Tweede Blad
No. 4841 yrijflap 2^ Auguslus
DE MAAN.
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
Kinderrubriek.
Bij Scheren
Plaatselijk Nieuws
FEUILLETON
BEHOORENDE BIJ HET
Wordt vervolgd).
géén Piju en cascbrijnen of stukgaan
der buid, indien men vóór het mzeepen
de baardoppervlakte inwrijft met
Doos 30, Tube 80 ct. PUROL
Het paardentrammetje in den Bosch, dat jarenlang Brabants hoofdstad met Vught verbond,
gaat verdwijnen en zal vervangen worden door autobussen. Het goedig vervoermiddel bij aankomst
op de markt
4)
BAARDWIJK. Zondag hadden de Eind-
wedstryden plaats, van de door >Jalianac
uitgeschreven seriewedstrijdeD met de vol
gende uitslagen
R.W.B. 3Wapen van Heusden 2 21
H.E.C. 3Wilbelmina Comb. Wijk 02
Wilbelmina WijkR.W.B. 3 20
De prijzen werden behaald als volgt
tWilhelminae Wyk le prijs, Beker.
»R.W.B. 3c 2e prijs, Lauwerkrans.
»H.E.C. 3c 3e prys, Lauwertak.
»Wapen van Heusdenc 4e prys, Medaille^
BRAKEL. Op het te Goirle gehouden
solistenconcours behaalde de heer Corn. v.
Dalen alhier, in de 2e Afdeeling tuba een
3en prijs met 108 punten.
De heer M. van Dalen verwierf in de
2e Afdeeling trombone met 105 punten
eveneens een 3en prijs.
GAMEREN. Tot predikant der Ger.
Kerk alhier, is beroepen Ds. Bouman te
Capeile a. d. Ussel.
HAARSTEEG. Bij de muziekfeesten,
j.l. Zondag alhier gehouden, ter gelegen
heid van het 85 jarig bestaan van de
harmonie »St. Ceciliac is de uitslag van
de gehouden verloting
le prijs f 15, Zang vereen. Oefening
en Vermaakc Vlijmenc.
2e prijs flö, Harmonie De Eendrachtc
te Herpt en Berne.
3e prijs f 5, Fanfare »St. Cornelisc te
Bokhoven.
LAND VAN ALTENA. Voor belang
stellenden in den landbouw is een rondreisje
per fiets door het schoone Land van Altena
een uitgelezen tochtje. Overal op elk stuk
lané uitstekende gewassen. Tarwe, haver,
ja al wat er verbouwd wordt, is tot op
héden prachtig. Aardappelen leveren een
uitstekend gewas. Erwten, kan niemand
zich herinneren ze ooit zoo gezien te hebben,
ze zijn binnen en wel zeer naar wensch.
De opbrengst (er zijn reeds proeven ge
nomen) mag gerust op 6 tot 10 H.L.
per hont gerekend worden en de kwaliteit,
is eveneens zeldzaam mooi.
Handel in aardappelen stemmig, pryzeu
van f2 50 tot f2.80, kwaliteit en kwan
titeit uitstekend. Appelen zijn er niet veel
en ook niet mooi van stuk, peren rijk ge
laden, doch piet duur.
Gras voor 't vee redelijk, de laatste
regens en het warme weer heeft er veel
aan bijgedragen. Suikerbieten hebben ge
durende 'n paar maanden zich sterk ont
wikkeld, zoodat te verwachten is, dat deze
ook een goed beschot zullen opleveren.
einde. j
Jficnwsblail
Beste jongens en meisjes.
De oplossingen van de vorige raadsels
lijn:
1. Pisang.
2. Gat, kat, lat, mat, nat, rat, vat.
3. Baron (RaBARber boon).
En de nieuwe raadsels zijn:
f
1. Met B ben ik van bout, met L
ben ik moe, met R smaak ik zoet,
met T vindt men mij aan het paard,
en met Z aan jas of rok. Ra ra wat
is dat?
2. Wie kan van de volgende letters
den naam van een hooggeplaatst
L persoon maken, die dikwijls op 23ö
is?
