Rijks
weg Woudrichem-Hank, benevens de weg Dussen-Almkerk-
Werkendam op het wegenplan te brengen. Op het wegvak
Werkendam-Rijksweg is een minimaal autoverkeer en zeker
in de toekomst geen druk verkeer te verwachten, zoodra de
brug over de Merwede bij Gorinchem zal zijn gebouwd. Boven
dien zou verbreeding van den hoogen smallen dijk, waarop
de weg ligt, enorme geldelijke offers vragen.
Bruggen te Keizersveer en te Gorinchem.
Op het Rijkswegenplan zijn in den hoofdverbindingsweg
van Utrecht over Gorinchem, Keizersveer en Breda naar de
Belgische grens (Antwerpen) bruggen ontworpen over de'
groote rivieren bij Vreeswijk, Gorinchem en Keizersveer.
Het ontmoet onzerzijds geen bezwaar op eene spoedige tot
standkoming van de beide laatsgenoemde kunstwerken bij'
het Rijk aan te dringen, evenals op den bouw van de gepro
jecteerde overbruggingen te Hedel en te Moerdijk.
Aan het einde van hun antwoord zeggen Ged. Staten
Ten slotte achten wij ons verplicht het nog eens met nadruk
te herhalen, dat wij, behalve door de verkeersbelangen, ons
bij onze voorstellingen en beschouwingen hebben laten leiden
door onze door de omstandigheden gedwongen groote zorg
voor de provinciale financiën.
Daarom hebben wij, nu het blijkt, dat eenige speelruimte
toegestaan wordt, aan het ontwerp van het provinciaal we
genplan alsnog toegevoegd den provincialen weg Oirschot-
Hilvarenbeek-Tilburg, ter lengte van 21.8 KM.
Voorts stellen wij U voor ook den provincialen weg van
Oss naar 'Schans Lithoijen (gedeeltelijk gemeenteweg), "ter
lengte van 4.7 KM., alsnog op het "'provinciaal wegenplan te
brengen.
Het oorspronkelijk ontwerp-wegenplan wordt dan met 26.5
KM. uitgebreid.
Wij vertrouwen, dat Uwe Vergadering zich met het aldus
aangevuld ontwerp zal kunnen vereenigen.
Mocht zulks onverhoopt niet het geval, zijn, dan komen
.naar onze meening in de plaats van de zooeven genoemde
wegen, het meest voor plaatsing op het provinciaal wegenplan'
in aanmerking de wegen op welke door de Commissie van
Rapporteurs de bijzondere aandacht werd gevestigd, n.l.
1. de weg VierlingsbeekMaasveer, lengte 0.75 KM.
2. de weg RoosendaalNispen, lengte 6.90 KM.
3. de prov. weg Fijnaart—Stampersgat, lengte 3.10 KM.
4. de Pettelaarscheweg, lengte 6.50 KM.
5. de weg HeusdenVlijmen, lengte 8.90 KM.
Te zamen
26.15 KM.
NIEUWSBLAD
voor het Land van Heusden en Altena,deLaiigstraat en de Bommelerwaard