A A A D| I L M R
3. Wie kan, docr slechts één letter
te veranderen, van een mes een
plant maken?.
gaat, om zooveel mogelijk te verdienen,
maar om zoo nuttig mogelijk te zijn j
Ondertusschen was Petertje aan het werk
gegaan. Hij had een stoffer gevonden
en een stofdoek, en was druk bazig,
alles af te stoffen. De ramen had hij
opengezet en dikke wolken stof woeien
naar buiten. De koning moest er drie
keer van nieeen. Af en toe deed hij een
cog open, om te zien, wat die Petertje
toch wel mocht uitvoeren. En tot zijn
groote verbazing, zag hij, dat het k?-
teltje met- een vroolijk gezicht in d?
zaal aan het stoffen en vegen was, dat
het een lust was. Hoe meer hij opschoot,
hoe opgeruimder werd hij en eindelijk
hcorde hij duidelijk, dat Petertje een
vroolijk liedje aan het zingen was Ein
delijk kon de koning het toch niet meer
uit houden. Hij sprong uit bed. en zon
der een woord te zeggen, haalde hij een
emmer en een dweil, en begon den vloer
te schrobben! Petertje deed net, of hij
i
OOM KAREL'.
DE MEER DAN WONDERBAARLIJKE
GESCHIEDENIS VAN PETERTJE
ROETMOP IN HET LAND VAN
SNORKENBLRG.
„Ziet U, Majesteit, mijn moeder zei
altijd: Petertje, onthoud dit goed, denk
tij alles wat je gaat doen, hoe je een
ander daar het meiste plezier mee kunt
doen, of hoe je hem daar het meeste mee
helpen kan, dan moet je eens zien, wat
een plezier je dan ia je werk krijgt!
Ais je gelukkig wilt worden, zei mijn
moeder altijd, dan moet je er niet aan
denken, hoe je zooveel mogelijk kan ver
dienen, maar wel, hoï je zoo nuttig
mogelijk kan zijn. Dat is het geheim,
Petertje en dat hebben nog maar heel
weinig menschen ontdekt!"
Koning Slamuts van Droomenburg keek
met oogen, zoo groot als theeschoteltjes,
alsof hij het in Keulen hoorde donde
ren. Zoo iets had hij nog nooit gehoord.
Wat een vreemd jongetje was dit toch?
Maar dan scheen het, of de koning
opeens weer erge slaap kreeg. Hij gaap
te eens, rekte zich uit, en ging dan weer
liggen, terwijl hij zei„Zoozoo, nou dat
is heel mooi, maar ik ga toch maar liever
slapen, dag Petertje, ga je gang maar,
als je plezier hebt om te werken, mag
dat gerust doen lioor, ik ga slapen!"
Petertje was wel een beetje teleurge
steld, dat de koning nu toch weer ging
slapen. Maar, dat was niet zoo. De ko
ning draaide zicli wel om en deed ook
wel zijn oogen dicht Maar hij kon den
slaap niet meer vatten De woorden, die
Petertje gezegd had, wilden hem niet
uit de gedachten. Aldoor moest hij er
weer aan denken, dat het er niet. om
een bevende vinger naar omhoog, waar de
koning juist een stofdoek uit het raam
uitsloeg.
Openbare vergadering van den Raad der
gemeente AMMERZODEN op Maandag
20 Aug., des nam. 4 uur.
Tegenwoordig waren alle leden.
VoorzitterBurgemeeqte. «Herckenrath
SecretarisHoynck van Papmdreeht
De notulen der openbare vergadering
van 28 Juni 1928 worden onveranderd
handelingen, de uitvoering van Het con
tract betreffende.
De agenda bevatte voorts de aanbie
ding der gemeenterekening over 1927 en
die van de burgerlijke armbesturen te
Ammerzoden en te Well. Genoemde be
scheiden zullen door de door den voor
zitter benoemde commissie, bestaande uit
de leden van Hees, Baselaar en van Wor
dingen, te zijnertijd worden onderzocht
Namens B. en W. deelde de voorzitter
nog mede dat dit college niets te zijner
verantwoording had mede te deel n.
Mede werd aangeboden de ge meen te b
grooting voor 1929, waarbij dan tevens
zullen worden behandeld de verzoeken
van leen aantal vereenigingen om een
subsidie voor dat jaar.
Het voorstel van B. en W. om voor
feen bedrag van f 5 toe te treden tot het
in September a.s. te houden R. K. Con
gres over het huwelijk, vond eenige be-
geveer half vijf sluiten, waarna de Raad
nog eenigen tijd in geheime vergadering
bijeen bleef.
B Ct.
O
Een derde manier nog, om dit met
zekerheid te kunnen vaststellen, is het
waarnemen van sterren, waar dï maan
voor langs gaat. Daar men den afstand
en de voortbewegingenssnelheid der maan
nauwkeurig kent, kan men precies be
rekenen, hoe lang het zal moeten duren,
voordat een of andere ster die achter
de maan verdwijnt, aan de andere zijde
weder te voorschijn komt, Was de maan
nu door luchtlagen omgeven, dan zou
daardoor een breking optreden der stra
len, die ons vanuit de geobserveerde ster
bereiken, waardoor deze ster nog eeni
gen tijd zichtbaar zou blijven, nadat zij
reeds achter de maanschijf verdwe
nen was, en reeds weer ©enigen tijd zicht
baar zijn, voordat de bedekking had op
gehouden. Hierdoor zou het waargenomen
tijdsverloop korter moeten zijn lan dat.
waartoe men door berekening was ge
komen. Ook dit weer wordt door de
werkelijkheid geloochenstraft; waarne-
mingstijd en berekeningstijd kloppen
steeds volkomen. Ook wanneer de maan
bij een zonsverduistering de zon pas
seert, vertoont zich nooit een spoor van
bijschaduw.
Als laatste, meer wetenschappelijk be
wijs dient nog de waarneming der spec
tra van zon. en maanlicht. Zooals we
weten kunnen we het zonlicht ontle
den in een spectrum van zeven kleu
ren, die wij in het dagelijksch leven
het niets bijzondere vond en werkte l'link
raet den koning mee. Toen alles schoon
was, klopten ze samen de gordijnen uit
pn vouwden den sprei van het bed van
den koning op. Daarna wreven ze de
vloer met was en de koning poetste zijn
kroon, tot hij glom als een spiegel. En
hij ,v oelde zich daarbij zoo opgeruimd,
als hij in vele jaren niet geweest was
zoo zelfs, dat hij probeerde een heel
oud liedje, dat hij in zijn jeugd geleerd
had, te zingen. Het ging in bet begin
wel erg valsch en zijn stem klonk vree-
selijk schor, omdat hij hem zoo lang
met gebruikt had, maar het ging hoe
langer hoe beter, en eindelijk schalde
liet lied van den koning zoo luid door
Inpaleis, dat de vogels er wakker van
weiden en stomverbaasd in de boomen za
ten te luisteren, en de bedienden des ko-
nings, die in donkere kamers en in hoek
jes van de binnenplaats zaten cn lagen
to slapen, zich eens omdraaiden, en nog
!eens, en ten slotte één oog open deden
en verbaasd rondkeken, als wilden ze
zeggen: wat is er nu aan de hand?
Eensklaps kreeg een van hen, die op
de binnenplaats lagen, het venster van
den koning in, Wi. et oog. Hij yaf een
schreeuw van schrik, zoodat alle an
deren ook wakker werden en wees met
goedgekeurd
Het lid van de Graft informeerde nog
of het blijkens het proces-ver baal van
kasopname aanwezige kasgeld geheel oi
gedeeltelijk was uitgezet, omdat het te
genwoordig gevaarlijk is zooveel geld in
in kas te hebben
De voorzitter beaamde ten volle de
gevaarlijkheid van veel geld in kas te
hebben Daarom is, alsmede om het geld
rendabel te maken, een groot gedeelte
rentegevend belegd
Het tweede punt der agenda bevatte
een 9-tal ingekomen stukken, waaronder
enkele verslagen, een dankbetuiging van
den ambtenaar ter secretarie voor de
vervroegde verhooging zijner jaarwedde
en de begrooting voor 1929 alsmede de
balans en winst- en verliesrekening over
1927 van den Keuringsdienst van Waren
tc 's.Hertogenbosch
Met algemeene stemmen besloot de
Raad vervolgens B en W. te machtigen
tot h et aangaan van een overeenkomst
met de Thermo Chemische Fabrieken te
Amsterdam met betrekking tot de vernie
tiging en onbruikbaarmaking van voor
do consumptie afgekeurd vee en dito
vleescInvaren in den destructor dier Fa
brieken Tevens werden B. en W. gemach
tigd tot het verrichten van alle verdere
ce kleuren van den regenboog noemen,
n.l. rood, oranje, geel, groen, blauw, in
digo en violet. Het maanlicht nu is ock
eenvoudig zonlicht, dat door de main
wordt teruggekaatst. Had nu de maan
een dampkring, dan zou het zonlicht
daardoor twee malen gebroken worden,
eerst bij bet invallen, daarna bij het
uittreden der zonnestralen, hetgtfen na
tuurlijk het maanspectrum een wijziging
zou doen ondergaan. Bij nauwkeurige bi
st houwing en onderzoeking van het
maanlicht nu is ons gebleken, dat het
maanspectrum volkomen met dat van
het zonlicht overeenkomt, waardoor dus
de veronderstelling, dat bet zonlicht eerst
gebroken wordt, is uitgesloten.
Ondanks al deze waarnemingen kunmn
we toeh niet met zekirheid zeggen dat
op de maan nocli lucht, noch water
aanwezig is. Dit staat echter vastont-
Lreekt een dezer twee middenstoffen, dan
moet de andere ook ontbreken bet is
onmogelijk, dat b.v. op de maan wel
water, maar geen lucht zou bestaan, daar
ons water alleen onder den invloed van
de drukking van de lucht vloeibaar blijft,
en in het luchtledige dadelijk zou ver
dampen. Is dus te maan, ondanks alle
waarnemingen, toch nog door een gor
del van zeer ijle en smalle luchtlagen
omgeven, dan is ook de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat zich in de ontzaglijk die
pe inzinkingen der maaaioppervlakte hier
ten daar water bevindt. Ook zou het
dan best kunnen, dat de voor ons altijd
onzichtbare helft der maan meer water
bevat dan de naar ons toegekeerde zij
de, iets waaromtrent 'echter niets met
zekerheid kan worden gezegd
"W ij zien dus, dat, hoe betrekkelijk ge
ring de afstand tusschen de aarde en
de maan ook is, er toch opmerkelijk
onderscheid bestaat in de voorwaarden
van. haar bewoonbaarheid. De afwezigheid
van een dampkring of de aanwezigheid
strijding door het lid van de Graft, of
schoon hij er toch niet tegen was, het
geen hij ook bij de stemming liet blijken
De heer van de Graft was van oordeel,
jdat bier nu niet direct aan ©cn alge
meen belang kan worden gedacht. Doch
dat nog daargelaten wilde hij nog een?
onder de aandacht brengen dat toen van
Munstel een bedrag van f 10 vroeg voor
een ongeveer zelfde doel, dit werd af
gewezen. Des heeren v. de Graft's vraag
was waarom nu niet een bedrag werd
toegekend.
Het voorstel van B. en W. werd af
doende verdedigd door den voorzitter,
waarna het met algemeene stemmen werd
aangenomen.
Het lid van Wordragen gaf nog als
zijn meening te kennen, dat als we aan
spraak willen maken op den naam chris
ten, we hier met alle kracht moeten
medewerken omdat juist het neo-malthu-
siamisme tegen alle christelijke begin
selen ingaat.
Een wijziging der begrooting voor 1928
werd, na door den voorzitter breedvoe
rig te zijn toegelicht, met algemeen©
stemmen vastgesteld
Voor de rondvraag bestond ditmaal
geen animo Mede hierdoor kon de voor
zitter de openbare vergadering reeds on
van een slechts zeer ijlen dampkring oe
fenen daarop een machtigen invloed. Hoe
wel licht en warmte van de zon op do
maan zoowajt de zelfde kracht liebbeD
als op de aarde, maakt de dampkring
hiervan voor oüs bruikbare elementen
Het invallende licht der zon ontmoet
geen enkele middenstof, die het een wei
nig kan temperen In de volle zon is
het licht schel en vermoeiend, in de
schaduw heeft men g-;eu ander licht dan
hetgeen door mogelijk omliggende rot
sen wordt teruggekaatst In da volle zod
is de warmte ondragelijk, in de schaduw
hpcrscht een ijzige koude ook 's nachts
heerseht op de maan diezelfde koude,
want, terwijl onze beschermende damp
kring de overdag door de zon uitgï-
straalde warmte 's nachts in zich vast
houdt, en de aarde dan dus ah.w. door
een warme laag is omgaven, straalt de
maan daarentegen alle warmte, des daags
opgenomen, weder uit zoodra de zon is
ondergegaan. Eventueel© maanbewoners
zullen dus alleen dan kunnen blijveu be.
staan, als hun organen zijn ingericht op
het verdragen van die verbazende tem.
peratuursversehillen, waaraan ons li
chaam geen weerstand zou kunnen bie
den. Een lichaam, op de maan aan zon
newarmte blootgesteld, zou daar eert tem
peratuur verkrijgen, gelijk aan die van1
kokend water, terwijl het tevens 's nachts
aan een temperatuur van 50 gr. is bloot
gesteld, een temperatuur dus, waarbij-
zelfs kwik bevriest
Daarbij komt nog de ontzettend lan
ge duur van dag en nacht op de maan
bij hebben gezien hoe steeds dezelfde
zijde van de maan naar de aarde is toe
gekeerd Hieruit volgt dus onmiddellijk,
dat de maan niet, evenals de aarde, in
24 uur om een as draait, juist dit draa
ien om een as regelt bij ons de verdee
ling van een etmaal in dag en nacht,
hetgeen dan dus op de maan niet kan
voorkomen. Daarentegen draait de maan
weer om do aarde in ruim 29 dagen,
waarvan natuurlijk ook een aswenteling
in denzelfden tijd het gevolg is Een
etmaal op de maan duurt ongeveer 709
uren, dus de gemiddelde duur van dagen
en nachten is 354 uur In het geheel©
heelal hebben wij nog geen tweeden keer
me tzulke lange dagen kennis gemaakt
Als wij bij die lange tijden weer de ont
zaglijke hitte van den dag en de over
weldigende kouds van den nacht in aan
merking nemen, blijkt daaruit voldomd?
de onbewoonbaarheid van da maan voor
aardsche wezens.
De ijlheid van den dampkring is te
vens oorzaak, dat men het uitspansel
vanaf de maan steeds kan waarnemen
als een groote donkere ruimte, waarin
zoowel overdag als 'n nachts sterren aan
den hemel staan.
In verband met het draaien van da
maan om de aarde is het maanjaar kor
ter dan het jaar der aarde; n.l. 346
dagen.. Eigenaardig dat een maanbewo
ner, naar aanleiding van de buitengewoon
lange etmalen, zou kunnen zeggen: Een
jaar heeft 11.5 dagen.
Diezelfde ijlheid van dampkring is. in
verband met de geringe aantrekkings
kracht, oorzaak, dat iemand, die zich
op de maan zou voortbewegen, zich zeer
licht zou gevoelen, heel hard zou kun
nen loopen, reusachtige sprongen zou
kunnen maken, zeer zware steeenen zeer
ver zou kunnen wergwerpen. enz. Op da
oppervlakte der zon zou, met het oog
op de groote aantrekkingskracht, juist
het tegendeel plaats hebben. Terwijl op
de oppervlakte der zGn ons krachtigst
geschut een kogel nauwelijks eenige me
ters ver zou kunnen wegwerpen, omdat
deze dadelijk met groote kracht naar d©
zen zou worden toegetrokken, zou een
flinke straatjongen op de maan een steen
zonder veel moeite over ©en berg kun
EETHEN. De uitslag van de gehouim
loting voor den dienstplicht is als volgtj:
1. A. L. van Dijk; 2. J. J. Burghout;
3. Th. J. Verhoeven; 4. J. Schilders;
5. J. van der Stelt; 6. D. Lankhaax;
7. J. J. Rouboe8. O. de Joods; 9. C.
van der Beek; 10 A. van Hem-rt; 11*
A G. Crielaard; 12. A. P. Lankhaar.
De nummers 1, 3, 4, 6, 8, 10 en 12
hebben vrijstelling wegens broederdienstt,
De heer A: J. Platteeuw, hoofd
der openbare school alhier, is in gey
lijke betrekking benoemd te Poortvliet,
nen heengooien.
In verband met dit verschil in aaji,
trekkingskracht, dat ook, hoewel niet
in die sterke mate, tusschen maan en
aarde aanwezig is, werd een toekomst
beeld opgehangen van den toestand op
aarde, wanneer na duizenden jaren all©
Staten van Europa, Azië, Afrika en A*
merika tot een groot© Republiek zul
len vereen igd zijn, en geen veldslagen
ïneer op aarde zullen geleverd worden,
Dan nog zullen de overwinnaars hun
krachten op. de maan gaan beproeven;
indien men slechts huil eerzucht weetj
te prikkelen, zullen zij zeker de maan
den oorlog verklaren Maai- wee dan da
arme aardebewoners. Alle bommen en gra©
tnaten vanuit de maan geschoten, zul*
len de aarde bereiken, terwijl het groot!*
ste deel van onze eigen projectielen op
ons eigen hoofd zal neerkomen!
Nu hebben we erover gesproken, of
de maan voor aardsche wepens bewoon*
baar is of niet, en we zijn tot de slot*
som gekomen, dat zij dat niet is. Een
andere vraag is echter: Zou de maan.;
al is zij niet voor aardsche organismen
bewoonbaar, soms ook door anders ge
organiseerde wezens bewoond kunnen
zijn? Dit is natuurlijk een punt, dat nooit)
zal kunnen worden opgelost, hoeveel gis*
sirigen .daaromtrent ook reeds gedaan zijn
en nog gedaan zullen worden, tenzij de
weienschap en de techniek tezamen kij1*
kers weten uit te denken en te con*
strueeren, zoo steik, dat men daarmede
zelfs zulke fijne bijzonderheden op dei
oppervlakte der maan zou kunnen on*
dexscheiden. Thans is daaromtrent ech*
ter nog niets met zekerheid vastgesteld*
maar wellicht is dat voor ons nageslachij
weggelegd!
Lii -
